Экскурсия «Большой город в маленькой скульптуре». Это маленькое путешествие во времени и пространстве. Оно займет у вас совсем немного времени, около 2-х часов. Пешком вы пройдетесь по центру Минска от вокзала до Площади Победы. А по пути зайдете в 2 чудесных городских сквера, узнаете много интересного о городской уличной скульптуре конца 19 -20 столетия. Посетите художественную галерею, Октябрьскую площадь, а при желании перекусите в кафе.

1. Аўтар: Вучань 7 «А» класа
Голубеў Аляксей
Навуковы кіраўнік:
Клімовіч Любоў Генадзьеўна
ДУА «Сярэдняя школа № 77 г. Мінска»

2.  Задачы:
 1. Выбраць для дэталёвага вывучэння шэраг
скульптур г. Мінска канца ХІХ-ХХ стст. Раскрыць
гісторыю вывучаных скульптур;
 2. Стварыць горадазнаўчы экскурсійны маршрут
на падставе вывучаных скульптур;
 3. Распрацаваць і апрабаваць экскурсію “Вялікі
горад у маленькай скульптуры”;
 4. Падрыхтаваць «партфель эскурсавода»;
 5. Зрабіць інтэрнэт-сайт promisk.ru ,
прысвечаны экскурсіі.
Аб’ект : гарадская культурная прастора.
Прадмет : малая гарадская скульптура.

3.  Літаратура:
 1. Ліхадзедаў У.А. “Мінск. Падарожжа ў часе” [фотаальбом] —
Мінск: Выдавецкі дом “Звязда”, 2015. — 269, [2] с. - (У пошуках
страчанага).
 2. Рублевская Л.И. «Я –минчанин: очерки». — Минск: Маст.літ.,
2006. — 111с. — (Твои города, Беларусь).
 3. Целеш В.М. “Мінск на сарых паштоўках” (канец 19-пачатак 20 ст.)
— Мінск: “Беларусь” — 1984. — 126с.
 4. Шыбека З.В., Шыбека С.Ф. “Мінск: Старонкі жыцця
дарэвалюцыйнага горада” — Мн: Полымя, 1994. — 341с.
 Інтэрнэт-крыніцы:
 5. Кожевникова, И. Теодор Калиде и сюжет его знаменитой
скульптуры / Ирина Кожевникова // Проект О-Культуре
[Электронный ресурс]. – 2018. - Режим доступа: http://o-
culture.com/zhivopis-grafika-fotografiya-skulptura/item/2401-teodor-
kalide-i-syuzhet-ego-znamenitoj-skulptury. - Дата доступа: 12.01.2018.
 6. Сенягина, А.И. Значение искусства скульптуры в нашей жизни /
А.И. Сенягина // Студенческий научный форум. Российская
Академия Естествознания [Электронный ресурс]. – 2012-2016. -
Режим доступа: https://www.scienceforum.ru/2013/8/2030. - Дата
доступа: 21.01.2018.
 Гарадская вулічная сульптура, як крыніца інфармацыі аб самой
сабе. І іншыя крыніцы.

4. Тры часткі
экскурсіі :
 1. Міхайлаўскі сквер-
сучаснае.
 2. Аляксандраўскі
сквер – мінулае.
 3. Цырк –
забаўляльнае.
https://www.google.com/maps/d/viewer?mid=1E73pnQo3-xay45QcT-
xfdjBc9Yk&ll=53.89926938352323%2C27.55902470000001&z=15
Скульптуры маршруту:
- практычна прыдатны для
пабудовы пешаходнай
экскурсіі.

5. Адрас: вуліца Свярдлова
Першая частка
Сучасныя скульптуры

6.  «Дама з сабачкам», «Фатограф», «Конь і верабей», 2001-
2002 гг. каля Камароўскага рынку
 «Экіпаж», 2007 г. на
плошчы Свабоды
Сціплы скульптар нязменна
бянтэжыўся, калі яго называлі
«бацькам» новай гарадской
скульптуры.
Ён першым змясціў на вуліцах
Мінска бронзавыя скульптуры
без пастаментаў.

