1. Koalicja Bezpieczna Energia
28 września 2012 r.
Szanowny Pan Marcin Korolec
Minister Środowiska
Ministerstwo Środowiska
ul. Wawelska 52/54,
00-922 Warszawa
- tel.: (+48 22) 57-92-400, 57-92-222, faks: 57-92-224
info@mos.gov.pl
Opinia i wnioski
do projektu rozporządzenia Ministra Środowiska
zmieniającego rozporządzenie
w sprawie dopuszczalnych norm hałasu w środowisku
Minister Środowiska w projekcie rozporządzenia zmieniającego
rozporządzenie w sprawie dopuszczalnych norm hałasu w środowisku planuje
radykalnie podnieść normy hałasu. Z matematycznego punktu widzenia zwiększenie
hałasu o 3 dB powoduje dwukrotne zwiększenie ciśnienia akustycznego w skali
liniowej. Zwiększenie hałasu o 6 dB powoduje dwukrotne zwiększenie zasięgu
hałasu.
Zatem, zmiany zapisane w tabeli 1, które mogą wydawać się nieistotne dla
laika, w istocie oznaczają:
1. Dopuszczenie prawie dwukrotnego zwiększenia hałasu w strefie
uzdrowiskowej i szpitalnej (o 2 dB w dzień i w nocy).
2. Dla terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej:
a. czterokrotne zwiększenie natężenia hałasu oraz
b. dwukrotne zwiększenie zasięgu hałasu (w dzień i w nocy do 6 dB).
3. Dla terenów zabudowy jednorodzinnej:
a. prawie czterokrotne zwiększenie natężenia hałasu oraz dwukrotne
zwiększenie zasięgu hałasu w dzień (5dB)
b. czterokrotne zwiększenie hałasu oraz dwukrotne zwiększenie zasięgu
hałasu w nocy (6 dB).
4. Dla terenów śródmiejskich w strefie miast pow. 100 tys. mieszkańców planuje
się zwiększenie hałasu w nocy o 3 dB, czyli dwukrotne.

2. Koalicja Bezpieczna Energia
W tabeli nr 3 zmiany są jeszcze bardziej radykalne, a mianowicie:
1. Dopuszczenie prawie czterokrotnego zwiększenia hałasu w strefie
uzdrowiskowej i szpitalnej (o 5 dB w dzień i w nocy).
2. Dla terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej:
a. ośmiokrotne zwiększenie natężenia hałasu oraz
b. trzykrotne zwiększenie zasięgu hałasu (w dzień i w nocy 9 dB).
3. Dla terenów zabudowy jednorodzinnej:
a. prawie ośmiokrotne zwiększenie natężenia hałasu oraz dwukrotne
zwiększenie zasięgu hałasu w dzień (8dB)
b. ośmiokrotne zwiększenie hałasu oraz trzykrotne zwiększenie zasięgu
hałasu w nocy (9 dB).
4. Dla terenów śródmiejskich w strefie miast pow. 100 tys. mieszkańców planuje
się dwukrotne zwiększenie hałasu w dzień (o 3 dB) oraz czterokrotne
zwiększenie hałasu i dwukrotne zwiększenie zasięgu w nocy (6dB).
Proponowane wskaźniki są porażające. Pozwalają na narażanie na
zwiększony hałas na powierzchni od 2 do 3 razy większej niż dotychczas.
W szczególności dlatego, że -- jak stwierdza się w piśmie wprowadzającym do
projektu rozporządzenia – „wskaźniki te mają służyć do prowadzenia długookresowej
polityki ochrony przed hałasem.”
W uzasadnieniu minister podnosi, iż główną przyczyną zwiększenia normy są
koszty wykonywania ekranów dźwiękochłonnych. Jasnym jest, że jeżeli na dużym
obszarze nie ma możliwości spełnienia norm hałasu, najtańszym, jak się wydaje,
sposobem uniknięcia tej trudności, jest zmiana norm. Jest to myślenie niepoprawne i
niedopuszczalne. Zwiększenie norm hałasu doprowadzi w szybkim tempie do
narażania wielu ludzi na zwiększoną emisję groźnych dla zdrowia i środowiska
naturalnego emisji dźwięków słyszalnych (skala A), ale także infradźwięków, których
ta skala nie obejmuje, ale wszelkie źródła hałasu normowane w rozporządzeniu
wytwarzają je i rozsiewają.
