2. Ang sakit nga Filariasis endemic sa mga tropical ug
subtropical nga nasud sama sa Africa, Asia, Western
Pacific and parts of America.
2
3. isa ka dako nga problema mahitungod sa bitok
diani sa Pilipinas.
Na diskobre sa Pilipinas niadtong 1907.
Ika duha nga hinungdan sa permanente ug
dugay nga pagka disable sa usa ka tao.
Ang filariasis naka apekto kasagara sa mga
pobre nga mga munisipyo sa atong nasud ug
71% sa mga kaso nagapuyo sa 4th-6th class nga
mga munisipyo.
4. Ang Human Lymphatic Filariasis usa ka sakit
gkan sa usa ka parasito nga wuchereria
bancrofti, brugia malayi ug brugia timori..
6. Ang mga dagko (adult) na nga bitok makita
sa o ga puyo lymphatic vessels and lymph
nodes
Ang microfilariae makita sa dugo sa tao ug
pwede mabuhi hangtod sa usa ka tuig.
Ang life- span sa usa ka adult nga parasito
moabot ug 10 years ( pero naay na record nga
40 tuig).
7. SA UNSANG PAAGI MATAKBOY ANG
FILARIASIS?
Tao nga nag
sakit ug
Filariasis
Ang bitok nga
itakboy sa
lamok pinaagi
sa pag paak
8. Anopheles (A. Flavirostirs,
A. Mansonia).
VECTORS OF LYMPHATIC FILARIASIS
Aedes (A. Poecilus) Culex
(C. quinquefasciatus) - breeds
in polluted water
9. ASA MAN GA PUYO ANG MAONG MGA LAMOK?
Sa mga sak-ang sa dahon sa
abaca, gabi, saging ug uban
pang mga tanom
12. Ang adult worms (macrofilaria) makita sa lymphatic
system sa tawo ug mabuhi didto ug 15 ka tuig pataas.
Sa ilang tibuok kinabuhi ang babae nga bitok pwede
mag anak ug to 50,000 ka bata nga microfilariae(mf)
kada adlaw didto sa dugo pinaagi sa lymphatics. Pwede
sila mabuhi ug isa ka tuig pa taas.
Ang ubang microfilariae pwede makaon sa lamok sa
ilang pag paak sa usa ka positibo nga tao.
LIFE CYCLE
Definitive host-Man, Intermediate host- Mosquito
13.
14.
15. Ang incubation period o ang panahon gikan
sa pag paak ug pag infect sa lamok ug filaria
ngadto sa usa ka tao hangtod sa maka sinati
na ug sintomas ang tao, gikan 8 hangtod sa
16 ka bulan.
17. Pag pang hubag sa lusay-
lusay sa singit ug ilok
Ang kolor sa ihi
sama sa kolor sa
kinilisan ug bugas
Pag sinati ug sakit
sa ka unoran
18. Hydrocoele (pagdako
sa itlog)
Lymphedema (
temporaryo nga
pagdako sa upper ug
lower extremities)
Elephantiasis (pagdako
ug pagbaga sa panit sa
lower and/or upper
extremeties) – itlog ug
totoy
21. Mobisita ug pagpa check-up sa health center
Mo apil sa Selective o Mass Drug Administration
Ang tambal sa sakit nga
Filariasis – libre, epektibo
ug safe
23. Ang mga pasyente g awhag nga hugasan ang
apektado nga parte sa lawas sa ka duha sa isa
ka adlaw o pataas.
Pag inom ug antibiotic ug pag butang sa anti
fungal sa parte na nagka inpeksyon.
28. A. Pag kontrol sa lamok
Pagpang limpyo sa palibot ug pag atiman sa
atong mga kanal o drainage
Pag pang spray ug insekticides (apan naa kini
maka daot na epekto)
30. B. Pag protekta sa kaugalingon ug sa pamilya
Pag gamit ug moskitero sa pag tulog
Pag gamit ug long sleeves, long pants and
medyas
Pag gamit ug insecticides o pag screen sa
balay
Sakto na kahibalo mahitungod sa sakit nga
filariasis
31.
32.
33. The prognosis in filariasis is good if
infection is recognized and treated
early. Filarial diseases are rarely
fatal, but the consequences of
infection can cause significant
personal and socioeconomic
hardship for those who are affected.