Poznaj tajniki profesjonalnej fotografii * Dowiedz się, jak zapewnić zdjęciom ostrość * Stosuj techniki używane przez profesjonalistów * Rób wspaniałe zdjęcia, których inni będą Ci zazdrościć Kupiłeś swój pierwszy aparat cyfrowy, zrobiłeś serię zdjęć, przesłałeś je do komputera, zaczynasz oglądać i… żadne z nich tak naprawdę Cię nie zachwyca. Chciałbyś czegoś więcej? Chciałbyś, aby Twoje fotografie wyglądały tak, jak te na okładkach magazynów, jak zdjęcia robione przez profesjonalistów? Wszystko przed Tobą! Książka "Sekrety mistrza fotografii cyfrowej. 195 ujęć Scotta Kelby´ego" zawiera mnóstwo porad, dzięki którym nauczysz się robić zdjęcia najwyższej jakości. Dowiesz się, jak zapewnić najważniejszą cechę fotografii, czyli ostrość, oraz jak poprawnie fotografować rozmaite przedmioty, sytuacje i ludzi. Poznasz tajniki unikania problemów, wykorzystywania możliwości fotografii cyfrowej oraz drukowania wysokiej klasy odbitek. Będziesz mógł także skorzystać z gotowych przepisów na profesjonalne zdjęcia w "życiowych" sytuacjach. * Robienie ostrych zdjęć * Fotografie kwiatów i krajobrazów * Zdjęcia na weselach i imprezach sportowych * Fotografowanie ludzi * Aparat w podróży * Zapobieganie problemom * Drukowanie zdjęć * Wykorzystanie możliwości fotografii cyfrowej * Gotowe przepisy na udane zdjęcia Naucz się robić zdjęcia, dzięki którym na zawsze utrwalisz najpiękniejsze chwile.

1. Sekrety mistrza
fotografii cyfrowej.
195 ujêæ Scotta Kelbyego
Autor: Scott Kelby
T³umaczenie: Piotr Cieœlak
ISBN: 978-83-246-0829-4
Tytu³ orygina³u: The Digital Photography Book
Format: B5, stron: 232
Poznaj tajniki profesjonalnej fotografii
• Dowiedz siê, jak zapewniæ zdjêciom ostroœæ
• Stosuj techniki u¿ywane przez profesjonalistów
• Rób wspania³e zdjêcia, których inni bêd¹ Ci zazdroœciæ
Kupi³eœ swój pierwszy aparat cyfrowy, zrobi³eœ seriê zdjêæ, przes³a³eœ je do komputera,
zaczynasz ogl¹daæ i… ¿adne z nich tak naprawdê Ciê nie zachwyca. Chcia³byœ czegoœ
wiêcej? Chcia³byœ, aby Twoje fotografie wygl¹da³y tak, jak te na ok³adkach magazynów,
jak zdjêcia robione przez profesjonalistów? Wszystko przed Tob¹!
Ksi¹¿ka „Magia fotografii cyfrowej. Triki i sztuczki Scotta Kelby’ego” zawiera mnóstwo
porad, dziêki którym nauczysz siê robiæ zdjêcia najwy¿szej jakoœci. Dowiesz siê, jak
zapewniæ najwa¿niejsz¹ cechê fotografii, czyli ostroœæ, oraz jak poprawnie fotografowaæ
rozmaite przedmioty, sytuacje i ludzi. Poznasz tajniki unikania problemów, wykorzystywania
mo¿liwoœci fotografii cyfrowej oraz drukowania wysokiej klasy odbitek. Bêdziesz móg³
tak¿e skorzystaæ z gotowych przepisów na profesjonalne zdjêcia w „¿yciowych”
sytuacjach.
• Robienie ostrych zdjêæ
• Fotografie kwiatów i krajobrazów
• Zdjêcia na weselach i imprezach sportowych
• Fotografowanie ludzi
• Aparat w podró¿y
• Zapobieganie problemom
• Drukowanie zdjêæ
• Wykorzystanie mo¿liwoœci fotografii cyfrowej
• Gotowe przepisy na udane zdjêcia
Wydawnictwo Helion
Naucz siê robiæ zdjêcia, dziêki którym na zawsze utrwalisz najpiêkniejsze chwile
ul. Koœciuszki 1c
44-100 Gliwice
tel. 032 230 98 63
e-mail: helion@helion.pl

2. Spis treœci
Rozdział 1. 15
Jak robić naprawdę ostre zdjęcia?
Jeœli Twoje zdjêcia nie bêd¹ ostre,
to wszystko inne nie bêdzie mia³o znaczenia
Najwiêksza tajemnica idealnie ostrych zdjêæ 16
Kolejna tajemnica, któr¹ koniecznie trzeba znaæ 17
A teraz sprawa absolutnie priorytetowa 18
Jeœli tego nie zrobisz, to mo¿esz po¿egnaæ siê z aparatem 19
Jeœli to pominiesz, aparat siê zawiesi… 20
To chyba ju¿ koniec ¿artów 21
Jeœli „¿yleta”, to tylko ze statywem 22
G³owica u³atwia ¿ycie 23
Nie wciskaj spustu migawki — u¿yj wê¿yka spustowego 24
Zapomnia³eœ wê¿yka spustowego? U¿yj samowyzwalacza 25
Czas na superostroœæ — blokada lustra 26
Wy³¹cz redukcjê wibracji lub stabilizacjê obrazu 27
Fotografuj przy optymalnej dla Twojego obiektywu
wartoœci przys³ony 28
Dobre szk³o decyduje o ostroœci obrazu 29
Unikaj zwiêkszania wartoœci parametru ISO,
nawet przy s³abym œwietle 30
Powiêksz podgl¹d zdjêcia, aby sprawdziæ ostroœæ 31
Photoshop — wyostrzanie po fakcie 32
Profesjonalne wyostrzanie 33
Tajemnica ostrych zdjêæ robionych z rêki 34
Jak ustabilizowaæ aparat trzymany w rêku? 35
Rozdział 2. 37
Profesjonalne zdjęcia kwiatów
Znacznie trudniejsze, ni¿ siê wydaje
Kwiatów nie nale¿y fotografowaæ z góry 38
Fotografowanie kwiatów obiektywem
zmiennoogniskowym 39
Makroobiektyw umo¿liwia fotografowanie
z bardzo niewielkiej odleg³oœci 40
Makroobiektywy s¹ zbyt drogie? To mo¿e soczewka makro? 41
Kiedy najlepiej fotografowaæ kwiaty? 42
Nie czekaj na deszcz — wywo³aj go sam! 43
Kwiaty na czarnym tle… 44
…i kwiaty na tle bia³ym 45
Najlepsze œwiat³o do fotografowania kwiatów we wnêtrzach 46
Sk¹d wzi¹æ kwiaty do zdjêæ? 47
Okie³znaæ wiatr 48
8

3. Spis treœci
Rozdział 3. 51
Profesjonalne zdjęcia weselne
Zdjêæ z wesela nie da siê powtórzyæ.
Musz¹ wyjœæ za pierwszym razem!
Zdjêcia w koœciele, przy s³abym oœwietleniu 52
Jak uzyskaæ miêkkie, rozproszone œwiat³o
z lampy b³yskowej? Czêœæ 1. 53
Jak uzyskaæ miêkkie, rozproszone œwiat³o
z lampy b³yskowej? Czêœæ 2. 54
Jak pos³ugiwaæ siê lamp¹ b³yskow¹
podczas imprez weselnych w plenerze? 55
Zabierz ze sob¹ dodatkowe karty pamiêci 56
Zdjêcia oficjalne — kogo fotografowaæ przede wszystkim? 57
Zdjêcia oficjalne — jak ustawiæ ostroœæ? 58
Jak unikn¹æ mru¿enia oczu? 59
Niech ¿yje bal! — fotografie z wesela 60
Twoje g³ówne zadanie — pod¹¿aæ za pann¹ m³od¹ 61
Zdjêcia oficjalne — jak poprawnie wykadrowaæ ujêcie? 62
Zdjêcia oficjalne — nie kadruj na wysokoœci stawów 63
Zdjêcia oficjalne — pañstwo m³odzi powinni stanowiæ
najwa¿niejszy element fotografii 64
Zdjêcia oficjalne — jak uzyskaæ znakomite t³o? 65
Fotografowanie szczegó³ów (i kilka s³ów o tym,
na które z nich warto zwróciæ uwagê) 66
ZnajdŸ ciekawy sposób na pokazanie sceny 67
Poszukaj korzystnego oœwietlenia 68
W jaki sposób upozowaæ postacie na zdjêciu przedstawiaj¹cym
pannê m³od¹ z innymi osobami 69
Jakie sceny fotografowaæ obiektywem szerokok¹tnym? 70
Utwórz kopiê zapasow¹ zdjêæ na miejscu 71
Jeœli fotografujesz w formacie JPEG
— zastosuj predefiniowane ustawienia balansu bieli 72
Rozdział 4. 75
Profesjonalne fotografie krajobrazowe
Praktyczne wskazówki i porady, jak uwieczniæ
na zdjêciach piêkno przyrody
Bardzo wa¿na zasada w fotografii krajobrazowej 76
Nigdy nie rozstawaj siê ze statywem 77
Fotografuj w trybie preselekcji przys³ony 78
Krajobrazy — tworzenie ujmuj¹cych kompozycji 79
Jak fotografowaæ wodospady? 80
Cenna wskazówka dla mi³oœników fotografowania w lesie 81
W którym miejscu powinna znaleŸæ siê linia horyzontu? 82
Jak zrobiæ ciekawe zdjêcia gór? 83
9