7. Аўтар: Уладзімір Жбанаў
Усталявана ў 2000 годзе.

8. Аўтар: Уладзімір Жбанаў
Усталявана ў 1998 годзе.

9. Аўтар: Уладзімір Жбанаў
Усталяваны ў 1999 годзе.

10. Адрас: праспект Незалежнасці, 12

12. Адрас: праспект
Незалежнасці
(ст. метро
«Купалаўская» і
«Кастрычніцкая»)
Другая частка
Скульптуры мінулага

13. У мінулым У цяперашні час
Уваход у Аляксандраўскі сквер. Фота 1904 г. Сучасны выгляд сквера з боку праспекта.
Фота Стасевіча Г.З., 2006 г.

14. У мінулым
Воданапорная вежа, пабудаваная ў пачатку 1870-х
гадоў, забяспечвала дастаўку вады ў цэнтр горада.
Разбурана ў канцы 1950-х гадоў.
Капліца Святога Аляксандра Неўскага
пры ўваходзе ў Аляксандраўскі сквер.
Разбурана ў 1929 годзе.

15. У мінулым
Галоўная алея сквера. Фота 1904 г., Мінск
(альбом "Гарады Беларусі на старых паштоўках")
Скульптура «Хлопчык з лебедзем» (1834 г.),
аўтар берлінскі скульптар Тэадор Калідэ
(1801-1863)
Аўтар

16. У мінулым
Фота 1914 г.
Фота 1950 г.

17. У мінулым
Фантан упрыгожвалі прыгожыя жабы, з
ратоў якіх вырываліся бруі чыстай
вады.Фота 1960 г.
Фота 1960 г.

18. «Хлопчык з лебедзем» - адзіная
гарадская скульптура 19 стагоддзя, якая
захавалася ў Мінску. У 2018 годзе ёй
спаўняецца 144 гады.
У цяперашні час
Фота 2010 г.

19. У іншых краінах
Скульптура "Хлопчыка з лебедзем" у Польшчы, г.
Хожув і г. Глівіц
Калінінградская
мастацкая галерэя.

21. Адрас: праспект Незалежнасці, 32
Трэцяя частка
Забаўляльныя скульптуры

22. Аўтар скульптурнага
ансамбля каля
Беларускага
дзяржаўнага цырка
(2011 г.)

23. Аўтар: Сяргей Бандарэнка
Усталявана ў 2011 годзе.

24. Аўтар: Сяргей Бандарэнка
Усталявана ў 2011 годзе.

25. Аўтар: Сяргей Бандарэнка
Усталявана ў 2011 годзе.

26.  1.Тэма мінскай гарадской вулічнай
скульптуры ў навуковай
літаратуры асвечана недастакова.
 2. Скульптуры павінны быць
прыдатнымі для пабудовы
экскурсійнага маршруту з пункту
гледжання іх лакалізацыі.
 3. Створаны ўнікальны
горадазнаўчы маршрут, які
размешчаны на Google картах.
 4. Распрацавана і праведзена
экскурсія «Вялікі горад у
маленькай скульптуры», якая мае
свой асобны інтэрнэт-сайт
prominsk.ru

27.  1. Падрыхтаваны «партфель экскурсавода»- камплект матэрыялаў, якія дапамогуць
любому экскурсаводу цікава правесці экскурсію;
 2. Экскурсія ўключана ў план выхаваўчай работы школы №77. Можа выкарыстоўвацца
ў адукацыйна-выхаваўчай працы іншых устаноў адукацыі;
 3. Экскурсія можа працаваць і як самастойны пешаходны экскурсійны маршрут для
турыстаў і мясцовых жыхароў, якія цікавяцца гісторыяй горада Мінска;
 4. Даведацца ва ўсіх падрабязнасцях пра экскурсію можна з інтэрнэт-сайта
http://prominsk.ru/. Там кожны жадаючы знойдзе ўсю неабходную інфармацыю пра
скульптуры і ў свой вольны час пройдзе па гэтаму цікаваму маршруту.
інтэрнэт-сайтpromisk.ru

28. Мінск,
2018