1. 2..............Deniz K›y›s›nda Bir Gün
8.......................Do¤ru Parça Hangisi?
9..............Yeni Kabu¤umu Bulur musun?
10..........Ahtapot
11..........Ahtapotlar› Bulup Sayal›m
12............Sualt› Gözlem Arac› Yapal›m
14....................Masmavi Deniz Ne Güzel
15.......Suda Pek Çok Spor Yapabiliriz
17..................Yelkenli Tekne Yapal›m
18..............Haydi Mutfa¤a
19..........................Çok Merak Ediyorum
20..................Çakçak Keflfediyor
22.....Küçük Eller ‹flbafl›nda
24................................K›rç›l’›n Seçtikleri 20
2
9
15
icindekitemmuz! 7 28/6/! 5 17:18 Page 1
2. Deniz K›y›s›nda
Bir Gün
2
Çekirdek ve Karamel aileleriyle birlikte kumsala gelmifllerdi. Denize girmek
için sab›rs›zlan›yorlard›.
Can simitlerini ve kolluklar›n› takt›lar. Do¤ru denize kofltular.
2-7kumsalyazi 28/6/! 5 2! :29 Page 1
3. 3
Anne babalar›yla birlikte yüzmeye bafllad›lar. Karamel, “Biz niye simit ve
kolluk tak›yoruz?” diye sordu. Karamel’in annesi “Çünkü, simit ve kolluklar
suyun üzerinde durman›z› sa¤l›yor. Bak batm›yorsunuz.” dedi.
Birden ayaklar› g›d›kland›! Hemen önlerinden kalabal›k bir sürü halinde
küçük bal›klar›n geçti¤ini gördüler.
2-7kumsalyazi 28/6/! 5 2! :29 Page 2
4. Denizden ç›karlarken, kumun üzerindeki çak›l tafllar›n› fark ettiler. Tafllar
çok parlak görünüyorlard›. Bildikleri tafllar gibi de¤illerdi. En be¤endiklerini
toplad›lar.
Toplad›klar› tafllar bir süre sonra kurudu ve matlaflt›. Art›k eskisi kadar
parlak görünmüyorlard›.
4
2-7kumsalyazi 28/6/! 5 2! :29 Page 3
5. Çekirdek’in annesi küçük bir kovayla tafllar›n üzerine deniz suyu döktü.
Tafllar, yine parlamaya bafllad›. Çekirdek ve Karamel çok sevindi.
Sonra kumla oynamaya bafllad›lar. Kumda bir çukur açt›lar. Derine indikçe
kumun ›slak oldu¤unu gördüler. Bu ›slak kumla kal›plar ç›kard›lar.
5
2-7kumsalyazi 28/6/! 5 2! :29 Page 4
6. Karamel’in annesi buldu¤u deniz kabuklar›yla yanlar›na geldi. Hep birlikte
deniz kabu¤u toplamaya karar verdiler. Deniz kabuklar›
dalgalarla denizden kumsala tafl›nm›fllard›.
Kumsalda farkl› flekillerde birçok deniz kabu¤u vard›. Anneleri, deniz
kabuklar›n›n içinde eskiden canl›lar›n yaflad›¤›n› anlatt›.
6
2-7kumsalyazi 28/6/! 5 2! :29 Page 5
7. Toplad›klar› çak›l tafllar›n› ve midyeleri biraz da kumla kar›flt›r›p bir kaba
koydular. Çak›l tafllar›n›n parlamas› için deniz suyu da eklediler. Çok e¤lenceli
bir gün geçirmifllerdi. Güzel an›larla kumsaldan ayr›ld›lar.
Banu Binbaflaran Tüysüzo¤lu
Çizimler: Tülay Sözbir Seidel
Kayal›klar›n
yan›ndan geçerken bir çok
deniz kestanesi, yosun ve yengeç gördüler.
Deniz kenar›nda, daha önceden hiç karfl›laflmad›klar› bir çok canl› vard›.
7
2-7kumsalyazi 28/6/! 5 2! :29 Page 6
9. 1
2
3
4
5
6
9
Merhaba! Ben, bir Hermit Yengeciyim. Baflka
yengeçlerin kabuklar› var. Benim yok! Bu
yüzden, bofl buldu¤um bir deniz kabu¤unun
içine girer ve onun içinde yaflar›m. Ancak, ben
büyüdükçe kabu¤um bana küçük gelmeye
bafllar. Ben de, daha büyük bir kabuk aramaya
bafllar›m. fiimdi yine kabuk de¤ifltirme zaman›m
geldi. Afla¤›daki ipuçlar›na bakarak, yeni kabu¤umu
bulmama yard›m eder misin?
Ayflenur Us
Çizim: P›nar Büyükgüral
hermit 28/6/! 5 21:31 Page 2
10. Ahtapot
Okyanuslar birçok canl›yla dolu
‹flte karfl›n›zda ahtapot
Bak›n, kocaman bir bafl› var
Bir de tam sekiz kolu!
10
Tu¤ba Can
Ahtapot bir bal›k görünce,
Avlamak için onu
K›sa sürede renk de¤ifltirir,
Kendini kayaya benzetir.
Ahtapot yaln›z dolafl›r
Ah bilseniz ne güzel yüzer!
Kollar›n› k›v›r›r büker
Sanki suda dans eder.
Foto¤raf:TahsinCeylan
1! -ahtapotyazi 28/6/! 5 21:32 Page 1
11. Ahtapotlar› Bulup Sayal›m
Denizlerde çeflit çeflit ahtapot yaflar. Afla¤›daki
resimde de bir çok ahtapot var. Onlar› bulup
sayar m›s›n?
11
Ayflenur Us
Çizim: P›nar Büyükgüral
ahtapot 28/6/! 5 23:29 Page 1
12. Sualt› Gözlem Arac› Yapal›m
Deniz kenar›na gidip de sualt›n› gözlemlemeden olur mu hiç! Biliyor
musun, bafl›n› suya sokmadan bile sualt›n› gözlemleyebilirsin. Bofl bir
yo¤urt kab›, streç folyo, paket lasti¤i ve maket b›ça¤›yla bu çok kolay.
Bir büyü¤ünün yard›m›yla yo¤urt kab›n›n taban›n› kesip ç›kar. Kesti¤in
yüzeyi streç folyoyla kapat. Bir paket
lasti¤iyle yo¤urt kab›na tuttur. Streç
folyonun gergin olmas›na özen
göster.
12
gozlem 28/6/! 5 21:36 Page 1
13. Folyoyla kaplad›¤›n bölümü suyun içine dald›rarak gözlemine
bafllayabilirsin. Sualt›ndaki her fleyi normalden biraz daha büyük
göreceksin. Çünkü su, streç folyonun biçiminin de¤iflmesine neden olacak.
Gözlem arac›n suyun içindeyken elini yo¤urt kab›n›n içine sok ve yavaflça
streç folyonun üzerinde gezdir. Streç folyo, yukar› do¤ru bir tepe
oluflturmufl, de¤il mi? ‹flte, bu tepe sualt›ndaki cisimleri biraz daha büyük
görmeni sa¤l›yor!
Sualt› gözlem arac›nla
denizin içine bakt›¤›nda neler
görebilirsin?
Buraya denizin alt›nda görmek
istediklerini çiz. Meltem Yenal Coflkun
Çizimler: P›nar Büyükgüral
13
gozlem 28/6/! 5 21:36 Page 2
14. Masmavi Deniz Ne Güzel
14
Güzel bir yaz günüydü. kayalar›n üzerinde p›r›l p›r›l parl›yordu.
ve heyecanla kaleye do¤ru kofltular. Merdivenleri
t›rmanmaya bafllad›lar. Kalenin içinde birçok kule vard›. bu
kulelerden birine girdi ve flafl›rd›. Kulenin yaln›zca bir duvar›nda büyük bir
bulunuyordu. Bu pencereden masmavi
görünüyordu. ve pencereden denize bakt›lar. Denizde
birçok tekne vard›. “Baksana, bir ” diye ba¤›rd›.
Böylece bir oyun bafllad›. ve gördükleri tekneleri
birbirlerine göstermek için yar›flt›lar. S›ra Karamel’deydi. O da ku¤u gibi
giden bir buldu. Onu Çekirdek’e gösterdi. Tam o s›rada bir
gürültü duydular. Bafllar›n› o yöne çevirdiler. Ayn› anda “Bu bir ”
diye ba¤›rd›lar. Bu oyunu çok sevmifllerdi, oynamaya devam ettiler.
