yqud,h ms<sn| uQ,sl
lreKq
Session 1
Eng. Suganda Somasundara
19th November 2017
ISB - Kurunegala
yqud,h hkq l=ulao @
• jdhqjla
• jdIamhla
yqud,h Ndjs;d lrkqfha @
• r;a lsrSu i|ZZyd
• n,Yla;s ckkh yd lerlSug wjYH n,h ,nd .ekSug
• isis,a lsrSu i|Zyd jdIAm wjfYdaIK ps,rAia i|Zyd Ndjs;d flfrA
r;a lsrSfuz udOHhla f,i yqud,h fu;ruz ckm%sh wehs @
• fya;= rdYshla we;'
yqud,h ms<sn| uQ,sl lreKq
yqud, mSvkh
• kg/cm2 fyda lbs/sq.in (psi) j,ska ukskq ,efnz’
• f.acA fyda ksrfmalaI f,i ukskq ,efnz
• ksrfmalaI w.h yeujsgu 1.013 kg/cm2 la f.acA w.hg jvd jevsfjz’
• ksrfmalaI w.h yeujsgu 14.5 psi la w.hg jvd jevsfjz’
• iuyr wjia:dj,oS fuh lsf,dameial,a j,skao oelafjz’
• riosh l|l Wi 760 mm,(0C WIaK;ajfhaoS) 1kg/cm2 fjz’
1 kg/cm 2 = 0.981 bar = 14.223 psi = 98.1 kPascal
yqud,h iuznkaO tall
yqud,h iuznkaO tall
yqud, WIaK;ajh
• fi,aishia wxYl (0C) fyda *erkayhsÜ wxYl (0F) j,ska ukskq ,efnz’
• fuu tall fol w;r iuznkaO;djhla mj;S’
• (F-32)/9=C/5 F-*erkayhsÜ wxYl $C- fi,aishia wxYl
Wod(- 100 (0C) =212 (0F)
• WIaK;ajh iuyr wjia:dj, fl,aúka (K) j,ska o ukskq ,efnz’
0 0C = 273 K
tall mrsjrA;kh
;dmh ukskq ,nkafka
• kcal/kg fyda Btu/lb fyda kJ/kg
mrsjrA;kh
• 1 kcal/kg=1.8 Btu/lb=4.1868 kJ/kg
• 1 kcal/=3.96 Btu = 4.1868 kJ
n,h ukskq ,nkafka
• kW fyda hp
mrsjrA;kh
• 1kW = 1.34 hp
• 1kW = 860 kcal/hr
tall mrsjrA;kh ^iuznkaOhs&
wfkl=;a jeo.;a mrsjrA;k
• ;dm ix.=Klh 1 W/m2K= 0.86 kcal/m2hr0C
= 0.18 Btu/hr.ft20F
• oqiai%djS;djh 1fikagsfmdhsia (cp) = 2.42 lb/ft.hr
fyda 1 cst = 0.39 ft2/hr
• mrsudj 1 m3 =10 kl=35.3 ft3=264 US .e,quz
• >k;ajh 1 kg/m3=16.02 lb/ft3
tall mrsjrA;kh
Boiling
point
Saturated steam
Sensible Heat-hf Latent Heat - hfg Supper Heated Range
Temperature
Enthalpy
yqud,fha ix;Dma; jl%h
(steam saturation curve)
hf - oefkk ;dmh
hfg - .=ma; ;dmh
mSvkh - ukskq ,nk tall kg/cm2g or A, barg
or A, psig g hkqfjka f.aPA mSvkh yd
A j,ska ksrfmalaI (Absolute) w.h
ksrEmkh flfrA’&
WIaK;ajh - fi,aishia wxYl (0C) fyda *erkayhsgz
wxYl (0F)
oefkk ;dmh - kcal/kg øj wjia:dfjzoS ;dm m%udKh
.=ma; ;dmh - kcal/kg jdIamSlrKhg wjYH ;dmh
yqud,fha jeo.;a .=Kdx.
wê;dmh
kcal/kg ix;Dma; wjia:dfjka miq ;dm m%udKh
iusmqrAK ;dmh
kcal/kg by; oefkk ;dmh + .=ma; ;dmh yd wê;dm
ish,af,a tl;=j
oS we;s mSvkhla i|Zyd ix;Dma; WIaK;ajh
fi,aishia wxYl ^0C& fyda *erkayhsÜ wxYl (0F) j;=r kgk
WIaK;ajh
jsYsIag mrsudj fyda >k;ajh
m3/kg fyda kg/m3
yqqud,fha .=KdZZZZx.
