1. ARBEIDSRECHT
de regels rond het (ver)kopen van vakantiedagen
Te koop: vakantie
Werkgevers gebruiken het in deze crisistijden vaak als één van Wettelijke vakantiedagen die worden
doorgeschoven naar het volgende jaar,
de ‘reddingsmiddelen’: werknemers vakantiedagen laten
behouden hun wettelijke status. Heeft
kopen om de rustige periodes op te vangen. In tijden van eco- de werknemer in het hiervoor aange-
haalde voorbeeld in een jaar bijvoor-
nomische voorspoed en dus drukte komt het afkopen van
beeld 18 vakantiedagen opgenomen, dan
vakantiedagen juist vaker voor, omdat werknemers hun vakan- resteren er aan het einde van dat jaar
dus acht vakantiedagen. Hiervan zijn er
tiedagen aan het einde van het jaar nog niet opgenomen heb-
twee wettelijke en zes bovenwettelijke
ben. Vakantie wordt dan immers vaak ‘afgestraft’ met meer vakantiedagen.
werk dat blijft liggen. Bij dit aan- en afkopen van vakantie gel-
Verstandig
den uiteraard wel de nodige regels!
De wettelijke vakantiedagen blijven ook
V
Voordat we aan het (ver)kopen van vakan- werkt per jaar 26 vakantiedagen kan het volgende jaar hun status van wette-
tiedagen toekomen, is het wel zo handig opbouwen, zijn dit dus twintig wettelijke lijke vakantiedagen behouden. De werk-
om eerst de basisregels rondom vakantie vakantiedagen en zes bovenwettelijke nemer heeft het volgende jaar – als hij
kort te behandelen. Op grond van het vakantiedagen. het hele jaar loon ontvangt – dus recht
Burgerlijk Wetboek (artikel 7:634) heeft Volgens de hoofdregel (artikel 7:640 BW) op 22 wettelijke vakantiedagen (twintig
een werknemer per jaar recht op een aan- mogen de door een werknemer opge- van het nieuwe jaar en twee van het
bouwde vakantiedagen tijdens de
arbeidsovereenkomst niet worden afge-
“ Werknemer
moet voldoende
rust hebben
kocht. Dit kan alleen bij het einde van
de arbeidsovereenkomst. Achtergrond
van het afkoopverbod gedurende de
arbeidsovereenkomst is de zogenaamde
“ Doorgeschoven
wettelijke vakantiedagen
behouden status
”
tal aan vakantiedagen gelijk aan ten min-
ste viermaal de overeengekomen arbeids-
‘recuperatiefunctie’. Die houdt in dat de
werknemer de gelegenheid moet heb-
ben om voldoende rust te hebben, waar-
door een betere bescherming van de vei-
ligheid en de gezondheid van de werk-
”
vorige jaar) en op 12 bovenwettelijke
vakantiedagen (zes van het nieuwe jaar
duur per week. Voor een fulltime werk- nemer wordt gewaarborgd. en zes van het vorige jaar). De 12 boven-
nemer die het gehele jaar recht heeft op wettelijke vakantiedagen komen voor
loon, bedraagt het minimumaantal uitbetaling in aanmerking gedurende de
Bescherming
vakantiedagen dus twintig dagen per jaar. arbeidsovereenkomst, de 22 wettelijke
Een werknemer kan recht hebben op Afwijking van deze hoofdregel is alleen vakantiedagen niet.
meer vakantiedagen dan het wettelijk mogelijk als dit schriftelijk wordt af- Over het kopen van vakantiedagen is er
minimum. Dit moet dan blijken uit de gesproken tussen werkgever en werk- wettelijk niets geregeld. Hierover kun-
arbeidsovereenkomst of een van toepas- nemer en mag alleen gebeuren voor de nen werkgever en werknemer dus zelf
sing zijnde cao. De vakantiedagen die bovenwettelijke vakantiedagen. In het afspraken maken. Het is belangrijk dat
een werknemer per jaar extra opbouwt hiervoor vermelde voorbeeld van 26 u dit soort afspraken schriftelijk vast-
naast het wettelijk minimum zijn de vakantiedagen per jaar, kan de werkne- legt. Dit kan zijn in een cao, personeels-
zogenaamde bovenwettelijke vakantieda- mer per jaar dus maximaal zes boven- handboek of in de arbeidsovereenkomst.