Tu¤ba Can
Kale
Karamel Çekirdek
Karamel
Karamel
Karamel
Çekirdek
Çekirdek
Çekirdek
pencere
deniz
bal›kç› teknesi
yelkenli tekne
h›z teknesi
14-resimli-oyku 28/6/! 5 2! :16 Page 1
17. Yelkenli Tekne Yapal m
17
Yelkenli tekne yap›p yüzdürmek ister misin? Bunun için, bofl bir süt
kutusunu iyice y›kay›p kurut. A¤z›n› s›k›ca bantla. Bir büyü¤ünün
yard›m›yla süt kutusunun bir yüzünü kesip ç›kar. ‹flte teknenin gövdesi!
Teknenin yelkenini yapmak içinse, naylon pofletten bir üçgen kes. Bu
üçgeni dondurma çubu¤una bantla. Yelkenini foto¤raftaki gibi süt
kutusuna tuttur. Art›k, yelkenli tekneni yüzdürebilirsin.
Ayflenur Us
Malzemeler:
Bofl süt kutusu
Yap›flkan bant
Makas
Maket b›ça¤›
Renkli naylon poflet
Dondurma çubu¤u
17-yelken 28/6/! 5 2! :37 Page 2
18. Birkaç dilim karpuz kesin. Çekirdeklerini ç›kar›n. Karpuzu çatal
yard›m›yla iyice ezin. K⤛t barda¤›n içine ezdi¤iniz karpuzu
koyun. K⤛t barda¤›n a¤›z k›sm›na yap›flkan bant› resimdeki gibi
yap›flt›r›n. Bant›n tam ortas›n› belirleyin. Bu noktadan bant›
yar›s›na kadar kesin. Bu kesik bölüme tahta dondurma çubu¤u
yerlefltirin. Barda¤› buzlu¤a koyun ve birkaç saat bekletin. Buz
karpuzunuz iyice donduktan sonra k⤛t bardaktan ç›kararak
sap›ndan tutup yiyin.
Afiyet olsun!
Malzemeler:
Karpuz
K⤛t bardak
Tahta dondurma
çubu¤u
Yap›flkan bant
18 Elektrikli ve kesici aletleri kullan›rken büyüklerinizden yard›m isteyin.
Zuhal Özer
Çizimler: Tülay Sözbir Seidel
Buz Karpuz Yapal›mBuz Karpuz Yapal›m
Yaz geldi. Havalar ›s›nd›. Serinlemek için
karpuzdan dondurma yapal›m m›?
18-buzkarpuz 28/6/! 5 2! :49 Page 1
19. 19
Kangurular›n karn›nda cebe
benzeyen özel bir kese bulunur.
Kanguru yavrusu do¤du¤unda bir
fasulye tanesi kadar küçüktür.
Büyümek için annesinin sütünden bol
bol içmesi ve iyi korunmas› gerekir.
Bunun için yavru kanguru do¤duktan
sonra annesinin
kesesinin içinde durur.
Burada 9 ay kadar
kal›r. Daha sonra
annesinin kesesinden
ç›kar. Ancak yine
annesiyle birlikte
dolafl›r. Çünkü ondan
ö¤renece¤i çok fley
vard›r.
Kanguru neden
yavrusunu
cebinde tafl›yor?
Ahmet Yi¤it Bircan
3,5 yafl / Ankara
Zuhal Özer
Merak etti¤iniz sorular› bize gönderebilirsiniz.
Adres: TÜB‹TAK Merakl› Minik Dergisi Çok Merak Ediyorum Köflesi Atatürk Bulvar› No: 221 Kavakl›dere/Ankara
merakli.minik@tubitak.gov.tr
visualphotos-sciencephoto
19-kanguru 28/6/! 5 2! :55 Page 1
20. Ifl›k bize öyle oyunlar oynar ki, kendimizi bir sihirbazl›k gösterisinde
gibi hissederiz. Gelin, birlikte bu oyunlardan birini keflfedelim.
Ifl›¤›n Oyunu
Önce ›fl›¤›n nas›l bir yol izledi¤ini
anlamam›z gerekir. Bir fenerin
önüne, resimde oldu¤u gibi
üzerinde yar›k olan bir karton
koy. Fenerin ›fl›¤›n› yak. Ifl›k nas›l
bir yol izliyor? Ifl›¤›n düz bir yol
izledi¤ini göreceksin. Bunu
akl›nda tut.
20
fiimdi bir kâsenin içine madeni
para koy. Paray› görecek
flekilde yukar›dan kâsenin içine
bak.Sonra da yavafl yavafl
geriye do¤ru git. Paray›
göremedi¤in noktada dur.
2! -21cakcakxx 28/6/! 5 2! :44 Page 1
21. 21
Sen bu flekilde dururken
bir arkadafl›ndan kâsenin
içine su doldurmas›n› iste.
Ne görüyorsun?
Kâseye su doldu¤unda madeni paray› görmeye bafllayacaks›n. Peki, bu
nas›l oluyor? Ifl›¤›n düz bir yol izledi¤ini hat›rla. Ancak, ›fl›k suyla
karfl›laflt›¤›nda k›r›l›r. Bu da kâse boflken görünmeyen paran›n, suyla
doluyken görünmesine neden olur.
Tu¤ba Can
Deney çizimleri: P›nar Büyükgüral
2! -21cakcakxx 28/6/! 5 2! :44 Page 2
22. 22
May›s say›m›zda, deniz
kabuklar›n› kullanarak
herhangi bir fley tasarlaman›z›
istemifltik. ‹flte tasar›mlar›n›z
ve siz!
Özgür Ekin Sönmez - 3 yafl - Ankara
Kayra Aksakall› - 4 yafl - ‹zmir
Ceren Önal - 4 yafl - ‹zmir
Mustafa Çakmak - 5 yafl - Özdere / ‹zmir
Irmak Çelik - 5 yafl - Konya
Kemal Güvercin - 5 yafl - Tosya / Kastamonu.
Dila Ocakç› - 3 yafl - Çanakkale
Atahan Arabac› - 3 yafl - ‹stanbul
Sal›ncak Yuva - ‹stanbul
Hasan Tahsin fien - 8 yafl - fiarköy / Tekirda¤
Selin Nil Kutlar - 5 yafl - ‹stanbul
22-23kucukel-temmuz .qxd 28/6/ 5 19:23 Page 1
23. 23
Alpay Mete- 3 yafl / Kaan Çelik - 5 yafl
Alt›nova / Ayval›k
Eylül say›m›z için el ve
ayak izlerinizle resim
yapman›z› istiyoruz. Bu resimlerle
çekilmifl foto¤raflar›n›z›, ad›n›z›, yafl›n›z›
ve oturdu¤unuz ili yazarak, ister postayla
ister e-postayla bize gönderebilirsiniz.
TÜB‹TAK Merakl› Minik Dergisi
“Küçük Eller ‹flbafl›nda” Köflesi
Atatürk Bulvar› No: 221
06100 Kavakl›dere / ANKARA
merakl›.minik@tubitak.gov.tr
Bilge Su Gülseren - 6 yafl - ‹zmir
Doruk Ada fiahin - 5 yafl - Lund / ‹sveç
Emir Balun - 4 yafl - Mersin
Ege Eken - 5 yafl - Salihli / Manisa
Palmiye Koleji Anas›n›f› - 5 yafl grubu - Mersin
Berce Karakaya - 5 yafl - Samsun
Sualp Gökalp - 4 yafl - Tekirda¤
Beyza - Ceyda Albayrak
6 - 4,5 yafl - Antalya
Zübeyde Han›m Anaokulu - Mersin
Gizem Çilingir - 5 yafl - Tosya / Kastamonu
Esra Zeynep Telli - 3,5 yafl - Erdemli / Mersin
22-23kucukel-temmuz .qxd 28/6/! 5 19:23 Page 2
24. 24
Dünya Sa¤l›k Örgütü’nün Güneflten Korunma
Önerileri
Günefl sa¤l›¤›m›z için gerekli, ancak bir o kadar da
tehlikeli. Özellikle de bebekler ve çocuklar için.
Güneflten kaynaklanan mor ötesi (UV) ›fl›nlar birçok
hastal›¤a yol açabiliyor. Ancak baz› basit önlemler
alarak bu hastal›klardan korunabiliriz. Dünya Sa¤l›k
Örgütü’nün önerileri flunlar:
f Çocuklar güneflin zararl› etkilerine daha duyarl›d›r ve
d›flar›da daha fazla zaman geçirirler. Ayr›ca küçükken
güneflte uzun süre kalmak gelecekte deri kanserinin
ortaya ç›kma olas›l›¤›n› art›r›r. Bu nedenle çocuklar› mutlaka güneflten koruyun. Bir
yafl›n alt›ndaki çocuklar› kesinlikle günefle ç›karmay›n.
f Genifl kenarl› flapkalar ve uzun kollu, aç›k renkli, bol giysiler giyin. Ayr›ca UV-A ve
UV-B ›fl›nlar›ndan koruyan günefl gözlükleri kullan›n.
f Gün içinde mor ötesi ›fl›nlar›n etkisinin en yüksek oldu¤u 11.00-15.00 saatleri
aras›nda günefle ç›kmay›n.
f D›flar›da oldu¤unuz sürece her zaman gölgede kalmaya özen gösterin.
f Güneflten koruyucu faktörlü kremler sürmeden d›flar› ç›kmay›n. ‹ki saatte bir ya
da denizden ç›kt›ktan sonra yeniden kremlenin.
