OSI STANDARTLARI

1. OSI
STANDARTLARI
Hazırlayan: CAN BERK
ARMAN

2. Giriş
• Ağ kavramı ilk ortaya çıktığında, bilgisayarlar sadece aynı
üreticilerin ürettiği bilgisayarlarla iletişim kurardı. Örneğin,
şirketler ya DECnet ya da IBM tarafından üretilmiş
bilgisayarlar kullanırlardı. İki markanın bilgisayarlarını aynı
ağ üzerinde kullanmak sorunlara yol açıyordu. 1970’lerin
sonlarında, “Open Systems Interconnection (OSI)” OSI
modeli “International Organization for Standardization (ISO)”
tarafından yukarıda anlatmış olduğum büyük kullanım
zorluklarını aşmak için oluşturuldu.
• OSI modeli , satıcıların birlikte çalışabilir ağ cihazları ve
yazılımları oluşturmalarına yardımcı olmak amacıyla, farklı
satıcı ağlarının birbirleriyle barışçıl bir uyum içinde
çalışabilmelerini sağlamayı amaçladı. Dünya barışı gibi…
(Muhtemelen tam olarak asla gerçekleşmeyecek, ama yine
de harika bir hedef!)

3. 1-OSI
Modeli
• OSI modeli , ağlar için birincil mimari modeldir. Verilerin
ve ağ bilgilerinin bir bilgisayardaki bir uygulamadan ağ
medyası aracılığıyla başka bir bilgisayardaki bir uygulamaya
nasıl iletildiğini açıklar. OSI referans modeli bu yaklaşımı
katmanlara böler.

4. 2-Katmanlı Yaklaşım
• Cihazlar arası iletişimin nasıl gerçekleşmesi
gerektiğine dair kavramsal bir plan olduğunu
anlamamıza yarayan sisteme referans
modeli denir. Etkili iletişim için gerekli tüm
süreçleri ele alan ve bunları katman adı
verilen mantıksal gruplara ayıran sistem,
referans modelidir. Bir iletişim sistemi bu
şekilde tasarlandığında, hiyerarşik veya
katmanlı bir mimari olarak bilinir.

5. • Modeller, yazılım geliştiriciler için de
gerçekten önemlidir. Bilgisayar iletişim
süreçlerini anlamak için sıklıkla bir referans
modeli kullanırlar, böylece belirli bir katman
üzerinde hangi fonksiyonların yerine
getirilmesi gerektiğini belirleyebilirler. Bu,
eğer birisi belirli bir katman için bir protokol
oluşturuyorsa, yalnızca hedef katmanlarının
işlevleriyle ilgilenmeleri gerekir. Başka bir
katmanın protokolleriyle eşleşen ve özellikle
dağıtılmak üzere tasarlanmış yazılımlar, ek
işlevleri yerine getirir. Bu fikir için teknik terim
bağlayıcıdır. Birbirleriyle ilgili olan iletişim
süreçleri belirli bir katmana bağlanır veya
birlikte gruplanır.

6. 3-Referans Modeli
Avantajları
• Ağ bileşenlerinin standardizasyonu yoluyla
birden fazla satıcının geliştirilmesine olanak
tanır.
• Modelin her katmanında hangi fonksiyonların
meydana geldiğini açıkça tanımlayarak
endüstri standardizasyonunu teşvik eder.
• Çeşitli ağ donanımı ve yazılımı iletişimini
sağlar.
• Gelişimi hızlandırmak için bir katmandaki
değişikliklerin diğer katmanları etkilemesini
önler.

7. 4-OSI
Referans
Modeli
• OSI modeli ‘nin bize sunduğu en iyi
hediyelerden biri, Unix bilgisayarlar,
Windows, Mac’ler, akıllı telefonlar
vb. gibi farklı işletim sistemleri
çalıştıran farklı bilgisayarlar
arasında veri aktarımının yolunu
açmasıdır.
• Ve unutmayın, OSI modeli
fiziksel değil mantıksal
bir modeldir.
• Temel olarak, geliştiricilerin bir ağ
üzerinde çalışacak uygulamalar
oluşturmak ve uygulamak için
kullanabilecekleri bir kurallar
kümesidir. Aynı zamanda ağ
standartları, cihazları ve internet
çalışma programları oluşturmak ve
uygulamak için bir çerçeve sağlar.

8. • OSI’nin iki gruba ayrılmış
yedi farklı katmanı vardır. En
üstteki üç katman, son
istasyonlardaki
uygulamaların birbirleriyle
ve kullanıcılarla nasıl iletişim
kuracağını tanımlar. Alttaki
dört katman, verilerin uçtan
uca nasıl iletileceğini
tanımlar.
Uygulama Kullanıcı ara yüzü sağlar
Sunum
Veri sunar
Şifreleme gibi işlemleri ele
alır
Oturum
Farklı uygulamaların verileri
ayırır

9. • Yukarıdaki tabloya bakıldığında, kullanıcıların Uygulama
katmanındaki bilgisayarla etkileşime girdiğini ve ayrıca üst
katmanların ana bilgisayarlar arasında iletişim kuran
uygulamalardan sorumlu olduğunu anlamamız gerekir. Üst
katmanların hiçbiri ağ veya ağ adresleriyle ilgili hiçbir şey
bilmiyor çünkü bu işlem “dört alt katmanın”
sorumluluğundadır.
• Dört alt katmanı ve işlevlerini gösteren aşağıdaki tablo,
verilerin kablo, fiber optik, switchler ve routerlar gibi fiziksel
ortamlardan nasıl aktarıldığını tanımlayan bu dört alt
katman olduğunu görebilirsiniz. Bu alt katmanlar ayrıca, bir
veri akışını ileten bir ana bilgisayardan bir hedef ana
bilgisayarın uygulamasına nasıl yeniden oluşturacağını da
belirler.
Transport
Güvenilir ya da güvenilmeyen
teslimatı sağlar
Hata düzeltmeyi sağlar
Ağ
Sanal adreslemeyi ve
routerların hangi yolu
seçeceğini belirtir
Data Link
Paketleri byte’a, byte’ları frame
ekler
Mac Address
Hataları görür fakat düzeltmez
Fiziksel
Bitlerin cihazlar arasında
hareketi
Voltaj, kablo hızı vb.
özelliklerinin belirlendiği yer

10. • Aşağıdaki ağ aygıtları OSI modelinin
yedi katında da çalışır:
• Ağ yönetim istasyonları (NMS)
• Web ve uygulama sunucuları
• Ağ geçitleri (varsayılan ağ geçitleri değil)
• Sunucular
• Ağ ana bilgisayarları
• Yedi katmanlı modeli üç farklı işleve ayırdım: üst
katmanlar, orta katmanlar ve alt katmanlar. Üst
katmanlar; kullanıcı arayüzü ve uygulama ile iletişim
kurar, orta katmanlar; uzak bir ağa güvenilir iletişim ve
yönlendirme yapar ve alt katmanlar; yerel ağla iletişim
kurar.

11. Uygulama Katmanı
• OSI modeli Uygulama katmanı, kullanıcıların aslında bilgisayarla
iletişim kurduğu noktayı işaretler ve yalnızca ağa erişimin gerekli
olacağı açık olduğunda devreye girer. Internet Explorer (IE) örneğini
alın, yerel bir HTML belgesini görüntülemek için IE kullanabilirsiniz.
Ancak, IE ve diğer tarayıcılar Uygulama katmanına erişmeye
çalışarak bu tür istekler üzerinde hareket ettiğinden, alınması
gereken uzak bir HTML belgesini görüntüleme gibi şeyler yapmaya
çalışırsanız işler çirkinleşir. Temel olarak, Uygulama
katmanı, uygulamanın protokol yığını boyunca bilgi göndermesi için
yollar sağlayarak, asıl uygulama programı ile bir sonraki katman
arasındaki arayüz olarak çalışmaktadır. Bu aslında katman yapısının
bir parçası değildir, çünkü tarayıcılar Uygulama katmanında
yaşamazlar, ancak uzak kaynaklara erişmeleri istendiğinde ilgili
protokollerin yanı sıra bununla da iletişim kurarlar.

12. • İletişim ortağının uygunluğunun belirlenmesi ve onaylanması ve belirtilen
iletişim türünün gerçekleşmesine izin vermek için gerekli kaynakların
doğrulanması da Uygulama katmanında gerçekleşir. Bu önemlidir;
çünkü bilgisayar uygulamalarında bazen masaüstü kaynaklarından daha
fazlasına ihtiyaç duyulur. İstenen bir işlevi yerine getirmek için çeşitli ağ
uygulamalarının iletişim bileşenlerinin bir araya gelmesini düşünmemiz
gerek.
• İşte bu tür olaylara birkaç iyi örnek:
• Dosya transferleri
• E-posta
• Uzaktan erişimi etkinleştirme
• Ağ yönetimi faaliyetleri
• İstemci / sunucu işlemleri

13. Sunum Katmanı
• Sunum katmanı, amacını
isminden alır: Veriyi, Uygulama
katmanına sunar ve veri çevirisi ile
kod biçimlendirmesinden
sorumludur. Kodlama ve
dönüştürme hizmetleri
sağlayan OSI modeli
tercümanı olarak düşünülebilir.
Başarılı bir veri aktarımı
sağlamanın çok etkili bir yolu,
aktarımdan önce verileri standart
bir formata dönüştürmektir.

14. Oturum Katmanı
• Oturum katmanı, Sunum katmanı
varlıkları arasında oturumları
ayarlamak, yönetmek ve
kaldırmaktan ve kullanıcı verilerini
ayrı tutmaktan sorumludur.
Cihazlar arasındaki iletişim kontrolü
de bu katmanda gerçekleşir.

15. Transport
Katmanı
• Transport katmanı, verileri tek bir
veri akışına böler ve yeniden
birleştirir. Bu katmandaki servisler,
üst katman uygulamalarından
alınan tüm çeşitli verileri alır,
ardından aynı, özlü veri akışında
birleştirir. Bu protokoller uçtan uca
veri taşıma hizmetleri sunar ve
gönderen ev sahibi ile hedef ev
sahibi arasında bir ağ üzerinde
mantıksal bir bağlantı kurabilir.

16. Ağ Katmanı
• Ağ katmanı, aygıt adreslemeyi
yönetir, aygıtların ağdaki
konumunu izler ve verileri
taşımanın en iyi yolunu belirler. Bu,
yerel olarak bağlı olmayan cihazlar
arasında trafik iletmenin Ağ
katmanına bağlı olduğu anlamına
gelir. Ağ katmanı cihazları olan
router’lar bu katmanda belirtilir ve
bir ağ çalışması içinde yönlendirme
hizmetleri sağlar.

17. Data Link Katmanı
• Data Link Katmanı, verilerin
fiziksel iletimini sağlar ve hata
bildirimini, ağ topolojisini ve akış
kontrolünü işler. Bu, Data Link
Katmanının, mesajların donanım
adreslerini kullanarak bir LAN
üzerindeki uygun aygıta iletilmesini
sağlayacak ve Fiziksel katmanın
iletmesi için iletileri Ağ
katmanından bitlere çevireceği
anlamına gelir.

18. • Data Link katmanında iki alt katman vardır:
• Medya Erişim Kontrolü (MAC)
• Paketlerin medyaya nasıl yerleştirileceğini tanımlar. Medya erişimine yönelik tartışma,
herkesin aynı bant genişliğini paylaştığı “ilk gelen / ilk sunulan” erişimdir, bu nedenle adı
bu şekildedir. Fiziksel adresleme burada mantıklı topolojilerin yanı sıra tanımlanmaktadır.
Mantıklı bir topoloji nedir? Fiziksel bir topolojideki sinyal yolu. Bu alt katmanda çizgi
disiplini, hata bildirimi (düzeltme değil), sipariş edilen çerçeve teslimatı ve isteğe bağlı
akış kontrolü de kullanılabilir.
• Logical Link Control (LLC)
• Ağ katmanı protokollerini tanımlamaktan ve sonra bunları enkapsüle etmekten
sorumludur. Bir LLC üstbilgisi, Data Link katmanına bir kare alındıktan sonra bir paketle
ne yapılacağını söyler. Bu şekilde çalışır: bir ana bilgisayar bir frame alır ve paketin
nereye gönderildiğini bulmak için LLC başlığına bakar (örneğin, Ağ katmanındaki IP
protokolü). LLC ayrıca akış kontrolü ve kontrol bitlerinin dizilimi sağlayabilir. Bölümün
başlangıcından bahsettiğim Switch’ler ve Bridge’ler hem Data Link katmanında çalışır
hem de donanımı MAC adreslerini kullanarak filtreler.

19. Fiziksel Katman
• Fiziksel katman, OSI referans modelinin en
düşük katmanıdır. Bir bilgisayardan
diğerine bit göndermekten sorumludur. Bu
katman bitlerin anlamı ile ilgilenmez ve ağa
fiziksel bağlantı kurulumu ve sinyallerin iletimi
ve alımı ile ilgilenir.
• Bu katman ağın fiziksel bağlantılarının
çoğunda (kablosuz iletim, kablolama,
kablolama standartları ve türleri, konektörler
ve türleri, ağ arabirim kartları ve daha fazlası)
ağ gereksinimlerine göre belirler. Bununla
birlikte, fiziksel katman gerçek fiziksel ortamla
(bakır, lif gibi) ilgilenmez.