f.acA mSvk WIaK;ajh c,h jdIamSlrKfha yqud,h jsh<s ix;Dma;
ndrA 0C hf jsYsIaG ;dmh hg jsYsIaG mrsudj
hfg m3/kg
0 100 100 540 640 1.673
1 120 120 526.2 646.2 0.881
2 134 133 517.6 650.6 0.603
3 144 144 509.7 653.7 0.461
4 152 152 504 656 0.374
5 159 159 498.9 657.9 0.315
6 165 166 493.5 659.5 0.272
7 170 171 489.8 660.8 0.240
yqud,h hkq l=ulao @
my; mSvk fofla yqud,fha .=Kdx. j, fjki n,kak’
2 kg/cm2g 7 kg/cm2g
mSvkh 2 7
ix;Dma; WIaK;ajh 133 0C 170 0C
oefkk ;dmh 133 kcal/kg 171 kcal/kg
.=ma; ;dmh 517 kcal/kg 490 kcal/kg
uq:Z ;dmh 650 kcal/kg 661 kcal/kg
jsYsIag mrsudj ^yqud,h& 0.617 m3/kg 0.245 m3/kg
jsYsIag mrsudj ^c,h& 0.0011 m3/kg 0.0011 m3/kg
yqud,fha .=Kdx. fjkiajkafka
flfiao @
yqud,fha mSvkh jevsjk jsg
• ix;Dma; WIaK;ajh jevsfõ’
• oefkk ;dmh jevsfõ’
• .=ma; ;dmh wvqfõ’
• uq:Z ;dmh jevsfõ’ ^b;d uo jYfhka&
• yqud,fha jsYsIaG mrsudj wvqfõ’
• c,fha jsYsIaG mrsudj fkdfjkiaj mj;s’
b;d jeo.;a !
tla mrdus;shla ia:djr l< jsg wfkla ish:Zu mrdus;s ia:djr fõz’
ndrA^f.a&1l mSvkfha we;s yqud,fha
ix;Dma; WIaK;ajh (Ts) = 120 0C
oefkk ;dmh (h) = 120 kcal/kg
.=ma; ;dmh (L) = 526.2 kcal/kg
jsYsIaG mrsudj (V) = 0.902 m3/kg
^yqud,h& =0.0011
m3/kg^P,h&
wNHdi (-
ndrA^f.&A 3 mSvkfhaoS yqud,fha by; mrdus;shka fidhkak’
yqud,h fu;ruz fjkia jkafka
ula ksido @
wvq mSvk j,oS yqud,fha jevs .=ma; ;dm m%udKhla we;’
1 kg/cm2g mSvkfha oS .=ma; ;dmh 526.2 kcal/kg
7 kg/cm2g mSvkfha oS .=ma; ;dmh 489.8 kcal/kg
yqud,h fu;ruz fjkia jkafka
ula ksido @
fuysoS wmg fmkS hk lreKla kuz jevs mSvkhloS (7 kg/cm2g)
.=ma; ;dmh wvq mSvkfhaoS (1kg/cm2g) w.hg jvd 7.5% la wvq nj
fyda l%shdj,SfhaoS jevs mSvk yqud, Ndjs;d l< jsg 7.5% jevsmqr
yqud,h jeh jk njh’ tu.ska yqud,h ;dm yqjudre l%shdj,shkaySoS
Ndjs;d lsrSfuz oS wjYH WIaK;ajh ,nd .ekSu ioZyd Ndjs;d l< yels
wju mSvkh Ndjs;d l< hq;= fjz’
wvq mSvkfha oS yqud,fha jsYsIaG mrsudj jevs w.hla
.kS’
1 kg/cm2g mSvkfhaoS jsYsIaG mrsudj 0.902 m3/kg
7 kg/cm2g mSvkfhaoS jsYsIaG mrsudj 0. 24 m3/kg
yqud,h fu;ruz fjkia jkafka
ula ksido @
fuhska fmkS hkqfha wvq mSvkfhaoS ^1 kg/cm2g)
yqud,fha jsYsIaG mrsudj jevs mSvkfhaoS ^1 kg/cm2g)
fuka 376% m%udKhlska jevs njhs’
yqud,fha ;;ajh fjkia jk fohla jk w;r th fl<skau ueksh yelalla fkdfjz’
yqud,fha ;;ajh §jsh<s idOlhla ¶ u.ska ksrEmkh lfrA’
§jsh<s idOlh¶ - x u.ska yqud, ialkaOhl fld;ruz jsh<s yqud,h
;sfnzoehs mejfia’
x = 0.9 hkŒ 90% l yqud,h (SH+LH) iy 10% l c,h njh ^SH muKS&
jdIamSlrKfha x jsh<s = jdIamSlrKfha tka;e,amsh
tka;e,amsh idOlh
wNHdi (- mSvkh ndrA^f.&A 3 jk yd jsh<s nj 0.85 la jk yqud,fha
wvx.= iuzmQrAK ;dm m%udKh .Kkh lrkak’
yqud,fha fu;ruz fjkia jkafka
wehs@
yqud,fha ;;ajh fndhsf,are jrA.h u; yd fld;ruz jevodhs f,i
mrsjykh lsrSu u; rod mj;s’
fldhs,a ghsma fndhsf,arejla i<ld ne,SfuzoS Ndrh (load)
fjkia jSfuz oS f;;a yqud,h imhkq ,nhs’ fuh wfmalaIs;
;;ajhla fkdfjz’
tkuq;a fI,a ghsma fndhsf,arejla TzkEu Ndr ;;ajhka j,oS
jvd fydo ;;ajfhka yqud,h ,nd fohs’ ix;Dma; yqud,h
lsisjsfgl 100% jsh<s fkdfjz’
yqud,h fu;ruz fjkia jkafka
ula ksido @
ix;Dma; yqud,h hkq wjia:d fjkiloS laIKsl ;dmh ksl=;a lrk
>kSNjkh jk jdIamhls’
yqud,h >kSNjkh jSfuz oS .=ma; ;dmh ksl=;a lrkq ,nhs’
wê;dm yqud,h jdhqjla f,i ie<lsh yel’
wê;dm yqud,h .=ma; ;dmh ksl=;a lsrSug fmr wê;dmh
ksl=;a l< o fuh b;d fifuka isqfõ’ fuz ksid b;d iqoqiq
foa kuz Rcq fkdjk ;dm yqjudre j,oS ix;Dma; yqud,h
Ndjs;d lsrSuhs’
yqud,h fu;ruz fjkia jkafka
ula ksido @
my; ;;ajhka j,oS yqud,fha .=K fidhkak
− mSvk 3.5 barg yd ix;Dma; yqud,h
− mSvk 7 barg yd ix;Dma; yqud,h
− mSvkh 17 barg” WIaK;ajh 300 0C
WodyK lSmhla ‘ ‘ ‘ ‘ ‘ ‘ ‘ ‘ ‘ ‘ ‘ ‘ ‘ ‘
1’ b;d ,dNodhlh
yqud,hg <.skau msysgs wfkla udOHh fuka 30% l us,laa muKls’
2’ yqud,h ckkh lrkqfha c,fhks
c,h b;d myiqfjka yd nyq, f,i imhd .; yels jSu’
3’ ls%hdlrjSu yd kv;a;= lsrSu myiqh’
4’ fmduzm lsrSu wjYH fkdfjz’
5’ ;dm yqjudrej b;d ldrAhlaIu fjz’
6’ 100% m%;splS%lrKh l< yel’
yqud,h fu;ruz ckm%sh wehs @
7’ md,kh lsrsu myiqfjka l< yel
• tla mrdus;sh;a md,kh l< jsg wfklajd ta yd wkqj fjkia fj’z
• Wod(-mSvkh
• mSvk wka;rhla we;s jsg bfnz .uka lrhs’
• yqud, mhsmaam i|Zyd idudkH wuqo%jH fhdod .; yel’
8’ yqud,fha wOsl Yla;shla we;
• 1 kg yqud,h jsoHq;a Yla;sh tall 0’6 lg iudk fjz’
9’ ;dm yqjudre l%shdj,s j,oS taldldrs WIaK;aj wkql%uKhla
mj;s’
yqud,h fu;ruz ckm%sh wehs @
oS we;s mSvkhl”
• yqud,fha jdIam fyda jdhq wjia:d j, mj;skqfha ix;Dma; WIaK;ajfha fyda
thg jvd jevs WIaK;ajhl muKs’
oS we;s mSvkhl”
• yqud,h >kSNjkh jSu ix;Dma; WIaK;ajfhaoS fyda thg jvd wvq
WIaK;ajhloS isoqfjz’
c,h jdIam jSfuzoS mrsudj 160 .=Khlska fyda Bg jvd jevsfjz’
yqud,h >kSNjkh jSfuzoS mrsudj 160 .=Khlska fyda Bg jevs
.=Khlska wvqfjz
;dm yqjudre l%shdj,sj,oS wê ;dmS yqud,h oqrAj, ;dm yqjudre
udOHhls’
u;l ;nd .; hq;= jeo.;a
lreKq
• yqud,h Ndjs;d lsrSfuzoS yd yqud, WmlrK kv;a;= lsrSfuzoS
yqud,h iu.Z tl;= jS we;s jd;h ;SrKd;aul idOlhla fjz’
• huz mSvk wvq jSuloS yqud,fha mrsud .,d hEu wvqfjz’
• yqud,h >kSNjkh jSfuzoS wvq jk mrsudj fya;= fldgf.k we;=,;
wjmSvk ;;ajhla we;sfjz’ fuysos jdhqf.da,Sh jd;h yqud, moaO;sh
;=,g weo .ekSug yel’
• >kSNjkh jQ yqud,h mhsmam ;=, fjdagrA-yeurA we;slsrSug
fya;= fjz’
• yqud,h lsissjsfgl 100% la jsh<s fkdfjz’ yqud,fha jsh<s idOlh
