SlideShare a Scribd company logo
‫خور‬ ‫انتگرال‬
‫نویسنده‬:
‫ایزن‬ ‫حسین‬
Fgfg
‫خور‬ ‫انتگرال‬
(‫انتگرال‬ ‫روشهای‬‫گیری‬)
‫اول‬ ‫جلد‬-‫نامعین‬ ‫انتگرال‬
‫نویسنده‬:
‫ایزن‬ ‫حسین‬
‫اول‬ ‫ویرایش‬:
‫مهرماه‬1931
‫مقدمه‬
‫سالم‬
‫روشهای‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫بحث‬ ‫به‬ ‫دارید‬ ‫رو‬ ‫پیش‬ ‫که‬ ‫کتابی‬ ‫در‬‫انتگرال‬‫رو‬ ‫کتاب‬ ‫اسم‬ ‫پردازیم‬ ‫می‬ ‫گیری‬"‫خور‬ ‫انتگرال‬"
‫اس‬ ‫یه‬ ‫خواستم‬ ‫می‬ ‫چون‬ ‫گذاشتم‬‫باشه‬ ‫داشته‬ ‫متفاوت‬ ‫م‬.‫ح‬ ‫کتاب‬ ‫این‬‫در‬ ‫من‬ ‫تدریس‬ ‫سال‬ ‫چندین‬ ‫اصل‬
‫دانشگاه‬‫اون‬ ‫محتوای‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫هست‬ ‫مختلف‬ ‫های‬‫حتی‬ ‫کردم‬ ‫سعی‬ ‫من‬ ‫حال‬ ‫هر‬ ‫به‬ ‫اما‬ ‫بدید‬ ‫نظر‬ ‫باید‬ ‫شما‬ ‫هم‬
‫اشتباه‬ ‫کم‬ ،‫روان‬ ‫کتابی‬ ‫االمکان‬‫اول‬ ‫جلد‬ ‫در‬ ‫کنم‬ ‫آماده‬ ‫براتون‬ ‫رو‬ ‫کامل‬ ‫و‬‫انتگرال‬‫بحث‬ ‫به‬ ‫خور‬‫انتگرال‬‫و‬ ‫نامعین‬
‫تکنیکهای‬‫انتگرال‬‫پردازیم‬ ‫می‬ ‫گیری‬.‫بعدی‬ ‫جلدهای‬ ‫کنه‬ ‫قسمت‬ ‫خدا‬ ‫اگر‬‫انتگرال‬‫به‬ ‫که‬ ‫خور‬‫انتگرال‬،‫معین‬
‫انتگرال‬‫و‬ ‫دوگانه‬...‫البته‬ ‫کنم‬ ‫می‬ ‫آماده‬ ‫براتون‬ ‫رو‬ ‫داشت‬ ‫خواهد‬ ‫اختصاص‬‫اصلی‬ ‫رشته‬ ‫در‬ ‫ریاضی‬ ‫مبحث‬ ‫جز‬ ‫به‬
‫بیارم‬ ‫در‬ ‫کتاب‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫هم‬ ‫رو‬ ‫اونها‬ ‫بتونم‬ ‫امیدوارم‬ ‫که‬ ‫کردم‬ ‫آماده‬ ‫مطالبی‬ ‫هم‬ ‫مکانیک‬ ‫مهندسی‬ ‫یعنی‬ ‫خودم‬.
‫رو‬ ‫روال‬ ‫همین‬ ‫هم‬ ‫کتاب‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫باشم‬ ‫داشته‬ ‫ها‬ ‫بچه‬ ‫با‬ ‫نزدیکی‬ ‫ارتباط‬ ‫کالسهام‬ ‫در‬ ‫کردم‬ ‫سعی‬ ‫همیشه‬ ‫من‬
‫اینج‬ ‫در‬ ‫بنابراین‬ ‫کردم‬ ‫دنبال‬‫شید‬ ‫نمی‬ ‫طرف‬ ‫ریاضی‬ ‫خشک‬ ‫فرمولهای‬ ‫از‬ ‫یکسری‬ ‫با‬ ‫صرفا‬ ‫ا‬.‫داشتم‬ ‫دوست‬ ‫خودم‬
‫اما‬ ‫کنم‬ ‫آماده‬ ‫رنگی‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫رو‬ ‫کتاب‬‫ممک‬ ‫چون‬‫ناکرده‬ ‫خدای‬ ‫نه‬‫بگیره‬ ‫پرینت‬ ‫رو‬ ‫کتاب‬ ‫بخواد‬ ‫کسی‬ ‫وقتی‬ ‫یک‬
‫کنه‬ ‫مطالعه‬ ‫و‬!‫باشید‬ ‫نداشته‬ ‫هم‬ ‫پرینت‬ ‫مشکل‬ ‫تا‬ ‫نوشتم‬ ‫رنگ‬ ‫تک‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫رو‬ ‫کتاب‬.
‫تحسینی‬ ،‫تعریفی‬ ،‫پیشنهادی‬ ،‫سوالی‬ ‫اگر‬ ‫آخر‬ ‫در‬(‫انتقادی‬ ‫الل‬ ‫زبونم‬ ‫احیانا‬ ‫یا‬)!‫م‬ ‫داشتید‬ ‫هم‬‫از‬ ‫یکی‬ ‫از‬ ‫تونید‬ ‫ی‬
‫کنید‬ ‫استفاده‬ ‫زیر‬ ‫روش‬ ‫سه‬:
‫اول‬ ‫روش‬:‫پیغامگیر‬ ‫از‬ ‫استفاده‬:77113127321
‫صفحه‬ ‫در‬ ‫اگر‬ ‫مثال‬32‫در‬ ‫و‬ ‫بدم‬ ‫بیشتری‬ ‫توضیح‬ ‫براتون‬ ‫سایت‬ ‫در‬ ‫تا‬ ‫کنید‬ ‫اشاره‬ ‫دارید‬ ‫اشکالی‬ ‫ششم‬ ‫خط‬
‫بعدی‬ ‫ویرایشهای‬‫انتگرال‬‫بدم‬ ‫انجام‬ ‫رو‬ ‫الزم‬ ‫اصالحات‬ ‫خور‬.
‫د‬ ‫روش‬‫وم‬:‫سایت‬ ‫به‬ ‫مراجعه‬:www.integralkhor.blogfa.com
‫سوم‬ ‫روش‬:‫الکترونیکی‬ ‫پست‬:integralkhor@gmail.com
‫موفقیت‬ ‫آرزوی‬ ‫با‬
‫ایزن‬ ‫حسین‬-‫مهرماه‬ ‫هفتم‬ ‫بیست‬7237
‫فهرست‬
‫اول‬ ‫فصل‬:‫تعریف‬‫انتگرال‬‫پایه‬ ‫فرمولهای‬ ‫و‬‫انتگرال‬‫گیری‬.......................................................‫صف‬‫حه‬:7
‫دوم‬ ‫فصل‬:‫یافته‬ ‫تعمیم‬ ‫فرمولهای‬ ‫و‬ ‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫روش‬............................................................‫صفحه‬:32
‫سوم‬ ‫فصل‬:‫مثلثاتی‬ ‫متغیرهای‬ ‫تغییر‬...........................................................................................‫صفحه‬:14
‫چهارم‬ ‫فصل‬:‫انتگرال‬‫گویا‬ ‫کسرهای‬ ‫از‬ ‫گیری‬.............................................................................‫صفحه‬:43
‫پنجم‬ ‫فصل‬:‫جزء‬ ‫به‬ ‫جزء‬ ‫روش‬....................................................................................................‫صفحه‬:17
‫ششم‬ ‫فصل‬:‫انتگرال‬‫مثلثاتی‬ ‫های‬...............................................................................................‫صفحه‬:32
1
‫اول‬ ‫فصل‬:‫مقدماتی‬ ‫فرمولهای‬ ‫و‬ ‫انتگرال‬ ‫تعریف‬
‫مقدمه‬
‫ها‬ ‫بچه‬ ‫که‬ ‫شنیدید‬ ‫رو‬ ‫جمله‬ ‫این‬ ‫حاال‬ ‫تا‬ ‫حتما‬(‫دانشجو‬ ‫چه‬ ‫و‬ ‫آموز‬ ‫دانش‬ ‫چه‬)‫گن‬ ‫می‬:"‫انتگرال‬ ‫از‬ ‫اما‬ ‫بلدیم‬ ‫خوب‬ ‫رو‬ ‫مشتق‬ ‫ما‬
‫آریم‬ ‫نمی‬ ‫در‬ ‫سر‬!"‫که‬ ‫بگم‬ ‫باید‬ ‫افراد‬ ‫این‬ ‫جواب‬ ‫در‬:‫سری‬ ‫یک‬ ‫و‬ ‫بگیرید‬ ‫یاد‬ ‫خوب‬ ‫رو‬ ‫مشتق‬ ‫شما‬ ‫اگر‬‫ریزه‬‫کاریها‬‫رو‬‫هم‬‫بلد‬
‫باشید‬‫انتگر‬ ‫عملیات‬ ‫راحت‬ ‫خیلی‬ ‫میتونید‬‫کتاب‬ ‫در‬ ‫ما‬ ‫بدید‬ ‫انجام‬ ‫رو‬ ‫گیری‬ ‫ال‬‫خور‬ ‫انتگرال‬‫میشه‬ ‫آماده‬ ‫جلد‬ ‫چندین‬ ‫در‬ ‫که‬
(‫و‬ ‫دوگانه‬ ‫انتگرال‬ ،‫معین‬ ‫انتگرال‬ ،‫نامعین‬ ‫انتگرال‬)...‫رو‬ ‫سرتون‬ ‫خب‬ ،‫کنیم‬ ‫مرور‬ ‫هم‬ ‫با‬ ‫رو‬ ‫کاریها‬ ‫ریزه‬ ‫این‬ ‫کنیم‬ ‫می‬ ‫سعی‬
‫د‬‫بریم‬ ‫نیارم‬ ‫رد‬‫درسمون‬ ‫سراغ‬.
‫انتگرال‬
‫ساده‬ ‫خیلی‬ ‫صورت‬ ‫به‬‫گیری‬ ‫مشتق‬ ‫عمل‬ ‫عکس‬ ‫گیری‬ ‫انتگرال‬‫کنید‬ ‫دقت‬ ‫زیر‬ ‫مثال‬ ‫به‬ ‫چطور؟‬ ‫اما‬ ‫است‬:
‫مشتق‬
‫شده‬ ‫مشتقش‬ ‫که‬ ‫هست‬ ‫تابعی‬ ‫چه‬ ‫اون‬ ‫بپرسن‬ ‫شما‬ ‫از‬ ‫اگه‬ ‫حاال‬‫میگین؟‬ ‫چی‬‫میگ‬ ‫سریع‬ ‫حتما‬‫ی‬‫ن‬:‫معلومه‬ ‫خب‬‫شایدم‬
‫ب‬ ‫یکی‬‫گه‬‫یا‬‫جواب‬ ‫این‬ ‫همه‬ ‫و‬‫ه‬‫درسته‬ ‫هم‬ ‫ا‬.‫با‬ ‫که‬ ‫ثابتی‬ ‫عدد‬ ‫بگید‬ ‫تونید‬ ‫نمی‬ ‫شما‬ ‫که‬ ‫اینه‬ ‫واقعیت‬‫جمع‬
‫عدد‬ ‫گیری‬ ‫مشتق‬ ‫در‬ ‫چون‬ ‫بوده‬ ‫چند‬ ‫شده‬‫ثابت‬‫ح‬‫میشه‬ ‫ذف‬(‫میشه‬ ‫صفر‬)‫ما‬ ‫جواب‬ ‫بگیم‬ ‫تونیم‬ ‫می‬ ‫کلی‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫بنابراین‬
‫که‬ ‫هست‬‫یه‬‫ثابته‬ ‫عدد‬.‫داریم‬ ‫انتگرالی‬ ‫بیان‬ ‫به‬:
‫شده‬ ‫مشتقش‬ ‫که‬ ‫تابعیه‬ ‫چه‬ ‫اون‬ ‫بگید‬ ‫حاال‬ ‫خب‬‫؟‬
‫آقااجازه‬:‫معلومه‬‫انتگرالی‬ ‫بیان‬ ‫به‬ ‫یا‬:
‫آفرین‬‫گرفتین‬ ‫یاد‬ ‫درسو‬ ‫که‬ ‫مشخصه‬!‫انتگرال‬ ‫تعریف‬ ‫یعنی‬ ‫مطلب‬ ‫اصل‬ ‫سراغ‬ ‫بریم‬ ‫وقتشه‬ ‫دیگه‬.
2
‫انتگرال‬ ‫تعریف‬
‫زیرهست‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫انتگرال‬ ‫یک‬ ‫کلی‬ ‫شکل‬:
‫که‬‫ر‬‫ا‬‫پایین‬ ‫حد‬‫و‬‫ر‬‫ا‬‫می‬ ‫انتگرال‬ ‫باالی‬ ‫حد‬‫گ‬‫وی‬‫یم‬‫هست‬ ‫انتگرال‬ ‫جلوی‬ ‫تابع‬ ‫هم‬.
‫یک‬ ‫تذکد‬:‫یعنی‬ ‫انتگرال‬ ‫حدود‬ ‫اگر‬‫میگوییم‬ ‫نامعین‬ ‫رو‬ ‫انتگرال‬ ‫اینصورت‬ ‫غیر‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫معین‬ ‫رو‬ ‫انتگرال‬ ‫باشند‬ ‫شده‬ ‫داده‬.
‫معین‬ ‫انتگرال‬
‫انتگرال‬‫نا‬‫معین‬
‫ما‬‫اول‬ ‫جلد‬ ‫در‬‫خور‬ ‫انتگرال‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫بررسی‬ ‫رو‬ ‫نامعین‬ ‫انتگرال‬ ‫فقط‬.
‫دو‬ ‫تذکر‬:‫یعنی‬‫انتگرال‬‫گیری‬‫به‬ ‫نسبت‬‫شود‬ ‫می‬ ‫انجام‬(‫ما‬ ‫متغیر‬‫است‬)‫بنابراین‬‫که‬ ‫عبارتی‬ ‫هر‬‫عدد‬ ‫ندارد‬
‫شود‬ ‫می‬ ‫فرض‬ ‫ثابت‬.
‫تعریف‬ ‫با‬ ‫که‬ ‫حاال‬‫انتگرال‬‫باشه‬ ‫ذهنتون‬ ‫تو‬ ‫باید‬ ‫همیشه‬ ‫که‬ ‫کنم‬ ‫می‬ ‫عنوان‬ ‫رو‬ ‫ای‬ ‫نکته‬ ‫یه‬ ‫شدید‬ ‫آشنا‬:
‫انتگرال‬ ‫جواب‬ ‫از‬ ‫اگر‬‫نامعین‬‫برسیم‬ ‫انتگرال‬ ‫جلوی‬ ‫تابع‬ ‫به‬ ‫باید‬ ‫بگیریم‬ ‫مشتق‬
3
‫بیان‬ ‫به‬‫انتگرال‬‫داریم‬ ‫ی‬:
‫مثال‬ ‫عنوان‬ ‫به‬:
‫مهم‬ ‫تذکر‬:‫جواب‬ ‫باشه‬ ‫یادتون‬‫انتگرال‬‫رو‬‫بیارید‬ ‫بدست‬ ‫روشی‬ ‫هر‬ ‫از‬(‫دستی‬ ‫بغل‬ ‫از‬ ‫کمک‬،‫داخل‬ ‫نوشتن‬‫ماشین‬
‫فیری‬ ‫هندز‬ ،‫حساب‬)...‫کنه‬ ‫صدق‬ ‫باال‬ ‫قاعده‬ ‫در‬ ‫باید‬!!
‫صورت‬ ‫به‬ ‫انتگرالی‬ ‫امتحان‬ ‫جلسه‬ ‫در‬ ‫کنید‬ ‫فرض‬ :‫مثال‬
‫صورت‬ ‫به‬ ‫رو‬ ‫جواب‬ ‫شما‬ ‫دستی‬ ‫بغل‬ ‫و‬ ‫شده‬ ‫داده‬‫آورده‬ ‫بدست‬!‫درسته؟‬ ‫جواب‬ ‫نظرتون‬ ‫به‬ ‫آیا‬
‫حل‬:‫بگیریم‬ ‫مشتق‬ ‫جواب‬ ‫از‬ ‫کافیه‬ ‫خب‬:
‫درس‬ ‫جواب‬ ‫بینید‬ ‫می‬ ‫که‬ ‫همونطور‬‫ت‬‫نیست‬!‫صورت‬ ‫به‬ ‫درست‬ ‫جواب‬ ‫و‬ ‫داره‬ ‫اشتباه‬ ‫منفی‬ ‫یه‬ ‫فقط‬ ‫البته‬
‫است‬.
‫اخالقی‬ ‫گیری‬ ‫نتیجه‬:‫کنید‬ ‫تکیه‬ ‫خودتون‬ ‫معلومات‬ ‫به‬ ‫کنید‬ ‫سعی‬.
4
‫گیری‬ ‫انتگرال‬ ‫در‬ ‫مهم‬ ‫قانون‬ ‫دو‬
‫اول‬ ‫قانون‬
‫بگیریم‬ ‫مشتق‬ ‫جداگانه‬ ‫توابع‬ ‫تک‬ ‫تک‬ ‫از‬ ‫کافیه‬ ‫تابع‬ ‫چند‬ ‫تفریق‬ ‫و‬ ‫جمع‬ ‫از‬ ‫گیری‬ ‫مشتق‬ ‫برای‬ ‫باشه‬ ‫یادتون‬ ‫اگر‬.‫برای‬ ‫اینجا‬ ‫در‬
‫انتگرال‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫عمل‬ ‫صورت‬ ‫همین‬ ‫به‬ ‫هم‬ ‫گیری‬‫باشیم‬ ‫داشته‬ ‫رو‬ ‫تابع‬ ‫چند‬ ‫تفریق‬ ‫یا‬ ‫جمع‬ ‫انتگرال‬ ‫جلوی‬ ‫در‬ ‫اگر‬ ‫یعنی‬
‫جداگانه‬ ‫توابع‬ ‫تک‬ ‫تک‬ ‫برای‬‫انتگرال‬‫نویسیم‬ ‫می‬‫داریم‬ ‫ریاضی‬ ‫بیان‬ ‫به‬:
‫مثال‬ ‫عنوان‬ ‫به‬:
‫یک‬ ‫تذکر‬:‫جداگانه‬ ‫تابع‬ ‫هر‬ ‫برای‬ ‫وقتی‬‫انتگرال‬‫نوشتید‬ ‫رو‬‫نشه‬ ‫فراموش‬!
‫دو‬ ‫تذکر‬:‫یکدفعه‬ ‫تونید‬ ‫می‬ ‫شدید‬ ‫ای‬ ‫حرفه‬ ‫یکم‬ ‫وقتی‬‫انتگرال‬‫بدید‬ ‫انجام‬ ‫رو‬ ‫گیری‬‫تفکیک‬ ‫به‬ ‫نیازی‬ ‫دیگه‬ ‫و‬‫انتگرال‬‫نیست‬.
‫دوم‬ ‫قانون‬ ‫اما‬ ‫و‬
‫ثابت‬ ‫عدد‬ ‫یک‬ ‫اگر‬(‫مانند‬)‫از‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫توان‬ ‫می‬ ‫باشد‬ ‫شده‬ ‫ضرب‬ ‫انتگرال‬ ‫جلوی‬ ‫تابع‬ ‫در‬‫انتگرال‬‫آورد‬ ‫بیرون‬.
‫هم‬ ‫گیری‬ ‫مشتق‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫رو‬ ‫قانون‬ ‫همین‬ ‫باشه‬ ‫یادتون‬ ‫اگه‬‫داشتیم‬.
5
‫مثال‬ ‫چند‬:
‫تفاوت‬‫انتگرال‬‫و‬‫نه؟‬ ‫یا‬ ‫شدید‬ ‫متوجه‬ ‫رو‬
‫در‬ ‫کنید‬ ‫توجه‬‫انتگرال‬‫متغیر‬‫هست‬(‫چون‬‫داریم‬)‫بنابراین‬‫از‬ ‫و‬ ‫شه‬ ‫می‬ ‫محسوب‬ ‫ثابت‬ ‫عدد‬‫انتگرال‬‫بیرون‬
‫در‬ ‫اما‬ ‫میاد‬‫انتگرال‬‫متغیر‬‫هست‬(‫چون‬‫داریم‬)‫بنابراین‬‫از‬ ‫و‬ ‫شه‬ ‫می‬ ‫محسوب‬ ‫ثابت‬ ‫عدد‬‫انتگرال‬‫میاد‬ ‫بیرون‬.
‫چهارم‬ ‫و‬ ‫سوم‬ ‫قانون‬ ‫اما‬ ‫و‬!
‫متاسفانه‬‫بعضی‬‫برای‬ ‫کنن‬ ‫می‬ ‫فکر‬ ‫ها‬ ‫بچه‬ ‫از‬‫انتگرال‬‫هم‬ ‫توابع‬ ‫تقسیم‬ ‫و‬ ‫ضرب‬ ‫از‬ ‫گیری‬(‫مشتق‬ ‫مثل‬)‫داریم‬ ‫فرمول‬‫اما‬
‫چن‬ ‫متاسفانه‬‫ر‬ ‫بنابراین‬ ‫ندارد‬ ‫وجود‬ ‫فرمولی‬ ‫ین‬‫هستند‬ ‫اشتباه‬ ‫زیر‬ ‫وابط‬:
‫ندارد‬ ‫وجود‬ ‫چهارمی‬ ‫و‬ ‫سوم‬ ‫قانون‬ ‫بنابراین‬!!
6
‫مثال‬:‫انتگرال‬‫برای‬ ‫را‬ ‫شده‬ ‫داده‬ ‫های‬‫انتگرال‬‫کنید‬ ‫آماده‬ ‫گیری‬!
‫حل‬:
‫تذکر‬:‫یادآوری‬ ‫برای‬ ‫ولی‬ ‫بلدید‬ ‫همتون‬ ‫دونم‬ ‫می‬:
‫می‬ ‫صورت‬ ‫همین‬ ‫به‬‫تون‬‫بنویسیم‬ ‫یم‬:
‫یا‬
‫پ‬ ‫خیلی‬ ‫گفتم‬ ‫که‬ ‫رو‬ ‫نکاتی‬ ‫این‬ ‫ممکنه‬‫ساده‬ ‫نکات‬ ‫همین‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫عدم‬ ‫که‬ ‫داده‬ ‫نشون‬ ‫تجربه‬ ‫اما‬ ‫بیاد‬ ‫نظرتون‬ ‫به‬ ‫افتاده‬ ‫پا‬ ‫یش‬
‫در‬ ‫اشتباهات‬ ‫اکثر‬ ‫منشاء‬‫انتگرال‬‫بود‬ ‫خواهد‬ ‫و‬ ‫بوده‬ ‫گیری‬!!
7
‫فرمولهای‬‫پایه‬‫انتگرال‬‫گیری‬
‫در‬‫قسمت‬ ‫این‬‫از‬ ‫یکسری‬ ‫ابتدا‬ ‫در‬ ‫ما‬‫انتگرال‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫سعی‬ ‫ادامه‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫کنیم‬ ‫می‬ ‫حفظ‬ ‫رو‬ ‫ساده‬ ‫های‬‫انتگرال‬‫پیچیده‬ ‫های‬
‫تر‬‫مثل‬ ‫هایی‬ ‫تکنیک‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫رو‬‫به‬ ‫جزء‬ ‫به‬ ‫جزء‬ ‫یا‬ ‫متغیر‬ ‫تغییر‬‫انتگرال‬‫کنیم‬ ‫تبدیل‬ ‫تر‬ ‫ساده‬ ‫های‬.‫این‬‫انتگرال‬‫های‬
‫پایه‬ ‫فرمولهای‬ ‫اینجا‬ ‫در‬ ‫رو‬ ‫ساده‬‫انتگرال‬‫نامیم‬ ‫می‬ ‫گیری‬.‫فرمول‬ ‫اولین‬ ‫اما‬ ‫و‬:
‫از‬ ‫اگر‬ ‫کنید‬ ‫دقت‬(‫انتگرال‬ ‫جواب‬ ‫یعنی‬)‫جلوی‬ ‫تابع‬ ‫به‬ ‫بگیریم‬ ‫مشتق‬‫انتگرال‬‫رسیم‬ ‫می‬.
‫تذکر‬:‫فرمول‬ ‫واضحه‬‫بنویسید‬ ‫هم‬ ‫دیگری‬ ‫متغیر‬ ‫هر‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫تونیم‬ ‫می‬ ‫رو‬ ‫باال‬‫مثال‬ ‫عنوان‬ ‫به‬
‫آقا‬‫اجازه‬:‫بگیم‬ ‫تونیم‬ ‫می‬‫و‬‫فقط‬ ‫و‬ ‫کنن‬ ‫می‬ ‫خنثی‬ ‫همدیگرو‬‫مونه؟‬ ‫می‬
‫استاد‬:‫گفت‬ ‫میشه‬ ‫آره‬ ‫خاموش‬ ‫چراغ‬!‫نکنی‬ ‫تکیه‬ ‫زیاد‬ ‫آبگوشتی‬ ‫قوانین‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫کن‬ ‫سعی‬ ‫ولی‬!!!
‫دوم‬ ‫فرمول‬ ‫سراغ‬ ‫بریم‬ ‫اینکه‬ ‫از‬ ‫قبل‬‫دو‬‫کنم‬ ‫می‬ ‫یادآوری‬ ‫براتون‬ ‫رو‬ ‫رابطه‬ ‫تا‬.
‫عنوان‬ ‫به‬‫مثال‬:
‫یادآوری‬1
8
‫و‬‫دوم‬ ‫رابطه‬ ‫اما‬
‫مبحث‬ ‫رابطه‬ ‫پرکاربردترین‬ ‫و‬ ‫مهمترین‬ ‫باال‬ ‫رابطه‬‫انتگرال‬‫باشید‬ ‫مسلط‬ ‫اون‬ ‫بر‬ ‫کامال‬ ‫باید‬ ‫بنابراین‬ ‫باشد‬ ‫می‬ ‫گیری‬.
‫ت‬‫یک‬ ‫ذکر‬:‫باال‬ ‫فرمول‬ ‫در‬(‫یعنی‬‫توان‬)‫می‬‫عددی‬ ‫هر‬ ‫تواند‬(‫کسری،صحیح‬،)....‫جز‬ ‫به‬‫باشد‬
‫دو‬ ‫تذکر‬:‫باید‬ ‫حتما‬ ‫باال‬ ‫فرمول‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫برای‬‫باشد‬ ‫کسر‬ ‫صورت‬ ‫در‬.‫شده‬ ‫داده‬ ‫مسئله‬ ‫در‬ ‫اگر‬ ‫بنابراین‬‫کسر‬ ‫مخرج‬ ‫در‬
‫باال‬ ‫روابط‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫باید‬ ‫باشد‬ ‫رادیکال‬ ‫زیر‬ ‫در‬ ‫یا‬(‫یادآوری‬1)‫توان‬ ‫صورت‬ ‫به‬‫نوشت‬ ‫کسر‬ ‫صورت‬ ‫در‬ ‫دار‬.
‫مثال‬ ‫تا‬ ‫چند‬ ‫حاال‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫حل‬ ‫هم‬ ‫با‬ ‫آسون‬.
‫مثال‬:‫م‬‫محاسبه‬ ‫طلوبست‬‫انتگرال‬‫زیر‬ ‫های‬:
‫حل‬:
‫تذک‬‫ر‬:‫از‬ ‫بعد‬ ‫معموال‬‫انتگرال‬‫آخر‬ ‫جواب‬ ‫آوردن‬ ‫بدست‬ ‫و‬ ‫گیری‬‫رادیکالی‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫کسری‬ ‫توان‬ ‫جای‬ ‫به‬ ‫رو‬ ‫جواب‬ ‫که‬ ‫بهتره‬
‫بنویسیم‬.
9
‫کنید‬ ‫دقت‬‫صورت‬ ‫به‬ ‫یکی‬ ‫بنویسیم‬ ‫صورت‬ ‫دو‬ ‫به‬ ‫تونیم‬ ‫می‬ ‫رو‬‫بنویسیم‬ ‫اینکه‬ ‫یا‬:
‫صحیح‬ ‫توان‬ ‫واقع‬ ‫در‬‫نوشتیم‬ ‫رادیکال‬ ‫بیرون‬ ‫رو‬
10
‫مهم‬ ‫قلق‬:‫کسری‬ ‫انتگرالهای‬ ‫محاسبه‬ ‫برای‬‫کنیم‬ ‫تفکیک‬ ‫را‬ ‫کسر‬ ‫است‬ ‫بهتر‬ ‫معموال‬ ‫باشد‬ ‫ای‬ ‫جمله‬ ‫تک‬ ‫کسر‬ ‫مخرج‬ ‫که‬
‫سه‬‫خاص‬ ‫حالت‬‫مهم‬‫رابطه‬ ‫از‬‫دوم‬(‫این‬‫سه‬‫تا‬‫انتگرال‬‫خوبه‬ ‫آیندتون‬ ‫واسه‬ ‫کنید‬ ‫حفظ‬ ‫رو‬)!
‫سوم‬ ‫رابطه‬،‫انتگرال‬‫کسینوس‬ ‫و‬ ‫سینوس‬
‫جواب‬ ‫از‬ ‫حاال‬‫انتگرال‬‫می‬ ‫مشتق‬ ‫باال‬ ‫های‬‫نه‬ ‫یا‬ ‫رسیم‬ ‫می‬ ‫انتگرال‬ ‫جلوی‬ ‫تابع‬ ‫به‬ ‫ببینیم‬ ‫گیریم‬!
‫مشتق‬
‫مشتق‬
‫چی‬ ‫همه‬ ‫که‬ ‫بینید‬ ‫می‬‫آرومه‬!
‫کنیم‬ ‫حل‬ ‫مثال‬ ‫قسمت‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫اینکه‬ ‫از‬ ‫قبل‬‫یادآوری‬ ‫براتون‬ ‫رو‬ ‫مثلثاتی‬ ‫رابطه‬ ‫تا‬ ‫چند‬‫می‬‫کنم‬.
11
‫چند‬ ‫حاال‬ ‫خب‬‫انتگرال‬‫خوشکل‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫حل‬ ‫هم‬ ‫با‬.
‫تذکر‬:‫این‬ ‫حل‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫ای‬ ‫ساده‬ ‫های‬ ‫ایده‬ ‫کنید‬ ‫دقت‬‫انتگرال‬‫خوره‬ ‫می‬ ‫بدردتون‬ ‫بعدا‬ ‫رفته‬ ‫بکار‬ ‫ها‬.
‫مثال‬:‫حل‬ ‫مطلوبست‬‫انتگرال‬‫زیر‬ ‫های‬:
‫یادآوری‬2
12
‫حل‬:
‫حل‬ ‫در‬ ‫کنید‬ ‫دقت‬‫انتگرال‬‫نوشتیم‬ ‫زیر‬ ‫شکل‬ ‫به‬ ‫رو‬ ‫کسر‬ ‫صورت‬ ‫باال‬:
13
‫چهارم‬ ‫رابطه‬
‫داشتیم‬ ‫باشه‬ ‫یادتون‬ ‫اگه‬:
‫مشتق‬
‫مشتق‬
‫مشتق‬
‫مشتق‬
‫محاسبه‬ ‫برای‬ ‫کنید‬ ‫دقت‬‫انتگرال‬‫معکوس‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫سکانت‬‫از‬ ‫سپس‬ ‫نوشته‬ ‫کسینوس‬‫استفاده‬ ‫کسر‬ ‫مشتق‬ ‫قانون‬
‫کنیم‬ ‫می‬(‫کسکانت‬ ‫برای‬ ‫صورت‬ ‫همین‬ ‫به‬)
14
‫مثال‬:‫محاسبه‬ ‫مطلوبست‬‫انتگرال‬‫زیر‬ ‫های‬:
‫حل‬:
‫تذکر‬:‫حل‬ ‫برای‬ ‫کنید‬ ‫دقت‬‫انتگرال‬‫به‬ ‫رو‬ ‫یک‬ ‫عدد‬ ‫ابتدا‬ ‫باال‬‫انتگرال‬‫رابطه‬ ‫شکل‬ ‫به‬ ‫تا‬ ‫کردیم‬ ‫اضافه‬(a)‫دوباره‬ ‫سپس‬ ‫بیاد‬ ‫در‬
‫از‬ ‫رو‬ ‫یک‬‫انتگرال‬‫کرده‬ ‫کم‬‫و‬‫انتگرال‬‫کردیم‬ ‫تفکیک‬ ‫رو‬ ‫ها‬.
15
‫ت‬‫ا‬‫لگاریتمی‬ ‫و‬ ‫نمایی‬ ‫بع‬
‫بحث‬ ‫شروع‬ ‫از‬ ‫قبل‬‫جدید‬‫پردازیم‬ ‫می‬ ‫لگاریتمی‬ ‫و‬ ‫نمایی‬ ‫توابع‬ ‫یادآوری‬ ‫به‬.
‫یادآوری‬3
‫نمایی‬ ‫تابع‬:‫صورت‬ ‫به‬ ‫تابعی‬ ‫نمایی‬ ‫تابع‬ ‫از‬ ‫منظور‬‫که‬ ‫است‬‫و‬ ‫پایه‬ ‫را‬‫نما‬ ‫را‬(‫توان‬)‫اگر‬ ‫گوییم‬ ‫می‬
‫نپر‬ ‫عدد‬ ‫برابر‬ ‫نمایی‬ ‫تابع‬ ‫پایه‬(e=2.718…)‫آن‬ ‫به‬ ‫باشد‬‫گوییم‬ ‫می‬ ‫طبیعی‬ ‫نمایی‬ ‫تابع‬(‫تابع‬ ‫خالصه‬ ‫صورت‬ ‫به‬
‫نمایی‬)‫تابع‬‫داریم‬ ‫یعنی‬ ‫کند‬ ‫می‬ ‫پیروی‬ ‫تواندار‬ ‫اعداد‬ ‫تقسیم‬ ‫و‬ ‫ضرب‬ ‫قوانین‬ ‫از‬:
‫یادآوری‬4
‫لگاریتم‬:‫صورت‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫تابع‬ ‫لگاریتم‬‫نویسیم‬ ‫می‬ ‫زیر‬:
‫لگاریتم‬ ‫خوانیم‬ ‫می‬ ‫و‬‫مبنای‬ ‫در‬(‫پایه‬)‫شود‬ ‫می‬.‫است‬ ‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫نمایی‬ ‫و‬ ‫لگاریتمی‬ ‫تابع‬ ‫بین‬ ‫رابطه‬:
‫جای‬ ‫به‬ ‫باشد‬ ‫نپر‬ ‫عدد‬ ‫لگاریتم‬ ‫مبنای‬ ‫اگر‬‫نویسیم‬ ‫می‬‫قوانین‬ ‫گوییم‬ ‫می‬ ‫طبیعی‬ ‫لگاریتم‬ ‫آن‬ ‫به‬ ‫و‬
‫شود‬ ‫می‬ ‫بیان‬ ‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫طبیعی‬ ‫لگاریتم‬ ‫پایه‬:
16
‫مثال‬ ‫چندتا‬ ‫حاال‬‫مهم‬‫کنید‬ ‫دقت‬ ‫خوب‬ ‫زنم‬ ‫می‬:
‫اما‬ ‫و‬‫انتگرال‬‫لگاریتم‬ ‫و‬ ‫نمایی‬ ‫توابع‬
‫مشتق‬ ‫که‬ ‫هست‬ ‫یادتون‬ ‫حتما‬‫خودش‬ ‫میشه‬‫بنابراین‬‫انتگرال‬‫هم‬‫خودش‬‫شود‬ ‫می‬.‫یعنی‬:
‫مثال‬:
17
‫مشتق‬ ‫همچنین‬‫میشه‬‫بنابراین‬:
‫اجازه‬ ‫آقا‬:‫چیه؟‬ ‫مطلق‬ ‫قدر‬ ‫عالمت‬ ‫این‬
‫استاد‬:‫که‬ ‫اینه‬ ‫واسه‬ ‫مطلق‬ ‫قدر‬ ‫عالمت‬‫جلوی‬ ‫تابع‬‫باشه‬ ‫مثبت‬ ‫باید‬ ‫لگاریتم‬‫عالمت‬ ‫هیچوقت‬ ‫دانشجویی‬ ‫زمان‬ ‫خودم‬ ‫البته‬ ،
‫نمیومد‬ ‫خوشم‬ ‫ازش‬ ‫چون‬ ‫زاشتم‬ ‫نمی‬ ‫لگاریتم‬ ‫جلوی‬ ‫رو‬ ‫مطلق‬ ‫قدر‬!!‫ندی‬ ‫انجام‬ ‫بد‬ ‫کارای‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫بهتره‬ ‫شما‬ ‫البته‬!
‫مثال‬:‫انتگرال‬‫کنید‬ ‫حل‬ ‫را‬ ‫زیر‬ ‫های‬
‫حل‬:
‫شدید‬ ‫متوجه‬‫استفاده‬ ‫قلقی‬ ‫چه‬ ‫از‬ ‫که‬‫این‬ ‫به‬ ‫یا‬ ‫کردیم‬‫؟؟‬ ‫رفت‬ ‫یادتون‬ ‫زودی‬!!!
‫انتگرال‬‫نگف‬ ‫مگه‬ ‫؟‬ ‫هست‬ ‫خاطرتون‬‫خوبه‬ ‫آیندتون‬ ‫واسه‬ ‫کنید‬ ‫حفظش‬ ‫تم‬!!
18
‫کنی‬ ‫قاطی‬ ‫هم‬ ‫با‬ ‫رو‬ ‫لگاریتمی‬ ‫و‬ ‫نمایی‬ ‫توابع‬ ‫خوایم‬ ‫می‬ ‫حاال‬‫م‬‫؟‬ ‫میاد‬ ‫در‬ ‫توش‬ ‫از‬ ‫چی‬ ‫ببینیم‬‫دو‬ ‫روال‬ ‫طبق‬ ‫قبلش‬ ‫اما‬‫رابطه‬ ‫تا‬
‫کنیم‬ ‫می‬ ‫یادآوری‬ ‫رو‬.
‫که‬ ‫بینید‬ ‫می‬ ‫کنید‬ ‫دقت‬ ‫اگه‬‫همدیگر‬‫فقط‬ ‫و‬ ‫کنند‬ ‫می‬ ‫خنثی‬ ‫رو‬‫مونه‬ ‫می‬!
‫اجازه‬ ‫آقا‬:‫؟؟‬ ‫بیاریم‬ ‫در‬ ‫رابطه‬ ‫خودمون‬ ‫از‬ ‫الکی‬ ‫کاریه‬ ‫چه‬ ‫آخه‬
‫استاد‬:‫مهندسی‬ ‫دروس‬ ‫از‬ ‫خیلی‬ ‫در‬ ‫رابطه‬ ‫تا‬ ‫دو‬ ‫این‬ ‫اتفاقا‬(‫دیفرانسیل‬ ‫معادالت‬ ‫خصوص‬ ‫به‬)‫به‬‫خوره‬ ‫می‬ ‫دردتون‬‫چطور؟‬ ‫اما‬
‫زنم‬ ‫می‬ ‫براتون‬ ‫مثال‬ ‫یه‬.
‫مسئله‬ ‫یک‬ ‫حل‬ ‫خالل‬ ‫در‬ ‫کنید‬ ‫فرض‬‫رابطه‬ ‫به‬‫ما‬ ‫از‬ ‫مسئله‬ ‫و‬ ‫رسیدیم‬‫می‬ ‫رو‬‫شر‬ ‫از‬ ‫چطور‬ ‫حاال‬ ‫خواد‬‫خالص‬
‫بشیم‬‫؟‬
‫جواب‬:‫آوردیم‬ ‫بدست‬ ‫که‬ ‫ای‬ ‫رابطه‬ ‫طرفین‬ ‫از‬ ‫کافیه‬‫بگیریم‬‫و‬‫سپس‬‫رابطه‬ ‫از‬‫کنیم‬ ‫استفاده‬.
‫بنابراین‬:
‫یادآوری‬5
‫مثال‬
‫مثال‬
‫صورت‬ ‫به‬ ‫ای‬ ‫رابطه‬ ‫با‬ ‫هرگاه‬‫شدی‬ ‫مواجه‬‫م‬‫آوردن‬ ‫بدست‬ ‫برای‬‫از‬
‫رابطه‬ ‫طرفین‬‫رابطه‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫گیریم‬ ‫می‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫استفاده‬
19
‫رابطه‬ ‫به‬ ‫مسئله‬ ‫یک‬ ‫حل‬ ‫خالل‬ ‫در‬ ‫کنید‬ ‫فرض‬ ‫حاال‬‫ما‬ ‫از‬ ‫مسئله‬ ‫و‬ ‫رسیدیم‬‫می‬ ‫رو‬‫شر‬ ‫از‬ ‫چطور‬ ‫حاال‬ ‫خواد‬
‫؟‬ ‫بشیم‬ ‫خالص‬
‫جواب‬:‫ای‬ ‫رابطه‬ ‫طرفین‬ ‫کافیه‬‫توان‬ ‫آوردیم‬ ‫بدست‬ ‫که‬ ‫رو‬‫رابطه‬ ‫از‬ ‫سپس‬ ‫و‬ ‫دهیم‬ ‫قرار‬
‫کنیم‬ ‫استفاده‬.
‫بنابراین‬:
‫تا‬ ‫چند‬ ‫گرفتید‬ ‫یاد‬ ‫رو‬ ‫رابطه‬ ‫تا‬ ‫دو‬ ‫این‬ ‫که‬ ‫حاال‬‫انتگرال‬‫قشنگ‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫حل‬ ‫هم‬ ‫با‬
‫مثال‬:‫حل‬ ‫مطلوبست‬‫انتگرال‬‫زیر‬ ‫های‬:
‫حل‬:
‫صورت‬ ‫به‬ ‫ای‬ ‫رابطه‬ ‫با‬ ‫هرگاه‬‫شدی‬ ‫مواجه‬‫م‬‫آوردن‬ ‫بدست‬ ‫برای‬
‫رابطه‬ ‫طرفین‬‫توان‬ ‫را‬‫دهیم‬ ‫می‬ ‫قرار‬‫رابطه‬ ‫از‬ ‫و‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫استفاده‬
20
‫مثلثاتی‬ ‫معکوس‬ ‫توابع‬
‫بررسی‬ ‫به‬ ‫فصل‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫بخش‬ ‫آخرین‬ ‫در‬‫انتگرال‬‫مثلثاتی‬ ‫معکوس‬ ‫توابع‬(‫تانژانت‬ ‫آرک‬ ‫و‬ ‫سینوس‬ ‫آرک‬)‫پردازیم‬ ‫می‬.
‫هست‬ ‫یادتون‬ ‫که‬ ‫همونطور‬(‫نیست‬ ‫یادتون‬ ‫مطمئنم‬ ‫که‬)!!!‫داشتیم‬ ‫مشتق‬ ‫مبحث‬ ‫از‬:
‫داریم‬ ‫بنابراین‬:
‫داریم‬ ‫کلی‬ ‫حالت‬ ‫در‬ ‫و‬:
‫توجه‬:‫باال‬ ‫روابط‬ ‫در‬‫است‬ ‫ثابت‬ ‫عددی‬.
21
‫مثال‬:‫حل‬ ‫مطلوبست‬‫انتگرال‬‫زیر‬ ‫های‬:
‫حل‬:
22
1-‫انتگرال‬‫کنید‬ ‫حل‬ ‫را‬ ‫زیر‬ ‫های‬(‫گرمی‬ ‫دست‬ ‫مسائل‬)
2-‫انتگرال‬‫کنید‬ ‫حل‬ ‫را‬ ‫زیر‬ ‫های‬(‫مسائل‬‫مخ‬‫گرمی‬)
‫اول‬ ‫فصل‬ ‫مسائل‬
23
‫دوم‬ ‫فصل‬:‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫روش‬(‫جانشینی‬)
‫های‬ ‫انتگرال‬ ‫از‬ ‫برخی‬ ‫کار‬ ‫اینجای‬ ‫تا‬‫کردیم‬ ‫حساب‬ ‫پایه‬ ‫روابط‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫رو‬ ‫ساده‬‫باهاشون‬ ‫ما‬ ‫که‬ ‫هایی‬ ‫انتگرال‬ ‫از‬ ‫خیلی‬ ‫اما‬
‫نیستند‬ ‫حل‬ ‫قابل‬ ‫فرمولها‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫شیم‬ ‫می‬ ‫روبرو‬‫بن‬‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫باید‬ ‫ابراین‬‫روشها‬‫ی‬‫خاصی‬‫داده‬ ‫های‬ ‫انتگرال‬
‫از‬ ‫یکی‬ ‫کنیم‬ ‫ساده‬ ‫را‬ ‫شده‬‫پردازیم‬ ‫می‬ ‫آن‬ ‫توضیح‬ ‫به‬ ‫ادامه‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫دارد‬ ‫نام‬ ‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫روش‬ ، ‫روشها‬ ‫این‬
،‫بگیرید‬ ‫نظر‬ ‫در‬ ‫رو‬ ‫زیر‬ ‫انتگرال‬(‫نمی‬ ‫رو‬ ‫انتگرال‬ ‫این‬ ‫که‬ ‫مشخصه‬‫کنیم‬ ‫حساب‬ ‫پایه‬ ‫روابط‬ ‫از‬ ‫تونیم‬)
‫یه‬ ‫برابر‬ ‫رو‬ ‫رادیکال‬ ‫زیر‬ ‫عبارت‬ ‫ابتدا‬‫مثل‬ ‫جدید‬ ‫متغیر‬‫میدیم‬ ‫قرار‬‫گیریم‬ ‫می‬ ‫دیفرانسیل‬ ‫رابطه‬ ‫طرفین‬ ‫از‬ ‫سپس‬ ‫و‬:
‫اجازه‬ ‫آقا‬:‫چی؟‬ ‫یعنی‬ ‫گیریم‬ ‫می‬ ‫دیفرانسیل‬
‫استاد‬:‫بگیم‬ ‫بخوایم‬ ‫ساده‬ ‫خیلی‬‫در‬ ‫رو‬ ‫مشتق‬ ‫حاصل‬ ‫بعد‬ ‫بگیر‬ ‫مشتق‬ ‫عبارت‬ ‫از‬ ‫اول‬‫کن‬ ‫ضرب‬.
‫صورت‬ ‫به‬ ‫رو‬ ‫عبارت‬ ‫حاال‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫مرتب‬
‫سپس‬‫جای‬ ‫به‬ ‫اولیه‬ ‫انتگرال‬ ‫در‬،‫جای‬ ‫به‬ ‫و‬‫عبارت‬‫میدیم‬ ‫قرار‬ ‫رو‬.
‫برحسب‬ ‫تا‬ ‫کنیم‬ ‫می‬ ‫ساده‬ ‫رو‬ ‫انتگرال‬ ‫حاال‬‫بیاد‬ ‫در‬(‫بخورن‬ ‫خط‬ ‫ها‬)
‫حسب‬ ‫بر‬ ‫رو‬ ‫انتگرال‬ ‫آخر‬ ‫در‬‫جای‬ ‫به‬ ‫انتگرال‬ ‫جواب‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫کرده‬ ‫حل‬‫همان‬‫دهیم‬ ‫می‬ ‫قرار‬ ‫را‬.
24
‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫روش‬ ‫در‬ ‫کار‬ ‫مراحل‬
‫بشید‬ ‫آشنا‬ ‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫روش‬ ‫با‬ ‫اصولی‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫اینکه‬ ‫خاطر‬ ‫به‬ ‫اینجا‬ ‫در‬‫براتون‬ ‫قدم‬ ‫به‬ ‫قدم‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫رو‬ ‫کار‬ ‫مراحل‬‫توضیح‬
‫میدم‬:
‫اول‬ ‫قدم‬
‫جلوی‬ ‫تابع‬ ‫از‬ ‫قسمتی‬‫انتگرال‬‫مانند‬ ‫جدید‬ ‫متغیر‬ ‫یک‬ ‫برابر‬ ‫را‬‫مثال‬ ‫دهیم‬ ‫می‬ ‫قرار‬:
‫دوم‬ ‫قدم‬
‫صورت‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫عبارت‬ ‫و‬ ‫گیریم‬ ‫می‬ ‫دیفرانسیل‬ ‫تابع‬ ‫از‬‫مثال‬ ‫کنیم‬ ‫می‬ ‫مرتب‬:
‫سوم‬ ‫قدم‬
‫جایگذاری‬ ‫با‬‫و‬‫در‬‫انتگرال‬‫حسب‬ ‫بر‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫اولیه‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫بازنویسی‬
‫چهارم‬ ‫قدم‬
‫انتگرال‬‫حسب‬ ‫بر‬ ‫را‬ ‫حاصل‬‫نهایی‬ ‫جواب‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫کرده‬ ‫حل‬‫جای‬ ‫به‬‫حسب‬ ‫بر‬ ‫عبارت‬ ‫همان‬‫تا‬ ‫دهیم‬ ‫می‬ ‫قرار‬ ‫را‬
‫حسب‬ ‫بر‬ ‫نهایی‬ ‫جواب‬‫آید‬ ‫بدست‬.
25
‫اجازه‬ ‫آقا‬:‫انتخاب‬‫خودمونه؟‬ ‫دست‬
‫استاد‬:‫نخیل‬!!!‫انتخاب‬‫یه‬ ‫و‬ ‫داره‬ ‫قلق‬‫تمرین‬ ‫مقدار‬‫قلق‬ ‫از‬ ‫سری‬ ‫یه‬ ‫اینجا‬ ‫من‬ ‫که‬ ‫خواد‬ ‫می‬ ‫تجربه‬ ‫و‬‫گم‬ ‫می‬ ‫بهتون‬ ‫رو‬ ‫ها‬
‫کنید‬ ‫گوش‬ ‫خوب‬ ‫پس‬:
‫الف‬)‫جلوی‬ ‫در‬ ‫اگر‬‫انتگرال‬‫برابر‬ ‫را‬ ‫رادیکال‬ ‫زیر‬ ‫تابع‬ ‫داشتیم‬ ‫رادیکالی‬ ‫عبارت‬‫مثال‬ ‫گیریم‬ ‫می‬:
‫ب‬)‫جلوی‬ ‫در‬ ‫اگر‬‫انتگرال‬‫پرانتز‬‫توان‬‫پرانتز‬ ‫درون‬ ‫تابع‬ ‫داشتیم‬ ‫دار‬(‫توان‬ ‫بدون‬)‫برابر‬ ‫را‬‫مثال‬ ‫گیریم‬ ‫می‬:
‫ج‬)‫جلوی‬ ‫در‬ ‫اگر‬‫انتگرال‬‫شکل‬ ‫به‬ ‫عباراتی‬‫یا‬‫برابر‬ ‫را‬ ‫پرانتز‬ ‫داخل‬ ‫عبارت‬ ‫داشتیم‬ ‫آن‬ ‫مشابه‬ ‫یا‬
‫مثال‬ ‫گیریم‬ ‫می‬:
‫تذکر‬‫مهم‬:‫تکنیکهای‬ ‫که‬ ‫کنید‬ ‫دقت‬‫نمیده‬ ‫جواب‬ ‫موارد‬ ‫درهمه‬ ‫باال‬
‫مثال‬:‫انتگرال‬‫کنید‬ ‫حل‬ ‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫روش‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫را‬ ‫زیر‬ ‫های‬.
26
‫حل‬:
‫ماند‬ ‫باقی‬
‫بینید‬ ‫می‬ ‫که‬ ‫طور‬ ‫همون‬‫در‬‫انتگرال‬‫بکنیم‬ ‫حالش‬ ‫به‬ ‫فکری‬ ‫یه‬ ‫باید‬ ‫بنابراین‬ ‫نخورد‬ ‫خط‬ ‫و‬ ‫موند‬ ‫باقی‬‫چون‬‫انتگرال‬‫فقط‬ ‫باید‬
‫حسب‬ ‫بر‬‫بیاد‬ ‫در‬‫بنابراین‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫عمل‬ ‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬:
‫در‬ ‫عبارت‬ ‫این‬ ‫جایگزینی‬ ‫با‬‫انتگرال‬‫داریم‬ ‫باال‬:
‫در‬ ‫کنید‬ ‫توجه‬‫انتگرال‬‫باشه‬ ‫الزم‬ ‫اگه‬ ‫بعدی‬ ‫های‬‫حسب‬ ‫بر‬ ‫رو‬‫میدیم‬ ‫انجام‬ ‫رو‬ ‫کار‬ ‫این‬ ‫اول‬ ‫قدم‬ ‫همون‬ ‫بیاریم‬ ‫بدست‬.
27
‫رادیکال‬ ‫زیر‬ ‫عبارت‬ ‫اگر‬ ‫مسئله‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫کنید‬ ‫دقت‬(‫یعنی‬)‫برابر‬ ‫رو‬‫همون‬ ‫به‬ ‫گرفتیم‬ ‫می‬‫انتگرال‬‫می‬ ‫اولیه‬‫رسیدیم‬.
‫قلق‬‫مهم‬:‫توی‬ ‫اگر‬ ‫معموال‬‫انتگرال‬‫برابر‬ ‫رو‬ ‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫داشتیم‬‫گیریم‬ ‫می‬.
‫این‬‫انتگرال‬‫ه‬‫میشه‬ ‫پیدا‬ ‫امتحانها‬ ‫تو‬ ‫کلش‬ ‫و‬ ‫سر‬ ‫زیاد‬ ‫و‬ ‫مهمه‬ ‫خیلی‬!
28
‫اجازه‬ ‫آقا‬:‫صورت‬ ‫نمیشه‬‫انتگرال‬‫برابر‬ ‫رو‬‫بگیریم؟‬
‫ا‬‫س‬‫تا‬‫د‬:‫حل‬ ‫اما‬ ‫میشه‬ ‫چرا‬‫انتگرال‬‫میشه‬ ‫مشکلتر‬ ‫یکم‬
29
‫مت‬ ‫تغییر‬ ‫روش‬ ‫به‬ ‫تر‬ ‫عمیق‬ ‫نگاهی‬‫غیر‬
‫گرفتیم‬ ‫یاد‬ ‫که‬ ‫هایی‬ ‫قلق‬ ‫کمک‬ ‫با‬ ‫کار‬ ‫اینجای‬ ‫تا‬‫انتگرال‬‫کردیم‬ ‫حل‬ ‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫روش‬ ‫از‬ ‫سادگی‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫شده‬ ‫داده‬ ‫های‬.‫اما‬
‫حل‬ ‫برای‬ ‫و‬ ‫نباشه‬ ‫جوابگو‬ ‫ممکنه‬ ‫روشها‬ ‫این‬ ‫مسائل‬ ‫از‬ ‫برخی‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫اینه‬ ‫واقعیت‬‫انتگرال‬‫به‬ ‫عمل‬ ‫ابتکار‬ ‫مقداری‬ ‫یه‬ ‫باید‬ ‫ها‬
‫نوع‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫برخی‬ ‫قسمت‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫بنابراین‬ ‫بدید‬ ‫خرج‬‫مسائل‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫حل‬ ‫هم‬ ‫با‬ ‫رو‬.
‫مثال‬:‫مطلوبست‬‫حل‬‫انتگرال‬‫زیر‬ ‫های‬:
‫حل‬:
‫حل‬ ‫برای‬ ‫کنید‬ ‫دقت‬‫انتگرال‬‫برابر‬ ‫را‬ ‫کسر‬ ‫مخرج‬ ‫سپس‬ ‫نوشته‬ ‫کسینوس‬ ‫روی‬ ‫به‬ ‫سینوس‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫تانژانت‬ ‫ابتدا‬ ‫باال‬
‫گرفتیم‬ ‫جدید‬ ‫متغیر‬.
‫مهم‬ ‫تذکر‬:‫تا‬ ‫دو‬‫انتگرال‬‫او‬ ‫کنید‬ ‫سعی‬ ‫هستند‬ ‫مهم‬ ‫خیلی‬ ‫باال‬‫نا‬‫بگیرید‬ ‫یاد‬ ‫خوب‬ ‫رو‬
30
‫حل‬ ‫برای‬‫انتگرال‬‫توان‬ ‫تا‬ ‫کنیم‬ ‫کاری‬ ‫ابتدا‬ ‫باید‬2‫حسب‬ ‫بر‬ ‫رو‬ ‫اون‬ ‫بنابراین‬ ‫بره‬ ‫بین‬ ‫از‬ ‫سینوس‬‫نویسیم‬ ‫می‬
‫حل‬ ‫برای‬‫انتگرال‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫استفاده‬ ‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫روش‬ ‫از‬:
‫بنابراین‬‫انتگرال‬‫میاد‬ ‫در‬ ‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫اصلی‬:
‫برای‬ ‫صورت‬ ‫همین‬ ‫به‬‫انتگرال‬‫کسینوس‬2‫داریم‬:
‫کلی‬ ‫حالت‬‫تر‬‫انتگرال‬‫خونیم‬ ‫می‬ ‫بعدی‬ ‫فصلهای‬ ‫در‬ ‫رو‬ ‫باال‬ ‫های‬
‫دوتا‬ ‫این‬‫انتگرال‬‫کنید‬ ‫حفظ‬ ‫رو‬‫ن‬ ‫ضرر‬‫می‬‫کنید‬!!
31
‫انتگرال‬‫یعنی‬‫انتگرال‬‫جالبترین‬ ‫از‬ ‫یکی‬ ‫سکانت‬‫انتگرال‬‫کتاب‬ ‫در‬ ‫شیم‬ ‫می‬ ‫آشنا‬ ‫باهاش‬ ‫کتاب‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫هست‬ ‫هایی‬
‫انتگرال‬‫خور‬‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫روش‬ ‫فصل‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫کنیم‬ ‫می‬ ‫حل‬ ‫روش‬ ‫چندین‬ ‫از‬ ‫رو‬ ‫مسئله‬ ‫این‬‫رو‬‫کار‬ ‫هم‬ ‫با‬‫کنیم‬ ‫می‬‫تا‬ ‫البته‬ ‫که‬
‫هست‬ ‫ابتکاری‬ ‫حدودی‬.
‫حل‬ ‫برای‬ ‫کنید‬ ‫دقت‬‫انتگرال‬‫جلوی‬ ‫تابع‬ ‫باال‬‫انتگرال‬‫عبارت‬ ‫در‬ ‫رو‬‫کرده‬ ‫تقسیم‬ ‫و‬ ‫ضرب‬‫از‬ ‫سپس‬
‫کردیم‬ ‫استفاده‬ ‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫روش‬.
‫محاسبه‬ ‫برای‬ ‫صورت‬ ‫همین‬ ‫به‬‫انتگرال‬‫جلوی‬ ‫تابع‬ ‫کسکانت‬‫انتگرال‬‫عبارت‬ ‫در‬ ‫رو‬‫تقسیم‬ ‫و‬ ‫ضرب‬
‫کنیم‬ ‫می‬ ‫استفاده‬ ‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫روش‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫کرده‬.
32
‫مهم‬ ‫تذکر‬:‫بگیریم‬ ‫جدید‬ ‫متغیر‬ ‫برابر‬ ‫رو‬ ‫رادیکال‬ ‫زیر‬ ‫عبارت‬ ‫قبل‬ ‫روال‬ ‫طبق‬ ‫اگر‬ ‫بینید‬ ‫می‬ ‫که‬ ‫همونطور‬‫انتگرال‬‫که‬ ‫ی‬
‫از‬ ‫میاد‬ ‫بدست‬‫انتگرال‬‫نم‬ ‫جواب‬ ‫اینجا‬ ‫در‬ ‫قلق‬ ‫این‬ ‫بنابراین‬ ‫میشه‬ ‫تر‬ ‫پیچیده‬ ‫اولیه‬‫ی‬‫ده‬
‫حل‬ ‫دیدید‬ ‫که‬ ‫همونطور‬‫انتگرال‬‫نبود‬ ‫قبل‬ ‫مسائل‬ ‫مشابه‬ ‫و‬ ‫داشت‬ ‫ابتکاری‬ ‫حالت‬ ‫باال‬‫ها‬ ‫قلق‬ ‫و‬ ‫نکات‬ ‫به‬ ‫همیشه‬ ‫بنابراین‬
‫تونن‬ ‫می‬ ‫که‬ ‫کنید‬ ‫نگاه‬ ‫ابزاری‬ ‫چشم‬ ‫به‬‫کنن‬ ‫حل‬ ‫شما‬ ‫برای‬ ‫رو‬ ‫مسائل‬ ‫اینکه‬ ‫نه‬ ‫کنن‬ ‫کمک‬ ‫شما‬ ‫به‬ ‫مسائل‬ ‫حل‬ ‫در‬!!
‫حل‬ ‫برای‬ ‫کنید‬ ‫دقت‬‫انتگرال‬‫جلوی‬ ‫تابع‬ ‫باال‬‫انتگرال‬‫عبارت‬ ‫در‬ ‫رو‬‫کردیم‬ ‫تقسیم‬ ‫و‬ ‫ضرب‬.
‫مهم‬ ‫تذکر‬:‫تجربه‬‫که‬ ‫داده‬ ‫نشون‬‫ها‬ ‫بچه‬ ‫اکثر‬ ‫مشکل‬‫پایه‬ ‫ریاضیات‬ ‫در‬ ‫ضعف‬‫و‬ ‫آموزا‬ ‫دانش‬ ‫میشه‬ ‫باعث‬ ‫که‬ ‫هست‬
‫کا‬ ‫افتاده‬ ‫پا‬ ‫پیش‬ ‫اشتباهات‬ ‫با‬ ‫موارد‬ ‫اکثر‬ ‫و‬ ‫کنن‬ ‫حل‬ ‫سالم‬ ‫و‬ ‫درست‬ ‫رو‬ ‫مسائل‬ ‫نتونن‬ ‫دانشجوها‬‫ر‬‫خراب‬ ‫رو‬
‫کنن‬ ‫می‬!!‫کنکور‬ ‫کالس‬ ‫توی‬ ‫که‬ ‫دانشجویی‬ ‫زمان‬ ‫میاد‬ ‫یادم‬‫دیفرانسیل‬ ‫حساب‬‫ها‬ ‫بچه‬ ‫وقتی‬ ‫دادم‬ ‫می‬ ‫درس‬‫تست‬
‫م‬ ‫حل‬ ‫رو‬ ‫مشتق‬ ‫و‬ ‫حد‬ ‫های‬‫ی‬‫فاکتو‬ ‫یه‬ ‫با‬ ‫باید‬ ‫که‬ ‫آخر‬ ‫مرحله‬ ‫در‬ ‫کردن‬‫ر‬‫می‬ ‫بدست‬ ‫رو‬ ‫جواب‬ ‫ساده‬ ‫تجزیه‬ ‫یا‬ ‫گیری‬‫آ‬‫وردن‬
‫خوردن‬ ‫می‬ ‫بر‬ ‫مشکل‬ ‫به‬!!،‫فاکتورگیری‬ ‫و‬ ‫تجزیه‬ ،‫اتحادها‬ ‫مانند‬ ‫مباحثی‬ ‫بنابراین‬‫و‬ ‫ها‬ ‫نامساوی‬ ،‫خط‬ ‫معادله‬...‫جدی‬ ‫رو‬
‫اونها‬ ‫بر‬ ‫خوب‬ ‫کنید‬ ‫سعی‬ ‫و‬ ‫بگیرید‬‫مسلط‬‫بشید‬.
33
‫انتگرال‬‫های‬‫یافته‬ ‫تعمیم‬
‫ریاضیات‬ ‫مثل‬ ‫ریاضی‬ ‫پایه‬ ‫دروس‬ ‫در‬‫عمومی‬1‫و‬2‫حل‬ ‫روش‬‫انتگرال‬‫نمره‬ ‫و‬ ‫شه‬ ‫می‬ ‫محسوب‬ ‫مسئله‬ ‫اصلی‬ ‫جزء‬ ‫معموال‬
‫حل‬ ‫بعضا‬ ‫مهندسی‬ ‫ریاضیات‬ ‫و‬ ‫دیفرانسیل‬ ‫معادالت‬ ‫مثل‬ ‫تر‬ ‫پیشرفته‬ ‫دروس‬ ‫در‬ ‫اما‬ ‫داره‬ ‫زیادی‬‫انتگرال‬‫فرعی‬ ‫قسمت‬
‫بنابراین‬ ‫هستش‬ ‫مسئله‬‫بهتره‬ ‫رسید‬ ‫جواب‬ ‫به‬ ‫بشه‬ ‫زودتر‬ ‫چه‬ ‫هر‬!!‫کار‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫روش‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫ما‬ ‫بخش‬ ‫این‬ ‫در‬
‫بردن‬‫از‬ ‫یکسری‬ ‫مشتق‬ ‫فرمولهای‬ ‫هوشمندانه‬‫میان‬ ‫روابط‬‫برای‬ ‫بر‬‫انتگرال‬‫میاریم‬ ‫بدست‬ ‫کاربرد‬ ‫پر‬ ‫های‬‫بعدی‬ ‫مراحل‬ ‫در‬ ‫و‬
‫سریعتر‬ ‫حل‬ ‫برای‬ ‫روابط‬ ‫این‬ ‫از‬‫انتگرال‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫استفاده‬ ‫ها‬.
‫مهم‬ ‫تذکر‬:‫و‬ ‫روابط‬ ‫همه‬‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫روش‬ ‫از‬ ‫بخش‬ ‫این‬ ‫مسائل‬‫میشن‬ ‫اثبات‬ ‫راحتی‬ ‫به‬.
‫ریاضی‬ ‫گل‬ ‫دانشجوهای‬1‫و‬2‫که‬ ‫باشن‬ ‫داشته‬ ‫توجه‬‫استاد‬ ‫از‬ ‫کتبی‬ ‫اجازه‬ ‫به‬ ‫منوط‬ ‫امتحان‬ ‫در‬ ‫فرمولها‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫استفاده‬
‫باشد‬ ‫می‬ ‫موبوطه‬!!!
‫انتگرال‬‫یافته‬ ‫تعمیم‬ ‫نمایی‬ ‫های‬
‫کنم‬ ‫می‬ ‫یادآوری‬ ‫رو‬ ‫مشتق‬ ‫از‬ ‫رابطه‬ ‫تا‬ ‫چند‬ ‫اول‬ ‫معمول‬ ‫روال‬ ‫طبق‬
‫مثال‬ ‫عنوان‬ ‫به‬:
‫یادآوری‬6
‫مهم‬ ‫خاص‬ ‫حالت‬ ‫یک‬:
34
‫یاد‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬ ‫اکنون‬‫بنویسیم‬ ‫تونیم‬ ‫می‬ ‫باال‬ ‫آوری‬:
‫اگر‬ ‫یعنی‬‫انتگرال‬‫تابع‬‫مشتق‬ ‫آیا‬ ‫که‬ ‫کنیم‬ ‫می‬ ‫نگاه‬ ‫اول‬ ‫باشد‬ ‫شده‬ ‫داده‬ ‫ما‬ ‫به‬‫یعنی‬‫جلوی‬ ‫در‬‫انتگرال‬
‫مثال‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫نه؟‬ ‫یا‬ ‫دارد‬ ‫وجود‬:
‫کنید‬ ‫نگاه‬ ‫خوب‬ ‫زیر‬ ‫مثال‬ ‫به‬ ‫حاال‬:
‫کنید‬ ‫می‬ ‫مالحظه‬ ‫که‬ ‫همونطور‬‫تابع‬ ‫جلوی‬ ‫در‬‫عبارت‬‫نه‬ ‫داره‬ ‫وجود‬،‫ساختن‬ ‫برای‬ ‫پس‬‫ساده‬ ‫کلک‬ ‫یه‬
‫زنیم‬ ‫می‬:
‫حاال‬‫از‬ ‫ثابته‬ ‫عدد‬ ‫چون‬ ‫را‬‫انتگرال‬‫بیرون‬‫می‬‫و‬ ‫یاریم‬‫انتگرال‬‫نویسیم‬ ‫می‬ ‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫رو‬:
‫توجه‬:‫در‬‫انتگرال‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫استفاده‬ ‫خیلی‬ ‫ایده‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫گیری‬.
35
‫هست‬ ‫زمانی‬ ‫خاص‬ ‫حالت‬ ‫یک‬‫که‬‫عدد‬ ‫توان‬‫نپر‬‫صورت‬ ‫به‬‫باشد‬(‫ثابت‬ ‫عدد‬)‫فرمول‬ ‫حالت‬ ‫این‬ ‫در‬‫صورت‬ ‫به‬ ‫باال‬
‫آید‬ ‫می‬ ‫در‬ ‫زیر‬:
‫مثال‬ ‫عنوان‬ ‫به‬:
‫در‬ ‫در‬ ‫باال‬ ‫فرمول‬ ‫از‬‫و‬‫مهندسی‬ ‫ریاضی‬ ‫و‬ ‫دیفرانسیل‬ ‫معادالت‬ ‫س‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫استفاده‬ ‫خیلی‬.
‫دیگه‬ ‫مثال‬ ‫یه‬:
‫جای‬ ‫به‬ ‫چرا‬ ‫؟‬ ‫اجازه‬ ‫آقا‬‫گذاشتی‬
‫استاد‬:‫که‬ ‫واقعا‬!!!‫ی‬ ‫دادن‬ ‫گوش‬ ‫درس‬ ‫جای‬ ‫به‬ ‫کالس‬ ‫سر‬ ‫وقتی‬‫نتیجه‬ ‫کنی‬ ‫می‬ ‫چت‬ ‫موبایلت‬ ‫با‬ ‫واشکی‬‫شه‬ ‫نمی‬ ‫بهتر‬ ‫این‬ ‫از‬!!!
‫تره‬ ‫واجب‬ ‫شب‬ ‫نون‬ ‫از‬ ‫رابطه‬ ‫تا‬ ‫دو‬ ‫این‬ ‫کردن‬ ‫حفظ‬!
36
‫انتگرال‬‫یافته‬ ‫تعمیم‬ ‫لگاریتمی‬ ‫های‬
‫هست‬ ‫خاطرتون‬ ‫زیر‬ ‫مهم‬ ‫فرمول‬ ‫مشتق‬ ‫مبحث‬ ‫از‬ ‫حتما‬:
‫به‬‫مثال‬ ‫عنوان‬:
‫باال‬ ‫فرمول‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬ ‫اکنون‬‫انتگرال‬‫نویسیم‬ ‫می‬ ‫را‬ ‫زیر‬:
‫تذکر‬:‫انتگرال‬‫مهم‬ ‫خیلی‬ ‫خیلی‬ ‫باال‬‫ه‬‫ست‬(‫دیفرانسیل‬ ‫معادالت‬ ‫درس‬ ‫برای‬ ‫بخصوص‬)‫مثالهای‬ ‫به‬ ‫بنابراین‬‫ی‬‫که‬
‫کنید‬ ‫دقت‬ ‫خوب‬ ‫زنم‬ ‫می‬
‫مثال‬:‫حل‬ ‫مطلوبست‬‫انتگرال‬‫زیر‬ ‫های‬:
‫یادآوری‬7
37
‫تذکر‬:‫انتگرال‬‫کنید‬ ‫حل‬ ‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫روش‬ ‫از‬ ‫راحت‬ ‫خیلی‬ ‫تونید‬ ‫می‬ ‫رو‬ ‫باال‬.
‫اینکه‬ ‫برای‬ ‫بینید‬ ‫می‬ ‫که‬ ‫همونطور‬‫انتگرال‬‫باال‬‫شکل‬ ‫به‬‫صورت‬ ‫در‬ ‫باید‬ ‫بیاد‬ ‫در‬‫انتگرال‬‫عدد‬2‫بنابراین‬ ‫باشه‬ ‫داشته‬ ‫وجود‬
‫کنیم‬ ‫می‬ ‫عمل‬ ‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬:(‫یادتون‬ ‫کردیم‬ ‫استفاده‬ ‫ایده‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫هم‬ ‫قبال‬‫نرفته؟‬ ‫که‬)
‫این‬‫انتگرال‬‫کردیم‬ ‫حل‬ ‫هم‬ ‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫روش‬ ‫از‬ ‫قبال‬ ‫رو‬.
38
‫مهم‬ ‫نکته‬:‫باشه‬ ‫یادتون‬ ‫زندگی‬ ‫مراحل‬ ‫تمامی‬ ‫در‬ ‫کنید‬ ‫سعی‬ ‫کنم‬ ‫می‬ ‫نصیحت‬ ‫یه‬!
‫کنید‬ ‫نگاه‬ ‫کسر‬ ‫مخرج‬ ‫به‬ ‫اول‬ ‫شدید‬ ‫مواجه‬ ‫کسری‬ ‫انتگرال‬ ‫یک‬ ‫با‬ ‫هرگاه‬،‫مخرج‬ ‫مشتق‬ ‫اگر‬
‫صورت‬ ‫توی‬‫بود‬‫کنید‬ ‫استفاده‬ ‫باال‬ ‫فرمول‬ ‫از‬ ‫راحت‬ ‫خیال‬ ‫با‬
39
‫انتگرال‬‫یافته‬ ‫تعمیم‬ ‫رادیکالی‬
‫یاد‬‫آوری‬‫مشتق‬ ‫از‬:
‫داریم‬ ‫مثال‬ ‫عنوان‬ ‫به‬:
‫توانیم‬ ‫می‬ ‫باال‬ ‫فرمول‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬ ‫اکنون‬‫انتگرال‬‫بنویسیم‬ ‫را‬ ‫زیر‬:
‫مثال‬:‫حل‬ ‫مطلوبست‬‫انتگرال‬‫زیر‬ ‫های‬
‫حل‬:
‫یادآوری‬8
40
‫انتگرال‬‫کردم‬ ‫می‬ ‫حفظش‬ ‫بودم‬ ‫شما‬ ‫جای‬ ‫من‬ ‫مهمه‬ ‫خیلی‬ ‫باال‬!
‫انتگرال‬‫یافته‬ ‫تعمیم‬ ‫کسری‬
‫مشتق‬ ‫از‬ ‫یادآوری‬:
‫از‬ ‫راحت‬ ‫خیلی‬ ‫تونید‬ ‫می‬ ‫رو‬ ‫باال‬ ‫فرمول‬‫کنید‬ ‫اثبات‬ ‫کسر‬ ‫مشتق‬ ‫رابطه‬.
‫مثال‬ ‫عنوان‬ ‫به‬:
‫یادآوری‬9
41
‫و‬‫اما‬‫انتگرال‬‫کسری‬
‫مثال‬:‫حل‬ ‫مطلوبست‬‫انتگرال‬‫زیر‬ ‫های‬:
‫حل‬:
‫نیست‬ ‫نیازی‬ ‫دیگه‬ ‫شدید‬ ‫حرفه‬ ‫یکم‬ ‫وقتی‬ ‫کنید‬ ‫دقت‬‫و‬‫مستقیم‬ ‫تونید‬ ‫می‬ ‫و‬ ‫کنید‬ ‫مشخص‬ ‫رو‬‫ا‬‫بیارید‬ ‫بدست‬ ‫رو‬ ‫جواب‬.
‫تذکر‬:‫باز‬‫ه‬‫کنم‬ ‫می‬ ‫تاکید‬ ‫م‬‫انتگرال‬‫کرد‬ ‫حل‬ ‫هم‬ ‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫روش‬ ‫از‬ ‫میشه‬ ‫رو‬ ‫باال‬.
‫این‬‫انتگرال‬‫نیست؟؟؟؟‬ ‫آشنا‬ ‫نظرتون‬ ‫به‬
42
‫انتگرال‬‫مثلثاتی‬ ‫یافته‬ ‫تعمیم‬ ‫های‬
‫مشتق‬ ‫از‬ ‫یادآوری‬
‫مثال‬ ‫عنوان‬ ‫به‬:
‫شده‬ ‫گفته‬ ‫فرمولهای‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬ ‫اکنون‬‫انتگرال‬‫داریم‬ ‫رو‬ ‫زیر‬ ‫های‬:
‫یادآوری‬11
43
‫مثال‬:‫حل‬ ‫مطلوبست‬‫انتگرال‬‫زیر‬ ‫های‬:
‫حل‬:
‫باشیم‬ ‫داشته‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫زمانی‬ ‫باال‬ ‫فرمولهای‬ ‫برای‬ ‫مهم‬ ‫خاص‬ ‫حالت‬ ‫یک‬‫بنابراین‬‫حالت‬ ‫این‬ ‫در‬
‫شوند‬ ‫می‬ ‫ساده‬ ‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫باال‬ ‫فرمولهای‬:(‫داره‬ ‫زیادی‬ ‫استفاده‬ ‫مهندسی‬ ‫ریاضیات‬ ‫درس‬ ‫در‬ ‫فرمولها‬ ‫این‬)
44
‫مثال‬:‫حل‬ ‫مطلوبست‬‫انتگرال‬‫زیر‬ ‫های‬:
‫حل‬:
45
1-‫انتگرال‬‫کنید‬ ‫حل‬ ‫را‬ ‫زیر‬ ‫های‬(‫گرمی‬ ‫دست‬ ‫مسائل‬)
2-‫انتگرال‬‫کنید‬ ‫حل‬ ‫را‬ ‫زیر‬ ‫های‬(‫مسائل‬‫مخ‬‫گرمی‬)
‫فصل‬ ‫مسائل‬‫دوم‬
46
‫سوم‬ ‫فصل‬:‫مثلثاتی‬ ‫متغیرهای‬ ‫تغییر‬
‫مثال‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫نیستند‬ ‫حل‬ ‫قابل‬ ‫معمول‬ ‫متغیرهای‬ ‫تغییر‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫ها‬ ‫انتگرال‬ ‫از‬ ‫برخی‬ ‫دیدیم‬ ‫قبل‬ ‫فصل‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫همانطور‬
‫باشد‬ ‫شده‬ ‫خواسته‬ ‫زیر‬ ‫انتگرال‬ ‫محاسبه‬ ‫کنید‬ ‫فرض‬:
‫رابرابر‬ ‫رادیکال‬ ‫زیر‬ ‫عبارت‬ ‫معمول‬ ‫روال‬ ‫طبق‬ ‫اگر‬‫داریم‬ ‫بگیریم‬:
‫چون‬‫حسب‬ ‫بر‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫باید‬ ‫نشد‬ ‫ساده‬ ‫انتگرال‬ ‫از‬‫بنویسیم‬.
‫محاسبه‬ ‫بینید‬ ‫می‬ ‫که‬ ‫همانطور‬‫انتگرال‬‫از‬ ‫باال‬‫انتگرال‬‫بنابرا‬ ‫شد‬ ‫مشکلتر‬ ‫هم‬ ‫اولیه‬‫به‬ ‫نیست‬ ‫کارساز‬ ‫اینجا‬ ‫در‬ ‫روش‬ ‫این‬ ‫ین‬
‫اینگونه‬ ‫محاسبه‬ ‫برای‬ ‫دلیل‬ ‫همین‬‫انتگرال‬‫تغی‬ ‫از‬ ‫ها‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫استفاده‬ ‫مثلثاتی‬ ‫های‬ ‫متغیر‬ ‫یر‬.‫این‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫که‬ ‫انتگرالهایی‬
‫دسته‬ ‫سه‬ ‫به‬ ‫شوند‬ ‫می‬ ‫حل‬ ‫روش‬‫از‬ ‫عبارتند‬ ‫که‬ ‫شوند‬ ‫می‬ ‫تقسیم‬ ‫کلی‬:
‫الف‬)‫انتگرال‬‫شامل‬ ‫های‬
‫ب‬)‫انتگرال‬‫شامل‬ ‫های‬‫یا‬
‫ج‬)‫انتگرال‬‫شامل‬ ‫های‬
‫ک‬‫موا‬ ‫از‬ ‫یک‬ ‫هر‬ ‫توضیح‬ ‫به‬ ‫ادامه‬ ‫در‬ ‫ه‬‫پردازیم‬ ‫می‬ ‫باال‬ ‫رد‬.
47
‫الف‬)‫انتگرال‬‫شامل‬ ‫های‬
‫این‬‫انتگرال‬‫جانشینی‬ ‫با‬ ‫توان‬ ‫می‬ ‫اغلب‬ ‫را‬ ‫ها‬‫کرد‬ ‫حل‬ ‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬:
‫مثال‬:‫انتگرال‬‫کنید‬ ‫محاسبه‬ ‫را‬ ‫زیر‬:
‫حل‬:
‫حسب‬ ‫بر‬ ‫آخر‬ ‫جواب‬ ‫که‬ ‫کنید‬ ‫می‬ ‫مالحظه‬‫حسب‬ ‫بر‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫باید‬ ‫که‬ ‫آمد‬ ‫در‬‫بنوی‬‫عمل‬ ‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫بنابراین‬ ‫سیم‬
‫می‬‫کنیم‬:
‫تذکر‬:‫کنید‬ ‫دقت‬‫انتگرال‬‫اول‬ ‫فصل‬ ‫روابط‬ ‫از‬ ‫توان‬ ‫می‬ ‫را‬ ‫باال‬‫کرد‬ ‫حل‬ ‫مستقیم‬ ‫صورت‬ ‫به‬.
‫مثال‬:‫محاسبه‬ ‫مطلوبست‬‫انتگرال‬‫زیر‬:
48
‫برحسب‬ ‫آخر‬ ‫جواب‬ ‫نوشتن‬ ‫برای‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫عمل‬ ‫زیر‬ ‫ترتیب‬ ‫به‬:
‫ابتدا‬‫حسب‬ ‫بر‬ ‫را‬‫نویسیم‬ ‫می‬:
‫برابر‬ ‫آن‬ ‫سینوس‬ ‫که‬ ‫کنیم‬ ‫می‬ ‫گذاری‬ ‫نام‬ ‫طوری‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫اضالع‬ ‫و‬ ‫کرده‬ ‫رسم‬ ‫ای‬ ‫الزاویه‬ ‫قائم‬ ‫مثلث‬ ‫سپس‬‫شود‬.
‫روبرو‬ ‫ضلع‬
‫وتر‬
‫برابر‬ ‫را‬ ‫روبرو‬ ‫ضلع‬ ‫بنابراین‬‫برابر‬ ‫را‬ ‫وتر‬ ‫و‬3‫دهیم‬ ‫می‬ ‫قرار‬‫پس‬‫فیثاغورث‬ ‫قضیه‬ ‫طبق‬‫مجاور‬ ‫ضلع‬‫برابر‬
‫شود‬ ‫می‬‫آید‬ ‫می‬ ‫در‬ ‫زیر‬ ‫شکل‬ ‫به‬ ‫نظر‬ ‫مورد‬ ‫مثلث‬ ‫و‬.
‫ب‬ ‫اکنون‬‫توانیم‬ ‫می‬ ‫آسانی‬ ‫به‬ ‫باال‬ ‫مثلث‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫ا‬‫آوریم‬ ‫بدست‬ ‫را‬.
49
‫ب‬)‫انتگرال‬‫شامل‬ ‫های‬‫یا‬
‫این‬‫انتگرال‬‫جانشینی‬ ‫با‬ ‫توان‬ ‫می‬ ‫را‬ ‫ها‬‫به‬‫زیر‬ ‫صورت‬‫نمود‬ ‫حل‬.
‫مثال‬:‫محاسبه‬ ‫مطلوبست‬‫انتگرال‬‫زیر‬:
‫حل‬:
‫حسب‬ ‫بر‬ ‫آخر‬ ‫جواب‬ ‫نوشتن‬ ‫برای‬ ‫اکنون‬‫قبل‬ ‫مثال‬ ‫مانند‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫رسم‬ ‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫ای‬ ‫الزاویه‬ ‫قائم‬ ‫مثلث‬:
‫مقابل‬ ‫ضلع‬
‫مجاور‬ ‫ضلع‬
5
50
‫داریم‬ ‫باال‬ ‫مثلث‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬:
‫داریم‬ ‫کلی‬ ‫حالت‬ ‫در‬:
‫مثال‬:‫محاسبه‬ ‫مطلوبست‬‫انتگرال‬‫زیر‬:
‫حل‬:‫ضریب‬ ‫شده‬ ‫فرض‬ ‫اینجا‬ ‫در‬ ‫استفاده‬ ‫مورد‬ ‫روابط‬ ‫در‬ ‫کنید‬ ‫دقت‬‫است‬ ‫یک‬ ‫برابر‬‫بنابراین‬‫عمل‬ ‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬
‫کنیم‬ ‫می‬:
51
‫حسب‬ ‫بر‬ ‫را‬ ‫جواب‬ ‫باید‬ ‫اکنون‬‫بنویسیم‬:
‫داریم‬ ‫باال‬ ‫مثلث‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬:
‫محاسبه‬ ‫برای‬ ‫همچنین‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫عمل‬ ‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬:
52
‫ج‬)‫انتگرال‬‫شامل‬ ‫های‬
‫این‬ ‫در‬‫انتگرال‬‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫از‬ ‫ها‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫استفاده‬:
‫مثال‬:‫محاسبه‬ ‫مطلوبست‬‫انتگرال‬‫زیر‬
‫حل‬:
‫اک‬‫حسب‬ ‫بر‬ ‫را‬ ‫جواب‬ ‫باید‬ ‫نون‬‫بنویسیم‬:
‫باال‬ ‫مثلث‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬‫داریم‬:
53
‫نوشت‬ ‫هم‬ ‫زیر‬ ‫تر‬ ‫ساده‬ ‫شکل‬ ‫به‬ ‫توان‬ ‫می‬ ‫را‬ ‫باال‬ ‫جواب‬ ‫البته‬.
‫چون‬ ‫کنید‬ ‫دقت‬‫با‬ ‫آن‬ ‫جمع‬ ‫بنابراین‬ ‫است‬ ‫ثابت‬ ‫عددی‬‫ثابت‬‫شود‬ ‫می‬ ‫ثابت‬ ‫عددی‬ ‫هم‬ ‫باز‬.
‫مثال‬:‫محاسبه‬ ‫مطلوبست‬‫انتگرال‬‫زیر‬
‫حل‬:
‫حسب‬ ‫بر‬ ‫را‬ ‫آخر‬ ‫جواب‬ ‫قبل‬ ‫مثالهای‬ ‫مشابه‬‫نویسیم‬ ‫می‬.
54
1
‫فکر‬ ‫خب‬‫می‬‫کنم‬‫کار‬ ‫اینجای‬ ‫تا‬‫باشید‬ ‫گرفته‬ ‫یاد‬ ‫خوب‬ ‫رو‬ ‫مطلب‬
‫آقا‬‫اجازه‬:‫میکنیم‬ ‫حل‬ ‫بدن‬ ‫امتحان‬ ‫تو‬ ‫سوالی‬ ‫هر‬ ‫دیگه‬ ‫شدیم‬ ‫فول‬ ‫رو‬ ‫همه‬ ‫ما‬.
‫استاد‬:‫همه‬ ‫که‬ ‫اینطوری‬ ‫کنید‬ ‫حلش‬ ‫راحت‬ ‫شما‬ ‫که‬ ‫نمیدن‬ ‫آبکی‬ ‫سواالی‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫که‬ ‫امتحان‬ ‫توی‬ ‫ورزشیت‬ ‫اخالق‬ ‫شرمنده‬
‫گالبیه‬ ‫استاده‬ ‫میگن‬!!
‫اجازه‬ ‫آقا‬:‫سواالیی‬ ‫چه‬ ‫پس‬‫دن؟‬ ‫می‬
‫استاد‬:‫ب‬‫ا‬‫ال‬‫پیچونن‬ ‫می‬ ‫جوری‬ ‫یه‬ ‫خره‬‫چ‬‫بیاد‬ ‫دستتون‬ ‫اوضاع‬ ‫زنم‬ ‫می‬ ‫مثال‬ ‫ندتا‬.
‫مثال‬:‫محاسبه‬ ‫مطلوبست‬‫انتگرال‬‫زیر‬:
‫حل‬:
‫استاندارد‬ ‫شکل‬ ‫به‬ ‫رادیکال‬ ‫زیر‬ ‫عبارت‬ ‫بینید‬ ‫می‬ ‫که‬ ‫همانطور‬‫یا‬‫شکل‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫بنابراین‬ ‫نیست‬
‫نویسیم‬ ‫می‬ ‫استاندارد‬:
55
‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫از‬ ‫اکنون‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫استفاده‬:
‫که‬ ‫کنیم‬ ‫می‬ ‫مالحظه‬‫انتگرال‬‫آمد‬ ‫در‬ ‫استاندارد‬ ‫شکل‬ ‫به‬‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫بنابراین‬‫داریم‬.
‫مثال‬:‫محاسبه‬ ‫مطلوبست‬‫انتگرال‬‫زیر‬:
‫حل‬:
‫تا‬ ‫کنیم‬ ‫می‬ ‫استفاده‬ ‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫روش‬ ‫از‬ ‫قبل‬ ‫مثال‬ ‫مشابه‬ ‫اکنون‬‫انتگرال‬‫آید‬ ‫در‬ ‫استاندارد‬ ‫شکل‬ ‫به‬.
‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫از‬ ‫توانیم‬ ‫می‬ ‫اکنون‬‫کنیم‬ ‫استفاده‬.
56
‫حسب‬ ‫بر‬ ‫را‬ ‫جواب‬ ‫اکنون‬‫نویسیم‬ ‫می‬(‫بکشین‬ ‫خودتون‬ ‫رو‬ ‫مثلث‬)
‫مثال‬:‫محاسبه‬ ‫مطلوبست‬‫انتگرال‬‫زیر‬:
‫حل‬:
‫مخرج‬ ‫ابتدا‬‫انتگرال‬‫نویسیم‬ ‫می‬ ‫استاندارد‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫را‬.
‫کنیم‬ ‫می‬ ‫استفاده‬ ‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫روش‬ ‫از‬ ‫سپس‬:
57
‫کنیم‬ ‫می‬ ‫استفاده‬ ‫مثلثاتی‬ ‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫از‬ ‫آخر‬ ‫مرحله‬ ‫در‬.
‫حسب‬ ‫بر‬ ‫را‬ ‫جواب‬ ‫اکنون‬‫نویسیم‬ ‫می‬(‫بکشین‬ ‫خودتون‬ ‫رو‬ ‫مثلث‬)
58
‫جایگزینی‬
‫باال‬ ‫متغیر‬ ‫تغییر‬‫معموال‬‫گیرد‬ ‫می‬ ‫قرار‬ ‫استفاده‬ ‫مورد‬ ‫زیر‬ ‫فرم‬ ‫به‬ ‫انتگرالهایی‬ ‫محاسبه‬ ‫برای‬:
‫که‬a,b,c‫هستند‬ ‫ثابت‬ ‫اعدادی‬.
‫کنیم‬ ‫می‬ ‫یادآوری‬ ‫را‬ ‫زیر‬ ‫روابط‬ ‫کار‬ ‫ادامه‬ ‫از‬ ‫قبل‬.
‫مثال‬:‫محاسبه‬ ‫مطلوبست‬‫انتگرال‬‫زیر‬:
‫حل‬:
‫یادآوری‬11
59
‫مثال‬:‫محاسبه‬ ‫مطلوبست‬‫انتگرال‬‫زیر‬:
‫حل‬:
‫حل‬ ‫برای‬‫انتگرال‬‫کسر‬ ‫باید‬ ‫باال‬‫کنید‬ ‫تفکیک‬ ‫رو‬(‫بعدی‬ ‫فصل‬ ‫در‬ ‫چون‬ ‫نباشید‬ ‫نگران‬ ‫نیستید‬ ‫بلد‬ ‫رو‬ ‫کسر‬ ‫تفکیک‬ ‫اگر‬
‫کنیم‬ ‫می‬ ‫صحبت‬ ‫بهش‬ ‫راجع‬ ‫مفصال‬).
‫رسید‬ ‫می‬ ‫چپ‬ ‫سمت‬ ‫کسر‬ ‫به‬ ‫بگیرید‬ ‫مشترک‬ ‫مخرج‬ ‫باال‬ ‫تساوی‬ ‫راست‬ ‫سمت‬ ‫از‬ ‫اگر‬ ‫که‬ ‫کنید‬ ‫دقت‬.
‫خب‬‫این‬‫ه‬‫از‬ ‫م‬‫شکل‬‫دو‬‫م‬‫جواب‬‫انتگرال‬‫سکانت‬.
‫معموال‬ ‫البته‬‫مسائل‬ ‫در‬‫جواب‬ ‫اول‬ ‫شکل‬ ‫همون‬ ‫از‬‫یعنی‬‫میشه‬ ‫استفاده‬.
‫اجازه‬ ‫آقا‬:‫داره؟‬ ‫فرق‬ ‫هم‬ ‫با‬ ‫جواب‬ ‫دوتا‬ ‫چرا‬
‫استاد‬:‫دل‬ ‫عزیز‬ ‫نداره‬ ‫فرق‬‫برادر‬!!‫کن‬ ‫نگاه‬ ‫نداری‬ ‫قبول‬:
60
‫یادآوری‬ ‫روابط‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬ ‫اکنون‬11‫داریم‬:
‫بنابراین‬:
‫مثال‬:‫محاسبه‬ ‫مطلوبست‬‫انتگرال‬‫زیر‬:
‫حل‬:
61
1-‫انتگرال‬‫کنید‬ ‫حل‬ ‫را‬ ‫زیر‬ ‫های‬(‫گرمی‬ ‫دست‬ ‫مسائل‬)
2-‫انتگرال‬‫کنید‬ ‫حل‬ ‫را‬ ‫زیر‬ ‫های‬(‫مسائل‬‫مخ‬‫گرمی‬)
‫فصل‬ ‫مسائل‬‫سوم‬
62
‫چهارم‬ ‫فصل‬:‫گویا‬ ‫کسرهای‬ ‫از‬ ‫گیری‬ ‫انتگرال‬
‫کنیم‬ ‫می‬ ‫بحث‬ ‫گویا‬ ‫کسرهای‬ ‫از‬ ‫گیری‬ ‫انتگرال‬ ‫درباره‬ ‫فصل‬ ‫این‬ ‫در‬‫که‬ ‫کنیم‬ ‫یادآوری‬ ‫بهتره‬ ‫بحث‬ ‫شروع‬ ‫از‬ ‫قبل‬‫ک‬ ‫از‬ ‫منظور‬‫سر‬
‫مانند‬ ‫باشد‬ ‫ای‬ ‫چندجمله‬ ‫مخرجش‬ ‫و‬ ‫صورت‬ ‫که‬ ‫هست‬ ‫کسری‬ ‫گویا‬:‫یا‬
‫چون‬ ‫هستش‬ ‫گویا‬ ‫کسرهای‬ ‫تجزیه‬ ‫کنیم‬ ‫می‬ ‫بحث‬ ‫اون‬ ‫به‬ ‫راجع‬ ‫بیشتر‬ ‫فصل‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫چیزی‬ ‫اما‬‫کردید‬ ‫تجزیه‬ ‫رو‬ ‫کسری‬ ‫وقتی‬
‫انتگرال‬‫آ‬ ‫مثل‬ ‫اون‬ ‫از‬ ‫گیری‬‫خوردنه‬ ‫ب‬!‫کسرها‬ ‫تجزیه‬ ‫بحث‬ ‫سراغ‬ ‫ریم‬ ‫می‬ ‫اول‬ ‫بنابراین‬
‫گویا‬ ‫کسرهای‬ ‫تجزیه‬
‫کنیم‬ ‫می‬ ‫بررسی‬ ‫مرحله‬ ‫به‬ ‫مرحله‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫گویا‬ ‫کسرهای‬ ‫تجزیه‬ ‫قسمت‬ ‫این‬ ‫در‬‫که‬ ‫کنم‬ ‫یادآوری‬ ‫باید‬ ‫بحث‬ ‫شروع‬ ‫از‬ ‫قبل‬
‫است‬ ‫این‬ ‫کسر‬ ‫تجزیه‬ ‫از‬ ‫منظور‬‫که‬‫آ‬‫را‬ ‫ن‬‫صورت‬ ‫به‬‫مجموع‬‫چند‬‫بنو‬ ‫کسر‬‫ی‬‫هر‬ ‫مخرج‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫سیم‬‫از‬ ‫یک‬‫آنها‬‫عوامل‬ ‫از‬ ‫یکی‬ ‫فقط‬
‫باشد‬ ‫داشته‬ ‫وجود‬.
‫به‬‫مثال‬ ‫عنوان‬‫کسر‬‫شود‬ ‫می‬ ‫تجزیه‬ ‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬(‫دو‬ ‫حاصلضرب‬ ‫کسر‬ ‫مخرج‬ ‫در‬ ‫بینید‬ ‫می‬ ‫که‬ ‫طور‬ ‫همان‬
‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫اول‬ ‫درجه‬ ‫عامل‬)
‫اول‬ ‫مرحله‬:‫مخرج‬ ‫بر‬ ‫صورت‬ ‫تقسیم‬(‫نیاز‬ ‫صورت‬ ‫در‬)‫کسر‬ ‫سازی‬ ‫ساده‬ ‫و‬
‫کار‬ ‫ابتدای‬ ‫در‬‫هست‬ ‫مخرج‬ ‫از‬ ‫کوچکتر‬ ‫کسر‬ ‫صورت‬ ‫درجه‬ ‫که‬ ‫کنیم‬ ‫می‬ ‫فرض‬(‫غیر‬ ‫در‬‫اینصو‬‫تقسیم‬ ‫مخرج‬ ‫بر‬ ‫رو‬ ‫صورت‬ ‫باید‬ ‫رت‬
‫کن‬ ‫می‬ ‫اشاره‬ ‫بهش‬ ‫بعدا‬ ‫که‬ ‫کنیم‬‫ی‬‫م‬)‫تا‬ ‫را‬ ‫کسر‬ ‫مخرج‬ ‫و‬ ‫صورت‬ ‫سپس‬‫جا‬ ‫آن‬‫درجه‬ ‫عوامل‬ ‫حاصلضرب‬ ‫به‬ ‫است‬ ‫ممکن‬ ‫که‬
‫میکنیم‬ ‫ساده‬ ‫و‬ ‫کرده‬ ‫تجزیه‬ ‫دوم‬ ‫و‬ ‫اول‬‫مثال‬ ‫عنوان‬ ‫به‬:
63
‫مرحله‬‫دوم‬:‫و‬ ‫کسر‬ ‫تفکیک‬‫ساده‬ ‫کسر‬ ‫چند‬ ‫مجموع‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫آن‬ ‫نوشتن‬
‫سازی‬ ‫ساده‬ ‫از‬ ‫بعد‬،‫در‬‫مخرج‬‫کسر‬‫از‬ ‫یکی‬ ‫کله‬ ‫و‬ ‫سر‬‫عامل‬ ‫چهار‬‫شود‬ ‫می‬ ‫پیدا‬ ‫زیر‬:
1)‫تکراری‬ ‫غیر‬ ‫اول‬ ‫درجه‬ ‫عامل‬(‫یک‬ ‫توان‬ ‫با‬)‫مانند‬‫یا‬‫و‬‫کلی‬ ‫بطور‬
‫ب‬ ‫حالت‬ ‫این‬ ‫در‬‫کس‬ ‫تفکیک‬ ‫رای‬‫ر‬‫ب‬‫صورت‬ ‫به‬ ‫کسر‬ ‫یک‬ ‫عاملها‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫یک‬ ‫هر‬ ‫ازای‬ ‫ه‬‫راست‬ ‫سمت‬ ‫در‬
‫ثابت‬ ‫که‬ ‫دهیم‬ ‫می‬ ‫قرار‬ ‫تساوی‬A‫مثال‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫شود‬ ‫تعیین‬ ‫باید‬:
‫شوند‬ ‫تعیین‬ ‫باید‬ ‫ثابتهای‬
‫شوند‬ ‫تعیین‬ ‫باید‬ ‫ثابتهای‬
2)‫تکراری‬ ‫اول‬ ‫درجه‬ ‫عامل‬(‫یک‬ ‫از‬ ‫بزرگتر‬ ‫توان‬ ‫با‬)‫مانند‬‫یا‬‫کلی‬ ‫بطور‬
‫عامل‬ ‫هر‬ ‫ازای‬ ‫به‬ ‫حالت‬ ‫این‬ ‫در‬‫تعداد‬n‫قرار‬ ‫تساوی‬ ‫راست‬ ‫سمت‬ ‫در‬ ‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫کسر‬
‫دهیم‬ ‫می‬:
‫ثابتهای‬ ‫که‬‫شوند‬ ‫تعیین‬ ‫باید‬.
‫مثال‬ ‫عنوان‬ ‫به‬:
‫باال‬ ‫کسر‬ ‫در‬ ‫کنید‬ ‫دقت‬‫عامل‬‫تکراری‬ ‫غیر‬ ‫اول‬ ‫درجه‬‫صورت‬ ‫به‬ ‫کسر‬ ‫یک‬ ‫آن‬ ‫جای‬ ‫به‬ ‫بنابراین‬ ‫است‬
‫دهیم‬ ‫می‬ ‫قرار‬‫طرفی‬ ‫از‬‫به‬ ‫کسر‬ ‫سه‬ ‫آن‬ ‫جای‬ ‫به‬ ‫بنابراین‬ ‫است‬ ‫تکراری‬ ‫اول‬ ‫درجه‬ ‫عامل‬ ‫یک‬
‫صورت‬‫دهیم‬ ‫می‬ ‫قرار‬.
64
3)‫دوم‬ ‫درجه‬ ‫عامل‬(‫تجزیه‬ ‫قابل‬ ‫غیر‬)‫مانند‬ ‫تکراری‬ ‫غیر‬‫یا‬‫کلی‬ ‫بطور‬
‫صورت‬ ‫به‬ ‫کسر‬ ‫یک‬ ‫عاملها‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫یک‬ ‫هر‬ ‫ازای‬ ‫به‬ ‫حالت‬ ‫این‬ ‫در‬‫قرار‬ ‫تساوی‬ ‫راست‬ ‫سمت‬ ‫در‬
‫دهیم‬ ‫می‬‫مثال‬ ‫عنوان‬ ‫به‬:
4)‫عامل‬‫تکراری‬ ‫دوم‬ ‫درجه‬‫مانند‬‫کلی‬ ‫بطور‬ ‫یا‬
‫عامل‬ ‫هر‬ ‫ازای‬ ‫به‬ ‫حالت‬ ‫این‬ ‫در‬‫تعداد‬n‫در‬ ‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫کسر‬‫تساوی‬ ‫راست‬ ‫سمت‬
‫دهیم‬ ‫می‬ ‫قرار‬:
‫مثال‬ ‫عنوان‬ ‫به‬:
‫یک‬ ‫تذکر‬:‫عام‬ ‫دوم‬ ‫درجه‬ ‫عامل‬ ‫از‬ ‫منظور‬‫ل‬‫نباشد‬ ‫اول‬ ‫درجه‬ ‫عوامل‬ ‫به‬ ‫تجزیه‬ ‫قابل‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫ی‬‫عبارت‬ ‫مثال‬ ‫عنوان‬ ‫به‬
‫دوم‬ ‫درجه‬ ‫عبارت‬‫حاصلضرب‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫توان‬ ‫می‬ ‫چون‬ ‫شود‬ ‫نمی‬ ‫محسوب‬‫درجه‬ ‫عامل‬ ‫دو‬
‫اول‬‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬‫نوشت‬(‫مشترک‬ ‫جمله‬ ‫اتحاد‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫مثال‬)
‫دو‬ ‫تذکر‬:‫شکل‬ ‫به‬ ‫عباراتی‬(‫مثل‬)‫عباراتی‬ ‫اما‬ ‫میشن‬ ‫محسوب‬ ‫دوم‬ ‫درجه‬ ‫عامل‬ ‫و‬ ‫نیستند‬ ‫پذیر‬ ‫تجزیه‬
‫شکل‬ ‫به‬‫شن‬ ‫می‬ ‫تجزیه‬ ‫مزدوج‬ ‫اتحاد‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬.
65
‫داریم‬ ‫کلی‬ ‫طور‬ ‫به‬:
‫مرحله‬‫سوم‬:‫م‬‫خ‬‫ر‬‫ج‬‫م‬‫ش‬‫ت‬‫ر‬‫ک‬‫گ‬‫ی‬‫ر‬‫ی‬‫و‬‫ب‬‫د‬‫س‬‫ت‬‫آ‬‫و‬‫ر‬‫د‬‫ن‬‫ث‬‫ا‬‫ب‬‫ت‬‫ه‬‫ا‬
‫نوشتیم‬ ‫کسر‬ ‫چندین‬ ‫جمع‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫اصلی‬ ‫کسر‬ ‫اینکه‬ ‫از‬ ‫بعد‬‫مخرج‬ ‫تساوی‬ ‫راست‬ ‫سمت‬ ‫کسرهای‬ ‫بین‬ ‫بعد‬ ‫مرحله‬ ‫در‬
‫گیریم‬ ‫می‬ ‫مشترک‬‫و‬‫دهیم‬ ‫می‬ ‫قرار‬ ‫اصلی‬ ‫کسر‬ ‫صورت‬ ‫برابر‬ ‫را‬ ‫حاصل‬ ‫کسر‬ ‫صورت‬.
‫کنید‬ ‫دقت‬ ‫زیر‬ ‫مثال‬ ‫به‬:
‫اکنون‬‫در‬‫باال‬ ‫تساوی‬ ‫طرف‬ ‫دو‬‫دلخواه‬ ‫عددی‬(‫مخرج‬ ‫های‬ ‫ریشه‬ ‫معموال‬)‫ازای‬ ‫به‬ ‫را‬‫های‬ ‫ثابت‬ ‫تا‬ ‫دهیم‬ ‫می‬ ‫قرار‬
‫آیند‬ ‫بدست‬.
‫تجزیه‬ ‫قابل‬
‫تجزیه‬ ‫قابل‬ ‫غیر‬
66
‫مثال‬:‫کسر‬‫کنید‬ ‫تجزیه‬ ‫را‬
‫د‬‫مجهول‬ ‫سه‬ ‫باال‬ ‫تساوی‬ ‫در‬ ‫کنید‬ ‫قت‬‫به‬ ‫دلخواه‬ ‫عدد‬ ‫سه‬ ‫باید‬ ‫بنابراین‬ ‫داریم‬‫شوند‬ ‫مشخص‬ ‫مجهوالت‬ ‫تا‬ ‫بدهیم‬‫از‬ ‫یکی‬
‫ریشه‬ ‫تواند‬ ‫می‬ ‫اعداد‬ ‫این‬‫یعنی‬ ‫دیگر‬ ‫عامل‬ ‫اما‬ ‫باشد‬ ‫صفر‬ ‫یعنی‬‫ریشه‬‫حقیقی‬‫ندارد‬‫دلخواه‬ ‫عدد‬ ‫دو‬ ‫بنابراین‬
‫مثال‬1‫و‬1-‫جای‬ ‫به‬ ‫را‬‫دهیم‬ ‫می‬ ‫قرار‬.
‫کسر‬ ‫تجزیه‬ ‫مراحل‬ ‫خالصه‬:
‫اول‬ ‫مرحله‬:‫مخرج‬ ‫بر‬ ‫صورت‬ ‫تقسیم‬(‫نیاز‬ ‫صورت‬ ‫در‬)‫کسر‬ ‫سازی‬ ‫ساده‬ ‫و‬
‫دوم‬ ‫مرحله‬:‫ساده‬ ‫کسر‬ ‫چند‬ ‫مجموع‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫آن‬ ‫نوشتن‬ ‫و‬ ‫کسر‬ ‫تفکیک‬
‫سوم‬ ‫مرحله‬:‫ها‬ ‫ثابت‬ ‫آوردن‬ ‫بدست‬ ‫و‬ ‫گیری‬ ‫مشترک‬ ‫مخرج‬
67
‫طرفین‬ ‫کسرها‬ ‫صورت‬ ‫دادن‬ ‫قرار‬ ‫مساوی‬ ‫از‬ ‫پس‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫صورت‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫مجهوالت‬ ‫آوردن‬ ‫بدست‬ ‫برای‬ ‫دیگر‬ ‫روش‬ ‫یک‬
‫توانهای‬ ‫حسب‬ ‫بر‬ ‫را‬ ‫رابطه‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫مرتب‬:
‫ثابتها‬ ‫آوردن‬ ‫بدست‬ ‫برای‬ ‫اکنون‬،‫مشابه‬ ‫توانهای‬ ‫ضرایب‬‫در‬‫یعنی‬ ‫دهیم‬ ‫می‬ ‫قرار‬ ‫هم‬ ‫مساوی‬ ‫را‬ ‫رابطه‬ ‫طرف‬ ‫دو‬:
‫ضریب‬‫معادله‬ ‫راست‬ ‫طرف‬ ‫در‬=‫ضریب‬‫معادله‬ ‫چپ‬ ‫طرف‬ ‫در‬
‫ضریب‬‫معادله‬ ‫راست‬ ‫طرف‬ ‫در‬=‫ضریب‬‫معادله‬ ‫چپ‬ ‫طرف‬ ‫در‬
‫ثابت‬ ‫عدد‬‫معادله‬ ‫راست‬ ‫طرف‬ ‫در‬=‫ثابت‬ ‫عدد‬‫طرف‬ ‫در‬‫چپ‬‫معادله‬
‫اجازه‬ ‫آقا‬:‫که‬ ‫تساوی‬ ‫چپ‬ ‫طرف‬‫و‬‫نداره؟‬
‫استاد‬:‫بینی‬ ‫نمی‬ ‫شما‬ ‫داره‬ ‫چرا‬!!!!‫بنویسیم‬ ‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫تونیم‬ ‫می‬ ‫رو‬ ‫تساوی‬ ‫چپ‬ ‫سمت‬ ‫واقع‬ ‫در‬:
‫از‬ ‫توانی‬ ‫موقع‬ ‫هر‬ ‫یعنی‬‫بوده‬ ‫صفر‬ ‫اون‬ ‫ضریب‬ ‫نداره‬ ‫وجود‬‫بنابراین‬
‫مثال‬:‫کسر‬‫کنید‬ ‫تجزیه‬ ‫را‬
‫کنید‬ ‫دقت‬‫میشه‬ ‫محسوب‬ ‫تکراری‬ ‫اول‬ ‫درجه‬ ‫عامل‬ ‫یک‬
68
‫یعنی‬ ‫چپ‬ ‫سمت‬ ‫عبارت‬ ‫مخرج‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫باال‬ ‫رابطه‬ ‫طرفین‬ ‫که‬ ‫بهتره‬ ‫گیری‬ ‫مشترک‬ ‫مخرج‬ ‫جای‬ ‫به‬ ‫ادامه‬ ‫در‬‫ضرب‬
‫کنیم‬
‫مثال‬:‫کسر‬‫کنید‬ ‫تجزیه‬ ‫را‬
‫هست‬ ‫مخرج‬ ‫از‬ ‫بزرگتر‬ ‫صورت‬ ‫درجه‬ ‫چون‬ ‫اینجا‬ ‫در‬‫بنابراین‬‫کنیم‬ ‫تقسیم‬ ‫مخرج‬ ‫بر‬ ‫را‬ ‫صورت‬ ‫بایست‬ ‫می‬(‫تقسیم‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬
‫چند‬‫ایها‬ ‫جمله‬)‫کنید‬ ‫دقت‬‫بنویسیم‬ ‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫باید‬ ‫رو‬ ‫جواب‬ ‫که‬:
‫کسر‬ ‫باید‬ ‫کار‬ ‫ادامه‬ ‫در‬‫به‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫ابتدا‬ ‫باید‬ ‫هست‬ ‫سوم‬ ‫درجه‬ ‫کسر‬ ‫مخرج‬ ‫چون‬ ‫کنید‬ ‫دقت‬ ‫کنیم‬ ‫تفکیک‬ ‫رو‬
‫کنیم‬ ‫تجزیه‬ ‫دوم‬ ‫و‬ ‫اول‬ ‫درجه‬ ‫عوامل‬ ‫ضرب‬ ‫حاصل‬:
‫صورت‬
‫مخرج‬
‫قسمت‬ ‫خارج‬
‫مانده‬ ‫باقی‬
‫مخرج‬
69
70
‫انتگرال‬‫گویا‬ ‫کسرهای‬ ‫از‬ ‫گیری‬
‫دردسر‬ ‫بیشترین‬ ‫گفتیم‬ ‫فصل‬ ‫ابتدای‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫همانطور‬‫انتگرال‬‫مربوط‬ ‫گویا‬ ‫کسرهای‬ ‫از‬ ‫گیری‬‫میشه‬ ‫کسر‬ ‫تجزیه‬ ‫به‬‫اینکه‬ ‫از‬ ‫بعد‬ ‫و‬
‫اما‬ ‫مونه‬ ‫نمی‬ ‫باقی‬ ‫خاصی‬ ‫کار‬ ‫کردید‬ ‫تجزیه‬ ‫رو‬ ‫کسر‬‫ر‬ ‫کاریها‬ ‫ریزه‬ ‫از‬ ‫یکسری‬ ‫حال‬ ‫این‬ ‫با‬‫باشه‬ ‫حواستون‬ ‫باید‬ ‫و‬!‫به‬ ‫اینجا‬ ‫در‬ ‫که‬
‫خال‬ ‫صورت‬‫براتون‬ ‫صه‬‫دم‬ ‫می‬ ‫توضیح‬:
‫گفتیم‬‫چهار‬ ‫به‬ ‫آن‬ ‫مخرج‬ ‫کسر‬ ‫تجزیه‬ ‫از‬ ‫بعد‬ ‫که‬‫شکل‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫عمل‬ ‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫حالت‬ ‫هر‬ ‫برای‬ ‫که‬ ‫آید‬ ‫می‬ ‫در‬:
1-‫باشد‬ ‫تکراری‬ ‫غیر‬ ‫اول‬ ‫درجه‬ ‫عامل‬ ‫کسر‬ ‫مخرج‬ ‫اگر‬
‫جواب‬ ‫حالت‬ ‫این‬ ‫در‬‫انتگرال‬‫صورت‬ ‫به‬‫طبیعی‬ ‫لگاریتمی‬‫داریم‬ ‫کلی‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫آید‬ ‫می‬ ‫در‬:
‫مثال‬:(‫از‬ ‫رو‬ ‫مثال‬ ‫این‬ ‫ما‬‫انتگرال‬‫کرد‬ ‫استفاده‬ ‫هم‬ ‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫روش‬ ‫از‬ ‫میشه‬ ‫البته‬ ‫کنیم‬ ‫می‬ ‫حل‬ ‫یافته‬ ‫تعمیم‬ ‫های‬)
2-‫باشد‬ ‫تکراری‬ ‫اول‬ ‫درجه‬ ‫عامل‬ ‫کسر‬ ‫مخرج‬ ‫اگر‬
‫حالت‬ ‫این‬ ‫در‬‫از‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫استفاده‬ ‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫روش‬(‫را‬ ‫پرانتز‬ ‫داخل‬u‫گیریم‬ ‫می‬)‫جواب‬ ‫و‬‫در‬ ‫کسری‬ ‫صورت‬ ‫به‬‫آید‬ ‫می‬
‫مثال‬:
71
3-‫عامل‬ ‫کسر‬ ‫مخرج‬ ‫اگر‬‫باشد‬ ‫تکراری‬ ‫غیر‬ ‫دوم‬ ‫درجه‬
‫سادگی‬ ‫برای‬ ‫حالت‬ ‫این‬ ‫در‬‫ابتدا‬‫کامل‬ ‫مربع‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫کسر‬ ‫مخرج‬ ‫کنیم‬ ‫می‬ ‫فرض‬()‫باشد‬(‫باید‬ ‫اینصورت‬ ‫غیر‬ ‫در‬
‫پردازیم‬ ‫می‬ ‫آن‬ ‫توضیح‬ ‫به‬ ‫ادامه‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫آوریم‬ ‫در‬ ‫کامل‬ ‫مربع‬ ‫شکل‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫مخرج‬)
‫کلی‬ ‫شکل‬‫انتگرال‬‫است‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫حالت‬ ‫این‬ ‫در‬:
‫حل‬ ‫برای‬‫انتگرال‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫تفکیک‬ ‫قسمت‬ ‫دو‬ ‫به‬ ‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫باال‬:
‫جواب‬ ‫که‬‫انتگرال‬‫جواب‬ ‫و‬ ‫طبیعی‬ ‫لگاریتم‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫اول‬‫انتگرال‬‫داریم‬ ‫یعنی‬ ‫است‬ ‫تانژانت‬ ‫آرک‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫دوم‬:
‫تذکر‬:‫فر‬‫کنید‬ ‫حفظ‬ ‫حتما‬ ‫رو‬ ‫زیر‬ ‫مول‬:
72
‫مثال‬:
‫از‬ ‫یک‬ ‫هر‬ ‫توانیم‬ ‫می‬ ‫کار‬ ‫راحتی‬ ‫برای‬‫انتگرال‬‫کنیم‬ ‫حساب‬ ‫جداگانه‬ ‫را‬ ‫باال‬ ‫های‬:
‫با‬ ‫است‬ ‫برابر‬ ‫نهایی‬ ‫جواب‬ ‫بنابراین‬:
‫تذکر‬:‫مخرج‬ ‫اگر‬‫انتگرال‬‫مربع‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫شده‬ ‫داده‬‫نباشد‬ ‫کامل‬‫کنیم‬ ‫کامل‬ ‫مربع‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫باید‬(‫شکل‬ ‫به‬ ‫یعنی‬‫در‬
‫آوریم‬)‫عنوان‬ ‫به‬‫نمونه‬:
‫مثال‬:
73
4-‫باشد‬ ‫تکراری‬ ‫دوم‬ ‫درجه‬ ‫عامل‬ ‫کسر‬ ‫مخرج‬ ‫اگر‬
‫این‬ ‫در‬‫جا‬‫مشابه‬ ‫نیز‬‫حالت‬‫قبل‬‫کامل‬ ‫مربع‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫کسر‬ ‫مخرج‬ ‫کنیم‬ ‫می‬ ‫فرض‬‫باشد‬‫کلی‬ ‫شکل‬‫انتگرال‬‫حالت‬ ‫این‬ ‫در‬
‫صورت‬ ‫به‬‫زیر‬‫است‬:
‫حل‬ ‫برای‬‫انتگرال‬‫باال‬(‫قبل‬ ‫حالت‬ ‫مشابه‬)‫کنیم‬ ‫می‬ ‫تفکیک‬ ‫قسمت‬ ‫دو‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫آن‬:
‫دو‬ ‫حل‬ ‫برای‬‫انتگرال‬‫داریم‬ ‫یعنی‬ ‫کنیم‬ ‫می‬ ‫استفاده‬ ‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫روش‬ ‫از‬ ‫باال‬:
‫کنید‬ ‫دقت‬‫انتگرال‬‫روش‬ ‫از‬ ‫دوم‬‫مثلثاتی‬ ‫متغیر‬ ‫تغییر‬‫شود‬ ‫می‬ ‫حل‬
‫مثال‬:
‫از‬ ‫یک‬ ‫هر‬‫انتگرال‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫حل‬ ‫جداگانه‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫باال‬ ‫های‬:
74
‫مشابه‬‫انتگرال‬‫دوم‬‫قبل‬ ‫فصل‬ ‫در‬‫است‬ ‫شده‬ ‫حل‬‫فقط‬ ‫اینجا‬ ‫در‬ ‫بنابراین‬‫آن‬ ‫آخر‬ ‫جواب‬‫که‬ ‫نویسیم‬ ‫می‬ ‫را‬‫زیر‬ ‫شکل‬ ‫به‬
‫است‬:
‫با‬ ‫است‬ ‫برابر‬ ‫نهایی‬ ‫جواب‬ ‫بنابراین‬:
‫که‬ ‫اکنون‬‫چ‬ ‫از‬ ‫یک‬ ‫هر‬‫چ‬ ‫کردیم‬ ‫بررسی‬ ‫جداگانه‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫باال‬ ‫حالت‬ ‫هار‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫حل‬ ‫هم‬ ‫با‬ ‫را‬ ‫کلی‬ ‫مثال‬ ‫ند‬
‫مثال‬:‫کنید‬ ‫حل‬ ‫را‬ ‫شده‬ ‫داده‬ ‫انتگرالهای‬
‫حل‬( :‫است‬ ‫نشده‬ ‫ذکر‬ ‫ثابتها‬ ‫آوردن‬ ‫بدست‬ ‫مراحل‬)
‫کنیم‬ ‫می‬ ‫تجزیه‬ ‫را‬ ‫کسر‬ ‫ابتدا‬:
‫دو‬ ‫هر‬ ‫جواب‬ ‫که‬ ‫مشخصه‬‫انتگرال‬‫صورت‬ ‫به‬‫هست‬.
75
‫داد‬ ‫نشان‬ ‫توان‬ ‫می‬ ‫کلی‬ ‫طور‬ ‫به‬:
‫میخوره‬ ‫بدردتون‬ ‫واقعا‬ ‫فرمول‬ ‫این‬ ‫اما‬ ‫نمیاد‬ ‫خوشم‬ ‫کردن‬ ‫حفظ‬ ‫فرمول‬ ‫از‬ ‫اصال‬ ‫من‬ ‫چه‬ ‫اگر‬(‫تستی‬ ‫امتحانات‬ ‫در‬ ‫بخصوص‬)
‫حل‬(b):‫کنیم‬ ‫می‬ ‫تجزیه‬ ‫را‬ ‫کسر‬ ‫ابتدا‬(‫دادیم‬ ‫انجام‬ ‫قبال‬ ‫رو‬ ‫کسر‬ ‫این‬ ‫تجزیه‬)
‫حل‬(c):
76
‫حل‬:(d)
‫جواب‬ ‫سوم‬ ‫شکل‬ ‫از‬ ‫هم‬ ‫این‬ ،‫خب‬‫انتگرال‬‫سکانت‬.
‫جواب‬ ‫این‬ ‫اینکه‬ ‫برای‬ ‫اما‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫عمل‬ ‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫کنیم‬ ‫بیان‬ ‫اول‬ ‫جواب‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫رو‬:
77
1-‫انتگرال‬‫کنید‬ ‫حل‬ ‫را‬ ‫زیر‬ ‫های‬(‫گرمی‬ ‫دست‬ ‫مسائل‬)
2-‫انتگرال‬‫کنید‬ ‫حل‬ ‫را‬ ‫زیر‬ ‫های‬(‫مسائل‬‫مخ‬‫گرمی‬)
‫فصل‬ ‫مسائل‬‫چهارم‬
78
‫پنجم‬ ‫فصل‬:‫گیری‬ ‫انتگرال‬‫روش‬ ‫به‬‫جزء‬ ‫به‬ ‫جزء‬
‫فرا‬ ‫هم‬ ‫با‬ ‫را‬ ‫جزء‬ ‫به‬ ‫جزء‬ ‫روش‬ ‫نام‬ ‫به‬ ‫گیری‬ ‫انتگرال‬ ‫تکنیکهای‬ ‫مهمترین‬ ‫و‬ ‫زیباترین‬ ‫از‬ ‫یکی‬ ‫فصل‬ ‫این‬ ‫در‬‫این‬ ‫گیریم‬ ‫می‬
‫روش‬‫معموال‬‫حل‬ ‫برای‬‫صورت‬ ‫به‬ ‫هایی‬ ‫انتگرال‬‫تابع‬ ‫دو‬ ‫ضرب‬‫زیر‬ ‫شکل‬ ‫به‬‫شود‬ ‫می‬ ‫استفاده‬
‫که‬‫توابعی‬‫هستند‬ ‫مختلف‬ ‫جنس‬ ‫دو‬ ‫از‬(‫مثلثاتی‬ ‫در‬ ‫ای‬ ‫چندجمله‬ ‫تابع‬ ‫حاصلضرب‬ ‫مثال‬)‫انتگرال‬ ‫از‬ ‫نمونه‬ ‫چند‬
‫اند‬ ‫شده‬ ‫داده‬ ‫نشان‬ ‫زیر‬ ‫جدول‬ ‫در‬ ‫شوند‬ ‫می‬ ‫محاسبه‬ ‫روش‬ ‫این‬ ‫با‬ ‫که‬ ‫هایی‬.
‫مثلثاتی‬ ‫در‬ ‫ای‬ ‫چندجمله‬ ‫تابع‬ ‫حاصلضرب‬
‫نمایی‬ ‫در‬ ‫ای‬ ‫چندجمله‬ ‫تابع‬ ‫حاصلضرب‬
‫لگاریتمی‬ ‫در‬ ‫ای‬ ‫چندجمله‬ ‫تابع‬ ‫حاصلضرب‬
‫مثلثاتی‬ ‫در‬ ‫نمایی‬ ‫تابع‬ ‫حاصلضرب‬
‫مثلثاتی‬ ‫معکوس‬ ‫در‬ ‫ای‬ ‫چندجمله‬ ‫تابع‬ ‫حاصلضرب‬
‫جدول‬(1)
‫می‬ ‫قبل‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫حل‬ ‫که‬ ‫شود‬ ‫می‬ ‫منجر‬ ‫تر‬ ‫ساده‬ ‫انتگرال‬ ‫یک‬ ‫به‬ ‫مساله‬ ‫در‬ ‫شده‬ ‫داده‬ ‫انتگرال‬ ‫حل‬ ‫جزء‬ ‫به‬ ‫جزء‬ ‫روش‬ ‫در‬
‫دانیم‬.‫است‬ ‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫روش‬ ‫این‬ ‫اصلی‬ ‫رابطه‬:
‫باال‬ ‫رابطه‬ ‫در‬‫و‬ ‫است‬ ‫مساله‬ ‫در‬ ‫شده‬ ‫داده‬ ‫انتگرال‬‫انتگرال‬‫کنیم‬ ‫حل‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫باید‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫تری‬ ‫ساده‬
‫گیریم‬ ‫می‬ ‫پی‬ ‫قدم‬ ‫به‬ ‫قدم‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫مثال‬ ‫یک‬ ‫ذکر‬ ‫با‬ ‫را‬ ‫روش‬ ‫این‬ ‫مراحل‬ ‫اکنون‬
79
‫مثال‬:‫انتگرال‬ ‫محاسبه‬ ‫مطلوبست‬‫زیر‬
‫اول‬ ‫قدم‬:‫برابر‬ ‫را‬ ‫انتگرال‬ ‫جلوی‬ ‫توابع‬ ‫از‬ ‫یکی‬‫همراه‬ ‫به‬ ‫دیگر‬ ‫تابع‬ ‫و‬‫برابر‬ ‫را‬‫گیریم‬ ‫می‬
‫دوم‬ ‫قدم‬:‫از‬‫تا‬ ‫گیریم‬ ‫می‬ ‫دیفرانسیل‬‫از‬ ‫و‬ ‫آید‬ ‫بدست‬‫انتگرال‬‫تا‬ ‫گیریم‬ ‫می‬‫آید‬ ‫بدست‬
‫سو‬ ‫قدم‬‫م‬:‫رابطه‬ ‫در‬ ‫را‬‫انتگرال‬‫و‬ ‫کرده‬ ‫جایگذاری‬ ‫جزء‬ ‫به‬ ‫جزء‬ ‫گیری‬‫انتگرال‬‫محاسبه‬ ‫را‬ ‫راست‬ ‫سمت‬
‫کنیم‬ ‫می‬
‫کنی‬ ‫می‬ ‫مالحظه‬ ‫که‬ ‫همانطور‬‫د‬‫انتگرال‬‫راست‬ ‫سمت‬(‫انتگرال‬‫سینوس‬)‫شد‬ ‫محاسبه‬ ‫راحتی‬ ‫به‬.
‫مثال‬:‫محاسبه‬ ‫مطلوبست‬‫انتگرال‬‫زیر‬
‫اول‬ ‫قدم‬:‫جلوی‬ ‫در‬ ‫تابع‬ ‫یک‬ ‫فقط‬ ‫چون‬ ‫اینجا‬ ‫در‬‫انتگرال‬‫برابر‬ ‫را‬ ‫همان‬ ‫داریم‬‫گیریم‬ ‫می‬‫و‬‫برابر‬ ‫را‬‫می‬ ‫قرار‬
‫دهیم‬
80
‫دو‬ ‫قدم‬‫م‬:
‫دیفرانسیل‬
‫انتگرال‬
‫سوم‬ ‫قدم‬:
‫مثال‬:‫محاسبه‬ ‫مطلوبست‬‫انتگرال‬‫زیر‬:
‫حل‬:‫خالصه‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫مسئله‬ ‫اینجا‬ ‫در‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫حل‬:
‫اجازه‬ ‫آقا‬:‫رو‬ ‫تابع‬ ‫کدوم‬ ‫که‬ ‫بفهمیم‬ ‫کجا‬ ‫از‬‫بگیریم؟‬‫س‬ ‫در‬ ‫میشه‬ ‫مثال‬‫باال‬ ‫وال‬‫برابر‬ ‫رو‬‫بگیریم‬
‫استاد‬:‫عجب‬!!‫ب‬ ‫سوال‬ ‫یه‬‫ه‬‫پرسیدی‬ ‫بخور‬ ‫درد‬!
‫بزار‬‫میشه؟‬ ‫چی‬ ‫ببینیم‬ ‫بدیم‬ ‫قرار‬
‫فرمول‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫باال‬ ‫روابط‬ ‫حاال‬‫انتگرال‬‫کنی‬ ‫می‬ ‫جایگزین‬ ‫جزء‬ ‫به‬ ‫جزء‬ ‫گیری‬‫م‬:
Integralkhor
Integralkhor
Integralkhor
Integralkhor
Integralkhor
Integralkhor
Integralkhor
Integralkhor
Integralkhor
Integralkhor
Integralkhor
Integralkhor
Integralkhor
Integralkhor
Integralkhor
Integralkhor
Integralkhor
Integralkhor
Integralkhor
Integralkhor
Integralkhor
Integralkhor
Integralkhor
Integralkhor
Integralkhor

