ՈՒսումնական նյութ

2. Ամեն օր ՝դասերից հետո,
երեխաները գնում էին
Հսկայի այգում
խաղալու:Մեծ ու գեղեցիկ
այգի էր, խոտը՝ կանաչ ու
կակուղ: Խոտերի մեջ ՝ այս
ու այն տեղ, փոքրիկ
ծաղիկներ էին բացվել՝
երկնքի աստղերի պես
սիրուն: Թռչունները թառում
էին ծառերի ճյուղերին ու
այնպես քաղցրիկ երգում ,որ
երեխաները, խաղը թողած,
նրանց էին ականջ դնում:

3. Բայց ահա մի օր Հսկան
տուն վերադարձավ: Յոթ
տարի առաջ գնացել էր
Քորնուոլ՝ իր բարեկամ
մարդակերին հյուր: Տուն
հասնելուն պես Հսկան
տեսավ այգում խաղացող
երեխաներին:
_Դուք ինչ եք անում
այստեղ,- որոտաց նա
այնպիսի բիրտ ձայնով, որ
երեխաները սարսափած
փախան:
-Այս այգին իմն է ու միայն
իմը,-գոչեց Հսկան,-և բացի
ինձանից՝ ոչ ոք իրավունք
չունի այստեղ խաղալու: Նա
այգու շուրջը բարձր
պարիսպ կառուցեց և մի
ցուցանակ կախեց.
ԿԱՐԳԱԶԱՆՑՆԵՐԸ
ԽՍՏՈՐԵՆ ԿՊԱՏԺՎԵՆ

4. Խեղճ երեխաներն այլևս
խաղալու տեղ չունեին:
Շուտով գարուն
եկավ:Այգիները պուտ-պուտ
Ծաղիկներով ու
թռչնակներով
լցվեցին:Միայն Հսկայի
այգում էր ձմեռ:
Իսկ Ձյունն ու Բուքը շատ
գոհ էին:Հետո հյուր
կանչեցին Հյուսիսային
քամուն, որն անհապաղ
ժամանեց :
_Փառավոր տեղ է,- ասաց
նա,-պետք է Կարկուտին էլ
հյուր կանչել:Կարկուտը
սիրով ընդունեց հրավերը:
Պատուհանի մոտ նստած՝
Հսկան նայում էր ամայի,
սառած այգուն:

5. _Չեմ հասկանում ՝ինչու է
գարունն այսքան ուշանում:
Բայց գարունն այդպես էլ
չեկավ , ոչ էլ՝ ամառը:Հետո
աշունը եկավ: Բոլոր
այգիների ծառերին նա ոսկե
պտուղներ բերեց, իսկ Հսկայի
այգուն՝ ոչ:
Մի առավոտ Հսկան արթուն
պառկած էր անկողնում ,երբ
հրաշալի երաժշտության ձայն
լսեց: Մեղեդին այնքան դուր
եկավ նրան ,որ կարծեց՝
թագավորի երաժիշտներն են
դղյակի կողքով
անցնում:Իրականում մի
փոքրիկ կանեփահավ էր
պատուհանի տակ երգում:
_Վերջապես գարունը եկավ,-
ասաց Հսկան, պատուհանից
դուրս նայեց և ինչ տեսավ:

6. Պարսպի մեջ բացված
անցքից երեխաները ներս
էին սողոսկել ու
բարձրացել ծառերի
ճյուղերին:Ամեն ծառի մի
փոքրիկ էր տեղավորվել:
Ծառերը շատ էին
ուրախացել, որ երեխաները
վերադարձել են, ծածկվել
էին փարթամ ծաղիկներով
ու ճյուղերը մեղմիկ ճոճում
էին .ասես ձեռքով էին
անում: Միայն այգու
ամենահեռավոր
անկյունում դեռ ձմեռ էր:
Հսկան այնտեղ մի փոքրիկ
տղա տեսավ: Այնքան
փոքրիկ էր, որ չէր հասնում
ծառին:Խեղճ-խեղճ
պտտվում էր ծառի
չորսբոլորը ու լաց լինում:

7. Հսկայի սիրտն այս
տեսարանից ուղղակի
հալվեց:
_Ինչ եսասերն եմ ,- ասաց
նա:_Նոր հասկացա ՝ինչու
գարունը չէր ուզում իմ
այգին գալ:
Եվ Հսկան աննկատ
մոտեցավ տղային,ափն
առավ նրան ու նստեցրեց
ծառի ճյուղին:Ծառն իսկույն
ծաղկեց, եկան թռչուններն
ու, ճյուղերին թառելով
,սկսեցին երգել:Փոքրիկը
ձեռքերը պարզեց, փարվեց
Հսկային ու պինդ
համբուրեց նրան:

8. Ողջ օրը երեխաները
խաղացին, իսկ երեկոյան
եկան Հսկային հրաժեշտ
տալու:
_Ուր է ձեր փոքրիկ
ընկերը,- հարցրեց Հսկան,-
այն տղան ,որին ես ծառի
ճյուղին նստեցրի:
_Չգիտենք,- ասացին
երեխաները,-նա արդեն
գնացել է:
_Ասացեք նրան,որ վաղն
անպայման գա,- խնդրեց
Հսկան:Բայց երեխաները
չգիտեին՝ փոքրիկ տղան
որտեղ էր
ապրում:Նախկինում երբեք
չէին տեսել նրան:Հսկան
շատ տխրեց:
Ամեն օր դասերից հետո,
երեխաները գալիս ու
խաղում էին Հսկայի այգում:

9. Տարիներ անցան:Հսկան գնալով ծերանում
էր, ուժը՝ հատում:
_Իմ այգում շատ գեղեցիկ ծաղիկներ
կան,բայց ամենագեղեցիկ ծաղիկները
երեխաներն են:
Ձմռան մի առավոտ Հսկան շորերը
հագնելիս պատուհանից դուրս նայեց:Այգու
ամենահեռավոր անկյունում նա տեսավ մի
ծառ՝ ամբողջովին ծածկված գեղեցիկ
սպիտակ ծաղիկներով:Ծառի ոսկե
ճյուղերին արծաթե պտուղներ էին, իսկ
ծառի տակ կանգնած էր փոքրիկ տղան,
որին նա այդքան սիրում
էր:Ուրախությունից գլուխը կորցրած՝
Հսկան շտապեց ներքև՝ այգի, բայց երբ
մոտեցավ տղային, դեմքը զայրույթից կաս-
կարմիր կտրեց:
_Ով է հասցրել քեզ այդ վերքերը,ասա ինձ
և ես մեծ թրովս կսպանեմ նրան:
_Պետք չէ,-պատասխանեց տղան,-
իմացիր,որ սրանք սիրո վերքեր են:

10. _Ով ես դու,-հարցրեց Հսկան
ու տարօրինակ
երկյուղածությամբ ծնկի
իջավ մանկան առաջ:
Մանուկը ժպտաց Հսկային.
-Մի անգամ թույլ տվեցիր,որ
խաղամ քո այգում: Այսօր
հետս կգաս իմ այգի,որ
Դրախտ են կոչում:
Երբ երեխաներն այդ օրը՝
դասերից հետո, այգի եկան ,
ծառի տակ գտան Հսկայի
անկենդան մարմինը՝ ճեփ-
ճերմակ ծաղիկների տակ
թաղված: