សូមធ្វើវិភាគទាន ក្នុងករណីចង់ទាញយកឯកសារដើម្បីជាទុនបង្កើត ការស្រាវជ្រាវ។ ត្រឹមតែ ០.៥០សេខ ឬ ២០០០០៛ ABA: 001491732 ($) 001491761 (៛) ទោះជាយ៉ាងណាយើងប្រើវិរយភាពរបស់យើងទាំងអស់ដើម្បីប្រយោជន៍សាធារណ៖។ យើងប្រើប្រាស់វិរយភាពរបស់យើងទាំងអស់ដើម្បីជំនា់ក្រោយរបស់យើង។ We however try the best to share all our best to common. We are try the best to develop our next generation.

1. វ.ប៊ុនធ ឿន. COVID-19

2. ផ្តើម
• ផោកជាអ្នកផ្វើបដិវត្តន៍ដ៏ល្បីល្ាញ និងមិនផចេះផនឿយហត្់កន ុងចល្នាកុុំមុយនីស្ត អ្នតរជាជាត្ិ
• ជាអ្នកបផងកើត្បកសកុុំមុយនីស្ត ផវៀត្ណាម និងសាធារជាណរជាដឋប្បជា្ិបផត្យយផវៀត្ណាម (បចច ុបបនន៖សាធារជាណរជាដឋស្ងគមនិយមផវៀ
ត្ណាម)
• ផោកធាា ប់ជា៖ អ្នកកាសស្ត្ អ្នកនិពនធ និងជាកវ ីដ៏ល្បីល្ាញកន ុងប្បវត្តិសាស្តស្ត អ្កសរជាស្ិល្ប៍ ផវៀត្ណាម
• ផេបានចាត្់ទុកផោកជាសាស្តសាត ចារជាយដ៏មហិមាននបដិវត្តន៍ផវៀត្ណាម
• មេគ ុផទស្ក៍ជាទីផោរជាពប្ស្ឡាញ់ននវណណ ៈកមមករជានិងប្បជាជនផវៀត្ណាម
វ.ប៊ុនធ ឿន. COVID-19

3. ក-ជីវប្បវត្តិស្ផងេប
• ផោកហូជីមិញផកើត្ផៅនងៃទី ១៩ សែ ឧស្ភា ឆ្ន ុំ១៨៩០ កន ុងប្េួសារជាបញ្ញ វនតប្កីប្កសដល្ផស្ន ហាជាត្ិ
• មានប្បភពជាកស្ិករជាផៅភូមិ េឹម ផល្ៀន ប្ស្ ុកណាដាន ផែត្តផង៉េអាន(ផង៉េទិញ)សដល្ជាមូល្ដាឋ នមានប្បនពណីផស្ន ហាជាត្ិនិង
អ្កសរជាស្ិល្ប៍
• កាល្ពីកុមារជាោត្់មានផ្ម េះថា”ផងវៀង ត្ឹកថាញ់(
• ផ្ម េះកន ុងបដិវត្តន៍”ផងវៀង អាយេួក និងផ្ម េះផ្សងៗផទៀត្
• ផោកមានប្បាជាា វាងនវអ្សាា រជាយបានផរជាៀនអ្កសរជា ហាន តុំងពីត្ូច
• បានផរជាៀនផៅសាោជាត្ិនាទីប្ក ុងផវ៉េ
• ោត្់មានសាម រជាត្ីផស្ន ហាជាត្ិ និងឆនទេះវាយបផណត ញអាណានិេមនិយមបារុំងតុំងពីកុមារជាផម៉េាេះ
• នាផដើមឆ្ន ុំ១៩១១ោត្់បានផបាេះបង់ការជាស្ិកាផហើយបានផៅផរជាៀនផៅសាោ”យុកថាញ់” បនាទ ប់ផៅ”នប្ពនេរជា”
• ផោកបានចាកផចញពីទីប្ក ុងផនេះផៅសស្វ ងរជាកមាោ៌ា ស្ផស្ត្គ េះជាត្ិតម្ល ូវស្មុប្ទ
• ោត្់បានផ្វើដុំផណើរជាផៅប្បផទស្ បារុំង និងបណាត ប្បផទស្ជាផប្ចើនផទៀត្ផៅទវីបអ្ឺរជា៉េុប ទវីបអាស្តហវិច និងទវីបអាផមរជា ិក
• ផោកបានរជាស្់ផៅល្ុំបាកផវទនាកន ុងនាមជាអ្នកអ្្នមាន ក់
• ោត្់ផ្វើស្កមមភាពបដិវត្តន៍ ផរជាៀនស្ូ ប្ត្ ល្ត្់ដុំកន ុងចល្នាកមមករជាបារំា ង
ផដើមបីឯករជយ ផស្រជា ីភាព ស្ប្មាប់ប្បជាជនផវៀត្ណាម
• បដិវត្តន៍ សែត្ុោបានជេះឥទធិពល្ និងកុំណត្់ស្កមមភាពបដិវត្តន៍រជាបស្់
វ.ប៊ុនធ ឿន. COVID-19
Hồ Chí Minh កុំពុងពរជាកូនប្ស្ីប្ពេះរជាបស្់
ោត្់, ទារជាក Elizabeth (Babette) Aubrac
ជាមួយនឹងមាត យរជាបស្់នាង Lucie នាឆ្ន ុំ
១៩៤៦
Hồ Chí Minh ជាមួយនឹងនាវ ឹកអាឡី
ម៉េង់ខាងផកើត្នាទីប្ក ុង ឆ្ន ុំ 1957 កុំឡុ ង
ផពល្ផោកទស្សកិចាផៅអាឡីម៉េង់ខាងផកើ
ត្
Hồ Chí Minh ជាមួយស្មាជិកននស្មព័នធយុវ
ជនននអាឡឺម៉េង់ខាងផកើត្ជិត្ទីប្ក ុងសបរជាឡាុំង

4. ក-ជីវប្បវត្តិស្ផងេប
• ឆ្ន ុំ១៩១៨ោត្់បានចូល្រជាួមកន ុងបកសស្ងគមបារុំង បផងកើត្ស្មាេមផវៀត្ណាមផស្ន ហាជាត្ិ
• ឆ្ន ុំ ១៩១៩ជួស្មុែអ្នកផស្ន ហាជាត្ិផវៀត្ណាម ផោកបានផ្ាើអ្ត្ថបទ(សដល្ចុេះហត្ថផល្ខាផដាយ រជាូបផោក(ហូ ជីមិញ)ផ្ទទ ល្់)ផៅស្ននិ
ស្ិទធិស្នតិភាពផៅ”សវរជានស្”ទាមទារជាឲ្យផដាេះប្សាយនូវស្ុំណូ មពរជាននប្បជាជាត្ិផវៀត្ណាមមួយយ៉េ ងល្បីសដល្មានចុំណងផជើងថាៈ”ស្ិទធិ
រជាបស្់បណាត ប្បជាជាត្ិ”
• កន ុងមហាស្ននិបាត្បកសស្ងគមបារុំងសដល្ផោកបានចូល្រជាួមផៅ”ត្ួ”កន ុងសែ្ន ូឆ្ន ុំ១៩២០ ផងវៀង អាយេួក បានផបាេះផឆ្ន ត្យល្់
ប្ពមចូល្រជាួមកន ុង”កន ុង”អាុំងសទរជាណាស្យូ ណាល្ីស្”
• ផហើយបានកាា យជាមនុស្សមាន ក់កន ុងចុំផណាមអ្នកមានេុណូ បការជាកសាងបកសកុុំមុយនីស្ត
បារំា ង
វ.ប៊ុនធ ឿន. COVID-19
ផងនៀងអាយេួក (សដល្ប្ត្ូវបានផេសាគ ល្់ថាជាផោកហូជីមិញនាផពល្ផប្កាយ) បាន
សងាងនាស្ននិស្ិទបកសកុុំមុយនីស្ត បារុំងនាសែ ្ន ូឆ្ន ុំ ១៩២០). Michael Goebel
• សែកកកដា ឆ្ន ុំ១៩២១បានចូល្រជាួមកសាងស្មាេមស្ហព័នធបណាត ប្បផទស្ផប្កាមអាណានិេម
• ចាប់ពីឆ្ន ុំ១៩២២ សែផមសាមកោត្់កាា យនិពនធនាយកកាសស្ត្”ឡឺបាររជា ីសា”(ជាផ្ម េះវណណ ដ៏
ទាបផថាកមួយននប្បផទស្ឥណាា
• ផពល្ផនាេះផហើយសដល្ោត្់បានស្រជាផស្រជា”អ្ត្ថបទផថាក ល្ផទាស្រជាបបអាណានិេមបារុំង
• និងអ្ត្ថបទកាសស្ត្ដុំណាល្កថាជាផប្ចើនផទៀត្ផដើមបីផថាក ល្ផទាស្ល្ិទធិអាណានិេមនិយមបា
រុំង
• ១៩២៣ ោត្់បានផៅរជាុស្សីផដាយស្មាៃ ត្់ឆាងកាត្់ប្បផទស្ជាផប្ចើនផៅអ្ឺរជា៉េុប ត្ឹងសត្ងនិងល្ុំ
បាក

