Azalpenak mol kontzeptua ulertzeko. Euskeraz

1. MOL KONTZEPTUA

2. Mola?????? Mola!!!!!!

3. Esaten ba dizut pare bat zapata ditudala,
zer ulertzen duzu?
Bi zapata ditudala, ezta?
Pare bat = 2

4. Esaten ba dizut dezena bat boligrafo ditudala,
zer ulertzen duzu?
10 boligrafo ditudala, ezta?
Dezena bat = 10

5. Esaten ba dizut dozena bat arrautz ditudala,
zer ulertzen duzu?
10 arrautz ditudala, ezta?
Dozena bat = 12

6. Esaten ba dizut ehun argazki ditudala,
zer ulertzen duzu?
100 argazki ditudala, ezta?
Ehun = 100

7. Esaten ba dizut mila bat kromo ditudala,
zer ulertzen duzu?
1000 kromo ditudala, ezta?
Mila bat = 1000

8. Eta orain esaten ba dizut mol bat oilo
ditudala?

9. Lasai ……..
Jarraitu irakurtzen!

10. Mol bat lehen aipatu ditudan hitzen
antzekoa da (pare bat, dozena bat, … )
Mol bat entzuten duzun bakoitzean
honelako kantitatean pentsatu beharko
duzu: 6,02 . 10 23

11. Pare bat 2 elementuz osatutako multzo bat da
Dozena bat 12 elementuz osatutako multzo bat da
Mila bat 1000 elementuz osatutako multzo bat da
Ba… mol bat 6,02 . 10 23 elementuz osatutako multzo bat da

12. Eta horrela mol bat oilo ditudala esaten ba dizut,
esan nahi du 6,02 . 10 23 oilo ditudala,
hau da, 602 000 000 000 000 000 000 000 oilo! ,
edo beste modu batera esanda:
seiehun eta bi mila trilioi
oilo!!!!!

13. Baita ere eduki dezaket:
Mol bat behi = 6,02 . 10 23 behi
= 602 000 000 000 000 000 000 000 behi
Edo eduki dezaket:
Mol bat Sufre atomo = 6,02 . 10 23 Sufre atomo
= 602 000 000 000 000 000 000 000 Sufre atomo
Edo baita ere
Mol bat ur molekula = 6,02 . 10 23 ur molekula
= 602 000 000 000 000 000 000 000 ur molekula

14. Eta,
noiz dauka zentzu gehiago
moletaz hitz egitea?

15. Milaka trilioi esan beharrean erosoago da mol
hitza erabiltzea, gehien bat atomoz eta
molekulaz hitz egiten ari garenean, partikula
oso, oso txikiak baitira, eta ezingo ditugu banan-
banan kontatu, zapatak, kromoak eta behiak
balira bezala.

16. Eta atomoak eta molekulak ezin
badira zenbatu, nola jakingo dugu
mol bat edo 2 mol edo 3,4 mol
ditudala?

17. Balantza erabiliz
MASAREN BIDEZ!!!!
Eta nola jakingo dut zenbat jarri behar dudan?

18. Berdin pisatuko dute zapata pare hauek?

19. Eta dozena arrautz hauek?

20. Molekin berdin gertatzen da, substantzia bakoitzaren mol batek bere masa dauka,
nahiz eta guztietan 6,02. 10 23 atomo edo molekula egon. Beraz, jakin behar dugu zer
substantzia daukagun eta substantzia horren partikula batek (atomoa edo molekula)
zenbat pisatzen duen.

21. Substantzia baten mol baten masa da
substantzia molekularraren masa,
baina gramotan adierazita.
PERFEKTO! OSO ONDO! PRIMERAN!
Eta nola kalkulatzen da substantzia baten masa atomikoa edo molekularra????????

22. GOGORATU …………………………….. PAZIENTZIA… eta jarraitu irakurtzen!

23. Atomoen masa u-tan (masa atomikoaren unitatea) neurtzen da. Taula Periodikoan eskumako aldean dagoen zenbakia da.
Beraz, kaltzioaren masa atomikoa da: 40,1 u
u unitate oso, oso txikia da. 1u = 1,66056 . 10 -24 g
Eta horregatik erabiltzen da atomo eta molekulan masa neurtzeko !!!!!
Molekulen masa kalkulatzeko molekula hura osatzen duten atomoen masa atomikoak batzen dira:
Masa atomikoak Substantziaren formula Masa molekularra
H: 1u Cl: 35,5 u Hidrogeno kloruroa HCl 1+ 35,5 = 36,5 u
H: 1u Ca: 40 u Kaltzio Hidruroa CaH2 40 + 2. 1 = 42 u
C: 12 u O: 16 u Karbono dioxidoa CO2 12 + 2 . 16 = 44 u
Cl : 35,5 u O: 16 u Dikloro pentaoxidoa Cl2 O5 35,5 . 2 + 16 . 5 = 151 u

26. Atomoen eta molekulen masaren unitatea u da eta atomo eta molekula molaren masa g da
Oxigeno atomo baten masa: 16 u eta Oxigeno atomo mol baten masa: 16 g
Oxigeno molekula baten masa: 2. 16= 32 u eta Oxigeno molekula mol baten masa: 32 g
Sufre atomo baten masa : 32 u eta Sufre atomo mol baten masa: 32 g
Sufre trioxido (SO3)baten molekula : 32 + 3. 16 = 80 u eta Sufre trioxido mol baten masa: 80 g

27. Eta orain prest zaudete ariketak egiteko !