SlideShare a Scribd company logo
Kenmerk:
Datum:
Segmentatie van bestemmings-
keuzemodellen in V-MRDH
Jesse Voorhorst - Goudappel
Luuk Brederode – DAT.Mobility
(spreker)
1
15 december 2022
12322bdl
-
Inhoud
Deel 1 (15/12/2022)
1. Context: segmentatie van zwaartekrachtmodellen
2. Stavaza verder segmenteren van zwaartekrachtmodellen binnen V-MRDH
3. Voorlopige conclusies en doorkijk
Deel 2 (22/03/2023)
1. Schattingsresultaten en analyse
2. Aandachtspunten, conclusie en doorkijk
27 maart 2023 2
-
Context: segmentatie van
zwaartekrachtmodellen
27 maart 2023 3
-
Bi-proportioneel
zwaartekrachtmodel
Synthetische
Hbmatrices (6)
𝛼𝑚 per modaliteit
𝛽𝑚 per modaliteit
Riteind
Constraints
Skims
Netwerken
SEGS
Zwaartekrachtmodel voor ….
6 segmenten per model:
• Modaliteit (3) x Autobesch (2)
15 modellen:
• Motief (5) x Dagdeel (3)
 90 distributiefuncties in 15 modellen (!)
Bi-proportioneel
zwaartekrachtmodel
Synthetische
Hbmatrices (6)
𝛼𝑚 per modaliteit
𝛽𝑚 per modaliteit
Riteind
Constraints
Skims
Netwerken
SEGS
Zwaartekrachtmodel voor motief, dagdeel
Bi-proportioneel
zwaartekrachtmodel
Synthetische
Hbmatrices (6)
𝛼𝑚 per modaliteit
𝛽𝑚 per modaliteit
Riteind
Constraints
Skims
Netwerken
SEGS
Zwaartekrachtmodel voor overig, ochtendspits
Bi-proportioneel
zwaartekrachtmodel
Synthetische
Hbmatrices (6)
𝛼𝑚 per modaliteit
𝛽𝑚 per modaliteit
Riteind
Constraints
Skims
Netwerken
SEGS
Zwaartekrachtmodel voor onderwijs, ochtendspits
Bi-proportioneel
zwaartekrachtmodel
Synthetische
Hbmatrices (6)
𝛼𝑚 per modaliteit
𝛽𝑚 per modaliteit
Riteind
Constraints
Skims
Netwerken
SEGS
Zwaartekrachtmodel voor winkel, ochtendspits
Bi-proportioneel
zwaartekrachtmodel
Synthetische
Hbmatrices (6)
𝛼𝑚 per modaliteit
𝛽𝑚 per modaliteit
Riteind
Constraints
Skims
Netwerken
SEGS
Zwaartekrachtmodel voor zakelijk, ochtendspits
Reguliere segmentatie zwaartekrachtmodellen in
V-MRDH
27 maart 2023 4
Bi-proportioneel
zwaartekrachtmodel
Synthetische
Hbmatrices (6)
𝛼 per modaliteit, autobeschikbaarheidsklasse
𝛽 per modaliteit, autobeschikbaarheidsklasse
Riteind
Constraints
Skims
Netwerken
SEGS
Zwaartekrachtmodel voor werk, ochtendspits
6
segmenten
per
model
-
Distributiefunctie? Wat is dat ook alweer? (1/2)
• Een distributiefunctie zet weerstand (in
gegeneraliseerde kosten) om in een relatieve
aantrekkelijkheid
• 𝛼 bepaalt de hoogte van de functie op 𝑐𝑖𝑗 = 0
• 𝛽𝑚 bepaalt het verloop (negatiever steiler)
• Het zwaartekrachtmodel verdeelt reizigers over
bestemmingen en vervoerwijzen naar rato van
de relatieve aantrekkelijkheid per
vervoerwijze/bestemming
27 maart 2023 5
-
Voorbeeld: bestemmingskeuze vanuit 1 herkomst naar
2 zones en 3 vervoerwijzen
27 maart 2023 6
𝑓𝑏𝑖𝑘𝑒 𝑐11 = 9
𝑓𝑐𝑎𝑟 𝑐!1 = 8
𝑐11 = 0.5 𝑐12 = 10
𝑓𝑃𝑇 𝑐11 = 0.9
𝑓𝑃𝑇 𝑐12 = 0.09
𝑓𝑐𝑎𝑟 𝑐12 = 0.2
𝑓𝑏𝑖𝑘𝑒 𝑐12 = 0.02
Bestemming
f(cijm) 1 2
car 8 0.2
pt 0.9 0.09
bike 9 0.02
18.21
Bestemming
Aantal ritten 1 2
car 44% 1%
pt 5% 0%
bike 49% 0%
100%
-
Waarom verder segmenteren?
• In de huidige V-MRDH bepaalt de 𝛽 hoe ver mensen bereid zijn te reizen met een bepaalde
vervoerwijze voor een bepaalde activiteit (motief).
• In de praktijk hangt deze bereidheid echter ook af van herkomst en bestemming!
Bijvoorbeeld:
• OV op een intercity-HB is veel gunstiger dan een belbus-HB
• Auto wordt uit gewoonte veel vaker gekozen vanuit een rurale herkomst
• In de stad zijn mensen sneller genegen de fiets te pakken dan op het platteland
• Stedelijkheidsgraad blijkt een hele goede proxy te zijn voor dergelijke HB-type specifieke
effecten, getuige een studie uitgevoerd voor WVL in 2019
27 maart 2023 7
-
Verder segmenteren van
zwaartekrachtmodellen
binnen V-MRDH
Stand van zaken 2022-12-15
27 maart 2023 10
-
Uitgangspunten
• In eerste instantie alleen verdere segmentatie binnen motief werk
• Weer 2 stedelijkheidsklassen op zonaal niveau: Laag (1,2,3,4) en Hoog (5,6)
• Dus weer 4 stedelijkheidsklassecombinaties op HB-niveau:
• Het aantal zwaartekrachtmodellen blijft 15 (3 dagdelen, 5 motieven)
• Het aantal segmenten per zwaartekrachtmodel stijgt van 6 (3 vervoerwijzen, 2
autobeschikbaarheidsklassen) naar 24 (!).
• We maken gebruik van dezelfde ODiN data als gebruikt voor de reguliere schatting
(2018+2019)
27 maart 2023 11
-
Aantal waargenomen werk-ritten
totale dataset
Aantal waargenomen werk-ritten
van/naar MRDH
ODiN data 2018+2019
27 maart 2023 12
Autobest OV fiets Autobest OV fiets
Laag > Laag 3,538 103 1,076 2,088 313 1,450
Laag > Hoog 682 308 243 462 407 254
Hoog > Laag 402 49 109 274 239 203
Hoog > Hoog 225 144 295 159 489 668
Laag > Laag 4,658 91 1,819 974 16 254
Laag > Hoog 645 131 157 580 181 141
Hoog > Laag 715 146 179 580 156 128
Hoog > Hoog 277 120 352 453 221 404
Laag > Laag 2,750 95 860 1,689 238 1,287
Laag > Hoog 300 34 83 177 165 149
Hoog > Laag 491 227 181 352 299 193
Hoog > Hoog 151 93 191 100 288 452
Restdag
Avond-
spits
AutoBeschikbaar Niet AutoBeschikbaar
Ochtend-
spits
Auto OV fiets Auto OV fiets
Laag > Laag 277 5 73 184 27 125
Laag > Hoog 225 118 76 169 123 65
Hoog > Laag 145 16 20 90 69 39
Hoog > Hoog 156 94 150 109 305 290
Laag > Laag 471 4 129 265 34 227
Laag > Hoog 247 52 46 161 90 61
Hoog > Laag 279 54 47 153 84 59
Hoog > Hoog 188 69 161 119 299 390
Laag > Laag 226 7 52 163 27 98
Laag > Hoog 108 11 19 70 40 28
Hoog > Laag 156 86 61 126 98 51
Hoog > Hoog 109 58 93 73 177 191
Ochtend-
spits
Restdag
Avond-
spits
AutoBeschikbaar Niet AutoBeschikbaar
• Met de aantallen de MRDH gebonden selectie kunnen we onvoldoende uit de voeten
• Met de aantallen in de totale (landelijk representatieve) dataset overwegend wel!
• We willen dus naar de totale (landelijk representatieve) dataset switchen. Maar is het gedrag dan niet
anders?
-
Is het gedrag van de MRDH-inwoners anders?
27 maart 2023 13
-
Voorlopige conclusies en
doorkijk
27 maart 2023 14
-
Voorlopige conclusies
• Op basis van eerdere ervaringen is de verwachting dat segmentering naar 4
stedelijkheidsklasse combinaties realistischer vervoerwijze/bestemmingskeuze gedrag
oplevert
• Verder segmenteren o.b.v. MRDH gebonden ODiN 2018+2019 data kan niet
• Verder segmenteren o.b.v. landelijke ODiN 2018+2019 data kan wel
• Aantallen observaties in vrijwel elk segment voldoende
• Datapunten waar dit onvoldoende is zullen we niet meenemen in de schatting
• Waargenomen gedrag in MRDH niet significant anders dan landelijk gedrag
27 maart 2023 15
-
Verwachte bijvangst
• Op basis van de landelijke gesegmenteerde resultaten wordt het mogelijk om te kijken
welke clusters van segmenten er bestaan
• Is dagdeel specifieke schatting voor elk motief zinvol?
• Is segmentatie naar 4 klassen voor elk motief zinvol?
• Voor welke segmenten is het onderscheid naar autobeschikbaarheid relevant?
• …?
• Naast inzicht in verschillen en overenkomsten tussen segmenten levert het samenvoegen
van deze clusters:
• Betere databeschikbaarheid
• Rekentijdwinst (indien clusters over motieven/dagdelen gevonden worden)
27 maart 2023 17
MOBILITEIT BEWEEGT ONS
Kenmerk:
Datum:
Schattingsresultaten motief werk
Luuk Brederode – DAT.Mobility
DEEL 2
27 maart 2023
12322bdl
-
Analyse bèta's motief werk, ochtendsp
27 maart 2023 20
• Auto:
Hoog-Laag en Laag-Laag hebben gemiddelde
bereidheid tot reizen
Hoog-Hoog is verder* bereid te reizen
Hoog-Laag in mindere mate ook
• Fiets:
Laag-Laag heeft gemiddelde bereidheid tot reizen of
net iets lager wanneer auto beschikbaar
Hoog-Laag en Laag-Hoog is minder ver bereid te
reizen
Hoog-Hoog kent de hoogste bereidheid tot reizen,
vooral wanneer er geen auto beschikbaar is
• OV:
Hoog-hoog is (veel) verder bereid te reizen
Overige segmenten rondom het gemiddelde
Autobeschikbaarheid leidt tot andere rangschikking
binnen overige segmenten
*’verder’ in termen van gegeneraliseerde kosten, dus reistijd + afstand + (op/over/uitstap-)weerstanden
-
Analyse bèta's: interpretatie*
27 maart 2023 21
• Auto:
Gemiddelde bereidheid om met auto te reizen vanuit
landelijk gebied
Grote bereidheid om met auto te reizen tussen steden
Bovengemiddelde bereidheid tot reizen naar laag
• Fiets:
Gemiddelde bereidheid (of net iets lager) om te fietsen
tussen landelijke gebieden. Verrassend!
Van stedelijk gebied wordt op grote afstanden eerder
de auto gepakt, naar stedelijk gebied het OV of de auto
Op hoog-hoog relaties wordt het verst gefietst, logisch
gezien de fiets-infra op dergelijke relaties
• OV:
Op treinrelaties wordt relatief ver met OV gereisd
Overige segmenten: OV beschikbaarheid is hit or miss
Andere rangschikking binnen overige segmenten is
verrassend
*De parameters representeren correlaties, geen causale verbanden. Dit is pure eigen interpretatie!
- 27 maart 2023 22
Effect van segmentatie op wegvakniveau fiets
(o.b.v. AON Toedeling om routekeuze uit te sluiten)
Verschillen in fietsers ochtendspits motief werk
• Hoger reistijdbudget (bèta) voor
fiets (nab) op stedelijke relaties leidt
tot toenames
• Lager reistijdbudget (bèta) voor
fiets op landelijke relaties leidt tot
afnames
