1. Эрүүл мэндийн төслүүд
ЭМЯ-ны Бодлого, төлөвлөлтийн газрын
мэргэжилтэн П.Оюунцэцэг

2. ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН САЛБАРЫН ХӨГЖИЛ ХӨТӨЛБӨР – 3 ТӨСӨЛ
 Төслийн хугацаа:
2008 – 2013 он
 Төслийн санхүүжилт:
Нийт 17,6 сая ам.доллар
АХБ:
буцалтгүй тусламж - 14 сая ам.доллар
Монгол Улсын Засгийн газрын хөрөнгө оруулалт - 3,6 сая
ам.доллар
Төслийн аймаг: АР, ГА, ТӨ, ДУ, СБ, Чингэлтэй, СХ дүүрэг
GVG зөвлөх баг ажиллаж гэрээгээ
амжилттай дуусгаж хүлээлгэн өгсөн.

3. Төслийн зорилго:
Эрүүл
мэндийн санхүүжилт, эрүүл мэндийн
даатгалын шинэчлэлийг эхлүүлж, хүний нөөцийн
удирдлага, салбарын хэмжээний түншлэлийг
дэмжин, анхан шатны тусламжийг бэхжүүлэн
улмаар Монгол улсын хүн амын эрүүл мэндийг
сайжруулахад оршино.

4. Зорилт 1. Эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээг бэхжүүлнэ
 Бодлогын баримт бичгүүд боловсруулсан:
•
•
•
•
•
•
•
•
Анхан шатны тусламж үйлчилгээний багц
Өрх, сумын эрүүл мэндийн төвийн стратеги
Сум, өрхийн эрүүл мэндийн төвийн стандарт
Шатлал хооронд өвчтөн шилжүүлэх журам
Өрхийн эрүүл мэндийн төвийн гэрээний загвар, үзүүлэлт
Гүйцэтгэлд суурилсан урамшууллын хөшүүргэ
Сумын эрүүл мэндийн төвийн шинэчлэлийн зөвлөмж
Сургалт, сурталчилгааны стратеги, төсөв
 2 дүүрэгт загвар өрхийн эрүүл мэндийн төвийн барилга барьж,
туршилт хийх үйл ажиллагааг эхлүүлсэн.
 6 чиглэлээр эмнэл зүйн удирдамж боловсруулж 138 эмч
хамрагдсан.
 13 чиглэлээр эмнэл зүйн тойрон сургалтын материал
боловсруулж 197 хөдөөгийн эмч сургагдсан.

5. Зорилт 2. Эрүүл мэндийн санхүүжилт, даатгалын
тогтолцоог сайжруулах
 Бодлогын баримт бичгүүд боловсруулсан:
 Эрүүл мэндийн салбарын санхүүжилтын загвар
 Санхүүгийн шинэчлэлийн төлөвлөгөө
 Нэг худалдан авагчийн тогтолцооны загвар
 Эрүүл мэндийн даатгалын стратеги
 Хувийн төлбөр, хавсарсан төлбөрийн зөвлөмж
 Хувийн эрүүл мэндийн даатгалын зөвлөмж
 Эмнэлгийн үр ашиг, эмнэлгийн бие даасан байдлыг турших
загвар

6. Зорилт 3. Эрүүл мэндийн салбарын хүний нөөцийн
хөгжлийг дэмжинэ
 Боловсруулсан материал:
 Салбарын хүний нөөцийн удирдлага, байгууллагын хөгжлийн
сургалтын материал
 Өрхийн анагаах ухааны сургалтын хөтөлбөр, материал
 Хөдөө орон нутагт ажиллаж байгаа эмч, эмнэлгийн ажилтны
сургалтын хөшүүргэ, урамшууллын тогтолцооны зөвлөмж
 Өрхийн анагаах ухааны цөм хөтөлбөр
 Өрхийн анагаахын тэнхимийн багш нарын 3 удаагийн сургалт
 ЭМШУИС-ийн ерөнхий мэргэжлийн тэнхимд иж бүрэн сургалтын
тоног төхөөрөмж бүхий дадлагын 8 лабораторийг байгуулсан.
 Өрхийн анагаах ухааны сурах бичгийг англи хэлнээс хөрвүүлэн,
хэвлэсэн.

7. Зорилт 4. Салбарын хөгжил, менежментийг дэмжинэ
 Төр болон хувийн хэвшлийн эрүүл мэндийн байгууллагын
түншлэлийн үнэлгээ
 Тусгай зөвшөөрөл олгох үйл ажиллагааны зөвлөмж (сайдын
тушаал)
 Эмнэлгийн бие даасан байдал, засаглалыг сайжруулах зөвлөмж
 Эрүүл мэндийн үндэсний тооцоо хийх
 Health info програмыг боловсронгуй болгох
 Телемидицины сүлжээ бий болгох
 Салбарын хэмжээний хандлагыг нэвтрүүлэх зөвлөмж
 Чадварт суурилсан удирдлагын сургалт

8. Хөрөнгө оруулалтын ажил
 Архангай, Говь-Алтай, Дундговь, Сүхбаатар, Төв аймагт 2 өрхийн
эмнэлгийг шинээр барьж, 10 сум, сум дундын эмнэлгийн
барилгыг засварласан. Шинээр 10 сумын эрүүл мэндийн төв
барьж ашиглалтанд оруулсан байна.
 Говь-Алтай, Сүхбаатар аймгийн Нэгдсэн эмнэлгийг шинэчилэн
засварлаж дууссан.
 Архангай, Дундговь аймгийн Нэгдсэн эмнэлгийг шинэчлэн
засварлаж байна.
 Сумын 37 эмнэлгийг ундны усны эх үүсвэртэй болгосон.
 Чингэлтэй дүүрэгт загвар өрхийн эмнэлгийг шинээр барьж
байгуулах ажлын зураг төслийн ажил хийгдэж байгаа.
 Сумын 90 эмнэлэг, нийслэлийн Сонгинохайрхан, Чингэлтэй
дүүргийн өрхийн 60 эмнэлгийг нэн шаардлагатай эмнэлгийн
тоног төхөөрөмжөөр хангах ажил хийгдэж байна.

9. Төв аймгийн Баянцогт сумын эрүүл мэндийн
төвийн засвар
Төв аймгийн Заамар сум

10. Хөдөөгийн эрүүл мэндийн ажилтны ажлын байран дахь сургалт

11. Ур чадварын кабинет

12. Цаашид хүлээгдэж буй үйл ажиллагаа
 Эмнэлгийн бие даасан байдал, үр ашиг, нэг худалдан авагчийн
тогтолцоог турших
 Өрхийн болон сумын эрүүл мэндийн төвийн бодлогын баримт
бичгүүдийг эцэслэхэд ЭМЯ-нд техникийн дэмжлэг үзүүлэх (өрх,
сумын эрүүл мэндийн стратеги, гүйцэтгэлийн гэрээ, гүйцэтгэлд
тулгуурласан урамшууллын тогтолцоо, АШТҮ багц)
 Загвар өрхийн эмнэлгийн туршилт
 Эмнэл зүйн удирдамжийн сургалтыг орон даяар зохион
байгуулах
 Төслийн аймаг, дүүргийг шаардлагатай тоног төхөөрөмжөөр
хангах

13. ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН САЛБАРЫН ХӨГЖИЛ ХӨТӨЛБӨР – 4 ТӨСӨЛ
Төсөл хэрэгжүүлэх хугацаа: 2011-2016 он
Төслийн хэрэгжүүлэгч байгууллагууд:
- Нийслэлийн ЗДТГ
- Улсын МХЕГ
Төслийн зорилго: эмнэлгийн салбарыг бэхжүүлэх, салбарын үр ашиг,
засаглал, эмийн аюулгүй байдлыг сайржуулах
Төслийн санхүүжилт: Төслийн нийт өртөг 45.15 сая ам.доллар
–
АХБ:
14 сая ам.дол буцалтгүй тусламж, 25 сая ам.
дол Хөнгөлөлттэй зээл
–
ЗГ:
5.70 сая ам.доллар
–
ДЭМБ: 450 мянган ам.дол буцалтгүй тусламж