u.Zska tys we;s c,h m%udKh oelafjz
u;l ;nd .; hq;= jeo.;a
lreKq
• wêl ;dm m%udKh, nyq,j yd ,dNodhS f,i fidhd .; yels jSu’
• yqud, mhsmam idfmalaI f,i .;a jsg nrska wvqfjz’
• yqud,h fmduzm lsrSu ioyd fjkuu fmduzm wjYH fkdfjz’ mSvk wka;rhla
we;s jsg bfnz .uka lrhs’
• yqud,h Ndjs;d lsrSfuz oS iemhqug irs,k mrsos Ndrhka tl;= lsrSu fyda
bj;a lsrSu l< yel’
• yqud,fha ;dm yqjudre ix.+Klh r;ajŒ c,fha fuka fo.=Khla muK fjz’
• ;dm yqjudre jSfuzoZS ;dm yqjudre mDIaGh u; ksh; WIaK;aj
wdkQl%uKhla mj;s’
• ixikaokd;aulj .;a jsg moaO;sfha kv;a;+j myiqh’
yqud,h Ndjs;d lsrSfuz we;s jdis
c,h
.,d hEfuz fjz.h kg/s = 1000 W = 0.0217 kg/s
4187 J/kg K(82 0C-71 0C) = 78 kg/h (Rs. 16/h)
r;a lrk ,o f;,a
.,d hEfuz fjz.h = 1000 W = 0.091kg/s
5505 J/kg K (300 0C-280 0C)
= 328 kg/hr (Rs. 14/h)
yqud,h
mSvkh 6 barg jŒ yqud,h Ndú;d lrk nj Wml,amkh lfrA’
6 barg oS jdIamSlrKfha tka;e,amsh = 2066 kcal/kg
tuksid wjYH yqud, m%udKh = 1 = 0.00048 kg/s
2066 = 1.7 kg/h (Rs. 3.4/h)
iudk jsoaHq;a Yla;s tallhl us< = 8/h
fuhska fmkShkqfha yqud,h Ndú;d lsrSu ,dNodhl njh
1 kW n,hla ,nd .ekSu i|Zyd jsjsO Yla;s m%Njhkag tall
ld,hloS wjYH .,dhEfï m%udKhka
• yqud,fha ;;ajh ks;ru fjkia jk iq:Zhs’ fndhsf,arefjz ;sfnk
jsh<s yqud,h WmlrK j,g ,enSfuz oS f;;a jsh yel’
• wjYHh yqud, m%udKh ld,hla iu.Z fjkiafjz’ idudkHfhka
;dm yqjudre ioZyd yqud,h ksIamdokh lrk fndhsf,are 50% l Ndrhla
iys;j jev lrhs
• yqud, moaO;s ie<iquz lsrSfuz wjia:dfjz oS ta ms<snoZ jevs
ie<ls,a,la fkdoelajSu’
WmlrKj, jsYd,;ajh ksrAKh lsrSfïoS yd f;dard .ekSfuz oS ksjersos
;dlaIKh Ndjs;d fkdlsrSu.
• idudkH l%shdlrk ;;ajhka j,oS jsjsO .eg:Z u;= fjz’
mSvkh uo jSu, fjdgrA yeurA, thdrA nhskavska, ;dm l%shdj,shg
fndfyda ld<hla .;jSu, ksIamdokfha ;;ajh my< hEu fmdoq
,laIKhka fjz’
yqud,h iuznkaO jeo.;a lreKq
• idudkHfhka l%shdj,s i|Zyd wjYH yqud, m%udKh ks;ru fjkiajk
iq:Z jk w;r Wmrsu b,a,qu flgs ld, m%dka;r j,oS we;sfjz’
• levs levs isoqjk ;dm l%shdj,s j,g yqud,h Ndjs;d lsrSfuz oS jd;h
tl;= ùfuz yelshdj jevsh.
) WmlrK ioZyd yqud,h jrska jr wjYH jSu’
) moaO;sh ojilg jrla fyda fojrla l%shdlsrSu’
) moaO;sh i;shlg ojia 5 la fyda 6 la muKla jev lsrSu’
l%shdlrjSfuzoS idudkHfhka we;sjk
.eg:Z
yqud,h ksjeros ld,fhaoS iemhsh
hq;=h
fndhsf,arefjz mSvkh
wvq jSu u.ska
wjYH;djh iemhSu
fndhsf,arej fkdlvjd l%shdl<
yels Wmrsuh’
idudkH yqud, .,dhEfuz fjz.h
i;Hh yqud, .,dhEfuz
fjz.h
ld,h
wjYH;djh
iemhS ke;
Wmrsuh
;dm yqjudre ldrAhlaIu;djh
wvqlrk jsjsO ia:r
yqud,h
r;ajk
c,h
f,day
ì;a;sh
ksYap, c,h
>kSNú; c, mg,h
ìs;a;sfha ne|S we;s
ridhksl mg,h
jdhq mg,h

Steam basics and fundamentals of steam part

  • 1.
    yqud,h ms<sn| uQ,sl lreKq Session1 Eng. Suganda Somasundara 19th November 2017 ISB - Kurunegala
  • 2.
    yqud,h hkq l=ulao@ • jdhqjla • jdIamhla yqud,h Ndjs;d lrkqfha @ • r;a lsrSu i|ZZyd • n,Yla;s ckkh yd lerlSug wjYH n,h ,nd .ekSug • isis,a lsrSu i|Zyd jdIAm wjfYdaIK ps,rAia i|Zyd Ndjs;d flfrA r;a lsrSfuz udOHhla f,i yqud,h fu;ruz ckm%sh wehs @ • fya;= rdYshla we;' yqud,h ms<sn| uQ,sl lreKq
  • 3.
    yqud, mSvkh • kg/cm2fyda lbs/sq.in (psi) j,ska ukskq ,efnz’ • f.acA fyda ksrfmalaI f,i ukskq ,efnz • ksrfmalaI w.h yeujsgu 1.013 kg/cm2 la f.acA w.hg jvd jevsfjz’ • ksrfmalaI w.h yeujsgu 14.5 psi la w.hg jvd jevsfjz’ • iuyr wjia:dj,oS fuh lsf,dameial,a j,skao oelafjz’ • riosh l|l Wi 760 mm,(0C WIaK;ajfhaoS) 1kg/cm2 fjz’ 1 kg/cm 2 = 0.981 bar = 14.223 psi = 98.1 kPascal yqud,h iuznkaO tall
  • 4.
  • 5.
    yqud, WIaK;ajh • fi,aishiawxYl (0C) fyda *erkayhsÜ wxYl (0F) j,ska ukskq ,efnz’ • fuu tall fol w;r iuznkaO;djhla mj;S’ • (F-32)/9=C/5 F-*erkayhsÜ wxYl $C- fi,aishia wxYl Wod(- 100 (0C) =212 (0F) • WIaK;ajh iuyr wjia:dj, fl,aúka (K) j,ska o ukskq ,efnz’ 0 0C = 273 K tall mrsjrA;kh
  • 6.
    ;dmh ukskq ,nkafka •kcal/kg fyda Btu/lb fyda kJ/kg mrsjrA;kh • 1 kcal/kg=1.8 Btu/lb=4.1868 kJ/kg • 1 kcal/=3.96 Btu = 4.1868 kJ n,h ukskq ,nkafka • kW fyda hp mrsjrA;kh • 1kW = 1.34 hp • 1kW = 860 kcal/hr tall mrsjrA;kh ^iuznkaOhs&
  • 7.
    wfkl=;a jeo.;a mrsjrA;k •;dm ix.=Klh 1 W/m2K= 0.86 kcal/m2hr0C = 0.18 Btu/hr.ft20F • oqiai%djS;djh 1fikagsfmdhsia (cp) = 2.42 lb/ft.hr fyda 1 cst = 0.39 ft2/hr • mrsudj 1 m3 =10 kl=35.3 ft3=264 US .e,quz • >k;ajh 1 kg/m3=16.02 lb/ft3 tall mrsjrA;kh
  • 8.
    Boiling point Saturated steam Sensible Heat-hfLatent Heat - hfg Supper Heated Range Temperature Enthalpy yqud,fha ix;Dma; jl%h (steam saturation curve) hf - oefkk ;dmh hfg - .=ma; ;dmh
  • 9.
    mSvkh - ukskq,nk tall kg/cm2g or A, barg or A, psig g hkqfjka f.aPA mSvkh yd A j,ska ksrfmalaI (Absolute) w.h ksrEmkh flfrA’& WIaK;ajh - fi,aishia wxYl (0C) fyda *erkayhsgz wxYl (0F) oefkk ;dmh - kcal/kg øj wjia:dfjzoS ;dm m%udKh .=ma; ;dmh - kcal/kg jdIamSlrKhg wjYH ;dmh yqud,fha jeo.;a .=Kdx.
  • 10.
    wê;dmh kcal/kg ix;Dma; wjia:dfjkamiq ;dm m%udKh iusmqrAK ;dmh kcal/kg by; oefkk ;dmh + .=ma; ;dmh yd wê;dm ish,af,a tl;=j oS we;s mSvkhla i|Zyd ix;Dma; WIaK;ajh fi,aishia wxYl ^0C& fyda *erkayhsÜ wxYl (0F) j;=r kgk WIaK;ajh jsYsIag mrsudj fyda >k;ajh m3/kg fyda kg/m3 yqqud,fha .=KdZZZZx.