4. Spis treœci
Sztuczka, która ociepli ch³odny wschód
lub zachód s³oñca 84
W³¹cz „migacze”, by uratowaæ detale zdjêcia 85
W jaki sposób „migacze” pomagaj¹ unikn¹æ
przeœwietlonych zdjêæ? 86
Jak pokazaæ prawdziw¹ wielkoœæ obiektów? 87
Nie rozk³adaj pochopnie statywu. Poœpiech wrogiem zdjêcia 88
Sposób na nasycone kolory 89
Co fotografowaæ przy z³ej pogodzie? 90
Ze zjawiskami atmosferycznymi za pan brat 91
Jak prosto i skutecznie pozbyæ siê odblasków œwiat³a 92
Tajna broñ mi³oœników fotografowania krajobrazu 93
Horyzont powinien byæ prosty 94
Fotografowanie w pochmurne dni 95
Wskazówki dotycz¹ce zdjêæ panoramicznych, czêœæ 1. 96
Wskazówki dotycz¹ce zdjêæ panoramicznych, czêœæ 2. 97
Wskazówki dotycz¹ce zdjêæ panoramicznych, czêœæ 3. 98
Imitowanie zdjêæ panoramicznych 99
Kiedy przydaje siê obiektyw szerokok¹tny? 100
Polujesz na dzikie zwierzêta? Celuj prosto w oczy! 101
Nie kadruj fotografii dzikich zwierz¹t zbyt ciasno 102
Fotografujesz dzikie zwierzêta?
Postaraj siê podejœæ naprawdê blisko 103
Co fotografowaæ o zachodzie s³oñca? 104
Rozdział 5. 107
Profesjonalne fotografie sportowe
Lepiej poszukaj ksi¹¿eczki czekowej…
Ustawienie balansu bieli
podczas fotografowania sportów halowych 108
Fotografuj przy krótkim czasie naœwietlania
— najwy¿ej 1/640 sekundy 109
Zawodowe fotografowanie sportu
jest nieziemsko kosztowne 110
Nie planuj zmiany obiektywów 111
Jakich obiektywów nale¿y u¿ywaæ? 112
Ustaw ostroœæ zawczasu, aby nie spóŸniæ siê ze zdjêciem 113
Zwiêksz wartoœæ parametru ISO, aby skróciæ
czas naœwietlania 114
Zawodowcy znaj¹ siê na rzeczy 115
Zwyciêzca nie zawsze jest najwa¿niejszy 116
Fotografowanie w trybie ci¹g³ym 117
Stabilizacja aparatu podczas fotografowania
zawodów sportowych 118
Fotografuj w pionie, by uzyskaæ interesuj¹cy efekt 119
Pod¹¿aj obiektywem za fotografowanym obiektem 120
10

5. Spis treœci
Fotografuj przy minimalnej przys³onie 121
Poka¿ twarz! 122
Fotografowanie wydarzeñ sportowych — RAW czy JPEG? 123
Kompozycje zdjêæ sportowych 124
Rozdział 6. 127
Profesjonalne fotografie ludzi
Garœæ wskazówek i porad, jak pokazaæ ludzi
z ich najlepszej strony
Najlepsze obiektywy do fotografii portretowej 128
Kilka s³ów o przys³onie 129
Jednolite t³a 130
T³a z muœlinu i innych tkanin 131
Dobór t³a w portretach plenerowych 132
Jak ustawiæ ostroœæ? 133
Jak ustawiæ aparat? 134
Kompozycja w zdjêciach portretowych 135
Jeszcze jedna wskazówka dotycz¹ca kompozycji 136
Oœwietlenie portretów w plenerze 137
Oœwietlenie portretów we wnêtrzach 138
Fotografowanie noworodków 139
Wspania³e portrety o zachodzie s³oñca 140
Ekrany odblaskowe u³atwiaj¹ oœwietlenie obiektu 141
Rozdział 7. 143
Profesjonalne unikanie problemów
Cyfrowy ból g³owy i o tym, jak go unikn¹æ
Jak unikn¹æ problemów ze Ÿle skonfigurowanym
balansem bieli? 144
Fotografowanie zim¹ zmniejsza wydajnoœæ baterii 145
Unikaj zmiany obiektywów w zapylonych miejscach 146
Poproœ o pozwolenie na fotografowanie ze statywu 147
Uwa¿aj, co fotografujesz 148
Jak ustawiæ statyw w nierównym terenie? 149
Jeszcze jeden powód, dla którego zawodowcy
u¿ywaj¹ os³on obiektywu 150
Jak ochroniæ soczewkê obiektywu przed uszkodzeniem 151
Tworzenie kopii zapasowych zdjêæ w plenerze 152
Skracaj¹c czas dzia³ania wyœwietlacza LCD,
oszczêdzasz baterie 153
Uwa¿aj, co wyrzucasz do œmieci
— czyli rzecz o starych p³ytach CD lub DVD 154
Co zrobiæ, gdy nie mo¿esz dobraæ poprawnej ekspozycji? 155
Unikaj efektu czerwonych oczu 156
Usuwanie efektu czerwonych oczu 157
11

6. Spis treœci
Rozdział 8. 159
Jak profesjonalnie korzystać
z zalet technologii cyfrowej?
Fotografia cyfrowa to nie tylko wygoda
i brak tradycyjnej kliszy filmowej
Nie wahaj siê wciskaæ spust migawki! 160
Nak³oñ wyœwietlacz LCD do wspó³pracy 161
Odrzucaj nieudane fotografie w trakcie sesji 162
Korzystaj z podgl¹du przeœwietlonych
fragmentów zdjêcia 163
Zmiana wartoœci ISO w dowolnym momencie 164
Eksperymentuj, to nic nie kosztuje 165
Nie umieszczaj zbyt wielu danych na jednej karcie pamiêci 166
Nie wahaj siê drukowaæ odbitek w du¿ym formacie 167
Uniwersalny sposób na uzyskanie poprawnej
kolorystyki obrazu 168
Co jest lepsze: przeœwietlenie czy niedoœwietlenie zdjêcia? 169
Jak uchroniæ siê przed przypadkowym
skasowaniem karty pamiêci? 170
Rozdział 9. 173
Profesjonalne zdjęcia miast
i fotografie z podróży
Wskazówki dla mi³oœników fotografowania w mieœcie
Jak byæ zawsze przygotowanym do dzia³ania? 174
Fotografuj najm³odszych i najstarszych.
To niezawodne tematy na dobre zdjêcia 175
Wynajmij modelkê (to tañsze, ni¿ myœlisz) 176
O jakiej porze dnia fotografowaæ? 177
Szukaj wyrazistych, ¿ywych kolorów 178
Wybierasz siê w podró¿? OdwiedŸ serwis PhotoSecrets.com 179
Nie próbuj pokazaæ ca³oœci, jeœli ciekawsze s¹ detale 180
Okazja do zrobienia œwietnego zdjêcia mo¿e byæ tu¿ obok 181
Fotografuj tablice informacyjne i opisy. To bardzo praktyczne 182
Jak pokazaæ ¿ycie wielkiego miasta? 183
Przys³ona, która uwzglêdnia wszystko 184
Prostota jest kluczem do sukcesu 185
Przekrêt z monopodem 186
Jak zrobiæ zdjêcie obiektu,
który jest „obfotografowany na œmieræ”? 187
Jak sfotografowaæ ksiê¿yc
i nie utraciæ cennych detali obrazu? 188
Fotografowanie sztucznych ogni 189
12

7. Spis treœci
Rozdział 10. 191
Jak uzyskać profesjonalne wydruki
i garść innych informacji
Jeœli zdjêcie, to tylko w postaci odbitki!
Zalety fotografowania w formacie RAW 192
W jaki sposób przetwarzaæ zdjêcia RAW w Photoshopie? 193
Porównaj zdjêcie na monitorze komputera
i wyœwietlaczu LCD aparatu 194
Zarz¹dzanie fotografiami przy u¿yciu programu Lightroom 195
Ile megapikseli potrzeba, by wydrukowaæ zdjêcie? 196
Przenoœne laboratorium fotograficzne
— znakomite odbitki 20×25 cm 197
Przenoœne laboratorium fotograficzne
— znakomite odbitki 33×48 cm 198
Odbitki 40×50 cm — ulubiony wybór profesjonalistów 199
Na jakim papierze nale¿y drukowaæ? 200
Jakie czynniki powinny dyktowaæ wybór papieru? 201
Jak uzyskaæ wydruk w kolorach takich, jak na ekranie? 202
Profile kolorów dla ró¿nych gatunków papieru 203
Wspó³praca z serwisami zajmuj¹cymi siê dystrybucj¹ zdjêæ 204
Rzut oka na sprzêt, którym pos³ugujê siê na co dzieñ 205
Ksi¹¿ki, które warto przeczytaæ 206
Zapraszam do Adobe® Photoshop® TV 207
Rozdział 11. 209
Gotowe przepisy na „życiowe” ujęcia
Jak po³¹czyæ wszystkie sk³adniki, by otrzymaæ
smakowite danie?
Skorowidz 225
13

8. Rozdzia³ 1.
Jak robiæ naprawdê
ostre zdjêcia?
Jeœli Twoje zdjêcia nie bêd¹ ostre, to wszystko
inne nie bêdzie mia³o znaczenia
Dla zawodowych fotografików ostroœæ zdjêæ jest wrêcz krytycznie
wa¿na. Niedoœcigniony idea³ ostroœci nazwali „¿ylet¹”. Gdy kilka-
naœcie lat temu zetkn¹³em siê z tym okreœleniem po raz pierwszy,
by³em przekonany, ¿e pochodzi ono od powiedzenia „ostry jak
¿yletka”. Olœnienie przysz³o dopiero podczas pisania tej ksi¹¿ki, gdy zmuszo-
ny by³em przeprowadziæ kilka badañ zwi¹zanych z prawdziwymi korzeniami
tego pojêcia. Przede wszystkim okaza³o siê, ¿e „¿yleta” nie ma nic wspólnego
z „byciem ostrym jak ¿yletka”. Jest to akronim nazwy nowego systemu foto-
graficznego ¯YLETA, czyli ¯yroskopowo-Laserowego Ekstrapolatora Trafnej
Apertury (który wkrótce powinien wyjœæ z fazy testów laboratoryjnych i bêdzie
s³u¿y³ do automatycznej korekcji liczby przys³ony). No tak, widzê, ¿e zaczynasz
podejrzliwie ogl¹daæ tê ksi¹¿kê z obydwu stron. Zanim od³o¿ysz j¹ na pó³kê…
no dobrze, wrobi³em Ciê. Prawie siê da³eœ. No przyznaj siê, zrób mi tê przy-
jemnoœæ. Daæ siê nabraæ na m¹drze brzmi¹cy pseudotechniczny be³kot to nic
z³ego, ka¿demu siê to zdarza. A nawet jeœli mi siê nie uda³o, to niech zgadnê:
Twoje zdjêcia nie zawsze by³y ostre jak ¿yletka, prawda? (Gwoli œcis³oœci,
powiedzenie „ostry jak ¿yletka” mo¿na powi¹zaæ z ³aciñskim gladius acer,
które w dos³ownym t³umaczeniu mog³oby oznaczaæ „w moich gladiolach jest
laptop!”). Zreszt¹, niewa¿ne. Wa¿ne jest tylko jedno: niezale¿nie od tego, co
robisz, powinieneœ zawsze uwa¿aæ na to, by bardzo cienkie, stalowe przed-
mioty o wyj¹tkowo niebezpiecznych krawêdziach zawsze le¿a³y z daleka od
komputera.
15

9. Magia fotografii cyfrowej • Rozdzia³ 1.
Najwiêksza tajemnica idealnie ostrych zdjêæ
BILL FORTNEY
Zanim wyjawiê Ci tajemnicê idealnie ostrych zdjêæ, chcia³bym powiedzieæ kilka rzeczy, które
u³atwi¹ Ci korzystanie z tej ksi¹¿ki. Przepraszam, ¿e pod kryptonimem „Najwiêksza tajemnica ide-
alnie ostrych zdjêæ” zatai³em ma³y wstêp do dalszych rozwa¿añ, ale obiecujê, ¿e ju¿ za chwilê
przejdê do rzeczy. Na razie jednak koniecznie muszê wspomnieæ o kilku drobiazgach, o których
ka¿dy autor we wstêpie do swojej ksi¹¿ki powiedzieæ powinien. Otó¿ pomys³ na tê ksi¹¿kê jest
bardzo prosty: wyobraŸ sobie, ¿e Ty i ja wychodzimy razem w plener fotografowaæ. Podczas foto-
grafowania zadajesz mi wiele ró¿nych pytañ, a ja — zupe³nie jak w rzeczywistoœci — odpowia-
dam Ci na nie najlepiej, jak tylko potrafiê. Jednoczeœnie staram siê skonstruowaæ swoj¹ odpo-
wiedŸ w jak najprostszy, zwiêz³y sposób, pomijaj¹c rozmaite aspekty techniczne fotografii cyfro-
wej, które maj¹ wp³yw na wybranie tych czy innych ustawieñ. Jeœli na przyk³ad podczas fotogra-
fowania podszed³byœ do mnie i zapyta³: „Hej, Scott, widzisz ten kwiatek? Chcia³bym sfotografo-
waæ go w taki sposób, ¿eby sam kwiatek by³ ostry, a jego t³o zupe³nie rozmyte. Da siê tak zrobiæ?”.
W takiej sytuacji oszczêdzi³bym Ci pó³godzinnego wyk³adu dotycz¹cego wp³ywu, jaki ma
przys³ona na g³êbiê ostroœci zdjêcia, i tego, w jaki sposób dobraæ poprawny czas naœwietlania
przy okreœlonej liczbie przys³ony, by uzyskaæ poprawn¹ ekspozycjê. Takie rzeczy mo¿esz bowiem
z ³atwoœci¹ znaleŸæ w ka¿dej ksi¹¿ce o fotografii (nie przesadzam — naprawdê s¹ to podstawy,
które znajdziesz wszêdzie). W rzeczywistoœci po prostu odwróci³bym siê do Ciebie i powiedzia³:
„Za³ó¿ obiektyw typu zoom, zmieñ przys³onê na f/2,8, ustaw ostroœæ na kwiatku i pstrykaj”.
W³aœnie w taki sposób napisa³em tê ksi¹¿kê. Mo¿esz potraktowaæ j¹ jako ma³y pamiêtnik
z naszych wspólnych fotograficznych wypraw, w czasie których przekazujê Ci te same wskazów-
ki, porady i sugestie, jakie sam przez wiele lat gromadzi³em, s³uchaj¹c profesjonalnych fotografi-
ków podczas pracy. W odró¿nieniu od nich postaram siê jednak mówiæ do Ciebie ludzkim jêzy-
kiem — jak do kolegi, którego chcê zainteresowaæ, a nie wystraszyæ.
16

10. Jak robiæ naprawdê ostre zdjêcia?
Kolejna tajemnica, któr¹ koniecznie trzeba znaæ
BILL FORTNEY
No dobrze, to tylko kolejny nag³ówek, który mo¿esz zupe³nie zignorowaæ. Chcia³em tylko zachê-
ciæ Ciê do przeczytania wstêpu. Do rzeczy zatem, bo rzeczywiœcie jest jedna wa¿na sprawa, o któ-
rej powinieneœ wiedzieæ. Jeœli chcesz robiæ zdjêcia tak ostre, jakie robi¹ zawodowcy, to niekiedy
bêdzie wymaga³o to nieco wiêcej zabiegów ni¿ tylko zmiany ustawieñ aparatu czy sposobu foto-
grafowania. Otó¿ zdarza siê, ¿e w celu wykonania naprawdê ostrego zdjêcia trzeba zaopatrzyæ siê
w sprzêt, którym owi zawodowcy pos³uguj¹ siê na co dzieñ. Nie oznacza to, ¿e powinieneœ wybraæ
siê do sklepu po nowy aparat; chodzi mi raczej o pewien obowi¹zkowy zestaw akcesoriów, który
jest niezbêdny podczas fotografowania w plenerze. Dawno temu przekona³em siê, ¿e w niektó-
rych dziedzinach sprzêt nie odgrywa wiêkszego znaczenia. Jeœli pójdziesz do hipermarketu
i kupisz najtañsz¹ futbolówkê, a nastêpnie dasz j¹ Davidowi Beckhamowi, to Beckham nadal
bêdzie Beckhamem: strzeli ni¹ gola z rzutu wolnego z zamkniêtymi oczami. Zupe³nie inaczej jest
z fotografi¹. Powiem szczerze, ¿e nigdy nie zdarzy³o mi siê mieæ do czynienia z inn¹ dziedzin¹,
w której jakoœæ ekwipunku odgrywa³aby tak wielkie znaczenie. Nie zrozum mnie Ÿle: jeœli kupisz
Jayowi Maiselowi kompaktow¹ „cyfrówkê” i poprosisz o zrobienie kilku zdjêæ, to za³o¿ê siê, ¿e
wykonane przez niego fotografie bêd¹ mog³y z powodzeniem zawisn¹æ w galerii. Ani ja, ani Ty nie
jesteœmy jednak tak dobrzy jak Jay Maisel i musimy sobie jakoœ pomagaæ. Musimy wyrównaæ tê
dysproporcjê przy u¿yciu ró¿nych pomocy technicznych. Z góry zastrzegam, ¿e produkty wymie-
nione na kolejnych stronach nie stanowi¹ ¿adnej kryptoreklamy. Nikt nie p³aci mi za to, ¿e wymie-
ni³em te, a nie inne firmy i urz¹dzenia. Poda³em je po prostu tak, jak poda³bym Ci wówczas, gdy-
byœ zapyta³ mnie o nie podczas fotografowania w plenerze (zgodnie z tym, co napisa³em
na pocz¹tku ksi¹¿ki). To nie jest ksi¹¿ka, której celem jest nak³onienie Ciê do zakupu czegokolwiek,
lecz prawda jest taka, ¿e jeœli chcesz uzyskaæ takie same efekty, jakimi chwal¹ siê zawodowi foto-
graficy, to niekiedy bêdziesz musia³ pos³u¿yæ siê akcesoriami, którymi siê oni pos³uguj¹ (co naj-
czêœciej oznacza te¿: kupiæ je).
17

11. Magia fotografii cyfrowej • Rozdzia³ 1.
A teraz sprawa absolutnie priorytetowa
To tylko kolejny myl¹cy nag³ówek. Nie przejmuj siê nimi, przynajmniej jeszcze przez kilka naj-
bli¿szych stron. Choæ z drugiej strony, rzeczywiœcie chcia³bym poruszyæ wa¿n¹ sprawê, a mia-
nowicie kwestiê finansów. Nie ka¿dy, kto chce robiæ profesjonalnie wygl¹daj¹ce zdjêcia, dyspo-
nuje bud¿etem, jaki maj¹ do wydania zawodowcy. To dlatego stara³em siê podzieliæ wszystkie
swoje sugestie zakupów na trzy kategorie:
Pierwsza kategoria opatrzona jest nastêpuj¹cym symbolem, który oznacza: „Mój
bud¿et jest mocno ograniczony”. Innymi s³owy, do tej kategorii nale¿¹ ludzie, którzy
maj¹ wiêksze problemy na g³owie ni¿ wydawanie pieniêdzy na drogie, fotograficzne
zabawki (czytaj: maj¹ ¿onê i dzieci).
Kategoria druga: „Nie jest tak Ÿle”. Ta kategoria dotyczy ludzi, dla których fotografia sta-
nowi ¿yciow¹ pasjê i którzy jednoczeœnie nie widz¹ nic zdro¿nego w tym, ¿e dzieci
same staraj¹ siê dorobiæ na ksi¹¿ki do liceum. Krótko mówi¹c, chcesz i mo¿esz pozwo-
liæ sobie na ponadprzeciêtny, a wrêcz bardzo dobry sprzêt.
Kategoria trzecia kryje siê pod takim oto symbolem i dotyczy ludzi, których bud¿et jest
w zasadzie nieograniczony (czytaj: s¹ prawnikami, politykami lub w³aœcicielami
du¿ych, dobrze prosperuj¹cych przedsiêbiorstw). Symbolem tym oznaczy³em wszyst-
kie przedmioty, które z radoœci¹ kupi³bym, gdybym by³ jednym z tych bogatych
d**ków. (¯artujê. Choæ nie do koñca).
Dla u³atwienia przygotowa³em te¿ specjaln¹ stronê internetow¹, która znajduje siê pod
adresem http://www.scottkelbybooks.com/gearguide. Znajdziesz na niej odnoœniki pro-
wadz¹ce do sklepów zajmuj¹cych siê sprzeda¿¹ wymienionego w tej ksi¹¿ce sprzêtu.
Ponownie pragnê zaznaczyæ, ¿e nie dosta³em za to z³amanego grosza. Choæ z drugiej
strony, skosi³em tyle szmalu na sprzeda¿y tej ksi¹¿ki, ¿e by³oby bezczelnoœci¹ prosiæ
o wiêcej… (Tym razem ¿artujê zupe³nie do koñca!). Dok¹d rzeczywiœcie prowadz¹
wspomniane ³¹cza? O tym dowiesz siê na nastêpnej stronie.
18

12. Jak robiæ naprawdê ostre zdjêcia?
Jeœli tego nie zrobisz, to mo¿esz po¿egnaæ siê
z aparatem
Jak Ci siê podoba ten nag³ówek? Fajny, prawda? Bzdura straszna, ale co tam… za chwilê bêdê ju¿
musia³ zachowaæ powagê, a na razie mogê trochê poszaleæ. Dobrze, a zatem ³¹cza na stronie, której
adres poda³em przed chwil¹, mog¹ prowadziæ w dwa ró¿ne miejsca: do producenta, który bezpo-
œrednio sprzedaje swoje wyroby, lub na stronê serwisu B&H Photo. Dlaczego akurat B&H? Poniewa¿
mam do nich zaufanie. Od lat kupujê w tym sklepie praktycznie ca³e wyposa¿enie fotograficzne,
którym siê pos³ugujê (nie tylko ja, lecz równie¿ wielu moich przyjació³ i profesjonalnych fotografi-
ków), a poniewa¿ od dziœ bêdziemy razem wybieraæ siê na ró¿ne fotograficzne wyprawy, to zro-
zumia³e, ¿e polecê Ci miejsce, z którego sam czêsto korzystam. Muszê przyznaæ, ¿e do serwisu B&H
przekona³y mnie trzy rzeczy (te same trzy rzeczy, które rozs³awi³y ów sklep wœród zawodowych foto-
grafików): po pierwsze, w tym sklepie jest absolutnie wszystko, czego mo¿esz potrzebowaæ, nieza-
le¿nie od tego, jak ma³y lub nieznacz¹cy jest ów przedmiot. Zgubi³eœ dekielek z firmowym logo
Nikon? Nie ma sprawy, maj¹ je w ka¿dym mo¿liwym rozmiarze. A mo¿e zniszczy³ Ci siê pasek
na szyjê od aparatu Canona? Jest na stanie. Posia³eœ zatyczkê od wtyczki wê¿yka spustowego? Nie
ma problemu, zajrzyj do B&H. Po drugie, jeœli zadzwonisz lub napiszesz do tego sklepu, to bêdziesz
mia³ okazjê porozmawiaæ z prawdziwym fotografem, który — przynajmniej tak wynika z mojego
doœwiadczenia — udzieli Ci fachowych i konkretnych informacji. Któregoœ dnia zadzwoni³em
z pytaniem o jakiœ drobiazg; podpowiedzieli mi, ¿e mo¿na kupiæ tañszy i lepszy od tego, który
mia³em na myœli. To rzadkoœæ w dzisiejszych czasach. Wreszcie po trzecie — ceny w tym sklepie s¹
bardzo konkurencyjne (naprawdê!). Jeœli kiedykolwiek odwiedzisz Nowy Jork, koniecznie zajrzyj
do sklepu B&H. Jest genialny. To prawdziwy raj, Disneyland dla fotografików. Móg³bym tam spêdziæ
ca³y dzieñ (co rzeczywiœcie mi siê przytrafi³o). Podsumowuj¹c: s¹ naprawdê dobrzy1. Zastanawiasz
siê pewnie, czy na kolejnych stronach nadal bêdê zamieszcza³ te ob³êdne nag³ówki?
1
Siedziba serwisu B&H mieœci siê w Nowym Jorku i choæ sklep ten realizuje wysy³ki zagraniczne, to ze wzglêdu
na koniecznoœæ op³acenia c³a i sporych kosztów przesy³ki, warto najpierw zorientowaæ siê, czy potrzebny produkt nie
jest przypadkiem dostêpny w ofercie rodzimych dystrybutorów — przyp. t³um.
19

13. Magia fotografii cyfrowej • Rozdzia³ 1.
Jeœli to pominiesz, aparat siê zawiesi…
Nie jest mo¿e tak dobry jak poprzedni, ale jesteœmy ju¿ tylko o krok (œciœlej rzecz bior¹c: o jedn¹
stronê) od „prawdziwej” ksi¹¿ki, wiêc staram siê powoli przyhamowaæ. W dalszej czêœci rozdzia³u
zobaczysz wiele zdjêæ aparatów firm Nikon i Canon, co mo¿e sk³oniæ Ciê do przypuszczenia, ¿e
jestem w jakiœ szczególny sposób przywi¹zany do tych dwóch marek. No có¿… nie tylko ja.
Niemal ca³y fotograficzny œwiat w pewnym sensie jest zdominowany przez tych dwóch produ-
centów, wiêc zrozumia³e jest, ¿e wiele zdjêæ powstaje w³aœnie przy ich u¿yciu. Mam tutaj
na myœli szczególnie aparaty Nikon D70s i Canon 20D — te dwa urz¹dzenia oferuj¹ znakomite
mo¿liwoœci (szczególnie bior¹c pod uwagê ich cenê) i s¹ chêtnie u¿ywane przez zaawansowa-
nych amatorów i zawodowców. Posiadasz aparat innej marki? Nie szkodzi: wiêkszoœæ technik
i wskazówek podanych w tej ksi¹¿ce mo¿na z powodzeniem zastosowaæ niezale¿nie od produ-
centa posiadanej lustrzanki, a tak¿e w przypadku wielu aparatów kompaktowych. Jeœli zatem
pos³ugujesz siê aparatem Sony, Olympus lub obiektywem Sigma, to niech nie zra¿a Ciê widok
urz¹dzeñ marki Canon lub Nikon. Jest to ksi¹¿ka o robieniu lepszych zdjêæ, o fotografowaniu
w ogóle, a nie o konfiguracji jakiegoœ konkretnego modelu urz¹dzenia i pos³ugiwaniu siê nim.
Co to oznacza w praktyce? Otó¿ jeœli bêdê omawia³ funkcje zwi¹zane z balansem bieli, a na
obrazku pokazane bêdzie zdjêcie odpowiedniego menu z aparatu Canon, podczas gdy Ty dys-
ponujesz aparatem innej marki, to weŸ g³êboki wdech i powiedz sobie tak: „To nic, mój <tu
wstaw nazwê aparatu> te¿ dysponuje ustawieniami balansu bieli, które dzia³aj¹ bardzo podob-
nie jak opisane w ksi¹¿ce”. Pamiêtaj, ¿e kwestia dotyczy wybrania w³aœciwego ustawienia, a nie
kolejnoœci czy sposobu wciœniêcia ró¿nych przycisków. Podobnie by³oby, gdybyœmy razem foto-
grafowali w plenerze: przecie¿ moglibyœmy mieæ zupe³nie inne aparaty.
20

14. Jak robiæ naprawdê ostre zdjêcia?
To chyba ju¿ koniec ¿artów
Rozdzia³ 8.
Jak profesjonalnie
korzystaæ z zalet
technologii cyfrowej?
Fotografia cyfrowa to nie tylko wygoda
i brak tradycyjnej kliszy filmowej
Rozdzia³ ten pojawi³ siê w niniejszej ksi¹¿ce nie bez powodu — otó¿ bar-
dzo czêsto trafiam na ludzi, którzy traktuj¹ aparat cyfrowy jak zwyk³y,
tradycyjny aparat fotograficzny; z t¹ drobn¹ ró¿nic¹, ¿e oferuje on „dar-
mowy substytut kliszy”. Ludzie ci (szaleni!) nie zdaj¹ sobie sprawy z tego, ¿e apa-
rat cyfrowy to coœ wiêcej ni¿ tylko „aparat bez kliszy” i ¿e urz¹dzenia te maj¹ pewne
zalety, których pró¿no szukaæ w tradycyjnych aparatach fotograficznych. Rozdzia³
ten ma spe³niaæ rolê pewnego poradnika, który pokazuje, w jaki sposób nale¿y
w pe³ni wykorzystywaæ zalety aparatów cyfrowych. Zawodowcy musz¹ patrzeæ
na zakup sprzêtu fotograficznego jak na pewn¹ inwestycjê, która przede wszyst-
kim musi siê zamortyzowaæ. Musi, gdy¿ zosta³a poczyniona w celu zyskania okreœ-
lonych mo¿liwoœci, a faktury wystawiane klientom powinny wykazywaæ celowoœæ
tego zakupu. Dziêki prowadzonej dzia³alnoœci gospodarczej zawodowi fotograficy
mog¹ w bardzo prosty sposób sprawdziæ op³acalnoœæ inwestycji. Po drugie, inwes-
tycja ta musi byæ na tyle dobra, by profesjonalistów staæ by³o na alimenty i prezen-
ty dla widywanych od czasu do czasu dzieci. Nawet najwytrwalsze i najbardziej
wyrozumia³e ¿ony opuszczaj¹ ich bowiem jakiœ czas po tym, gdy zakupili oni pierw-
szy aparat cyfrowy z prawdziwego zdarzenia oraz program Adobe Photoshop.
Doskonale zdajê sobie sprawê z tego, jak ³atwo jest wpaœæ w tê pu³apkê. Bardzo
trudno jest kontrolowaæ siebie i czas spêdzany na zabawie technik¹ cyfrow¹. Sam
spêdzam z godzinê lub dwie dziennie, pracuj¹c w Photoshopie. Co nie znaczy, ¿e
zapominam o swojej ¿onie i dziecku. To znaczy, o ile dobrze kojarzê, dwójce dzie-
ci. Dwóch œlicznych ch³opcach, cud dzieciaki. Chocia¿ nie, ja chyba mam syna
i córeczkê, tak¹ malutk¹, jak ona mia³a na imiê? Bo synek ma na imiê Gerald. To
znaczy Jordan. Tak, Jordan. Wspania³y ch³opak. Ile¿ to mu ostatnio stuknê³o, szeœæ
lat? Dziewiêæ!? Nie, no nie ¿artuj, ju¿ dziewiêæ? O rany, ale¿ ten czas leci…
Czas otwarcia migawki: 8 s Przysłona: f/11 ISO: 100 Ogniskowa: 24 mm Autor: Scott Kelby 159
Mam dobr¹ wiadomoœæ: nie tylko koñczê z irytuj¹cymi nag³ówkami, lecz postaram siê odt¹d
zachowaæ powagê, której byæ mo¿e do tej pory miejscami troszkê brakowa³o. Powa¿nie bêdzie
ju¿ do koñca, mo¿e z wyj¹tkiem wstêpów do poszczególnych rozdzia³ów, w których zwyczajo-
wo — wybacz okreœlenie — bredzê jak pot³uczony. Pierwsza strona ka¿dego rozdzia³u we
wszystkich moich ksi¹¿kach jest mniej lub bardziej pozbawiona sensu, a podczas ich pisania
czêsto pos³ugujê siê tytu³ami filmów, piosenek lub zespo³ów muzycznych (wówczas to podty-
tu³ staje siê tytu³em „na serio”). Dlaczego tak robiê? Otó¿ podczas pisania ksi¹¿ki zawsze chcê
z³apaæ chwilê oddechu i dystansu do przys³on, migawek i statywów. Chcê napisaæ coœ innego,
co w jakiœ sposób odzwierciedla³oby bardziej osobiste uczucia, a w tego typu ksi¹¿kach rzadko
jest miejsce na osobiste zwierzenia (jeœli wolno mi je tak nazwaæ). Olbrzymi¹ czêœæ ka¿dego roz-
dzia³u wype³niaj¹ konkretne wskazówki i informacje, co sprawia, ¿e na humor i wyg³upy
w moim stylu zostaje niewiele miejsca. Szczerze mówi¹c, nie tylko w ksi¹¿kach, lecz w ogóle
w ¿yciu nie ma zbyt wiele miejsca na wyg³upy w moim stylu. Staram siê wiêc przemyciæ je tutaj.
Tylko odrobinê. Tak czy owak, gdy przewrócisz ju¿ tê kartkê, pamiêtaj, ¿e jestem Twoim kum-
plem od wspólnego fotografowania, a wszystkie moje wskazówki i porady dotycz¹ tylko kon-
kretnych rozwi¹zañ, a nie kryj¹cej siê pod nimi teorii. Czêsto powiem Ci, który przycisk nale¿y
wcisn¹æ, nie wyjaœniaj¹c Ci dlaczego. Mam przeczucie, ¿e gdy zdjêcia zaczn¹ Ci wychodziæ lepiej
ni¿ dotychczas, to sam zapragniesz siêgn¹æ po jedn¹ z ksi¹¿ek, która wyjaœnia rolê i znaczenie
poszczególnych czynników i ustawieñ podczas fotografowania (kilka sugestii znajdziesz
na stronie 206). Pomimo ca³ej „powa¿nej” otoczki mam nadziejê, ¿e ksi¹¿ka ta rozbudzi Twoj¹
ciekawoœæ i pasjê fotografowania, pokazuj¹c, w jaki sposób mo¿na uzyskaæ owe genialne zdjê-
cia, które s¹ domen¹ zawodowych fotografików, a Twoje oczekiwania co do fotografii cyfrowej
zostan¹ wkrótce spe³nione. Tyle tytu³em wstêpu; pora zapakowaæ sprzêt do plecaka i ruszyæ
na fotograficzne ³owy.
21

15. Magia fotografii cyfrowej • Rozdzia³ 1.
Jeœli „¿yleta”, to tylko ze statywem
Uzyskanie odpowiedniej ostroœci zdjêcia wynika ze spe³nienia nie jednego, lecz ca³ej gamy
ró¿nych warunków, o których musz¹ pamiêtaæ zawodowi fotografowie. O najostrzejszych i naj-
bardziej wyrazistych zdjêciach mówi¹ oni „ostre jak ¿yletka”. Jest to ostateczny, wymarzony, abso-
lutny stopieñ ostroœci obrazu. (Trzeba przyznaæ, ¿e okreœlenie to nie jest zbyt wyrafinowane, naj-
wyraŸniej komuœ zabrak³o wyobraŸni). Wœród owych warunków decyduj¹cych o uzyskaniu ide-
alnie ostrego zdjêcia najwa¿niejszym jest bez w¹tpienia zastosowanie statywu. Szczerze mówi¹c,
jeœli ktoœ poprosi³by mnie o wskazanie najwa¿niejszej rzeczy, jaka dzieli zawodowych fotografi-
ków i amatorów, to powiedzia³bym, ¿e profesjonaliœci zawsze korzystaj¹ ze statywu. Nawet
w œwietle dziennym. Zgadza siê, takie rozwi¹zanie jest pracoch³onne, lecz statyw stanowi
najwa¿niejszy, kluczowy czynnik decyduj¹cy o ostroœci zdjêcia, a jego brak czêsto przes¹dza
o wygl¹dzie fotografii amatorskich. Pewne drobiazgi, o które zabiegaj¹ zawodowcy, a do których
nie starcza cierpliwoœci amatorom, stanowi¹ o ró¿nicy pomiêdzy ich fotografiami. Jeœli chodzi
o statywy, to ich jedynym zadaniem jest zachowanie stabilnoœci i równowagi aparatu. Wydaje siê
to banalnie proste, lecz okazuje siê, ¿e niektóre statywy wywi¹zuj¹ siê z tego znacznie lepiej od
innych. To dlatego nie warto oszczêdzaæ na statywie. Zawodowi fotograficy czêsto podkreœlaj¹
koniecznoœæ zakupu dobrego statywu, gdy¿ tanie modele po prostu nie radz¹ sobie z nadaniem
aparatowi po¿¹danej stabilnoœci. W³aœnie dlatego s¹ tanie.
Twój osobisty doradca proponuje
Bogen/Manfrotto 3001BD (oko³o 380 z³otych)
Bogen/Manfrotto Mag Fiber 055MF3 (oko³o 1300 z³otych)
Gitzo G1327 Mountaineer Mk2 (oko³o 2500 z³otych)
22

16. Jak robiæ naprawdê ostre zdjêcia?
G³owica u³atwia ¿ycie
Wa¿na rzecz: kupuj¹c dobry, markowy statyw, otrzymujesz wy³¹cznie statyw, czyli trójnóg.
W odró¿nieniu od tanich statywów nie bêdzie on wyposa¿ony w g³owicê, bêdziesz zatem
musia³ kupiæ j¹ oddzielnie (nawiasem mówi¹c, g³owica nie jest absolutnie konieczna, by uzys-
kane zdjêcia by³y idealnie ostre, lecz pos³ugiwanie siê statywem bez g³owicy mo¿e doprowadziæ
do bia³ej gor¹czki. Postanowi³em zatem wspomnieæ o tym cennym dodatku). Zaleta g³owic
polega na mo¿liwoœci b³yskawicznego ustawienia aparatu w ¿¹danym po³o¿eniu i ustabilizo-
waniu tego po³o¿enia przy u¿yciu jednego pokrêt³a (przekonasz siê, jakie to wygodne).
Najlepsze g³owice s¹ skonstruowane w taki sposób, by uniemo¿liwiæ zmianê po³o¿enia aparatu
po dociœniêciu pokrêt³a (tanie g³owice maj¹ tak s³ab¹ konstrukcjê, ¿e po zamontowaniu
ciê¿kiego aparatu „p³ywaj¹”, co ma zrozumia³y wp³yw na jakoœæ zdjêcia). Podobnie jak statywy,
dobre g³owice nie s¹ tanie, lecz jeœli zdecydujesz siê na zakup przyzwoitego modelu, na pewno
nie bêdziesz ¿a³owa³ wydanych pieniêdzy.
Twój osobisty doradca proponuje
Bogen/Manfrotto 486RC2 (oko³o 200 z³otych)
Kirk BH-1 (oko³o 1200 z³otych)
Really Right Stuff BH-55 (oko³o 1500 z³otych)
23

17. Magia fotografii cyfrowej • Rozdzia³ 1.
Nie wciskaj spustu migawki
— u¿yj wê¿yka spustowego
Dobrze, masz ju¿ doskona³y statyw, który tarmosisz w pocie czo³a na fotograficzne wyprawy,
a Twoje zdjêcia s¹ znacznie ostrzejsze. Mo¿e nie „¿yleta”, ale ostrzejsze. Co zrobiæ, by nadaæ im
kolejny poziom wyostrzenia? Zaopatrzyæ siê w wê¿yk spustowy. Taki wê¿yk to kawa³ek
zwyk³ego przewodu z niewielkim urz¹dzeniem na koñcu, który mo¿na pod³¹czyæ do wiêkszoœ-
ci aparatów cyfrowych (w ka¿dym razie do wiêkszoœci pó³profesjonalnych lub profesjonalnych
lustrzanek). Urz¹dzenie zaopatrzone jest w przycisk, którego wciœniêcie powoduje zwolnienie
spustu migawki — a wszystko po to, by unikn¹æ dotykania korpusu aparatu podczas robienia
zdjêcia. Czy naprawdê jest to a¿ tak wa¿ne? Tak, bo — mo¿esz mi wierzyæ lub nie — wciœniêcie
spustu migawki w aparacie powoduje niewielki wstrz¹s, który sprawia, ¿e fotografia nie bêdzie
ju¿ idealnie ostra. Wiem, wydaje siê, ¿e to drobiazg, lecz w rzeczywistoœci ten „drobiazg” ma olb-
rzymi wp³yw na jakoœæ obrazu. Pos³ugiwanie siê wê¿ykiem spustowym jest proste i wygodne,
a wiêkszoœæ wspó³czesnych aparatów cyfrowych wyposa¿ona jest w mo¿liwoœæ zwolnienia
migawki przy u¿yciu nadajnika zdalnego sterowania. Takie piloty s¹ te¿ stosunkowo tanie. Teraz
Twoje zdjêcia powinny staæ siê znacznie ostrzejsze!
Twój osobisty doradca proponuje
Really Right Stuff BH-55 (oko³o 1500 z³otych)
Bezprzewodowy pilot zdalnego sterowania kosztuje od 100 do 250 z³otych
Nowoczesny wê¿yk spustowy firmy Nikon, wyposa¿ony w rozmaite dodat-
kowe funkcje, to wydatek rzêdu 350 z³otych
24

18. Jak robiæ naprawdê ostre zdjêcia?
Zapomnia³eœ wê¿yka spustowego?
U¿yj samowyzwalacza
Jeœli nie chcesz wydawaæ pieniêdzy na wê¿yk spustowy (lub pilot) lub gdy oka¿e siê, ¿e po pros-
tu zapomnia³eœ wzi¹æ go z domu (co zdarza³o mi siê niejednokrotnie), to najlepsz¹ rzecz¹, jak¹
mo¿esz w takim przypadku zrobiæ, jest u¿ycie samowyzwalacza aparatu. Wiem, samowyzwalacz
najczêœciej kojarzy siê z mo¿liwoœci¹ ustawienia aparatu, podbiegniêcia do fotografowanego
obiektu i zrobienia sobie w ten sposób zdjêcia, jeœli nie ma pod rêk¹ nikogo, kto móg³by na-
cisn¹æ spust migawki. Pomyœl jednak, na czym w rzeczywistoœci polega dzia³anie tej funkcji?
Powoduje ona wyzwolenie migawki bez Twojego udzia³u, prawda? Prawda! A zatem doskonale
sprawdzi siê ona w sytuacji, gdy aparat powinien pozostaæ bez ruchu podczas fotografowania.
Wystarczy jedynie poczekaæ 10 sekund. Jeœli nie lubisz czekaæ (tak jak ja), to sprawdŸ, czy Twój
aparat pozwala na zmianê czasu odliczania samowyzwalacza. Ja skróci³em go w swoim Nikonie
do 5 sekund (patrz rysunek powy¿ej). Po wciœniêciu spustu migawki rozpoczyna siê piêciose-
kundowe odliczanie, po którym nastêpuje zwolnienie migawki (piêæ sekund powinno
w zupe³noœci wystarczyæ, by drgania spowodowane wciœniêciem spustu ca³kowicie usta³y).
Kilka s³ów o wê¿ykach spustowych
Jeœli zamierzasz kupiæ wê¿yk spustowy, to najlepiej bêdzie, jeœli zaopatrzysz siê w wersjê
elektroniczn¹, a nie mechaniczn¹ (te drugie wyposa¿one s¹ w metalowy spust, który trze-
ba doœæ mocno wcisn¹æ). Choæ nawet mechaniczny wê¿yk jest lepszy ni¿ wciœniêcie spus-
tu migawki Wibruj¹cym Palcem, jednak zrobienie zdjêcia przy u¿yciu wê¿yka elektronicz-
nego lub pilota zdalnego sterowania nie powoduje nawet najmniejszych drgañ aparatu.
25

19. Magia fotografii cyfrowej • Rozdzia³ 1.
Czas na superostroœæ — blokada lustra
Po tym, co za chwilê przeczytasz, pewnie bêdziesz mia³ wra¿enie, ¿e ca³a ta zabawa z zachowa-
niem maksymalnej stabilnoœci aparatu zaczyna przeradzaæ siê w ma³¹ obsesjê, lecz w rzeczy-
wistoœci robienie superostrych zdjêæ polega w³aœnie na unikaniu najmniejszych nawet drgañ.
Kolejna sztuczka, która pozwala zbli¿yæ siê do idea³u, to blokada lustra aparatu. Lustro zostaje
zablokowane w jednej pozycji i nie wraca do po³o¿enia wyjœciowego a¿ do chwili zakoñczenia
ekspozycji, minimalizuj¹c ryzyko wyst¹pienia niepo¿¹danych wibracji i drgañ. Jak du¿e znacze-
nie maj¹ te drgania? Olbrzymie! Blokada lustra to drugi po statywie czynnik, który ma najwiêk-
szy wp³yw na ostroœæ obrazu. Powinieneœ zatem poszukaæ opcji odpowiedzialnej za w³¹czenie
blokady lustra w Twoim aparacie (wiêkszoœæ wspó³czesnych lustrzanek wyposa¿onych jest w tê
funkcjê, gdy¿ wykorzystywana jest ona równie¿ do czyszczenia matrycy œwiat³oczu³ej aparatu).
Po w³¹czeniu tej opcji spust migawki nale¿y wcisn¹æ dwukrotnie: pierwsze wciœniêcie spowo-
duje podniesienie lustra i zablokowanie go w tej pozycji, dopiero drugie zaœ — rzeczywiste
wykonanie zdjêcia. Wszystko to brzmi trochê niczym szukanie problemów na si³ê tam, gdzie ich
nie ma. Niemniej jednak w³¹czenie blokady lustra stanowi nastêpny krok w kierunku wymarzo-
nego, superostrego idea³u.
26

20. Jak robiæ naprawdê ostre zdjêcia?
Wy³¹cz redukcjê wibracji lub stabilizacjê obrazu
Jedn¹ z najbardziej po¿¹danych funkcji w najnowszych obiektywach znanych producentów s¹
technologie minimalizuj¹ce drgania. W przypadku produktów firmy Nikon stosowny system nosi
nazwê Vibration Reduction (VR), zaœ w obiektywach Canon — Image Stabilization (IS).
Rozwi¹zania te u³atwiaj¹ wykonanie ostrych zdjêæ podczas fotografowania „z rêki”, w kiepskim
oœwietleniu. Ich dzia³anie polega na sztucznym ustabilizowaniu ujêcia w sytuacji, gdy do obiek-
tywu trafia niewystarczaj¹ca iloœæ œwiat³a, przez co wyd³u¿a siê czas naœwietlania niezbêdny
do uzyskania w³aœciwej ekspozycji. Jeœli nie dysponujesz statywem lub jego zastosowanie
w okreœlonym przypadku jest niemo¿liwe (na przyk³ad na weselach, niektórych imprezach spor-
towych, podczas fotografowania na wieczornym spacerze czy te¿ po prostu w miejscu, w którym
nie da siê rozstawiæ statywu), systemy te potrafi¹ czyniæ cuda. Jeœli znajdziesz siê w takiej sytuac-
ji, to gor¹co zalecam zastosowanie obiektywów wyposa¿onych w technologiê VR lub IS. Zdarzaj¹
siê jednak przypadki, w których lepiej jest je wy³¹czyæ. Rozpocznê od obiektywów Nikon. Otó¿
jeœli fotografujesz przy u¿yciu statywu, to w celu uzyskania ostrzejszych fotografii system VR
powinien zostaæ wy³¹czony (mo¿na tego dokonaæ, przestawiaj¹c prze³¹cznik VR na korpusie
obiektywu na pozycjê Off). Nale¿y to zrobiæ ze wzglêdu na sposób dzia³ania systemu VR: otó¿,
najproœciej mówi¹c, zosta³ on zaprogramowany w celu zwalczania najdrobniejszych nawet wib-
racji. Po ustawieniu aparatu na statywie wibracje nie wystêpuj¹, wiêc system „na si³ê” poszukuj¹c
jakichœ drgañ, w efekcie samoczynnie je wywo³uje. Wniosek? Fotografuj¹c „z rêki”, w³¹cz system
VR lub IS. Fotografuj¹c ze statywu i maj¹c na uwadze najlepsz¹ mo¿liw¹ ostroœæ obrazu — wy³¹cz
je. Trzeba jednak wspomnieæ, ¿e niektórymi obiektywami VR firmy Nikon i niektórymi starszymi
obiektywami z systemem IS firmy Canon mo¿na fotografowaæ przy u¿yciu statywu, pomimo
w³¹czonego systemu redukcji drgañ. W razie w¹tpliwoœci sprawdŸ zalecenia producenta obiek-
tywu w do³¹czonej do niego instrukcji obs³ugi.
27

