More Related Content
Featured
Featured (20)
พระราชวังบางปะอิน
- 2. ประวั ติ พระราชวังบางปะอินตั้งอยู่บนเกาะบางปะอิน ตำาบลบางเลน หมู่ที่ ๑ อำาเภอบางปะอิน จังหวัดพระนครศรีอยุธยา อยู่ห่างจากศาลากลางจังหวัด พระนครศรีอยุธยาเพียง ๑๔ กิโลเมตร การไปชมพระราชวังนี้จาก กรุงเทพมหานครไปได้ทั้งทางเรือ รถไฟ และรถยนต์ เกาะบางปะอินแต่เดิมเรียกว่า เกาะเลนหรือเกาะบางนางอิน เป็นที่ตั้ง ของพระราชวังบางปะอินในปัจจุบัน เกาะบางปะอิน เคยเป็นที่เสด็จ ประพาส ของกษัตริย์ในสมัยกรุงศรีอยุธยามีเกร็ดประวัติเล่าว่า วันหนึ่งสมเด็จพระเอกา ทศรถเมื่อครั้งยังเป็นพระมหาอุปราชได้เสด็จประพาสลำานำ้า เป็นที่สำาราญ พระหฤทัย เมื่อใกล้เกาะบางปะอินบังเกิดพายุใหญ่เรือใบพระที่นั่งถูกพายุพัด ล่มลง จึงทรงว่ายนำ้าขึ้นไปอาศัยชาวบ้านผิงไฟ ได้ทอดพระเนตรเห็นสาวงาม นางหนึ่งเป็นที่ต้องพระทัย และได้อยู่กับสาวงามผู้นี้ ต่อมานางตั้งครรภ์และมี พระโอรส พระโอรสองค์นี้ต่อมาได้เป็นพระอินทราชา และได้ครองราชย์เป็น พระเจ้าทรงธรรม (พ.ศ. ๒๑๖๓ - ๒๑๗๑) ต่อมาเจ้าพระยากลาโหม ซึ่งเป็นพระญาติของพระมารดาพระเจ้า ทรงธรรมได้ขึ้นครองราชย์ ระหว่าง พ.ศ. ๒๑๗๓ - ๒๑๙๘ ปรากฏพระนาม ในพงศาวดารว่า สมเด็จพระเจ้าปราสาททอง เนื่องจากบางปะอินเป็นพระราช เคหสถานเดิมของพระองค์ จึงโปรดเกล้าฯ ให้สร้างตำาหนักไอสวรรย์ทิพย อาสน์ไว้ริมสระ และสร้างวัดชุมพลนิกายารามขึ้นเมื่อ พ.ศ.๒๑๗๔ เพราะเคย เป็นที่ประชุมไพร่พลมาก่อน
- 3. เกาะบางปะอินเป็นที่เสด็จประพาสของพระมหากษัตริย์กรุง ศรีอยุธยาหลังพระเจ้าปราสาททอง ต่อมาทุกรัชกาลจนกระทั่งเสีย กรุง และเมื่อย้ายนครหลวงมาอยู่กรุงเทพมหานครแล้ว เกาะ บางปะอินถูกทิ้งรกร้างมาเป็นเวลา ๘๐ ปีเศษ จนถึงสมัยพระบาท สมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๔ แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ เริ่มมีเรือกลไฟเป็นพาหนะทางนำ้า พระองค์โปรดเสด็จทางนำ้าอยู่ เสมอ ครั้งหนึ่งเสด็จประพาสพระนครศรีอยุธยา ขากลับทรงล่องเรือ ผ่านเกาะบางปะอิน ทอดพระเนตรเห็นดงมะม่วงร่มรื่นเป็นที่พอพระ ราชหฤทัยยิ่งนัก จึงโปรดเกล้าฯ ให้สร้างพระตำาหนักขึ้นในบริเวณ วังเก่าสมัยกรุงศรีอยุธยา พระราชทานนามว่า พระที่นั่งไอสวรรย์ ทิพยอาสน์ ตามนามพระตำาหนักเดิมของพระเจ้าปราสาททอง ต่อมาในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จ พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระองค์โปรดเกล้าฯ ให้สร้างพระราชวังขึ้นเมื่อ พ.ศ. ๒๔๑๕ ต่อมาโปรด ให้สร้างพระที่นั่งเวหาศจำารูญ ปรับปรุงพระที่นั่งวโรภาสพิมานใหม่ สร้างศาลเหมมณเฑียรเทวราชและอาคารอื่นๆ และมีการเฉลิม
- 4. นอกจากนั้นพระราชวังบางปะอินยังเป็นที่ประกอบพระราชพิธีสำาคัญๆ ในสมัย นั้นด้วย เช่น พระราชพิธีศรีสัจจปานกาลถือนำ้า พระพิพัฒน์สัตยา การฉลองช้างสำาคัญๆ การลอยพระประทีบ พระราชพิธีรัชฎาภิเษก พระราชวังบางปะอินได้เป็นสถานที่รับเสด็จเจ้าชายจากต่างเมือง พระบาทสมเด็จ พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงนำาแกรนด์ดุ๊กซาร์วิตส์ แห่งรัสเชีย และเจ้าชายยอร์จแห่ง กรีซไปยังพระที่นั่งอุทยานภูมิเสถียร ซึ่งจัดไว้เป็นที่ประทับแรม พระราชวังบางปะอิน สมัยรัชกาลที่ ๖ ถึงปัจจุบัน รัชกาลที่ ๖ โปรดเสด็จไปประทับแรมที่พระราชวังบางปะอินเป็นเวลาหลายปี รัชกาลที่ ๗ เสด็จไปเพียงครั้งเดียวเมื่อคราวเสด็จไปบวงสรวง พระมหากษัตริย์ในอดีต ณ พระนครศรีอยุธยาหลังจากนั้นพระราชวังก็ถูกทอดทิ้งมานาน พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชพร้อมด้วยสมเด็จพระนางเจ้าฯ
- 5. อาคารที่สำาคัญในพระราชวังบางปะอิน ซึ่ง สร้างสมัยรัชกาลที่ 5 ได้แก่ พระที่นั่งวโรภาษพิมาน พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงใช้เป็นท้องพระโรงเสด็จออกว่าราชการ แต่ปัจจุบันใช้ เป็นที่ประทับเมื่อมีการเสด็จแปรพระราชฐาน พระที่นั่งเวหาศจำารูญ หรือเทียนเหมงเต้ย พ่อค้าชาวจีนร่วมกันสร้างถวายให้พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าฯ เมื่อปี พ.ศ. 2432 เป็นอาคาร แบบจีน 2 ชั้น ทั้งช่างและวัสดุเครื่องไม้แกะ และเครื่องตกแต่งต่างมาจากประเทศจีน เป็นพระที่นั่งเปิดให้ เข้าชมชั้นล่าง และดูชมได้บางห้อง พระที่นั่งอุทยานภูมิเสถียร ที่เห็นเป็นอาคารที่สร้างขึ้นใหม่ เมื่อปี พ.ศ. 2537 ส่วนอาคารเดิมสมัยรัชกาลที่ 5 นั้น สร้างเป็นเรือน ไม้ 2 ชั้น แบบชาเลต์ของสวิตเซอร์แลนด์ และเครื่องเรือนแบบฝรั่งเศส สมัยพระเจ้านโปเลียนที่ 3 ได้ถูกไฟ ไหม้หมด เมื่อปี พ.ศ. 2481 อาคารปัจจุบันใช้เป็นที่ประทับ พระที่นั่งไอศวรรย์ทิพยอาสน์ เป็นมหาปราสาทโถงกลางนำ้า ถอดแบบมาจากพระที่นั่งอาภรณ์ภิโมกข์ปราสาท ในพระบรมมหาราช วัง กรุงเทพฯ ปัจจุบันมีพระพุทธรูปหล่อสำาริดของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าฯ ขนาดเท่าพระองค์จริง ทรงเครื่องยศจอมพลทหารบก ประดิษฐานอยู่กลางพระที่นั่ง อนุสาวรีย์สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์ หรือพระนางเรือล่ม เป็นพระมเหสีของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าฯ เสด็จทิวงคตเนื่องจากเรือพระที่นั่งเกิดอุบัติเหตุ ล่มลงในแม่นำ้าเจ้าพระยา ขณะทรงพระครรภ์ แต่ไม่มีใครกล้าช่วยเหลือ เนื่องจากตามกฎมณเทียรบาลอัน เก่าแก่ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว จึงสร้างอนุสาวรีย์หินอ่อนขึ้น เพื่อเป็นที่รำาลึกด้วยความ อาลัยรัก พร้อมทั้งจารึกคำาไว้อาลัยที่ทรงพระราชนิพนธ์ด้วยพระองค์เองไว้ทั้งภาษาไทยและภาษาอังกฤษ หอวิฑูรทัศนา เป็นหอสูงเพื่อใช้ชมภูมิประเทศ หอเหมมณเทียรเทวราช เป็นปรางค์ขนาดเล็ก เพื่ออุทิศถวายแด่ พระเจ้าปราสาททอง
- 6. พระที่นั่งวโรภาษ พิมาน เป็นพระที่นั่งในพระราชวัง บางปะอิน จังหวัดอยุธยา สร้างในรัช สมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้า เจ้าอยู่หัว แล้วเสร็จเมื่อ พ.ศ. 2419 เป็นท้องพระโรงอยู่ทางตอนเหนือของ "สะพานเสด็จ" ซึ่งเป็นท่านำ้าสำาหรับ เสด็จพระราชดำาเนินขึ้นลง เดิมพระที่นั่งองค์นี้ เป็นเรือนไม้สองชั้น เป็นที่ตั้งประทับและท้องพระโรงร่วมกัน ต่อ มารัชกาลที่5 โปรดฯให้รื้อสร้างใหม่เป็น อาคารทรงวิหารกรีก ภายในพระที่นั่งมีท้อง พระโรงสำาหรับเสด็จออกว่าราชการ และใช้ เป็นที่ประทับ ภายในห้องทรงพระสำาราญ และห้องโถงรับรอง ประดับภาพเขียนสี นำ้ามัน ภาพเขียนสีฝุ่น และพระราช พงศาวดารจากวรรณคดีไทยหลายเรื่องพระที่นั่งวโรภาษพิมาน ปีพ.ศ.2461 อันเป็น ปีที่ใช้สถานที่แห่งนี้ประกอบพระราชพิธิ พระที่นั่งวโรภาษ พิมาน ปี พ.ศ.2558
- 7. นอกจากนี้ ความสำาคัญ ของพระที่นั่งองค์นี้ ที่เป็นอีก หนึ่งหน้าประวัติศาสตร์แห่ง สยาม คือเป็นสถานที่ที่พระบาท สมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว มีพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ ประกอบพระราชพิธีอภิเษก สมรสของสมเด็จพระเจ้าน้องยา เธอ เจ้าฟ้าประชาธิปกศักดิ เดชน์ กรมขุนสุโขทัยธรรม ราชา (พระยศขณะนั้น ภาย หลังได้เสด็จเถลิงถวัลย์ราช สมบัติเป็นพระบาทสมเด็จพระ ปกเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่7) กับหม่อมเจ้าหญิงรำาไพพรรณี สวัสดิวัตน์ (พระยศขณะนั้น ภายหลังได้รับพระราชทาน เฉลิมพระยศเป็นสมเด็จพระนาง พระทะเบียนสมรส ซึ่งพระราชพิธีอภิเษกสมรสในครั้งนี้ ถือเป็นพระราชพิธีอภิเษกสมรสครั้งแรก หลังจาก การตรากฎมณเฑียรบาล ว่าด้วยการเสกสมรส แห่งเจ้านายในพระราชวงศ์ ในการพระราชพิธี อภิเษกสมรสครั้งนี้ เป็นการแต่งงานแบบตะวัน อย่างแท้จริง กล่าวคือมีการถามความสมัครใจ ของคู่บ่าวสาว และมีการพระราชทาน "ของ ชำาร่วย" เป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์สยาม กล่าวกันว่าของชำาร่วยที่พระราชทานแก่แขกเห
- 8. พระที่นั่งเวหาศ จำารูญ เป็นพระที่นั่งสองชั้น สถาปัตยกรรมแบบจีน ตั้งอยู่ภายใน พระราชวังบางปะอิน สร้างในรัชสมัย ของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้า เจ้าอยู่หัว ในปี พ.ศ. 2432 พระที่นั่ง องค์นี้มีนามในภาษาจีนว่า เทียน เม่ง เต้ย ( 天明殿 อ่านแบบจีนกลางว่า เทียน หมิง เตี้ยน) แปลเป็นไทยว่า พระที่นั่งฟ้าสว่าง (เทียน แปลว่า เวหา , เม่ง แปลว่า จำารูญ , เต้ย แปล ว่า พระที่นั่ง) ใช้เวลาในการสร้าง ประมาณ 10 ปี และเป็นพระที่นั่งองค์ สุดท้ายที่สร้างขึ้นในรัชกาลที่ 5 พระที่นั่งเวหาศจำารูญ เป็นของถวาย ของข้าราชการกรมท่าซ้าย คือ พ่อค้าใหญ่ชาวจีน โดยมีพระยาโชฎึ กราชเศรษฐี (ฟัก โชติกสวัสดิ์) เป็น นายงาน หลวงสาทรราชายุกต์ (ยม พิศลยบุตร) และ หลวงโภคานุกุล (จื๋ว)
- 9. พระที่นั่งอุทยานภูมิเสถียรที่เห็นเป็นอาคารที่สร้างขึ้นใหม่ เมื่อปี พ.ศ. 2537 ส่วนอาคารเดิมสมัยรัชกาลที่ 5 นั้น สร้างเป็นเรือนไม้ 2 ชั้น แบบ ชาเลต์ของสวิตเซอร์แลนด์ และเครื่องเรือนแบบฝรั่งเศส สมัยพระเจ้านโปเลียนที่ 3 ได้ถูกไฟไหม้หมด เมื่อปี พ.ศ. 2481 อาคารปัจจุบันใช้เป็นที่ประทับ
- 10. พระที่นั่งไอศวรรย์ทิพยอาสน์ เป็นมหาปราสาทโถงกลางนำ้า ถอดแบบมาจากพระที่นั่งอาภรณ์ภิโมกข์ปราสาท ในพระบรมมหาราชวัง กรุงเทพฯ ปัจจุบันมีพระพุทธรูปหล่อสำาริดของพระบาทสมเด็จ พระจุลจอมเกล้าฯ ขนาดเท่าพระองค์จริง ทรงเครื่องยศจอมพลทหารบก ประดิษฐาน อยู่กลางพระที่นั่ง
- 11. อนุสาวรีย์สมเด็จ พระนางเจ้าสุนันทา กุมารีรัตน์ หรือ พระนางเรือล่ม เป็นพระมเหสีของพระบาท สมเด็จพระจุลจอมเกล้าฯ เสด็จ ทิวงคตเนื่องจากเรือพระที่นั่งเกิด อุบัติเหตุล่มลงในแม่นำ้าเจ้าพระยา ขณะทรงพระครรภ์ แต่ไม่มีใครกล้า ช่วยเหลือ เนื่องจากตามกฎมณเทียร บาลอันเก่าแก่ พระบาทสมเด็จพระ จุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว จึงสร้าง อนุสาวรีย์หินอ่อนขึ้น เพื่อเป็นที่ รำาลึกด้วยความอาลัยรัก พร้อมทั้ง จารึกคำาไว้อาลัยที่ทรงพระราช นิพนธ์ด้วยพระองค์เองไว้ทั้งภาษา ไทยและภาษาอังกฤษ
- 13. หอเหมมณเทียรเทวราช เป็นปรางค์ขนาดเล็ก เพื่ออุทิศถวายแด่ พระเจ้าปราสาททอง
- 14. สะพาน เชื่อมเขตพระราชฐานชั้นนอกกับชั้นกลาง ที่มีตุ๊กตาหินอ่อนตั้งอยู่เรียงราย สำาหรับเชื่อมเขตพระราชฐานชั้นกลางกับเขตพระราชฐานชั้นใน มีแนวฉากคล้าย บานเกล็ดกั้นกลางตลอด เพื่อแบ่งเป็นทางเดินของฝ่ายหน้าและฝ่ายใน (ผู้หญิงล้วน)