More Related Content

Viewers also liked

Soviet ocupationmicrosoftpowerpoint
Soviet ocupationmicrosoftpowerpointSoviet ocupationmicrosoftpowerpoint
Soviet ocupationmicrosoftpowerpoint
Cason Conley
 
Зелений Пакет - Атмосфера, її склад та будова
Зелений Пакет - Атмосфера, її склад та будоваЗелений Пакет - Атмосфера, її склад та будова
Зелений Пакет - Атмосфера, її склад та будова
greenpack-ukraine
 
Зелений Пакет - Як стати ощадливим користувачем енергії? Прилади вимкнуто.
Зелений Пакет - Як стати ощадливим користувачем енергії? Прилади вимкнуто.Зелений Пакет - Як стати ощадливим користувачем енергії? Прилади вимкнуто.
Зелений Пакет - Як стати ощадливим користувачем енергії? Прилади вимкнуто.
greenpack-ukraine
 
Зелений Пакет. План уроку на тему "Вода"
Зелений Пакет. План уроку на тему "Вода"Зелений Пакет. План уроку на тему "Вода"
Зелений Пакет. План уроку на тему "Вода"
greenpack-ukraine
 
Cost-Benefit Analysis of Gautrain Vs Rea Vaya BRT System
Cost-Benefit Analysis of Gautrain Vs Rea Vaya BRT SystemCost-Benefit Analysis of Gautrain Vs Rea Vaya BRT System
Cost-Benefit Analysis of Gautrain Vs Rea Vaya BRT System
Friedrich Chitauka
 
Органічні сполуки як компоненти їжі. Раціональне харчування
Органічні  сполуки  як  компоненти  їжі. Раціональне  харчуванняОрганічні  сполуки  як  компоненти  їжі. Раціональне  харчування
Органічні сполуки як компоненти їжі. Раціональне харчування
greenpack-ukraine
 
Зелений пакет - Хліб усьому голова
Зелений пакет - Хліб усьому головаЗелений пакет - Хліб усьому голова
Зелений пакет - Хліб усьому голова
greenpack-ukraine
 
sosiologi-sebagai-ilmu-pengetahuan
sosiologi-sebagai-ilmu-pengetahuansosiologi-sebagai-ilmu-pengetahuan
sosiologi-sebagai-ilmu-pengetahuanRohadi19
 
Зелений пакет. Урок з розв'язання екологічних задач
Зелений пакет. Урок з розв'язання екологічних задачЗелений пакет. Урок з розв'язання екологічних задач
Зелений пакет. Урок з розв'язання екологічних задач
greenpack-ukraine
 
PUBLIC TRANSPORT SYSTEM PRODUCT DEVELOPMENT AND MARKETING GUIDELINES FOR A SO...
PUBLIC TRANSPORT SYSTEM PRODUCT DEVELOPMENT AND MARKETING GUIDELINES FOR A SO...PUBLIC TRANSPORT SYSTEM PRODUCT DEVELOPMENT AND MARKETING GUIDELINES FOR A SO...
PUBLIC TRANSPORT SYSTEM PRODUCT DEVELOPMENT AND MARKETING GUIDELINES FOR A SO...
Friedrich Chitauka
 

Viewers also liked (10)

Soviet ocupationmicrosoftpowerpoint
Soviet ocupationmicrosoftpowerpointSoviet ocupationmicrosoftpowerpoint
Soviet ocupationmicrosoftpowerpoint
 
Зелений Пакет - Атмосфера, її склад та будова
Зелений Пакет - Атмосфера, її склад та будоваЗелений Пакет - Атмосфера, її склад та будова
Зелений Пакет - Атмосфера, її склад та будова
 
Зелений Пакет - Як стати ощадливим користувачем енергії? Прилади вимкнуто.
Зелений Пакет - Як стати ощадливим користувачем енергії? Прилади вимкнуто.Зелений Пакет - Як стати ощадливим користувачем енергії? Прилади вимкнуто.
Зелений Пакет - Як стати ощадливим користувачем енергії? Прилади вимкнуто.
 