14. Бү рэлдэхүү н 1: Эмнэлгийн тусламж ү йлчилгээг
бэхжүү лэх
Зорилтууд
•Улаанбаатар хотын эмнэлгийн
салбарын шинэчлэлийн бодлого
болон стратеги төлөвлөгөө
боловсруулах
•Эмнэлгийн хөрөнгө оруулалтын
төлөвлөлтийн тогтолцоог бий
болгоход дэмжлэг үзүүлэх;
•Улаанбаатар хотын
Сонгинохайрхан дүүргийн
эмнэлгийг олон үйл ажиллагаа
бүхий нэгдсэн эмнэлэг болгон
өөрчлөн зохион байгуулах ба
ингэснээр дүүргийн хүн амд
эмнэлгийн чанартай тусламж
хүргэх төдийгүй бусад дүүргийн
эмнэлгүүдэд загвар болох;
Гол үйл ажиллагаа
•Эмнэлгийн тусламж үйлчилгээний бодлогын
төслийг боловсруулсан, Засгийн газарт
өргөн барихад бэлдсэн.
•Улаанбаатар хотын төрийн өмчийн
эмнэлгийн дэд бүцийг үнэлэх ажил хийгдэж
байна. Үнэлгээний үр дүнд суурилан дунд
хугацааны хөрөнгө оруулалтын төлөвлөгөө
боловсруулна.
•ЭМЯ-ны түвшинд хөрөнгийн төлөвлөлтийн
тогтолцоог бий болгоход дэмжлэг үзүүлнэ.
•Сонгинохайрхан дүүргийн загвар эмнэлэг
барихад зориулж нэмэлт 25 сая ам
долларын хөнгөлттэй зээлийн санхүүжилт
авсан. Эмнэлгийн төлөвлөлт, зураг төслийн
ажлыг 2013-14 онд хийнэ. Эмнэлгийн
барилгыг 2015 онд эхлэнэ.

15. Бү рэлдэхүү н 2: Хү ний нөө цийн хө гжлийг
сайжруулах
Зорилтууд
•Төгсөлтийн дараах
эмнэлгийн нарийн
мэргэжилтний сургалт,
мэргэжил дээшлүүлэх
сургалтыг бэхжүүлэх
•Эмнэлгийн удирдлагын
сургалтын модуль
боловсруулж сургалтын
байгууллагуудын хөтөлбөрт
суулгаж өгөх
•Сувилахуйн ба эх барихын
төгсөлтийн дараах сургалтын
хөтөлбөрийг шинэчлэх
Гол үйл ажиллагаа
•Төгсөлтийн дараах эмнэлзүйн нарийн
мэргэжилтний эх барих, дотор, мэс
засал, хүүхдийн 4 чиглэлийн сургалтын
хөтөлбөрийг 2014 онд шинэчилнэ.
•Эмнэлгийн удирдлагын сургалт явуулах
үндэсний сургагч байгууллагыг
сонгосон, 2015 онд 50 удирдах
ажилтныг сургана.
•Сувилахуйн ба эх барихын төгсөлтийн
дараах сургалтын хөтөлбөрийг 2013 онд
шинэчилж загвар дүүргийн эмнэлгийн
бүх эх баригч, сувилагчийг 2015 онд
сургалтад хамруулна.

