Tiểu thuyết "Miền thơ ấu" của tác giả Vũ Thư Hiên, ấn bản đầu tiên năm 1988 và nhận giải A văn học thiếu nhi của Hội Nhà văn Việt Nam cùng năm. Sau 30 năm, "Miền thơ ấu" chính thức tái xuất.
"Quê hương của một người, nếu nói về nó bằng tình yêu chân thật, từ trái tim mình, thì cũng mang dáng dấp quê hương của bất kỳ ai khác, trong sự đồng điệu của tâm hồn."
- VŨ THƯ HIÊN
Không gian ngôi làng bùn lầy nước đọng vùng chiêm trũng Bắc Bộ giữa thập niên 1940 vừa xác xơ nghèo khổ lại vừa lung linh, trong trẻo trong cuốn tiểu thuyết thiếu nhi mang màu sắc tự truyện. Quê hương không còn là một khái niệm sách vở, mà là những trải nghiệm chân thực và ấn tượng, với đầy đủ giác quan và chiều kích thiêng liêng.
Miền thơ ấu là viên ngọc sáng, không lấm bụi thời gian của văn học thiếu nhi Việt Nam.
Tiểu thuyết "Miền thơ ấu" của tác giả Vũ Thư Hiên, ấn bản đầu tiên năm 1988 và nhận giải A văn học thiếu nhi của Hội Nhà văn Việt Nam cùng năm. Sau 30 năm, "Miền thơ ấu" chính thức tái xuất.
"Quê hương của một người, nếu nói về nó bằng tình yêu chân thật, từ trái tim mình, thì cũng mang dáng dấp quê hương của bất kỳ ai khác, trong sự đồng điệu của tâm hồn."
- VŨ THƯ HIÊN
Không gian ngôi làng bùn lầy nước đọng vùng chiêm trũng Bắc Bộ giữa thập niên 1940 vừa xác xơ nghèo khổ lại vừa lung linh, trong trẻo trong cuốn tiểu thuyết thiếu nhi mang màu sắc tự truyện. Quê hương không còn là một khái niệm sách vở, mà là những trải nghiệm chân thực và ấn tượng, với đầy đủ giác quan và chiều kích thiêng liêng.
Miền thơ ấu là viên ngọc sáng, không lấm bụi thời gian của văn học thiếu nhi Việt Nam.
1. Jenny Phương Jenny Phương - đàn bà già
"Má đừng nói nữa. Thời má phải chịu, chớ thời này đừng hòng. Con mà phát hiện ra ổng
có bồ là ly hôn liền, không đôi co gì hết. Không cần ai cũng tự nuôi thân con được..."
***
Jenny Phương ít khi ở nhà, nếu có cũng ở trong phòng riêng, nằm đọc báo, nghe nhạc, chơi
đùa với con hoặc có khi dán mắt vào máy tính. Jenny Phương bận rộn nhiều công việc xã hội,
sáng đi làm váy bó, sơ mi trắng sơ mi hồng, thơm nức mùi nước hoa.
Đàn bà già ở nhà suốt ngày, bộ đồ bông nhỏ thay qua bộ đồ bông lớn, miệng túi áo có cái kim
băng bự, mỗi lần thay đồ lại lôi cái bịch ni lông đựng mấy thứ trong túi áo bộ này bỏ qua túi áo
bộ kia, rồi cài kim băng cẩn thận. Đàn bà già có mùi đồ ăn, mùi bếp, mùi mồ hôi. Thích nói
chuyện nên đàn bà già mong con đi làm về để kể chuyện bữa nay bà Sáu nhà bên kia phải đi
cấp cứu, ông Tám dưới xóm sắp cưới vợ cho con trai, còn má sao hổm rày cái lưng đau ngâm
ngẩm. Con trai năm bảy bữa mới về nhà đúng giờ cơm một lần, nói, má sao nghe toàn chuyện
nhà người ta không hà, kệ người ta chớ.
Jenny Phương hay tuyên bố. Hôm rồi tuyên bố một câu không biết có làm thiệt hay không: "Lần
sau mà vầy nữa (nhậu, về khuya) thì đi luôn đi. Nhà này không ai thức mở cửa. Tôi mệt mỏi lắm
rồi". Tối đến, đàn bà già chờ cả nhà tắt đèn hết rồi mới lọ mọ xuống tầng trệt, mở hé cửa ngồi
chờ con trong bóng tối.
Sáng ra, thấy chồng ngủ vật vạ trên ghế salon, Jenny Phương buông một câu: "Má ngồi chờ
vậy, trộm nó vô nhà hay có chuyện gì xảy ra ai chịu? Thời buổi giờ lưu manh kẻ cướp nó chỉ
chờ mình hở ra là cướp của giết người...". Đàn ông vùng dậy: "Cô câm đi. Cô trù ẻo cho má tôi
bị ăn cướp chém hả?". "Tôi nói vậy đó, ai đi về khuya tự biết...". Đàn bà già vội tới trước mặt con
trai: "Thôi con, má nghe má biết. Má thức cũng mệt, con ráng về sớm...".
Mâm cơm tối chỉ có đàn bà và trẻ con. Jenny Phương vùng vằng dằn dỗi: "Má để phần làm chi!
Ổng đi nhậu rượu bia tràn họng, thứ gì mà hổng có!". Đàn bà già rủ rỉ: "Thứ này hổng có đâu
con. Canh này ăn vô giã rượu, khỏe người nên má nấu. Hồi xưa ba mày cũng sinh tật nhậu
nhẹt, rồi có vợ nhỏ...".
Jenny Phương đùng đùng đứng dậy: "Má đừng nói nữa. Thời má phải chịu, chớ thời này đừng
hòng. Con mà phát hiện ra ổng có bồ là ly hôn liền, không đôi co gì hết. Không cần ai cũng tự
nuôi thân con được...". Rồi Jenny Phương phát hiện sự thật đúng y như vậy. Cô gái kia còn trẻ
lắm, chẳng có nghề ngỗng gì, chỉ biết "nghề" rót bia. Jenny Phương khóc vật vã, mắt sưng đỏ,
ký sẵn vào tờ đơn ly hôn. Nhà cha mẹ xa xôi, Jenny Phương ôm con sang ở nhờ nhà bạn. Đàn
bà già ngày hai lần qua thăm cháu: sáng sớm đưa cháu đi học, chiều đón cháu về; thở dài cặm
cụi nấu ăn để sẵn cho hai mẹ con, thở dài ru cháu ngủ những hôm Jenny Phương đi đâu đó
không về ăn tối.
2. Một tuần, mười ngày, Jenny Phương đã nguôi cơn, con bé đòi "Ba, ba đâu nội?", đàn bà già
ngập ngừng: "Chồng con... mấy bữa nay nó đi làm rồi về nhà lủi thủi, không đi đâu nữa, hay
con...". Lần lữa vậy mà cuối cùng cả nhà cũng đoàn tụ trở lại.
Jenny Phương vẫn vương vất buồn, nhưng mắt đã lại lấp lánh nhìn con khi con bé líu ríu bu lên
xe để ba nó chở đi chơi lòng vòng trong xóm buổi chiều. Đàn bà già mở cái kim băng miệng túi
áo, lấy ra chiếc nhẫn, là nhẫn cưới của con trai, đeo bị chật nên gỡ bỏ vô ngăn kéo, rồi bữa
trước cãi nhau, Jenny Phương đã quăng ra giữa nhà: "Bữa má biểu nó đi làm chiếc nhẫn khác
đeo vô rồi, còn chiếc này, con cất cho nó!".
Jenny Phương cầm chiếc nhẫn, lồng thử vào ngón tay – người giữ chiếc nhẫn này là má,
người giữ chồng cho vợ, giữ vợ cho chồng, cũng là má. Hình như trong mỗi người Jenny
Phương, luôn thiếu, luôn cần có một người đàn bà già. Vậy nên, má ở đây cho con được trọn
vẹn làm một người trẻ, phải không má?