1. Iðnbyltingin
Vorsprung dürchTeknik
ATH: könnun næsta föstudag (þrælahald og iðnbylting)

2. Hvað var iðnbyltingin
 Breytingin frá því að vinna allt í höndunum yfir í að nota
vélar
 Margföldun á framleiðslugetu
 Gerðist á tímabilinu frá um 1750-1900
 Gríðarlegar framfarir í uppfinningu, framleiðslu og
samsetningu alls konar véla

3. Spunarokkur – Jenný - Múldýr

4. Ástæður breytinga
 Aukin velmegun í kjölfar þrælahalds
 Færri börn dóu = stækkandi vinnumarkaður
 Fækkun starfa í landbúnaði = þörf fyrir störf
 Tækniframfarir í landbúnaði
 Landbúnaður færðist til nýlenda
 Stækkandi útflutningsmarkaður (nýlendur) = þörf fyrir
aukna framleiðslu

6. Þrjár meiriháttar nýjungar
 Vefnaðarvöruframleiðsla
 Bómull flutt inn frá Ameríku í stórum stíl
 Stórar spunavélar og vefstólar fundin upp
 Manchester = Cottonopolis
 Gufuvélin
 James Watt fann hana upp 1775 – notuð til að knýja vélar í
verksmiðjum og síðar lestir og skip
 Járnsteypa – hægt að framleiða flóknari vélar

7. Bómull og járn

8. Úr vatnsmyllu í verksmiðju

9. Efnaiðnaður
 Efnafræðingar fundu nýjar efnablöndur sem nýttust í :
 Vefnaðariðnaði (litar- og bleikiefni)
 Pappírsframleiðslu
 Sápuframleiðslu
 Glervöruiðnaði
 Byggingariðnaði
 …og síðar, plastframleiðslu!

10. Samgöngur
 Gufuskip notuð í strand- og fljótasiglingar – hraðskreiðari
 Skipaskurðir – styttu leiðir
 Vegakerfið var endurbætt fyrir hestvagna
 Járnbrautarteinar lagðir þvers og kruss um landið

11. Samgöngur

12. Samfélagsleg áhrif
 Verksmiðjur urðu til og þar með borgir
 Barnaþrælkun – allt niður í fjögurra ára börn EN fleiri börn lifðu!
 Heilsufarsvandamál – mengun og lélegt skólp
 Lífsgæði flestra versnuðu mjög mikið – berklar drápu 40%
verkamanna
 Fólksfjölgun hélt áfram
 Prentiðn jók læsi

13. Fosfórkjammi – Phossy jaw

14. Kapítalismi og Marxismi
 Kapítalismi: iðnvæðing eykur hinn sameiginlega auð
þjóðarinnar og bætir þar með líf allra.
 Marxismi: iðnvæðing eykur misskiptingu hins
sameiginlega auðs þjóðarinnar – þeir ríku verða ríkari og
þeir fátæku (sem skapa auðinn fyrir hina ríku með vinnu
sinni) verða fátækari.