16. Бү рэлдэхүү н 3: Эмийн аюулгү й байдлыг сайжруулах
Зорилтууд
•Засгийн газарт эмийн
зохицуулах албыг байгуулах,
үйл ажиллагааг нь бэхжүүлэхэд
дэмжлэг үзүүлэх, улмаар эмийн
чанар, зохицуулалтыг
сайжруулах
•Эмийн зохистой үйлдвэрлэлийн
стандартыг дээшлүүлэх,
үндэсний эм үйлдвэрлэгчдийг
стандарт хангахад дэмжлэг
үзүүлэх
Гол үйл ажиллагаа
•Эмийн зохицуулалтын алба
байгуулагдаж, 2015 он гэхэд эмийн
зохицуулалтын үйл ажиллагааны
80%-аас дээш эерэг үнэлэлттэй
болсон байна.
- ЭЗА/ХЭА байгуулах
хэрэгцээ шаардлага
• 2015 он гэхэд доод тал нь
дотоодын 5 эм үйлдвэрлэгч
шинэчилсэн эм үйлдвэрлэ-лийн
зохистой дадал /GMP/-ын гэрчилгээ
авсан байна.
- MNS 5524 2011 - ДЭМБ
удирдамжийн харьцуулалт
- Эмийн үйлдвэрүүдэд
сургалт, аудит үзлэг

17. Бү рэлдэхүү н 3:Эмийн аюулгү й байдлыг сайжруулах
Гол үйл ажиллагаа
• 2015 он гэхэд Эмийн төв лаборатори
Зорилтууд
ISO-17025 сертификат авсан байна
•Эмийн хяналтын лабораторийг
- МХЕГ-ын ЭББЛ-ийн тоног
олон улсын түвшинд нийцүүлэх
төхөөрөмжийн нийлүүлэх олон улсын
(тоног төхөөрөмж, үйл ажиллагаа,
мэргэжилтний чадавхи, мэдээллийн тендер зарлан шалгарсан
компаниудтай гэрээ байгуулсан
технологи)
- ISO 17025 хангах бэлтгэл
ажил
•Зах зээл дэх эмийн тандалт
•2013 он гэхэд эмийн эмчилгээний
судалгаа, эмийн гаж нөлөөг хянах
хороодын 90% нь эмийн гаж нөлөөний
бүртгэн мэдээлэх тогтолцоог
улирлын тайлан гаргана
боловсронгүй болгох
- Эмнэлгүүдийн ЭЭЗХ-дын
гишүүдийн сургалт
•Эмийн аюулгүй байдлын
Эмийн аюулгүй байдлын шалгуур
засаглалыг бэхжүүлэх
үзүүлэлтүүдийг тодорхойлж, жил тутам
дүгнэдэг болно.
-Төрөөс эмийн талаар
баримтлах бодлогыг шинэчлэх

18. Бэрхшээл - ЭМСХХ 4
Төсөл батлагдах явц удааширсан
Худалдан авах үйл явц цаг хугацаа шаардана
Худалдан авах төлөвлөгөөнд өөрчлөлт орсон
Барилгын явц хойшлох магадлал өндөр

19. ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН САЛБАРЫН ХӨГЖИЛ ХӨТӨЛБӨР – 5 ТӨСӨЛ
Төсөл хэрэгжүүлэх хугацаа: 2013-2018 он
Төслийн хэрэгжүүлэгч байгууллагууд:
- Цус сэлбэлтийн үндэсний төв
- ХӨСҮТ
- Нийслэлийн ЗДТГ
Төслийн зорилго: Өвчтөн, эмнэлгийн ажилтны аюулгүй байдлыг
сайжруулах
Төслийн санхүүжилт: Төслийн нийт өртөг 45.15 сая ам.доллар
–
АХБ:
30 сая ам.дол хөнгөлөлттэй зээл
–
ЗГ:
7.71 сая ам.доллар
–
ДЭМБ:
480 000 ам.дол буцалтгүй тусламж
–
ХГУ-ын ЭМЯ:
190 000ам.доллар

20. ЭМСХХ 5 тө сө л
• Бүрэлдэхүүн 1: Цусны аюулгүй байдал
Цус сэлбэлтийн үндэсний төв байгуулах (засвар
үйлчилгээний төв)
Хөдөөгийн 26 цусны банкны үйл ажиллагааг сайжруулах
• Бүрэлдэхүүн 2: Эмнэлгийн хог хаягдал
Хог хаягдлын төв байгууламжыг сайжруулах
21 эмнэлгийн хог хаягдлын тогтолцоог сайжруулах
• Бүрэлдэхүүн 3: Эмнэлгийн халдвараас сэргийлэх, хянах
Эмнэлгийн микробиологийн лабораторийг сайжруулах
Ариутгал
Эмнэлгээс шалтгаалах халдварын тандалтын идэвхтэй
тогтолцоог бий болгох
Хүний нөөцийг чадавхижуулах

