SlideShare a Scribd company logo
HOOFDSTUK 6
TOEGANKELIJKHEID


                    Jelle De Bock
                   Sara Boukhzar
             Veronique Danckaert
                  Vicky De Paepe
TOEGANKELIJKHEIDSPROBLEMEN



         Didactisch
         Fysiek
         Cognitief
         Economisch
DIDACTISCH
TOEGANKELIJKHEIDSPROBLEMEN

   Lln. met beperkingen  meer auditieve en visuele
    ondersteuning nodig

   Lln. met beperkingen  moeilijkheden met lange
    en complexe teksten
OPLOSSINGEN VOOR DIDACTISCHE
    TOEGANKELIJKHEIDSPROBLEMEN

 Klare taal tijdens lessen vb. Visualisatie
 Duidelijke teksten vb. www.wablieft.be



   Zie Hdst. 5: Specifieke aspecten van ICT gebruik
    en begeleiding van lln. met beperkingen
WWW.WABLIEFT.BE
FYSIEKE
    TOEGANKELIJKHEIDSPROBLEMEN


   Motorische beperkingen  probleem bij gebruik
    muis en toetsenbord
OPLOSSING VOOR FYSIEKE
    TOEGANKELIJKHEIDSPROBLEMEN
   Joystick i.p.v. muis
    Voordeel: Betere aanpassing
    Nadeel: Duur  terugbetalingsregelingen
                 Niet te koop in gewone winkels
                 (gespecialiseerde diensten)

   Andere oplossing = aanpassen van gewone
    computermuis  GRATIS
AANPASSEN VAN GEWONE
COMPUTERMUIS
 Grootte van de muis
 Muissnelheid

 Dubbelkliksnelheid



Nadelen:    - verschuiven op tafel
            - regelmatig optillen
            - kan van tafel vallen
            - botst tegen toetsenbord
            - gebruik linkermuisknop + slepen
            - stilhouden + klikken
SPECIALE COMPUTERMUIZEN
SPECIALE COMPUTERMUIZEN
SPECIALE COMPUTERMUIZEN
SPECIALE COMPUTERMUIZEN
 Joysticks   uit de speciale handel
                     Stick = bewegen van muiscursor
                            soms alle richtingen
                            sommige beperkt tot 4/8
                                 richtingen
                     Meestal meerdere muisknoppen
                            links en rechts klikken
                            slepen
                            dubbelklikken
                    vb. Funkey Joystick
AANPASSEN VAN HET TOETSENBORD
   Veel voorkomende problemen met toetsenbord:

   Indrukken van foute toetsen
   Drukken op 2 toetsen tegelijk
   Te lang blijven drukken
   Extreem traag typen (dr 1 van bovenstaande problemen)
   Eenhandig typen

Oplossen:
 Via toegankelijkheidsopties onder configuratiescherm

   Gratis
AANPASSEN VAN HET TOETSENBORD
 Mogelijke  aanpassingen:
 Herhaalsnelheid vertragen of herhaalsnelheid
  uitschakelen
 Plaktoetsen  voor lln die met één hand/vinger
  typen
 Intensief gebruik van toetscombinaties
   voor lln die door motorisch beperking trager
  werken
 Toetsenbord op scherm
   voor lln die vlot werken met muis
AANPASSEN VAN HET TOETSENBORD
BEDIENING VIA ÉÉN OF ENKELE
SCHAKELAARS

 Lln met ernstige beperkingen
 Geen muis of toetsenbord

 Gecombineerd met aangepaste
  computerprogramma's (ook eenvoudige)
 Actie-reactie software

 Gevorderden gebruiken éénfunctieschakelaar
SCHAKELKAST

               Schakelkast met twee
              knoppen: hier de ICON-
              schakelaar
               Allerhande vormen, afmetingen
              en kleuren
               Ze worden altijd aan de
              computer aangesloten via een
              speciaal schakelkastje
              Nadeel: Dit is een trage en
              omslachtige manier om de
              computer te bedienen.
AANPASSINGEN VOOR BLINDEN EN
SLECHTZIENDEN
 Maken gebruik van een
  brailleleesregel
 Een uitgebreid gamma
  leesloepen en
  vergrotingssoftware