  • 11.
    f.acA mSvk WIaK;ajhc,h jdIamSlrKfha yqud,h jsh<s ix;Dma; ndrA 0C hf jsYsIaG ;dmh hg jsYsIaG mrsudj hfg m3/kg 0 100 100 540 640 1.673 1 120 120 526.2 646.2 0.881 2 134 133 517.6 650.6 0.603 3 144 144 509.7 653.7 0.461 4 152 152 504 656 0.374 5 159 159 498.9 657.9 0.315 6 165 166 493.5 659.5 0.272 7 170 171 489.8 660.8 0.240 yqud,h hkq l=ulao @
  • 12.
    my; mSvk foflayqud,fha .=Kdx. j, fjki n,kak’ 2 kg/cm2g 7 kg/cm2g mSvkh 2 7 ix;Dma; WIaK;ajh 133 0C 170 0C oefkk ;dmh 133 kcal/kg 171 kcal/kg .=ma; ;dmh 517 kcal/kg 490 kcal/kg uq:Z ;dmh 650 kcal/kg 661 kcal/kg jsYsIag mrsudj ^yqud,h& 0.617 m3/kg 0.245 m3/kg jsYsIag mrsudj ^c,h& 0.0011 m3/kg 0.0011 m3/kg yqud,fha .=Kdx. fjkiajkafka flfiao @
  • 13.
    yqud,fha mSvkh jevsjkjsg • ix;Dma; WIaK;ajh jevsfõ’ • oefkk ;dmh jevsfõ’ • .=ma; ;dmh wvqfõ’ • uq:Z ;dmh jevsfõ’ ^b;d uo jYfhka& • yqud,fha jsYsIaG mrsudj wvqfõ’ • c,fha jsYsIaG mrsudj fkdfjkiaj mj;s’ b;d jeo.;a !
  • 14.
    tla mrdus;shla ia:djrl< jsg wfkla ish:Zu mrdus;s ia:djr fõz’ ndrA^f.a&1l mSvkfha we;s yqud,fha ix;Dma; WIaK;ajh (Ts) = 120 0C oefkk ;dmh (h) = 120 kcal/kg .=ma; ;dmh (L) = 526.2 kcal/kg jsYsIaG mrsudj (V) = 0.902 m3/kg ^yqud,h& =0.0011 m3/kg^P,h& wNHdi (- ndrA^f.&A 3 mSvkfhaoS yqud,fha by; mrdus;shka fidhkak’ yqud,h fu;ruz fjkia jkafka ula ksido @
  • 15.
    wvq mSvk j,oSyqud,fha jevs .=ma; ;dm m%udKhla we;’ 1 kg/cm2g mSvkfha oS .=ma; ;dmh 526.2 kcal/kg 7 kg/cm2g mSvkfha oS .=ma; ;dmh 489.8 kcal/kg yqud,h fu;ruz fjkia jkafka ula ksido @ fuysoS wmg fmkS hk lreKla kuz jevs mSvkhloS (7 kg/cm2g) .=ma; ;dmh wvq mSvkfhaoS (1kg/cm2g) w.hg jvd 7.5% la wvq nj fyda l%shdj,SfhaoS jevs mSvk yqud, Ndjs;d l< jsg 7.5% jevsmqr yqud,h jeh jk njh’ tu.ska yqud,h ;dm yqjudre l%shdj,shkaySoS Ndjs;d lsrSfuz oS wjYH WIaK;ajh ,nd .ekSu ioZyd Ndjs;d l< yels wju mSvkh Ndjs;d l< hq;= fjz’
  • 16.
    wvq mSvkfha oSyqud,fha jsYsIaG mrsudj jevs w.hla .kS’ 1 kg/cm2g mSvkfhaoS jsYsIaG mrsudj 0.902 m3/kg 7 kg/cm2g mSvkfhaoS jsYsIaG mrsudj 0. 24 m3/kg yqud,h fu;ruz fjkia jkafka ula ksido @ fuhska fmkS hkqfha wvq mSvkfhaoS ^1 kg/cm2g) yqud,fha jsYsIaG mrsudj jevs mSvkfhaoS ^1 kg/cm2g) fuka 376% m%udKhlska jevs njhs’
  • 17.
    yqud,fha ;;ajh fjkiajk fohla jk w;r th fl<skau ueksh yelalla fkdfjz’ yqud,fha ;;ajh §jsh<s idOlhla ¶ u.ska ksrEmkh lfrA’ §jsh<s idOlh¶ - x u.ska yqud, ialkaOhl fld;ruz jsh<s yqud,h ;sfnzoehs mejfia’ x = 0.9 hkŒ 90% l yqud,h (SH+LH) iy 10% l c,h njh ^SH muKS& jdIamSlrKfha x jsh<s = jdIamSlrKfha tka;e,amsh tka;e,amsh idOlh wNHdi (- mSvkh ndrA^f.&A 3 jk yd jsh<s nj 0.85 la jk yqud,fha wvx.= iuzmQrAK ;dm m%udKh .Kkh lrkak’ yqud,fha fu;ruz fjkia jkafka wehs@
  • 18.
    yqud,fha ;;ajh fndhsf,arejrA.h u; yd fld;ruz jevodhs f,i mrsjykh lsrSu u; rod mj;s’ fldhs,a ghsma fndhsf,arejla i<ld ne,SfuzoS Ndrh (load) fjkia jSfuz oS f;;a yqud,h imhkq ,nhs’ fuh wfmalaIs; ;;ajhla fkdfjz’ tkuq;a fI,a ghsma fndhsf,arejla TzkEu Ndr ;;ajhka j,oS jvd fydo ;;ajfhka yqud,h ,nd fohs’ ix;Dma; yqud,h lsisjsfgl 100% jsh<s fkdfjz’ yqud,h fu;ruz fjkia jkafka ula ksido @
  • 19.
    ix;Dma; yqud,h hkqwjia:d fjkiloS laIKsl ;dmh ksl=;a lrk >kSNjkh jk jdIamhls’ yqud,h >kSNjkh jSfuz oS .=ma; ;dmh ksl=;a lrkq ,nhs’ wê;dm yqud,h jdhqjla f,i ie<lsh yel’ wê;dm yqud,h .=ma; ;dmh ksl=;a lsrSug fmr wê;dmh ksl=;a l< o fuh b;d fifuka isqfõ’ fuz ksid b;d iqoqiq foa kuz Rcq fkdjk ;dm yqjudre j,oS ix;Dma; yqud,h Ndjs;d lsrSuhs’ yqud,h fu;ruz fjkia jkafka ula ksido @
  • 20.
    my; ;;ajhka j,oSyqud,fha .=K fidhkak − mSvk 3.5 barg yd ix;Dma; yqud,h − mSvk 7 barg yd ix;Dma; yqud,h − mSvkh 17 barg” WIaK;ajh 300 0C WodyK lSmhla ‘ ‘ ‘ ‘ ‘ ‘ ‘ ‘ ‘ ‘ ‘ ‘ ‘ ‘
  • 21.
    1’ b;d ,dNodhlh yqud,hg<.skau msysgs wfkla udOHh fuka 30% l us,laa muKls’ 2’ yqud,h ckkh lrkqfha c,fhks c,h b;d myiqfjka yd nyq, f,i imhd .; yels jSu’ 3’ ls%hdlrjSu yd kv;a;= lsrSu myiqh’ 4’ fmduzm lsrSu wjYH fkdfjz’ 5’ ;dm yqjudrej b;d ldrAhlaIu fjz’ 6’ 100% m%;splS%lrKh l< yel’ yqud,h fu;ruz ckm%sh wehs @
  • 22.
    7’ md,kh lsrsumyiqfjka l< yel • tla mrdus;sh;a md,kh l< jsg wfklajd ta yd wkqj fjkia fj’z • Wod(-mSvkh • mSvk wka;rhla we;s jsg bfnz .uka lrhs’ • yqud, mhsmaam i|Zyd idudkH wuqo%jH fhdod .; yel’ 8’ yqud,fha wOsl Yla;shla we; • 1 kg yqud,h jsoHq;a Yla;sh tall 0’6 lg iudk fjz’ 9’ ;dm yqjudre l%shdj,s j,oS taldldrs WIaK;aj wkql%uKhla mj;s’ yqud,h fu;ruz ckm%sh wehs @
  • 23.
    oS we;s mSvkhl” •yqud,fha jdIam fyda jdhq wjia:d j, mj;skqfha ix;Dma; WIaK;ajfha fyda thg jvd jevs WIaK;ajhl muKs’ oS we;s mSvkhl” • yqud,h >kSNjkh jSu ix;Dma; WIaK;ajfhaoS fyda thg jvd wvq WIaK;ajhloS isoqfjz’ c,h jdIam jSfuzoS mrsudj 160 .=Khlska fyda Bg jvd jevsfjz’ yqud,h >kSNjkh jSfuzoS mrsudj 160 .=Khlska fyda Bg jevs .=Khlska wvqfjz ;dm yqjudre l%shdj,sj,oS wê ;dmS yqud,h oqrAj, ;dm yqjudre udOHhls’ u;l ;nd .; hq;= jeo.;a lreKq
  • 24.
    • yqud,h Ndjs;dlsrSfuzoS yd yqud, WmlrK kv;a;= lsrSfuzoS yqud,h iu.Z tl;= jS we;s jd;h ;SrKd;aul idOlhla fjz’ • huz mSvk wvq jSuloS yqud,fha mrsud .,d hEu wvqfjz’ • yqud,h >kSNjkh jSfuzoS wvq jk mrsudj fya;= fldgf.k we;=,; wjmSvk ;;ajhla we;sfjz’ fuysos jdhqf.da,Sh jd;h yqud, moaO;sh ;=,g weo .ekSug yel’ • >kSNjkh jQ yqud,h mhsmam ;=, fjdagrA-yeurA we;slsrSug fya;= fjz’ • yqud,h lsissjsfgl 100% la jsh<s fkdfjz’ yqud,fha jsh<s idOlh u.Zska tys we;s c,h m%udKh oelafjz u;l ;nd .; hq;= jeo.;a lreKq
  • 25.
    • wêl ;dmm%udKh, nyq,j yd ,dNodhS f,i fidhd .; yels jSu’ • yqud, mhsmam idfmalaI f,i .;a jsg nrska wvqfjz’ • yqud,h fmduzm lsrSu ioyd fjkuu fmduzm wjYH fkdfjz’ mSvk wka;rhla we;s jsg bfnz .uka lrhs’ • yqud,h Ndjs;d lsrSfuz oS iemhqug irs,k mrsos Ndrhka tl;= lsrSu fyda bj;a lsrSu l< yel’ • yqud,fha ;dm yqjudre ix.+Klh r;ajŒ c,fha fuka fo.=Khla muK fjz’ • ;dm yqjudre jSfuzoZS ;dm yqjudre mDIaGh u; ksh; WIaK;aj wdkQl%uKhla mj;s’ • ixikaokd;aulj .;a jsg moaO;sfha kv;a;+j myiqh’ yqud,h Ndjs;d lsrSfuz we;s jdis
  • 26.
    c,h .,d hEfuz fjz.hkg/s = 1000 W = 0.0217 kg/s 4187 J/kg K(82 0C-71 0C) = 78 kg/h (Rs. 16/h) r;a lrk ,o f;,a .,d hEfuz fjz.h = 1000 W = 0.091kg/s 5505 J/kg K (300 0C-280 0C) = 328 kg/hr (Rs. 14/h) yqud,h mSvkh 6 barg jŒ yqud,h Ndú;d lrk nj Wml,amkh lfrA’ 6 barg oS jdIamSlrKfha tka;e,amsh = 2066 kcal/kg tuksid wjYH yqud, m%udKh = 1 = 0.00048 kg/s 2066 = 1.7 kg/h (Rs. 3.4/h) iudk jsoaHq;a Yla;s tallhl us< = 8/h fuhska fmkShkqfha yqud,h Ndú;d lsrSu ,dNodhl njh 1 kW n,hla ,nd .ekSu i|Zyd jsjsO Yla;s m%Njhkag tall ld,hloS wjYH .,dhEfï m%udKhka
  • 27.
    • yqud,fha ;;ajhks;ru fjkia jk iq:Zhs’ fndhsf,arefjz ;sfnk jsh<s yqud,h WmlrK j,g ,enSfuz oS f;;a jsh yel’ • wjYHh yqud, m%udKh ld,hla iu.Z fjkiafjz’ idudkHfhka ;dm yqjudre ioZyd yqud,h ksIamdokh lrk fndhsf,are 50% l Ndrhla iys;j jev lrhs • yqud, moaO;s ie<iquz lsrSfuz wjia:dfjz oS ta ms<snoZ jevs ie<ls,a,la fkdoelajSu’ WmlrKj, jsYd,;ajh ksrAKh lsrSfïoS yd f;dard .ekSfuz oS ksjersos ;dlaIKh Ndjs;d fkdlsrSu. • idudkH l%shdlrk ;;ajhka j,oS jsjsO .eg:Z u;= fjz’ mSvkh uo jSu, fjdgrA yeurA, thdrA nhskavska, ;dm l%shdj,shg fndfyda ld<hla .;jSu, ksIamdokfha ;;ajh my< hEu fmdoq ,laIKhka fjz’ yqud,h iuznkaO jeo.;a lreKq
  • 28.
    • idudkHfhka l%shdj,si|Zyd wjYH yqud, m%udKh ks;ru fjkiajk iq:Z jk w;r Wmrsu b,a,qu flgs ld, m%dka;r j,oS we;sfjz’ • levs levs isoqjk ;dm l%shdj,s j,g yqud,h Ndjs;d lsrSfuz oS jd;h tl;= ùfuz yelshdj jevsh. ) WmlrK ioZyd yqud,h jrska jr wjYH jSu’ ) moaO;sh ojilg jrla fyda fojrla l%shdlsrSu’ ) moaO;sh i;shlg ojia 5 la fyda 6 la muKla jev lsrSu’ l%shdlrjSfuzoS idudkHfhka we;sjk .eg:Z
  • 29.
    yqud,h ksjeros ld,fhaoSiemhsh hq;=h fndhsf,arefjz mSvkh wvq jSu u.ska wjYH;djh iemhSu fndhsf,arej fkdlvjd l%shdl< yels Wmrsuh’ idudkH yqud, .,dhEfuz fjz.h i;Hh yqud, .,dhEfuz fjz.h ld,h wjYH;djh iemhS ke; Wmrsuh
  • 30.
    ;dm yqjudre ldrAhlaIu;djh wvqlrkjsjsO ia:r yqud,h r;ajk c,h f,day ì;a;sh ksYap, c,h >kSNú; c, mg,h ìs;a;sfha ne|S we;s ridhksl mg,h jdhq mg,h