Technical diver+tmx pl

Copyright IANTD/IAND, Inc. 1998-
2000 1
Technical Diver
i
Normoxic Trimix Diver
Tom Mount & Kevin Gurr
IANTD

2000 2
Technical Diver i/lub
 Wymagania wstępne:
– Poziom wyszkolenia Advanced EANx, 100
zalogowanych nurkowań, 30 nurkowań głębszych niż
27m, lub
– Wyszkolenie równoważne do poziomu EANx diver i
150 zalogowanych nurkowań, z tego 50 głębszych niż
27 m..
Matreiały :
– IANTD Technical student Workbook
– IANTD Technical Diver Encyclopedia
– IANTD Technical Logbook

2000 3
Technical Diver
WYMAGANIA KURSOWE
 Przerobienie całego materiału teoretycznego i
minitestów
 Zajęcia basenowe (ew. płytka woda) przed
rozpoczęciem nurkowań w wodach otwartych
 Pięć nurkowań w wodach otwartych :
– Dwa nurkowania muszą być na głębokości pomiędzy 39 a 51
metrów
– Skok głębokości pomiędzy nurkowaniami nie większy niż 10
metrów
– Egzamin pisemny

2000 4
wymagania kursowe
 Przerobienie modułów Technical Diver i Normoxic
Trimix Diver z podręcznika
 Zajęcia w płytkiej wodzie przed rozpoczęciem nurkowań w
wodach otwartych
 Pięć nurkowań w wodach otwartych :
– Nurkowania płytsze niż 36 metrów mogą być wykonywane na
powietrzu, nitroksie lub trimiksie o frakcji tlenu powyżej 21%
– Trzy nurkowania na trimiksie na głębokości większe niż 39 metrów
 Jedno nurkowanie na co najmniej 51 metrów
 Maksymalna głębokość nurkowań 60 metrów.
– Skok głębokości między nurkowaniami nie większy niż 10 metrów.
 Egzamin pisemny

2000 5
Certyfikat
 Szkolenie kupuje się zapisując się kurs IANTD
 Certyfikat zdobywa kursant, który wykazał się
odpowiednimi umiejętnościami, wiedzą i
podejściem właściwym dla danego stopnia
certyfikacji.
 Ukończenie programu szkolenia poświadcza, że
kursant zdobył podstawy do dalszego rozwoju w
nurkowaniu. Nie oznacza, że kursant opanował do
perfekcji rodzaj nurkowania, którego dotyczy kurs.

2000 6
TECHNICAL DIVER
Część programu technicznego
przygotowanego przez
International Association of
Nitrox and Technical Divers
Moduł 1

2000 7
SPRZĘT
SPRZĘT
PODTRZYMUJĄCY
ŻYCIE

2000 8
Sprzęt
Zasada dublowania sprzętu
 Sprzęt podstawowy
– Dublowanie znaczy posiadanie zapasowego sprzętu
– Każdy element wyposażenia, którego awaria może zagrażać życiu
musi być zdublowany.
– Sprzęt dodatkowy
– Źródła światła
– Narzędzia tnące
– Boja sygnalizacyjna
– EPIRB
– Błyskacz
Należy do minimum ograniczyć ilość sprzętu, który nie jest niezbędny.

2000 9
Sprzęt
Butle
 Zestaw dwubutlowy z łącznikiem
– z ilością gazu odpowiednią dla planowanego czasu dennego
– zalecane zawory DIN
– Zalecany zawór izolacyjny łącznika
– Właściwe oznaczenie gazu dennego
 Dwa automaty podstawowe
– Jeden z wężem do II stopnia minimum 1.5 metra długości
 Boja i kołowrotek (przy nurkowaniach w wodzie
otwartej)
 Sprzęt odpowiedni do środowiska

2000 10
Sprzęt
OZNACZANIE BUTLI
Naklejka z
oznaczeniem
zawartości
Oznaczenie
zawartości
Naklejka
legalizacyjna
Caution
Breathing
Gas
Other
CAUTION! BREATHING MEDIA OTHER THAN AIR
Maximum M
Operating I
Depth X _________________
Date____/____/____ IANTD, Inc. Initials_______
Maximum M
Operating I
Depth X _________________
MOD
30
MOD
Nitrox
Butle z gazem
dennym
Butle z gazem deco
*Stage Cylinders have option of either MOD or Caution Decal

2000 11
Sprzęt
Butle Boczne
 Schludna konfiguracja
 Pojemność odpowiednia do planowanej misji
 Właściwe oznaczenia
 Karabińczyki przy szyjce i u dołu butli.
 Zalecane zawory DIN
 Automat dekompresyjny powinien być zdatny do
pracy z tlenem, a ustnik posiadać odpowiednie
zabezpieczenie.

2000 12
Nitrox
Oznaczenie butli
Butle boczne z nitroksem
Taśma z
oznaczeniem
zawartości
Taśma z
oznaczeniem
zawartości
Naklejka
legalizacyjna
Maximum M
Operating I
Depth X _________________
Maximum M
Operating I
Depth X _________________
MOD
30
Oznaczenie
MOD
Nitrox
Caution
Breathing
Gas
Other

2000 13
Oxygen
DECO MIX
Oznaczenie butli
Zawatrość tlenu
powyżej 49%
Zawartość tlenu
powyżej 89%
Oznaczenie
zawartości
Oznaczenie
zawartości
Nalepka
legalizacyjna
Maximum M
Operating I
Depth X _________________
Maximum M
Operating I
Depth X _________________
MOD
20
MOD
30
MOD
Butle Deco

2000 14
Sprzęt
Skafandry nurkowe
 Zimna woda - zalecane stosowanie suchych skafandrów
 Skafandry membranowe/ z prasowanego neoprenu są
najlepsze z racji na minimalne zmiany pływalności
 Dobre dopasowanie ogranicza opory
 Odporne na przetarcia
 Ocieplacze
– Najlepszy jest Thinsulate
– Dobra ochrona termiczna nawet gdy jest mokry
– Niska waga
– Argon
 Ciepła woda – skafandry mokre

2000 15
Sprzęt
Urządzenia Wypornościowe
 Urządzenia wypornościowe typu skrzydło
 Jeśli nurkujemy w mokrym skafandrze i konfiguracja jest
ujemna bez napełnionego urządzenia wypornościowego,
wymagane są skrzydła z dwoma pęcherzami lub dwa skrzydła
– Boje powierzchniowe i inne pomocnicze urządzenia pływające nie mogą
być traktowane jako zapasowe lub awaryjne urządzenia wypornościowe
 Podłączenia węży inflacyjnych powinny być kompatybilne.

2000 16
Sprzęt
Głębokościomierze, timery i tabele
dekompresyjne
 Cyfrowe wskaźniki czasu i głębokości.
– Zawsze miej dwa, więcej nie jest potrzebne.
 Zalecane są komputery nurkowe z możliwością
zmiany gazu pod wodą.
 Zawsze należy mieć ze sobą tabele
dekompresyjne.
 Zalecane jest posiadanie zapasowych tabel.
 Tabliczki używane do komunikacji.

2000 17
Sprzęt
Oddychanie z długiego węża
 Długi wąż jako wąż głównego automatu jest
łatwy do skonfigurowania.
 Łatwo podać go drugiemu nurkowi
 Gwarantuje, że nurkowi w potrzebie podawany
jest działający automat
 Teoretycznie, nurek który potrzebuje powietrza
sięgnie po automat, z którego właśnie
oddychasz.

2000 18
Sprzęt
Oddychanie z krótkiego węża
 Krótki wąż zapewnia, że dawca gazu posiada sprawny
system, tak więc nie dojdzie do sytuacji gdy w przypadku
problemu będziemy mieli dwóch zestresowanych nurków.
 Ułatwia monitorowanie stanu zaworów
 Wielu obecnie szkolonych nurków nauczonych jest sięgać
po zapasowy automat, a nie ten, z którego oddycha
dawca.
 Niektórzy preferują oddychanie z krótkiego węża z racji
na ryzyko choroby zakaźnej

2000 19
 Latarki ręczne
 Latarki rozłączne z akumulatorem
na butli
na płycie/uprzęży noszaka
pod butlami „butt-mounted”
na pasie
Sprzęt
Oświetlenie podstawowe

2000 20
 Montowane na butli
 W kieszeni skafandra
 Mocowane do maski
 Na pasku piersiowym
 W kieszeni na pasku biodrowym
 Na taśmie ramieniowej uprzęży
 Obok lub przymocowane do płyty
Sprzęt
Oświetlenie zapasowe

2000 21
Sprzęt
Kołowrotek – miejsce
mocowania
 Mocowany do butli : największa szansa zgubienia
kołowrotka i zaplątania się.
 Na pasie krocznym: miejsce zapewniający mały opór i
ławy dostęp.
 Na d-ringu na pasie biodrowym : idealne miejsce,
najmniejszy opór i prawdopodobieństwo zaplątania.
 D-ringi na ramionach : najmniej pożądane miejsce,
dające duży opór i możliwość zaplątania się.

2000 22
Sprzęt
Boja – miejsce mocowania
 Na pasie biodrowym : luźno zwisa, możliwość zaczepienia się lub
ciągnięcia po dnie
 Pomiędzy butlami : gdy jest zwinięta razem z linką
 Kieszenie: dobre w przypadku małych bojek i tub sygnalizacyjnych
 Z boku butli : łatwo zgubić
 Pod płytą/noszakiem : najbardziej uniwersalna i akceptowana metoda,
łatwy dostęp, małe opory i brak możliwości zaczepienia się
 Z boku płyty/noszaka : dobrze schowane miejsce, łatwy dostęp
 Uwaga: nie używa się boi w nurkowaniach jaskiniowych

2000 23
Sprzęt
Ułożenie długiego węża
 Na butlach :
– Za gumkami na butlach
 Pod manilfoldem :
– U podstawy manifoldu
 Przy płycie/noszaku:
– Zwinięty i przymocowany z boku płyty/noszaka
 Wokół szyi
– Waż przechodzi pod ramieniem i kanistrem latarki lub pod
pasem biodrowym a następnie w poprzek ciała i wokół szyi.

2000 24
Sprzęt
Mocowanie butli bocznych
 D-ringi przymocowane na stałe do szyjki butli i na
stalowej taśmie w dolnej części butli.
 D-ringi przywiązywane do szyjki i w dolnej części
butli
 D- ringi na plecionej taśmie z klamrą zaciskową
 Karabińczyki na lince i pleciona taśma z klamrą
zaciskową
 Właściwe , wyraźne oznaczenie butli.

2000 25
Sprzęt
Ustalenie logiki stosowanej
konfiguracji
 Zalety / wady stosowanego rozwiązania:
– Automat
– Oddychanie z długiego lub krótkiego węża
– Ułożenie długiego węża
– Płyta i mocowanie sprzętu do płyty
– Skrzydła
– Latarka podstawowa
– Latarka zapasowa
– Boja
– Inne

2000 26
Sprzęt
Konfiguracja sprzętu – ankieta
 Wyniki badania ankietowego wśród instruktorów
IANTD w 2000 roku
– 78% oddycha z długiego węża
– 84% podłącza długi wąż do prawego zaworu, by zapobiec
przypadkowemu zakręceniu się zaworu na którym mocowany
jest wąż.
– 71% używa uprzęży z płytą 29% soft packa
– 56% używa klamerki na ramieniu
– 77% podłącza wąż inflatora lewego automatu – ostrzeżenie w
przypadku zakręcenia zaworu
– 84% mocuje kanister latarki na pasie biodrowym po prawej
stronie.

2000 27
Sprzęt
Konfiguracja sprzętu – ankieta
 Wyniki ankiety – cd.
– 92% używa jednego manometru
– 97% używa głębokościomierza/timera na rękę
– 91% używa komputera
– 90% mocuje manometr do BCD
– 92% nie uważa, że należy wymagać jednego
konkretnego rodzaju konfiguracji.
– 97% woli twinsety ze stalowych butli
– 51% woli stalowe butle boczne

2000 28
Sprzęt
Podsumowanie
 Głównym elementem systemu podtrzymywania życia
jest wyedukowany, przygotowany i myślący nurek
 Sprzęt powinien być skonfigurowany w sposób
zapewniający małe opory wody, bezpieczeństwo i
wygodę
 Sprzęt powinien być skonfigurowany w sposób
odpowiedni do rodzaju planowanych nurkowań
 Należy dublować niezbędne elementy wyposażenia -
eliminować niepotrzebne.

2000 29
Planowanie nurkowania
Bezpieczeństwo
nurkowania

2000 30
Najważniejsze elementy
 Zbieranie informacji
 Planowanie w grupie
 Indywidualne przygotowanie
 Zmiany planu w trakcie
nurkowania

2000 31
Zbieranie informacji
 Ustalenie celów nurkowania
 Zebranie danych o miejscu nurkowania
 Ustalenie wymagań sprzętowych
 Ocena i omówienie ryzyka związanego z nurkowaniem
 Dostosowanie planu do najsłabszego nurka z zespołu
 Uwzględnienie poziomu fizycznego przygotowania
nurków

2000 32
Indywidualne planowanie i
przygotowanie
 Analiza ryzyka
 Komfort psychiczny
 Rozważenie sytuacji „co robić jeżeli”
 Odpowiedzialność
 Planowanie zużycia gazu

2000 33
Zarządzanie ryzykiem /“Co jeżeli ”
Ryzyko Korzyść Działanie Wartość
Wymień wszystkie znane ryzyka i dokonaj
oceny
Powtórz cały proces udzielając odpowiedzi na
pytanie „Co, jeżeli?

2000 34
Odpowiedzialność
 Samowystarczalność
 Możliwość pomocy innym
 Świadomość
 Ocena możliwości ratowania siebie i partnera
 Rozwiązywanie problemów tam, gdzie powstają
 Nie przekraczanie granic własnych możliwości
 Możliwość kontrolowania zużycia gazu w sytuacjach
awaryjnych
Pamiętaj: tylko Ty możesz oddychać, płynąć i
myśleć za siebie – bądź przygotowany, bądź
odpowiedzialny.

2000 35
Planowanie w grupie
 Ustalenie procedur gospodarowania gazem
 Wybór najlepszej mieszaniny
 Sprawdzenie ekspozycji tlenowej
 Określenie limitów dla danego nurkowania
 Określenie wielkości/zadań zespołów
 Upewnienie się, co do kompatybilności zespołu
 Poznanie konfiguracji sprzętowej pozostałych
członków zespołu
 Planowanie działań „Co, jeżeli”

2000 36
Zasady gospodarowania gazem
Zasada 1/3
Musisz wynurzyć się z
1/3 zapasu gazu
 Z nurkowań wymagających przystanków
dekompresyjnych,
 Nurkowań poniżej 40 m,
 Nurkowań w przestrzeniach zamkniętych.

2000 37
Zasady gospodarowania gazem
Zasady
 Znaj swoje zużycie gazu
 Oblicz punkt 1/3 – rozpoczęcie powrotu
– gdy zużyjesz 1/3 gazu lub dojdziesz do ½
planowanego czasu dennego, rozpocznij
powrót
 Zawsze dopasowuj zużycie gazu z
partnerem lub zużywającym najwięcej
gazu członkiem zespołu

2000 38
Stosowania zasad gospodarowania
gazem
Modyfikacje związane z :
 Występującymi prądami
 Innymi uwarunkowaniami środowiskowymi
 Gospodarowanie gazem wymaga
funkcjonowania w normalnym
rytmie:
 Płynięcie z normalną prędkością
 Normalnego tempa oddychania

2000 39
Dopasowywanie zużycia gazów
 Planowanie zużycia gazów w oparciu o nurka o
największym zużyciu.
 Dopasowywanie zużycia gazu przeliczając ilość
zużywanego powietrza w litrach na bary.
Przerób kilka przykładów w tabel w
encyklopedii nurkowania technicznego
IANTD

2000 40
Kiedy dopasowywać zużycie gazu
 Gdy ktokolwiek z dwuosobowego zespołu
używa butli o różnej pojemności, jeśli nurek
zużywający więcej gazu nurkuje z większymi
butlami.
 W większych zespołach, jeśli nurkuje się w
obszarach zamkniętych z przewężeniami.
 Jeśli różnica zużycia gazu wśród członków
zespołu jest dwukrotna lub większa.

2000 41
Kiedy nie dopasowywać zużycia gazu
 Nurkowanie w zespole trzech lub więcej osób
 Gdy zespół nurkuje z butlami o takiej samej
pojemności
 Gdy nurek zużywający mniej gazu nurkuje z
większymi butlami

2000 42
Jak dopasowywać zużycie gazu
Patrz Tabela 13 IANTD
(wersja metryczna i imperialna)
 Tabela SCR przedstawia prawdziwe ciśnienie
powrotu do nurków o różnym zużyciu gazu
 Jeśli twoje zużycie gazu jest wyższe, niż twojego
partnera, zasada 1/3 działa dobrze – gdy zużyłeś 33%
zapasu gazu, czas rozpocząć powrót.
 Jednak jeśli Twój partner zużywa więcej gazu niż ty,
nie będziecie mieli wystarczająco dużo gazu.

2000 43
Gospodarowanie gazem
 Zrób dwa zadania używając tabeli 15 i 16 IANTD.
 Zrób przykładowe zadanie z niedopasowanym zużyciem gazu
na nurkowaniu nurkujących z różnymi gazami . jeden nurek (o
niskim zużyciu gazu) nurkuje z dwoma butlami 7l a drugi, o
dwukrotnie wyższym zużyciu gazu z dwiema butlami 15l. Do
wykonania obliczeń użyj tabel IANTD (nurkowie dzielą się
gazem z najdalszego punktu penetracji).
 Oblicz to samo zadanie, zakładając dopasowanie zużycia
gazu.

2000 44
 Wylicz ten sam przykład, gdy przy wychodzeniu ci sami
nurkowie co w poprzednim przykładzie zwalniają tempo
wychodzenie o połowę (dzieląc się gazem od najdalszego na
nurkowaniu punktu penetracji).
 Wylicz ten przykład, gdy ci sami nurkowie płyną z normalną
prędkością ale u nurka który, utracił gaz, zużycie gazu wzrosło o
40 % z racji na stres.

2000 45
Gospodarowanie gazem – podsumowanie
Z powyższych przykładów jasno wynika, że
aby zasady gospodarowania gazem działały
w praktyce:
Należy dopasowywać zużycie gazu w zespole.
W sytuacji awaryjnej :
 Nurkowie muszą utrzymać normalne tempo
oddychania
 Nurkowie muszą płynąć z tą samą prędkością

2000 46
Planowanie ekspozycji tlenowej
 Należy brać pod uwagę ryzyko toksyczności CNS i
toksyczności dla całego organizmu.
 Należy wziąć pod uwagę akumulację tlenu (CNS i
OTU) na wszystkich etapach nurkowania
 Należy uwzględniać saturację tlenem po poprzednich
ekspozycjach
 Nawet przy dokładnym śledzeniu toksyczności, jeśli
czujesz się dziwnie, zmień mieszaninę na słabszą lub
wynurz się na mniejszą głębokość.

