2. Η λέξη τσουνάμι προέρχεται από την
ιαπωνική λέξη 津波 (tsunami) που
μεταφράζεται ως ‘κύμα λιμανιού’.
Τσουνάμι ονομάζεται μία σειρά κυμάτων
πάνω σε ένα σώμα νερού που προκαλείται
από εκτόπιση μεγάλου όγκου νερού
συνήθως σε έναν ωκεανό ή μια μεγάλη
λίμνη.
3.
4. Τσουνάμι Θαλάσσιο Κύμα
Αίτιο: εκτόπιση μεγάλων
όγκων νερού
Μήκος κύματος:
εκατοντάδες Km
Περίοδος: από min ως
και h
Ταχύτητα: πάνω από 800
Km/h
Πλάτος: ~ 1 m
Αίτια: άνεμος, παλίρροια
Μήκος κύματος: ως 150 m
Περίοδος: ~ 20 sec
Ταχύτητα: 10 – 53 Km/h
Πλάτος: ~ 2 m
6. Οι σεισμοί δημιουργούν τσουνάμι όταν ο
βυθός παραμορφώνεται απότομα,
εκτοπίζοντας το νερό από τη θέση
ισορροπίας του.
Τα κύματα σχηματίζονται καθώς η
εκτοπιζόμενη μάζα νερού υποχωρεί λόγω
βαρύτητας και προσπαθεί να ανακτήσει την
ισορροπία της.
8. Εξαρτάται κυρίως από το μέτρο κάθετης
παραμόρφωσης του βυθού, που επηρεάζεται
από:
Μέγεθος σεισμού
Βάθος σεισμού
Είδος ρωγμών
Πιθανή κατάπτωση ιζημάτων
Ύπαρξη δευτερευουσών ρωγμών
9. Εξαρτάται από:
Ακτογραμμή
Βυθομετρική διαμόρφωση
Ταχύτητα παραμόρφωσης βυθού
Βάθος νερού στην πηγή του σεισμού
Αποδοτικότητα μεταφοράς ενέργειας από
φλοιό στο νερό
10.
11. Το 1950 ανακαλύφθηκε ότι τα μεγαλύτερα
τσουνάμι που θεωρούνται δυνατά (μεγα-
τσουνάμι) μπορούν να προκληθούν από
γιγαντιαίες υποθαλάσσιες κατολισθήσεις.
12. Σε μια υποβρύχια κατολίσθηση, η στάθμη
ισορροπίας της θάλασσας μεταβάλλεται από
ιζήματα κινούμενα προς το βυθό. Αυτά εκτοπίζουν
γρήγορα μεγάλους όγκους νερού, καθώς ενέργεια
μεταφέρεται στο νερό ταχύτερα από ότι μπορεί να
απορροφηθεί.
13. Η εξίσωση της ταχύτητας ενός τσουνάμι είναι
όπου g: επιτάχυνση της βαρύτητας (m/s2) και
d: βάθος νερού (m)
Ο ρυθμός απώλειας ενέργειας ενός κύματος είναι
αντιστρόφως ανάλογος του μήκος κύματός του.
Καθώς ένα τσουνάμι έχει πολύ μεγάλο μήκος
κύματος, χάνει λίγη ενέργεια καθώς διαδίδεται.
,dg
14. Μεταβαίνοντας σε ρηχά νερά, η ταχύτητα
μειώνεται, άρα και το μήκος κύματος. Για να μείνει
σταθερή η ροή ενέργειας, η μείωση της ταχύτητας
αντισταθμίζεται από αύξηση της ενεργειακής
πυκνότητας, συνεπώς το πλάτος (ύψος κυμάτων)
αυξάνεται.
15. Αν το πρώτο τμήμα που
φτάνει στην ακτή είναι
όρος, ένα μαζικό κύμα
που σκάει θα
παρατηρηθεί πρώτα στη
στεριά. Αν είναι κοιλάδα,
θα συμβεί
οπισθοχώρηση, καθώς η
ακτογραμμή υποχωρεί
δραματικά, εκθέτοντας
φυσιολογικά βυθισμένες
περιοχές.
16. Καταστροφή υποδομών και περιουσιών (π.χ. κτίρια,
γέφυρες, γραμμές ηλεκτροδότησης/τηλεφωνίας).
Μαζικός θάνατος πληθυσμού (θύματα τσουνάμι
Ινδονησίας άνω των 230.000).
Διάδοση ασθενειών λόγω καταστροφής
αποχετευτικού δικτύου και μόλυνσης πόσιμου νερού.
Περιβαλλοντική καταστροφή (πλήγμα
χλωρίδας/πανίδας/οικοσυστημάτων/φυσικών πόρων,
ρύπανση)
Οικονομική κατάρρευση (λόγω εξόδων για ιατρική
περίθαλψη πληθυσμών, ανακατασκευή υποδομών
κ.α.)
Σοβαρές ψυχολογικές επιπτώσεις (διαταραχή
μετατραυματικού στρες, κατάθλιψη)
17. Παρατήρηση οπισθοχώρησης ακτογραμμής και
άμεση εκκένωση παράκτιων περιοχών.
Αυτόματα συστήματα ειδοποίησης σεισμών.
Αισθητήρες πίεσης νερού του βυθού.
Ειδικά συστήματα προειδοποίησης τσουνάμι σε
περιοχές υψηλού κινδύνου.
Καλή ενημέρωση κοινοτήτων ευαίσθητων
περιοχών.