gen. Als een werknemer die fulltime wettelijke vakantiedagen laten afkopen. Het is bijvoorbeeld handig om vast te
6 SALARIS RENDEMENT 7/8-2010

2. leggen of werknemers extra vakantieda- worden aan het recht op vrijaf bij het
gen mogen kopen en zo ja hoeveel en aan- en/of verkopen van (bovenwettelij- Mooi meegenomen
onder welke voorwaarden. Bij voorwaar- ke) vakantiedagen gedurende de arbeids-
den kunt u denken aan: overeenkomst. Er zitten namelijk twee Wanneer de werknemer brutoloon inle-
de instemming van de leidinggevende; aspecten aan het aan- en afkopen van vert voor het aankopen van extra vakan-
in welke periodes kunnen/moeten (bovenwettelijke) vakantiedagen: tiedagen, bent u minder premies werk-
deze extra vakantiedagen worden opge- het recht op vrijaf tijdens een vakantie- nemersverzekeringen verschuldigd. Dat
nomen; dag; is dan een mooi extra voordeeltje voor
wordt er per functie nog onderscheid het recht op doorbetaling van het loon uw onderneming! Sommige werkgevers
gemaakt op basis van objectieve crite- tijdens een vakantiedag. kiezen er in zo’n geval voor om dit voor-
ria hoeveel extra vakantiedagen er Uit de praktijk blijkt dat het recht op vrij- deel aan de werknemer te geven door
gekocht mogen worden. af meestal niet apart in geld wordt hiermee rekening te houden in de bere-
gewaardeerd. kening van de waarde van een vakantie-
dag.
Formule
Manieren
Hoe de waarde van een (bovenwettelij-
ke) vakantiedag wordt berekend bij het Bij het afkopen van (bovenwettelijke) Bij het aankopen van vakantiedagen is
aan- of afkopen ervan, is niet nader vakantiedagen maken de werkgever en het belangrijk dat de werknemer beseft
bepaald in de wet. Meestal gebeurt dit in de werknemer afspraken over wanneer dat, door het inleveren van brutoloon
geld, maar een vakantiedag zou ook de afkoopvergoeding wordt uitbetaald. voor extra vrije dagen, dit consequenties
gewaardeerd kunnen worden in een Dit kan bijvoorbeeld gebeuren bij de heeft voor de:
recht op verlof in de toekomst. Een salarisbetaling van januari van het vol- pensioenopbouw;
manier om de waarde van één vakantie- gende jaar. Bij het aankopen van vakan- opbouw vakantiebijslag;
dag in geld te bepalen is uit te gaan van tiedagen kan de werknemer deze extra opbouw vakantiedagen;
het vaste loon per dag. Bij een fulltimer dagen op verschillende manieren beta- de grondslag voor de sociale uitkerin-
wordt dit dan als volgt berekend: het len: gen (WW/WIA); en
bruto maandloon inclusief vakantiebij- Door onbetaald verlof te nemen. Voor andere loongerelateerde uitkeringen.
slag en eventuele andere vaste inko- de dagen waarop de werknemer niet U doet er in het kader van het goed
menscomponenten x 3 maanden / 13 werkt, houdt u in de betreffende werkgeverschap dan ook verstandig aan
weken / 5 dagen. De samenstelling van maand een bruto bedrag op het sala- om de werknemer schriftelijk over deze
het vaste inkomen kan per organisatie ris in;
verschillen: salaris, vakantiebijslag, vaste Het per maand sparen voor de opna-
bonus en/of toeslagen 13e maand.
Hierdoor kan de waarde van één vakan-
tiedag bij een gelijk brutosalaris bij de
ene werkgever hoger zijn dan bij een
me van vrije dagen. De vergoeding
voor de extra vakantiedagen houdt u
dan gedurende 12 maanden in op het
bruto maandsalaris. Uiteraard kan
“ Informeer
werknemer schriftelijk
over de gevolgen
andere werkgever.
Apart
Met deze formule kunt u dus het recht
de werknemer ook in minder maan-
den afbetalen, afhankelijk van wat
werkgever en werknemer met elkaar
afspreken;
Het betalen van de extra vakantieda-
gevolgen te informeren. Dit kan door
”
deze op te nemen bij de regels over het
op loon over de vakantiedag vaststellen. gen middels verrekening met bijvoor- kopen van extra vakantiedagen in het
De vraag is echter of er ook nog een beeld het vakantiegeld, een vaste 13e personeelshandboek of de arbeidsover-
waarde toegekend kan dan wel moet maand of een bonus. eenkomst.
Tot slot is het van belang dat u in de
gaten houdt dat als een werknemer extra
Rekenvoorbeeld waarde vakantiedag vakantiedagen koopt, zijn loon hierdoor
niet onder het wettelijk minimumloon
Stel een werknemer verdient e 2.500 bruto vakantiedag is dan e 124,62 bruto per dag. uitkomt.
per maand op fulltime basis en heeft ver- Bij werkgever 2 heeft de werknemer ook
der alleen recht op 8% vakantiebijslag. recht op een 13e maand. De waarde van Simone van Susteren, Senior Arbeids-
Bij werkgever 1 heeft de werknemer recht één vakantiedag bedraagt dan dus e 135 jurist, JAN(c) Accountants & Belasting-
op 25 vakantiedagen. De waarde van één bruto per dag. adviseurs, tel. (088) 220 23 83,
e-mail: SimoneVanSusteren@jan.ac
SALARIS RENDEMENT 7/8-2010 7