2. Inngangur
• Þörfin á að hafa betri yfirsýn yfir skógarauðlindina
hefur gjörbreyst á undanförnum árum
• Svona forrit gefa okkur áætlun um t.d. standandi
rúmmál, hverær ætti að grisja og hvaða afurðir
koma úr grisjunum, kostnað og tekjur ásamt fleiru
• Áætlanakerfi fyrir skógrækt er órjúfanlegur hluti
að ræktuninni
3. Monte forritið
• Forritið er hannað fyrir skóga sem eru
jafnaldra eða á mismunandi aldri og skóga
þar sem er ein tegund eða blandskógur
• Monsu er svokallað opið forrit þar sem að
notandinn hefur möguleika á að að breyta
forsendum. Þetta gerir forritið töluvert
sveigjanlegt
4. Reynslan af Monte
• Örlítil reynsla er komin á notkun á forritinu
en 2 finnskir skógfræðinemar hafa notað
það við áætlanagerð í Hallormsstaðarskógi
• Til að svona forrit sé nothæft til sýns brúks
þurfa þau módel sem notuð eru til
útreikninga að vera aðlöguð aðstæðum á
hverjum stað
5. Líkön fyrir útreikninga
• Búið er að gera vaxtarmódel fyrir lerki og
stafafuru
• Forritið notar bolformsjöfnur (Taper models) til að
reikna út rúmmál og afurðir
– Það er verið að gera bolformsjöfnur fyrir sitkagreni,
rauðgreni, hvítgreni, lerki og stafafuru
– Unnið er að gerð fleirri vaxtarmódela fyrir aðrar
trjátegundir
6. Innsetning gagna
• Gögnin eru sett inn í forritið
– Forritið les txt skrár
– Þær upplýsingar sem eru nauðsynlegar fyrir
forritið til að gera útreikninga eru:
• Tegund, reitarnúmer, flatarmál, aldur, Yfirhæð,
trjáfjöldi á hektara í 1 cm þvermálsflokkum
– Aðrar upplýsingar sem hægt er að setja inn eru:
• gróðursetningarár, umhirðukerfi, hvaða ár mælingin
er gerð, gróðursetningarþéttleiki, hæð yfir sjó, halli,
hallaátt, fjarlægð frá sjó, jarðvegsgerð, og notkun
skógarinns.
7. Innsetning gagna
GrowthInde
Stand Province Area Age Hdom x Species Even Altitude X coord Y coord DistSea Slope Aspect SoilType Use DistRoad
Year Month
NoDclasses (can be zero)
Dbh Spe TreesPerHa
Dbh Spe TreesPerHa
Dbh Spe TreesPerHa
Dbh Spe TreesPerHa
Dbh Spe TreesPerHa
Dbh Spe TreesPerHa
Dbh Spe TreesPerHa
Dbh Spe TreesPerHa
Dbh Spe TreesPerHa
Dbh Spe TreesPerHa
NeRege (can be zero)
Spe Age Height TreesPerHha
Spe Age Height TreesPerHha
Spe Age Height TreesPerHha
8. Núverandi staða
• Síðan er reiknuð út núverandi staða í
skóginum
– Ef að útreikningarnir eru gerðir seinna en
skógarúttektin eða að úttektin gerð á mörgum
árum framreiknar forritið gögnin til dagsins í
dag
– Við útreikninga eru notuð:
• Hæðarvaxtajöfnur
• Bolformsjöfnu
• Lífmassajöfnur
10. Undirbúningur áætlunar
• Áður en forritið byrjar áætlanagerðina þarf
að skilgreina breytur varðandi:
-Timburverð
-Toppþvermál og lengdir
-Kostnað við umhirðu
-Leiðbeiningar fyrir umhirðu
11. Leiðbeiningar fyrir umhirðu
• Áhrif á ákvarðanatöku vegna umhirðu
– Hvenær á að grisja og hve mikið á að grisja
– Hvaða yfirhæð skógurinn þurfi að ná áður er
grisjun fer fram
– Óskir um lotulengd
– Hvað á að gera eftir lokahögg
– Jarðvinnsluaðferð
– Trjáfjöldi til gróðursetningar (eftir lokahögg)
13. Áætlanagerðin
• Seinna skrefið er (optimisation) hagræðing
þar sem besta samsetningin á
umhirðuaðgerðunum er valin.
• Besta áætlunin er sú sem að kemst næst því
að uppfylla þær kröfur sem settar voru í
hagræðingarfasanum miðað við þá
vaxtargetu sem landið bíður upp á
14. Áætlanagerðin og áherslur
• Áður en seinna skrefið er stigið til fulls
getur maður lagt áherslur á ákveðna hluti
eins og:
– Höggva mikið á ákveðnu tímabili
– Auka meðal rúmmál á hektara
– Auka tekjur á ákveðnu tímabili
– Auka árlegan vöxt