Зелений Пакет. План уроку на тему "Вода"
Зелений Пакет. План уроку на тему "Вода"Зелений Пакет. План уроку на тему "Вода"
Зелений Пакет. План уроку на тему "Вода"
 
Cost-Benefit Analysis of Gautrain Vs Rea Vaya BRT System
Cost-Benefit Analysis of Gautrain Vs Rea Vaya BRT SystemCost-Benefit Analysis of Gautrain Vs Rea Vaya BRT System
Cost-Benefit Analysis of Gautrain Vs Rea Vaya BRT System
 
Органічні сполуки як компоненти їжі. Раціональне харчування
Органічні  сполуки  як  компоненти  їжі. Раціональне  харчуванняОрганічні  сполуки  як  компоненти  їжі. Раціональне  харчування
Органічні сполуки як компоненти їжі. Раціональне харчування
 
Зелений пакет - Хліб усьому голова
Зелений пакет - Хліб усьому головаЗелений пакет - Хліб усьому голова
Зелений пакет - Хліб усьому голова
 
sosiologi-sebagai-ilmu-pengetahuan
sosiologi-sebagai-ilmu-pengetahuansosiologi-sebagai-ilmu-pengetahuan
sosiologi-sebagai-ilmu-pengetahuan
 
Зелений пакет. Урок з розв'язання екологічних задач
Зелений пакет. Урок з розв'язання екологічних задачЗелений пакет. Урок з розв'язання екологічних задач
Зелений пакет. Урок з розв'язання екологічних задач
 
PUBLIC TRANSPORT SYSTEM PRODUCT DEVELOPMENT AND MARKETING GUIDELINES FOR A SO...
PUBLIC TRANSPORT SYSTEM PRODUCT DEVELOPMENT AND MARKETING GUIDELINES FOR A SO...PUBLIC TRANSPORT SYSTEM PRODUCT DEVELOPMENT AND MARKETING GUIDELINES FOR A SO...
PUBLIC TRANSPORT SYSTEM PRODUCT DEVELOPMENT AND MARKETING GUIDELINES FOR A SO...
 

Integralkhor

  • 2. ‫خور‬ ‫انتگرال‬ (‫انتگرال‬ ‫روشهای‬‫گیری‬) ‫اول‬ ‫جلد‬-‫نامعین‬ ‫انتگرال‬ ‫نویسنده‬: ‫ایزن‬ ‫حسین‬ ‫اول‬ ‫ویرایش‬: ‫مهرماه‬1931
  • 3. ‫مقدمه‬ ‫سالم‬ ‫روشهای‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫بحث‬ ‫به‬ ‫دارید‬ ‫رو‬ ‫پیش‬ ‫که‬ ‫کتابی‬ ‫در‬‫انتگرال‬‫رو‬ ‫کتاب‬ ‫اسم‬ ‫پردازیم‬ ‫می‬ ‫گیری‬"‫خور‬ ‫انتگرال‬" ‫اس‬ ‫یه‬ ‫خواستم‬ ‫می‬ ‫چون‬ ‫گذاشتم‬‫باشه‬ ‫داشته‬ ‫متفاوت‬ ‫م‬.‫ح‬ ‫کتاب‬ ‫این‬‫در‬ ‫من‬ ‫تدریس‬ ‫سال‬ ‫چندین‬ ‫اصل‬ ‫دانشگاه‬‫اون‬ ‫محتوای‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫هست‬ ‫مختلف‬ ‫های‬‫حتی‬ ‫کردم‬ ‫سعی‬ ‫من‬ ‫حال‬ ‫هر‬ ‫به‬ ‫اما‬ ‫بدید‬ ‫نظر‬ ‫باید‬ ‫شما‬ ‫هم‬ ‫اشتباه‬ ‫کم‬ ،‫روان‬ ‫کتابی‬ ‫االمکان‬‫اول‬ ‫جلد‬ ‫در‬ ‫کنم‬ ‫آماده‬ ‫براتون‬ ‫رو‬ ‫کامل‬ ‫و‬‫انتگرال‬‫بحث‬ ‫به‬ ‫خور‬‫انتگرال‬‫و‬ ‫نامعین‬ ‫تکنیکهای‬‫انتگرال‬‫پردازیم‬ ‫می‬ ‫گیری‬.‫بعدی‬ ‫جلدهای‬ ‫کنه‬ ‫قسمت‬ ‫خدا‬ ‫اگر‬‫انتگرال‬‫به‬ ‫که‬ ‫خور‬‫انتگرال‬،‫معین‬ ‫انتگرال‬‫و‬ ‫دوگانه‬...‫البته‬ ‫کنم‬ ‫می‬ ‫آماده‬ ‫براتون‬ ‫رو‬ ‫داشت‬ ‫خواهد‬ ‫اختصاص‬‫اصلی‬ ‫رشته‬ ‫در‬ ‫ریاضی‬ ‫مبحث‬ ‫جز‬ ‫به‬ ‫بیارم‬ ‫در‬ ‫کتاب‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫هم‬ ‫رو‬ ‫اونها‬ ‫بتونم‬ ‫امیدوارم‬ ‫که‬ ‫کردم‬ ‫آماده‬ ‫مطالبی‬ ‫هم‬ ‫مکانیک‬ ‫مهندسی‬ ‫یعنی‬ ‫خودم‬. ‫رو‬ ‫روال‬ ‫همین‬ ‫هم‬ ‫کتاب‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫باشم‬ ‫داشته‬ ‫ها‬ ‫بچه‬ ‫با‬ ‫نزدیکی‬ ‫ارتباط‬ ‫کالسهام‬ ‫در‬ ‫کردم‬ ‫سعی‬ ‫همیشه‬ ‫من‬ ‫اینج‬ ‫در‬ ‫بنابراین‬ ‫کردم‬ ‫دنبال‬‫شید‬ ‫نمی‬ ‫طرف‬ ‫ریاضی‬ ‫خشک‬ ‫فرمولهای‬ ‫از‬ ‫یکسری‬ ‫با‬ ‫صرفا‬ ‫ا‬.‫داشتم‬ ‫دوست‬ ‫خودم‬ ‫اما‬ ‫کنم‬ ‫آماده‬ ‫رنگی‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫رو‬ ‫کتاب‬‫ممک‬ ‫چون‬‫ناکرده‬ ‫خدای‬ ‫نه‬‫بگیره‬ ‫پرینت‬ ‫رو‬ ‫کتاب‬ ‫بخواد‬ ‫کسی‬ ‫وقتی‬ ‫یک‬ ‫کنه‬ ‫مطالعه‬ ‫و‬!‫باشید‬ ‫نداشته‬ ‫هم‬ ‫پرینت‬ ‫مشکل‬ ‫تا‬ ‫نوشتم‬ ‫رنگ‬ ‫تک‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫رو‬ ‫کتاب‬. ‫تحسینی‬ ،‫تعریفی‬ ،‫پیشنهادی‬ ،‫سوالی‬ ‫اگر‬ ‫آخر‬ ‫در‬(‫انتقادی‬ ‫الل‬ ‫زبونم‬ ‫احیانا‬ ‫یا‬)!‫م‬ ‫داشتید‬ ‫هم‬‫از‬ ‫یکی‬ ‫از‬ ‫تونید‬ ‫ی‬ ‫کنید‬ ‫استفاده‬ ‫زیر‬ ‫روش‬ ‫سه‬: ‫اول‬ ‫روش‬:‫پیغامگیر‬ ‫از‬ ‫استفاده‬:77113127321 ‫صفحه‬ ‫در‬ ‫اگر‬ ‫مثال‬32‫در‬ ‫و‬ ‫بدم‬ ‫بیشتری‬ ‫توضیح‬ ‫براتون‬ ‫سایت‬ ‫در‬ ‫تا‬ ‫کنید‬ ‫اشاره‬ ‫دارید‬ ‫اشکالی‬ ‫ششم‬ ‫خط‬ ‫بعدی‬ ‫ویرایشهای‬‫انتگرال‬‫بدم‬ ‫انجام‬ ‫رو‬ ‫الزم‬ ‫اصالحات‬ ‫خور‬. ‫د‬ ‫روش‬‫وم‬:‫سایت‬ ‫به‬ ‫مراجعه‬:www.integralkhor.blogfa.com ‫سوم‬ ‫روش‬:‫الکترونیکی‬ ‫پست‬:integralkhor@gmail.com ‫موفقیت‬ ‫آرزوی‬ ‫با‬ ‫ایزن‬ ‫حسین‬-‫مهرماه‬ ‫هفتم‬ ‫بیست‬7237
  • 4. ‫فهرست‬ ‫اول‬ ‫فصل‬:‫تعریف‬‫انتگرال‬‫پایه‬ ‫فرمولهای‬ ‫و‬‫انتگرال‬‫گیری‬.......................................................‫صف‬‫حه‬:7 ‫دوم‬ ‫فصل‬:‫یافته‬ ‫تعمیم‬ ‫فرمولهای‬ ‫و‬ ‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫روش‬............................................................‫صفحه‬:32 ‫سوم‬ ‫فصل‬:‫مثلثاتی‬ ‫متغیرهای‬ ‫تغییر‬...........................................................................................‫صفحه‬:14 ‫چهارم‬ ‫فصل‬:‫انتگرال‬‫گویا‬ ‫کسرهای‬ ‫از‬ ‫گیری‬.............................................................................‫صفحه‬:43 ‫پنجم‬ ‫فصل‬:‫جزء‬ ‫به‬ ‫جزء‬ ‫روش‬....................................................................................................‫صفحه‬:17 ‫ششم‬ ‫فصل‬:‫انتگرال‬‫مثلثاتی‬ ‫های‬...............................................................................................‫صفحه‬:32
  • 5. 1 ‫اول‬ ‫فصل‬:‫مقدماتی‬ ‫فرمولهای‬ ‫و‬ ‫انتگرال‬ ‫تعریف‬ ‫مقدمه‬ ‫ها‬ ‫بچه‬ ‫که‬ ‫شنیدید‬ ‫رو‬ ‫جمله‬ ‫این‬ ‫حاال‬ ‫تا‬ ‫حتما‬(‫دانشجو‬ ‫چه‬ ‫و‬ ‫آموز‬ ‫دانش‬ ‫چه‬)‫گن‬ ‫می‬:"‫انتگرال‬ ‫از‬ ‫اما‬ ‫بلدیم‬ ‫خوب‬ ‫رو‬ ‫مشتق‬ ‫ما‬ ‫آریم‬ ‫نمی‬ ‫در‬ ‫سر‬!"‫که‬ ‫بگم‬ ‫باید‬ ‫افراد‬ ‫این‬ ‫جواب‬ ‫در‬:‫سری‬ ‫یک‬ ‫و‬ ‫بگیرید‬ ‫یاد‬ ‫خوب‬ ‫رو‬ ‫مشتق‬ ‫شما‬ ‫اگر‬‫ریزه‬‫کاریها‬‫رو‬‫هم‬‫بلد‬ ‫باشید‬‫انتگر‬ ‫عملیات‬ ‫راحت‬ ‫خیلی‬ ‫میتونید‬‫کتاب‬ ‫در‬ ‫ما‬ ‫بدید‬ ‫انجام‬ ‫رو‬ ‫گیری‬ ‫ال‬‫خور‬ ‫انتگرال‬‫میشه‬ ‫آماده‬ ‫جلد‬ ‫چندین‬ ‫در‬ ‫که‬ (‫و‬ ‫دوگانه‬ ‫انتگرال‬ ،‫معین‬ ‫انتگرال‬ ،‫نامعین‬ ‫انتگرال‬)...‫رو‬ ‫سرتون‬ ‫خب‬ ،‫کنیم‬ ‫مرور‬ ‫هم‬ ‫با‬ ‫رو‬ ‫کاریها‬ ‫ریزه‬ ‫این‬ ‫کنیم‬ ‫می‬ ‫سعی‬ ‫د‬‫بریم‬ ‫نیارم‬ ‫رد‬‫درسمون‬ ‫سراغ‬. ‫انتگرال‬ ‫ساده‬ ‫خیلی‬ ‫صورت‬ ‫به‬‫گیری‬ ‫مشتق‬ ‫عمل‬ ‫عکس‬ ‫گیری‬ ‫انتگرال‬‫کنید‬ ‫دقت‬ ‫زیر‬ ‫مثال‬ ‫به‬ ‫چطور؟‬ ‫اما‬ ‫است‬: ‫مشتق‬ ‫شده‬ ‫مشتقش‬ ‫که‬ ‫هست‬ ‫تابعی‬ ‫چه‬ ‫اون‬ ‫بپرسن‬ ‫شما‬ ‫از‬ ‫اگه‬ ‫حاال‬‫میگین؟‬ ‫چی‬‫میگ‬ ‫سریع‬ ‫حتما‬‫ی‬‫ن‬:‫معلومه‬ ‫خب‬‫شایدم‬ ‫ب‬ ‫یکی‬‫گه‬‫یا‬‫جواب‬ ‫این‬ ‫همه‬ ‫و‬‫ه‬‫درسته‬ ‫هم‬ ‫ا‬.‫با‬ ‫که‬ ‫ثابتی‬ ‫عدد‬ ‫بگید‬ ‫تونید‬ ‫نمی‬ ‫شما‬ ‫که‬ ‫اینه‬ ‫واقعیت‬‫جمع‬ ‫عدد‬ ‫گیری‬ ‫مشتق‬ ‫در‬ ‫چون‬ ‫بوده‬ ‫چند‬ ‫شده‬‫ثابت‬‫ح‬‫میشه‬ ‫ذف‬(‫میشه‬ ‫صفر‬)‫ما‬ ‫جواب‬ ‫بگیم‬ ‫تونیم‬ ‫می‬ ‫کلی‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫بنابراین‬ ‫که‬ ‫هست‬‫یه‬‫ثابته‬ ‫عدد‬.‫داریم‬ ‫انتگرالی‬ ‫بیان‬ ‫به‬: ‫شده‬ ‫مشتقش‬ ‫که‬ ‫تابعیه‬ ‫چه‬ ‫اون‬ ‫بگید‬ ‫حاال‬ ‫خب‬‫؟‬ ‫آقااجازه‬:‫معلومه‬‫انتگرالی‬ ‫بیان‬ ‫به‬ ‫یا‬: ‫آفرین‬‫گرفتین‬ ‫یاد‬ ‫درسو‬ ‫که‬ ‫مشخصه‬!‫انتگرال‬ ‫تعریف‬ ‫یعنی‬ ‫مطلب‬ ‫اصل‬ ‫سراغ‬ ‫بریم‬ ‫وقتشه‬ ‫دیگه‬.
  • 6. 2 ‫انتگرال‬ ‫تعریف‬ ‫زیرهست‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫انتگرال‬ ‫یک‬ ‫کلی‬ ‫شکل‬: ‫که‬‫ر‬‫ا‬‫پایین‬ ‫حد‬‫و‬‫ر‬‫ا‬‫می‬ ‫انتگرال‬ ‫باالی‬ ‫حد‬‫گ‬‫وی‬‫یم‬‫هست‬ ‫انتگرال‬ ‫جلوی‬ ‫تابع‬ ‫هم‬. ‫یک‬ ‫تذکد‬:‫یعنی‬ ‫انتگرال‬ ‫حدود‬ ‫اگر‬‫میگوییم‬ ‫نامعین‬ ‫رو‬ ‫انتگرال‬ ‫اینصورت‬ ‫غیر‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫معین‬ ‫رو‬ ‫انتگرال‬ ‫باشند‬ ‫شده‬ ‫داده‬. ‫معین‬ ‫انتگرال‬ ‫انتگرال‬‫نا‬‫معین‬ ‫ما‬‫اول‬ ‫جلد‬ ‫در‬‫خور‬ ‫انتگرال‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫بررسی‬ ‫رو‬ ‫نامعین‬ ‫انتگرال‬ ‫فقط‬. ‫دو‬ ‫تذکر‬:‫یعنی‬‫انتگرال‬‫گیری‬‫به‬ ‫نسبت‬‫شود‬ ‫می‬ ‫انجام‬(‫ما‬ ‫متغیر‬‫است‬)‫بنابراین‬‫که‬ ‫عبارتی‬ ‫هر‬‫عدد‬ ‫ندارد‬ ‫شود‬ ‫می‬ ‫فرض‬ ‫ثابت‬. ‫تعریف‬ ‫با‬ ‫که‬ ‫حاال‬‫انتگرال‬‫باشه‬ ‫ذهنتون‬ ‫تو‬ ‫باید‬ ‫همیشه‬ ‫که‬ ‫کنم‬ ‫می‬ ‫عنوان‬ ‫رو‬ ‫ای‬ ‫نکته‬ ‫یه‬ ‫شدید‬ ‫آشنا‬: ‫انتگرال‬ ‫جواب‬ ‫از‬ ‫اگر‬‫نامعین‬‫برسیم‬ ‫انتگرال‬ ‫جلوی‬ ‫تابع‬ ‫به‬ ‫باید‬ ‫بگیریم‬ ‫مشتق‬
  • 7. 3 ‫بیان‬ ‫به‬‫انتگرال‬‫داریم‬ ‫ی‬: ‫مثال‬ ‫عنوان‬ ‫به‬: ‫مهم‬ ‫تذکر‬:‫جواب‬ ‫باشه‬ ‫یادتون‬‫انتگرال‬‫رو‬‫بیارید‬ ‫بدست‬ ‫روشی‬ ‫هر‬ ‫از‬(‫دستی‬ ‫بغل‬ ‫از‬ ‫کمک‬،‫داخل‬ ‫نوشتن‬‫ماشین‬ ‫فیری‬ ‫هندز‬ ،‫حساب‬)...‫کنه‬ ‫صدق‬ ‫باال‬ ‫قاعده‬ ‫در‬ ‫باید‬!! ‫صورت‬ ‫به‬ ‫انتگرالی‬ ‫امتحان‬ ‫جلسه‬ ‫در‬ ‫کنید‬ ‫فرض‬ :‫مثال‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫رو‬ ‫جواب‬ ‫شما‬ ‫دستی‬ ‫بغل‬ ‫و‬ ‫شده‬ ‫داده‬‫آورده‬ ‫بدست‬!‫درسته؟‬ ‫جواب‬ ‫نظرتون‬ ‫به‬ ‫آیا‬ ‫حل‬:‫بگیریم‬ ‫مشتق‬ ‫جواب‬ ‫از‬ ‫کافیه‬ ‫خب‬: ‫درس‬ ‫جواب‬ ‫بینید‬ ‫می‬ ‫که‬ ‫همونطور‬‫ت‬‫نیست‬!‫صورت‬ ‫به‬ ‫درست‬ ‫جواب‬ ‫و‬ ‫داره‬ ‫اشتباه‬ ‫منفی‬ ‫یه‬ ‫فقط‬ ‫البته‬ ‫است‬. ‫اخالقی‬ ‫گیری‬ ‫نتیجه‬:‫کنید‬ ‫تکیه‬ ‫خودتون‬ ‫معلومات‬ ‫به‬ ‫کنید‬ ‫سعی‬.
  • 8. 4 ‫گیری‬ ‫انتگرال‬ ‫در‬ ‫مهم‬ ‫قانون‬ ‫دو‬ ‫اول‬ ‫قانون‬ ‫بگیریم‬ ‫مشتق‬ ‫جداگانه‬ ‫توابع‬ ‫تک‬ ‫تک‬ ‫از‬ ‫کافیه‬ ‫تابع‬ ‫چند‬ ‫تفریق‬ ‫و‬ ‫جمع‬ ‫از‬ ‫گیری‬ ‫مشتق‬ ‫برای‬ ‫باشه‬ ‫یادتون‬ ‫اگر‬.‫برای‬ ‫اینجا‬ ‫در‬ ‫انتگرال‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫عمل‬ ‫صورت‬ ‫همین‬ ‫به‬ ‫هم‬ ‫گیری‬‫باشیم‬ ‫داشته‬ ‫رو‬ ‫تابع‬ ‫چند‬ ‫تفریق‬ ‫یا‬ ‫جمع‬ ‫انتگرال‬ ‫جلوی‬ ‫در‬ ‫اگر‬ ‫یعنی‬ ‫جداگانه‬ ‫توابع‬ ‫تک‬ ‫تک‬ ‫برای‬‫انتگرال‬‫نویسیم‬ ‫می‬‫داریم‬ ‫ریاضی‬ ‫بیان‬ ‫به‬: ‫مثال‬ ‫عنوان‬ ‫به‬: ‫یک‬ ‫تذکر‬:‫جداگانه‬ ‫تابع‬ ‫هر‬ ‫برای‬ ‫وقتی‬‫انتگرال‬‫نوشتید‬ ‫رو‬‫نشه‬ ‫فراموش‬! ‫دو‬ ‫تذکر‬:‫یکدفعه‬ ‫تونید‬ ‫می‬ ‫شدید‬ ‫ای‬ ‫حرفه‬ ‫یکم‬ ‫وقتی‬‫انتگرال‬‫بدید‬ ‫انجام‬ ‫رو‬ ‫گیری‬‫تفکیک‬ ‫به‬ ‫نیازی‬ ‫دیگه‬ ‫و‬‫انتگرال‬‫نیست‬. ‫دوم‬ ‫قانون‬ ‫اما‬ ‫و‬ ‫ثابت‬ ‫عدد‬ ‫یک‬ ‫اگر‬(‫مانند‬)‫از‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫توان‬ ‫می‬ ‫باشد‬ ‫شده‬ ‫ضرب‬ ‫انتگرال‬ ‫جلوی‬ ‫تابع‬ ‫در‬‫انتگرال‬‫آورد‬ ‫بیرون‬. ‫هم‬ ‫گیری‬ ‫مشتق‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫رو‬ ‫قانون‬ ‫همین‬ ‫باشه‬ ‫یادتون‬ ‫اگه‬‫داشتیم‬.
  • 9. 5 ‫مثال‬ ‫چند‬: ‫تفاوت‬‫انتگرال‬‫و‬‫نه؟‬ ‫یا‬ ‫شدید‬ ‫متوجه‬ ‫رو‬ ‫در‬ ‫کنید‬ ‫توجه‬‫انتگرال‬‫متغیر‬‫هست‬(‫چون‬‫داریم‬)‫بنابراین‬‫از‬ ‫و‬ ‫شه‬ ‫می‬ ‫محسوب‬ ‫ثابت‬ ‫عدد‬‫انتگرال‬‫بیرون‬ ‫در‬ ‫اما‬ ‫میاد‬‫انتگرال‬‫متغیر‬‫هست‬(‫چون‬‫داریم‬)‫بنابراین‬‫از‬ ‫و‬ ‫شه‬ ‫می‬ ‫محسوب‬ ‫ثابت‬ ‫عدد‬‫انتگرال‬‫میاد‬ ‫بیرون‬. ‫چهارم‬ ‫و‬ ‫سوم‬ ‫قانون‬ ‫اما‬ ‫و‬! ‫متاسفانه‬‫بعضی‬‫برای‬ ‫کنن‬ ‫می‬ ‫فکر‬ ‫ها‬ ‫بچه‬ ‫از‬‫انتگرال‬‫هم‬ ‫توابع‬ ‫تقسیم‬ ‫و‬ ‫ضرب‬ ‫از‬ ‫گیری‬(‫مشتق‬ ‫مثل‬)‫داریم‬ ‫فرمول‬‫اما‬ ‫چن‬ ‫متاسفانه‬‫ر‬ ‫بنابراین‬ ‫ندارد‬ ‫وجود‬ ‫فرمولی‬ ‫ین‬‫هستند‬ ‫اشتباه‬ ‫زیر‬ ‫وابط‬: ‫ندارد‬ ‫وجود‬ ‫چهارمی‬ ‫و‬ ‫سوم‬ ‫قانون‬ ‫بنابراین‬!!
  • 10. 6 ‫مثال‬:‫انتگرال‬‫برای‬ ‫را‬ ‫شده‬ ‫داده‬ ‫های‬‫انتگرال‬‫کنید‬ ‫آماده‬ ‫گیری‬! ‫حل‬: ‫تذکر‬:‫یادآوری‬ ‫برای‬ ‫ولی‬ ‫بلدید‬ ‫همتون‬ ‫دونم‬ ‫می‬: ‫می‬ ‫صورت‬ ‫همین‬ ‫به‬‫تون‬‫بنویسیم‬ ‫یم‬: ‫یا‬ ‫پ‬ ‫خیلی‬ ‫گفتم‬ ‫که‬ ‫رو‬ ‫نکاتی‬ ‫این‬ ‫ممکنه‬‫ساده‬ ‫نکات‬ ‫همین‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫عدم‬ ‫که‬ ‫داده‬ ‫نشون‬ ‫تجربه‬ ‫اما‬ ‫بیاد‬ ‫نظرتون‬ ‫به‬ ‫افتاده‬ ‫پا‬ ‫یش‬ ‫در‬ ‫اشتباهات‬ ‫اکثر‬ ‫منشاء‬‫انتگرال‬‫بود‬ ‫خواهد‬ ‫و‬ ‫بوده‬ ‫گیری‬!!
  • 11. 7 ‫فرمولهای‬‫پایه‬‫انتگرال‬‫گیری‬ ‫در‬‫قسمت‬ ‫این‬‫از‬ ‫یکسری‬ ‫ابتدا‬ ‫در‬ ‫ما‬‫انتگرال‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫سعی‬ ‫ادامه‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫کنیم‬ ‫می‬ ‫حفظ‬ ‫رو‬ ‫ساده‬ ‫های‬‫انتگرال‬‫پیچیده‬ ‫های‬ ‫تر‬‫مثل‬ ‫هایی‬ ‫تکنیک‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫رو‬‫به‬ ‫جزء‬ ‫به‬ ‫جزء‬ ‫یا‬ ‫متغیر‬ ‫تغییر‬‫انتگرال‬‫کنیم‬ ‫تبدیل‬ ‫تر‬ ‫ساده‬ ‫های‬.‫این‬‫انتگرال‬‫های‬ ‫پایه‬ ‫فرمولهای‬ ‫اینجا‬ ‫در‬ ‫رو‬ ‫ساده‬‫انتگرال‬‫نامیم‬ ‫می‬ ‫گیری‬.‫فرمول‬ ‫اولین‬ ‫اما‬ ‫و‬: ‫از‬ ‫اگر‬ ‫کنید‬ ‫دقت‬(‫انتگرال‬ ‫جواب‬ ‫یعنی‬)‫جلوی‬ ‫تابع‬ ‫به‬ ‫بگیریم‬ ‫مشتق‬‫انتگرال‬‫رسیم‬ ‫می‬. ‫تذکر‬:‫فرمول‬ ‫واضحه‬‫بنویسید‬ ‫هم‬ ‫دیگری‬ ‫متغیر‬ ‫هر‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫تونیم‬ ‫می‬ ‫رو‬ ‫باال‬‫مثال‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫آقا‬‫اجازه‬:‫بگیم‬ ‫تونیم‬ ‫می‬‫و‬‫فقط‬ ‫و‬ ‫کنن‬ ‫می‬ ‫خنثی‬ ‫همدیگرو‬‫مونه؟‬ ‫می‬ ‫استاد‬:‫گفت‬ ‫میشه‬ ‫آره‬ ‫خاموش‬ ‫چراغ‬!‫نکنی‬ ‫تکیه‬ ‫زیاد‬ ‫آبگوشتی‬ ‫قوانین‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫کن‬ ‫سعی‬ ‫ولی‬!!! ‫دوم‬ ‫فرمول‬ ‫سراغ‬ ‫بریم‬ ‫اینکه‬ ‫از‬ ‫قبل‬‫دو‬‫کنم‬ ‫می‬ ‫یادآوری‬ ‫براتون‬ ‫رو‬ ‫رابطه‬ ‫تا‬. ‫عنوان‬ ‫به‬‫مثال‬: ‫یادآوری‬1
  • 12. 8 ‫و‬‫دوم‬ ‫رابطه‬ ‫اما‬ ‫مبحث‬ ‫رابطه‬ ‫پرکاربردترین‬ ‫و‬ ‫مهمترین‬ ‫باال‬ ‫رابطه‬‫انتگرال‬‫باشید‬ ‫مسلط‬ ‫اون‬ ‫بر‬ ‫کامال‬ ‫باید‬ ‫بنابراین‬ ‫باشد‬ ‫می‬ ‫گیری‬. ‫ت‬‫یک‬ ‫ذکر‬:‫باال‬ ‫فرمول‬ ‫در‬(‫یعنی‬‫توان‬)‫می‬‫عددی‬ ‫هر‬ ‫تواند‬(‫کسری،صحیح‬،)....‫جز‬ ‫به‬‫باشد‬ ‫دو‬ ‫تذکر‬:‫باید‬ ‫حتما‬ ‫باال‬ ‫فرمول‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫برای‬‫باشد‬ ‫کسر‬ ‫صورت‬ ‫در‬.‫شده‬ ‫داده‬ ‫مسئله‬ ‫در‬ ‫اگر‬ ‫بنابراین‬‫کسر‬ ‫مخرج‬ ‫در‬ ‫باال‬ ‫روابط‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫باید‬ ‫باشد‬ ‫رادیکال‬ ‫زیر‬ ‫در‬ ‫یا‬(‫یادآوری‬1)‫توان‬ ‫صورت‬ ‫به‬‫نوشت‬ ‫کسر‬ ‫صورت‬ ‫در‬ ‫دار‬. ‫مثال‬ ‫تا‬ ‫چند‬ ‫حاال‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫حل‬ ‫هم‬ ‫با‬ ‫آسون‬. ‫مثال‬:‫م‬‫محاسبه‬ ‫طلوبست‬‫انتگرال‬‫زیر‬ ‫های‬: ‫حل‬: ‫تذک‬‫ر‬:‫از‬ ‫بعد‬ ‫معموال‬‫انتگرال‬‫آخر‬ ‫جواب‬ ‫آوردن‬ ‫بدست‬ ‫و‬ ‫گیری‬‫رادیکالی‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫کسری‬ ‫توان‬ ‫جای‬ ‫به‬ ‫رو‬ ‫جواب‬ ‫که‬ ‫بهتره‬ ‫بنویسیم‬.
  • 13. 9 ‫کنید‬ ‫دقت‬‫صورت‬ ‫به‬ ‫یکی‬ ‫بنویسیم‬ ‫صورت‬ ‫دو‬ ‫به‬ ‫تونیم‬ ‫می‬ ‫رو‬‫بنویسیم‬ ‫اینکه‬ ‫یا‬: ‫صحیح‬ ‫توان‬ ‫واقع‬ ‫در‬‫نوشتیم‬ ‫رادیکال‬ ‫بیرون‬ ‫رو‬
  • 14. 10 ‫مهم‬ ‫قلق‬:‫کسری‬ ‫انتگرالهای‬ ‫محاسبه‬ ‫برای‬‫کنیم‬ ‫تفکیک‬ ‫را‬ ‫کسر‬ ‫است‬ ‫بهتر‬ ‫معموال‬ ‫باشد‬ ‫ای‬ ‫جمله‬ ‫تک‬ ‫کسر‬ ‫مخرج‬ ‫که‬ ‫سه‬‫خاص‬ ‫حالت‬‫مهم‬‫رابطه‬ ‫از‬‫دوم‬(‫این‬‫سه‬‫تا‬‫انتگرال‬‫خوبه‬ ‫آیندتون‬ ‫واسه‬ ‫کنید‬ ‫حفظ‬ ‫رو‬)! ‫سوم‬ ‫رابطه‬،‫انتگرال‬‫کسینوس‬ ‫و‬ ‫سینوس‬ ‫جواب‬ ‫از‬ ‫حاال‬‫انتگرال‬‫می‬ ‫مشتق‬ ‫باال‬ ‫های‬‫نه‬ ‫یا‬ ‫رسیم‬ ‫می‬ ‫انتگرال‬ ‫جلوی‬ ‫تابع‬ ‫به‬ ‫ببینیم‬ ‫گیریم‬! ‫مشتق‬ ‫مشتق‬ ‫چی‬ ‫همه‬ ‫که‬ ‫بینید‬ ‫می‬‫آرومه‬! ‫کنیم‬ ‫حل‬ ‫مثال‬ ‫قسمت‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫اینکه‬ ‫از‬ ‫قبل‬‫یادآوری‬ ‫براتون‬ ‫رو‬ ‫مثلثاتی‬ ‫رابطه‬ ‫تا‬ ‫چند‬‫می‬‫کنم‬.
  • 15. 11 ‫چند‬ ‫حاال‬ ‫خب‬‫انتگرال‬‫خوشکل‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫حل‬ ‫هم‬ ‫با‬. ‫تذکر‬:‫این‬ ‫حل‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫ای‬ ‫ساده‬ ‫های‬ ‫ایده‬ ‫کنید‬ ‫دقت‬‫انتگرال‬‫خوره‬ ‫می‬ ‫بدردتون‬ ‫بعدا‬ ‫رفته‬ ‫بکار‬ ‫ها‬. ‫مثال‬:‫حل‬ ‫مطلوبست‬‫انتگرال‬‫زیر‬ ‫های‬: ‫یادآوری‬2
  • 16. 12 ‫حل‬: ‫حل‬ ‫در‬ ‫کنید‬ ‫دقت‬‫انتگرال‬‫نوشتیم‬ ‫زیر‬ ‫شکل‬ ‫به‬ ‫رو‬ ‫کسر‬ ‫صورت‬ ‫باال‬:
  • 17. 13 ‫چهارم‬ ‫رابطه‬ ‫داشتیم‬ ‫باشه‬ ‫یادتون‬ ‫اگه‬: ‫مشتق‬ ‫مشتق‬ ‫مشتق‬ ‫مشتق‬ ‫محاسبه‬ ‫برای‬ ‫کنید‬ ‫دقت‬‫انتگرال‬‫معکوس‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫سکانت‬‫از‬ ‫سپس‬ ‫نوشته‬ ‫کسینوس‬‫استفاده‬ ‫کسر‬ ‫مشتق‬ ‫قانون‬ ‫کنیم‬ ‫می‬(‫کسکانت‬ ‫برای‬ ‫صورت‬ ‫همین‬ ‫به‬)
  • 18. 14 ‫مثال‬:‫محاسبه‬ ‫مطلوبست‬‫انتگرال‬‫زیر‬ ‫های‬: ‫حل‬: ‫تذکر‬:‫حل‬ ‫برای‬ ‫کنید‬ ‫دقت‬‫انتگرال‬‫به‬ ‫رو‬ ‫یک‬ ‫عدد‬ ‫ابتدا‬ ‫باال‬‫انتگرال‬‫رابطه‬ ‫شکل‬ ‫به‬ ‫تا‬ ‫کردیم‬ ‫اضافه‬(a)‫دوباره‬ ‫سپس‬ ‫بیاد‬ ‫در‬ ‫از‬ ‫رو‬ ‫یک‬‫انتگرال‬‫کرده‬ ‫کم‬‫و‬‫انتگرال‬‫کردیم‬ ‫تفکیک‬ ‫رو‬ ‫ها‬.
  • 19. 15 ‫ت‬‫ا‬‫لگاریتمی‬ ‫و‬ ‫نمایی‬ ‫بع‬ ‫بحث‬ ‫شروع‬ ‫از‬ ‫قبل‬‫جدید‬‫پردازیم‬ ‫می‬ ‫لگاریتمی‬ ‫و‬ ‫نمایی‬ ‫توابع‬ ‫یادآوری‬ ‫به‬. ‫یادآوری‬3 ‫نمایی‬ ‫تابع‬:‫صورت‬ ‫به‬ ‫تابعی‬ ‫نمایی‬ ‫تابع‬ ‫از‬ ‫منظور‬‫که‬ ‫است‬‫و‬ ‫پایه‬ ‫را‬‫نما‬ ‫را‬(‫توان‬)‫اگر‬ ‫گوییم‬ ‫می‬ ‫نپر‬ ‫عدد‬ ‫برابر‬ ‫نمایی‬ ‫تابع‬ ‫پایه‬(e=2.718…)‫آن‬ ‫به‬ ‫باشد‬‫گوییم‬ ‫می‬ ‫طبیعی‬ ‫نمایی‬ ‫تابع‬(‫تابع‬ ‫خالصه‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫نمایی‬)‫تابع‬‫داریم‬ ‫یعنی‬ ‫کند‬ ‫می‬ ‫پیروی‬ ‫تواندار‬ ‫اعداد‬ ‫تقسیم‬ ‫و‬ ‫ضرب‬ ‫قوانین‬ ‫از‬: ‫یادآوری‬4 ‫لگاریتم‬:‫صورت‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫تابع‬ ‫لگاریتم‬‫نویسیم‬ ‫می‬ ‫زیر‬: ‫لگاریتم‬ ‫خوانیم‬ ‫می‬ ‫و‬‫مبنای‬ ‫در‬(‫پایه‬)‫شود‬ ‫می‬.‫است‬ ‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫نمایی‬ ‫و‬ ‫لگاریتمی‬ ‫تابع‬ ‫بین‬ ‫رابطه‬: ‫جای‬ ‫به‬ ‫باشد‬ ‫نپر‬ ‫عدد‬ ‫لگاریتم‬ ‫مبنای‬ ‫اگر‬‫نویسیم‬ ‫می‬‫قوانین‬ ‫گوییم‬ ‫می‬ ‫طبیعی‬ ‫لگاریتم‬ ‫آن‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫شود‬ ‫می‬ ‫بیان‬ ‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫طبیعی‬ ‫لگاریتم‬ ‫پایه‬:
  • 20. 16 ‫مثال‬ ‫چندتا‬ ‫حاال‬‫مهم‬‫کنید‬ ‫دقت‬ ‫خوب‬ ‫زنم‬ ‫می‬: ‫اما‬ ‫و‬‫انتگرال‬‫لگاریتم‬ ‫و‬ ‫نمایی‬ ‫توابع‬ ‫مشتق‬ ‫که‬ ‫هست‬ ‫یادتون‬ ‫حتما‬‫خودش‬ ‫میشه‬‫بنابراین‬‫انتگرال‬‫هم‬‫خودش‬‫شود‬ ‫می‬.‫یعنی‬: ‫مثال‬:
  • 21. 17 ‫مشتق‬ ‫همچنین‬‫میشه‬‫بنابراین‬: ‫اجازه‬ ‫آقا‬:‫چیه؟‬ ‫مطلق‬ ‫قدر‬ ‫عالمت‬ ‫این‬ ‫استاد‬:‫که‬ ‫اینه‬ ‫واسه‬ ‫مطلق‬ ‫قدر‬ ‫عالمت‬‫جلوی‬ ‫تابع‬‫باشه‬ ‫مثبت‬ ‫باید‬ ‫لگاریتم‬‫عالمت‬ ‫هیچوقت‬ ‫دانشجویی‬ ‫زمان‬ ‫خودم‬ ‫البته‬ ، ‫نمیومد‬ ‫خوشم‬ ‫ازش‬ ‫چون‬ ‫زاشتم‬ ‫نمی‬ ‫لگاریتم‬ ‫جلوی‬ ‫رو‬ ‫مطلق‬ ‫قدر‬!!‫ندی‬ ‫انجام‬ ‫بد‬ ‫کارای‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫بهتره‬ ‫شما‬ ‫البته‬! ‫مثال‬:‫انتگرال‬‫کنید‬ ‫حل‬ ‫را‬ ‫زیر‬ ‫های‬ ‫حل‬: ‫شدید‬ ‫متوجه‬‫استفاده‬ ‫قلقی‬ ‫چه‬ ‫از‬ ‫که‬‫این‬ ‫به‬ ‫یا‬ ‫کردیم‬‫؟؟‬ ‫رفت‬ ‫یادتون‬ ‫زودی‬!!! ‫انتگرال‬‫نگف‬ ‫مگه‬ ‫؟‬ ‫هست‬ ‫خاطرتون‬‫خوبه‬ ‫آیندتون‬ ‫واسه‬ ‫کنید‬ ‫حفظش‬ ‫تم‬!!
  • 22. 18 ‫کنی‬ ‫قاطی‬ ‫هم‬ ‫با‬ ‫رو‬ ‫لگاریتمی‬ ‫و‬ ‫نمایی‬ ‫توابع‬ ‫خوایم‬ ‫می‬ ‫حاال‬‫م‬‫؟‬ ‫میاد‬ ‫در‬ ‫توش‬ ‫از‬ ‫چی‬ ‫ببینیم‬‫دو‬ ‫روال‬ ‫طبق‬ ‫قبلش‬ ‫اما‬‫رابطه‬ ‫تا‬ ‫کنیم‬ ‫می‬ ‫یادآوری‬ ‫رو‬. ‫که‬ ‫بینید‬ ‫می‬ ‫کنید‬ ‫دقت‬ ‫اگه‬‫همدیگر‬‫فقط‬ ‫و‬ ‫کنند‬ ‫می‬ ‫خنثی‬ ‫رو‬‫مونه‬ ‫می‬! ‫اجازه‬ ‫آقا‬:‫؟؟‬ ‫بیاریم‬ ‫در‬ ‫رابطه‬ ‫خودمون‬ ‫از‬ ‫الکی‬ ‫کاریه‬ ‫چه‬ ‫آخه‬ ‫استاد‬:‫مهندسی‬ ‫دروس‬ ‫از‬ ‫خیلی‬ ‫در‬ ‫رابطه‬ ‫تا‬ ‫دو‬ ‫این‬ ‫اتفاقا‬(‫دیفرانسیل‬ ‫معادالت‬ ‫خصوص‬ ‫به‬)‫به‬‫خوره‬ ‫می‬ ‫دردتون‬‫چطور؟‬ ‫اما‬ ‫زنم‬ ‫می‬ ‫براتون‬ ‫مثال‬ ‫یه‬. ‫مسئله‬ ‫یک‬ ‫حل‬ ‫خالل‬ ‫در‬ ‫کنید‬ ‫فرض‬‫رابطه‬ ‫به‬‫ما‬ ‫از‬ ‫مسئله‬ ‫و‬ ‫رسیدیم‬‫می‬ ‫رو‬‫شر‬ ‫از‬ ‫چطور‬ ‫حاال‬ ‫خواد‬‫خالص‬ ‫بشیم‬‫؟‬ ‫جواب‬:‫آوردیم‬ ‫بدست‬ ‫که‬ ‫ای‬ ‫رابطه‬ ‫طرفین‬ ‫از‬ ‫کافیه‬‫بگیریم‬‫و‬‫سپس‬‫رابطه‬ ‫از‬‫کنیم‬ ‫استفاده‬. ‫بنابراین‬: ‫یادآوری‬5 ‫مثال‬ ‫مثال‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫ای‬ ‫رابطه‬ ‫با‬ ‫هرگاه‬‫شدی‬ ‫مواجه‬‫م‬‫آوردن‬ ‫بدست‬ ‫برای‬‫از‬ ‫رابطه‬ ‫طرفین‬‫رابطه‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫گیریم‬ ‫می‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫استفاده‬
  • 23. 19 ‫رابطه‬ ‫به‬ ‫مسئله‬ ‫یک‬ ‫حل‬ ‫خالل‬ ‫در‬ ‫کنید‬ ‫فرض‬ ‫حاال‬‫ما‬ ‫از‬ ‫مسئله‬ ‫و‬ ‫رسیدیم‬‫می‬ ‫رو‬‫شر‬ ‫از‬ ‫چطور‬ ‫حاال‬ ‫خواد‬ ‫؟‬ ‫بشیم‬ ‫خالص‬ ‫جواب‬:‫ای‬ ‫رابطه‬ ‫طرفین‬ ‫کافیه‬‫توان‬ ‫آوردیم‬ ‫بدست‬ ‫که‬ ‫رو‬‫رابطه‬ ‫از‬ ‫سپس‬ ‫و‬ ‫دهیم‬ ‫قرار‬ ‫کنیم‬ ‫استفاده‬. ‫بنابراین‬: ‫تا‬ ‫چند‬ ‫گرفتید‬ ‫یاد‬ ‫رو‬ ‫رابطه‬ ‫تا‬ ‫دو‬ ‫این‬ ‫که‬ ‫حاال‬‫انتگرال‬‫قشنگ‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫حل‬ ‫هم‬ ‫با‬ ‫مثال‬:‫حل‬ ‫مطلوبست‬‫انتگرال‬‫زیر‬ ‫های‬: ‫حل‬: ‫صورت‬ ‫به‬ ‫ای‬ ‫رابطه‬ ‫با‬ ‫هرگاه‬‫شدی‬ ‫مواجه‬‫م‬‫آوردن‬ ‫بدست‬ ‫برای‬ ‫رابطه‬ ‫طرفین‬‫توان‬ ‫را‬‫دهیم‬ ‫می‬ ‫قرار‬‫رابطه‬ ‫از‬ ‫و‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫استفاده‬
  • 24. 20 ‫مثلثاتی‬ ‫معکوس‬ ‫توابع‬ ‫بررسی‬ ‫به‬ ‫فصل‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫بخش‬ ‫آخرین‬ ‫در‬‫انتگرال‬‫مثلثاتی‬ ‫معکوس‬ ‫توابع‬(‫تانژانت‬ ‫آرک‬ ‫و‬ ‫سینوس‬ ‫آرک‬)‫پردازیم‬ ‫می‬. ‫هست‬ ‫یادتون‬ ‫که‬ ‫همونطور‬(‫نیست‬ ‫یادتون‬ ‫مطمئنم‬ ‫که‬)!!!‫داشتیم‬ ‫مشتق‬ ‫مبحث‬ ‫از‬: ‫داریم‬ ‫بنابراین‬: ‫داریم‬ ‫کلی‬ ‫حالت‬ ‫در‬ ‫و‬: ‫توجه‬:‫باال‬ ‫روابط‬ ‫در‬‫است‬ ‫ثابت‬ ‫عددی‬.
  • 26. 22 1-‫انتگرال‬‫کنید‬ ‫حل‬ ‫را‬ ‫زیر‬ ‫های‬(‫گرمی‬ ‫دست‬ ‫مسائل‬) 2-‫انتگرال‬‫کنید‬ ‫حل‬ ‫را‬ ‫زیر‬ ‫های‬(‫مسائل‬‫مخ‬‫گرمی‬) ‫اول‬ ‫فصل‬ ‫مسائل‬
  • 27. 23 ‫دوم‬ ‫فصل‬:‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫روش‬(‫جانشینی‬) ‫های‬ ‫انتگرال‬ ‫از‬ ‫برخی‬ ‫کار‬ ‫اینجای‬ ‫تا‬‫کردیم‬ ‫حساب‬ ‫پایه‬ ‫روابط‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫رو‬ ‫ساده‬‫باهاشون‬ ‫ما‬ ‫که‬ ‫هایی‬ ‫انتگرال‬ ‫از‬ ‫خیلی‬ ‫اما‬ ‫نیستند‬ ‫حل‬ ‫قابل‬ ‫فرمولها‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫شیم‬ ‫می‬ ‫روبرو‬‫بن‬‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫باید‬ ‫ابراین‬‫روشها‬‫ی‬‫خاصی‬‫داده‬ ‫های‬ ‫انتگرال‬ ‫از‬ ‫یکی‬ ‫کنیم‬ ‫ساده‬ ‫را‬ ‫شده‬‫پردازیم‬ ‫می‬ ‫آن‬ ‫توضیح‬ ‫به‬ ‫ادامه‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫دارد‬ ‫نام‬ ‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫روش‬ ، ‫روشها‬ ‫این‬ ،‫بگیرید‬ ‫نظر‬ ‫در‬ ‫رو‬ ‫زیر‬ ‫انتگرال‬(‫نمی‬ ‫رو‬ ‫انتگرال‬ ‫این‬ ‫که‬ ‫مشخصه‬‫کنیم‬ ‫حساب‬ ‫پایه‬ ‫روابط‬ ‫از‬ ‫تونیم‬) ‫یه‬ ‫برابر‬ ‫رو‬ ‫رادیکال‬ ‫زیر‬ ‫عبارت‬ ‫ابتدا‬‫مثل‬ ‫جدید‬ ‫متغیر‬‫میدیم‬ ‫قرار‬‫گیریم‬ ‫می‬ ‫دیفرانسیل‬ ‫رابطه‬ ‫طرفین‬ ‫از‬ ‫سپس‬ ‫و‬: ‫اجازه‬ ‫آقا‬:‫چی؟‬ ‫یعنی‬ ‫گیریم‬ ‫می‬ ‫دیفرانسیل‬ ‫استاد‬:‫بگیم‬ ‫بخوایم‬ ‫ساده‬ ‫خیلی‬‫در‬ ‫رو‬ ‫مشتق‬ ‫حاصل‬ ‫بعد‬ ‫بگیر‬ ‫مشتق‬ ‫عبارت‬ ‫از‬ ‫اول‬‫کن‬ ‫ضرب‬. ‫صورت‬ ‫به‬ ‫رو‬ ‫عبارت‬ ‫حاال‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫مرتب‬ ‫سپس‬‫جای‬ ‫به‬ ‫اولیه‬ ‫انتگرال‬ ‫در‬،‫جای‬ ‫به‬ ‫و‬‫عبارت‬‫میدیم‬ ‫قرار‬ ‫رو‬. ‫برحسب‬ ‫تا‬ ‫کنیم‬ ‫می‬ ‫ساده‬ ‫رو‬ ‫انتگرال‬ ‫حاال‬‫بیاد‬ ‫در‬(‫بخورن‬ ‫خط‬ ‫ها‬) ‫حسب‬ ‫بر‬ ‫رو‬ ‫انتگرال‬ ‫آخر‬ ‫در‬‫جای‬ ‫به‬ ‫انتگرال‬ ‫جواب‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫کرده‬ ‫حل‬‫همان‬‫دهیم‬ ‫می‬ ‫قرار‬ ‫را‬.
