SlideShare a Scribd company logo
30 oktober 2020
Rijnsburg
herstel van Petrus & slotwoord
Johannes 21:15-25
terugblik...
❑ Johannes 21 is een appendix - na de afsluiting in
20:30,31;
terugblik...
❑ Johannes 21 is een appendix - na de afsluiting in
20:30,31;
❑ het is ook een parenthese: een onderbreking in het
slot (deel 2 in 21:24,25);
terugblik...
❑ Johannes 21 is een appendix - na de afsluiting in
20:30,31;
❑ het is ook een parenthese: een onderbreking in het
slot (deel 2 in 21:24,25);
❑ typologisch spreekt het over de huidige tussentijd
(de nacht; links) waarin de bediening van Petrus
c.s. niet het aanvankelijk verwachtte succes heeft;
terugblik...
❑ Johannes 21 is een appendix - na de afsluiting in
20:30,31;
❑ het is ook een parenthese: een onderbreking in het
slot (deel 2 in 21:24,25);
❑ typologisch spreekt het over de huidige tussentijd
(de nacht; links) waarin de bediening van Petrus
c.s. niet het aanvankelijk verwachtte succes heeft;
❑ alles wordt anders in de ochtend wanneer de
Heer verschijnt aan het strand (> Israël);
terugblik...
❑ Johannes 21 is een appendix - na de afsluiting in
20:30,31;
❑ het is ook een parenthese: een onderbreking in het
slot (deel 2 in 21:24,25);
❑ typologisch spreekt het ook over de huidige
tussentijd (de nacht; links) waarin de bediening
van Petrus c.s. niet het aanvankelijk verwachtte
succes heeft;
❑ alles wordt anders in de ochtend wanneer de
Heer verschijnt aan het strand (> Israël);
❑ de maaltijd aansluitend is tevens de inleiding tot
Petrus' herstel in zijn bediening.
Johannes 21
15 Toen zij dan de maaltijd hielden,
zei Jezus tot Simon Petrus,
Simon, van Johannes,
heb jij mij lief, meer dan dezen?
bij "het kolenvuur" (21:9) wat herinnert aan
de plaats waar Petrus zijn Heer verloochende
(18:18)
Johannes 21
15 Toen zij dan de maaltijd hielden,
zei Jezus tot Simon Petrus,
Simon, van Johannes,
heb jij mij lief, meer dan dezen?
zoals ook genoemd in 1:43
elders: Bar-Jona (Mat.16:17)
Johannes 21
15 Toen zij dan de maaltijd hielden,
zei Jezus tot Simon Petrus,
Simon, van Johannes,
heb jij mij lief, meer dan dezen?
zoals Petrus had geclaimd (Mat.26:33):
"Al zouden allen aanstoot aan U nemen, ik
nooit!"
• deze overmoed moest nog worden rechtgezet
ná de 1-op-1 rechtzetting eerder (Luc.24:34)
Johannes 21
15 Hij zei tot hem:
ja Heer, u weet dat ik van u hou.
Hij zei tot hem: weidt mijn lammetjes.
Jezus sprak van 'liefhebben' (Gr. agapé)
Petrus antwoord met het zwakkere
'houden van' (Gr. phileo)
Johannes 21
15 Hij zei tot hem:
ja Heer, u weet dat ik van u hou.
Hij zei tot hem: weidt mijn lammetjes.
i.t.t. de herders van Israël die
zichzelf weiden > Ezech.34:2
Johannes 21
16 Hij zei dan wederom, een tweede keer,
Simon van Johannes, heb je mij lief?
nu zonder "meer dan dezen"
Johannes 21
16 ... Hij zei tot hem:
ja Heer, u weet dat ik van u hou.
Hij zei tot hem: hoed mijn schapen.
opnieuw het zwakere 'phileo'
Johannes 21
16 ... Hij zei tot hem:
ja Heer, u weet dat ik van u hou.
Hij zei tot hem: hoed mijn schapen.
wederom een verwijzing naar de
(verstrooide) kudde van Israël >
Ezech.34;12 en Joh.10:16
Johannes 21
17 Hij zei tot hem, de derde keer,
Simon van Johannes, hou je van mij?
nu sluit Jezus zich aan bij het
zwakkere werkwoord van Petrus:
een afdalende reeks vragen:
hou je (wel)
van me?
heb je je me
lief?
heb je me
lief, meer
dan dan
dezen
Johannes 21
17 ... Petrus werd bedroefd
dat hij de derde keer zei,
hou je van mij?
Johannes 21
17 ... En hij zei tot hem:
Heer, u weet alle dingen,
u weet dat ik van u hou.
Jezus zei tot hem: weid mijn schapen.
de pretenties zijn verdwenen:
Petrus verlaat zich op het weten van de Heer
Johannes 21
18 Amen, amen, ik zeg je:
toen je jonger was omgordde jij je
en je wandelde
waar je ook maar heen wilde.
als een voorman, vol aan initiatieven
Johannes 21
18 ... Maar wanneer je eenmaal vergrijst
zul je je handen uitstrekken
en een ander zal je omgorden
en brengen waarheen jij niet wilt.
> gevangen nemen
Johannes 21
18 ... Maar wanneer je eenmaal vergrijst
zul je je handen uitstrekken
en een ander zal je omgorden
en brengen waarheen jij niet wilt.
> om te worden terechtgesteld
Johannes 21
19 Dit zei hij nu om aan te duiden
met welke dood hij God zou verheerlijken.
En dit gezegd hebbend
zei hij tot hem: volg mij!
Petrus zou als martelaar omkomen en
herinnert zich later ook aan deze woorden >
2Petrus 1
... want ik weet,
dat het afleggen van mijn tent
spoedig komt,
zoals ook onze Here Jezus Christus
mij heeft doen weten.
Johannes 21
19 Dit zei hij nu om aan te duiden
met welke dood hij God zou verheerlijken.
En dit gezegd hebbend
zei hij tot hem: volg mij!
letterlijk (hier) - ze verlaten deze plaats (:20)
ook een belofte/voorzegging: je zult evenals
ik, met je dood GOD verheerlijken
Johannes 21
20 Petrus keerde zich om
en zag de discipel volgen
dien Jezus liefhad...
Petrus volgt en achter hem volgt ook
Johannes - een tweetal dat zo vaak
samen optrekt; 18:15; 20:2; 21:7, enz.
Johannes 21
20 ... die ook in de avondmaaltijd
aanleunde aan zijn borst en zei:
Heer, wie is het die u overlevert?
13:23 - Johannes beroemt zich niet op
zijn liefde voor de Heer, maar op de liefde
van de Heer voor hem!
Johannes 21
21 Toen Petrus dan deze waarnam
zei hij tot Jezus:
Heer, maar wat deze?
Johannes 21
22 Jezus zei tot hem:
indien ik wil dat hij blijft tot ik kom,
wat gaat het jou aan?
Volg jij mij!
in zekere zin ook gebeurd:
Johannes heeft "de openbaring van Jezus
Christus" (Openb.1:1) in zijn leven meegemaakt!
Johannes 21
23 Dit woord dan ging uit onder de broeders,
dat die discipel niet zou sterven...
waaruit volgt dat onder de broeders het
idee leefde dat de wederkomst binnen één
generatie zou plaatsvinden
Johannes 21
23 ... Maar Jezus zei niet tot hem
dat hij niet zou sterven maar:
ik indien ik wil dat hij blijft tot ik kom,
wat gaat het jou aan?
m.a.w. de Heer heeft zijn
belofte niet verbroken o.i.d.
Johannes 21
24 Dit is de discipel
die getuigt omtrent deze dingen
en die deze dingen schreef...
tegenwoordige tijd - Johannes die het
voorgaande optekende, leeft nog
Johannes 21
24 ... en wij weten
dat zijn getuigenis waar is.
deze laatste twee verzen vormen een
naschrift van intimi van Johannes
Johannes 21
25 Er zijn echter nog vele andere dingen
die Jezus deed...
Johannes' boek is slechts een selectie
Johannes 21
25 ... Indien deze één voor één
beschreven zouden worden,
schat ik in dat de wereld zelf
de geschreven boeken niet zou bevatten.
Johannes 21
25 ... Indien deze één voor één
beschreven zouden worden,
schat ik in dat de wereld zelf
de geschreven boeken niet zou bevatten.
de woordvoerder van de "wij" in :24
Johannes schrijft nooit in de eerste persoon
Johannes 21
25 ... Indien deze één voor één
beschreven zouden worden,
schat ik in dat de wereld zelf
de geschreven boeken niet zou bevatten.
"bevatten" ook in de zin van "verstaan"
> Mat.19:11,12; Joh.8:37
de boeken ("biblia") die we bezitten
zijn voldoende, algenoegzaam!

More Related Content

What's hot

de wereld ziet mij niet meer
de wereld ziet mij niet meerde wereld ziet mij niet meer
de wereld ziet mij niet meergoedbericht
 
Johannes studie 41
Johannes studie 41Johannes studie 41
Johannes studie 41goedbericht
 
Korinthe studie 33
Korinthe studie 33Korinthe studie 33
Korinthe studie 33André Piet
 
Johannes studie 50
Johannes studie 50Johannes studie 50
Johannes studie 50goedbericht
 
Presentatie e ma 20180415
Presentatie e ma 20180415Presentatie e ma 20180415
Presentatie e ma 20180415Eben Haezer
 
Johannes studie 25
Johannes studie 25Johannes studie 25
Johannes studie 25goedbericht
 
Johannes studie 57
Johannes studie 57Johannes studie 57
Johannes studie 57goedbericht
 
de belofte van de Parakleet
de belofte van de Parakleetde belofte van de Parakleet
de belofte van de Parakleetgoedbericht
 
Johannes studie 44
Johannes studie 44Johannes studie 44
Johannes studie 44goedbericht
 
Johannes studie 26
Johannes studie 26Johannes studie 26
Johannes studie 26goedbericht
 
Johannes studie 56
Johannes studie 56Johannes studie 56
Johannes studie 56goedbericht
 
Johannes studie 19
Johannes studie 19Johannes studie 19
Johannes studie 19goedbericht
 
Johannes studie 37
Johannes studie 37Johannes studie 37
Johannes studie 37goedbericht
 
Johannes studie 6
Johannes studie 6Johannes studie 6
Johannes studie 6Andre Piet
 
Johannes studie 14
Johannes studie 14Johannes studie 14
Johannes studie 14goedbericht
 
klein in de hand van de Pottenbakker
klein in de hand van de Pottenbakkerklein in de hand van de Pottenbakker
klein in de hand van de Pottenbakkergoedbericht
 
Johannes studie 24
Johannes studie 24Johannes studie 24
Johannes studie 24goedbericht
 

What's hot (20)

de wereld ziet mij niet meer
de wereld ziet mij niet meerde wereld ziet mij niet meer
de wereld ziet mij niet meer
 
Johannes studie 41
Johannes studie 41Johannes studie 41
Johannes studie 41
 
op heterdaad
op heterdaadop heterdaad
op heterdaad
 
Korinthe studie 33
Korinthe studie 33Korinthe studie 33
Korinthe studie 33
 
Bartimeus
BartimeusBartimeus
Bartimeus
 
Johannes studie 50
Johannes studie 50Johannes studie 50
Johannes studie 50
 
Presentatie e ma 20180415
Presentatie e ma 20180415Presentatie e ma 20180415
Presentatie e ma 20180415
 
Lois & Eunice
Lois & EuniceLois & Eunice
Lois & Eunice
 
Johannes studie 25
Johannes studie 25Johannes studie 25
Johannes studie 25
 
Johannes studie 57
Johannes studie 57Johannes studie 57
Johannes studie 57
 
de belofte van de Parakleet
de belofte van de Parakleetde belofte van de Parakleet
de belofte van de Parakleet
 
Johannes studie 44
Johannes studie 44Johannes studie 44
Johannes studie 44
 
Johannes studie 26
Johannes studie 26Johannes studie 26
Johannes studie 26
 
Johannes studie 56
Johannes studie 56Johannes studie 56
Johannes studie 56
 
Johannes studie 19
Johannes studie 19Johannes studie 19
Johannes studie 19
 
Johannes studie 37
Johannes studie 37Johannes studie 37
Johannes studie 37
 
Johannes studie 6
Johannes studie 6Johannes studie 6
Johannes studie 6
 
Johannes studie 14
Johannes studie 14Johannes studie 14
Johannes studie 14
 
klein in de hand van de Pottenbakker
klein in de hand van de Pottenbakkerklein in de hand van de Pottenbakker
klein in de hand van de Pottenbakker
 
Johannes studie 24
Johannes studie 24Johannes studie 24
Johannes studie 24
 

More from goedbericht

Openbaring studie 38
Openbaring studie 38Openbaring studie 38
Openbaring studie 38goedbericht
 
houdt God van alle mensen
houdt God van alle mensenhoudt God van alle mensen
houdt God van alle mensengoedbericht
 
die alléén onsterfelijkheid heeft
die alléén onsterfelijkheid heeftdie alléén onsterfelijkheid heeft
die alléén onsterfelijkheid heeftgoedbericht
 
GOD maakt dat ik lach
GOD maakt dat ik lachGOD maakt dat ik lach
GOD maakt dat ik lachgoedbericht
 
Koers houden (3) - maar jij!
Koers houden (3) - maar jij!Koers houden (3) - maar jij!
Koers houden (3) - maar jij!goedbericht
 
de jongeling te Nain
de jongeling te Nainde jongeling te Nain
de jongeling te Naingoedbericht
 
Koers houden 1 - gevaarlijke tijden
Koers houden 1 - gevaarlijke tijdenKoers houden 1 - gevaarlijke tijden
Koers houden 1 - gevaarlijke tijdengoedbericht
 
coronavirus uiting van Gods toorn
coronavirus uiting van Gods toorncoronavirus uiting van Gods toorn
coronavirus uiting van Gods toorngoedbericht
 
roemen in de hoop!
roemen in de hoop!roemen in de hoop!
roemen in de hoop!goedbericht
 
als een lamp in een duistere plaats
als een lamp in een duistere plaatsals een lamp in een duistere plaats
als een lamp in een duistere plaatsgoedbericht
 
Openbaring studie 33
Openbaring studie 33Openbaring studie 33
Openbaring studie 33goedbericht
 

More from goedbericht (20)

Welke dag 1
Welke dag 1Welke dag 1
Welke dag 1
 
Openbaring studie 38
Openbaring studie 38Openbaring studie 38
Openbaring studie 38
 
houdt God van alle mensen
houdt God van alle mensenhoudt God van alle mensen
houdt God van alle mensen
 
die alléén onsterfelijkheid heeft
die alléén onsterfelijkheid heeftdie alléén onsterfelijkheid heeft
die alléén onsterfelijkheid heeft
 
Openbaring 37
Openbaring 37Openbaring 37
Openbaring 37
 
Koers houden 4
Koers houden 4Koers houden 4
Koers houden 4
 
GOD maakt dat ik lach
GOD maakt dat ik lachGOD maakt dat ik lach
GOD maakt dat ik lach
 
Koers houden (3) - maar jij!
Koers houden (3) - maar jij!Koers houden (3) - maar jij!
Koers houden (3) - maar jij!
 
Openbaring 36
Openbaring 36Openbaring 36
Openbaring 36
 
de jongeling te Nain
de jongeling te Nainde jongeling te Nain
de jongeling te Nain
 
Koers houden 2
Koers houden 2Koers houden 2
Koers houden 2
 
Koers houden 2
Koers houden 2Koers houden 2
Koers houden 2
 
Openbaring 35
Openbaring 35Openbaring 35
Openbaring 35
 
Koers houden 1 - gevaarlijke tijden
Koers houden 1 - gevaarlijke tijdenKoers houden 1 - gevaarlijke tijden
Koers houden 1 - gevaarlijke tijden
 
coronavirus uiting van Gods toorn
coronavirus uiting van Gods toorncoronavirus uiting van Gods toorn
coronavirus uiting van Gods toorn
 
roemen in de hoop!
roemen in de hoop!roemen in de hoop!
roemen in de hoop!
 
Openbaring 34
Openbaring 34Openbaring 34
Openbaring 34
 
als een lamp in een duistere plaats
als een lamp in een duistere plaatsals een lamp in een duistere plaats
als een lamp in een duistere plaats
 