21. “Санхүүгийн хямралын үед ядуу иргэдийн эрүүл мэндийг
хамгаалах” JFPR–9136 MON төсөл
Төсөл хэрэгжүүлэх хугацаа: 2010-2013 он
Төслийн хэрэгжүүлэгч байгууллагууд:
- Аймаг, дүүргийн нэгдсэн эмнэлэг
- Эмийн сангууд
- Энэрэл эмнэлэг
Зорилго: санхүүгийн хямралын үед ядуу
иргэдийн эрүүл мэндийг хамгаалах
Төслийн санхүүжилт: Нийт өртөг 3.8 сая
ам.доллар
–
АХБ:
3 сая ам.дол б.тусламж
–
ЗГ:
78350 ам.доллар

22. Бүрэлдэхүүн
хэсэг 1 :
Санхүүгийн
хямралын үед
эрүүл мэндийн
эрхийн бичгийн
хөтөлбөр
хэрэгжүүлж
ядуу өрхийн
эрүүл мэндийн
тусламж
үйлчилгээний
хүртээмжийг
сайжруулах
•ЭБ-ийн хөтөлбөрт “Орлогыг орлуулан
тооцох арга”-аар тодорхойлогдсон
95,822 иргэн, УБ хотын 2,719 орон
гэргүй иргэн хамрагдсан.
•424 эрүүл мэндийн байгууллагатай
гурвалсан гэрээ байгуулсан.
•Эрүүл мэндийн байгууллага, эмийн
сангийн 695 ажилтан, 463 нийгмийн
ажилтан сургагдсан.
•12 аймгийн нэгдсэн эмнэлэгт 232,178
ам.долларын телемедицины тоног
төхөөрөмж, Энэрэл эмнэлэгт тоног
төхөөрөмж, эмч, эмнэлгийн ажилчдын
чадавхи нэмэгдүүлэх сургалтанд нийт
434,398 ам.доллар зарцуулна.

23. Төсөл хэрэгжилтийн хугацаанд 96,023 орон гэргүй, ядуу иргэдэд нийт
779,943.09
ам.
долларын
тусламж
үйлчилгээг
үзүүлсэн
Тусламж үйлчилгээ
2011
2012
2013
Нийт
Амбулаторын үзлэг
2,130
2,846
2,673
7,649
Оношлогоо, шинжилгээ
414
1,599
1,603
3,616
Хэвтэн эмчлүүлэх
403
435
534
1,372
Үнийн хөнгөлөлттэй эм
7,310
27,420 48,656
83,386
Нийт
10,257
32,300 53,466
96,023

24.  8 аймаг, 4 дүүргийн 6-23 сартай 73,697 хүүхдэд
Бүрэлдэхүүн
хэсэг 2:
Бичил
тэжээлийн
дутлаас
сэргийлэх
(229,930 ам.
доллар)
4.400.000 ширхэг ОНБТБ тараасан
 12 аймаг, 6 дүүргийн жирэмсэн болон хөхүүл 30,083
эхчүүдэд 5.200.000 ширхэг ОНБТБ тараасан
 49,650 ам.долларын хүүхдийн жин, өндөр хэмжигч
олгосон
 12 аймагт ХОТ ХӨЦМ сургалт хийсэн
 ОНБТБ-ийн хэрэглээний жирэмсэн болох хөхүүл
эхчүүдэд зориулсан зурагт хуудас 5000, гарын
авлага 18000 ширхэг, хүүхдийн бичил тэжээлийн
бэлдмэлийн тараах материал 28000 ширхэг тус тус
хэвлэж, тараасан