• Click voor Analytics workspace
t.b.v. interactieve weergave
-
Effect van segmentatie op wegvakniveau auto
(o.b.v. AON Toedeling om routekeuze uit te sluiten)
27 maart 2023 23
• Hoger reistijdbudget (bèta)
voor auto op stedelijke relaties
leidt tot toenames op HWN
• Binnenstedelijke afnames zijn
met name gevolg van modal
split effect van toename fiets
op deze relaties
• Lager reistijdbudget (bèta)
voor auto (nab) op landelijke
relaties is niet zichtbaar op
wegvakniveau, want auto (nab)
is een heel klein segment, en
het wordt overschaduwd door
hoger reistijdbudget (bèta) op
stedelijk<>landelijke relaties
Verschillen in personenauto’s ochtendspits motief werk
-
Effect van segmentatie op wegvakniveau OV
27 maart 2023 24
• Hoger reistijdbudget (bèta) voor OV
op stedelijke relaties leidt tot
toenames in trein
• Forse afnames in bus, tram, metro
buiten de steden. Dit is met name
een modal split effect door de
toename auto
• Forse afnames in bus, tram, metro
in Rotterdam (fiets toenames zijn
daar ook sterker), maar
overwegend toenames in Den
Haag (fiets toenames zijn daar ook
zwakker)
Verschillen in OV reizigers ochtendspits motief werk
-
Aandachtspunten (1/3)
• De verschillen in parameters (en dus ook toedeelresultaten) zijn veroorzaakt door:
1. Segmentatie op stedelijkheidsgraad vs geen segmentatie
2. Schatting op landelijke ODiN data vs schatting op MRDH gerelateerde ODiN data
• Ik denk dat het effect van 1 veel groter is dan dat van 2, maar een extra niet
gesegmenteerde schattingsrun o.b.v. landelijke ODiN data is nodig om dat te toetsen
• Dat zou ook gelijk antwoord op de vraag geven hoe anders het gedrag van MRDH
bewoners is t.o.v. het landelijk gemiddelde gedrag
27 maart 2023 25
-
Aandachtspunten (2/3)
• De verschillen in toedeelresultaten per modaliteit zijn veroorzaakt door
1. Effecten op bestemmingskeuze (als gevolg van de bèta's)
2. Effecten op vervoerwijzekeuze (als gevolg van bèta's, en geschaald naar OViN dmv de modal split
parameters (alphas)).
• Deze effecten zijn niet te isoleren uit deze resultaten, al heb ik dat wel o.b.v. mijn eigen
interpretatie geprobeerd (bij de fiets en OV plaatjes). Isoleren kan wel door:
• Kort door de bocht: schaal de matrices per modaliteit naar de totalen van de referentie run
• Draai een tri-proportioneel (ipv bi-proportioneel) zwaartekrachtmodel zodat het effect van alpha’s
geïsoleerd kan worden. Dit zou ook de parameterschatting kunnen versnellen en verbeteren*
27 maart 2023 26
*Zie Brederode, L., Pots, M., Fransen, R., Brethouwer, J.-T., 2019. Big Data fusion and parametrization for strategic transport demand models, in: 2019 6th International Conference on Models and Technologies
for Intelligent Transportation Systems (MT-ITS). Presented at the 2019 6th International Conference on Models and Technologies for Intelligent Transportation Systems (MT-ITS), pp. 1–8.
https://doi.org/10.1109/MTITS.2019.8883333
-
Aandachtspunten (3/3)
• De plaatjes tonen alleen de verschillen op totaalniveau
• Tussen de segmenten onderling zitten waarschijnlijk nog veel aansprekender verschillen
• Omwille van beschikbare tijd is hier nu niet ingedoken
27 maart 2023 27
-
Clusteren van segmenten
• Zie slide 17 over waarom clusteren
• Op basis van de parameters lijkt het logisch om:
• Per modaliteit / autobeschikbaarheid- klasse de
segmenten die op/rondom het gemiddelde liggen samen
te nemen:
• Per modaliteit / autobeschikbaarheid-klasse de segmenten
die dicht bij elkaar liggen samen te nemen:
• Bovenstaande zou leiden tot 17 ipv 24 segmenten; merk
op dat de gehanteerde tolerantie en welke parameters
samen genomen worden hier nog tamelijk arbitrair
gekozen is
• Dit zou moeten gebeuren op basis van test-analyses op
het effect en wenselijkheid vanuit de toepassing
• Clustering over autobeschikbaarheidsklassen,
motieven of dagdelen kan ook, is nu nog niet naar
gekeken
27 maart 2023 28
C
-
Conclusies en doorkijk
• Segmentering op stedelijkheidsgraad binnen motief werk in de ochtendspits laat
veelbelovende resultaten zien
• Er is nog veel bijvangst en verbreding mogelijk
• Uiteen trekken van vervoerwijze- en bestemmingskeuze effecten
• Verbreding naar alle dagdelen en motieven
• Clustering van segmenten
• Uiteen trekken verschillen in gedrag (bèta's) en ruimtelijk systeem (skims, segs) door herhaling op
een ander regiomodel: kunnen we naar een landelijke set gesegmenteerde parameters voor
toepassing in alle regio’s?
27 maart 2023 29

More Related Content

More from Luuk Brederode

More from Luuk Brederode (20)

Presentatie over Een Nieuwe Kijk op Bereikbaarheid (verbindingsfestival 2020)
Presentatie over Een Nieuwe Kijk op Bereikbaarheid (verbindingsfestival 2020)Presentatie over Een Nieuwe Kijk op Bereikbaarheid (verbindingsfestival 2020)
Presentatie over Een Nieuwe Kijk op Bereikbaarheid (verbindingsfestival 2020)
 
PhD summary of Luuk Brederode, presented at 2023-10-17 to Veitch Lister Consu...
PhD summary of Luuk Brederode, presented at 2023-10-17 to Veitch Lister Consu...PhD summary of Luuk Brederode, presented at 2023-10-17 to Veitch Lister Consu...
PhD summary of Luuk Brederode, presented at 2023-10-17 to Veitch Lister Consu...
 
Strategische micromodellen zonder statistische ruis - het kan
Strategische micromodellen zonder statistische ruis - het kanStrategische micromodellen zonder statistische ruis - het kan
Strategische micromodellen zonder statistische ruis - het kan
 
Incorporating Congestion Phenomena into Large Scale Strategic Transport Model...
Incorporating Congestion Phenomena into Large Scale Strategic Transport Model...Incorporating Congestion Phenomena into Large Scale Strategic Transport Model...
Incorporating Congestion Phenomena into Large Scale Strategic Transport Model...
 
Vergelijking reistijden en flows toedelingen
Vergelijking reistijden en flows toedelingenVergelijking reistijden en flows toedelingen
Vergelijking reistijden en flows toedelingen
 
Vervoersvraagmodellering - transitie van macro- naar microscopisch
Vervoersvraagmodellering - transitie van macro- naar microscopischVervoersvraagmodellering - transitie van macro- naar microscopisch
Vervoersvraagmodellering - transitie van macro- naar microscopisch
 
Improving convergence of static assignment models with strict capacity constr...
Improving convergence of static assignment models with strict capacity constr...Improving convergence of static assignment models with strict capacity constr...
Improving convergence of static assignment models with strict capacity constr...
 
Incorporating congestion phenomena into large scale strategic transport model...
Incorporating congestion phenomena into large scale strategic transport model...Incorporating congestion phenomena into large scale strategic transport model...
Incorporating congestion phenomena into large scale strategic transport model...
 
Eerste grootschalige toepassing van STAQ
Eerste grootschalige toepassing van STAQEerste grootschalige toepassing van STAQ
Eerste grootschalige toepassing van STAQ
 
Strategic transport models and smart urban mobility
Strategic transport models and smart urban mobilityStrategic transport models and smart urban mobility
Strategic transport models and smart urban mobility
 
Guest lecture at TU Delft: Travel demand models: from trip- to activity-based
Guest lecture at TU Delft: Travel demand models: from trip- to activity-basedGuest lecture at TU Delft: Travel demand models: from trip- to activity-based
Guest lecture at TU Delft: Travel demand models: from trip- to activity-based
 
First large scale application of a static matrix estimation method on observe...
First large scale application of a static matrix estimation method on observe...First large scale application of a static matrix estimation method on observe...
First large scale application of a static matrix estimation method on observe...
 
20220201_semi dynamic STAQ application on BBMB.pptx
20220201_semi dynamic STAQ application on BBMB.pptx20220201_semi dynamic STAQ application on BBMB.pptx
20220201_semi dynamic STAQ application on BBMB.pptx
 
Platos2022 matrixkalibratie op reistijden congestiepatronen en intensiteiten ...
Platos2022 matrixkalibratie op reistijden congestiepatronen en intensiteiten ...Platos2022 matrixkalibratie op reistijden congestiepatronen en intensiteiten ...
Platos2022 matrixkalibratie op reistijden congestiepatronen en intensiteiten ...
 
Platos2022 Strategische micromodellen zonder statistische ruis - het kan.pptx
Platos2022 Strategische micromodellen zonder statistische ruis - het kan.pptxPlatos2022 Strategische micromodellen zonder statistische ruis - het kan.pptx
Platos2022 Strategische micromodellen zonder statistische ruis - het kan.pptx
 
Lunchlezing landelijke keuzemodellen voor Octavius
Lunchlezing landelijke keuzemodellen voor OctaviusLunchlezing landelijke keuzemodellen voor Octavius
Lunchlezing landelijke keuzemodellen voor Octavius
 
STAQ based Matrix estimation - initial concept (presented at hEART conference...
STAQ based Matrix estimation - initial concept (presented at hEART conference...STAQ based Matrix estimation - initial concept (presented at hEART conference...
STAQ based Matrix estimation - initial concept (presented at hEART conference...
 
20200311 platos2020 matrixkalibratie op intensiteiten congestiepatronen en...
20200311   platos2020  matrixkalibratie op intensiteiten congestiepatronen en...20200311   platos2020  matrixkalibratie op intensiteiten congestiepatronen en...
20200311 platos2020 matrixkalibratie op intensiteiten congestiepatronen en...
 
Big data fusion and parametrization for strategic transport models
Big data fusion and parametrization for strategic transport modelsBig data fusion and parametrization for strategic transport models
Big data fusion and parametrization for strategic transport models
 
Development of a microscopic tour based demand model without statistical noise
Development of a microscopic tour based demand model without statistical noiseDevelopment of a microscopic tour based demand model without statistical noise
Development of a microscopic tour based demand model without statistical noise
 

Presentatie resultaten segmentatie zwaartekrachtmodellen V-MRDH op stedelijkheidsgraad

  • 1. Kenmerk: Datum: Segmentatie van bestemmings- keuzemodellen in V-MRDH Jesse Voorhorst - Goudappel Luuk Brederode – DAT.Mobility (spreker) 1 15 december 2022 12322bdl
  • 2. - Inhoud Deel 1 (15/12/2022) 1. Context: segmentatie van zwaartekrachtmodellen 2. Stavaza verder segmenteren van zwaartekrachtmodellen binnen V-MRDH 3. Voorlopige conclusies en doorkijk Deel 2 (22/03/2023) 1. Schattingsresultaten en analyse 2. Aandachtspunten, conclusie en doorkijk 27 maart 2023 2
  • 4. - Bi-proportioneel zwaartekrachtmodel Synthetische Hbmatrices (6) 𝛼𝑚 per modaliteit 𝛽𝑚 per modaliteit Riteind Constraints Skims Netwerken SEGS Zwaartekrachtmodel voor …. 6 segmenten per model: • Modaliteit (3) x Autobesch (2) 15 modellen: • Motief (5) x Dagdeel (3)  90 distributiefuncties in 15 modellen (!) Bi-proportioneel zwaartekrachtmodel Synthetische Hbmatrices (6) 𝛼𝑚 per modaliteit 𝛽𝑚 per modaliteit Riteind Constraints Skims Netwerken SEGS Zwaartekrachtmodel voor motief, dagdeel Bi-proportioneel zwaartekrachtmodel Synthetische Hbmatrices (6) 𝛼𝑚 per modaliteit 𝛽𝑚 per modaliteit Riteind Constraints Skims Netwerken SEGS Zwaartekrachtmodel voor overig, ochtendspits Bi-proportioneel zwaartekrachtmodel Synthetische Hbmatrices (6) 𝛼𝑚 per modaliteit 𝛽𝑚 per modaliteit Riteind Constraints Skims Netwerken SEGS Zwaartekrachtmodel voor onderwijs, ochtendspits Bi-proportioneel zwaartekrachtmodel Synthetische Hbmatrices (6) 𝛼𝑚 per modaliteit 𝛽𝑚 per modaliteit Riteind Constraints Skims Netwerken SEGS Zwaartekrachtmodel voor winkel, ochtendspits Bi-proportioneel zwaartekrachtmodel Synthetische Hbmatrices (6) 𝛼𝑚 per modaliteit 𝛽𝑚 per modaliteit Riteind Constraints Skims Netwerken SEGS Zwaartekrachtmodel voor zakelijk, ochtendspits Reguliere segmentatie zwaartekrachtmodellen in V-MRDH 27 maart 2023 4 Bi-proportioneel zwaartekrachtmodel Synthetische Hbmatrices (6) 𝛼 per modaliteit, autobeschikbaarheidsklasse 𝛽 per modaliteit, autobeschikbaarheidsklasse Riteind Constraints Skims Netwerken SEGS Zwaartekrachtmodel voor werk, ochtendspits 6 segmenten per model
  • 5. - Distributiefunctie? Wat is dat ook alweer? (1/2) • Een distributiefunctie zet weerstand (in gegeneraliseerde kosten) om in een relatieve aantrekkelijkheid • 𝛼 bepaalt de hoogte van de functie op 𝑐𝑖𝑗 = 0 • 𝛽𝑚 bepaalt het verloop (negatiever steiler) • Het zwaartekrachtmodel verdeelt reizigers over bestemmingen en vervoerwijzen naar rato van de relatieve aantrekkelijkheid per vervoerwijze/bestemming 27 maart 2023 5
  • 6. - Voorbeeld: bestemmingskeuze vanuit 1 herkomst naar 2 zones en 3 vervoerwijzen 27 maart 2023 6 𝑓𝑏𝑖𝑘𝑒 𝑐11 = 9 𝑓𝑐𝑎𝑟 𝑐!1 = 8 𝑐11 = 0.5 𝑐12 = 10 𝑓𝑃𝑇 𝑐11 = 0.9 𝑓𝑃𝑇 𝑐12 = 0.09 𝑓𝑐𝑎𝑟 𝑐12 = 0.2 𝑓𝑏𝑖𝑘𝑒 𝑐12 = 0.02 Bestemming f(cijm) 1 2 car 8 0.2 pt 0.9 0.09 bike 9 0.02 18.21 Bestemming Aantal ritten 1 2 car 44% 1% pt 5% 0% bike 49% 0% 100%
  • 7. - Waarom verder segmenteren? • In de huidige V-MRDH bepaalt de 𝛽 hoe ver mensen bereid zijn te reizen met een bepaalde vervoerwijze voor een bepaalde activiteit (motief). • In de praktijk hangt deze bereidheid echter ook af van herkomst en bestemming! Bijvoorbeeld: • OV op een intercity-HB is veel gunstiger dan een belbus-HB • Auto wordt uit gewoonte veel vaker gekozen vanuit een rurale herkomst • In de stad zijn mensen sneller genegen de fiets te pakken dan op het platteland • Stedelijkheidsgraad blijkt een hele goede proxy te zijn voor dergelijke HB-type specifieke effecten, getuige een studie uitgevoerd voor WVL in 2019 27 maart 2023 7
  • 8. - Verder segmenteren van zwaartekrachtmodellen binnen V-MRDH Stand van zaken 2022-12-15 27 maart 2023 10
  • 9. - Uitgangspunten • In eerste instantie alleen verdere segmentatie binnen motief werk • Weer 2 stedelijkheidsklassen op zonaal niveau: Laag (1,2,3,4) en Hoog (5,6) • Dus weer 4 stedelijkheidsklassecombinaties op HB-niveau: • Het aantal zwaartekrachtmodellen blijft 15 (3 dagdelen, 5 motieven) • Het aantal segmenten per zwaartekrachtmodel stijgt van 6 (3 vervoerwijzen, 2 autobeschikbaarheidsklassen) naar 24 (!). • We maken gebruik van dezelfde ODiN data als gebruikt voor de reguliere schatting (2018+2019) 27 maart 2023 11
  • 10. - Aantal waargenomen werk-ritten totale dataset Aantal waargenomen werk-ritten van/naar MRDH ODiN data 2018+2019 27 maart 2023 12 Autobest OV fiets Autobest OV fiets Laag > Laag 3,538 103 1,076 2,088 313 1,450 Laag > Hoog 682 308 243 462 407 254 Hoog > Laag 402 49 109 274 239 203 Hoog > Hoog 225 144 295 159 489 668 Laag > Laag 4,658 91 1,819 974 16 254 Laag > Hoog 645 131 157 580 181 141 Hoog > Laag 715 146 179 580 156 128 Hoog > Hoog 277 120 352 453 221 404 Laag > Laag 2,750 95 860 1,689 238 1,287 Laag > Hoog 300 34 83 177 165 149 Hoog > Laag 491 227 181 352 299 193 Hoog > Hoog 151 93 191 100 288 452 Restdag Avond- spits AutoBeschikbaar Niet AutoBeschikbaar Ochtend- spits Auto OV fiets Auto OV fiets Laag > Laag 277 5 73 184 27 125 Laag > Hoog 225 118 76 169 123 65 Hoog > Laag 145 16 20 90 69 39 Hoog > Hoog 156 94 150 109 305 290 Laag > Laag 471 4 129 265 34 227 Laag > Hoog 247 52 46 161 90 61 Hoog > Laag 279 54 47 153 84 59 Hoog > Hoog 188 69 161 119 299 390 Laag > Laag 226 7 52 163 27 98 Laag > Hoog 108 11 19 70 40 28 Hoog > Laag 156 86 61 126 98 51 Hoog > Hoog 109 58 93 73 177 191 Ochtend- spits Restdag Avond- spits AutoBeschikbaar Niet AutoBeschikbaar • Met de aantallen de MRDH gebonden selectie kunnen we onvoldoende uit de voeten • Met de aantallen in de totale (landelijk representatieve) dataset overwegend wel! • We willen dus naar de totale (landelijk representatieve) dataset switchen. Maar is het gedrag dan niet anders?
  • 11. - Is het gedrag van de MRDH-inwoners anders? 27 maart 2023 13
  • 13. - Voorlopige conclusies • Op basis van eerdere ervaringen is de verwachting dat segmentering naar 4 stedelijkheidsklasse combinaties realistischer vervoerwijze/bestemmingskeuze gedrag oplevert • Verder segmenteren o.b.v. MRDH gebonden ODiN 2018+2019 data kan niet • Verder segmenteren o.b.v. landelijke ODiN 2018+2019 data kan wel • Aantallen observaties in vrijwel elk segment voldoende • Datapunten waar dit onvoldoende is zullen we niet meenemen in de schatting • Waargenomen gedrag in MRDH niet significant anders dan landelijk gedrag 27 maart 2023 15
  • 14. - Verwachte bijvangst • Op basis van de landelijke gesegmenteerde resultaten wordt het mogelijk om te kijken welke clusters van segmenten er bestaan • Is dagdeel specifieke schatting voor elk motief zinvol? • Is segmentatie naar 4 klassen voor elk motief zinvol? • Voor welke segmenten is het onderscheid naar autobeschikbaarheid relevant? • …? • Naast inzicht in verschillen en overenkomsten tussen segmenten levert het samenvoegen van deze clusters: • Betere databeschikbaarheid • Rekentijdwinst (indien clusters over motieven/dagdelen gevonden worden) 27 maart 2023 17
  • 16. Kenmerk: Datum: Schattingsresultaten motief werk Luuk Brederode – DAT.Mobility DEEL 2 27 maart 2023 12322bdl
  • 17. - Analyse bèta's motief werk, ochtendsp 27 maart 2023 20 • Auto: Hoog-Laag en Laag-Laag hebben gemiddelde bereidheid tot reizen Hoog-Hoog is verder* bereid te reizen Hoog-Laag in mindere mate ook • Fiets: Laag-Laag heeft gemiddelde bereidheid tot reizen of net iets lager wanneer auto beschikbaar Hoog-Laag en Laag-Hoog is minder ver bereid te reizen Hoog-Hoog kent de hoogste bereidheid tot reizen, vooral wanneer er geen auto beschikbaar is • OV: Hoog-hoog is (veel) verder bereid te reizen Overige segmenten rondom het gemiddelde Autobeschikbaarheid leidt tot andere rangschikking binnen overige segmenten *’verder’ in termen van gegeneraliseerde kosten, dus reistijd + afstand + (op/over/uitstap-)weerstanden
  • 18. - Analyse bèta's: interpretatie* 27 maart 2023 21 • Auto: Gemiddelde bereidheid om met auto te reizen vanuit landelijk gebied Grote bereidheid om met auto te reizen tussen steden Bovengemiddelde bereidheid tot reizen naar laag • Fiets: Gemiddelde bereidheid (of net iets lager) om te fietsen tussen landelijke gebieden. Verrassend! Van stedelijk gebied wordt op grote afstanden eerder de auto gepakt, naar stedelijk gebied het OV of de auto Op hoog-hoog relaties wordt het verst gefietst, logisch gezien de fiets-infra op dergelijke relaties • OV: Op treinrelaties wordt relatief ver met OV gereisd Overige segmenten: OV beschikbaarheid is hit or miss Andere rangschikking binnen overige segmenten is verrassend *De parameters representeren correlaties, geen causale verbanden. Dit is pure eigen interpretatie!
  • 19. - 27 maart 2023 22 Effect van segmentatie op wegvakniveau fiets (o.b.v. AON Toedeling om routekeuze uit te sluiten) Verschillen in fietsers ochtendspits motief werk • Hoger reistijdbudget (bèta) voor fiets (nab) op stedelijke relaties leidt tot toenames • Lager reistijdbudget (bèta) voor fiets op landelijke relaties leidt tot afnames • Click voor Analytics workspace t.b.v. interactieve weergave
  • 20. - Effect van segmentatie op wegvakniveau auto (o.b.v. AON Toedeling om routekeuze uit te sluiten) 27 maart 2023 23 • Hoger reistijdbudget (bèta) voor auto op stedelijke relaties leidt tot toenames op HWN • Binnenstedelijke afnames zijn met name gevolg van modal split effect van toename fiets op deze relaties • Lager reistijdbudget (bèta) voor auto (nab) op landelijke relaties is niet zichtbaar op wegvakniveau, want auto (nab) is een heel klein segment, en het wordt overschaduwd door hoger reistijdbudget (bèta) op stedelijk<>landelijke relaties Verschillen in personenauto’s ochtendspits motief werk
  • 21. - Effect van segmentatie op wegvakniveau OV 27 maart 2023 24 • Hoger reistijdbudget (bèta) voor OV op stedelijke relaties leidt tot toenames in trein • Forse afnames in bus, tram, metro buiten de steden. Dit is met name een modal split effect door de toename auto • Forse afnames in bus, tram, metro in Rotterdam (fiets toenames zijn daar ook sterker), maar overwegend toenames in Den Haag (fiets toenames zijn daar ook zwakker) Verschillen in OV reizigers ochtendspits motief werk
  • 22. - Aandachtspunten (1/3) • De verschillen in parameters (en dus ook toedeelresultaten) zijn veroorzaakt door: 1. Segmentatie op stedelijkheidsgraad vs geen segmentatie 2. Schatting op landelijke ODiN data vs schatting op MRDH gerelateerde ODiN data • Ik denk dat het effect van 1 veel groter is dan dat van 2, maar een extra niet gesegmenteerde schattingsrun o.b.v. landelijke ODiN data is nodig om dat te toetsen • Dat zou ook gelijk antwoord op de vraag geven hoe anders het gedrag van MRDH bewoners is t.o.v. het landelijk gemiddelde gedrag 27 maart 2023 25
  • 23. - Aandachtspunten (2/3) • De verschillen in toedeelresultaten per modaliteit zijn veroorzaakt door 1. Effecten op bestemmingskeuze (als gevolg van de bèta's) 2. Effecten op vervoerwijzekeuze (als gevolg van bèta's, en geschaald naar OViN dmv de modal split parameters (alphas)). • Deze effecten zijn niet te isoleren uit deze resultaten, al heb ik dat wel o.b.v. mijn eigen interpretatie geprobeerd (bij de fiets en OV plaatjes). Isoleren kan wel door: • Kort door de bocht: schaal de matrices per modaliteit naar de totalen van de referentie run • Draai een tri-proportioneel (ipv bi-proportioneel) zwaartekrachtmodel zodat het effect van alpha’s geïsoleerd kan worden. Dit zou ook de parameterschatting kunnen versnellen en verbeteren* 27 maart 2023 26 *Zie Brederode, L., Pots, M., Fransen, R., Brethouwer, J.-T., 2019. Big Data fusion and parametrization for strategic transport demand models, in: 2019 6th International Conference on Models and Technologies for Intelligent Transportation Systems (MT-ITS). Presented at the 2019 6th International Conference on Models and Technologies for Intelligent Transportation Systems (MT-ITS), pp. 1–8. https://doi.org/10.1109/MTITS.2019.8883333
  • 24. - Aandachtspunten (3/3) • De plaatjes tonen alleen de verschillen op totaalniveau • Tussen de segmenten onderling zitten waarschijnlijk nog veel aansprekender verschillen • Omwille van beschikbare tijd is hier nu niet ingedoken 27 maart 2023 27
  • 25. - Clusteren van segmenten • Zie slide 17 over waarom clusteren • Op basis van de parameters lijkt het logisch om: • Per modaliteit / autobeschikbaarheid- klasse de segmenten die op/rondom het gemiddelde liggen samen te nemen: • Per modaliteit / autobeschikbaarheid-klasse de segmenten die dicht bij elkaar liggen samen te nemen: • Bovenstaande zou leiden tot 17 ipv 24 segmenten; merk op dat de gehanteerde tolerantie en welke parameters samen genomen worden hier nog tamelijk arbitrair gekozen is • Dit zou moeten gebeuren op basis van test-analyses op het effect en wenselijkheid vanuit de toepassing • Clustering over autobeschikbaarheidsklassen, motieven of dagdelen kan ook, is nu nog niet naar gekeken 27 maart 2023 28 C
  • 26. - Conclusies en doorkijk • Segmentering op stedelijkheidsgraad binnen motief werk in de ochtendspits laat veelbelovende resultaten zien • Er is nog veel bijvangst en verbreding mogelijk • Uiteen trekken van vervoerwijze- en bestemmingskeuze effecten • Verbreding naar alle dagdelen en motieven • Clustering van segmenten • Uiteen trekken verschillen in gedrag (bèta's) en ruimtelijk systeem (skims, segs) door herhaling op een ander regiomodel: kunnen we naar een landelijke set gesegmenteerde parameters voor toepassing in alle regio’s? 27 maart 2023 29