D i k k a t
B i r K i t a p
Deniz K›y›s›
Nokta Birlefltirmece
TÜB‹TAK Popüler Bilim Kitaplar›’n›n “Deniz K›y›s›” adl› nokta
birlefltirmece kitab›n› okurlar›m›z›n sevece¤ini düflünüyoruz.
Kitab›n kahramanlar› olan kedi ve fare birlikte deniz
k›y›s›na tatile gidiyorlar. Okurlar›m›z, kedi ve farenin deniz
k›y›s›nda gördükleri ve yaflad›klar› her fleyi bu kitapta
bulabilecekler. Ancak noktalar› birlefltirmeleri gerekiyor!
kircilin! 7 28/6/! 5 15:58 Page 1
25. 25
Mercimek Toplar›
Kumsalda, bahçede ya da evde oynanabilecek bu rengârenk
toplardan yapmaya ne dersiniz? Makas, huni d›fl›nda, toplar›n her biri için üç balon
ve iki üç avuç yeflil mercimek gerekiyor. ‹lk balonu birkaç kez fliflirip indirerek esnetin.
Bu balonun a¤z›na huniyi yerlefltirip içini olabildi¤ince çok mercimekle doldurun.
Doldurulmufl balon, s›k› ama s›k›flt›r›labilir olmal›. Sonra içini doldurdu¤unuz balonun
ve di¤er balonlar›n ucunu kesin. Di¤er iki balonu, mercimekle doldurdu¤unuz
balonun üzerine s›rayla geçirin. ‹flte, ilk topunuz haz›r!
O y u n c a k
Zuhal Özer - Meltem Yenal Coflkun
O y u n
Kumsal Oyunlar›
fl Kumsalda, çocuklarla
oynayabilece¤imiz pek çok oyun var.
Bunlardan birkaç›n› sizinle paylaflmak
istiyoruz. Bu fikirlerden yola ç›karak farkl›
oyunlar da gelifltirebilirsiniz.
fl Kumun üzerine büyük bir daire çizin.
Buras› sizin hedefiniz olacak. Bu daireye
belli bir uzakl›kta durun. Küçük tafl ya da
deniz kabuklar›n› bu dairenin içine atmaya çal›fl›n.
fl Herkes kendine bir deniz kabu¤u bulsun. Deniz kabuklar›n› denizin hemen
kenar›na, dalgalar›n ulaflabildi¤i bölüme yan yana dizin. Bakal›m dalga kimin deniz
kabu¤unu daha ileriye götürecek.
fl Kumdan kale yapmak yerine, gerçekte var olmayan düflsel yarat›klar yapmay›
deneyebilirsiniz. Burun, göz, a¤›z ya da saçlar için tafllardan, deniz kabuklar›ndan,
dal parçalar›ndan ve yosunlardan yararlanabilirsiniz. Sonra da onlarla ilgili öyküler
oluflturabilirsiniz. Nereden geliyor, neyle besleniyor, nerede yafl›yor, ad› ne, kaç
yafl›nda gibi sorulara yan›tlar bulabilirsiniz.
fl Kumsal dedektifi olabilirsiniz. Bir k⤛da, kumsalda görebilece¤iniz, canl› ya da
cans›z akl›n›za gelen her fleyin ad›n› yaz›n. Dilerseniz bunlar›n küçük birer resmini de
yapabilirsiniz. Mart›, yengeç, kum kalesi, deniz topu, palet, yosun, deniz kabu¤u,
havlu, kay›k, flapka, deniz köpü¤ü, deniz y›ld›z›, ayak izi ve daha bir sürü fley. Sonra
da bu nesneleri bulmak için kumsalda keflfe ç›k›n. Gördü¤ünüz her nesne için
ka¤›d›n›za bir iflaret koyun.
kircilin! 7 28/6/! 5 15:58 Page 2
