3. Յուպիտերի մասին
Յուպիտեր կամ Լուսնթագ, արեգակից
հեռավորությամբ հինգերորդն է։ Արեգակնային
համակարգի ամենամեծ մոլորակն է։ Յուպիտերը
երկուսուկես անգամ մեծ է արեգակնային
համակարգի բոլոր մնացած մոլորակների ընդհանուր
զանգվածից։ Սատուրնի և Նեպտունի հետ միասին
դասվում է գազային հսկաների դասին։ Այս չորս
մոլորակները երբեմն միասին նաև անվանվում
են յուպիտերյաններ կամ արտաքին մոլորակներ։
4. Մյուս հսկա մոլորակների նման, Յուպիտերը չունի
կարծր մակերևույթ։ Արագ պտտվելու հետևանքով նրա
ձևը ավելի մոտ է սեղմված գնդի։ Յուպիտերը ունի
առնվազն 67 արբանյակ, որոնցից
ամենամեծերը՝ Իոն, Եվրոպա, Գրիմենդը և Կալիստոն հ
այտնաբերվել են դեռևս Գալիլեո
Գալիլեյի կողմից 1610 թվականին, որի պատճառով էլ
հաճախ կոչվում են գալիլեյան արբանյակներ։
Ամենամեծ արբանյակը՝ Գանիմեդը, տրամագծով
գերազանցում է Մերկուրի մոլորակը։
5. Յուպիտերը մարդկությանը հայտնի է
հնագույն ժամանակներից, ինչը և
արտացոլված է տարբեր մշակույթների
դիցաբանության մեջ և կրոնական
պատկերացումներում։ Հռոմեացիները
մոլորակն անվանել են աստվածների
բարձրագույնի՝ Յուպիտերի անունուվ։