Openbaring studie 33
Openbaring studie 33Openbaring studie 33
Openbaring studie 33
 
wat is waarheid
wat is waarheidwat is waarheid
wat is waarheid
 

Johannes 62

  • 1. 30 oktober 2020 Rijnsburg herstel van Petrus & slotwoord Johannes 21:15-25
  • 2. terugblik... ❑ Johannes 21 is een appendix - na de afsluiting in 20:30,31;
  • 3. terugblik... ❑ Johannes 21 is een appendix - na de afsluiting in 20:30,31; ❑ het is ook een parenthese: een onderbreking in het slot (deel 2 in 21:24,25);
  • 4. terugblik... ❑ Johannes 21 is een appendix - na de afsluiting in 20:30,31; ❑ het is ook een parenthese: een onderbreking in het slot (deel 2 in 21:24,25); ❑ typologisch spreekt het over de huidige tussentijd (de nacht; links) waarin de bediening van Petrus c.s. niet het aanvankelijk verwachtte succes heeft;
  • 5. terugblik... ❑ Johannes 21 is een appendix - na de afsluiting in 20:30,31; ❑ het is ook een parenthese: een onderbreking in het slot (deel 2 in 21:24,25); ❑ typologisch spreekt het over de huidige tussentijd (de nacht; links) waarin de bediening van Petrus c.s. niet het aanvankelijk verwachtte succes heeft; ❑ alles wordt anders in de ochtend wanneer de Heer verschijnt aan het strand (> Israël);
  • 6. terugblik... ❑ Johannes 21 is een appendix - na de afsluiting in 20:30,31; ❑ het is ook een parenthese: een onderbreking in het slot (deel 2 in 21:24,25); ❑ typologisch spreekt het ook over de huidige tussentijd (de nacht; links) waarin de bediening van Petrus c.s. niet het aanvankelijk verwachtte succes heeft; ❑ alles wordt anders in de ochtend wanneer de Heer verschijnt aan het strand (> Israël); ❑ de maaltijd aansluitend is tevens de inleiding tot Petrus' herstel in zijn bediening.
  • 7. Johannes 21 15 Toen zij dan de maaltijd hielden, zei Jezus tot Simon Petrus, Simon, van Johannes, heb jij mij lief, meer dan dezen? bij "het kolenvuur" (21:9) wat herinnert aan de plaats waar Petrus zijn Heer verloochende (18:18)
  • 8. Johannes 21 15 Toen zij dan de maaltijd hielden, zei Jezus tot Simon Petrus, Simon, van Johannes, heb jij mij lief, meer dan dezen? zoals ook genoemd in 1:43 elders: Bar-Jona (Mat.16:17)
  • 9. Johannes 21 15 Toen zij dan de maaltijd hielden, zei Jezus tot Simon Petrus, Simon, van Johannes, heb jij mij lief, meer dan dezen? zoals Petrus had geclaimd (Mat.26:33): "Al zouden allen aanstoot aan U nemen, ik nooit!" • deze overmoed moest nog worden rechtgezet ná de 1-op-1 rechtzetting eerder (Luc.24:34)
  • 10. Johannes 21 15 Hij zei tot hem: ja Heer, u weet dat ik van u hou. Hij zei tot hem: weidt mijn lammetjes. Jezus sprak van 'liefhebben' (Gr. agapé) Petrus antwoord met het zwakkere 'houden van' (Gr. phileo)
  • 11. Johannes 21 15 Hij zei tot hem: ja Heer, u weet dat ik van u hou. Hij zei tot hem: weidt mijn lammetjes. i.t.t. de herders van Israël die zichzelf weiden > Ezech.34:2
  • 12. Johannes 21 16 Hij zei dan wederom, een tweede keer, Simon van Johannes, heb je mij lief? nu zonder "meer dan dezen"
  • 13. Johannes 21 16 ... Hij zei tot hem: ja Heer, u weet dat ik van u hou. Hij zei tot hem: hoed mijn schapen. opnieuw het zwakere 'phileo'
  • 14. Johannes 21 16 ... Hij zei tot hem: ja Heer, u weet dat ik van u hou. Hij zei tot hem: hoed mijn schapen. wederom een verwijzing naar de (verstrooide) kudde van Israël > Ezech.34;12 en Joh.10:16
  • 15. Johannes 21 17 Hij zei tot hem, de derde keer, Simon van Johannes, hou je van mij? nu sluit Jezus zich aan bij het zwakkere werkwoord van Petrus: een afdalende reeks vragen: hou je (wel) van me? heb je je me lief? heb je me lief, meer dan dan dezen
  • 16. Johannes 21 17 ... Petrus werd bedroefd dat hij de derde keer zei, hou je van mij?