25. “Бага насны хүүхдийн хоол тэжээлийн архаг дутлыг
бууруулах” JFPR 9131
Төсөл хэрэгжүүлэх хугацаа: 2009-2013 он
Төслийн хэрэгжүүлэгч байгууллагууд:
- Архангай, Дундговь,Говь-Алтай, Төв, Сүхбаатар, УБ хотын
Сонгинохайрхан, Чингэлтэй дүүрэг
Төслийн зорилго: Бага насны хүүхдийн хоол тэжээлийн архаг дутлыг
бууруулах
Төслийн санхүүжилт: Нийт өртөг 2,2 сая ам.дол
–
АХБ:
2 сая ам.доллар б.тусламж
–
ЗГ:
154 550 ам.доллар

26. Зорилго: 36 хүртэлх сартай хүүхдийн хоол
тэжээлийн байдлыг сайжруулах
Бүрэлдхүүн хэсэг А: Бага • Хоол тэжээлийн ºíººãèéí áàéäàëä
насны хүүхдийн хоол
тэжээлийн байдлыг
сайжруулахад төрийн ба
ТББ хэрэгжүүлж буй үйл
ажиллагаанд учирч буй
саад бэрхшээлд дүн
шинжилгээ хийх
Бүрэлдхүүн хэсэг Б: Бага
насны хүүхдийн хоол
тэжээлийн байдлыг
сайжруулах:
ä¿í øèíæèëãýý хийж, çºâëºìæ
боловсруулсан.
•
•
•
•
ОНБТБ- 3 удаагийн худалдан
авалт - нийт 370 400$
Хүүхдийн өсөлт хөгжлийг хянах
багаж, тоног төхөөрөмж - 84000$
ХӨЦМ-ийн сургалт (29 сургагч
багш бэлдэж, 19 сургалтаар 1159
хүн сурч 28 үнэлгээ өгөгч 427
ажлын байрны сургалт хийсэн)
354 000$ өртөгтэй 11 загвар төсөл
хэрэгжсэн.

27. Бүрэлдхүүн хэсэг В:
НЭМХС-ын хичээлийн
хөтөлбөр боловсруулах,
турших албан ёсны болгох
Бүрэлдхүүн хэсэг Г:
Удирдлага менежмент
буюу бага насны хүүхдийн
хоол тэжээлийн байдлыг
сайжруулах чиглэлээр
Засгийн газарт барих
бодлогын зөвлөмж
боловсруулах
НЭМХТ-ийн цөм
хөтөлбөр
НЭМХС хичээл заахад
шаардлагатай кабинет
ЭМШУИС-ийн 21 блокийн
хөтөлбөр
НЭМХС гарын авлага

28. Төслийн зөвлөх байгууллагууд:
Хоол тэжээлийн мэргэжлийн зөвлөх байгууллага:
НЭМХ-ийн Хоол судлалын төв (2009-2013)
НЭМХС-ын сургалтын хөтөлбөр боловсруулах:
ЭМШУИС-Нийгмийн эрүүл мэндийн сургууль (20102012)
Олон нийтэд суурилсан ХӨЦМ сургалт:
Хүүхдийн өвчний цогц менежментийн баг (2010-2013)
Сурталчилгаа, мэдээллийг зорилтот бүлэгт хүргэх:
“Шинэ нийгмийн эрүүл мэнд”ТББ (2012-2013)

29. Санхүүжилт
Санхүүжилтийн
хэмжээ ($)
Гэрээлсэн
дүн($)
Үрлэгийн
дүн ($)
Г-гүй
үлдэгдэл($)
2 000 000
1 834 000
1 728 000
166 000
100%
91.7%
86,4%
8.3%

30. АХБ-д тавих санал
Худалдан авах үйл явц хэт удаан байгаа нь цаг алдах,
төлөвлөгдсөн ажлууд хойшлоход нөлөөлж байгааг
анхааралдаа авах
Яамдад тавих санал
Төслийн удирдах хорооноос гарсан шийдвэр,
зөвлөхийн өгсөн зөвлөмжийг цаг алдалгүй хэлэлцэх,
хариу өгөх