2. Համալսարանը ավարտելուց հետո 1831թ. Դարվինը,
որպես բնագետ շուրջերկրյա ճամփորդության է
գնում թագավորական նավատորմի արշավային
« Բիգլ » նավով, որտեղից Անգլիա է վերադարձել
միայն 1836թ. հոկտեմբերի 2-ին:
Ճանապարհորդությունը տևել է 5 տարուց ոչ
պակաս: Ժամանակի մեծ մասը Դարվինը անց էր
կացնում ափին, ուսումնասիրելով
երկրաբանություն և հավաքելով բնական
պատմության հավաքածու, այն ժամանակ, երբ
« Բիգլը » Ֆիցրոյի գլխավորությամբ ափի
հիդրոգրաֆիկական և քարտեզագրական
նկարահանումներ էր իրականցնում:
Ճամփորդության ժամանակ նա հանգամանորեն
գրի էր առնում իր հետազոտումները և տեսական
երեսպատումները: Ժամանակ առ ժամանակ, երբ
դրա համար հարմար պահ էր ստեղծվում
Դարվինը նշումների պատճենը ուղարկում էր
Քեմբրիջ նամակների հետ միասին, որոնք
ներառում էին իրենց մեջ օրագրի տարբեր մասերի
պատճենները ազգականների համար:
3. Ճամփորդության ժամանակ նա կատարել
է մի շարք տարբեր շրջանների
երկրաբանական նկարագրում, հավաքել
կենդանիների կոլեկցիա, նաև կատարել է
ծովային անողնաշարների արտաքին
կառուցվածքի և անատոմիայի կարճ
նկարագրում: Ուրիշ ոլորտներում, ուր
Դարվինը անտեղյակ էր, նա իրեն
ցուցաբերեց, որպես հմուտ կոլեկցիոներ`
հավաքելով նմուշներ, որպեսզի
մասնագետները ուսումնասիրեն: Չնայած
հաճախ շատ վատ ինքնազգացողությանը
կապված ծովային հիվանդության հետ
Դարվինը շարունակում էր իր
ուսումնասիրությունները նավամատույցի
վրա. նրա կենդանաբանական նմուշների
մեծ մասը եղել են ծովային
անողնաշարաների մասին, որոնց նա
կոլեկցիա էր հավաքում և նկարագրում
ծովի հանդարտման ժամանակ:
4. Առաջին կանգառի ժամանակ Սանտյագոյի ափերի մոտ, Դարվինը մի հետաքրքիր
երևույթ է նկատում` հրաբխային քարաժայռեր խեցիներով և մարջաններով, որոնք
լավայի բարձր ջերմաստիճանի ազդեցության տակ վերածվել էին սպիտակ պինդ
լեռնատեսակի: Ֆիցրոյը նրան է տալիս Չառլզ Լայելի «Երկրաբանության հիմքերը»
(անգլ. ”Principles of Geology”) գրքի առաջին հատորը, ուր հեղինակը ձևակերպում է
ունիֆորմիզմի կոնցեպցիաները երկար ժամանակահատվածում երկրաբանական
փոփոխությունների մեկնաբանության միջոցով:
5. Եվ արդեն առաջին հետազոտությունները, որը կատարվել է Դարվինի կողմից
«Կանաչ Հրվանդան»ի կղզիների վրա Սանտյագոյում, ցույց տվեցին մեթոդի
գերազանցությունը, որը կիրառվել էր Լայելի կողմից: Հետագայում Դարվինը
ընդունում և օգտագործում է Լայելի մոտեցումը երկրաբանության գրքի գրառման
տեսական մոտեցումների և անդրադարձների համար:
Պունտա Ալտա վայրում, որը Պատագոնիայում է, նա կարևոր հայտնագործություն
է անում: Դարվինը հայտնաբերում է քարացած անհետացած հսկայական
կաթնասուն: Գտածոյի կարևորությունը ընդգծվում է նրանում , որ կենդանու
մնացորդները գտնվեցին հանքատեսակներում նոր տեսակի փափկամարմնու
խեցիների կողքին, ինչը անուղղակիորեն ցույց է տալիս ոչ վաղուցվա
անհետացումը` առանց կլիմայի փոփոխության հատկանիշների կամ աղետների:
Նա բնորոշում է գտածոն, որպես քիչ հայտնի մեգատերիա /мегатерия /ոսկրե
զրահով, որը առաջին հայացքից նման էր տեղական զրահամորթու հսկայական
վարկածին:
6. Այդ գտածոն մեծ հետաքրքրություն առաջացրեց, երբ հասավ Անգլիայի ափերին:
Տեղական գաուչոների հետ երկրի ներքին շրջանները ուղևորվելիս
երկրաբանությունը նկարագրելու և բրածո մնացորդների հավաքածու հավաքելու
ժամանակ նա ձեռք է բերում պատկերացումներ, հեղաշրջման
ժամանակահատվածում բնիկ ազգությունների և գաղութարարների
փոխհամագործակցության սոցիալական, քաղաքական և մարդաբանական
տեսանկյունների մասին: Նա նաև նկատում է, որ նանդու ջայլամի երկու
տարատեսակները ունեն տարբեր, բայց վերածածկվող արեալներ :
7. Շարժվելով դեպի հարավ, նա հայտնաբերում է աստիճանաձև հարթավայրեր`
ծածկված կոկանով և փափկամորթու խեցիներով, նման ծովային սարահարթերի`
արտացոլելով ցամաքի բարձրացման շարքը: Կարդալով Լայելի երկրորդ հատորը,
Դարվինը ընդունում է նրա տեսակետը տեսակների «ստեղծման կենտրոնի»
վերաբերյալ, բայց նրա գտածոները և դատողությունները ստիպում են նրան
կասկածի տակ առնել Լայելի գաղափարները տեսակների անհետացման և
հարատևության վերաբերյալ. Նավամատույցի վրա գտնվում էին երեք
հրոերկրացիներ, որոնց Անգլիա էին տեղափոխել «Բիգլի» անցած արշավի
ժամանակ 1830թ. փետրվարին: Անգլիայում մեկ տարի անցկացնելուց հետո նրանք
ետ են վերադարձվել Հրո Երկիր, որպես քարոզիչներ: Դարվինը համարեց նրանց
քաղաքակիրթ, բարեկամական, այն ժամանակ, երբ իրենց ցեղակիցները «խեղճ,
անկում ապրած վայրենիներ» երևացին, ճիշտ այնպես, ինչպես միմյանցից
տարբերվում են ընտանի և վայրի կենդանիները:
8. Դարվինի համար այդ
տարբերությունները առաջին հերթին
ցուցադրեցին քաղաքավարության
գերազանցության
նշանակությունը, բայց ոչ ռասայական
անլիարժեքությունը: Ի տարբերություն
իր գիտնական ընկերների, նա արդեն
մտածում էր, որ մարդու և կենդանու
միջև անհաղթահարելի անդունդ
գոյություն չունի: Մեկ տարի անց այդ
առաքելությունը լքված էր:
Հրոերկրացին, ում անվանել էին Ջիմի
Բուտոն (անգլ. Jemmy Button) սկսել էր
ապրել այնպես ինչպես մյուս
աբորիգենները. նա ուներ ուներ կին և
չուներ ոչ մի ցանկություն
վերադառնալ Անգլիա:
9. Չիլիում Դարվինը դառնում է ուժեղ
երկրաշարժի ականատես և տեսնում է
նշաններ, որոնք մատնանշում էին, որ հողը
հենց նոր բարձրացել է: Այդ բարձրացած
հողի շերտը իր մեջ ներառում էր
երկփեղկանի կակղամորթու
խեցիներ, որոնք գտնվում էին բարձր
մակընթացության մակարդակից բարձր:
Անդերի բարձրավայրերում նա նույնպես
հայտնաբերել է կակղամորթու խեցիներ և
մի քանի տեսակ գտածո ծառեր, որոնք
սովորաբար աճում են ավազոտ
լողափներում: Իր տեսական մտորումները
բերեցին նրան, որ ցամաքի բարձրացման
ժամանակ խեցիները գտնվում էին բարձր
սարերում, իսկ ծովային հատակի
հատվածների իջեցման ժամանակ
օվկիանոսային կղզիները անցնում են ջրի
տակ և այդ ժամանակ կղզիների շուրջ
առափնյա բուստախութերից
կազմավորվում են
արգելախութեր, հետագայում ատոլներ /
մարջանի մանեկաձև կղզի/:
10. Գալապագոսյան կղզիներում Դարվինը
նկատեց, որ ծայրահավիկի ընտանիքից
որոշ ներկայացուցիչներ տարբերվում են
այդպիսիներից Չիլիում և տարբերվում են
իրարից տարբեր կղզիներում: Նաև նա լսել
էր, որ ցամաքայիн կրիաների զրահները
թեթևակի տարակերպվում են ձևով`
մատնացույց անելով ծագման կղզին:
Ավստրալիայում տեսած պարկավոր
կենգուրույանման առնետները/
շիկամկները և բադակտուցները այնպիսի
արտասովոր էին, որ Դարվինը եկավ այն
մտքին որ ամենաքիչը երկու ստեղծող են
միաժամանակ աշխատել այս աշխարհը
ստեղծելիս.: Նա գտավ, որ Ավստրալիայի
աբորիգենները «բարեկիրթ են և հաճելի»
նկատեց, եվրոպական գաղութացման
ճնշման տակ, նրանց թվաքանակի արագ
կրճատումը:
11. «Բիգլը» հետազոտում էր Կոկոսյան կղզիների ատոլները / մարջանի մանեկաձև
կղզի/ նպատակ ունենալով պարզաբանել նրանց ձևավորման մեխանիզմները: Այդ
հետազոտության հաջողությունը շատ բանում որոշված էր Դարվինի տեսական
մտորումներով: Ֆիցրոյը սկսել էր գրել պաշտոնական փոխադրություն Բիգլի
ճամփորդության մասին և Դարվինի օրագիրը ընթերցելուց հետո, նա առաջարկում
է այն ներառել հաշվետվության մեջ: Իր ճամփորդության ժամանակ Դարվինը եղել է
Թեներիֆե կղզում, Կանաչ Հրվանդանի կղզիներում, Բրազիլիայի ափերին,
Արգենտինայում, Ուրուգվայում, Հրո Երկրում, Թասմանիայում, Կոկոսյան
կղզիներում, որտեղից բերեց մեծ քանակի հետազոտություններ:
12. Արդյունքները նա շարադրել է իր գործերում` «Բնագետի որոնումների
օրագիրը», «Բիգլ» նավի վրա ճամփորդության կենդանաբանությունը», «Կորալյան
խութերի կառուցվածքը և բաշխումը»: Առաջին հետաքրքիր բնական
երևույթներից, որ Դարվինը նկարագրել էր իր գիտական գրականության մեջ, եղել
են պենինտենտես հատուկ ձևի սառցե բյուրեղները, որոնք առաջանում են
Անդերում սառցադաշտի մակերեսի վրա:
