1. Reljefna karta Crne Gore

3. • Nakon što je austrougarska vojska izvršila proboj lovćenskog fronta
i zauzela Cetinje 1916. godine, u južnom krilu Biljarde, gdje je bio
smješten i glavni štab okupacionih snaga, podignut je zastakljeni
objekat na dva nivoa sa reljefnom kartom Crne Gore u srazmjeri 1 :
10.000. Reljef, na kojem se pored ostalog vide i dijelovi Bosne i
Hercegovine, Hrvatske, Albanije i Srbije, napravljen je od betonske
mase na kamenoj podlozi, na osnovu preciznih austrijskih
topografskih mapa i premjera zemljišta rađenog za ono vrijeme
najsavremmenijim sredstvima. Za određivanje visinskih kota na
karti korišćena je mreža tankih metalnih šipki (najvjerovatnije se
radilo o komadima armatura), oko kojih je međuprostor ručno
popunjavan, da bi odgovarao prikazu zemljišta. Površina je
naknadno detaljno oslikana, tako da sadrži sve relevantne podatke
o putnoj mreži onoga vremena, vodenim površinama, šumama i
naseljenim mjestima.

4.  Izgled zgrade u kojoj je Reljef bio smješten
do početka 80-ih godina xx vijeka

5.  Radi lakšeg pregleda karte, iznad njenog
centralnog dijela podignut je most, sa kojeg
je bio vidljiv svaki detalj.Pored
austrougarskih vojnih kartografa u izgradnji
su učestvovali i crnogorski ratni zarobljenici,
među kojima je bio i naš poznati vajar Marko
Brežanin.Stari zaštitni objekat uklonjen je
početkom 80-ih godina XX vijeka i
zamijenjen zastakljenom metalnom
konstrukcijom paviljona koji se može i danas
vidjeti

6.  Ulaz u dio dvorišta Biljarde gdje je smještena
reljefna karta Crne Gore

7.  Reljef Crne Gore proglašen je spomenikom
kulture (kulturnim dobrom) riješenjem br.
1794/1 od 14. 09. 1948. godine. Osim
nesumnjive vojno-strategijske namjene koji je
imao tokom ratnih godina, ovaj jedinstveni
objekat vremenom je dobio na značaju zbog
estetskih i istorijskih vrijednosti, tako da
danas predstavlja jednu od nezaobilaznih
turističkih atrakcija.

8.  Spoljasnji izgled reljefa

11. Unutrasnjost reljefa