                           Een voorbeeld van
                          eenvoudige
                          vergrotingssoftware is de
                          magnifier
COGNITIEVE
TOEGANKELIJKHEIDSPROBLEMEN

 vereenvoudigingen en dit zowel voor de
hardware en de software
 Fysieke toegankelijkheidsproblemen

 oplossing: Trackballs
AANPASSINGEN VAN DE MUIS

   Grote muiscursor

   Muisknop verduidelijken

   Rechtermuisknop uitschakelen
AANPASSINGEN VAN DE MUIS
   Grote muiscursor


                       Voordeel: Aandacht gaat
                       naar de plaats waar er actie
                       is
AANPASSINGEN VAN DE MUIS


 Muisknop verduidelijken
 Gekleurde etiketten op de linkermuisknop
  aanbrengen.
AANPASSINGEN VAN DE MUIS


 Rechtermuisknop uitschakelen
 Voordeel: rechtermuisknop geen functie meer
  heeft
 Nadeel: staat voor iedere gebruiker
  uitgeschakeld.
 Muis voorzien met één knop



                      Chester Mouse.
AANRAAKSCHERMEN (TOUCH
SCREEN)

 Direct contact.
 Er is een rechtstreeks verband tussen de plaats waar
  je drukt en de plaats waar er iets gebeurt.
 Nadeel: - Enige coördinatie nodig om het

               aanraakscherm te bedienen.
             - Duur en moeilijk verplaatsbaar.
AANPASSINGEN VAN HET
TOETSENBORD

   Het gewone toetsenbord duidelijker maken

   Vereenvoudigd toetsenbord
AANPASSINGEN VAN HET
TOETSENBORD

   Het gewone toetsenbord duidelijker maken
                           Etiketten op het

                          het toetsenbord plakken

                          Je bepaalt zelf welke
                           kleur , grootte van de
                           letter en het lettertype

                          Toetsen op het
                           toetsenbord die je niet
                           nodig hebt, kan je met
                           blanco etiketten
AANPASSINGEN VAN HET
TOETSENBORD
 Vereenvoudigd toetsenbord
 Minder toetsen. De toetsen zijn groter en hebben een
  grote letterprint hierop.
 Meestal hebben de toetsen duidelijke kleuren.
 Soms is een vereenvoudigd toetsenbord beschikbaar met
  kleine letters in plaats van hoofdletters.
 Je kan een vereenvoudigd toetsenbord zonder problemen
  gelijktijdig met een gewoon toetsenbord combineren.


                       Het Clevy toetsenbord is
                      hier een voorbeeld van.
AANPASSINGEN VAN HET
TOETSENBORD

         Het toetsenbord ‘Intellikeys’ is hier een
          voorbeeld van.
         Een membraantoetsenbord is een
          toetsenbord waarop je een werkblad
          legt.
         Je kan ook je werkblad ook zelf
          ontwerpen.
         Nadeel: vraagt wel wat denk- en
          doewerk.
EENVOUDIGE SOFTWARE

 Aanpassingen voor de software mogelijk
 Criteria:

 Het programma moet je kunnen afstemmen
  op het niveau van de leerling.
 De leerling moet snel aan de slag kunnen.

 Het is handig als je de aangeboden
  oefeningen kan uitbreiden met
  zelfgemaakte toepassingen.
 Een goed regelbaar beloningssysteem.
TOEGANKELIJK INTERNET
   Soms gevaarlijk
   Oplossing:
      websites inperken vb MyBee.nl
      Leerling blijft binnen 1 website


   WAINOT = Internetten binnen een toegankelijke
             online- omgeving.
          Pretpark: - actualiteit
                     - vrije tijd
                     - spelletjes
                     - leefwereld
                     - thema’s
ECONOMISCHE
TOEGANKELIJKHEIDSPROBLEMEN
1) - Duur
   - Terugbetalingsregelingen van het
     departement onderwijs en het VAPH
2) Onbestaande software door onvoldoende
  afzetmarkt

Oplossing: - gratis aangepaste software
           - hardware bijna altijd terugbetaald door

              VAPH of cel speciale
              onderwijsleermiddelen.