  • 17. Johannes 21 17 ... En hij zei tot hem: Heer, u weet alle dingen, u weet dat ik van u hou. Jezus zei tot hem: weid mijn schapen. de pretenties zijn verdwenen: Petrus verlaat zich op het weten van de Heer
  • 18. Johannes 21 18 Amen, amen, ik zeg je: toen je jonger was omgordde jij je en je wandelde waar je ook maar heen wilde. als een voorman, vol aan initiatieven
  • 19. Johannes 21 18 ... Maar wanneer je eenmaal vergrijst zul je je handen uitstrekken en een ander zal je omgorden en brengen waarheen jij niet wilt. > gevangen nemen
  • 20. Johannes 21 18 ... Maar wanneer je eenmaal vergrijst zul je je handen uitstrekken en een ander zal je omgorden en brengen waarheen jij niet wilt. > om te worden terechtgesteld
  • 21. Johannes 21 19 Dit zei hij nu om aan te duiden met welke dood hij God zou verheerlijken. En dit gezegd hebbend zei hij tot hem: volg mij! Petrus zou als martelaar omkomen en herinnert zich later ook aan deze woorden >
  • 22. 2Petrus 1 ... want ik weet, dat het afleggen van mijn tent spoedig komt, zoals ook onze Here Jezus Christus mij heeft doen weten.
  • 23. Johannes 21 19 Dit zei hij nu om aan te duiden met welke dood hij God zou verheerlijken. En dit gezegd hebbend zei hij tot hem: volg mij! letterlijk (hier) - ze verlaten deze plaats (:20) ook een belofte/voorzegging: je zult evenals ik, met je dood GOD verheerlijken
  • 24. Johannes 21 20 Petrus keerde zich om en zag de discipel volgen dien Jezus liefhad... Petrus volgt en achter hem volgt ook Johannes - een tweetal dat zo vaak samen optrekt; 18:15; 20:2; 21:7, enz.
  • 25. Johannes 21 20 ... die ook in de avondmaaltijd aanleunde aan zijn borst en zei: Heer, wie is het die u overlevert? 13:23 - Johannes beroemt zich niet op zijn liefde voor de Heer, maar op de liefde van de Heer voor hem!
  • 26. Johannes 21 21 Toen Petrus dan deze waarnam zei hij tot Jezus: Heer, maar wat deze?
  • 27. Johannes 21 22 Jezus zei tot hem: indien ik wil dat hij blijft tot ik kom, wat gaat het jou aan? Volg jij mij! in zekere zin ook gebeurd: Johannes heeft "de openbaring van Jezus Christus" (Openb.1:1) in zijn leven meegemaakt!
  • 28. Johannes 21 23 Dit woord dan ging uit onder de broeders, dat die discipel niet zou sterven... waaruit volgt dat onder de broeders het idee leefde dat de wederkomst binnen één generatie zou plaatsvinden
  • 29. Johannes 21 23 ... Maar Jezus zei niet tot hem dat hij niet zou sterven maar: ik indien ik wil dat hij blijft tot ik kom, wat gaat het jou aan? m.a.w. de Heer heeft zijn belofte niet verbroken o.i.d.
  • 30. Johannes 21 24 Dit is de discipel die getuigt omtrent deze dingen en die deze dingen schreef... tegenwoordige tijd - Johannes die het voorgaande optekende, leeft nog
  • 31. Johannes 21 24 ... en wij weten dat zijn getuigenis waar is. deze laatste twee verzen vormen een naschrift van intimi van Johannes
  • 32. Johannes 21 25 Er zijn echter nog vele andere dingen die Jezus deed... Johannes' boek is slechts een selectie
  • 33. Johannes 21 25 ... Indien deze één voor één beschreven zouden worden, schat ik in dat de wereld zelf de geschreven boeken niet zou bevatten.
  • 34. Johannes 21 25 ... Indien deze één voor één beschreven zouden worden, schat ik in dat de wereld zelf de geschreven boeken niet zou bevatten. de woordvoerder van de "wij" in :24 Johannes schrijft nooit in de eerste persoon
  • 35. Johannes 21 25 ... Indien deze één voor één beschreven zouden worden, schat ik in dat de wereld zelf de geschreven boeken niet zou bevatten. "bevatten" ook in de zin van "verstaan" > Mat.19:11,12; Joh.8:37 de boeken ("biblia") die we bezitten zijn voldoende, algenoegzaam!