5. ក-ជីវប្បវត្តិស្ផងេប
• ផដើមបីចូល្រជាួមមហាស្ននិបាត្ផល្ើកទី៥” កុុំមុយនីស្ត អ្នតរជាជាត្ិ”សដល្ប្បប្ពឹត្តិផៅ១៩២៤
• ោត្់ប្ត្ូវបានផប្ជើស្តុំងស្មាជិកបកសភាពបូព៌ា ប្បផទស្រជាបដស្់បកសកុុំមុយនីស្ត អ្នតរជាជាត្ិទទួល្បនទ ុកភាេខាងត្បូ ង
• ចុងឆ្ន ុំ១៩២៤ោត្់បានមកផែត្តខាវ ងចូវ(ប្បផទស្ចិន)ផរជាៀបចុំបផងកើត្បកសសបបងមីរជាបស្់វណណ ៈអ្្នផវៀត្ណាម
• ១៩២៥ោត្់បានបផងកើត្ស្មាេមមិត្តផវៀត្ណាម
• ១៩២៧ោត្់បានប្ត្ឡប់ផៅស្ហភាពស្ូ ផវៀត្ចូល្រជាួមស្ននិស្ីទប្បឆ្ុំងចប្កពត្តិ រជាួចផហើយបានឆាងផៅប្បផទស្ស្វ ីស្ អ្ុីតល្ី
• ផៅបុំណាច់ឆ្ន ុំ១៩២៨កាត្់ប្ត្ឡប់ផៅផ្វើស្កមមភាពបដិវត្តន៍ផៅប្បផទស្នង
• ផប្កាយមក”កុុំមុយនីស្ត អ្នតរជាជាត្ិ”បានប្បេល្់ភារជាកិចាឲ្យោត្់ផៅហុងកុងផកាេះប្បជុុំស្ននិស្ីទ”ឯកូបនីយកមម”ឲ្យមានឯកភាព
ោន ស្ផប្មចឯកភាពអ្ងគការជាកុុំមុយនីស្ត ណាសដល្ផទើបនឹងចាប់កុំផណើត្ផឡើងផៅផវៀត្ណាម
• ផពល្ផនាេះផហើយជាផពល្សដល្ប្បស្ូ ប្ត្បានបកសកុុំមុយនីស្ត ផវៀត្ណាមនងៃទី ៣ សែ រវ ិចិិកា ឆ្ន ុំ ១៩៣០
• ១៩៣១ ពួកចប្កពត្តិអ្ង់ផេាស្ចាប់ែល ួន សត្ក៏ប្ត្ូវបានផដាេះសល្ងវ ិញក៏ផប្ពេះសត្ោត្់មានឆនទេះររជា ឹងមាុំ ប្ពមទាុំងមានអ្នតរេមន៍ពី
អ្ងគការជា”ស្ផស្ត្គ េះប្កហម”
• ោត្់បានផៅស្ូ ផវៀត្វ ិញជាស្មាៃ ត្់ ប្ពមទាុំងបានបផប្មើការជាផៅវ ិទាសាថ នប្សាវប្ជាវ បញ្ហា រជាបស្់ប្បផទស្ជាត្ិ និងបណាត ប្បផទស្
ផប្កាមអាណានិេម
• ១៩៣៥ោត្់បានចូល្រជាួមមហាស្ននិបាត្”កុុំមុយនីស្ត អ្នតរជាត្ិផល្ើកទី៧
• ១៩៣៨ ោត្់បានប្ត្ឡប់ផៅប្បផទស្ចិនវ ិញតមដានរនិងសត្ងសត្ផ្ាើល្ិែិត្ផៅផប្កើនរជាំាល្ឹកដល្់មជឈិមបកសផវៀត្ណាម
វ.ប៊ុនធ ឿន. COVID-19

6. ក-ជីវប្បវត្តិស្ផងេប
• ១៩៤១ោត្់បានប្ត្ឡប់មកមាត្ុភូមិវ ិញផហើយបានដឹកនាុំមហាស្ននិបាត្មជឈិមបកសផល្ើកទី៨សដល្បានផ្វើផៅកន ុងរជាូងភនុំ”បាកបូ”
នាភាេខាងផជើងផវៀត្ណាម ស្ផប្មចបផងកើត្”ស្មព័នធមិត្តផវៀត្ណាមឯករជយ” (ផវៀត្មិញ) ផដើមបីសាមេគីប្ស្ទាប់ប្បជាជន មហាជន
វាយបផណត ញបារុំង ជប៉េុន
• សែស្ីហា ឆ្ន ុំ ១៩៤២ោត្់បានបត ូរជាផ្ម េះមកជា”ហូជីមិញ”រជាួចផហើយក៏ឆាងចូល្ផៅប្បផទស្ចិនផដើមបីទាក់ទងសែសរជាយៈបដិវត្តន៍
• ោត្់ប្ត្ូវបានផជៀង កាយផជៀកចាប់បានផៅផពល្មកដល្់ទល្់ សដនផហើយប្ត្ូវបញ្ជ ូនផៅឃុុំឃុំងកន ុងេុកជាផប្ចើនកន ុងប្បផទស្ចិនរជា
យៈផពល្២ឆ្ន ុំ
• កន ុងបរជា ិយកាស្ដ៏ល្ុំបាកផនាេះោត្់បាននិពនធកុំណាពយមួយផ្ម េះ”និនាទ នុផល្ែកន ុងេុក”ជាភាសាហានសដល្មានល្បីល្ាញ(ទាុំង
ស្នកស្ិល្ប៍វ ិ្ី និងអ្ត្ថន័យ)ផៅផល្ើពិភផោករប្ា ញពីមផនាស្ផញ្ា ត្នាដ៏ល្អ ឧត្ត ុងគឧត្តមនិងសាម រជាត្ី”សដកសងប”ននជនកុុំមុយនីស្ត
ដ៏មហិមា
• នងៃទី ២ សែ កញ្ហញ ឆ្ន ុំ ១៩៤៥ ោត្់បានអានអ្ត្ថបទ”ផស្ចកតីសងាងការជាណ៍ឯករជយ”ដ៏ល្បីល្ាញចុំផពេះមុែប្បជាជនផវៀត្ណាមជាង
កនាេះោននាក់ប្បកាស្យ៉េ ងឧឡារជា ិកផដើមបីបផងកើត្សាធារជាណរជាដឋប្បជា្ិបផត្យយផវៀត្ណាម
• អ្ត្ថបទផនេះមានត្នមារអ្កសរជាស្ិល្បិ៍យ៉េ ងនងាថាា
• កន ុងនីត្ិកាល្ទី១ននរជាដឋស្ភា ផោកប្បធានហូជីមិញប្ត្ូវបានផប្ជើស្តុំងជាប្បធានរជាដឋរជាហូត្ដល្់នងៃមរជាណភាព
• ផោកប្បធានហូ រជាួមជាមួយមជឈិមបកសបានដឹកនាុំប្បជាជនផវៀត្ណាមត្ស្ូ វាយអាណានិេមនិយមបារុំង ចប្កពត្តិអាផមរជា ិចទទួល្
បានជ័យជុំនេះជាបនតបនាទ ប់ ផដើមបីឯករជយ ផស្រជា ីភាពនិងឯកភាពប្បជាជាត្ិផវៀត្ណាម
វ.ប៊ុនធ ឿន. COVID-19

7. ក-ជីវប្បវត្តិស្ផងេប
• ោត្់ប្ស្ឡាញ់ចូល្ចិត្តអ្កសរជាស្ិល្ប៍ប្បជាប្បិយ អ្កសរជាស្ិល្ប៍បុរណ និងកុំណាពយផស្ន ហាជាត្ិ ប្ពមទាុំងយល្់ផប្ៅប្ជេះខាងភាសាហាន
កុំណាពយ ថាង ស្ុង
• កន ុងផពល្កុំពុងផ្វើស្កមមភាពបដិវត្តន៍ផៅប្បផទស្បារុំង អ្ង់ផេាស្ោត្់ចូល្ចិត្តសស្វ ងយល្់អ្ុំពីអ្កសរជាស្ិល្ប៍ ស្ិល្បៈបស្ា ឹមប្បផទស្
• ោត្់ចូល្ចិត្តសាន នដ ផស្កផស្ព ៀរជា ឌិកផែន ហុយផហាគ ហសូ ឡា សឡវ ត្ុល្ស្ត យ... និងេុំនិត្ផជឿនផល្ឿនរជាបស្់ ហសង់សាក់រជា៉េូហសូ ហគឺត្...
• កន ុងសាថ នភាពបាត្់បង់ទឹកដីោត្់បានបដិផស្្ដាច់ខាត្មាោ៌ា ”មុែវ ិជាា អ្កសរជាសាស្តស្ត ផដើមបីស្ញ្ហញ បប្ត្” សត្មាោ៌ា បដិវត្តន៍ោត្់
សត្ងចាត្់ទុកអ្កសរជា ស្ិល្ប៍ជាអាវុ្ដ៏មុត្ថាា ផដើ់មបីបុពវផហត្ុស្ផស្ត្គ េះ និងរជាំាផដាេះជាត្ិមាត្ុភូមិ
• ោត្់បានកាា យផៅជាអ្នកអ្កសរជាសាស្តស្ត ដ៏មហិមាននប្បជាជនផវៀត្ណាមរនិងពិភពផោក
ែ-កុំណាពយ”ទិដឋភាពអ្ប្ធាប្ត្”
• ស្ថ ិត្ផៅកន ុងកប្មអ្ត្ថបទកុំណាពយសដល្បានស្រជាផស្រជាភាេខាងផជើងផវៀត្ណាម(ផវៀត្បាក់)កន ុងត្ុំបន់ត្ស្ូ ប្បឆ្ុំងបារុំងននផោក ហូ
ជីមិញ
• កុំណាពយផនេះស្សមតងឲ្យផឃើញអ្ុំពីភាពរជាំាផជើបរជាំាជួល្សបបវ ីណាេីត្ដ៏ស្មបូ រជារជាបស្់ផោកហូ ជីមិញផៅចុំផពេះមុែ”្មមជាត្ិ” និងមផនាស្
ផញ្ា ត្នា
• ផនាេះជាសារជាជាត្ិយុទធជនផស្ន ហាជាត្ិ សដល្ផប្ជៀត្បញ្ច ូល្កន ុងសាម រជាត្ីកវ ីផដើមបី្នផៅដល្់ចុំណុ ចកុំពូល្ននកុំណាពយ
• “ទិដឋភាពអ្ប្ធាប្ត្”បានទស្តនាទ នស្ុស្សាយកន ុងផបេះដូង មផនាស្ផញ្ា ត្នាននកងទ័ព និងប្បជាជនផវៀត្ណាមប្េប់រជាូប ពួកផេហាក់
វ.ប៊ុនធ ឿន. COVID-19

8. ែ-កុំណាពយ”ទិដឋភាពអ្ប្ធាប្ត្”
ែ.១-អ្ត្ថកុំណាពយ
• ស្ផមាងទឹកផប្ជាេះឮចាស្់ដូចស្ផមាងចផប្មៀងផល្វ ើយៗពីចមាៃ យ
• ពនាឺចស្តនាទ ផប្ជៀត្ចូល្ផៅកន ុងប្ពឹកសនប្ព ប្ស្ផមាល្ច័នទថាា ផប្ជៀត្ផៅប៉េេះប្ស្ទាប់បុបាា
• ទិដឋភាពអ្ប្ធាប្ត្ផពល្ផនេះល្អ វ ិចិប្ត្ផប្បៀបដូចជាផ្ទទ ុំងេុំនូរជាផ្វើឲ្យកវ ីមិនអាចចូល្និស្តទាទ បាន
• និស្តទាទ មិនបានផប្ពេះបារជាមភែវល្់អ្ុំពីបញ្ហា ប្បផទស្ជាត្ិ
ែ.២-សាថ នភាពប្បវត្តិននការជាសត្ងនិពនធ
• កុំណាពយផនេះប្ត្ូវនិពនធផៅឆ្ន ុំ ១៩៤៧ជាផពល្ចាប់ការជាត្ស្ូ រជាបស្់ផវៀត្ណាមចុំផពេះបារុំងមានការជាល្ុំបាកល្ុំបិនខាា ុំង
• ជាដុំណាក់កាល្ត្ទល្់នឹងការជាវាយប្បហារជាននខាម ុំងស្ប្ត្ូវ
• កាល្ពីឆ្ន ុំ១៩៤៦ស្ស្ត្គ មបាន្ទ ុេះ អាណានិេមនិយមបារុំងមានអាវុ្យុទធភណា ដ៏ស្មបូ រជាសបបចូល្មកវាយល្ុកល្ុយផវៀត្ណាម
• ប្បជាជននិងយុទធជនបដិវត្តន៍ប្ត្ូវផេចែល ួនផៅរជាស្់ផៅកន ុងនប្ពភនុំ
• ផោកហូជីមិញនិពនធអ្ត្ថបទផនេះរររររររររររររកន ុងស្ភាពការជាណ៍តនត្ឹងនិងផពរជាផពញផៅផដាយផប្ោេះថាន ក់េឺវាស្នាប្បផទស្ជាត្ិផវៀត្ណាមកា
ល្ផនាេះកុំពុងស្ថ ិត្ផៅផល្ើផប្ជាេះមរជាណៈ ប្បជាជនផវៀត្ណាមប្ត្ូវផ្វើយ៉េ ងណាក៏ផដាយផដើមបីជប្ម ុញការជាត្ស្ូ សងមមួយកប្មិត្ផទៀត្
• អ្ត្ថបទផនេះប្ត្ូវបាននិពនធកន ុងទិដឋភាពនាផពល្រប្ត្ីមួយសដល្អ្ប្ធាប្ត្កាន់ សត្ផប្ៅណាស្់ផៅផហើយនាកន ុងនប្ព”ផវៀត្បាក់” (ផម
ផរជាៀន២០៥)
វ.ប៊ុនធ ឿន. COVID-19

9. ែ-កុំណាពយ”ទិដឋភាពអ្ប្ធាប្ត្”
ែ.៣-រវ ិភាេែាឹមសារជាកុំណាពយ
• អ្ត្ថន័យកុំណាពយសចក២ស្នក៖
 ពិពណ៌ានាអ្ុំពីផទស្ភាពអ្ុំពី្មមជាត្ិនាផពល្អ្ប្ធាប្ត្
 ទឹកចិត្តនិងការជាេិត្រជាបស្់ែល ួន(កវ ី)
• កវ ីពណ៌ានាអ្ុំពី”ស្ុំផឡងទឹកផប្ជាេះ”ឮចាស្់ផប្បៀបជាមួយចផប្មៀងឮផល្វ ើយៗជាទីចាប់អារជាមមណ៍ពីចមាៃ យ
• ស្ផមាងចផប្មៀងផៅឆ្ៃ យឮផល្វ ើយៗែទរជានឹងប្ត្ផចៀក ផនេះផប្បៀបផ្ៀបរជាវាងស្ផមាងផៅជិត្និងឆ្ៃ យផៅនឹងស្ផមាងទឹកផប្ជាេះ
• ោត្់មិនដឹងអ្ុំពីស្ផមាងទឹកផប្ជាេះជិត្និងឆ្ៃ យយ៉េ ងណាផនាេះផទសត្ោត្់ប្ោន់ សត្ចង់ឲ្យអ្នកសាត ប់ប្ត្ូវយល្់ដឹងផដាយែល ួនឯង ផនេះ
ជារជាចនាបងផដាយសឡករជាបស្់ផោកសត្វាជាចុំណុ ចរជាួមននរជាចនាបងបុរជាណរជាបស្់អ្រជា ិយ្ម៌ាបូព៌ា ប្បផទស្និយយរជាួម
• ផទស្ភាពដ៏ល្អ វ ិចិប្ត្នាអ្ប្ធាប្ត្ផប្បៀបបានផៅនឹងេុំនូរជាផនាេះកវ ី”ផដកមិនល្ក់”ៗផប្ពេះោត្់បារជាមភចុំផពេះផហត្ុការជាណ៍ននប្បផទស្
ជាត្ិ េិត្ផៅដល្់ផជាេវាស្នាននប្បផទស្ជាត្ិនិងេិត្ផៅដល្់ចល្នាត្ស្ូ ផដើមបីរជាំាផដាេះប្បផទស្ជាត្ិ ការជាផមើល្ផឃើញសារជាជាត្ិរជាបស្់
យុទធជនបានផប្ជៀត្ចូល្កន ុងសាម រជាត្ីរជាបស្់កវ ី
ែ-៤ ស្ននិដាឋ ន
• តមរជាយៈអ្ត្ថបទកុំណាពយ”ទិដឋភាពអ្ប្ធាប្ត្”បានឆល ុេះឲ្យផឃើញនូវសាម រជាត្ីដ៏្ុំមួយេឺទឹកចិត្តរជាបស្់កវ ីសដល្មានចិត្តរជាំាផភើបជាមួយ្មម
ជាត្ិផហើយក៏បានបញ្ហា ក់អ្ុំពីសាម រជាត្ីននយុទធផស្ន ហាជាត្ិមាន ក់ផៅចុំផពេះមុែវាស្នាននប្បផទស្ជាត្ិនិងប្បជាជនរជាបស្់ែល ួន
វ.ប៊ុនធ ឿន. COVID-19

10. ែ-៤ ស្ននិដាឋ ន
• ស្ផមាងទឹកផប្ជាេះនិងពនាឺច័នទបានផប្ជៀត្ចូល្កន ុងប្ស្ទាប់បុបាា ផដាយែល ួនផេជានិចា
• ផៅនងៃផចញដុំផណើរជាទ័ពផៅផល្ើជួរជាភនុំផប្ទឿងស្ឺនដ៏ សស្នសវងឆ្ៃ យផឆ្ព េះផៅស្មរជាភូមិប្បយុទធកន ុងចិត្តយុទធជនមានកតីរជាំាផភើបនិង
ប្បកបផដាយផមាទនភាពជាត្ិផមាេះមុត្
• ផោកហូជាអ្នកនិពនធក៏ជាកវ ីមាន ក់ដ៏ល្បីល្ាញ
• បុពវផហត្ុអ្កសរជាស្ិល្ប៍រជាបស្់ោត្់បានភាា ប់នឹងបុពវផហត្ុបដិវត្តន៍រជាំាផដាេះប្បផទស្ជាត្ិនិងស្ផស្ត្គ េះប្បជាជនឲ្យផងើប្ុត្ពីការជាប្ត្ួត្ប្ត
ននជាត្ិដនទ
• កន ុងសាន នដនីមួយៗផពរជាផពញផៅផដាយស្ិល្ប៍វ ិ្ីនិងការជារជាំាផភើបចិត្តដ៏ផសាម េះប្ត្ង់ប្បកបផដាយចិត្តអាណិត្ជាត្ិមាត្ុភូមិនិងប្បជាជន
• ផោកហូមានវត្តមានប្េប់កសនាងនិងរល្់ឳកាស្សត្នាុំមកនូវជុំផនឿផជឿជាក់និងកមាា ុំងប្បយុទធដល្់មនុស្សប្េប់រជាូប
• ផោកហូជា”ទង់ដុំបូង”ននផែឿនអ្កសរជាស្ិល្ប៍ផវៀត្ណាម
វ.ប៊ុនធ ឿន. COVID-19

11. Moonlight
For prisoners, there is no alcohol nor flowers,
But the night is so lovely, how can we celebrate it?
I go to the air-hole and stare up at the moon,
And through the air-hole the moon smiles at the poet
On the Road
Although they have tightly bound my arms and legs,
All over the mountain I hear the songs of birds,
And the forest is filled with the perfume of spring-flowers.
Who can prevent me from freely enjoying these.
Which take from the long journey a little of its loneliness?
On the Way to Nanning
The supple rope has now been replaced with iron fetters.
At every step they jingle as though I wore jade rings.
In spite of being a prisoner, accused of being a spy,
I move with all the dignity of an ancient government official!

12. Restrictions
To live without freedom is a truly wretched state.
Even the calls of nature are governed by restrictions!
When the door is opened, the belly is not ready to ease itself.
When the call of nature is pressing, the door remains shut.
Sleepless Nights
Through the endless nights, when sleep refuses to come,
I write more than a hundred poems on prison life.
At the end of each quatrain, I put down my brush.
And through the prison bars look up at the free sky.
On Reading ‘Anthology of a Thousand Poets’
The ancients used to like to sing about natural beauty:
Snow and flowers, moon and wind, mists, mountains and rivers.
Today we should make poems including iron and steel,
And the poet also should know to lead an attack.

13. Autumn Night
In front of the gate, the guard stands with his rifle.
Above, untidy clouds are carrying away the moon.
The bed-bugs are swarming round like army-tanks on manoeuvres,
While the mosquitoes form squadrons, attacking like fighter-planes.
My heart travels a thousand li towards my native land.
My dream intertwines with sadness like a skein of a thousand threads.
Innocent, I have now endured a whole year in prison.
Using my tears for ink, I turn my thoughts into verses.
After Prison a Walk in the Mountains
The clouds embrace the peaks, the peaks embrace the clouds,
The river below shines like a mirror, spotless and clean.
On the crest of the Western Mountains, my heart stirs as I wander
Looking towards the Southern sky and dreaming of old friends.

14. Ho Chi Minh’s Poetry
(Translation of Dang the Binh, re-phrased by fowpe sharma)
In August 1942 Ho Chi Minh went as the people’s delegate to China. Japan was attacking China and had occupied Vietnam.
He was arrested at the border:Cruel irony: In Glory street great humiliation I faced,
Deliberately they arrested me and I was disgraced;
They accused me of being a spy without assigning any reason,
I was put in jail and I was undone.
And also
I came as a Vietnamese delegate, its people to represent,
In order to meet the authorities I had been sent.
Why, when it is so calm here, a storm breaks over my head?
Instead of greeting me as a comrade, they throw me in prison instead.
A British delegation in China
November 18
The Americans have gone, now the British are here,
Warmly they are received everywhere,
Though I, too, came on a visit as a friendly delegate,
To meet a peculiar reception has been my fate.

15. Ho Chi Minh’s Poetry
In prison he wrote poems in Mandarin in the style of Tang dynasty poets (Tang dynasty 618-907). The prison guards did not
allow him to write in Vietnamese, which they did not understand.
My desire for chanting poems was never very strong,
But what else can I do, when in chains I am bound.
This long time I will spend in composing song after song,
And I will sing these songs till freedom comes around
Chess as well about the whole gamut of guerilla warfare:
I)
In order to pass the time we learn to play chess,
Pawns and knights are arrayed in full harness.
If you move fast in attack and defence you will succeed
If you are nimble and agile you won’t have to concede.
II)
Both sides are engaged in unrelenting warfare,
Victorious will be one, the other will lose the game.
Advance and retreat: plan your strategy with care.
Win and as a great commander you will win acclaim.
?!
Liouzhou, Guilon and once again to Lizhon jail I go,
Kicked back and forth like a soccer ball.

16. Ho Chi Minh’s Poetry
Four Months Have Passed
‘A day in prison – outside a thousand years’
Are equal – so thought the ancient seers.
It seems that four months of this subhuman life
Have aged me more than ten years of outside strife,
Indeed
For four months just a little food I had;
For four months – sleepless – I lay awake;
For four months in selfsame clothes I was clad;
For four months not a single bath I could take
And so
I had even to part with a tooth;
My hair turned grey, forsooth:
Scabies played havoc with my body
– A dark hungry demon: that’s me.
Fortunately
Stubborn am I, I persevere,
Not even a little will I yield.
Though my suffering may be severe,
An unflinching spirit is my shield.

17. Ho Chi Minh’s Poetry
Upheaval in Vietnam
Death, rather than servitude, a revolt has broken out,
In Vietnam flags of insurrection fly,
I feel so sad – I could cry.
I wish I were free and could take part in enemy’s rout.
Visiting the Husband in Prison
The bars separate them: the husband stands here,
On the other side the wife stays, over there.
So close, yet so far apart, is the pair.
A deep gorge between them lies
The message that their lips try to impart
Is expressed by their eyes.
Before a word is spoken, tears start
Seeing their distress my heart cries.

18. Ho Chi Minh’s Poetry
Autumn Night
At the gate stand the guards, each with rifle;
Far above sails the moon, with shredded drifted cloud banks.
Swarms of bedbugs manoeuvre like tanks,
Squadrons of mosquitoes attack and retreat, with us they trifle.
My heart travels towards my land,
Sadness overpowers me, my dreams go round and round.
Though I am an innocent man: in chains I am bound,
On captivity I write poems – tears flowing on the inkstand.
The Weather Is Clearing Up
Things evolve: such is the law of nature;
After days of rains, fine weather is having its heyday;
The earth casts its damp clothes – far away.
Over great distances spreads the lands brocade curvature.
Under soothing breezes and a warm sun, smile the flowers with rapture
The birds on strong boughs of tall trees their songs rehearse
Full of joy is a man’s heart, full of joy is the universe.
After bitterness comes the sweet, such is the course of nature.

19. Ho Chi Minh’s Poetry
Advice To Myself
Without the desolation of winter and its chill
The warm splendour of the spring could there never be
Calamities harden me. They temper me
Like steel I have become – ready my purpose to fulfil.
Sadness
Everywhere, with the flames of war, the world is ablaze.
To fight on the frontline the prisoners want to be sent.
But, fretfully, each one in his cell stays;
Their eagerness and desire is not worth a paltry cent.
The Eleventh of November
I)-Formerly, in the days gone by, on the eleventh of November, the armistice day,
In Europe they celebrated the anniversary.
Bloody battles are being fought on four continents today,
The criminal Nazis are now the adversary.

20. Ho Chi Minh’s Poetry
II)-For six years China has carried on the fight,
All over the world its heroism is well known.
Even as the victory is now in sight
–In the counter offensive everything must be thrown.
III)-All over Asia anti-Japanese flags are flying high,
Big Flags, little flags flutter in the sky,
The big banners are just what we need,
But to the little flags one must pay head.
During the fight against the Americans and their puppets he could write in Vietnamese;
We are a family, though mountains and frontiers between us stand
We are all brothers, proletarians of each and every land.
(From the opening speech at the Third National Congress of the Vietnamese Workers’ Party, September 5, 1960).
New Year Greeting, Spring 1965
Last year we had brilliant success,
This year greater victories will be won.
For the sake of independence, in order to be free
Fight on till the Americans and their puppets are overthrown.
Fight on, compatriots, forward – fight on
A happy spring will it be when once again North and South become one.

21. https://en.wikipedia.org/wiki/Ho_Chi_Minh
https://www.youtube.com/watch?v=Ya_IiGWiTfE
https://www.jacobinmag.com/2015/09/vietnam-paris-nguyen-ai-quac-le-paria-french-left-de-gaulle
https://www.thenation.com/article/archive/ho-chi-minh-prison-diary/
https://revolutionarydemocracy.org/rdv16n2/hopoems.htm