More Related Content

Similar to Hoofdstuk 6 ict zonder beperkingen

Kennismakingshandleiding bob50
Kennismakingshandleiding bob50Kennismakingshandleiding bob50
Kennismakingshandleiding bob50
arthurbazile
 

Similar to Hoofdstuk 6 ict zonder beperkingen (8)

Bibstrip Swiftkey, een toetsenbordapp - 2016
Bibstrip Swiftkey, een toetsenbordapp - 2016Bibstrip Swiftkey, een toetsenbordapp - 2016
Bibstrip Swiftkey, een toetsenbordapp - 2016
 
Wizteach gebruiksaanwijzing v1.0
Wizteach gebruiksaanwijzing v1.0Wizteach gebruiksaanwijzing v1.0
Wizteach gebruiksaanwijzing v1.0
 
Randapparaten2003
Randapparaten2003Randapparaten2003
Randapparaten2003
 
Windows 8: een hit of een flop
Windows 8: een hit of een flopWindows 8: een hit of een flop
Windows 8: een hit of een flop
 
7 3-toetsenbord
7 3-toetsenbord7 3-toetsenbord
7 3-toetsenbord
 
7 4-muis
7 4-muis7 4-muis
7 4-muis
 
Windows 8, een flop of een hit
Windows 8, een flop of een hitWindows 8, een flop of een hit
Windows 8, een flop of een hit
 
Kennismakingshandleiding bob50
Kennismakingshandleiding bob50Kennismakingshandleiding bob50
Kennismakingshandleiding bob50
 

