2. Polecana miejscowość Warszawa
Warszawa, miasto stołeczne Warszawa[2] (m.st.
Warszawa) – stolica Polski i województwa
mazowieckiego, największe miasto kraju, położone w
jego środkowo-wschodniej części, na Nizinie
Środkowomazowieckiej, na Mazowszu, nad Wisłą.
Warszawa jest największym polskim miastem pod
względem liczby ludności (1 735 442 mieszkańców, stan
na 31 grudnia 2014) i powierzchni (517,24 km² łącznie z
Wisłą, stan na 1 stycznia 2015)[1].
Jest jedynym polskim miastem, którego ustrój jest
określony odrębną ustawą. Od 2002 Warszawa jest
gminą miejską mającą status miasta na prawach
powiatu[3]. W jej skład wchodzi 18 jednostek
pomocniczych – dzielnic m.st. Warszawy[4].
WSB
4. Jak dojechać
Dąbrowa Górnicza
Zjedź z DW910 i Katowicka/DK94 na: S1
5 min (4,1 km)
Jedź E75, E67/S8 i DK8 do: Aleje Jerozolimskie w: Warszawa
2 godz. 49 min (272 km)
Wjedź na S1
5,1 km
Kontynuuj wzdłuż Manifestu Lipcowego/DK1
Jedź dalej DK1
6,6 km
Na węźle Podwarpie Wybierz prawy pas, aby kierować się znakami na E75 w kierunku Łódź/Częstochowa/Warszawa
1,0 km
Kontynuuj wzdłuż DK1/E75
123 km
Kontynuuj wzdłuż A1/E75 (drogowskazy na Łódź/DK8/E67/Warszawa)
2,8 km
Trzymaj się prawej strony, jadąc dalej po E67/S8, podążaj za znakami „Warszawa/DK12/Radom”
85,2 km
Kontynuuj wzdłuż DK8/E67
35,6 km
DK8 skręca łagodnie w lewo i przechodzi w S8
5,6 km
Kontynuuj wzdłuż DK7
6,3 km
Jedź dalej Aleje Jerozolimskie do celu
11 min (4,5 km)
Warszawa
WSB
5. Zamek Królewski i plac Zamkowy
Osobne artykuły: Zamek Królewski w Warszawie i Plac Zamkowy w Warszawie.
Widok na plac Zamkowy i Stare Miasto z wieży kościoła św. Anny
Zamek Królewski, będący wcześniej jedną z głównych rezydencji książąt mazowieckich w obecnym stanie
jest wierną rekonstrukcją barokowej budowli z XVII i XVIII wieku, dzieła m.in. Matteo Castellego,
następnie Joachima Jaucha, Gaetana Chiaveriego, Carla Friedricha Pöppelmanna, Dominika Merliniego.
Pomimo zniszczeń w latach 1939 i 1944, dzięki systematycznym ewakuacjom zachował się bogaty
wystrój sal (m.in. Balowa, Audiencjalna, Tronowa, Marmurowa) z XVIII wieku, w tym liczne dzieła sztuki
związane z dworem króla Stanisława Augusta (m.in. zespół wedut Canaletta, poczet królów Polski
Marcella Bacciarellego, ponadto obrazy Rembrandta Uczony przy pulpicie i Dziewczyna w kapeluszu). Od
strony południowej do Zamku przylega barokowy pałac Pod Blachą, dzieło Jakuba Fontany budowane do
1730 roku. Przed zamkiem wznosi się kolumna Zygmunta III Wazy ustawiona w 1644 (Clemente Molli,
Augustyn Locci, i Constantino Tencalla). W obrębie placu zachowały się kamienice z XVI-XVIII wieku m.in.
zespół czterech kamienic pod np. 1/13, Mansjonaria i kilka innych.
Stare Miasto
Osobny artykuł: Stare Miasto w Warszawie.
Z okresu średniowiecza, do dziś zachował się zespół zabytków z późnego średniowiecza (w znacznym
stopniu odbudowane i zrekonstruowane). Zachował się układ urbanistyczny z regularnym układem ulic i
centralnie położonym rynkiem. W jego obrębie gotycka archikatedra (wcześniej fara staromiejska i
kolegiata) Świętego Jana Chrzciciela, wielokrotnie rozbudowywana, przebudowywana, po ostatniej wojnie
zrekonstruowana w stylu gotyku mazowieckiego. Wewnątrz ocalał późnogotycki krucyfiks z początku XVI
wieku, ponadto fragmenty wystroju (m.in. kaplica Baryczkowska) z XVII i XVIII wieku. Miejsce pochówku
książąt mazowieckich, królów, prezydentów i ważnych osobistości Polski (m.in. Stanisław August
Poniatowski, Henryk Sienkiewicz, Ignacy Jan Paderewski, August Hlond, Stefan Wyszyński). Obok
barokowy dawny kościół Jezuitów, z najwyższą na Starówce wieżą. Ponadto dawny kościół Augustianów
pw. św. Marcina, przebudowany w XVIII wieku w duchu baroku.
WSB
7. Budżet miasta
Dochody miasta w 2012 wyniosły 11,9 mld złotych, a wydatki – 12,6 mld
złotych. Różnicę stanowi deficyt budżetowy wynoszący 670 mln złotych.
Zadłużenie stolicy w 2012 wyniosło 48,1%, czyli około 5,7 mld złotych[74].
Dochody w budżecie gminy są jedne z najwyższych na 1 mieszkańca w
Polsce (w 2012 wynosiły 6.912 zł). Największe dochody miasta pochodzą z
podatku dochodowego od osób fizycznych i prawnych mających siedzibę w
Warszawie (w 2009 – 45,5%), z kredytów i obligacji (22,8%) oraz z
podatków lokalnych płaconych przez mieszkańców (15,8%)[75]. Największe
środki z budżetu miasta przeznacza się na transport i komunikację (w 2012
– 34,9% wydatków) oraz edukację (21,2%)[74]. 1 mld złotych ze swoich
dochodów miasto oddaje dla biedniejszych gmin (tzw. janosikowe)[75].
Agencja ratingowa Moody’s Investors Service w 2008 oceniła
międzynarodowy rating miasta stołecznego Warszawy na poziomie A2 z
perspektywą stabilną (w skali od Aaa, A1, A2, A3 – najniższa), a w 2009 i
2010 podtrzymała tę ocenę[76]. Przesłankami dla nadania takiej oceny były
pozytywne wskaźniki ekonomiczno-społeczne, dobre wskaźniki działalności
bieżącej w ostatnich latach oraz niskie wskaźniki zadłużenia i obsługi długu.
Od 2007 miasto wdraża budżet zadaniowy[77].
W 2014 Urząd m.st. Warszawy zaprezentował interaktywną prezentację
wydatków budżetu za rok 2012 w serwisie nacoidamojepieniadze.pl
WSB
8. Przemysł
Centrum LIM, dworzec Warszawa Centralna i centrum handlowe Złote Tarasy
Warszawa jest największym po Górnośląskim Okręgu Przemysłowym ośrodkiem przemysłowym w
kraju.
Od XIV w. funkcjonowało w Warszawie rzemiosło, z którego w 2. połowie XVIII w. rozwinął się
przemysł manufakturowy – przed rozbiorami istniało kilkadziesiąt manufaktur. Po upadku insurekcji
kościuszkowskiej i rozbiorach ponowny rozwój przemysłu nastąpił w okresie Królestwa Polskiego,
gdy do Warszawy przybyło wielu przedsiębiorców z zachodniej Europy, zaczęły też powstawać
fabryki wyposażone w maszyny parowe, z częściowo zmechanizowanym procesem produkcyjnym.
W strukturze przemysłu dominował przemysł włókienniczy, ponadto maszynowo-metalowy i
spożywczy. Rozwój przemysłu ponownie zahamowały zniszczenia i represje celne po powstaniu
listopadowym. W latach 60. XIX w. rozwinął się transport kolejowy, co umożliwiło zbyt towarów w
całym Cesarstwie Rosyjskim, sukcesywnie zwiększało się zatrudnienie w przemyśle. Przed I wojną
światową do największych zakładów należały Lilpop, Rau i Loewenstein, K. Rudzki i S-ka, Borman,
Szwede i Spółka, Wulkan i Labor, istniało też bardzo wiele drobnych zakładów. Dominował
przemysł maszynowo-metalowy (41% zatrudnionych). Największymi skupiskami przemysłu było
Powiśle, Wola i Praga.
W okresie międzywojennym wybudowano wiele nowoczesnych zakładów. Do największych
należały: Lilpop, Rau i Loewenstein, Państwowe Zakłady Tele- i Radiotechniczne, Fabryka
Samochodów Osobowych i Półciężarowych Państwowych Zakładów Inżynierii, Państwowa
Fabryka Karabinów oraz zakłady związane z lotnictwem. W 1938 w przemyśle Warszawy
zatrudnionych było 108 tys. pracowników.
WSB