2000 47
Ekspozycja tlenowa
 Zrób trzy przykłady korzystając z każdej z poniższych
tabel z encyklopedii nurkowania technicznego IANTD
 Tabela 1 PO2 mieszanin nitroksowych na głębokości
– Tabela 3 śledzenie PO2
– Tabela 4 śledzenie OTU
– Tabela 5 śledzenie CNS% i OTU
– Wykres – czasy połówkowe CNS % .
– Tabela 8 – równoważna głębokość powietrzna

2000 48
Tabele IANTD – Powtórzenie
 Wyjaśnij jak posługiwać się tabelami
– Głębokość - czasy - prędkość wynurzenia -
przystanki -śledzenie zalegającego gazu obojętnego
przy zmianie mieszanin
 Porównaj nurkowanie z dekompresją na gazie dennym
i gazie deco z podniesionym FO2
 Wyjaśnij znaczenie i ograniczenia związane ze
stosowaniem przystanku na 4.5 metrach.

2000 49
Używanie Tabel IANTD
Łącznie z tabelami CNS % i OTU + tabelami
mieszania gazu
 Zrób przykład 3 nurkowań
powtórzeniowych w ciągu
jednego dnia korzystając z
tabel dekompresyjnych
IANTD
 Zrób przykład nurkowań
powtórzeniowych na run-
time (dane. dot. zalegającego
azotu bierzemy z tabel
dekompresyjnych dla takiej
samej lub uboższej niż
używana mieszanina)
Użyj Planera nurkowań technicznych IANTD

2000 50
Równoważna głębokość powietrzna (EAD)
 Można używać większości tabel powietrznych
 Koncepcji EAD nie można używać do przystanków dekompresyjnych
 Zrób kilka przykładów z tabeli IANTD EAD (tabela 8M)
 Przewagą dokładnych tabel nad obliczeniami EAD jest to, że podają one
dokładne obliczenia dekompresji a nie oparte na zaokrągleniach głębokości z
tabeli EAD.
 Tabele IANTD zostały opracowane z użyciem oprogramowania do planowania
nurkowania.
 Tabele IANTD są wygodniejsze od tabel EAD
 Programy komputerowe do planowania nurkowania, pozwalają na jeszcze
dokładniejsze planowanie profili nurkowań.

2000 51
Mieszaniny
 Jako gaz denny można użyć powietrza lub
nitroksu.
 Mieszaniny dekompresyjne powinny być
dobrym kompromisem pomiędzy bezpiecznym
PO2 a dobrą krzywą desaturacji.
 EAN 80 jest prawie tak samo skuteczny jak
100% tlen a ogranicza akumulację CNS.
 Butle i automaty dekompresyjne należy
właściwie oznaczyć.

2000 52
Korzystanie z tabel i wzorów do
sporządzania – uzupełniania mieszanin.
 Korzystając z wykresu 2 w encyklopedii
nurkowania technicznego IANTD zrób jeden lub
więcej przykładów dla każdej z poniższych
sytuacji.
1. Utrzymanie frakcji tlenu w nitroksie przy
uzupełnianiu butli.
2. Uzupełnianie butli zwiększając frakcję tlenu tak by
uzyskać bogatszy nitroks.
3. Uzupełnianie powietrzem butli z nitroksem
4. Korekta – zmniejszenie frakcji tlenu w mieszaninie
nitroksowej

2000 53
“Co, jeżeli? ”
 Wymień wszystkie możliwe problemy.
 Opracuj strategię radzenia sobie z problemami.
 Wizualizacja rozwiązywania problemów.
 Ćwiczenie procedur awaryjnych.
 Lista kontrolna do sprawdzania przed
nurkowaniem.

2000 54
Ograniczenia i wielkość zespołu
 Kondycja fizyczna.
 Ciśnienie, przy którym należy rozpocząć
powrót.
 Głębokość/czas/odległość.
 Zespół dwu czy trzyosobowy.
 Kompatybilność.
 Znajomość konfiguracji sprzętu członków
zespołu.
 Ćwiczenia sytuacji awaryjnych / kontrola
sprzętu.

2000 55
Zmiany planu w trakcie nurkowania
 Zmiany z powodu prądu
 Zmiany z powodu widoczności
 Zmiany w procedurach wynurzania/stabilność
 Zmiany w poczuciu komfortu zespołu lub członka
zespołu
 Należy brać pod uwagę: świadomość, dojrzałość,
ocenę, obserwację i komunikację.
Zawsze pamiętaj o prawie Murphiego i staraj
się przewidzieć każdą możliwą sytuację

2000 56
Bezpieczeństwo w trakcie nurkowania
Bezpieczniejsza dekompresja
Liny opustowe
Boje dekompresyjne
Stacje dekompresyjne
– Połączone ze źródłem
dostarczanego z powierzchni
gazu deco.
– Niezależne

2000 57
Wykorzystanie stacji dekompresyjnej
 Prosta konfiguracja
 Łatwość ustawienia
 Nurkowie zabezpieczający
 Dodatkowe butle z gazem
 Problemy z pływami i ograniczenia
czasowe
 Postępowanie w przypadku zagubionego
nurka
– Sygnalizacja z użyciem boi dekompresyjnej

2000 58
 Stacje dekompresyjne
 Wszyscy nurkowie odbywają
dekompresję razem – zapasowy sprzęt i
gazy
Wykorzystanie osłony łodzi
 Dokładna głębokość przystanku
 Możliwość rozmieszczenia butli z
zapasowym gazem

2000 59
Typowa „niezależna”stacja deco
Główne elementy
Main Shot Line
Deco. Station
Down Lines
Spare deco.
Cylinder
Line
Weights
Spare
Lead
Jump
Line
Movable
Deco Bar
Returns
Slate
Quick
Release
Shock Cord
Spare Travel
Gas

2000 60
Main Shot Line
at anchor
Deco. Station
divers attach jon
lines or free drift
with line
Freed and drifting on
deco anchor/tie is raised
to depth adequate to
prevent snagging on
another object
Tied into wreck
Shock Cord
Typowa „niezależna”stacja deco
Główne elementy

2000 61
Main Shot
Line
at anchor
Surface
Supply
Deco
Gas
Deco Crossover
Typowa, połączona z łodzią
stacja deco

2000 62
Keson lub
habitat
Typowy system deco
stosowany w jaskiniach
Keson
zablokowany o
sufit jaskini

2000 63
 Wszyscy nurkowie muszą znać czas powrotu.
 Stacja musi być odwiązana, zanim pływy staną się
zbyt silne.
 Można użyć tabliczki do odznaczania.
wynurzających się nurków.
 Ostatnia para zwalnia linę mocującą stację deco do
opustówki.
 Procedury na wypadek zagubienia nurka.

2000 64
Niezależność i samowystarczalność w
nurkowaniu
 Wszyscy nurkowie techniczni powinni uważać
się za samowystarczalnych
 Wszyscy nurkowie techniczni powinni być
wyposażeni w sposób pozwalający na
niezależność podczas nurkowania
 Dopiero wtedy mogą nurkować jako partnerzy
a nie jako niesamodzielni „buddy”

2000 65
Podsumowanie
 Zaplanuj nurkowanie i nurkuj według
planu, zgodnie z wyjaśnionymi kryteriami
 Unikaj atmosfery współzawodnictwa
 Znaj możliwości i ograniczenia grupy
 Układaj bezpieczne plany nurkowania
 Przed podjęciem decyzji o nurkowaniu
lub rezygnacji z nurkowania, bądź
świadom istniejącego ryzyka i akceptuj je
lub go nie podejmuj.
DOBRE PLANOWANIE I PRZESTRZEGANIE PLANU ZNACZĄCO
ZWIĘKSZA BEZPIECZEŃSTWO

2000 66
10 głównych
przyczyn wypadków
w nurkowaniu
technicznym

2000 67
Wypadki
Wyszkolenie
 Wyszkolenie
– Zajęcia teoretyczne i praktyczne
– Ćwiczenie aż do wytworzenia odruchów
– Powodują pozytywną zmianę w zachowaniu
– Brak odpowiedniego wyszkolenia – główna przyczyna
wypadków
– Kursanci muszą być gotowi i chętni do nauki
“gdy student będzie gotowy, pojawi się mistrz”

2000 68
Wypadki
Utrata orientacji
 Utrata poczucia kierunku
– W jaskiniach - brak ciągłej poręczówki
– Wewnątrz wraków - brak ciągłej poręczówki
lub bardzo dobrej znajomości wraku
– Wody otwarte – brak punktu odniesienia
– Utrata orientacji to nie tylko możliwość
zgubienia się ale także niemożliwości
odnalezienia butli dekompresyjnych
– Zaginięcie na powierzchni morza (nie
odnalezienie łodzi)

2000 69
Wypadki
 Do wszystkich nurkowań technicznych
stosować zasadę 1/3
 Dopasowywać zużycie gazu, gdy zespół nurkuje
z butlami o różnej pojemności
 Utrzymanie normalnego tempa oddychania w
sytuacji gdy „coś idzie nie tak”
Nikt nie zginął dlatego, że miał za dużo gazu

2000 70
Wypadki
Przekraczanie limitów fizjologicznych
 Przestrzeganie limitów PO2
 Utrzymywanie bezpiecznej równoważnej głębokości
narkotycznej
 Właściwe oddychanie i kontrolowanie akumulacji CO2
 Stosowanie trimixu do nurkowań poniżej 60 m.
– Zalecany gaz poniżej 48 m do nurkowań w środowiskach
zamkniętych
 Dekompresja nie jest nauką ścisłą – nurkuj konserwatywnie
Podejmuj przemyślane ryzyko. Nie działaj pochopnie”
- George Patton

2000 71
Wypadki
Przekraczanie limitów ryzyka/korzyści
 Uwzględnij ryzyko związane z każdym nurkowaniem
– Odległość, głębokość, złożoność, stopień zależności
od sprzętu, zespołu, itd..
 Zastanów się czy przyjemność z danego nurkowania
jest warta ryzyka jakie podejmujesz.
 Zachowaj odpowiednią postawę
 Zastanów się, czy podczas danego nurkowania
będziesz czuć się komfortowo
Tylko głupcy zakładają,
że nurkowanie jest pozbawione ryzyka

2000 72
Wypadki
Poddawanie się
 Brzmi to nieprawdopodobnie, ale nurkowie często giną ponieważ po prostu
przestają próbować /walczyć.
– Przypadki, gdy nurkowie przed śmiercią pisali ostatnie słowa do swoich
bliskich potwierdzają to.
 W niektórych z tych przypadków, gdyby energię i czas potrzebny na
napisanie paru słów nurkowie poświęcili na próbowanie,
prawdopodobnie przeżyliby.
– Poddanie się jest jedną z reakcji na stres
– Dodaj elementy treningu survivalowego do swoich ćwiczeń
– Naucz się nie poddawać
Koncentruj się na przeżyciu – powiedz „tak” dla przeżycia i „nie” dla
poddawania się.