21. Magia fotografii cyfrowej • Rozdzia³ 1.
Fotografuj przy optymalnej
dla Twojego obiektywu wartoœci przys³ony
Kolejna sztuczka, któr¹ czêsto pos³uguj¹ siê zawodowcy, polega na fotografowaniu przy
optymalnej, najostrzejszej w przypadku danego obiektywu, wartoœci przys³ony. W wiêkszoœ-
ci obiektywów jest to przys³ona o oko³o dwie wartoœci wiêksza od najmniejszej (im mniejsza
liczba przys³ony, tym szerzej jest ona otwarta, a zatem chodzi o przys³onê otwart¹ nieco
mniej, ni¿ wynosz¹ maksymalne mo¿liwoœci obiektywu). Jeœli na przyk³ad dysponujesz
obiektywem o minimalnej przys³onie f/2,8, to „najostrzejsze” wartoœci przys³ony wynosz¹
zazwyczaj f/5,6 i f/8 (dwie pe³ne liczby przys³ony, licz¹c od f/2,8). Oczywiœcie warunki i spe-
cyfika zdjêcia mog¹ podyktowaæ inne parametry przys³ony (bêdê o tym pisa³ w dalszej czêœ-
ci ksi¹¿ki), lecz jeœli tylko da siê ustawiæ w³aœnie te, to zazwyczaj uzyska siê wówczas zdjêcie
o najwy¿szej mo¿liwej ostroœci. Zasada ta nie sprawdza siê œciœle w przypadku wszystkich
obiektywów i warto poeksperymentowaæ chwilê, aby znaleŸæ optymaln¹ (najostrzejsz¹)
przys³onê w przypadku obiektywu w Twoim aparacie. Jeœli masz na dysku sporo zdjêæ zro-
bionych aparatem i obiektywem, którego teraz u¿ywasz, to wybierz najostrzejsze i przejrzyj
przy u¿yciu Photoshopa zapisane w nich dane EXIF (s¹ to informacje do³¹czane do fotogra-
fii przez aparat). W tym celu rozwiñ menu File (Plik) i wybierz polecenie File Info (Info o pliku),
a nastêpnie kliknij opcjê Camera Data 1 (Dane aparatu fotograficznego 1). Na ekranie wyœwie-
tlone zostan¹ wówczas dane dotycz¹ce zdjêcia, w tym przys³ona, jaka zosta³a ustawiona
podczas fotografowania. Jeœli oka¿e siê, ¿e zdecydowana wiêkszoœæ najostrzejszych zdjêæ
zosta³a wykonana przy pewnej liczbie przys³ony, to znaczy, ¿e znalaz³eœ jej optymaln¹ war-
toœæ. Pamiêtaj jedynie, ¿e wybór przys³ony jest podyktowany przede wszystkim chêci¹ uzys-
kania odpowiedniej g³êbi ostroœci, lecz jeœli w jakimœ przypadku g³êbia ostroœci nie bêdzie
tak wa¿na, jak ostroœæ fotografii w ogóle, to warto wiedzieæ, jak¹ liczbê przys³ony ustawiæ.
28

22. Jak robiæ naprawdê ostre zdjêcia?
Dobre szk³o decyduje o ostroœci obrazu
Czy zakup dobrego obiektywu mo¿e przes¹dzaæ o jakoœci i ostroœci obrazu? Oczywiœcie! Kilka
tygodni temu pojecha³em z moim dobrym przyjacielem do parku narodowego Zion w stanie
Utah, aby trochê pofotografowaæ. Nied³ugo przedtem kupi³ on nowiutki obiektyw Canon EF 24-
70mm f/2,8L, który daje zdjêcia ostre jak ¿yletka. Nie jest to obiektyw tani, lecz podobnie jak
wszystko inne w fotografii (i w ¿yciu), dobre rzeczy zazwyczaj kosztuj¹ nieco wiêcej ni¿ inne.
Obiektyw ten zast¹pi³ wys³u¿ony, niedrogi teleobiektyw, którego mój przyjaciel u¿ywa³ ju¿ od
kilku lat. Gdy tylko zobaczy³ on ró¿nicê w jakoœci i ostroœci obrazu, jaka dzieli te dwa obiektywy,
powiedzia³, ¿e w ¿yciu nie wróci ju¿ do swojego starego „szk³a”. Okazuje siê, ¿e pomimo nawy-
ków i przywi¹zania (przecie¿ u¿ywa³ go przez kilka lat) w ci¹gu jednego dnia, jednej chwili wrêcz
— zdecydowa³ siê na wymianê obiektywu na nowy. Wystarczy³o rzuciæ okiem na ró¿nicê
w jakoœci obrazu. Innymi s³owy, jeœli decydujesz siê na zakup obiektywu za 600 z³otych, to
ostroœæ nie jest dla Ciebie priorytetow¹ cech¹ zdjêcia. Wysokiej jakoœci obiektyw to powa¿na
inwestycja, lecz jeœli bêdziesz o niego dbaæ, to przez d³ugi czas bêdziesz cieszyæ siê krystalicznie
czyst¹ jakoœci¹ i ostroœci¹ obrazu, której tanie szk³a po prostu nie s¹ w stanie zapewniæ.
Rozmawiaj¹c o jakoœci obiektywów, fotograficy zazwyczaj nie u¿ywaj¹ s³owa
„obiektyw”. Jest nazbyt oczywiste. Zamiast niego mówimy na przyk³ad: „O rany,
Janek ma naprawdê œwietne szk³o” albo „Zrobi³by lepiej, gdyby zainwestowa³
w jakieœ naprawdê dobre szk³o”. Wypróbuj tê sztuczkê nastêpnym razem, gdy
bêdziesz w sklepie fotograficznym i obserwuj minê sprzedawcy. B³ysk w jego
oku bêdzie oznacza³: „Witaj w klubie!”.
29

23. Magia fotografii cyfrowej • Rozdzia³ 1.
Unikaj zwiêkszania wartoœci parametru ISO,
nawet przy s³abym œwietle
Fotografuj¹c ze statywu, przy s³abym lub przyciemnionym oœwietleniu, nie zwiêkszaj wartoœci
ISO (czyli parametru stanowi¹cego cyfrowy odpowiednik czu³oœci kliszy). Aby uzyskaæ naj-
wiêksz¹ jakoœæ i ostroœæ obrazu, ustaw wartoœæ ISO na minimum (ISO 200, 100 czy nawet 50, jeœli
pozwalaj¹ na to mo¿liwoœci Twojego aparatu — przyk³adowe menu wartoœci ISO aparatu Nikon
pokazane zosta³o na rysunku powy¿ej). Zwiêkszenie wartoœci parametru ISO powoduje wzrost
iloœci szumów, co ze zrozumia³ych wzglêdów jest rzecz¹ niepo¿¹dan¹ (oczywiœcie, fotografuj¹c
„z rêki” — na przyk³ad podczas œlubu w koœciele — nie zawsze da siê tego unikn¹æ. Wówczas
zwiêkszenie wartoœci ISO stanowi jedyny sposób na zrobienie zdjêcia, lecz jeœli dysponujesz sta-
tywem — unikaj wysokich wartoœci tego parametru jak zarazy).
Co zrobiæ, jeœli z ró¿nych wzglêdów nie mo¿esz u¿yæ statywu (na przyk³ad
w miejscu, w którym fotografujesz, jest to zabronione)? W takim przypad-
ku, jeœli tylko fotografowana scena jest dostatecznie dobrze oœwietlona,
mo¿esz spróbowaæ maksymalnie skróciæ czas naœwietlania, aby zmniej-
szyæ szkodliwy wp³yw poruszenia aparatu. Ustaw aparat w tryb preselekcji
czasu naœwietlania i wybierz taki czas, który bêdzie w przybli¿eniu odpo-
wiada³ wartoœci ogniskowej Twojego obiektywu (pomijaj¹c oczywiœcie
wszelkie u³amki i jednostki). Innymi s³owy, jeœli fotografujesz przy ognisko-
wej rzêdu 180 mm, ustaw czas rzêdu 1/200 sekundy.
30

24. Jak robiæ naprawdê ostre zdjêcia?
Powiêksz podgl¹d zdjêcia, aby sprawdziæ ostroœæ
Canon Nikon
Podczas fotografowania aparatem cyfrowym nale¿y pamiêtaæ o jednym dotkliwym manka-
mencie tych urz¹dzeñ. Otó¿ po zrobieniu zdjêcia i wyœwietleniu go na ekranie LCD aparatu pra-
wie zawsze wydaje siê ono ostre i wyraŸne. K³opot w tym, ¿e dziesi¹tki razy zmniejszony obraz
praktycznie nigdy nie bêdzie wygl¹da³ na rozmyty. Przekonasz siê jednak (w chwilê po tym, jak
skopiujesz zdjêcia do komputera i otworzysz je), ¿e do miniaturowego wyœwietlacza LCD nie
mo¿na mieæ za grosz zaufania — ¿eby sprawdziæ ostroœæ obrazu w wiarygodny sposób, trzeba
znacznie powiêkszyæ jego podgl¹d na tym wyœwietlaczu. Na korpusie Twojego aparatu
na pewno znajduj¹ siê przyciski, które umo¿liwiaj¹ powiêkszenie podgl¹du fotografii i spraw-
dzenie, czy rzeczywiœcie jest ona wystarczaj¹co ostra. Zrób to od razu, zaraz po wykonaniu zdjê-
cia, by w razie czego mieæ szanse na ponowienie ujêcia, jeœli oka¿e siê, ¿e jest ono rozmyte i nie-
wyraŸne. Nauczeni przykrymi doœwiadczeniami zawodowi fotograficy zawsze sprawdzaj¹
ostroœæ w ten sposób.
Funkcje umo¿liwiaj¹ce niestandardowe powiêkszenie obrazu
Niektóre lustrzanki cyfrowe oferuj¹ specjaln¹ funkcjê umo¿liwiaj¹c¹ skonfigurowanie pew-
nej wartoœci powiêkszenia, któr¹ mo¿na b³yskawicznie w³¹czyæ jednym przyciskiem.
Oznacza to, ¿e zamiast mozolnego, stopniowego powiêkszania podgl¹du wystarczy
wcisn¹æ ów przycisk raz — i gotowe. Poszukaj informacji na ten temat w instrukcji obs³ugi
Twojego aparatu.
31

25. Magia fotografii cyfrowej • Rozdzia³ 1.
Photoshop — wyostrzanie po fakcie
Jeœli pos³uguj¹c siê wskazówkami opisanymi w tym rozdziale, uda³o Ci siê zrobiæ kilka zna-
komitych, ostrych zdjêæ, zapewne ucieszysz siê, kiedy powiem Ci, ¿e mo¿na je… dodatkowo
wyostrzyæ. W tym celu nale¿y pos³u¿yæ siê programem Adobe Photoshop (to prawdziwa cyf-
rowa ciemnia, któr¹ pos³uguj¹ siê profesjonaliœci) lub jego uproszczon¹ wersj¹, Adobe
Photoshop Elements (miniciemnia dla zaawansowanych hobbystów). Jak myœlisz, które zdjê-
cia nale¿y wyostrzyæ przy u¿yciu Photoshopa? Wszystkie! Ka¿de, nawet najlepsze zdjêcie
mo¿e zyskaæ na wyrazistoœci, jeœli zostanie ono umiejêtnie wyostrzone przy u¿yciu filtra
Unsharp Mask (Maska wyostrzaj¹ca). Wprawdzie angielska nazwa tego filtra jest nieco myl¹ca
(unsharp oznacza „nieostry”), lecz stanowi ona spadek po tradycyjnej technice wyostrzania,
która u¿ywana by³a w czasach „prawdziwych” ciemni fotograficznych. Obs³uga filtra Unsharp
Mask (Maska wyostrzaj¹ca) jest bardzo prosta. Wystarczy otworzyæ zdjêcie w Photoshopie,
rozwin¹æ menu Filter/Sharpen (Filtr/Wyostrzanie), a nastêpnie wybraæ polecenie Unsharp
Mask (Maska wyostrzaj¹ca). W oknie dialogowym tego polecenia, które zostanie wówczas
wyœwietlone na ekranie, znajduj¹ siê trzy suwaki, decyduj¹ce o sposobie wyostrzenia obra-
zu. Ich wzajemne zale¿noœci s¹ stosunkowo z³o¿one, wiêc zamiast zag³êbiaæ siê w skompli-
kowan¹ teoriê, podam Ci po prostu kilka zestawów wartoœci, które zazwyczaj spisuj¹ siê bez
zarzutu w ró¿nych sytuacjach.
1. Portrety: Amount (Wartoœæ) — 150%, Radius (Promieñ) — 1, Threshold (Próg) — 10
2. Krajobrazy, fotografie turystyczne z miast i podró¿y: Amount (Wartoœæ) — 65%, Radius
(Promieñ) — 3, Threshold (Próg) — 2
3. Ustawienia uniwersalne: Amount (Wartoœæ) — 85%, Radius (Promieñ) — 1, Threshold (Próg)
—4
32

26. Jak robiæ naprawdê ostre zdjêcia?
Profesjonalne wyostrzanie
Ten sposób wyostrzania mo¿na zastosowaæ wy³¹cznie w pe³nej wersji Photoshopa (z³a wiado-
moœæ dla u¿ytkowników wersji Elements), gdy¿ wymaga on dostêpu do palety Channels
(Kana³y), której program Elements nie zawiera. Jeœli zatem dysponujesz Photoshopem, to zapo-
znaj siê z t¹ sztuczk¹, gdy¿ jest ona bardzo czêsto u¿ywana przez zawodowych fotografików:
umo¿liwia bowiem silne wyostrzenie zdjêcia, a jednoczeœnie pozwala unikn¹æ przek³amañ obra-
zu, które mog¹ pojawiæ siê podczas intensywnego wyostrzania. Oto w jaki sposób nale¿y takie
wyostrzanie wykonaæ:
1. Rozwiñ menu Image/Mode (Obrazek/Tryb) i wybierz polecenie Lab Color (Kolor Lab).
2. Otwórz paletê Channels (Kana³y) i kliknij kana³ Lightness (Jasnoœæ). (Uwaga: Kana³ Lightness
(Jasnoœæ) zawiera jedynie informacje o jasnoœci, czyli detalach obrazu, i jego modyfi-
kacje nie maj¹ ¿adnego wp³ywu na kolorystykê zdjêcia. Dlatego te¿ poprzez wyostrze-
nie tylko tego kana³u mo¿na unikn¹æ efektów ubocznych, które pojawiaj¹ siê podczas
silnego wyostrzania kolorowych zdjêæ).
3. Zastosuj teraz filtr Unsharp Mask (Maska wyostrzaj¹ca), pos³uguj¹c siê ustawieniami
podanymi na poprzedniej stronie.
4. Spróbuj zastosowaæ filtr Unsharp Mask (Maska wyostrzaj¹ca) ponownie, przy u¿yciu
tych samych ustawieñ. Jeœli zdjêcie stanie siê wówczas zbyt ostre, wydaj polecenie
Edit/Fade Unsharp Mask (Edycja/Zanik Maska wyostrzaj¹ca). W oknie dialogowym tego
polecenia przesuñ suwak Opacity (Krycie) do 50%. Ten prosty zabieg sprawi, ¿e inten-
sywnoœæ ostatnio wykonanego polecenia (czyli w tym przypadku — wyostrzenia)
spadnie o po³owê.
5. Ponownie rozwiñ menu Image/Mode (Obrazek/Tryb) i wybierz polecenie RGB Color
(Kolor RGB).
Gotowe — wcale nie takie trudne, gdy pozna siê ca³¹ tajemnicê, prawda?
33

27. Magia fotografii cyfrowej • Rozdzia³ 1.
Tajemnica ostrych zdjêæ robionych z rêki
Za ka¿dym razem, gdy fotografujesz z rêki w niesprzyjaj¹cych warunkach oœwietleniowych,
ryzykujesz poruszenie zdjêcia i zmniejszenie jego ostroœci, prawda? Gdy nastêpnym razem znaj-
dziesz siê w takiej sytuacji i bêdziesz chcia³ siê zatroszczyæ o szczególn¹ ostroœæ obrazu, wypró-
buj sztuczkê, któr¹ pos³uguj¹ siê w tego typu przypadkach zawodowi fotograficy: w³¹cz tryb
zdjêæ seryjnych. Po w³¹czeniu tego trybu przytrzymaj spust migawki wciœniêty nieco d³u¿ej,
wykonuj¹c w ten sposób kilka zdjêæ jedno po drugim. Mo¿na wówczas mieæ nadziejê na to, ¿e
spoœród kilku lub kilkunastu zarejestrowanych w ten sposób fotografii przynajmniej jedna
bêdzie idealnie ostra; a jeœli ujêcie, które chcesz zarejestrowaæ, jest bardzo wa¿ne, to wystarczy
jedna dobra fotografia, by wykorzystaæ niepowtarzaln¹ niekiedy szansê na zrobienie zdjêcia.
Sztuczki tej u¿ywa³em ju¿ wielokrotnie i niejeden raz uratowa³a mi ona skórê. (Przycisk
umo¿liwiaj¹cy w³¹czenie trybu zdjêæ seryjnych w aparacie Nikon pokazany jest na rysunku
u góry, zaœ w rozdziale 5. zapoznasz siê z innymi wskazówkami dotycz¹cymi tego trybu w apa-
ratach Nikon i Canon).
34

28. Jak robiæ naprawdê ostre zdjêcia?
Jak ustabilizowaæ aparat trzymany w rêku?
SCOTT KELBY
Sztuczki tej nauczy³em siê od fotografika Joela Lipovetskiego (na zdjêciu), gdy podczas jednej
ze wspólnych sesji zdjêciowych zobaczy³em jego aparat w (jak go póŸniej nazwa³em) „œmiertel-
nym uœcisku”. Chwyt ten pozwala zachowaæ lepsz¹ stabilnoœæ aparatu podczas fotografowania
z rêki, a co za tym idzie — ostrzejsze zdjêcia — i polega na owiniêciu paska aparatu wokó³ ramie-
nia (tu¿ powy¿ej ³okcia) i nadgarstka (jak na zdjêciu). Pasek powinien byæ doœæ mocno napiêty,
co sprawia, ¿e trzymany aparat spoczywa w d³oniach pewnie i stabilnie. Sposób owiniêcia rêki
paskiem zilustrowany jest na zdjêciu powy¿ej, lecz fotografia ta wykonana zosta³a tylko w celu
zademonstrowania uchwytu; podczas fotografowania oczywiœcie nale¿y patrzeæ przez wizjer
aparatu. Dziêkujê Joelowi za mo¿liwoœæ podzielenia siê z Czytelnikami t¹ praktyczn¹ i prost¹
w u¿yciu sztuczk¹.
Oprzyj siê o mnie!
Kolejne sztuczki, którymi pos³uguj¹ siê zawodowcy (gdy nie mog¹ zamontowaæ aparatu
na statywie), polegaj¹ na:
1. Oparciu siê o œcianê i ustabilizowaniu ca³ego cia³a w ten sposób — wówczas równie¿
trzymany w rêkach aparat bêdzie lepiej zrównowa¿ony.
2. Oparciu r¹k lub obiektywu o ogrodzenie, p³otek lub dowolny inny, stabilny obiekt w oko-
licy, który mo¿e pe³niæ rolê improwizowanego statywu.
Jeœli nie wzi¹³eœ ze sob¹ statywu, to rozejrzyj siê w poszukiwaniu takich zastêpczych pod-
pórek — niekiedy mog¹ one mieæ decyduj¹ce znaczenie dla ostroœci zdjêcia.
35