  • 28. 24 ‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫روش‬ ‫در‬ ‫کار‬ ‫مراحل‬ ‫بشید‬ ‫آشنا‬ ‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫روش‬ ‫با‬ ‫اصولی‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫اینکه‬ ‫خاطر‬ ‫به‬ ‫اینجا‬ ‫در‬‫براتون‬ ‫قدم‬ ‫به‬ ‫قدم‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫رو‬ ‫کار‬ ‫مراحل‬‫توضیح‬ ‫میدم‬: ‫اول‬ ‫قدم‬ ‫جلوی‬ ‫تابع‬ ‫از‬ ‫قسمتی‬‫انتگرال‬‫مانند‬ ‫جدید‬ ‫متغیر‬ ‫یک‬ ‫برابر‬ ‫را‬‫مثال‬ ‫دهیم‬ ‫می‬ ‫قرار‬: ‫دوم‬ ‫قدم‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫عبارت‬ ‫و‬ ‫گیریم‬ ‫می‬ ‫دیفرانسیل‬ ‫تابع‬ ‫از‬‫مثال‬ ‫کنیم‬ ‫می‬ ‫مرتب‬: ‫سوم‬ ‫قدم‬ ‫جایگذاری‬ ‫با‬‫و‬‫در‬‫انتگرال‬‫حسب‬ ‫بر‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫اولیه‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫بازنویسی‬ ‫چهارم‬ ‫قدم‬ ‫انتگرال‬‫حسب‬ ‫بر‬ ‫را‬ ‫حاصل‬‫نهایی‬ ‫جواب‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫کرده‬ ‫حل‬‫جای‬ ‫به‬‫حسب‬ ‫بر‬ ‫عبارت‬ ‫همان‬‫تا‬ ‫دهیم‬ ‫می‬ ‫قرار‬ ‫را‬ ‫حسب‬ ‫بر‬ ‫نهایی‬ ‫جواب‬‫آید‬ ‫بدست‬.
  • 29. 25 ‫اجازه‬ ‫آقا‬:‫انتخاب‬‫خودمونه؟‬ ‫دست‬ ‫استاد‬:‫نخیل‬!!!‫انتخاب‬‫یه‬ ‫و‬ ‫داره‬ ‫قلق‬‫تمرین‬ ‫مقدار‬‫قلق‬ ‫از‬ ‫سری‬ ‫یه‬ ‫اینجا‬ ‫من‬ ‫که‬ ‫خواد‬ ‫می‬ ‫تجربه‬ ‫و‬‫گم‬ ‫می‬ ‫بهتون‬ ‫رو‬ ‫ها‬ ‫کنید‬ ‫گوش‬ ‫خوب‬ ‫پس‬: ‫الف‬)‫جلوی‬ ‫در‬ ‫اگر‬‫انتگرال‬‫برابر‬ ‫را‬ ‫رادیکال‬ ‫زیر‬ ‫تابع‬ ‫داشتیم‬ ‫رادیکالی‬ ‫عبارت‬‫مثال‬ ‫گیریم‬ ‫می‬: ‫ب‬)‫جلوی‬ ‫در‬ ‫اگر‬‫انتگرال‬‫پرانتز‬‫توان‬‫پرانتز‬ ‫درون‬ ‫تابع‬ ‫داشتیم‬ ‫دار‬(‫توان‬ ‫بدون‬)‫برابر‬ ‫را‬‫مثال‬ ‫گیریم‬ ‫می‬: ‫ج‬)‫جلوی‬ ‫در‬ ‫اگر‬‫انتگرال‬‫شکل‬ ‫به‬ ‫عباراتی‬‫یا‬‫برابر‬ ‫را‬ ‫پرانتز‬ ‫داخل‬ ‫عبارت‬ ‫داشتیم‬ ‫آن‬ ‫مشابه‬ ‫یا‬ ‫مثال‬ ‫گیریم‬ ‫می‬: ‫تذکر‬‫مهم‬:‫تکنیکهای‬ ‫که‬ ‫کنید‬ ‫دقت‬‫نمیده‬ ‫جواب‬ ‫موارد‬ ‫درهمه‬ ‫باال‬ ‫مثال‬:‫انتگرال‬‫کنید‬ ‫حل‬ ‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫روش‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫را‬ ‫زیر‬ ‫های‬.
  • 30. 26 ‫حل‬: ‫ماند‬ ‫باقی‬ ‫بینید‬ ‫می‬ ‫که‬ ‫طور‬ ‫همون‬‫در‬‫انتگرال‬‫بکنیم‬ ‫حالش‬ ‫به‬ ‫فکری‬ ‫یه‬ ‫باید‬ ‫بنابراین‬ ‫نخورد‬ ‫خط‬ ‫و‬ ‫موند‬ ‫باقی‬‫چون‬‫انتگرال‬‫فقط‬ ‫باید‬ ‫حسب‬ ‫بر‬‫بیاد‬ ‫در‬‫بنابراین‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫عمل‬ ‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬: ‫در‬ ‫عبارت‬ ‫این‬ ‫جایگزینی‬ ‫با‬‫انتگرال‬‫داریم‬ ‫باال‬: ‫در‬ ‫کنید‬ ‫توجه‬‫انتگرال‬‫باشه‬ ‫الزم‬ ‫اگه‬ ‫بعدی‬ ‫های‬‫حسب‬ ‫بر‬ ‫رو‬‫میدیم‬ ‫انجام‬ ‫رو‬ ‫کار‬ ‫این‬ ‫اول‬ ‫قدم‬ ‫همون‬ ‫بیاریم‬ ‫بدست‬.
  • 31. 27 ‫رادیکال‬ ‫زیر‬ ‫عبارت‬ ‫اگر‬ ‫مسئله‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫کنید‬ ‫دقت‬(‫یعنی‬)‫برابر‬ ‫رو‬‫همون‬ ‫به‬ ‫گرفتیم‬ ‫می‬‫انتگرال‬‫می‬ ‫اولیه‬‫رسیدیم‬. ‫قلق‬‫مهم‬:‫توی‬ ‫اگر‬ ‫معموال‬‫انتگرال‬‫برابر‬ ‫رو‬ ‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫داشتیم‬‫گیریم‬ ‫می‬. ‫این‬‫انتگرال‬‫ه‬‫میشه‬ ‫پیدا‬ ‫امتحانها‬ ‫تو‬ ‫کلش‬ ‫و‬ ‫سر‬ ‫زیاد‬ ‫و‬ ‫مهمه‬ ‫خیلی‬!
  • 32. 28 ‫اجازه‬ ‫آقا‬:‫صورت‬ ‫نمیشه‬‫انتگرال‬‫برابر‬ ‫رو‬‫بگیریم؟‬ ‫ا‬‫س‬‫تا‬‫د‬:‫حل‬ ‫اما‬ ‫میشه‬ ‫چرا‬‫انتگرال‬‫میشه‬ ‫مشکلتر‬ ‫یکم‬
  • 33. 29 ‫مت‬ ‫تغییر‬ ‫روش‬ ‫به‬ ‫تر‬ ‫عمیق‬ ‫نگاهی‬‫غیر‬ ‫گرفتیم‬ ‫یاد‬ ‫که‬ ‫هایی‬ ‫قلق‬ ‫کمک‬ ‫با‬ ‫کار‬ ‫اینجای‬ ‫تا‬‫انتگرال‬‫کردیم‬ ‫حل‬ ‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫روش‬ ‫از‬ ‫سادگی‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫شده‬ ‫داده‬ ‫های‬.‫اما‬ ‫حل‬ ‫برای‬ ‫و‬ ‫نباشه‬ ‫جوابگو‬ ‫ممکنه‬ ‫روشها‬ ‫این‬ ‫مسائل‬ ‫از‬ ‫برخی‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫اینه‬ ‫واقعیت‬‫انتگرال‬‫به‬ ‫عمل‬ ‫ابتکار‬ ‫مقداری‬ ‫یه‬ ‫باید‬ ‫ها‬ ‫نوع‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫برخی‬ ‫قسمت‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫بنابراین‬ ‫بدید‬ ‫خرج‬‫مسائل‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫حل‬ ‫هم‬ ‫با‬ ‫رو‬. ‫مثال‬:‫مطلوبست‬‫حل‬‫انتگرال‬‫زیر‬ ‫های‬: ‫حل‬: ‫حل‬ ‫برای‬ ‫کنید‬ ‫دقت‬‫انتگرال‬‫برابر‬ ‫را‬ ‫کسر‬ ‫مخرج‬ ‫سپس‬ ‫نوشته‬ ‫کسینوس‬ ‫روی‬ ‫به‬ ‫سینوس‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫تانژانت‬ ‫ابتدا‬ ‫باال‬ ‫گرفتیم‬ ‫جدید‬ ‫متغیر‬. ‫مهم‬ ‫تذکر‬:‫تا‬ ‫دو‬‫انتگرال‬‫او‬ ‫کنید‬ ‫سعی‬ ‫هستند‬ ‫مهم‬ ‫خیلی‬ ‫باال‬‫نا‬‫بگیرید‬ ‫یاد‬ ‫خوب‬ ‫رو‬
  • 34. 30 ‫حل‬ ‫برای‬‫انتگرال‬‫توان‬ ‫تا‬ ‫کنیم‬ ‫کاری‬ ‫ابتدا‬ ‫باید‬2‫حسب‬ ‫بر‬ ‫رو‬ ‫اون‬ ‫بنابراین‬ ‫بره‬ ‫بین‬ ‫از‬ ‫سینوس‬‫نویسیم‬ ‫می‬ ‫حل‬ ‫برای‬‫انتگرال‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫استفاده‬ ‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫روش‬ ‫از‬: ‫بنابراین‬‫انتگرال‬‫میاد‬ ‫در‬ ‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫اصلی‬: ‫برای‬ ‫صورت‬ ‫همین‬ ‫به‬‫انتگرال‬‫کسینوس‬2‫داریم‬: ‫کلی‬ ‫حالت‬‫تر‬‫انتگرال‬‫خونیم‬ ‫می‬ ‫بعدی‬ ‫فصلهای‬ ‫در‬ ‫رو‬ ‫باال‬ ‫های‬ ‫دوتا‬ ‫این‬‫انتگرال‬‫کنید‬ ‫حفظ‬ ‫رو‬‫ن‬ ‫ضرر‬‫می‬‫کنید‬!!
  • 35. 31 ‫انتگرال‬‫یعنی‬‫انتگرال‬‫جالبترین‬ ‫از‬ ‫یکی‬ ‫سکانت‬‫انتگرال‬‫کتاب‬ ‫در‬ ‫شیم‬ ‫می‬ ‫آشنا‬ ‫باهاش‬ ‫کتاب‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫هست‬ ‫هایی‬ ‫انتگرال‬‫خور‬‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫روش‬ ‫فصل‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫کنیم‬ ‫می‬ ‫حل‬ ‫روش‬ ‫چندین‬ ‫از‬ ‫رو‬ ‫مسئله‬ ‫این‬‫رو‬‫کار‬ ‫هم‬ ‫با‬‫کنیم‬ ‫می‬‫تا‬ ‫البته‬ ‫که‬ ‫هست‬ ‫ابتکاری‬ ‫حدودی‬. ‫حل‬ ‫برای‬ ‫کنید‬ ‫دقت‬‫انتگرال‬‫جلوی‬ ‫تابع‬ ‫باال‬‫انتگرال‬‫عبارت‬ ‫در‬ ‫رو‬‫کرده‬ ‫تقسیم‬ ‫و‬ ‫ضرب‬‫از‬ ‫سپس‬ ‫کردیم‬ ‫استفاده‬ ‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫روش‬. ‫محاسبه‬ ‫برای‬ ‫صورت‬ ‫همین‬ ‫به‬‫انتگرال‬‫جلوی‬ ‫تابع‬ ‫کسکانت‬‫انتگرال‬‫عبارت‬ ‫در‬ ‫رو‬‫تقسیم‬ ‫و‬ ‫ضرب‬ ‫کنیم‬ ‫می‬ ‫استفاده‬ ‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫روش‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫کرده‬.
  • 36. 32 ‫مهم‬ ‫تذکر‬:‫بگیریم‬ ‫جدید‬ ‫متغیر‬ ‫برابر‬ ‫رو‬ ‫رادیکال‬ ‫زیر‬ ‫عبارت‬ ‫قبل‬ ‫روال‬ ‫طبق‬ ‫اگر‬ ‫بینید‬ ‫می‬ ‫که‬ ‫همونطور‬‫انتگرال‬‫که‬ ‫ی‬ ‫از‬ ‫میاد‬ ‫بدست‬‫انتگرال‬‫نم‬ ‫جواب‬ ‫اینجا‬ ‫در‬ ‫قلق‬ ‫این‬ ‫بنابراین‬ ‫میشه‬ ‫تر‬ ‫پیچیده‬ ‫اولیه‬‫ی‬‫ده‬ ‫حل‬ ‫دیدید‬ ‫که‬ ‫همونطور‬‫انتگرال‬‫نبود‬ ‫قبل‬ ‫مسائل‬ ‫مشابه‬ ‫و‬ ‫داشت‬ ‫ابتکاری‬ ‫حالت‬ ‫باال‬‫ها‬ ‫قلق‬ ‫و‬ ‫نکات‬ ‫به‬ ‫همیشه‬ ‫بنابراین‬ ‫تونن‬ ‫می‬ ‫که‬ ‫کنید‬ ‫نگاه‬ ‫ابزاری‬ ‫چشم‬ ‫به‬‫کنن‬ ‫حل‬ ‫شما‬ ‫برای‬ ‫رو‬ ‫مسائل‬ ‫اینکه‬ ‫نه‬ ‫کنن‬ ‫کمک‬ ‫شما‬ ‫به‬ ‫مسائل‬ ‫حل‬ ‫در‬!! ‫حل‬ ‫برای‬ ‫کنید‬ ‫دقت‬‫انتگرال‬‫جلوی‬ ‫تابع‬ ‫باال‬‫انتگرال‬‫عبارت‬ ‫در‬ ‫رو‬‫کردیم‬ ‫تقسیم‬ ‫و‬ ‫ضرب‬. ‫مهم‬ ‫تذکر‬:‫تجربه‬‫که‬ ‫داده‬ ‫نشون‬‫ها‬ ‫بچه‬ ‫اکثر‬ ‫مشکل‬‫پایه‬ ‫ریاضیات‬ ‫در‬ ‫ضعف‬‫و‬ ‫آموزا‬ ‫دانش‬ ‫میشه‬ ‫باعث‬ ‫که‬ ‫هست‬ ‫کا‬ ‫افتاده‬ ‫پا‬ ‫پیش‬ ‫اشتباهات‬ ‫با‬ ‫موارد‬ ‫اکثر‬ ‫و‬ ‫کنن‬ ‫حل‬ ‫سالم‬ ‫و‬ ‫درست‬ ‫رو‬ ‫مسائل‬ ‫نتونن‬ ‫دانشجوها‬‫ر‬‫خراب‬ ‫رو‬ ‫کنن‬ ‫می‬!!‫کنکور‬ ‫کالس‬ ‫توی‬ ‫که‬ ‫دانشجویی‬ ‫زمان‬ ‫میاد‬ ‫یادم‬‫دیفرانسیل‬ ‫حساب‬‫ها‬ ‫بچه‬ ‫وقتی‬ ‫دادم‬ ‫می‬ ‫درس‬‫تست‬ ‫م‬ ‫حل‬ ‫رو‬ ‫مشتق‬ ‫و‬ ‫حد‬ ‫های‬‫ی‬‫فاکتو‬ ‫یه‬ ‫با‬ ‫باید‬ ‫که‬ ‫آخر‬ ‫مرحله‬ ‫در‬ ‫کردن‬‫ر‬‫می‬ ‫بدست‬ ‫رو‬ ‫جواب‬ ‫ساده‬ ‫تجزیه‬ ‫یا‬ ‫گیری‬‫آ‬‫وردن‬ ‫خوردن‬ ‫می‬ ‫بر‬ ‫مشکل‬ ‫به‬!!،‫فاکتورگیری‬ ‫و‬ ‫تجزیه‬ ،‫اتحادها‬ ‫مانند‬ ‫مباحثی‬ ‫بنابراین‬‫و‬ ‫ها‬ ‫نامساوی‬ ،‫خط‬ ‫معادله‬...‫جدی‬ ‫رو‬ ‫اونها‬ ‫بر‬ ‫خوب‬ ‫کنید‬ ‫سعی‬ ‫و‬ ‫بگیرید‬‫مسلط‬‫بشید‬.
  • 37. 33 ‫انتگرال‬‫های‬‫یافته‬ ‫تعمیم‬ ‫ریاضیات‬ ‫مثل‬ ‫ریاضی‬ ‫پایه‬ ‫دروس‬ ‫در‬‫عمومی‬1‫و‬2‫حل‬ ‫روش‬‫انتگرال‬‫نمره‬ ‫و‬ ‫شه‬ ‫می‬ ‫محسوب‬ ‫مسئله‬ ‫اصلی‬ ‫جزء‬ ‫معموال‬ ‫حل‬ ‫بعضا‬ ‫مهندسی‬ ‫ریاضیات‬ ‫و‬ ‫دیفرانسیل‬ ‫معادالت‬ ‫مثل‬ ‫تر‬ ‫پیشرفته‬ ‫دروس‬ ‫در‬ ‫اما‬ ‫داره‬ ‫زیادی‬‫انتگرال‬‫فرعی‬ ‫قسمت‬ ‫بنابراین‬ ‫هستش‬ ‫مسئله‬‫بهتره‬ ‫رسید‬ ‫جواب‬ ‫به‬ ‫بشه‬ ‫زودتر‬ ‫چه‬ ‫هر‬!!‫کار‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫روش‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫ما‬ ‫بخش‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫بردن‬‫از‬ ‫یکسری‬ ‫مشتق‬ ‫فرمولهای‬ ‫هوشمندانه‬‫میان‬ ‫روابط‬‫برای‬ ‫بر‬‫انتگرال‬‫میاریم‬ ‫بدست‬ ‫کاربرد‬ ‫پر‬ ‫های‬‫بعدی‬ ‫مراحل‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫سریعتر‬ ‫حل‬ ‫برای‬ ‫روابط‬ ‫این‬ ‫از‬‫انتگرال‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫استفاده‬ ‫ها‬. ‫مهم‬ ‫تذکر‬:‫و‬ ‫روابط‬ ‫همه‬‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫روش‬ ‫از‬ ‫بخش‬ ‫این‬ ‫مسائل‬‫میشن‬ ‫اثبات‬ ‫راحتی‬ ‫به‬. ‫ریاضی‬ ‫گل‬ ‫دانشجوهای‬1‫و‬2‫که‬ ‫باشن‬ ‫داشته‬ ‫توجه‬‫استاد‬ ‫از‬ ‫کتبی‬ ‫اجازه‬ ‫به‬ ‫منوط‬ ‫امتحان‬ ‫در‬ ‫فرمولها‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫باشد‬ ‫می‬ ‫موبوطه‬!!! ‫انتگرال‬‫یافته‬ ‫تعمیم‬ ‫نمایی‬ ‫های‬ ‫کنم‬ ‫می‬ ‫یادآوری‬ ‫رو‬ ‫مشتق‬ ‫از‬ ‫رابطه‬ ‫تا‬ ‫چند‬ ‫اول‬ ‫معمول‬ ‫روال‬ ‫طبق‬ ‫مثال‬ ‫عنوان‬ ‫به‬: ‫یادآوری‬6 ‫مهم‬ ‫خاص‬ ‫حالت‬ ‫یک‬:
  • 38. 34 ‫یاد‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬ ‫اکنون‬‫بنویسیم‬ ‫تونیم‬ ‫می‬ ‫باال‬ ‫آوری‬: ‫اگر‬ ‫یعنی‬‫انتگرال‬‫تابع‬‫مشتق‬ ‫آیا‬ ‫که‬ ‫کنیم‬ ‫می‬ ‫نگاه‬ ‫اول‬ ‫باشد‬ ‫شده‬ ‫داده‬ ‫ما‬ ‫به‬‫یعنی‬‫جلوی‬ ‫در‬‫انتگرال‬ ‫مثال‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫نه؟‬ ‫یا‬ ‫دارد‬ ‫وجود‬: ‫کنید‬ ‫نگاه‬ ‫خوب‬ ‫زیر‬ ‫مثال‬ ‫به‬ ‫حاال‬: ‫کنید‬ ‫می‬ ‫مالحظه‬ ‫که‬ ‫همونطور‬‫تابع‬ ‫جلوی‬ ‫در‬‫عبارت‬‫نه‬ ‫داره‬ ‫وجود‬،‫ساختن‬ ‫برای‬ ‫پس‬‫ساده‬ ‫کلک‬ ‫یه‬ ‫زنیم‬ ‫می‬: ‫حاال‬‫از‬ ‫ثابته‬ ‫عدد‬ ‫چون‬ ‫را‬‫انتگرال‬‫بیرون‬‫می‬‫و‬ ‫یاریم‬‫انتگرال‬‫نویسیم‬ ‫می‬ ‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫رو‬: ‫توجه‬:‫در‬‫انتگرال‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫استفاده‬ ‫خیلی‬ ‫ایده‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫گیری‬.
  • 39. 35 ‫هست‬ ‫زمانی‬ ‫خاص‬ ‫حالت‬ ‫یک‬‫که‬‫عدد‬ ‫توان‬‫نپر‬‫صورت‬ ‫به‬‫باشد‬(‫ثابت‬ ‫عدد‬)‫فرمول‬ ‫حالت‬ ‫این‬ ‫در‬‫صورت‬ ‫به‬ ‫باال‬ ‫آید‬ ‫می‬ ‫در‬ ‫زیر‬: ‫مثال‬ ‫عنوان‬ ‫به‬: ‫در‬ ‫در‬ ‫باال‬ ‫فرمول‬ ‫از‬‫و‬‫مهندسی‬ ‫ریاضی‬ ‫و‬ ‫دیفرانسیل‬ ‫معادالت‬ ‫س‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫استفاده‬ ‫خیلی‬. ‫دیگه‬ ‫مثال‬ ‫یه‬: ‫جای‬ ‫به‬ ‫چرا‬ ‫؟‬ ‫اجازه‬ ‫آقا‬‫گذاشتی‬ ‫استاد‬:‫که‬ ‫واقعا‬!!!‫ی‬ ‫دادن‬ ‫گوش‬ ‫درس‬ ‫جای‬ ‫به‬ ‫کالس‬ ‫سر‬ ‫وقتی‬‫نتیجه‬ ‫کنی‬ ‫می‬ ‫چت‬ ‫موبایلت‬ ‫با‬ ‫واشکی‬‫شه‬ ‫نمی‬ ‫بهتر‬ ‫این‬ ‫از‬!!! ‫تره‬ ‫واجب‬ ‫شب‬ ‫نون‬ ‫از‬ ‫رابطه‬ ‫تا‬ ‫دو‬ ‫این‬ ‫کردن‬ ‫حفظ‬!
  • 40. 36 ‫انتگرال‬‫یافته‬ ‫تعمیم‬ ‫لگاریتمی‬ ‫های‬ ‫هست‬ ‫خاطرتون‬ ‫زیر‬ ‫مهم‬ ‫فرمول‬ ‫مشتق‬ ‫مبحث‬ ‫از‬ ‫حتما‬: ‫به‬‫مثال‬ ‫عنوان‬: ‫باال‬ ‫فرمول‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬ ‫اکنون‬‫انتگرال‬‫نویسیم‬ ‫می‬ ‫را‬ ‫زیر‬: ‫تذکر‬:‫انتگرال‬‫مهم‬ ‫خیلی‬ ‫خیلی‬ ‫باال‬‫ه‬‫ست‬(‫دیفرانسیل‬ ‫معادالت‬ ‫درس‬ ‫برای‬ ‫بخصوص‬)‫مثالهای‬ ‫به‬ ‫بنابراین‬‫ی‬‫که‬ ‫کنید‬ ‫دقت‬ ‫خوب‬ ‫زنم‬ ‫می‬ ‫مثال‬:‫حل‬ ‫مطلوبست‬‫انتگرال‬‫زیر‬ ‫های‬: ‫یادآوری‬7
  • 41. 37 ‫تذکر‬:‫انتگرال‬‫کنید‬ ‫حل‬ ‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫روش‬ ‫از‬ ‫راحت‬ ‫خیلی‬ ‫تونید‬ ‫می‬ ‫رو‬ ‫باال‬. ‫اینکه‬ ‫برای‬ ‫بینید‬ ‫می‬ ‫که‬ ‫همونطور‬‫انتگرال‬‫باال‬‫شکل‬ ‫به‬‫صورت‬ ‫در‬ ‫باید‬ ‫بیاد‬ ‫در‬‫انتگرال‬‫عدد‬2‫بنابراین‬ ‫باشه‬ ‫داشته‬ ‫وجود‬ ‫کنیم‬ ‫می‬ ‫عمل‬ ‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬:(‫یادتون‬ ‫کردیم‬ ‫استفاده‬ ‫ایده‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫هم‬ ‫قبال‬‫نرفته؟‬ ‫که‬) ‫این‬‫انتگرال‬‫کردیم‬ ‫حل‬ ‫هم‬ ‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫روش‬ ‫از‬ ‫قبال‬ ‫رو‬.
  • 42. 38 ‫مهم‬ ‫نکته‬:‫باشه‬ ‫یادتون‬ ‫زندگی‬ ‫مراحل‬ ‫تمامی‬ ‫در‬ ‫کنید‬ ‫سعی‬ ‫کنم‬ ‫می‬ ‫نصیحت‬ ‫یه‬! ‫کنید‬ ‫نگاه‬ ‫کسر‬ ‫مخرج‬ ‫به‬ ‫اول‬ ‫شدید‬ ‫مواجه‬ ‫کسری‬ ‫انتگرال‬ ‫یک‬ ‫با‬ ‫هرگاه‬،‫مخرج‬ ‫مشتق‬ ‫اگر‬ ‫صورت‬ ‫توی‬‫بود‬‫کنید‬ ‫استفاده‬ ‫باال‬ ‫فرمول‬ ‫از‬ ‫راحت‬ ‫خیال‬ ‫با‬
  • 43. 39 ‫انتگرال‬‫یافته‬ ‫تعمیم‬ ‫رادیکالی‬ ‫یاد‬‫آوری‬‫مشتق‬ ‫از‬: ‫داریم‬ ‫مثال‬ ‫عنوان‬ ‫به‬: ‫توانیم‬ ‫می‬ ‫باال‬ ‫فرمول‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬ ‫اکنون‬‫انتگرال‬‫بنویسیم‬ ‫را‬ ‫زیر‬: ‫مثال‬:‫حل‬ ‫مطلوبست‬‫انتگرال‬‫زیر‬ ‫های‬ ‫حل‬: ‫یادآوری‬8
  • 44. 40 ‫انتگرال‬‫کردم‬ ‫می‬ ‫حفظش‬ ‫بودم‬ ‫شما‬ ‫جای‬ ‫من‬ ‫مهمه‬ ‫خیلی‬ ‫باال‬! ‫انتگرال‬‫یافته‬ ‫تعمیم‬ ‫کسری‬ ‫مشتق‬ ‫از‬ ‫یادآوری‬: ‫از‬ ‫راحت‬ ‫خیلی‬ ‫تونید‬ ‫می‬ ‫رو‬ ‫باال‬ ‫فرمول‬‫کنید‬ ‫اثبات‬ ‫کسر‬ ‫مشتق‬ ‫رابطه‬. ‫مثال‬ ‫عنوان‬ ‫به‬: ‫یادآوری‬9
  • 45. 41 ‫و‬‫اما‬‫انتگرال‬‫کسری‬ ‫مثال‬:‫حل‬ ‫مطلوبست‬‫انتگرال‬‫زیر‬ ‫های‬: ‫حل‬: ‫نیست‬ ‫نیازی‬ ‫دیگه‬ ‫شدید‬ ‫حرفه‬ ‫یکم‬ ‫وقتی‬ ‫کنید‬ ‫دقت‬‫و‬‫مستقیم‬ ‫تونید‬ ‫می‬ ‫و‬ ‫کنید‬ ‫مشخص‬ ‫رو‬‫ا‬‫بیارید‬ ‫بدست‬ ‫رو‬ ‫جواب‬. ‫تذکر‬:‫باز‬‫ه‬‫کنم‬ ‫می‬ ‫تاکید‬ ‫م‬‫انتگرال‬‫کرد‬ ‫حل‬ ‫هم‬ ‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫روش‬ ‫از‬ ‫میشه‬ ‫رو‬ ‫باال‬. ‫این‬‫انتگرال‬‫نیست؟؟؟؟‬ ‫آشنا‬ ‫نظرتون‬ ‫به‬
  • 46. 42 ‫انتگرال‬‫مثلثاتی‬ ‫یافته‬ ‫تعمیم‬ ‫های‬ ‫مشتق‬ ‫از‬ ‫یادآوری‬ ‫مثال‬ ‫عنوان‬ ‫به‬: ‫شده‬ ‫گفته‬ ‫فرمولهای‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬ ‫اکنون‬‫انتگرال‬‫داریم‬ ‫رو‬ ‫زیر‬ ‫های‬: ‫یادآوری‬11
  • 47. 43 ‫مثال‬:‫حل‬ ‫مطلوبست‬‫انتگرال‬‫زیر‬ ‫های‬: ‫حل‬: ‫باشیم‬ ‫داشته‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫زمانی‬ ‫باال‬ ‫فرمولهای‬ ‫برای‬ ‫مهم‬ ‫خاص‬ ‫حالت‬ ‫یک‬‫بنابراین‬‫حالت‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫شوند‬ ‫می‬ ‫ساده‬ ‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫باال‬ ‫فرمولهای‬:(‫داره‬ ‫زیادی‬ ‫استفاده‬ ‫مهندسی‬ ‫ریاضیات‬ ‫درس‬ ‫در‬ ‫فرمولها‬ ‫این‬)
  • 49. 45 1-‫انتگرال‬‫کنید‬ ‫حل‬ ‫را‬ ‫زیر‬ ‫های‬(‫گرمی‬ ‫دست‬ ‫مسائل‬) 2-‫انتگرال‬‫کنید‬ ‫حل‬ ‫را‬ ‫زیر‬ ‫های‬(‫مسائل‬‫مخ‬‫گرمی‬) ‫فصل‬ ‫مسائل‬‫دوم‬
  • 50. 46 ‫سوم‬ ‫فصل‬:‫مثلثاتی‬ ‫متغیرهای‬ ‫تغییر‬ ‫مثال‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫نیستند‬ ‫حل‬ ‫قابل‬ ‫معمول‬ ‫متغیرهای‬ ‫تغییر‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫ها‬ ‫انتگرال‬ ‫از‬ ‫برخی‬ ‫دیدیم‬ ‫قبل‬ ‫فصل‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫همانطور‬ ‫باشد‬ ‫شده‬ ‫خواسته‬ ‫زیر‬ ‫انتگرال‬ ‫محاسبه‬ ‫کنید‬ ‫فرض‬: ‫رابرابر‬ ‫رادیکال‬ ‫زیر‬ ‫عبارت‬ ‫معمول‬ ‫روال‬ ‫طبق‬ ‫اگر‬‫داریم‬ ‫بگیریم‬: ‫چون‬‫حسب‬ ‫بر‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫باید‬ ‫نشد‬ ‫ساده‬ ‫انتگرال‬ ‫از‬‫بنویسیم‬. ‫محاسبه‬ ‫بینید‬ ‫می‬ ‫که‬ ‫همانطور‬‫انتگرال‬‫از‬ ‫باال‬‫انتگرال‬‫بنابرا‬ ‫شد‬ ‫مشکلتر‬ ‫هم‬ ‫اولیه‬‫به‬ ‫نیست‬ ‫کارساز‬ ‫اینجا‬ ‫در‬ ‫روش‬ ‫این‬ ‫ین‬ ‫اینگونه‬ ‫محاسبه‬ ‫برای‬ ‫دلیل‬ ‫همین‬‫انتگرال‬‫تغی‬ ‫از‬ ‫ها‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫استفاده‬ ‫مثلثاتی‬ ‫های‬ ‫متغیر‬ ‫یر‬.‫این‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫که‬ ‫انتگرالهایی‬ ‫دسته‬ ‫سه‬ ‫به‬ ‫شوند‬ ‫می‬ ‫حل‬ ‫روش‬‫از‬ ‫عبارتند‬ ‫که‬ ‫شوند‬ ‫می‬ ‫تقسیم‬ ‫کلی‬: ‫الف‬)‫انتگرال‬‫شامل‬ ‫های‬ ‫ب‬)‫انتگرال‬‫شامل‬ ‫های‬‫یا‬ ‫ج‬)‫انتگرال‬‫شامل‬ ‫های‬ ‫ک‬‫موا‬ ‫از‬ ‫یک‬ ‫هر‬ ‫توضیح‬ ‫به‬ ‫ادامه‬ ‫در‬ ‫ه‬‫پردازیم‬ ‫می‬ ‫باال‬ ‫رد‬.
  • 51. 47 ‫الف‬)‫انتگرال‬‫شامل‬ ‫های‬ ‫این‬‫انتگرال‬‫جانشینی‬ ‫با‬ ‫توان‬ ‫می‬ ‫اغلب‬ ‫را‬ ‫ها‬‫کرد‬ ‫حل‬ ‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬: ‫مثال‬:‫انتگرال‬‫کنید‬ ‫محاسبه‬ ‫را‬ ‫زیر‬: ‫حل‬: ‫حسب‬ ‫بر‬ ‫آخر‬ ‫جواب‬ ‫که‬ ‫کنید‬ ‫می‬ ‫مالحظه‬‫حسب‬ ‫بر‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫باید‬ ‫که‬ ‫آمد‬ ‫در‬‫بنوی‬‫عمل‬ ‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫بنابراین‬ ‫سیم‬ ‫می‬‫کنیم‬: ‫تذکر‬:‫کنید‬ ‫دقت‬‫انتگرال‬‫اول‬ ‫فصل‬ ‫روابط‬ ‫از‬ ‫توان‬ ‫می‬ ‫را‬ ‫باال‬‫کرد‬ ‫حل‬ ‫مستقیم‬ ‫صورت‬ ‫به‬. ‫مثال‬:‫محاسبه‬ ‫مطلوبست‬‫انتگرال‬‫زیر‬:
  • 52. 48 ‫برحسب‬ ‫آخر‬ ‫جواب‬ ‫نوشتن‬ ‫برای‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫عمل‬ ‫زیر‬ ‫ترتیب‬ ‫به‬: ‫ابتدا‬‫حسب‬ ‫بر‬ ‫را‬‫نویسیم‬ ‫می‬: ‫برابر‬ ‫آن‬ ‫سینوس‬ ‫که‬ ‫کنیم‬ ‫می‬ ‫گذاری‬ ‫نام‬ ‫طوری‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫اضالع‬ ‫و‬ ‫کرده‬ ‫رسم‬ ‫ای‬ ‫الزاویه‬ ‫قائم‬ ‫مثلث‬ ‫سپس‬‫شود‬. ‫روبرو‬ ‫ضلع‬ ‫وتر‬ ‫برابر‬ ‫را‬ ‫روبرو‬ ‫ضلع‬ ‫بنابراین‬‫برابر‬ ‫را‬ ‫وتر‬ ‫و‬3‫دهیم‬ ‫می‬ ‫قرار‬‫پس‬‫فیثاغورث‬ ‫قضیه‬ ‫طبق‬‫مجاور‬ ‫ضلع‬‫برابر‬ ‫شود‬ ‫می‬‫آید‬ ‫می‬ ‫در‬ ‫زیر‬ ‫شکل‬ ‫به‬ ‫نظر‬ ‫مورد‬ ‫مثلث‬ ‫و‬. ‫ب‬ ‫اکنون‬‫توانیم‬ ‫می‬ ‫آسانی‬ ‫به‬ ‫باال‬ ‫مثلث‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫ا‬‫آوریم‬ ‫بدست‬ ‫را‬.
  • 53. 49 ‫ب‬)‫انتگرال‬‫شامل‬ ‫های‬‫یا‬ ‫این‬‫انتگرال‬‫جانشینی‬ ‫با‬ ‫توان‬ ‫می‬ ‫را‬ ‫ها‬‫به‬‫زیر‬ ‫صورت‬‫نمود‬ ‫حل‬. ‫مثال‬:‫محاسبه‬ ‫مطلوبست‬‫انتگرال‬‫زیر‬: ‫حل‬: ‫حسب‬ ‫بر‬ ‫آخر‬ ‫جواب‬ ‫نوشتن‬ ‫برای‬ ‫اکنون‬‫قبل‬ ‫مثال‬ ‫مانند‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫رسم‬ ‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫ای‬ ‫الزاویه‬ ‫قائم‬ ‫مثلث‬: ‫مقابل‬ ‫ضلع‬ ‫مجاور‬ ‫ضلع‬ 5
  • 54. 50 ‫داریم‬ ‫باال‬ ‫مثلث‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬: ‫داریم‬ ‫کلی‬ ‫حالت‬ ‫در‬: ‫مثال‬:‫محاسبه‬ ‫مطلوبست‬‫انتگرال‬‫زیر‬: ‫حل‬:‫ضریب‬ ‫شده‬ ‫فرض‬ ‫اینجا‬ ‫در‬ ‫استفاده‬ ‫مورد‬ ‫روابط‬ ‫در‬ ‫کنید‬ ‫دقت‬‫است‬ ‫یک‬ ‫برابر‬‫بنابراین‬‫عمل‬ ‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫کنیم‬ ‫می‬:
  • 55. 51 ‫حسب‬ ‫بر‬ ‫را‬ ‫جواب‬ ‫باید‬ ‫اکنون‬‫بنویسیم‬: ‫داریم‬ ‫باال‬ ‫مثلث‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬: ‫محاسبه‬ ‫برای‬ ‫همچنین‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫عمل‬ ‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬:
  • 56. 52 ‫ج‬)‫انتگرال‬‫شامل‬ ‫های‬ ‫این‬ ‫در‬‫انتگرال‬‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫از‬ ‫ها‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫استفاده‬: ‫مثال‬:‫محاسبه‬ ‫مطلوبست‬‫انتگرال‬‫زیر‬ ‫حل‬: ‫اک‬‫حسب‬ ‫بر‬ ‫را‬ ‫جواب‬ ‫باید‬ ‫نون‬‫بنویسیم‬: ‫باال‬ ‫مثلث‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬‫داریم‬:
  • 57. 53 ‫نوشت‬ ‫هم‬ ‫زیر‬ ‫تر‬ ‫ساده‬ ‫شکل‬ ‫به‬ ‫توان‬ ‫می‬ ‫را‬ ‫باال‬ ‫جواب‬ ‫البته‬. ‫چون‬ ‫کنید‬ ‫دقت‬‫با‬ ‫آن‬ ‫جمع‬ ‫بنابراین‬ ‫است‬ ‫ثابت‬ ‫عددی‬‫ثابت‬‫شود‬ ‫می‬ ‫ثابت‬ ‫عددی‬ ‫هم‬ ‫باز‬. ‫مثال‬:‫محاسبه‬ ‫مطلوبست‬‫انتگرال‬‫زیر‬ ‫حل‬: ‫حسب‬ ‫بر‬ ‫را‬ ‫آخر‬ ‫جواب‬ ‫قبل‬ ‫مثالهای‬ ‫مشابه‬‫نویسیم‬ ‫می‬.
  • 58. 54 1 ‫فکر‬ ‫خب‬‫می‬‫کنم‬‫کار‬ ‫اینجای‬ ‫تا‬‫باشید‬ ‫گرفته‬ ‫یاد‬ ‫خوب‬ ‫رو‬ ‫مطلب‬ ‫آقا‬‫اجازه‬:‫میکنیم‬ ‫حل‬ ‫بدن‬ ‫امتحان‬ ‫تو‬ ‫سوالی‬ ‫هر‬ ‫دیگه‬ ‫شدیم‬ ‫فول‬ ‫رو‬ ‫همه‬ ‫ما‬. ‫استاد‬:‫همه‬ ‫که‬ ‫اینطوری‬ ‫کنید‬ ‫حلش‬ ‫راحت‬ ‫شما‬ ‫که‬ ‫نمیدن‬ ‫آبکی‬ ‫سواالی‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫که‬ ‫امتحان‬ ‫توی‬ ‫ورزشیت‬ ‫اخالق‬ ‫شرمنده‬ ‫گالبیه‬ ‫استاده‬ ‫میگن‬!! ‫اجازه‬ ‫آقا‬:‫سواالیی‬ ‫چه‬ ‫پس‬‫دن؟‬ ‫می‬ ‫استاد‬:‫ب‬‫ا‬‫ال‬‫پیچونن‬ ‫می‬ ‫جوری‬ ‫یه‬ ‫خره‬‫چ‬‫بیاد‬ ‫دستتون‬ ‫اوضاع‬ ‫زنم‬ ‫می‬ ‫مثال‬ ‫ندتا‬. ‫مثال‬:‫محاسبه‬ ‫مطلوبست‬‫انتگرال‬‫زیر‬: ‫حل‬: ‫استاندارد‬ ‫شکل‬ ‫به‬ ‫رادیکال‬ ‫زیر‬ ‫عبارت‬ ‫بینید‬ ‫می‬ ‫که‬ ‫همانطور‬‫یا‬‫شکل‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫بنابراین‬ ‫نیست‬ ‫نویسیم‬ ‫می‬ ‫استاندارد‬:
  • 59. 55 ‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫از‬ ‫اکنون‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫استفاده‬: ‫که‬ ‫کنیم‬ ‫می‬ ‫مالحظه‬‫انتگرال‬‫آمد‬ ‫در‬ ‫استاندارد‬ ‫شکل‬ ‫به‬‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫بنابراین‬‫داریم‬. ‫مثال‬:‫محاسبه‬ ‫مطلوبست‬‫انتگرال‬‫زیر‬: ‫حل‬: ‫تا‬ ‫کنیم‬ ‫می‬ ‫استفاده‬ ‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫روش‬ ‫از‬ ‫قبل‬ ‫مثال‬ ‫مشابه‬ ‫اکنون‬‫انتگرال‬‫آید‬ ‫در‬ ‫استاندارد‬ ‫شکل‬ ‫به‬. ‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫از‬ ‫توانیم‬ ‫می‬ ‫اکنون‬‫کنیم‬ ‫استفاده‬.
  • 60. 56 ‫حسب‬ ‫بر‬ ‫را‬ ‫جواب‬ ‫اکنون‬‫نویسیم‬ ‫می‬(‫بکشین‬ ‫خودتون‬ ‫رو‬ ‫مثلث‬) ‫مثال‬:‫محاسبه‬ ‫مطلوبست‬‫انتگرال‬‫زیر‬: ‫حل‬: ‫مخرج‬ ‫ابتدا‬‫انتگرال‬‫نویسیم‬ ‫می‬ ‫استاندارد‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫را‬. ‫کنیم‬ ‫می‬ ‫استفاده‬ ‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫روش‬ ‫از‬ ‫سپس‬:
  • 61. 57 ‫کنیم‬ ‫می‬ ‫استفاده‬ ‫مثلثاتی‬ ‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫از‬ ‫آخر‬ ‫مرحله‬ ‫در‬. ‫حسب‬ ‫بر‬ ‫را‬ ‫جواب‬ ‫اکنون‬‫نویسیم‬ ‫می‬(‫بکشین‬ ‫خودتون‬ ‫رو‬ ‫مثلث‬)
  • 62. 58 ‫جایگزینی‬ ‫باال‬ ‫متغیر‬ ‫تغییر‬‫معموال‬‫گیرد‬ ‫می‬ ‫قرار‬ ‫استفاده‬ ‫مورد‬ ‫زیر‬ ‫فرم‬ ‫به‬ ‫انتگرالهایی‬ ‫محاسبه‬ ‫برای‬: ‫که‬a,b,c‫هستند‬ ‫ثابت‬ ‫اعدادی‬. ‫کنیم‬ ‫می‬ ‫یادآوری‬ ‫را‬ ‫زیر‬ ‫روابط‬ ‫کار‬ ‫ادامه‬ ‫از‬ ‫قبل‬. ‫مثال‬:‫محاسبه‬ ‫مطلوبست‬‫انتگرال‬‫زیر‬: ‫حل‬: ‫یادآوری‬11
  • 63. 59 ‫مثال‬:‫محاسبه‬ ‫مطلوبست‬‫انتگرال‬‫زیر‬: ‫حل‬: ‫حل‬ ‫برای‬‫انتگرال‬‫کسر‬ ‫باید‬ ‫باال‬‫کنید‬ ‫تفکیک‬ ‫رو‬(‫بعدی‬ ‫فصل‬ ‫در‬ ‫چون‬ ‫نباشید‬ ‫نگران‬ ‫نیستید‬ ‫بلد‬ ‫رو‬ ‫کسر‬ ‫تفکیک‬ ‫اگر‬ ‫کنیم‬ ‫می‬ ‫صحبت‬ ‫بهش‬ ‫راجع‬ ‫مفصال‬). ‫رسید‬ ‫می‬ ‫چپ‬ ‫سمت‬ ‫کسر‬ ‫به‬ ‫بگیرید‬ ‫مشترک‬ ‫مخرج‬ ‫باال‬ ‫تساوی‬ ‫راست‬ ‫سمت‬ ‫از‬ ‫اگر‬ ‫که‬ ‫کنید‬ ‫دقت‬. ‫خب‬‫این‬‫ه‬‫از‬ ‫م‬‫شکل‬‫دو‬‫م‬‫جواب‬‫انتگرال‬‫سکانت‬. ‫معموال‬ ‫البته‬‫مسائل‬ ‫در‬‫جواب‬ ‫اول‬ ‫شکل‬ ‫همون‬ ‫از‬‫یعنی‬‫میشه‬ ‫استفاده‬. ‫اجازه‬ ‫آقا‬:‫داره؟‬ ‫فرق‬ ‫هم‬ ‫با‬ ‫جواب‬ ‫دوتا‬ ‫چرا‬ ‫استاد‬:‫دل‬ ‫عزیز‬ ‫نداره‬ ‫فرق‬‫برادر‬!!‫کن‬ ‫نگاه‬ ‫نداری‬ ‫قبول‬:
  • 64. 60 ‫یادآوری‬ ‫روابط‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬ ‫اکنون‬11‫داریم‬: ‫بنابراین‬: ‫مثال‬:‫محاسبه‬ ‫مطلوبست‬‫انتگرال‬‫زیر‬: ‫حل‬:
  • 65. 61 1-‫انتگرال‬‫کنید‬ ‫حل‬ ‫را‬ ‫زیر‬ ‫های‬(‫گرمی‬ ‫دست‬ ‫مسائل‬) 2-‫انتگرال‬‫کنید‬ ‫حل‬ ‫را‬ ‫زیر‬ ‫های‬(‫مسائل‬‫مخ‬‫گرمی‬) ‫فصل‬ ‫مسائل‬‫سوم‬
  • 66. 62 ‫چهارم‬ ‫فصل‬:‫گویا‬ ‫کسرهای‬ ‫از‬ ‫گیری‬ ‫انتگرال‬ ‫کنیم‬ ‫می‬ ‫بحث‬ ‫گویا‬ ‫کسرهای‬ ‫از‬ ‫گیری‬ ‫انتگرال‬ ‫درباره‬ ‫فصل‬ ‫این‬ ‫در‬‫که‬ ‫کنیم‬ ‫یادآوری‬ ‫بهتره‬ ‫بحث‬ ‫شروع‬ ‫از‬ ‫قبل‬‫ک‬ ‫از‬ ‫منظور‬‫سر‬ ‫مانند‬ ‫باشد‬ ‫ای‬ ‫چندجمله‬ ‫مخرجش‬ ‫و‬ ‫صورت‬ ‫که‬ ‫هست‬ ‫کسری‬ ‫گویا‬:‫یا‬ ‫چون‬ ‫هستش‬ ‫گویا‬ ‫کسرهای‬ ‫تجزیه‬ ‫کنیم‬ ‫می‬ ‫بحث‬ ‫اون‬ ‫به‬ ‫راجع‬ ‫بیشتر‬ ‫فصل‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫چیزی‬ ‫اما‬‫کردید‬ ‫تجزیه‬ ‫رو‬ ‫کسری‬ ‫وقتی‬ ‫انتگرال‬‫آ‬ ‫مثل‬ ‫اون‬ ‫از‬ ‫گیری‬‫خوردنه‬ ‫ب‬!‫کسرها‬ ‫تجزیه‬ ‫بحث‬ ‫سراغ‬ ‫ریم‬ ‫می‬ ‫اول‬ ‫بنابراین‬ ‫گویا‬ ‫کسرهای‬ ‫تجزیه‬ ‫کنیم‬ ‫می‬ ‫بررسی‬ ‫مرحله‬ ‫به‬ ‫مرحله‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫گویا‬ ‫کسرهای‬ ‫تجزیه‬ ‫قسمت‬ ‫این‬ ‫در‬‫که‬ ‫کنم‬ ‫یادآوری‬ ‫باید‬ ‫بحث‬ ‫شروع‬ ‫از‬ ‫قبل‬ ‫است‬ ‫این‬ ‫کسر‬ ‫تجزیه‬ ‫از‬ ‫منظور‬‫که‬‫آ‬‫را‬ ‫ن‬‫صورت‬ ‫به‬‫مجموع‬‫چند‬‫بنو‬ ‫کسر‬‫ی‬‫هر‬ ‫مخرج‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫سیم‬‫از‬ ‫یک‬‫آنها‬‫عوامل‬ ‫از‬ ‫یکی‬ ‫فقط‬ ‫باشد‬ ‫داشته‬ ‫وجود‬. ‫به‬‫مثال‬ ‫عنوان‬‫کسر‬‫شود‬ ‫می‬ ‫تجزیه‬ ‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬(‫دو‬ ‫حاصلضرب‬ ‫کسر‬ ‫مخرج‬ ‫در‬ ‫بینید‬ ‫می‬ ‫که‬ ‫طور‬ ‫همان‬ ‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫اول‬ ‫درجه‬ ‫عامل‬) ‫اول‬ ‫مرحله‬:‫مخرج‬ ‫بر‬ ‫صورت‬ ‫تقسیم‬(‫نیاز‬ ‫صورت‬ ‫در‬)‫کسر‬ ‫سازی‬ ‫ساده‬ ‫و‬ ‫کار‬ ‫ابتدای‬ ‫در‬‫هست‬ ‫مخرج‬ ‫از‬ ‫کوچکتر‬ ‫کسر‬ ‫صورت‬ ‫درجه‬ ‫که‬ ‫کنیم‬ ‫می‬ ‫فرض‬(‫غیر‬ ‫در‬‫اینصو‬‫تقسیم‬ ‫مخرج‬ ‫بر‬ ‫رو‬ ‫صورت‬ ‫باید‬ ‫رت‬ ‫کن‬ ‫می‬ ‫اشاره‬ ‫بهش‬ ‫بعدا‬ ‫که‬ ‫کنیم‬‫ی‬‫م‬)‫تا‬ ‫را‬ ‫کسر‬ ‫مخرج‬ ‫و‬ ‫صورت‬ ‫سپس‬‫جا‬ ‫آن‬‫درجه‬ ‫عوامل‬ ‫حاصلضرب‬ ‫به‬ ‫است‬ ‫ممکن‬ ‫که‬ ‫میکنیم‬ ‫ساده‬ ‫و‬ ‫کرده‬ ‫تجزیه‬ ‫دوم‬ ‫و‬ ‫اول‬‫مثال‬ ‫عنوان‬ ‫به‬:
  • 67. 63 ‫مرحله‬‫دوم‬:‫و‬ ‫کسر‬ ‫تفکیک‬‫ساده‬ ‫کسر‬ ‫چند‬ ‫مجموع‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫آن‬ ‫نوشتن‬ ‫سازی‬ ‫ساده‬ ‫از‬ ‫بعد‬،‫در‬‫مخرج‬‫کسر‬‫از‬ ‫یکی‬ ‫کله‬ ‫و‬ ‫سر‬‫عامل‬ ‫چهار‬‫شود‬ ‫می‬ ‫پیدا‬ ‫زیر‬: 1)‫تکراری‬ ‫غیر‬ ‫اول‬ ‫درجه‬ ‫عامل‬(‫یک‬ ‫توان‬ ‫با‬)‫مانند‬‫یا‬‫و‬‫کلی‬ ‫بطور‬ ‫ب‬ ‫حالت‬ ‫این‬ ‫در‬‫کس‬ ‫تفکیک‬ ‫رای‬‫ر‬‫ب‬‫صورت‬ ‫به‬ ‫کسر‬ ‫یک‬ ‫عاملها‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫یک‬ ‫هر‬ ‫ازای‬ ‫ه‬‫راست‬ ‫سمت‬ ‫در‬ ‫ثابت‬ ‫که‬ ‫دهیم‬ ‫می‬ ‫قرار‬ ‫تساوی‬A‫مثال‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫شود‬ ‫تعیین‬ ‫باید‬: ‫شوند‬ ‫تعیین‬ ‫باید‬ ‫ثابتهای‬ ‫شوند‬ ‫تعیین‬ ‫باید‬ ‫ثابتهای‬ 2)‫تکراری‬ ‫اول‬ ‫درجه‬ ‫عامل‬(‫یک‬ ‫از‬ ‫بزرگتر‬ ‫توان‬ ‫با‬)‫مانند‬‫یا‬‫کلی‬ ‫بطور‬ ‫عامل‬ ‫هر‬ ‫ازای‬ ‫به‬ ‫حالت‬ ‫این‬ ‫در‬‫تعداد‬n‫قرار‬ ‫تساوی‬ ‫راست‬ ‫سمت‬ ‫در‬ ‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫کسر‬ ‫دهیم‬ ‫می‬: ‫ثابتهای‬ ‫که‬‫شوند‬ ‫تعیین‬ ‫باید‬. ‫مثال‬ ‫عنوان‬ ‫به‬: ‫باال‬ ‫کسر‬ ‫در‬ ‫کنید‬ ‫دقت‬‫عامل‬‫تکراری‬ ‫غیر‬ ‫اول‬ ‫درجه‬‫صورت‬ ‫به‬ ‫کسر‬ ‫یک‬ ‫آن‬ ‫جای‬ ‫به‬ ‫بنابراین‬ ‫است‬ ‫دهیم‬ ‫می‬ ‫قرار‬‫طرفی‬ ‫از‬‫به‬ ‫کسر‬ ‫سه‬ ‫آن‬ ‫جای‬ ‫به‬ ‫بنابراین‬ ‫است‬ ‫تکراری‬ ‫اول‬ ‫درجه‬ ‫عامل‬ ‫یک‬ ‫صورت‬‫دهیم‬ ‫می‬ ‫قرار‬.
  • 68. 64 3)‫دوم‬ ‫درجه‬ ‫عامل‬(‫تجزیه‬ ‫قابل‬ ‫غیر‬)‫مانند‬ ‫تکراری‬ ‫غیر‬‫یا‬‫کلی‬ ‫بطور‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫کسر‬ ‫یک‬ ‫عاملها‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫یک‬ ‫هر‬ ‫ازای‬ ‫به‬ ‫حالت‬ ‫این‬ ‫در‬‫قرار‬ ‫تساوی‬ ‫راست‬ ‫سمت‬ ‫در‬ ‫دهیم‬ ‫می‬‫مثال‬ ‫عنوان‬ ‫به‬: 4)‫عامل‬‫تکراری‬ ‫دوم‬ ‫درجه‬‫مانند‬‫کلی‬ ‫بطور‬ ‫یا‬ ‫عامل‬ ‫هر‬ ‫ازای‬ ‫به‬ ‫حالت‬ ‫این‬ ‫در‬‫تعداد‬n‫در‬ ‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫کسر‬‫تساوی‬ ‫راست‬ ‫سمت‬ ‫دهیم‬ ‫می‬ ‫قرار‬: ‫مثال‬ ‫عنوان‬ ‫به‬: ‫یک‬ ‫تذکر‬:‫عام‬ ‫دوم‬ ‫درجه‬ ‫عامل‬ ‫از‬ ‫منظور‬‫ل‬‫نباشد‬ ‫اول‬ ‫درجه‬ ‫عوامل‬ ‫به‬ ‫تجزیه‬ ‫قابل‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫ی‬‫عبارت‬ ‫مثال‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫دوم‬ ‫درجه‬ ‫عبارت‬‫حاصلضرب‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫توان‬ ‫می‬ ‫چون‬ ‫شود‬ ‫نمی‬ ‫محسوب‬‫درجه‬ ‫عامل‬ ‫دو‬ ‫اول‬‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬‫نوشت‬(‫مشترک‬ ‫جمله‬ ‫اتحاد‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫مثال‬) ‫دو‬ ‫تذکر‬:‫شکل‬ ‫به‬ ‫عباراتی‬(‫مثل‬)‫عباراتی‬ ‫اما‬ ‫میشن‬ ‫محسوب‬ ‫دوم‬ ‫درجه‬ ‫عامل‬ ‫و‬ ‫نیستند‬ ‫پذیر‬ ‫تجزیه‬ ‫شکل‬ ‫به‬‫شن‬ ‫می‬ ‫تجزیه‬ ‫مزدوج‬ ‫اتحاد‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬.
  • 69. 65 ‫داریم‬ ‫کلی‬ ‫طور‬ ‫به‬: ‫مرحله‬‫سوم‬:‫م‬‫خ‬‫ر‬‫ج‬‫م‬‫ش‬‫ت‬‫ر‬‫ک‬‫گ‬‫ی‬‫ر‬‫ی‬‫و‬‫ب‬‫د‬‫س‬‫ت‬‫آ‬‫و‬‫ر‬‫د‬‫ن‬‫ث‬‫ا‬‫ب‬‫ت‬‫ه‬‫ا‬ ‫نوشتیم‬ ‫کسر‬ ‫چندین‬ ‫جمع‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫اصلی‬ ‫کسر‬ ‫اینکه‬ ‫از‬ ‫بعد‬‫مخرج‬ ‫تساوی‬ ‫راست‬ ‫سمت‬ ‫کسرهای‬ ‫بین‬ ‫بعد‬ ‫مرحله‬ ‫در‬ ‫گیریم‬ ‫می‬ ‫مشترک‬‫و‬‫دهیم‬ ‫می‬ ‫قرار‬ ‫اصلی‬ ‫کسر‬ ‫صورت‬ ‫برابر‬ ‫را‬ ‫حاصل‬ ‫کسر‬ ‫صورت‬. ‫کنید‬ ‫دقت‬ ‫زیر‬ ‫مثال‬ ‫به‬: ‫اکنون‬‫در‬‫باال‬ ‫تساوی‬ ‫طرف‬ ‫دو‬‫دلخواه‬ ‫عددی‬(‫مخرج‬ ‫های‬ ‫ریشه‬ ‫معموال‬)‫ازای‬ ‫به‬ ‫را‬‫های‬ ‫ثابت‬ ‫تا‬ ‫دهیم‬ ‫می‬ ‫قرار‬ ‫آیند‬ ‫بدست‬. ‫تجزیه‬ ‫قابل‬ ‫تجزیه‬ ‫قابل‬ ‫غیر‬
  • 70. 66 ‫مثال‬:‫کسر‬‫کنید‬ ‫تجزیه‬ ‫را‬ ‫د‬‫مجهول‬ ‫سه‬ ‫باال‬ ‫تساوی‬ ‫در‬ ‫کنید‬ ‫قت‬‫به‬ ‫دلخواه‬ ‫عدد‬ ‫سه‬ ‫باید‬ ‫بنابراین‬ ‫داریم‬‫شوند‬ ‫مشخص‬ ‫مجهوالت‬ ‫تا‬ ‫بدهیم‬‫از‬ ‫یکی‬ ‫ریشه‬ ‫تواند‬ ‫می‬ ‫اعداد‬ ‫این‬‫یعنی‬ ‫دیگر‬ ‫عامل‬ ‫اما‬ ‫باشد‬ ‫صفر‬ ‫یعنی‬‫ریشه‬‫حقیقی‬‫ندارد‬‫دلخواه‬ ‫عدد‬ ‫دو‬ ‫بنابراین‬ ‫مثال‬1‫و‬1-‫جای‬ ‫به‬ ‫را‬‫دهیم‬ ‫می‬ ‫قرار‬. ‫کسر‬ ‫تجزیه‬ ‫مراحل‬ ‫خالصه‬: ‫اول‬ ‫مرحله‬:‫مخرج‬ ‫بر‬ ‫صورت‬ ‫تقسیم‬(‫نیاز‬ ‫صورت‬ ‫در‬)‫کسر‬ ‫سازی‬ ‫ساده‬ ‫و‬ ‫دوم‬ ‫مرحله‬:‫ساده‬ ‫کسر‬ ‫چند‬ ‫مجموع‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫آن‬ ‫نوشتن‬ ‫و‬ ‫کسر‬ ‫تفکیک‬ ‫سوم‬ ‫مرحله‬:‫ها‬ ‫ثابت‬ ‫آوردن‬ ‫بدست‬ ‫و‬ ‫گیری‬ ‫مشترک‬ ‫مخرج‬
  • 71. 67 ‫طرفین‬ ‫کسرها‬ ‫صورت‬ ‫دادن‬ ‫قرار‬ ‫مساوی‬ ‫از‬ ‫پس‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫صورت‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫مجهوالت‬ ‫آوردن‬ ‫بدست‬ ‫برای‬ ‫دیگر‬ ‫روش‬ ‫یک‬ ‫توانهای‬ ‫حسب‬ ‫بر‬ ‫را‬ ‫رابطه‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫مرتب‬: ‫ثابتها‬ ‫آوردن‬ ‫بدست‬ ‫برای‬ ‫اکنون‬،‫مشابه‬ ‫توانهای‬ ‫ضرایب‬‫در‬‫یعنی‬ ‫دهیم‬ ‫می‬ ‫قرار‬ ‫هم‬ ‫مساوی‬ ‫را‬ ‫رابطه‬ ‫طرف‬ ‫دو‬: ‫ضریب‬‫معادله‬ ‫راست‬ ‫طرف‬ ‫در‬=‫ضریب‬‫معادله‬ ‫چپ‬ ‫طرف‬ ‫در‬ ‫ضریب‬‫معادله‬ ‫راست‬ ‫طرف‬ ‫در‬=‫ضریب‬‫معادله‬ ‫چپ‬ ‫طرف‬ ‫در‬ ‫ثابت‬ ‫عدد‬‫معادله‬ ‫راست‬ ‫طرف‬ ‫در‬=‫ثابت‬ ‫عدد‬‫طرف‬ ‫در‬‫چپ‬‫معادله‬ ‫اجازه‬ ‫آقا‬:‫که‬ ‫تساوی‬ ‫چپ‬ ‫طرف‬‫و‬‫نداره؟‬ ‫استاد‬:‫بینی‬ ‫نمی‬ ‫شما‬ ‫داره‬ ‫چرا‬!!!!‫بنویسیم‬ ‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫تونیم‬ ‫می‬ ‫رو‬ ‫تساوی‬ ‫چپ‬ ‫سمت‬ ‫واقع‬ ‫در‬: ‫از‬ ‫توانی‬ ‫موقع‬ ‫هر‬ ‫یعنی‬‫بوده‬ ‫صفر‬ ‫اون‬ ‫ضریب‬ ‫نداره‬ ‫وجود‬‫بنابراین‬ ‫مثال‬:‫کسر‬‫کنید‬ ‫تجزیه‬ ‫را‬ ‫کنید‬ ‫دقت‬‫میشه‬ ‫محسوب‬ ‫تکراری‬ ‫اول‬ ‫درجه‬ ‫عامل‬ ‫یک‬
  • 72. 68 ‫یعنی‬ ‫چپ‬ ‫سمت‬ ‫عبارت‬ ‫مخرج‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫باال‬ ‫رابطه‬ ‫طرفین‬ ‫که‬ ‫بهتره‬ ‫گیری‬ ‫مشترک‬ ‫مخرج‬ ‫جای‬ ‫به‬ ‫ادامه‬ ‫در‬‫ضرب‬ ‫کنیم‬ ‫مثال‬:‫کسر‬‫کنید‬ ‫تجزیه‬ ‫را‬ ‫هست‬ ‫مخرج‬ ‫از‬ ‫بزرگتر‬ ‫صورت‬ ‫درجه‬ ‫چون‬ ‫اینجا‬ ‫در‬‫بنابراین‬‫کنیم‬ ‫تقسیم‬ ‫مخرج‬ ‫بر‬ ‫را‬ ‫صورت‬ ‫بایست‬ ‫می‬(‫تقسیم‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫چند‬‫ایها‬ ‫جمله‬)‫کنید‬ ‫دقت‬‫بنویسیم‬ ‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫باید‬ ‫رو‬ ‫جواب‬ ‫که‬: ‫کسر‬ ‫باید‬ ‫کار‬ ‫ادامه‬ ‫در‬‫به‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫ابتدا‬ ‫باید‬ ‫هست‬ ‫سوم‬ ‫درجه‬ ‫کسر‬ ‫مخرج‬ ‫چون‬ ‫کنید‬ ‫دقت‬ ‫کنیم‬ ‫تفکیک‬ ‫رو‬ ‫کنیم‬ ‫تجزیه‬ ‫دوم‬ ‫و‬ ‫اول‬ ‫درجه‬ ‫عوامل‬ ‫ضرب‬ ‫حاصل‬: ‫صورت‬ ‫مخرج‬ ‫قسمت‬ ‫خارج‬ ‫مانده‬ ‫باقی‬ ‫مخرج‬
  • 73. 69
  • 74. 70 ‫انتگرال‬‫گویا‬ ‫کسرهای‬ ‫از‬ ‫گیری‬ ‫دردسر‬ ‫بیشترین‬ ‫گفتیم‬ ‫فصل‬ ‫ابتدای‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫همانطور‬‫انتگرال‬‫مربوط‬ ‫گویا‬ ‫کسرهای‬ ‫از‬ ‫گیری‬‫میشه‬ ‫کسر‬ ‫تجزیه‬ ‫به‬‫اینکه‬ ‫از‬ ‫بعد‬ ‫و‬ ‫اما‬ ‫مونه‬ ‫نمی‬ ‫باقی‬ ‫خاصی‬ ‫کار‬ ‫کردید‬ ‫تجزیه‬ ‫رو‬ ‫کسر‬‫ر‬ ‫کاریها‬ ‫ریزه‬ ‫از‬ ‫یکسری‬ ‫حال‬ ‫این‬ ‫با‬‫باشه‬ ‫حواستون‬ ‫باید‬ ‫و‬!‫به‬ ‫اینجا‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫خال‬ ‫صورت‬‫براتون‬ ‫صه‬‫دم‬ ‫می‬ ‫توضیح‬: ‫گفتیم‬‫چهار‬ ‫به‬ ‫آن‬ ‫مخرج‬ ‫کسر‬ ‫تجزیه‬ ‫از‬ ‫بعد‬ ‫که‬‫شکل‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫عمل‬ ‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫حالت‬ ‫هر‬ ‫برای‬ ‫که‬ ‫آید‬ ‫می‬ ‫در‬: 1-‫باشد‬ ‫تکراری‬ ‫غیر‬ ‫اول‬ ‫درجه‬ ‫عامل‬ ‫کسر‬ ‫مخرج‬ ‫اگر‬ ‫جواب‬ ‫حالت‬ ‫این‬ ‫در‬‫انتگرال‬‫صورت‬ ‫به‬‫طبیعی‬ ‫لگاریتمی‬‫داریم‬ ‫کلی‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫آید‬ ‫می‬ ‫در‬: ‫مثال‬:(‫از‬ ‫رو‬ ‫مثال‬ ‫این‬ ‫ما‬‫انتگرال‬‫کرد‬ ‫استفاده‬ ‫هم‬ ‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫روش‬ ‫از‬ ‫میشه‬ ‫البته‬ ‫کنیم‬ ‫می‬ ‫حل‬ ‫یافته‬ ‫تعمیم‬ ‫های‬) 2-‫باشد‬ ‫تکراری‬ ‫اول‬ ‫درجه‬ ‫عامل‬ ‫کسر‬ ‫مخرج‬ ‫اگر‬ ‫حالت‬ ‫این‬ ‫در‬‫از‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫استفاده‬ ‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫روش‬(‫را‬ ‫پرانتز‬ ‫داخل‬u‫گیریم‬ ‫می‬)‫جواب‬ ‫و‬‫در‬ ‫کسری‬ ‫صورت‬ ‫به‬‫آید‬ ‫می‬ ‫مثال‬:
  • 75. 71 3-‫عامل‬ ‫کسر‬ ‫مخرج‬ ‫اگر‬‫باشد‬ ‫تکراری‬ ‫غیر‬ ‫دوم‬ ‫درجه‬ ‫سادگی‬ ‫برای‬ ‫حالت‬ ‫این‬ ‫در‬‫ابتدا‬‫کامل‬ ‫مربع‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫کسر‬ ‫مخرج‬ ‫کنیم‬ ‫می‬ ‫فرض‬()‫باشد‬(‫باید‬ ‫اینصورت‬ ‫غیر‬ ‫در‬ ‫پردازیم‬ ‫می‬ ‫آن‬ ‫توضیح‬ ‫به‬ ‫ادامه‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫آوریم‬ ‫در‬ ‫کامل‬ ‫مربع‬ ‫شکل‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫مخرج‬) ‫کلی‬ ‫شکل‬‫انتگرال‬‫است‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫حالت‬ ‫این‬ ‫در‬: ‫حل‬ ‫برای‬‫انتگرال‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫تفکیک‬ ‫قسمت‬ ‫دو‬ ‫به‬ ‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫باال‬: ‫جواب‬ ‫که‬‫انتگرال‬‫جواب‬ ‫و‬ ‫طبیعی‬ ‫لگاریتم‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫اول‬‫انتگرال‬‫داریم‬ ‫یعنی‬ ‫است‬ ‫تانژانت‬ ‫آرک‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫دوم‬: ‫تذکر‬:‫فر‬‫کنید‬ ‫حفظ‬ ‫حتما‬ ‫رو‬ ‫زیر‬ ‫مول‬:
  • 76. 72 ‫مثال‬: ‫از‬ ‫یک‬ ‫هر‬ ‫توانیم‬ ‫می‬ ‫کار‬ ‫راحتی‬ ‫برای‬‫انتگرال‬‫کنیم‬ ‫حساب‬ ‫جداگانه‬ ‫را‬ ‫باال‬ ‫های‬: ‫با‬ ‫است‬ ‫برابر‬ ‫نهایی‬ ‫جواب‬ ‫بنابراین‬: ‫تذکر‬:‫مخرج‬ ‫اگر‬‫انتگرال‬‫مربع‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫شده‬ ‫داده‬‫نباشد‬ ‫کامل‬‫کنیم‬ ‫کامل‬ ‫مربع‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫باید‬(‫شکل‬ ‫به‬ ‫یعنی‬‫در‬ ‫آوریم‬)‫عنوان‬ ‫به‬‫نمونه‬: ‫مثال‬:
  • 77. 73 4-‫باشد‬ ‫تکراری‬ ‫دوم‬ ‫درجه‬ ‫عامل‬ ‫کسر‬ ‫مخرج‬ ‫اگر‬ ‫این‬ ‫در‬‫جا‬‫مشابه‬ ‫نیز‬‫حالت‬‫قبل‬‫کامل‬ ‫مربع‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫کسر‬ ‫مخرج‬ ‫کنیم‬ ‫می‬ ‫فرض‬‫باشد‬‫کلی‬ ‫شکل‬‫انتگرال‬‫حالت‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫صورت‬ ‫به‬‫زیر‬‫است‬: ‫حل‬ ‫برای‬‫انتگرال‬‫باال‬(‫قبل‬ ‫حالت‬ ‫مشابه‬)‫کنیم‬ ‫می‬ ‫تفکیک‬ ‫قسمت‬ ‫دو‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫آن‬: ‫دو‬ ‫حل‬ ‫برای‬‫انتگرال‬‫داریم‬ ‫یعنی‬ ‫کنیم‬ ‫می‬ ‫استفاده‬ ‫متغیر‬ ‫تغییر‬ ‫روش‬ ‫از‬ ‫باال‬: ‫کنید‬ ‫دقت‬‫انتگرال‬‫روش‬ ‫از‬ ‫دوم‬‫مثلثاتی‬ ‫متغیر‬ ‫تغییر‬‫شود‬ ‫می‬ ‫حل‬ ‫مثال‬: ‫از‬ ‫یک‬ ‫هر‬‫انتگرال‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫حل‬ ‫جداگانه‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫باال‬ ‫های‬:
  • 78. 74 ‫مشابه‬‫انتگرال‬‫دوم‬‫قبل‬ ‫فصل‬ ‫در‬‫است‬ ‫شده‬ ‫حل‬‫فقط‬ ‫اینجا‬ ‫در‬ ‫بنابراین‬‫آن‬ ‫آخر‬ ‫جواب‬‫که‬ ‫نویسیم‬ ‫می‬ ‫را‬‫زیر‬ ‫شکل‬ ‫به‬ ‫است‬: ‫با‬ ‫است‬ ‫برابر‬ ‫نهایی‬ ‫جواب‬ ‫بنابراین‬: ‫که‬ ‫اکنون‬‫چ‬ ‫از‬ ‫یک‬ ‫هر‬‫چ‬ ‫کردیم‬ ‫بررسی‬ ‫جداگانه‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫باال‬ ‫حالت‬ ‫هار‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫حل‬ ‫هم‬ ‫با‬ ‫را‬ ‫کلی‬ ‫مثال‬ ‫ند‬ ‫مثال‬:‫کنید‬ ‫حل‬ ‫را‬ ‫شده‬ ‫داده‬ ‫انتگرالهای‬ ‫حل‬( :‫است‬ ‫نشده‬ ‫ذکر‬ ‫ثابتها‬ ‫آوردن‬ ‫بدست‬ ‫مراحل‬) ‫کنیم‬ ‫می‬ ‫تجزیه‬ ‫را‬ ‫کسر‬ ‫ابتدا‬: ‫دو‬ ‫هر‬ ‫جواب‬ ‫که‬ ‫مشخصه‬‫انتگرال‬‫صورت‬ ‫به‬‫هست‬.
  • 79. 75 ‫داد‬ ‫نشان‬ ‫توان‬ ‫می‬ ‫کلی‬ ‫طور‬ ‫به‬: ‫میخوره‬ ‫بدردتون‬ ‫واقعا‬ ‫فرمول‬ ‫این‬ ‫اما‬ ‫نمیاد‬ ‫خوشم‬ ‫کردن‬ ‫حفظ‬ ‫فرمول‬ ‫از‬ ‫اصال‬ ‫من‬ ‫چه‬ ‫اگر‬(‫تستی‬ ‫امتحانات‬ ‫در‬ ‫بخصوص‬) ‫حل‬(b):‫کنیم‬ ‫می‬ ‫تجزیه‬ ‫را‬ ‫کسر‬ ‫ابتدا‬(‫دادیم‬ ‫انجام‬ ‫قبال‬ ‫رو‬ ‫کسر‬ ‫این‬ ‫تجزیه‬) ‫حل‬(c):
  • 80. 76 ‫حل‬:(d) ‫جواب‬ ‫سوم‬ ‫شکل‬ ‫از‬ ‫هم‬ ‫این‬ ،‫خب‬‫انتگرال‬‫سکانت‬. ‫جواب‬ ‫این‬ ‫اینکه‬ ‫برای‬ ‫اما‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫عمل‬ ‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫کنیم‬ ‫بیان‬ ‫اول‬ ‫جواب‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫رو‬:
  • 81. 77 1-‫انتگرال‬‫کنید‬ ‫حل‬ ‫را‬ ‫زیر‬ ‫های‬(‫گرمی‬ ‫دست‬ ‫مسائل‬) 2-‫انتگرال‬‫کنید‬ ‫حل‬ ‫را‬ ‫زیر‬ ‫های‬(‫مسائل‬‫مخ‬‫گرمی‬) ‫فصل‬ ‫مسائل‬‫چهارم‬
  • 82. 78 ‫پنجم‬ ‫فصل‬:‫گیری‬ ‫انتگرال‬‫روش‬ ‫به‬‫جزء‬ ‫به‬ ‫جزء‬ ‫فرا‬ ‫هم‬ ‫با‬ ‫را‬ ‫جزء‬ ‫به‬ ‫جزء‬ ‫روش‬ ‫نام‬ ‫به‬ ‫گیری‬ ‫انتگرال‬ ‫تکنیکهای‬ ‫مهمترین‬ ‫و‬ ‫زیباترین‬ ‫از‬ ‫یکی‬ ‫فصل‬ ‫این‬ ‫در‬‫این‬ ‫گیریم‬ ‫می‬ ‫روش‬‫معموال‬‫حل‬ ‫برای‬‫صورت‬ ‫به‬ ‫هایی‬ ‫انتگرال‬‫تابع‬ ‫دو‬ ‫ضرب‬‫زیر‬ ‫شکل‬ ‫به‬‫شود‬ ‫می‬ ‫استفاده‬ ‫که‬‫توابعی‬‫هستند‬ ‫مختلف‬ ‫جنس‬ ‫دو‬ ‫از‬(‫مثلثاتی‬ ‫در‬ ‫ای‬ ‫چندجمله‬ ‫تابع‬ ‫حاصلضرب‬ ‫مثال‬)‫انتگرال‬ ‫از‬ ‫نمونه‬ ‫چند‬ ‫اند‬ ‫شده‬ ‫داده‬ ‫نشان‬ ‫زیر‬ ‫جدول‬ ‫در‬ ‫شوند‬ ‫می‬ ‫محاسبه‬ ‫روش‬ ‫این‬ ‫با‬ ‫که‬ ‫هایی‬. ‫مثلثاتی‬ ‫در‬ ‫ای‬ ‫چندجمله‬ ‫تابع‬ ‫حاصلضرب‬ ‫نمایی‬ ‫در‬ ‫ای‬ ‫چندجمله‬ ‫تابع‬ ‫حاصلضرب‬ ‫لگاریتمی‬ ‫در‬ ‫ای‬ ‫چندجمله‬ ‫تابع‬ ‫حاصلضرب‬ ‫مثلثاتی‬ ‫در‬ ‫نمایی‬ ‫تابع‬ ‫حاصلضرب‬ ‫مثلثاتی‬ ‫معکوس‬ ‫در‬ ‫ای‬ ‫چندجمله‬ ‫تابع‬ ‫حاصلضرب‬ ‫جدول‬(1) ‫می‬ ‫قبل‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫حل‬ ‫که‬ ‫شود‬ ‫می‬ ‫منجر‬ ‫تر‬ ‫ساده‬ ‫انتگرال‬ ‫یک‬ ‫به‬ ‫مساله‬ ‫در‬ ‫شده‬ ‫داده‬ ‫انتگرال‬ ‫حل‬ ‫جزء‬ ‫به‬ ‫جزء‬ ‫روش‬ ‫در‬ ‫دانیم‬.‫است‬ ‫زیر‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫روش‬ ‫این‬ ‫اصلی‬ ‫رابطه‬: ‫باال‬ ‫رابطه‬ ‫در‬‫و‬ ‫است‬ ‫مساله‬ ‫در‬ ‫شده‬ ‫داده‬ ‫انتگرال‬‫انتگرال‬‫کنیم‬ ‫حل‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫باید‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫تری‬ ‫ساده‬ ‫گیریم‬ ‫می‬ ‫پی‬ ‫قدم‬ ‫به‬ ‫قدم‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫مثال‬ ‫یک‬ ‫ذکر‬ ‫با‬ ‫را‬ ‫روش‬ ‫این‬ ‫مراحل‬ ‫اکنون‬
  • 83. 79 ‫مثال‬:‫انتگرال‬ ‫محاسبه‬ ‫مطلوبست‬‫زیر‬ ‫اول‬ ‫قدم‬:‫برابر‬ ‫را‬ ‫انتگرال‬ ‫جلوی‬ ‫توابع‬ ‫از‬ ‫یکی‬‫همراه‬ ‫به‬ ‫دیگر‬ ‫تابع‬ ‫و‬‫برابر‬ ‫را‬‫گیریم‬ ‫می‬ ‫دوم‬ ‫قدم‬:‫از‬‫تا‬ ‫گیریم‬ ‫می‬ ‫دیفرانسیل‬‫از‬ ‫و‬ ‫آید‬ ‫بدست‬‫انتگرال‬‫تا‬ ‫گیریم‬ ‫می‬‫آید‬ ‫بدست‬ ‫سو‬ ‫قدم‬‫م‬:‫رابطه‬ ‫در‬ ‫را‬‫انتگرال‬‫و‬ ‫کرده‬ ‫جایگذاری‬ ‫جزء‬ ‫به‬ ‫جزء‬ ‫گیری‬‫انتگرال‬‫محاسبه‬ ‫را‬ ‫راست‬ ‫سمت‬ ‫کنیم‬ ‫می‬ ‫کنی‬ ‫می‬ ‫مالحظه‬ ‫که‬ ‫همانطور‬‫د‬‫انتگرال‬‫راست‬ ‫سمت‬(‫انتگرال‬‫سینوس‬)‫شد‬ ‫محاسبه‬ ‫راحتی‬ ‫به‬. ‫مثال‬:‫محاسبه‬ ‫مطلوبست‬‫انتگرال‬‫زیر‬ ‫اول‬ ‫قدم‬:‫جلوی‬ ‫در‬ ‫تابع‬ ‫یک‬ ‫فقط‬ ‫چون‬ ‫اینجا‬ ‫در‬‫انتگرال‬‫برابر‬ ‫را‬ ‫همان‬ ‫داریم‬‫گیریم‬ ‫می‬‫و‬‫برابر‬ ‫را‬‫می‬ ‫قرار‬ ‫دهیم‬
  • 84. 80 ‫دو‬ ‫قدم‬‫م‬: ‫دیفرانسیل‬ ‫انتگرال‬ ‫سوم‬ ‫قدم‬: ‫مثال‬:‫محاسبه‬ ‫مطلوبست‬‫انتگرال‬‫زیر‬: ‫حل‬:‫خالصه‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫مسئله‬ ‫اینجا‬ ‫در‬‫کنیم‬ ‫می‬ ‫حل‬: ‫اجازه‬ ‫آقا‬:‫رو‬ ‫تابع‬ ‫کدوم‬ ‫که‬ ‫بفهمیم‬ ‫کجا‬ ‫از‬‫بگیریم؟‬‫س‬ ‫در‬ ‫میشه‬ ‫مثال‬‫باال‬ ‫وال‬‫برابر‬ ‫رو‬‫بگیریم‬ ‫استاد‬:‫عجب‬!!‫ب‬ ‫سوال‬ ‫یه‬‫ه‬‫پرسیدی‬ ‫بخور‬ ‫درد‬! ‫بزار‬‫میشه؟‬ ‫چی‬ ‫ببینیم‬ ‫بدیم‬ ‫قرار‬ ‫فرمول‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫باال‬ ‫روابط‬ ‫حاال‬‫انتگرال‬‫کنی‬ ‫می‬ ‫جایگزین‬ ‫جزء‬ ‫به‬ ‫جزء‬ ‫گیری‬‫م‬: