sutopu nedir? tarihsel gelişimi, türkiyede sutopu,uygulanan kurallar

2. TARİHÇESİ
 1890 yılında İngilizler ve İskoçlar arasında gölde oynanmaya
başlayan sutopu ilk kez 1900 Olimpiyatları'na dahil
oldu. 1908'de Londra'da Uluslararası Amatör Yüzme
Federasyonu(FINA-Federation Internationale de Natation
Amateur) kuruldu ve sutopu da bu yapı içerisinde yer
aldı. 20.yy'ın başında İngiltere, İsveç gibi ülkelerin kuvvetli
olduğu sutopunda ilk Dünya Şampiyonası 1946'da gerçekleşti.
 1950'li yıllara kadar deniz ve göllerde gerçekleşen maçlar, aynı
dönemde Macaristan'ın da sporu domine etmeye başlaması
ile Almanya ve Avusturya'da da yayıldı. 1960'lardan
sonra Akdeniz Ülkeleri spora sahip çıkarken, İtalya ve İspanya
gibi ülkelerin yanı sıra günümüze gelindiğindeEski Doğu Blok'u
ülkeleri başarıları ile ön plana çıkıyor.

3. TÜRKİYE’DE SUTOPU
 Su topu yurdumuzda 1930 yılında ele alınmaya başlandı. Başlangıçta yüzme
antrenörü Tegethoff’un büyük çabaları görüldü: ancak bu çalışmalar
kulüplerdeki eleman azlığı ve havuz yokluğu nedeniyle gelişemedi. İlk sutopu
maçı 1931’de açılışı aynı yıl yapılan, Büyükdere Yüzme Havuzu’nda düzenlendi.
Bu karşılaşmalara Beykoz, Beylerbeyi, Deniz Lisesi ve Galatasaray takımları
katıldı. 1932 yılında Fenerbahçe ve ISK su topu takımları kuruldu. Su topunda
yurt dışında da ilk milli maç 1934 yılında Sovyetler Birliği ile yurt içinde
yabancılarla ilk maç ise 1937’de Macarlar ile oynandı. 1966 Avrupa
Şampiyonası’na katılan takımımız elenirken, 1975 yılında Galatasaray, Avrupa
Şampiyon Kulüpler Turnuvası’nda katılan ilk takımımız oldu. 1979 yılında İYİK
ilk defa Avrupa Şampiyon Kulüpler Turnuvası’nda ilk 8 takım arasına kalmayı
başardı. 1985 yılında İstanbul’da düzenlenen Balkan Büyükler Sutopu
Şampiyonası’nda takımımız başarılı olamadı. 1992’de Türkiye Büyükler Sutopu
Ligi deplasmanlı hale getirildi. 1994 yılında yapılan Avrupa Sutopu Birliği
Şampiyonası elemelerinde ise 2. olan Türkiye, play-off’a kalmayı başardı. Aynı
yıl federasyon tarafından düzenlenen Uluslararası İspolo Gençler Sutopu
Şampiyonası’nda Ümit Genç Milli Takım birinci geldi ve ilerisi için ümit verdi.

4. SUTOPU NEDİR ?
 Sutopu, derinliği en az 1.90 ile 2.00 metre arasındaki havuzlarda oynanır.
Havuzun boyu 33 metre (minik takımlar ve kadınlar için 25 metre) ve eni
20 metre olmalıdır. Kalelerin yüksekliği 90 santimetre ve iki yan direğin
arası ise 3 metre olmalıdır. Sutopunda her bir takımda 6 alan oyuncusu
ve 1 kaleci toplamda 7 as oyuncu bulunur.Sutopu, oluşan bu 7 kişilik 2
takım arasında oynanır. Her takım yedek olarak maksimum 6 oyuncu
bulundurabilir. Bir takımda yedek oyuncu bulunmayabilir. Fakat maç
esnasında ilk 7 oyuncu bulunmak zorundadır. Eğer takımda 7 kişi
bulunmuyorsa takım o maçı hükmen kaybeder.Takımlardan biri mavi,
diğeri ise beyaz şapka (bone) takmak zorundadır. Hakemlerin daha
rahat iletişim kurmaları için bu bonelerin üzerinde 1 ile 13 arasında
numaralar bulunur. Bu boneler sporcuların formaları yerine geçer.
Oyunda zamanlama yaş gruplarına göre değişir. Küçükler kategorisi ve
daha alt kategorilerin bir devre süresi 7 dakikadır. Oyun toplam 28
dakika oynanır. Yıldızlar ve üst yaş grupları için bir devrelik süre 8
dakikadır. Bu yaş grubunda ise oynanan toplam süre 32 dakikadır. Her
yaş grubunda oyun dört devreden ve iki yarıdan oluşur. Tüm oyun içinde
bir takımın 4 mola hakkı vardır. Maç esnasında periyot araları 2 dakika,
molalar ise 1 dakikadır.

5. SUTOPU OYUN BAŞLANGICI
 Her Oyunun başında görev alan her oyuncunun-her
takımdan 7 kişi olmak üzere- maç başlamadan kale
hizasında kaleyi sabitlemek için kullanılan kulvarın
hizasında durması gerekir. Oyunun her devresi hakemin
işaretiyle başlar ve her devresinde kale hizasından başlama
kuralı uygulanır. Hakem işaretini verdikten sonra topu
sahanın ortasına atar. Hangi takımda topa çıkan oyuncu
topa ilk ulaşırsa ilk hücum hakkı o takıma aittir. Bu
uygulama basketteki hava atışına benzetilebilir. Uygulanan
bu yöntem “Hücuma ilk hangi takım başlayacak?”
tartışmasına tarafsız yaklaşan adil bir uygulamadır. Atılan
topun maç esnasında gol sayılabilmesi için kale çizgi
hizasını geçmesi gerekmektedir.

6. HAKEMLER VE UYGULANAN
KURALLAR
 Maç esnasında oyun bölgesinde 4 hakem ve masa hakemleri bulunur.
Hakemlerden ikisi kale hizasını kontrol eder, ayrıca köşe atışı olup
olmayacağına karar verir. Diğer iki hakem de oyun alanında toplu
topsuz alanda yönetir. Oyunda eğer bir takımın mutlaka kazanması
gerekiyorsa ve de skor berabereyse 3 dakikalık devre daha oynanır. Bu
devre sonucu eğer eşitlik bozulmazsa altın gol kuralı uygulanır. Yani
herhangi bir takım gol atana kadar maç devam eder. Son golü atan takım
maçı kazanır; ama sutopunda maçlar genelde lig usulü olduğu için
puana bakılır. Dolayısıyla uzatmaların oynanmasına gerek kalmaz.
Takımlar birer puan kazanırlar.
 Oyuncu değişikliği ise sadece molalarda, gollerden sonra ve devre
aralarında yapılabilir. Takımın oyuncu değiştirme hakkı sınırsızdır.
Takım istediği kadar değişiklik yapabilir. Eğer bir oyuncu çok kötü bir
durumda ise hakeme durumunu belirterek kalenin arkasına geçer ve
onun yerine biri girer.
 Bu oyunda havuzun kenarında 2 metreyi, 5 metreyi,orta sahayı
belirtmek için işaretler bulunur.

7.  2 metre kuralı: Hiçbir oyuncu 2 metre çizgisinin
önünde pas alamaz. Oyuncunun pas alabilmesi için
kaleden 2 metre açılması gerekmektedir. Aksi
takdirde top karşı takıma geçer.İki oyuncu iki metre
içinde aynı hizada olurlarsa ancak pas alabilirler.
 5 metre kuralı: Bir oyuncuya faul yapıldıysa ve bu
hakem tarafından görüldüyse oyuncu faul yapılan
yerden topu oyunu sokar. Oyuncu 5 metrenin
gerisinde ise topu direk şut atarak değerlendirebilir.
Eğer faul 5 metre içinde yapıldıysa oyuncu önce topu
pas olarak değerlendirmelidir. Şut atarsa, gol olsa bile
şut geçersiz sayılır, top karşı takıma geçer.
UYGULANAN KURALLAR

8. KULLANILAN MALZEMELER
 Sutopunda kullanılan top, erkekler ve bayanlar için farklı
boyutlarda tasarlanmıştır. Kullanılan top su geçirmez
dikişsiz bir toptur. Genelde sarı renktedir. Yüzeyinde
kaymayı önleyecek pürüzler bulunur. Mayoları ise yüzmeyi
engellemeyecek, slip tarzı mayodur. Bayanlarda ise tek
parça mayo giymek zorunludur. Ayrıca oyuncuların her
sporda olduğu gibi yaralanma ve sakatlanmaya neden
olabilecek hiçbir aksesuarı üzerlerinde taşıyamamaları
gerekir. Bununla birlikte herhangi bir olumsuzluğa karşı
tırnaklar da dipten kesilmiş olmalıdır. Her maç öncesi
bütün oyuncular hakem tarafından yapılan tırnak
kontrolünden geçer.


9.  20 saniye kuralı: 20 saniye ya da bir atak boyunca
oyuncu dışarıda kalır. Bir oyuncu en fazla üç kez bu
cezayı alabilir. Üçüncü kez aldığında bir daha oyuna
dönemez ve yerine yedek oyunculardan biri girer.
 Değişmeli atılma kuralı: Atılan oyuncunun yerine
yedek oyuncu girer.
 Değişmesiz atılma kuralı: Direkt olarak rakibi
sakatlamaya yönelik yumruk ve kafa darbeleri gibi
hareketler oyundan ihraç ettirir ve yerine 4 dakika
boyunca oyuncu giremez ve penaltı atışı verilir karşı
takıma
OYUN KURALLARI

10. OYUN KURALLARI
 - Havuzun boyu 33 metre (minik takımlar ve kadınlar için 25 metre) ve eni 20 metreolmalıdır.Sutopu
derinliği en az 1.90 ile 2.00 metre arasındaki havuzlarda oynanır.
- Kaleler yükseklik olarak 90 santimetre ve iki yan direğin arası 3 metre olarak yapılmıştır.
- Her takımda toplam olarak 13 oyuncu bulunur. Bunların 7'si (1 kaleci ve 6 oyuncu) oyuna başlar.
- Takımlardan biri mavi ve diğeri de beyaz takkeler (bone) takmak zorundadırlar. Hakemlerin daha rahat
iletişim kurmaları için bu bonelerin üzerinde 1 ile 13 arasında numaralar bulunur.
- Havuzun kenarında 2 metre, 5 metre ve orta sahayı belirten koniler bulunur.Sutopu maçları dört tane
8dakikalık devre olmak üzere toplam 32 dakikadan oynanır. Bu devreler arasında 2 dakikalık molalar vardır.
- Her devre oyuncuların kaleyi yan kulvarlara bağlayan kulvarlara dizilmesiyle baslar. Hakem düdük calip
topu tam ortaya bırakır. Hakemin düdüğü ile yüzmeye başlayan en hızlı oyunculardan hangisi topu ilk
olarak alırsa o oyuncunun takımı devreye baslar.
- Bir atağın gol sayılabilmesi için topun hepsinin kale çizgisini geçmesi gerekir.
- Her takımın atak yapabilmeleri için 30 saniye vardır. Bu zaman havuzun kenarlarındaki oyuncular,
antrenörler, hakemler ve seyirciler tarafından rahatça görüntülenen kronometrelerle belirtilir. Bu süre
bittiği zaman kronometreden "gonk"
sesi gelir ve hakem topu diğer takıma verir.
- Oyuncu değişikliği sadece molalarda, gollerde ve devre aralarında yapılabilir. Eğer bir oyuncu çok kötü
durumda ise hakeme belirterek kalenin arkasına geçer ve onun yerine biri girer. Bir takımın sinirsiz oyuncu
değiştirme hakki vardır.
- Her takım mola alma hakkına sahiptir.. Molalar ancak antrenörler tarafından istenir. Oyuncular istedikleri
biçimde dizildikten sonra havuzun ortasındaki kalecinin pası atmasıyla oyun tekrar baslar.

11. https://www.youtube.com/watch?
v=s0Em6NuwUQs