2000 73
Wypadki
Niewłaściwy sprzęt / konfiguracja
 Sprzęt odpowiedni do danej misji
 Dublowanie sprzętu podtrzymującego życie
 Pozbądź się tego co nie jest niezbędne
 Stosuj bezpieczną konfigurację
Zła konfiguracja może doprowadzić do zaplątania się lub awarii
systemu.
Oceń, jaki sprzęt jest Ci potrzebny oraz najlepszy sposób
konfigurowania tak, by zapewniał bezpieczeństwo,
niezawodność i wygodę.

2000 74
Wypadki
Wybór zespołu
 Zespół może więcej niż pojedynczy nurek
– Zespół nurków funkcjonuje jako jedność
– Zespół sam się chroni i zabezpiecza – działaj z zespołem i w
zespole.
 Wybierz członków zespołu, którym powierzyłbyś swoje
życie, ponieważ robisz to.
 Miej na uwadze i możliwości i ograniczenia członków
zespołu.
Nie podpuszczaj innych ani nie daj się podpuścić do
przekraczania ich lub Twoich własnych
ograniczeń.

2000 75
Wypadki
Kontrolowanie stresu
 Stres przyczynia się do większości wypadków
– Jest to zazwyczaj odbiór zdarzenia, który prowadzi
do niekorzystnej zmiany zachowania a następnie do
wypadku.
 Ćwiczenia radzenia sobie ze stresem, dobra
znajomość środowiska i procedur awaryjnych
to najlepsze sposoby kontrolowania stresu.

2000 76
Wypadki
Samodzielny trening i ćwiczenie nabytych
umiejętności
 Wielkie koło – bezpieczeństwo zaczyna się od szkolenia i kończy
na szkoleniu .
 Samodzielny trening i ćwiczenie nabytych umiejętności jest tak
samo ważne, jak formalne szkolenie (jeśli nie ważniejsze).
– Umiejętności, których się nie używa traci się z czasem.
– Okresowe ćwiczenie nabytych umiejętności z członkami
zespołu.
Praktyka czyni mistrza

2000 77
Wypadki
Podsumowanie
 Wypadki często można przewidzieć.
 Najważniejsze w zapobieganiu wypadków jest
formalne szkolenie i samodzielny trening.
 Poddawanie się w trudnych sytuacjach jest
niewybaczalnym grzechem.
 Pamiętaj o prawdziwych ograniczeniach
fizjologicznych i nie przekraczaj ich.

2000 78
Toksyczność tlenowa
Za dużo dobrego gazu?

2000 79
Tlen w nurkowaniach technicznych
Używanie i nadużywanie tlenu
 Gazy trzeba dobierać tak, by zoptymalizować
dekompresję i jednocześnie unikać ryzyka zatrucia
tlenem.
 Na nurkowaniach technicznych PO2 na MOD (w tym
przypadku Maksymalna Dopuszczalna Głębokość) nie
może przekraczać 1.5 Bar.
 PO2 na TOD (Docelowa Głębokość Operacyjna)
powinno wynosić 1.4 bar lub mniej.
 PO2 podczas dekompresji nie może przekraczać 1.6
bar (tylko na najgłębszych przystankach).

2000 80
Fizjologia tlenu
 Saturacja hemoglobiny
Ogranicza możliwość eliminacji CO2, co prowadzi do zmiany
pH na kwaśne, predysponując do zatrucia tlenem.
 Podrażnienie mitochondriów
Mitochondria ulegają powiększeniu / stają się gęstsze
wpływając na zdrowie komórek. Zmienia się metabolizm –
mniejsza produkcja energii, co powoduje przechowywanie
mniejszej ilości energii (ATP), prowadząc do zmian a ścieżkach
transferu elektronów.

2000 81
Fizjologia tlenu – cd.
 Spowolnienie działania enzymów
– Obniżenie aktywności enzymów transportujących
sód i potas poprzez błony komórkowe.
– Większy poziom CO2 w krwi tętniczej przyśpiesza
wystąpienie objawów i wpływa na transport O2.
– Ćwiczenia wysiłkowe zwiększają poziom CO2.
– Nurkowie o złej kondycji fizycznej mogą
akumulować o 50% więcej CO2 niż sprawni
nurkowie.
 Obniżenie ciśnienia krwi.

2000 82
 Uszkodzenia błon komórkowych
– Czerwone ciałka krwi stają się sztywne.
– Wysokie stężenie tlenu powoduje uszkodzenia
tkanek gruczołów dokrewnych, wątroby, siatkówki,
centralnego układ nerwowego, nerek.
– Działanie na wszystkie tkanki organizmu.
– W tłuszczach następuje utlenianie nienasyconych
kwasów tłuszczowych.
– W tkankach mózgu powstają nadtlenki lipidowe.

2000 83
 Zablokowane przewodnictwo elektryczne
pomiędzy mięśniami a włóknami nerwowymi
– Jednym z efektów uboczne wysokiego ciśnienia
parcjalnego tlenu, jest słabsze przewodnictwo nerwowe
od nerwów do tkanek mięśniowych co powoduje
zahamowanie działania enzymów niezbędnych do
metabolizmu komórkowego.
 Histoksja hipoksyczna

2000 84
 GABA
– GABA (gamma aminobutyric acid) modulator
aktywności fal mózgowych – obniża się poziom
GABA, a niektóre badania wykazują bezpośredni
związek pomiędzy poziomem GABA a
występowaniem konwulsji.
Wysokie GABA = większa odporność.
Niskie GABA = niska odporność.

2000 85
 Wolne rodniki
– Naukowcy uważają, że są głównym czynnikiem
przyczyniającym się do występowania konwulsji
– Produkt uboczny podwyższonego PO2,
promieniowania UV, diety o ogólnej kondycji
fizycznej
– Wolne rodniki to cząsteczki z niesparowanym
elektronem powodującym ich niestabilność/
łatwość wchodzenia w reakcję.

2000 86
 Wolne rodniki powstające pod wpływem tlenu to
– super-oxide anion(02-)
– hydroxyl anion (0H-)
– proxy radicals (ROO-)
 Najbardziej toksyczne produkty metabolizmu tlenu
w układach biologicznych pochodzą z wolnych
rodników anionów nadtlenków.
 Najbardziej niekorzystne objawy widać w
mitochondriach.

2000 87
 Błony komórkowe (czerwonych krwinek) stają się sztywne i
tracą elastyczność.
 Zmniejsza się zdolność czerwonych krwinek do
transportowania tlenu i przeciskania się przez kanały w
śledzionie.
 Ma to wpływ na zaopatrzenie komórek w tlen i prowadzi do
powstawania dodatkowych wolnych rodników z tłuszczy.
Reakcja łańcuchowa powstawania wolnych rodników.

2000 88
 Używanie antyoksydantów takich jak
witamina E, C, Betakaroten, itd. może
pomagać w zapobieganiu zatrucia tlenem, z
racji na ich działanie na wolne rodniki.

2000 89
Zwiększone ryzyko
- Przyjmowanie leków
Leki zmieniają równowagę biochemiczną
– Leki na katar, takie jak Sudafed, które zawierają Pseudofedrynę
mogą predysponować nurków do zatrucia tlenem.
Efekty uboczne to :
Napady konwulsji, niepokój, zaburzenia wzroku, itd.
– Lekarstwa na chorobę morską, mogą dawać efekty uboczne, które
są niewskazane podczas nurkowania.
– Jeśli przed nurkowaniem chcesz stosować jakiekolwiek leki,
skonsultuj się z lekarzem.

2000 90
Ograniczanie ryzyka
 Nie przekraczaj 1.5 ATA (bar) PO2 MOD i
1.4 ATA (bar) TOD dla gazu dennego
 Dla gazu dekompresyjnego nie przekraczaj 1.6
ATA (bar) PO2
 Unikaj przyjmowania leków i spożywania
alkoholu
 Utrzymuj właściwą temperaturę ciała
 Pamiętaj o nawodnieniu organizmu

2000 91
Air Breaks (Przerwy powietrzne)
 Jeśli planuje się długie przystanki deco na
bogatych w O2 mieszaninach, należy w
wprowadzić przerwy powietrzne, gdy CNS
przekroczy 80%.
 Oznacza to, że co każde 25 dekompresji na
bogatych w tlen mieszaninach należy przez 5
minut oddychać powietrzem lub innymi
mieszaninami o niskim PO2
 Przerw powietrznych nie wliczamy do czasu
dekompresji

2000 92
Limity PO2 dla w nurkowaniach
technicznych
 1.6 ATA (bar) maksymalny limit
dekompresyjny
 1.5 ATA (bar) limit MOD
 1.4 ATA (bar) limit TOD
 1.3 ATA (bar) TOD na
rebreatherach CCR
Limity PO2 zależą także od czasu ekspozycji

2000 93
Zasady obniżania limitów PO2
 Obniżenie PO2 w gazie dennym o 0.05 ATA (bar) dla
każdego z następujących czynników:
– Duży wysiłek fizyczny
– Zimna woda
– Długa dekompresja
 Obniżenie PO2 w gazie deco o 0.025 ATA (bar) dla
każdego z następujących czynników:
– Zimna woda
– Długa dekompresja

2000 94
Objawy zatrucia tlenem
 Bladość twarzy
 Niepokój
 Obawy
 Konwulsje z możliwością utonięcia
 Zaburzenia wzroku – utrata wzroku, oślepienie, utrata
ostrości, itd.
 Zaburzenie słuchu
 Mdłości (przerywane)
 Drżenie mięśni /spazmy
 Drażliwość / zmiany osobowości
 Zawroty głowy

2000 95
Toksyczność płucna
 Występuje przy długich ekspozycjach na PPO2
większe niż 0.5 bar .
 Ma wpływ na wydajność /pojemność życiową płuc.
 W ciężkich przypadkach symptomy podobne do
zapalenia opłucnej.
 Nie stanowi problemu w nurkowaniach rekreacyjnych.

2000 96
Toksyczność płucna – cd.
 Zapalenie.
 Przekrwienie.
 Obrzęk ścian pęcherzyków płucnych.
 Możliwe krwotoki.
 Zgrubienie ścian tętnic płucnych.
 Zmniejszenie pojemności życiowej.
 Zmiana napięcia powierzchniowego i substancji
powierzchniowo czynnej w płucach.

2000 97
Objawy toksyczności płucnej
 Suchy kaszel
 Większe opory oddechowe
 Brak oddechu /krótki oddech
 Dyskomfort

2000 98
Podsumowanie
 Bezpieczeństwo stosowania EANx i gazów
dekompresyjnych zależy od śledzenia ryzyka toksyczności
tlenowej
 Nurkowie muszą zrozumieć jak stosować zaawansowane
procedury deco z użyciem bogatych mieszanin nitroksowych,
 Konieczność zrozumienia złożonego wpływu ekspozycji
tlenowej na fizjologię człowieka
 Należy pamiętać o różniących się z dnia na dzień reakcjach
na ekspozycję tlenową

2000 99
Narkoza gazów
obojętnych

2000 100
Narkoza
Koncepcje
 Dobrze udokumentowane efekty oddychania na
głębokości powietrzem i innymi mieszaninami z gazami
obojętnymi.
– Efekty neurologiczne obejmują : zatrucie, spowolnienie
procesów myślowych, obniżenie sprawności manualnej.
 Efekty narkozy można porównać do znieczulenia przed
utratą świadomości.
Badania prowadzone w komorze wykazały, że ludzie
tracą przytomność po 1 do 2 minut oddychania
powietrzem o ciśnieniu 15 ATA (140 m) .

2000 101
Narkoza
Zmiany behawioralne
 Zmiany behawioralne wynikające z :
– Zmiany w systemie nerwowym prowadzące do
zmian w zachowaniu.
– Zmiany emocjonalne – upośledzenie wyższych
procesów umysłowych, upośledzenie kontroli
nerwowo-mięśniowej (Behnke et al., 1935).
– Subiektywne odczucia, upośledzone funkcje
poznawcze, zwolniona aktywność myślowa,
upośledzona koordynacja nerwowo-mięśniowa.

2000 102
Narkoza
Subiektywne odczucia
 Subiektywne odczucia obejmują :
– Nadmierną pewność siebie, euforię,
lekkomyślność i inne zmienione stany
świadomości.
– Można je ocenić przy pomocy ankiet, otrzymując
dane o stopniu spowolnienia pracy, osłabienia
czujności i koncentracji oraz zmianach odczuć
fizycznych/umysłowych.

2000 103
Narkoza
Upośledzone funkcje poznawcze
 Funkcje poznawcze to wyższe procesy mózgowe:
– Myślenie, postrzeganie, rozumienie i pamięć
– Narkoza ma tłumiący efekt na wszystkie z powyższych
– Efekty te mogą mieć formę trudności z postrzeganiem
faktów, zwolnionego procesu myślenia, zaburzenia
czasu i utraty pamięci. `
 Efekty te można mierzyć poprzez testy oceniające
koncepcyjne myślenie, rozumienie zdań, zdolności
arytmetyczne i pamięć krótkoterminową.

2000 104
Narkoza
Spowolniona aktywność umysłowa
 Spowolnione przetwarzanie informacji w
centralnym układzie nerwowym.
 Spowolnienie mierzone na dwa sposoby.
– Ilość prób rozwiązania zadań z testów
– Badanie czasu reakcji (ważne przy
podejmowaniu decyzji).

2000 105
Narkoza
Zmniejszona koordynacja
nerwowo-mięśniowa
 Na większych głębokościach
sprawność manualna jest bardziej
upośledzona niż procesy myślowe.
 Mierzona przy pomocy testu z deską z
kołkami lub testu skręcania śrub.

2000 106
Narkoza
Narkoza gazów obojętnych na bardzo
dużych głębokościach
– Przy nurkowaniach powietrznych na głębokości
poniżej 90 m. narkoza powodowała odmienne
stany świadomości
 Stany maniakalne lub depresyjne
 Halucynacje wzrokowe i słuchowe
 Utratę poczucia czasu
 Chwilową utratę przytomności
 Utratę pamięci (tymczasową lub stałą )
 Całkowitą utratę przytomności

2000 107
Narkoza
Termoregulacja
 Narkoza powoduje zakłócenia fizjologicznej i
behawioralnej kontroli temperatury wnętrza ciała:
– Narkoza ogranicza drżenie pozwalając na
gwałtowniejszy spadek temperatury wnętrza ciała
– Odczuwalny komfort termiczny jest większy od
faktycznego i nurkowie mogą nie zdawać sobie sprawy
z wychłodzenia organizmu.

2000 108
Narkoza
Mechanizm narkozy gazów
obojętnych
 Znieczulenie: Narkoza jest stanem
początkowym znieczulenia.
 Wiele gazów obojętnych daje efekt
znieczulający przy różnych ciśnieniach
parcjalnych.
 Działanie narkotyczne różnych gazów
jest takie same prze różnych ciśnieniach
parcjalnych.

2000 109
Narkoza
Mechanizm znieczulenia
 Dokładny mechanizm nie jest zrozumiały
– Ogólnie przyjmuje się, że miejscem
znieczulenia i narkozy są synapsy w
centralnym układzie nerwowym.
Zwiększa działanie różnych
spowalniających neurotransmiterów, takich
jak GABA, w receptorach za synapsami,
powodując spowolnienie działania
centralnego układu nerwowego.

2000 110
Narkoza
Przetwarzanie informacji
 Przetwarzanie informacji składa się z szeregu
etapów:
– Przykładowy czas reakcji:
 Etap postrzegania i oceny
Etap podejmowania decyzji
 Etap działania
– Narkoza może mieć wpływ na :
Strukturę etapu:
Funkcjonalne aspekty etapu
Strategię etapu

2000 111
Narkozy
Czynniki wpływające na narkozę
 Profil nurkowania (prędkość zanurzenia).
 Tlen (jedna z teorii sugeruje, że tlen może być dwa razy
tak narkotyczny jak azot).
 Dwutlenek węgla (retencja CO2 ).
– Duży potencjał do obniżania koordynacji nerwowo-
mięśniowej.
– Narkotyczny przy relatywnie niskim ciśnieniu
pęcherzykowym.
– Poziom może wzrastać z powodu prędkości
wynurzania, gęstości mieszaniny oddechowej,
konstrukcji sprzętu lub nieskutecznej wentylacji.

2000 112
Narkoza
Czynniki wpływające na narkozę (cd)
 Niepokój
 Zmęczenie
 Leki/amfetamina
 Alkohol
 Wysiłek fizyczny

2000 113
Narkoza
Radzenie sobie z narkozą
 Tolerancja: badania wykazały, że nie można
nabyć odporności na narkozę.
 Subiektywna adaptacja: reakcje na narkozę nie
zmieniają się, jednak osobiste odczucie narkozy
jest lepsze – pozwala to nurkom na lepszą
koncentrację i poprawienie sprawności.
 Celowo spowalniając reakcję można osiągnąć
wyższy stopień dokładności przy rozwiązywaniu
problemów.

2000 114
Narkoza
Radzenie sobie z narkozą
Unikać bardzo głębokich
nurkowań powietrznych
Do głębokich nurkowań
używać mieszanin
zawierających hel lub neon

2000 115
Narkoza
UWAGA ! Narkoza zależy od dawki /czasu
działania – CO2 daje silną, chwilową narkozę
dokładającą się do narkozy azotowej
Dodatkowym efektem narkozy, hipercapnii i
toksyczności tlenowej może być utrata
przytomności

2000 116
Narkoza
Inne efekty
 Spowolnienie działania enzymów powoduje
spowolnienie metabolizmu węglowodorów
 Hipoksja histotoksyczna powoduje
zmniejszenie metabolizmu węglowodorów
 Wpływ na przytomność z powodu ucisku na
ciało siateczkowate i dendryty wierzchołkowe
kory mózgowej

2000 117
Narkoza
Podsumowanie
 Narkoza azotowa jest obecna i mierzalna już od
głębokości 30 m a od 55 metrów stanowi
ryzyko w nurkowaniach powietrznych.
 Nie można wyrobić sobie odporności na nią,
aczkolwiek możliwa jest pewna adaptacja
behawioralna.
 Podstawowym niebezpieczeństwem jest
niemożliwość reakcji na problemy wymagające
wielowątkowego rozumowania.

2000 118
Akumulacja CO2

2000 119
Akumulacja CO2
Wprowadzenie
 Eksperymentalna jednostka nurkowa ustaliła limity
ekspozycji tlenowej dla nurkowań z czystym tlenem.
– Bezpośrednie przeniesienie tych limitów na mieszaniny
EANx powodowało konwulsję w trakcie badań.
– W ramach limitów toksyczności ustalonych dla tlenu,
wielokrotnie dochodziło do konwulsji.
– Przy nurkowaniach z użyciem helioxu problem ten nie
występował
– Badania wykazały, że przyczyną mogło być CO2.

2000 120
Akumulacja CO2
Wprowadzenie – cd.
Niektórzy nurkowie oddychają mniej niż inni
– Na większych głębokościach wielu takich nurków
akumuluje więcej CO2 niż inni.
– Pomijanie oddechów prowadzi do retencji CO2
– Przy sposobach oddychania innych niż pomijanie oddechu,
efektu wzmożonej retencji nie obserwuje się do głębokości
30 m
– Niektórzy akumulują duże ilości CO2 z racji na
osobiste cechy fizjologiczne.

2000 121
Akumulacja CO2
 Na głębokości, przy używaniu bogatych mieszanin
EANx, retencja CO2 może stanowić problem,
predysponując nurków do zatrucia tlenem
 Mieszaniny helu i tlenu nie powodują lub
powodują nieznaczną retencję CO2.
 Zwiększone opory oddechowe i przestrzenie
martwe sprzyjają retencji CO2.
 Ograniczenie powyższych czynników do
minimum nie eliminuje problemu

2000 122
Retencja CO2
 Niektóre osoby mają większe skłonności do retencji
dużych ilości CO2 niż inni
– Jednak wszyscy wykazują taką tendencję, w szczególności
przy oddychaniu bogatymi w tlen mieszaninami.
– Nie ma wyraźnego podziału pomiędzy osobami
wykazującymi i nie wykazującymi takiej tendencji
 Najskuteczniejszą metodą ograniczenia do minimum
komplikacji związanych z retencją CO2 jest stosowanie
mieszanin helowych

2000 123
Retencja CO2
Problem
 Retencja CO2 przyczynia się do
występowania zatrucia tlenem, narkozy
azotowej i choroby dekompresyjnej, jak
również do utraty orientacji pod wodą i
utraty przytomności .

2000 124
Akumulacja CO2
Przyczyny
 Niektórzy nurkowie akumulują więcej CO2 z
przyczyn fizjologicznych (większa podatność na
zatrucie tlenem)
 Martwa przestrzeń w układzie oddechowym
 Martwa przestrzeń mechaniczna
 Rebreathery z niewłaściwą filtracją CO2

2000 125
CO2
Symptomy nadmiaru CO2
 Ból głowy
 Drętwienie
 Euforia
 Słabość
 Głód
powietrza
 Zawroty
głowy
 Zagubienie
 Mdłości
 Utrata
przytomności
 Pieczenie
 Spowolnienie
reakcji

2000 126
CO2
Interakcje
 Przyczynia się do :
– Narkozy, w szczególności przy
szybkich zanurzeniach
 Przez wiele lat uważano, że CO2
jest przyczyną narkozy
– Toksyczności tlenowej
– Choroby dekompresyjnej

2000 127
CO2
Retencja CO2 typowa dla :
 Gwałtownych zanurzeń
 Modelowania (przy
zatrzymaniu pozy)
 Fotografii
 Głębokich nurkowań
powietrznych
 Celowego pomijaniu
oddechu
 Nurkowania na
bezdechu
 Wadliwego automatu
 Płynięcia pod prąd

2000 128
CO2
Podsumowanie
 Nadmiar CO2 może być zagrożeniem dla życia.
 Z retencją CO2 można sobie łatwo radzić
poprzez właściwe oddychanie .
 CO2 przyczynia się do lub potęguje inne
„dolegliwości” nurkowe.
 Retencja CO2 jest częstym zjawiskiem u
nurków, z wyrobionymi złymi nawykami
oddechowymi.

2000 129
Teoria
dekompresji

2000 130
Teoria dekompresji
Rodzaje choroby dekompresyjnej
 Symptomy DCS zależą od umiejscowienia
pęcherzyka :
 Postać neurologiczna
 Mięśniowa/ szkieletowa
 Płucna
Skórna
Unikanie DCS wymaga zrozumienia przyczyny i
działań zapobiegawczych

2000 131
Teoria dekompresji
Podstawy
 W nasyconych tkankach jest więcej azotu niż
krwi.
 W trakcie pełnego obiegu układu krew przenosi
jedynie niewielką część azotu .
 Szybkość wynurzania musi uwzględniać tempo
transportu gazu przez krew.
 DCS powstaje gdy prędkość wynurzania
powoduje przekroczenie określonego gradientu
ciśnień, oraz w odpowiedzi na inne zmienne.

2000 132
Teoria dekompresji
Pęcherzyki powstają w wyniku :
 Zmiany ciśnienia
 Czasu ekspozycji
 Zużycia gazu
 Agitation
 Sharp blow
 Kawitacji
 Przepływu przez
przewężone
naczynia
 Zawirowaniach w miejscu
rozgałęziania się naczyń
 Rozpuszczalności
 Składu krwi i tkanek
 Unaczynienia
 Odwodnienia
 Biofizyki tworzenia się
pęcherzyków

2000 133
Teoria dekompresji
Powstawanie pęcherzyka
 Faza gazowa
 Wzrost
 Powstanie jednego lub serii pęcherzyków
 Pęcherzyki mogą odrywać się i przemieszczać
 Osiągają rozmiar krytyczny (wysokie napięcie
powierzchniowe może spowodować ich
ponowne wniknięcie do roztworu)
 Objawy DCS gdy pęcherzyki osiągną
odpowiedni rozmiar

2000 134
Teoria dekompresji
Powstawanie pęcherzyka
 Pęcherzyki przyciągają inne
pęcherzyki.
 CO2 zwiększa rozmiar
pęcherzyka.
 Wielkość zależy od prawa Boyla
– średnica określa głębokość
(ciśnienie) leczenia DCS.

2000 135
Teoria dekompresji
Błędne koło
 Powstanie pęcherzyka.
 Ograniczenie przepływu krwi.
 Ograniczenie zmniejszania pęcherzyka.
 Pęcherzyk przyciąga inne pęcherzyki.
 Wszelka dodatkowa aktywność
przyśpiesza proces.

2000 136
Teoria dekompresji
Najważniejsze skutki
powstawania pęcherzyków
 Zniekształcenie tkanek
 Utrudnianie krążenia krwi
 Ucisk na nerwy

2000 137
Teoria dekompresji
Drugorzędne skutki
 Lipoporeteinowe pokrycie powoduje, że płytki krwi
przylegają do pęcherzyka powodując powstawanie
skrzeplin w naczyniach.
 Obrzęk.
 Skurcze.
 Uszkodzenia ścian naczyń krwionośnych.
 Uszkodzenie czerwonych ciałek.
 Puchnięcie naczyń krwionośnych od wewnątrz.
 Zagęszczanie się krwi (szczególnie, jeśli już zawiera
tłuszcze).

2000 138
Teoria dekompresji
Reakcja systemu immunologicznego na DCS
 Organizm postrzega pęcherzyk jako ciało obce.
 Białe ciałka atakują pęcherzyk i skupiają się
wokół niego.
 Przepływ krwi ograniczony – przez pęcherzyk i
białe ciałka.
 Komórki cierpią na brak tlenu.
 Może dojść do mechanicznego uszkodzenia
komórek i naczyń włosowatych.

2000 139
Teoria dekompresji
Czynniki związane z występowaniem DCS
Odwodnienie - główna
przyczyna niezasłużonego
DCS:
 Suche gazy oddechowe
(utrata gazów przez drogi
oddechowe)
 Pocenie się
 Diureza od zanurzenia
 Przyjmowanie zbyt mało lub
złych płynów
 Kofeina
 Konsumpcja alkoholu
Brak rozwagi powoduje DCS:
 Niewłaściwa prędkość
wynurzania
 Uśrednianie głębokości
 Pominięcie przystanków deco
 Zmiana głębokości podczas
przystanków
 Skracanie przystanków
 Zaprzeczanie symptomom
 Zbyt ciasne skafandry
 Nurkowanie po zmęczeniu
 Nurkowanie w trakcie choroby
 Nurkowanie na lekach

2000 140
Teoria dekompresji
Symptomy DCI
– Ból
– Podrażnienie
– Obrzęk
– Obolałość (ogólnie)

2000 141
Teoria dekompresji
Symptomy neurologiczne – DCS II
Mózg
 Zawroty głowy
 Nieostre widzenie /ślepota
 Ból głowy
 Konwulsje
 Zaburzenia słuchu
 Utrata przytomności
 Zmiany osobowości
Rdzeń kręgowy
 Zataczanie się /paraliż
 Słabość
 Niemożność oddania moczu
 Niekontrolowanie zwieraczy
 Problemy z funkcjami
motorycznymi
 Uczucie kłucia
 Impotencja

2000 142
Parasympatyczny
układ nerwowy
 Nerwy czaszkowe i
rdzeniowe
 Drżenie mięśni
 Lokalne drętwienie
 Uczucie ciężkości
 Zimne i bezwładne
stopy
Objawy
związane z
układem
oddechowym
 Zatory gazowe w
płucach
 Kaszel
 Szok
 Śmierć
Teoria dekompresji
Symptomy neurologiczne – DCS II

2000 143
Teoria dekompresji
Ograniczanie ryzyka
 Stosowanie dobrze sprawdzonych tabel deco.
 Dokładne przestrzeganie tabel – zaostrzanie
rygorów dla trudnych warunków środowiska.
 Używanie nitroksu/O2 do dekompresji.
 Właściwe nawodnienie organizmu.
 Kontrola oddychania.
 Dobra kondycja fizyczna /brak zmęczenia.
 Ograniczenie wysiłków po nurkowaniu.
 Utrzymywanie równowagi cieplnej.

2000 144
Teoria dekompresji
Rekompresja w wodzie
 Bardzo kontrowersyjny temat.
 W przeszłości stosowana z powodzeniem w
odległych obszarach.
 Możliwa tylko wtedy, gdy pozwalają na to
warunki termiczne.
 Maksymalna głębokość dla 100 % tlenu bez
maski pełnotwarzowej to 6m.
 Procedury opisane w Encyklopedii Nurkowania
Technicznego.

2000 145
Teoria dekompresji
Ominięcie przystanku – procedura
wg. US Navy
W ciągu 3½ zanurzyć się na 12, lub głębiej, jeśli
pominięto głębsze przystanki. Pozostać na 12 metrach
na ¼ czasu przystanku na 3 m plus czas pominiętej
dekompresji.
 Wynurzyć się na 9 m na 1/3 czasu przystanku na 3
m
 Wynurzyć się na 6 m na ½ czasu na przystanku na 3
m
 Wynurzyć się na 3 m na 1½ czasu pierwotnego
przystanku na 3 m

2000 146
Teoria dekompresji
Metoda marynarki brytyjskiej
 W ciągu 5 minut zanurzyć się na głębokość 9 m
większą niż pierwszy planowany przystanek,
 Pozostać na tej głębokości przez pięć minut a
następnie:
– Dodać 10 minut do pierwotnego czasu dennego i
odbyć stosowną dekompresję

2000 147
Teoria dekompresji
Pierwsza pomoc
 Pomoc przy wyjściu z
wody
 Zdjęcie sprzętu
 Ułożenie chorego
 Sprawdzenie dróg
oddechowych
 Sprawdzenie oznak życia
 Natychmiastowe podanie O2
 Podanie płynów
 Podanie jednej aspiryny
(o ile nie podejrzewa się zatorów)
 Ocena neurologiczna
 Utrzymanie temperatury

2000 148
Teoria dekompresji
Procedury awaryjne
 Skontaktować się z ratowniczymi służbami
medycznymi
 Skontaktować się z komorą dekompresyjną
 oraz, jeśli potrzeba, z DAN
 Na morzu – wezwać straż przybrzeżną przez radio
Gdziekolwiek nurkujesz, zapoznaj się z procedurami wzywania
pomocy do wypadków nurkowych (do kogo dzwonić, numery)

2000 149
Teoria dekompresji
W podróży
 Zagranicą - zorientuj się w dostępności
pomocy i procedurach jej wzywania.
 Dowiedz się gdzie jest najbliższy szpital i
jak do niego dojechać.
 Zapisz i posiadaj przy sobie telefony
alarmowe.

2000 150
Teoria dekompresji
Pierwsza pomoc w DCS
 Szybkie poddanie leczeniu daje większą szansę na
powodzenie
 NIE ZWLEKAJ Z WEZWANIEM POMOCY !
 Odpoczywaj przez 48 godz. lub więcej
 Leczenie w komorze hiperbarycznej – w odległych od
komory miejscach, zastanowić się nad rekompresją w
wodzie
 W przypadku DCS I – nie nurkować przez 3 tygodnie
 W przypadku DCS II – nie nurkować przez co najmniej 3
miesiące – konsultować się z lekarzem

2000 151
Teoria dekompresji
Sprzęt ratowniczy
 Tlen
 Płyny
 Radio
 Liny / nosze
 Znajomość sprzętu

2000 152
Podsumowanie
 DCS jest nierozłączną częścią nurkowania – żadna tabela ani
postępowanie nie wyeliminuje w 100% ryzyka DCS.
 Wiedza nurka jest najważniejsza w zapobieganiu DCS.
 Nurkowie nurkujący głębiej lub dłużej muszą zaakceptować
ryzyko DCS.
 Tylko dokładne przestrzeganie modeli dekompresyjnych daje
bezpieczne profile.
 Nurkowie muszą zdawać sobie sprawę ze zmiennych
czynników wpływających na DCS.
 Im bardziej przestrzegamy reżimu i zaleceń dotyczących
dekompresji, tym mniejsze ryzyko DCS.

2000 153
PSYCHOLOGICZNE
ASPEKTY
NURKOWANIA
TECHNICZNEGO

2000 154
Psychologia
Podstawa filozofii
bezpiecznego nurkowania
“Znaj swoje limity!”
“Bądź uczciwy wobec siebie!”

2000 155
Psychologia
Jak stać się bezpiecznym nurkiem
Trzeba uwierzyć
• Wiara w siebie
• Świadomość
• Odpowiedzialność
KONTROLOWANIE UMYSŁU!

2000 156
“Uwierz, że możesz
uwierz, że nie możesz
W każdym przypadku masz rację !”
Thomas Ford
Psychologia

2000 157
Nastawienie psychiczne
“Nasze wewnętrzne nastawienie
do konkretnego celu/problemu”
“Mogę to zrobić!”
Psychologia

2000 158
Psychologia
Nastawienie psychiczne
 Nastawienie psychiczne da się
kontrolować
 Nastawienie psychiczne kształtuje jakość
życia
 Nastawienie psychiczne odzwierciedla
nasze związki
 Pozytywne nastawienie - świetne wyniki
 Negatywne nastawienie - słabe wyniki
Sukces jest wynikiem nastawienia

2000 159
Psychologia
Cele
 Cele to zamiary, które chcemy
zrealizować
 Cele mogą być tym, co chcemy zdobyć
 Cele – nagroda za ich osiągnięcie
 Cele już osiągnięte muszą być
aktualizowane
Sukces to osiągnięcie celów

2000 160
Psychologia
Cele
Cele muszą być określone
 konkretne
 wymierne
 osiągalne
 zgodne ze sobą

2000 161
Psychologia
Osiąganie celów
 Uwierzyć - małe osiągnięcia po drodze wzmacniają
przekonanie
 Potwierdź - utwierdzaj się, że chcesz je osiągnąć i idź
naprzód
 Wizualizuj - wyobraź sobie siebie osiągającego cele
 Koncentruj się - koncentruj się na osiągnięciu celu
 Pozytywne nastawienie - odpędź negatywne myśli

2000 162
Uczciwość względem siebie
“Własne spojrzenie wewnątrz”
• Ograniczenia
• Chęci
• Potrzeby
Wykorzystanie wizualizacji!
Psychologia

2000 163
Psychologia
Samodyscyplina
“Kontrolowanie się!”
 Możliwość reagowania w oparciu o
zdrowy rozsądek i logikę.
 Trzymanie się podjętych decyzji.
 Samoograniczenie.
Wykorzystanie wizualizacji!

2000 164
Psychologia
Budowanie pewności siebie
Doświadczenie przez powtarzanie umiejętności
i poznawanie środowiska
• Ćwiczenie w wodzie otwartej
• Ćwiczenia basenowe
• Ocena wyników

2000 165
Psychologia
Zdrowy rozsądek
“Solidna, rozważna ocena!”
 Cecha nabyta
 Wyrobienie jej zajmuje czas
 Powtarzanie teorii i ćwiczeń
 Dogłębna znajomość środowiska
 Ćwiczenie w praktyce

2000 166
Psychologia
„Intuicja”
Zdolność postrzegania lub przewidywania nie
opierając się na świadomych przesłankach”
 Nabyte umiejętności i wiedza
 Zrozumienie środowiska
 Natychmiastowe podejmowanie
dobrych decyzji

2000 167
Psychologia
Filozofia bezpiecznego nurkowania
technicznego
Wisdom - mądrość
Attitude – nastawienie
Training – wyszkolenie
Equipment – sprzęt
Repetition – powtarzanie

2000 168
“Różnica pomiędzy nurkiem „high tech” a
nurkiem eksploratorem!”
Psychologia
RYZYKO
Analiza i akceptacja

2000 169
“Masz obowiązek informować innych
uczciwie o ryzyku, a jako osoba jesteś
zobowiązany dowiedzieć się o całym
ryzyku związanym z danym działaniem”
“Poinformowany i w pełni świadomy ryzyka
każdy głupiec ma prawo zabić się lub zrobić
sobie krzywdę, tak jak uważa!”
Gil Milner, M.D.
Psychologia

2000 170
Ryzyko Korzyść Działanie naprawcze Wartość
Ryzyko Powód Rozwiązywanie problemu Czy warto?
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Psychologia
Analiza i akceptacja ryzyka
?