Hoofdstuk 6 ict zonder beperkingen

  • 1. HOOFDSTUK 6 TOEGANKELIJKHEID Jelle De Bock Sara Boukhzar Veronique Danckaert Vicky De Paepe
  • 2. TOEGANKELIJKHEIDSPROBLEMEN Didactisch Fysiek Cognitief Economisch
  • 3. DIDACTISCH TOEGANKELIJKHEIDSPROBLEMEN  Lln. met beperkingen  meer auditieve en visuele ondersteuning nodig  Lln. met beperkingen  moeilijkheden met lange en complexe teksten
  • 4. OPLOSSINGEN VOOR DIDACTISCHE TOEGANKELIJKHEIDSPROBLEMEN  Klare taal tijdens lessen vb. Visualisatie  Duidelijke teksten vb. www.wablieft.be  Zie Hdst. 5: Specifieke aspecten van ICT gebruik en begeleiding van lln. met beperkingen
  • 6. FYSIEKE TOEGANKELIJKHEIDSPROBLEMEN  Motorische beperkingen  probleem bij gebruik muis en toetsenbord
  • 7. OPLOSSING VOOR FYSIEKE TOEGANKELIJKHEIDSPROBLEMEN  Joystick i.p.v. muis Voordeel: Betere aanpassing Nadeel: Duur  terugbetalingsregelingen Niet te koop in gewone winkels (gespecialiseerde diensten)  Andere oplossing = aanpassen van gewone computermuis  GRATIS
  • 8. AANPASSEN VAN GEWONE COMPUTERMUIS  Grootte van de muis  Muissnelheid  Dubbelkliksnelheid Nadelen: - verschuiven op tafel - regelmatig optillen - kan van tafel vallen - botst tegen toetsenbord - gebruik linkermuisknop + slepen - stilhouden + klikken
  • 12. SPECIALE COMPUTERMUIZEN  Joysticks uit de speciale handel Stick = bewegen van muiscursor  soms alle richtingen  sommige beperkt tot 4/8 richtingen Meestal meerdere muisknoppen  links en rechts klikken  slepen  dubbelklikken vb. Funkey Joystick
  • 13. AANPASSEN VAN HET TOETSENBORD  Veel voorkomende problemen met toetsenbord:  Indrukken van foute toetsen  Drukken op 2 toetsen tegelijk  Te lang blijven drukken  Extreem traag typen (dr 1 van bovenstaande problemen)  Eenhandig typen Oplossen:  Via toegankelijkheidsopties onder configuratiescherm  Gratis
  • 14. AANPASSEN VAN HET TOETSENBORD  Mogelijke aanpassingen:  Herhaalsnelheid vertragen of herhaalsnelheid uitschakelen  Plaktoetsen  voor lln die met één hand/vinger typen  Intensief gebruik van toetscombinaties  voor lln die door motorisch beperking trager werken  Toetsenbord op scherm  voor lln die vlot werken met muis
  • 15. AANPASSEN VAN HET TOETSENBORD
  • 16. BEDIENING VIA ÉÉN OF ENKELE SCHAKELAARS  Lln met ernstige beperkingen  Geen muis of toetsenbord  Gecombineerd met aangepaste computerprogramma's (ook eenvoudige)  Actie-reactie software  Gevorderden gebruiken éénfunctieschakelaar
  • 17. SCHAKELKAST  Schakelkast met twee knoppen: hier de ICON- schakelaar  Allerhande vormen, afmetingen en kleuren  Ze worden altijd aan de computer aangesloten via een speciaal schakelkastje Nadeel: Dit is een trage en omslachtige manier om de computer te bedienen.
  • 18. AANPASSINGEN VOOR BLINDEN EN SLECHTZIENDEN  Maken gebruik van een brailleleesregel  Een uitgebreid gamma leesloepen en vergrotingssoftware  Een voorbeeld van eenvoudige vergrotingssoftware is de magnifier
  • 19. COGNITIEVE TOEGANKELIJKHEIDSPROBLEMEN  vereenvoudigingen en dit zowel voor de hardware en de software  Fysieke toegankelijkheidsproblemen  oplossing: Trackballs
  • 20. AANPASSINGEN VAN DE MUIS  Grote muiscursor  Muisknop verduidelijken  Rechtermuisknop uitschakelen
  • 21. AANPASSINGEN VAN DE MUIS  Grote muiscursor Voordeel: Aandacht gaat naar de plaats waar er actie is
  • 22. AANPASSINGEN VAN DE MUIS  Muisknop verduidelijken  Gekleurde etiketten op de linkermuisknop aanbrengen.
  • 23. AANPASSINGEN VAN DE MUIS  Rechtermuisknop uitschakelen  Voordeel: rechtermuisknop geen functie meer heeft  Nadeel: staat voor iedere gebruiker uitgeschakeld.  Muis voorzien met één knop  Chester Mouse.
  • 24. AANRAAKSCHERMEN (TOUCH SCREEN)  Direct contact.  Er is een rechtstreeks verband tussen de plaats waar je drukt en de plaats waar er iets gebeurt.  Nadeel: - Enige coördinatie nodig om het aanraakscherm te bedienen. - Duur en moeilijk verplaatsbaar.
  • 25. AANPASSINGEN VAN HET TOETSENBORD  Het gewone toetsenbord duidelijker maken  Vereenvoudigd toetsenbord
  • 26. AANPASSINGEN VAN HET TOETSENBORD  Het gewone toetsenbord duidelijker maken  Etiketten op het het toetsenbord plakken Je bepaalt zelf welke kleur , grootte van de letter en het lettertype Toetsen op het toetsenbord die je niet nodig hebt, kan je met blanco etiketten
  • 27. AANPASSINGEN VAN HET TOETSENBORD  Vereenvoudigd toetsenbord  Minder toetsen. De toetsen zijn groter en hebben een grote letterprint hierop.  Meestal hebben de toetsen duidelijke kleuren.  Soms is een vereenvoudigd toetsenbord beschikbaar met kleine letters in plaats van hoofdletters.  Je kan een vereenvoudigd toetsenbord zonder problemen gelijktijdig met een gewoon toetsenbord combineren.  Het Clevy toetsenbord is hier een voorbeeld van.
  • 28. AANPASSINGEN VAN HET TOETSENBORD Het toetsenbord ‘Intellikeys’ is hier een voorbeeld van. Een membraantoetsenbord is een toetsenbord waarop je een werkblad legt. Je kan ook je werkblad ook zelf ontwerpen. Nadeel: vraagt wel wat denk- en doewerk.
  • 29. EENVOUDIGE SOFTWARE  Aanpassingen voor de software mogelijk  Criteria:  Het programma moet je kunnen afstemmen op het niveau van de leerling.  De leerling moet snel aan de slag kunnen.  Het is handig als je de aangeboden oefeningen kan uitbreiden met zelfgemaakte toepassingen.  Een goed regelbaar beloningssysteem.
  • 30. TOEGANKELIJK INTERNET  Soms gevaarlijk  Oplossing:  websites inperken vb MyBee.nl  Leerling blijft binnen 1 website  WAINOT = Internetten binnen een toegankelijke online- omgeving.  Pretpark: - actualiteit - vrije tijd - spelletjes - leefwereld - thema’s
  • 31. ECONOMISCHE TOEGANKELIJKHEIDSPROBLEMEN 1) - Duur - Terugbetalingsregelingen van het departement onderwijs en het VAPH 2) Onbestaande software door onvoldoende afzetmarkt Oplossing: - gratis aangepaste software - hardware bijna altijd terugbetaald door VAPH of cel speciale onderwijsleermiddelen.

Editor's Notes

  1. Er zijn verschillende toegankelijkheidsproblemen: didactische, fysieke, cognitieve en economische toegankelijkheidsproblemen. Deze toegankelijkheidsproblemen kunnen verschillende oorzaken hebben.
  2. Ons schoolsysteem is op tekst gebaseerd, dit is een ramp voor kinderen met een beperking. Deze kinderen hebben het moeilijk met lange en complexe teksten omdat ze meer auditieve en visuele ondersteuning nodig hebben.
  3. Veel lesmateriaal wordt te complex verwoord, vooral voor leerlingen met een beperking. Mogelijke oplossingen voor dit probleem zijn: - zorgen voor klare taal tijdens de lessen door moeilijke woorden bijvoorbeeld te visualiseren. - zorgen voor duidelijke teksten. Deze kan je bijvoorbeeld vinden op www.wablieft.be. Meer informatie hierover vind je op in hoofdstuk 5: Specifieke aspecten van ICT i.v.m. het gebruik en de begeleiding van leerlingen met een beperking.
  4. Kinderen met een motorische beperking hebben vaak problemen bij het gebruik van een muis en een toetsenbord.
  5. Mogelijke oplossingen zijn: Gebruik van een joystick i.p.v. een muis uitleg  zie slide het aanpassen van een gewone computermuis Dit is een zeer aantrekkelijke oplossing aangezien dit gratis is en dus haalbaar is voor scholen.
  6. Grootte van de muis  goede muis ligt goed in de hand  anders moeilijk te bedienen Verlaging muissnelheid soms al vereenv. Maar lln moet muis verder bewegen om ze op de juist plaats op scherm te krijgen Dubbelkliksnelheid kan ook aangepast worden
  7. Mogelijk alternatief = trackball
  8. Wordt vaak ingezet voor lln met mentale beperking Duidelijk 2 verschillende acties: klikken en bewegen
  9. Bij joysticks uit de speciale handel beweegt men de muiscursor door te bewegen met de stick. Soms kan je deze stick bewegen in alle richtingen maar sommige sticks laten maar 4 of 8 richtingen toe. Meestal vind je op deze joysticks ook meerdere muisknoppen. Een knop om links te klikken, een knop om rechts te klikken, een knop om te slepen en een knop om te dubbelklikken. Een voorbeeld van deze joysticks is de Funkey Joystick. Deze joystick heeft knoppen in verschillende kleuren wat ervoor zorgt dat een kind deze makkelijker kan bedienen.
  10. Veel voorkomende problemen met het toetsenbord zijn: Indrukken van foute toetsen Drukken op 2 toetsen tegelijk Te lang blijven drukken Extreem traag typen (dr 1 van bovenstaande problemen) Eenhandig typen Dit kan opgelost worden via de toegankelijkheidsopties die je vindt in het configuratiescherm. Dit is ook zeer aantrekkelijk omdat het gratis is.
  11. Hierbij verschijnt er slechts 1 letter, ookal blijf je lang op een toets duwen. Voor hen zijn toetscombinaties zonder aanpassing moeilijk / onmogelijk. (vb. ctrl + alt + del) Plaktoetsen zorgen ervoor dat toetsen na elkaar ingedrukt mogen worden i.p.v. in combinatie met elkaar. ( vb. eerst ctrl, dan alt en daarna del) Wordt gebruikt om algemene werksnelheid op te drijven (vb. ctrl + o  openen bestand; ctrl + x  knippen; …) Hierbij klikt men op de letters die men wil schrijven
  12. ‘ actie-reactie software’. Hierbij drukt de leerling gewoon op de knop om een leuke animatie of geluid te krijgen. Éénfunctieschakelaar: hiermee puzzelen, communiceren, schrijven en zelfs de muis bedienen. Ze doen dit aan de hand van scanning. Bij scanning worden de verschillende opties één voor één overlopen. Wanneer de gewenste optie aangeduid is, drukt de leerling op de schakelaar.
  13. een brailleleesregel waarmee computerteksten zoals internetpagina’s of documenten omgezet worden in braille.
  14. Leerlingen met verstandelijke beperkingen hebben al snel een gevoel van “ ik kan het niet” of “ik snap het niet”. Toch kan ook voor hen de computer toegankelijk worden gemaakt het gaat dan meestal over vereenvoudigingen. Een klassiek voorbeeld hiervan zijn de trackballs. Ook voor kinderen met mentale beperkingen is de gewone muis immers vaak te moeilijk. Bij een trackball kan je steeds blijven rollen in de richting die de cursor uitmoet. Ook het uitsplitsen van de beweging met de bal en het klikken met de knop, vereenvoudigt de bediening.
  15. In Windows kan je kiezen voor een grote muiscursor. Dit doe je via: startknop › instellingen › configuratiescherm › muis › aanwijzers. Je kan kiezen voor muiscursors van verschillende groottes. Nog grotere, zeer opvallende en bewegende muiscursors kan je gratis downloaden op internet. ‘Large Pointers’ is een kant-en-klare set van 80 zeer duidelijke muiscursors.
  16. Je kan er voor zorgen dat de rechtermuisknop geen functie meer heeft. Dit heeft als voordeel dat de leerling geen ongewenst snelmenu op het beeldscherm krijgt. Bij sommige muizen kan je dit instellen. Als dit niet lukt, kan je hiervoor gratis software downloaden, bijvoorbeeld Basic Mouse - www.dolesoft.com .
  17. Je kan er voor zorgen dat de rechtermuisknop geen functie meer heeft. Dit heeft als voordeel dat de leerling geen ongewenst snelmenu op het beeldscherm krijgt. Bij sommige muizen kan je dit instellen. Als dit niet lukt, kan je hiervoor gratis software downloaden, bijvoorbeeld Basic Mouse - www.dolesoft.com . Je kan een extra muis op de computer voorzien die enkel één knop, nl. de linkermuisknop, heeft. De leerling kan dus niet fout klikken. Dit type muis is meestal een verkleinde muis. Deze is uitermate geschikt voor kinderhanden. Een voorbeeld hiervan is de Chester Mouse.
  18. Daarom kan je best eerst uitzoeken of het aanraakscherm de enige goede oplossing is.
  19. Werkblad zelf ontwerpen: Zo bepaal je zelf de inhoud van je toetsenbord. Je kan dan werken met enkel de aangeleerde letters of lettercombinaties of volledige woorden, al dan niet ondersteund door pictogrammen.
  20. Niet alleen de muis en het toetsenbord kunnen worden aangepast. Het programma moet je kunnen afstemmen op het niveau van de ll. Zowel wat betreft de bediening als de inhoud. Een goed regelbaar beloningssysteem werkt als een zeer waardevolle bekrachtiging.
  21. Personen met een verstandelijke beperking zijn op het internet soms een vogel voor de kat. MyBee.nl is een speciaal programma waar je websites mee kan inperken. Pretpark is in 5 rubrieken ingedeeld voor 3 niveau’s : licht, matig, ernstig.
  22. 2 economische toegankelijkheidsproblemen. Moeite doen voor een aanvraag in te dienen zodat de lln het meest geschikte materiaal kan gebruiken.