W orzecznictwie SN ugruntowane jest stanowisko, że właściciel może
dochodzić ochrony przed immisjami tego typu w trybie art. 23 i 24 kc, czyli w trybie
ochrony dóbr osobistych. Należy zatem założyć, iż cisza jest również dobrem
osobistym podlegającym ochronie.
Rozporządzenie może zmienić sytuację wielu ludzi, mieszkających obecnie w
pobliżu szlaków komunikacyjnych, ale w odległości, gdzie hałas jest nieuciążliwy.

3. Koalicja Bezpieczna Energia
Kilkukrotne zwiększenie zasięgu immisji całkowicie zmieni ich sytuację bytową,
zwłaszcza nocą.
W uzasadnieniu minister podaje dane z innych krajów, gdzie dopuszcza się
większe normy hałasu, nie wspomina natomiast krajów, gdzie są znacznie niższe
normy hałasu, np. Francja.
Problem zaburzenia snu może dotyczyć połowy społeczeństwa Polski!
Instytut Medycyny Środowiskowej na Uniwersytecie Sztokholmskim
przeprowadził obszerne badania hałasu dla Światowej Organizacji Zdrowia (WHO)
na temat wpływu hałasu środowiskowego na ludzkie zdrowie. Stwierdził w nich, że
ekspozycja na hałas może mieć wpływ na sen na kilka sposobów, w tym:
· zwiększenie czasu potrzebnego do zaśnięcia,
· zmiany cyklu etapów snu oraz
· zmniejszenie jakości REM.
W dłuższych okresach czasu, nawet jeden z tych problemów może prowadzić
do poważnego problemu zdrowotnego.
Zaburzenia snu zostały powiązane w trzech cechach ekspozycji na hałas, a
mianowicie:
· całkowita ekspozycja na hałas (w tym czas dziennego narażenia)
· szczytowa wielkość hałasu
· dla przerywanego hałasu, liczba pików objętości
Odpowiednie badania informują, że:
· poziom hałasu 60 dB budzi 90% ludzi po ich zaśnięciu.
· poziom hałasu 55 dB wpływa na cykle REM i wydłuża czas do zaśnięcia.
· hałas 40-45 dB budzi 10% ludzi.
WHO zaleca, aby dla optymalnego snu poziom hałasu otoczenia znajdował
się poniżej 35 dB.
Sporadyczne szczyty 45 dB występujące ponad 40 razy w ciągu nocy, a szczyt
60 dB występujący więcej niż 8 razy na dobę, będzie zakłócać sen większości ludzi.
Wiele osób (choć nie wszyscy) może wykształcić zdolność do zaśnięcia,
niezależnie od poziomu głośności. Badania wskazują jednak, że jest to jedynie
częściowa adaptacja. Obecność szumów nadal będzie negatywnie wpływać na cykl
snu i jakość snu REM.

4. Koalicja Bezpieczna Energia
Należy zgodzić się, że rozwój cywilizacyjny wiąże się z produkcją zwiększonej
ilości hałasu, zwłaszcza komunikacyjnego. Nie można jednak zgodzić się na to, by
jedynym rozwiązaniem było dopuszczenie większej ilości hałasu.
Za spełnienie norm hałasu komunikacyjnego odpowiada właściciel drogi. Może
on budować ekrany, tworzyć nasadzenia tłumiące hałas, może wreszcie ograniczać
prędkości pojazdów uczestniczących w ruchu na terenach zagrożonych hałasem.
Największe korzyści i najmniejszym kosztem uzyskuje się z ograniczeń prędkości.
Korzystają z tego także użytkownicy szlaków komunikacyjnych w związku z
mniejszym zużyciem energii (paliw, prądu). Należy także uregulować rozsądne
granice zabudowy mieszkaniowej w stosunku do nowoprojektowanych szlaków
komunikacyjnych.
Podniesienie norm hałasu jest całkowicie nieuzasadnione i powodowane
doraźnym problemem finansowym związanym z zabezpieczeniem przestrzegania
wymagań dotychczasowych norm.
Dodać należy, że czas wyznaczony na opiniowanie tego wielce
kontrowersyjnego rozporządzenia to 5 dni, pięć dni które zadecydują o jakości życia
ponad 20 mln ludzi. Należy także zauważyć, że liberalizacja norm odnośnie hałasu
drogowego może pociągnąć za sobą dopuszczenie zwiększonych norm hałasu dla
wielu innych dziedzin przemysłu obciążających środowisko akustyczne. Zwiększenie
norm hałasu dopuszczalnego jest groźne dla ludzi ale także wpływa na zmianę
zachowań zwierząt dzikich i hodowlanych oraz owadów, w tym np. pszczół.
Opinia dla przedmiotowego rozporządzenia jest zatem całkowicie negatywna.
Nie zgadzamy się na podwyższenie norm hałasu, a wręcz przeciwnie, żądamy
przyjęcia do stosowania norm ISO 1996-1971 Recommendations for Community
Noise Limits oraz zaleceń WHO.
Zgodnie z zaleceniem Światowej Organizacji Zdrowia, hałas nie powinien
przekraczać 35 dB w dzień i 30 dB w nocy wewnątrz pomieszczeń mieszkalnych
przy otwartych oknach.
Żądamy także uregulowań krajowych w zakresie dopuszczalnego poziomu
infradźwięków i dźwięków o niskich częstotliwościach w środowisku. Norma
dotychczasowa dotyczy stanowisk pracy i ośmiogodzinnego czasu ekspozycji.
Poziom infradźwięków, skala LpG nie może przekraczać w miejscach zamieszkania
ludzi poziomu 85 dB. Odpowiednio, poziom niskich częstotliwości 10-160Hz skala
LpA,LF nie może przekroczyć 20 dB w nocy i 25 dB w dzień

5. Koalicja Bezpieczna Energia
Żądamy także uregulowania poziomu hałasu i infradźwięków dla
bezpiecznego projektowania i lokalizacji budowanych w całej Polsce farm
wiatrowych. Ministerstwo Środowiska nie może przymykać oczu na to, że hałas i
infradźwięki od turbin wiatrowych są przyczyną setek konfliktów społecznych w całej
Polsce, a zagrożenie to dotyczy bardzo cichych naturalnie obszarów wiejskich i stref
cennych przyrodniczo i turystycznie.
W załączeniu dezyderat o ochronie obszarów wiejskich (źródło:
http://www.opole.uw.gov.pl/pliki/files/Dezyderat%20w%20sprawie%20przestrzeni%20wiejsk
iej.pdf )
Nie powołane w uzasadnieniu do rozporządzenia przepisy francuskie i duńskie
mówią o tym, że poziom hałasu słyszalnego nie może przekroczyć dotychczasowego
tła w otoczeniu siedzib ludzkich o 5dB w dzień i 3 dB w nocy przez okres dłuższy niż
10% odpowiedniej pory-- dziennej, wieczornej i nocnej.
Ważne jest, aby kolejne inwestycje emitujące hałas w oddziaływaniu
skumulowanym musiały odnosić się do tła pierwotnego przed pojawieniem się
jakichkolwiek źródeł hałasu, w tym pomijanych w dotychczasowym ustawodawstwie
siłowni wiatrowych.
Stwierdzamy kategorycznie, że zapis w pkt 7 uzasadnienia do projektu
rozporządzenia, że „[p]rojektowane rozporządzenie nie będzie miało wpływu na
ochronę środowiska”, jest oczywistym i niedopuszczalnym nadużyciem.
Z poważaniem,
w imieniu Koalicji Bezpieczna Energia
Stowarzyszenie „Partnerstwo Dzikie Mazury”
Zbigniew Sienkiewicz
zsienkiewicz@wp.pl
Raczki Wielkie 20
19-400 Olecko
opracował Krzysztof Przekop / Zbigniew Sienkiewicz