2000 171
„Osoba która jako PIERWSZA
AKCEPTUJE RYZYKO
musi uważać, by nie zachęcać lub
podpuszczać innych, by również je
podjęli!”
Psychologia

2000 172
Przyjęcie
ODPOWIEDZIALNOŚCI
“Sam odpowiadasz za siebie !”
 Tylko ty możesz za siebie oddychać!
 Tylko ty możesz za siebie myśleć!
 Tylko ty możesz za siebie płynąć!
Psychologia

2000 173
Jeśli nie czułbyś się komfortowo
robiąc dane nurkowanie
SOLO
nie powinieneś wchodzić do wody!
Psychologia

2000 174
Przyjęcie odpowiedzialności
“Niezbędny czynnik rozwoju!”
 Odpowiedzialność wobec
siebie
 Partnera nurkowego
 Społeczności nurkowej
Psychologia

2000 175
Najlepsze podejście do koncepcji
PARTNERSTWA
w nurkowaniu
to nie poleganie na partnerze!
 Dzielenie się przeżyciami!
 Możliwość pomocy w
kłopotach!
 Nie podpieranie się
obecnością partnera !
Psychologia

2000 176
Szkoła przetrwania
“Klucz do bezpieczeństwa zaawansowanego
technicznie nurkowania !”
 Ćwiczenia fizyczne i ich ocena
 Ukierunkowana medytacja
 Progresywny trening
 Odporność fizyczna pozwalająca przetrwać w trudnej sytuacji
 Zdolność koncentracji
 Samodyscyplina pozwalająca przetrwać stresujące sytuacje
60% kondycja psychiczna
40% kondycja fizyczna
Psychologia

2000 177
Stres
 Napięcie psychiczne i fizyczne
 Zakłócony stan równowagi
 Spowolnienie i modyfikacja działania
Psychologia

2000 178
Źródła stresu
 Ograniczenia czasowe
 Task loading
 Ciężki wysiłek
 Stres termiczny
 Dezorientacja
 Zła pływalność
 Zagrożone ego
 Zagrożenia fizyczne
Psychologia

2000 179
 Nerwowe ruchy
 Częste odchrząkiwanie
 Wycofanie się i
zamknięcie
 Fiksacja
 Niezdarność
 Uspokojenie i rozmowa
 Monitorowanie
 Powtórzenie planu
nurkowania
 Uspokojenie oddechu
 „Sztuczki
doświadczonych nurków”
Wykrywanie Reakcja
Psychologia
Stres przed nurkowaniem

2000 180
Stres podczas nurkowania
 „Wielkie oczy”
 Syndrom białych kostek
 Brak odpowiedzi
 Fiksacje
 Brak koordynacji
 Zła kontrola pływalności
 Woda w masce
 Niespokojne tempo pływania
 Przyśpieszony oddech
 Zastygnięcie w bezruchu
 Kontakt wzrokowy
 Kontakt „za rękę”
 Uspokojenie i przemówienie
do rozsądku
 Uspokojenie oddechu
 Sprawdzenie pływalności
 Rozwiązanie problemu
 Bezpieczne wynurzenie
 Omówienie zajścia
 Nauka na błędach
 Pozytywne podsumowanie
Wykrywanie Reakcja
Psychologia

2000 181
 Uwolnienie adrenaliny
 Szybsze tętno
 Szybszy oddech
– akumulacja CO2
Psychologia
Reakcja organizmu
na stres

2000 182
Psychologia
Niewłaściwe zachowanie
“Preludium do tragedii ”
 Błędna ocen
 Powszechne błędy
 Nieuwaga
 Nie przestrzeganie planu
 Ignorowanie zasad
gospodarowania gazem

2000 183
PANIKA
“Nagły nieuzasadniony paniczny strach,
któremu często towarzyszy ucieczka !”
Punkt krytyczny, poza którym umysł i ciało
przestają się komunikować!
Psychologia

2000 184
PANIKA
“Zagrożenie dla życia !”
Reakcja na postrzegane
niebezpieczeństwo, a nie na
faktyczne zagrożenie !
Psychologia

2000 185
Zawężenie działania umysłu
“ Wczesna reakcja ”
 Zawężone postrzeganie
 Zawężona zdolność analizy
 Zawężona zdolność reakcji
Psychologia

2000 186
Psychologia
Radzenie sobie ze stresem
 Wielokrotne powtarzanie ćwiczeń
 Utrzymywanie nabytych umiejętności
 Szlifowanie technik nurkowych
 Znajomość i rozumienie środowiska
 Przewidywanie problemów
 Pozytywne nastawienie psychiczne
 Właściwy sprzęt
 Kontrolowanie umysłu i oddechu

2000 187
Odzyskanie kontroli nad
oddechem
Zatrzymaj się , oddychaj,
pomyśl a potem działaj
Zadaj sobie pytanie , „Czy mogę oddychać?”
a następnie ustal priorytet problemów
Psychologia

2000 188
Wizualizacja
“Przed każdym nurkowaniem wyobraź sobie bezpieczne
nurkowanie”
 Usiądź lub połóż się w wygodnej pozycji
 Zamknij oczy
 Oddychaj powoli (6-3-6)
 Skoncentruj się na relaksacji
 Wyobraź sobie bezpieczne i przyjemne nurkowanie
 Zanim otworzysz oczy powtórz proces w odwrotnej kolejności
“Jeśli, z jakiegokolwiek powodu podczas wizualizacji
wyobrazisz sobie coś złego związanego z tym
nurkowaniem, nie nurkuj.
Psychologia

2000 189
 Wizualizacja pozwala nam przewidywać
problemy.
 Przewidywanie pozwala nam przygotować się
na wydarzenia, zanim staną się one
problemami.
 Przed każdym nurkowaniem warto wyobrazić
sobie możliwe problemy i ich bezpieczne
rozwiązywanie.
Psychologia
Wizualizacja – cd.

2000 190
 Pod koniec każdego udanego nurkowania,
powiedz sobie:
„Dziś zrobiłem bezpieczne przyjemne
nurkowanie na 30 m.”
Psychologia
Afirmacja

2000 191
Psychologia
Podsumowanie
 Zrozumienie aspektów psychologicznych jest
niezbędne do bezpiecznego nurkowania.
 Musisz wyznaczać sobie osobiste limity.
 Musisz zrozumieć efekty stresu .
 Musisz wiedzieć, jak radzić sobie ze stresem.
 Musisz zrozumieć, jak ważne jest oddychanie.
 Rozgraniczenie – nurek techniczny a
eksplorator.

2000 192
Normoxic Trimix
Diver
Część programu
Technical Diver
IANTD
Moduł 2

2000 193
Planowanie nurkowań
normoxic trimix
 Planując nurkowania trimiksowe musisz
ustalić TOD i MOD dla każdego gazu.
 Planuj równoważną głębokość
narkotyczną dla danego nurkowania
– END nie może przekroczyć 36 m.
 Dekompresja.

2000 194
normoxic trimix – cd.
 Planowanie PO2
– Zaplanuj nurkowanie na 48 m. z ciśnieniem
parcjalnym tlenu dla 1.3 ATA dla TOD i 1.4
ATA dla MOD. Skorzystaj z Tabeli 1.
– Jaka jest głębokość TOD (PO2 – 1.3) i
MOD (PO2 -1.4) dla trimiksu 20/30.
Skorzystaj z tabeli 2.

2000 195
normoxic trimix – cd.
 Oprócz kontrolowania ryzyka toksyczności tlenowej,
trimiks pozwala również na kontrolowanie poziomu
narkozy azotowej odczuwanej przez nurka.
 W przypadku mieszanin zawierających hel, tendencja
do retencji CO2 jest mniejsza.
 W trakcie kursu Normoxic Trimix Diver maksymalna
równoważna głębokość narkotyczna wynosi 36 m.

Narkoza azotowa
Planowanie END
 Korzystając z wykresów END Numer 5 i
6 zaplanuj mieszaninę na nurkowania:
– 60 msw, PO2 1.3 ATA, END 33 msw
– 48 msw PO2 1.4 ATA, END 24 msw

2000 197
Tabele planowania mieszanin
 Zrób dwa przykłady korzystając z Tabel 6 i 7
 Zrób trzy przykłady korzystając z wykresu
mieszanin (Mix Chart 4)
 Porównaj gęstość gazów korzystając z Tabeli 17

2000 198
Planowanie dekompresji
Wskazówki dotyczące dekompresji
 Hel jest 2.65 razy „szybszy” niż azot.
 Hel szybciej nasyca tkanki.
 W porównaniu z nurkowaniami powietrznymi,
tkanki wolne nasycają się szybciej.
 Nurkowania z użyciem mieszanin helowych
trwające krócej niż dwie godziny (według
niektórych starszych wersji planerów)
wymagają dłuższej dekompresji.
 Hel szybko uwalania się z tkanek i prędkość
wynurzania może mieć znaczenie krytyczne.

2000 199
Elementy praktyczne
 Nawodnij się przed i po nurkowaniu
– 12 godzinny cykl nawadniania organizmu.
 Unikaj wysiłku po nurkowaniu
– Odpocznij na powierzchni oddychając gazem
dekompresyjnym.
 Zachowaj bezpieczną prędkość wynurzania.
 Nie dopuść do wychłodzenia organizmu.
 Ogranicz pracę/wysiłek podczas dekompresji.
 Używaj dokładnych przyrządów.

2000 200
Plany awaryjne
 Jeśli powrót do depozytów z gazem
dekompresyjnym nie jest gwarantowany, zabieraj
gaz dekompresyjny ze sobą.
 Przy nurkowaniach trimiksowych planuj utratę
gazu podróżnego, zostawiając po drodze butle z
zapasowym gazem i planuj utratę gazu deco,
zostawiając zapasową butlę z gazem deco lub
zakładając dokończenie dekompresji na gazie
podróżnym.

2000 201
Planowanie Dekompresji
Tabele i programy do
planowania dekompresji
 IANTD posiada w ofercie plastikowe
tabele dla różnych gazów
 IANTD posiada w ofercie różne
programy do planowania dekompresji
Traktuj dekompresję poważnie!
Planuj ją!

2000 202
Podsumowanie
 Zmierz dokładnie zwartość tlenu w gazach,
oblicz ilość gazów i zaplanuj dekompresję .
 Utrzymuj właściwą prędkość wynurzenia i
dokładne czasy pobytu na dnie i
przystanków.
 Zaplanuj bezpieczny END.
 Nawadniaj organizm.
 Praktykuj.
 Zawsze osobiście analizuj i oznaczaj gaz.

Technical diver+tmx pl

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (19)

Similar to Technical diver+tmx pl

Similar to Technical diver+tmx pl (20)

More from AdrianGaosz

More from AdrianGaosz (17)

Technical diver+tmx pl

Editor's Notes