1. Edu Muruamendiaraz
1936ko koreografoa
Edu Muruamendiaraz bergararrak ez du aurkezpen beharrik. Aski ezaguna baita Euskal Herri
osoan, dantza solteko txapeldun moduan lehenik, eta ondoren, berak sortutako Aukeran Dantza
Taldearekin egindako ibilbide oparoarengatik. Euskal dantza tradizionaletik abiatuta, bide berriak
ireki ditu. Urnietako Egape Dantza Taldea ere berak zuzendu du azken hamahiru urteetan.
Dantzari dagokionean, zer eskainiko duzue 1936 ikuskizunean?
Edu Muruamendiaraz: Egape Dantza Taldeak parte hartuko du ikuskizunean eta euskal dantzetan
oinarritutako koreografiak eskainiko ditugu, baina, beti egin ohi dugun moduan, ikuspuntu
garaikide edo modernoa emanda. Oraingo honetan, lau koreografia taularatuko ditugu. 1936an
gauza politak ere gertatuko ziren, seguru, baina, ongi dakigunez, baita gauza nahiko tamalgarriak
ere. Beraz, egoerari lotutakoa izango da gure eskaintza. Koreografietako bat nahiko alaia da, baina
gainontzean ikuskizunak duen tonu gogor horretara egokitzen da gure lana. Beraz, eskainiko
ditugun koreografiak nahiko gogorrak dira, ezberdinak, sentimendu handiko musikaz lagunduak,
eta iruditzen zait une batzuetan ikusleei nahiko gogorra ere egingo zaiela.
Zaila egin al zaizue ikuskizun honetarako dantzen aukeraketa?
E. M.: Antton Jauregik pasa zidan dantzen oinarri izango den musika, eta horrekin prestatu ditugu
gure koreografiak. Antzerki testuari ere arreta handia jarri diogu. Horrela, begiratu dugu obraren
zein uneetan eskaini behar dugun koreografia bakoitza eta obrak une horretan duen tonua, gu ere
horretara egokitzeko. Anttonek proposatutako musika gustatu zait, oso polita da, sentiberatasun
puntu bat badu. Jende gaztearekin lan egiten dut, ez daukate gure adinekoek izan dezakegun
bizipenik, eta nahiko gogorra egin zaie hasiera batean, baina poliki-poliki sartu dira paperean.
Beraz, koreografia berriekin gustura geratu zara, ezta?
E. M.: Bai, gustura geratu naiz. Azken momentura arte, erabat garbi ikusi arte, zuzenketak egiten
ariko bagara ere. Gainera, oraindik entsegu bakarra egin dugu obra osoarekin eta entsegu gehiago
egitean zerbait aldatuko dugu, ziur.Gure aldetik egindako lanarekin kontent gaude.
Publikoaren aldetik, nolako harrera espero duzu?
E. M.: Iruditzen zait hunkitu egingo dela. Ez dauka zerikusirik aurreko bi lanekin, gaia oso
bestelakoa delako. Haiek, neurri handi batean, alaiak ziren; orain eskainiko ditugunak, aldiz, nahiko
potenteak dira, sentimendu askoko koreografiak. Musikari dagokionez, badago pieza bat oso
gustukoa duguna. Oso, oso hunkigarria dena. Atrezzoak eta dantzariek lagunduta pieza hori
entzutean, ikustean, bizitzean, negarrez bukatu du jendeak. Bestalde, seguru asko, horrelakoetan
gertatzen den moduan, konparazioak ere egongo dira. “Niri aurrekoak gehiago gustatu
zitzaizkidan”, eta abar. Gure koreografiak interpretatu egin behar dira ikuskizunaren barruan, hortik
kanpo agian ez baitaukate zentzurik, ikuskizunean txertatzeko sortuak baitira.
Aurreko bi obrek emandako esperientzia nabaritzen al da?
E. M.: Aurreko bi obrak ez ziren alferrikakoak izan, antzezleen artean ere nabaritzen da lan hobea

2. ari direla egiten, eta gure kasuan ere berdin gertatzen da, denak ari dira profesional puntu hori
lortzen. Aurreko ikuskizunetako dantzari berak izanik, esperientzia handiago daukate, eta noski,
hori nabarituko da eszenatokian. 18 -19 urteko neskak dira, eta beraientzat ere polita da horrelako
erronka batean sartzea. Talde bezala ere, polita da abentura hau, azken finean herritarrek
prestatutako lan bat delako eta herriak gure talde hau kontutan hartzen duelako. Eta hementxe ari
gara Gabonetatik espresuki lan hau ilusioz prestatzen.
1936 ikuskizunerako prestatu dituzuen koreografia hauek gerora erabilgarriak izango al
dira?
E. M.: Ekainean ikasturte bukaerako emanaldia eskaintzen dugu eta normalean azken ikasturtean
zehar landutako koreografiak taularatzen ditugu. Kasu honetan, ikuskizun honetako pare bat
erabiliko dugu, baina beste biak espresuki lan honetarako prestatuak dira eta, beraz, ez ditugu
hortik kanpo eskainiko. Musika ere erabiliko dugu beharbada, baina hori oinarritzat harturik beste
koreografia mota bat egiteko: alegia, beste forma bat emango diogu, eta hori ere polita da.
Badira 13 urte Egape Dantza Taldea zuzentzen duzula…
E. M.: Bai, jada 13 urte. Poliki-poliki hasi nintzen eta emaitzak hor daude, lan bat egina dago,
Hemendik urte batzuetara ikusiko dantzari berberak ikusiko ditugu, baina beste sendotasun batekin,
agian, profesional puntua lortu dutela ere konturatuko gara, eta oso pozgarria da.
Eta zerorrek sortu eta zuzentzen duzun Aukeran Dantza Taldean, zer duzue eskuartean une
honetan?
E. M.: Gernika izeneko ikuskizun bat egin genuen eta harekin jarraitzen dugu oraindik batera eta
bestera. Jadanik 50 emanaldi eskainiak ditugu, Euskal Herri luze zabalean, eta gure lurralde txiki
honetarako ondo dago. Gainera, badakit oraindik aurten beste bi saio edukiko ditugula. Gero, 2011.
urtean beste ikuskizun bat estreinatu genuen, Burnia, Saroben bertan ere eskaintzeko aukera izan
genuena. Ikuskizun honekin emanaldi gutxi egin genituen, eta aurten berriro heldu diogu. Joan zen
astean Iparraldean eskaini genuen, eta beste lau emanaldi dauzkagu hitzarturik. Bidaiatxo bat
egiteko asmoa ere badaukagu, Munichera joango gara gure dantzak erakustera, han egingo den
azoka handi batetik deitu baitigute, parte hartzera gonbidatuz. Euskal kulturaren atal berezi batzuk
erakutsiz astebete pasako dugu han. Horrez gain, El Caserío zartzuela berriz programatu dute aurten
Bilboko Arriaga antzokian, eta balet gorputz bezala parte hartuko dugu bertan; hirugarren aldiz
egingo dugu lan berbera. Ekaina aldean sei funtzio dauzkagu, eta badakit dena berritu dutela.
Musikari dagokionez, Ainhoa Artetarekin parte hartuko dugu. Beraz, ekainera arte nahiko lanpetuta
gaudela esan nezake.
Eta hortik aurrera?
E. M.: Hortik aurrera ea aukerarik badugun zerbait berria egiteko. Buruan badarabilzkit hainbat
proiektu. Ikusiko dugu zer aukera dagoen horiek gauzatzeko, ideiak, dirurik gabe, sarritan bidean
galtzen direlako. Proiektuek diru bultzada handi bat eskatzen dutelako. Baina, merkatuan egon
beharra dago, bestela desagertuta baitzaude, eta merkatuan egoteko gauza berriak egin behar dira.
Aukeran Taldeak Saroben du egoitza…

3. E. M.: Hona etorri arte lokal batean aritzen ginen. Urnietan egotea izugarrizko aldaketa izan da
guretzat. Horrelako antzoki bat edukitzea eta, gainera, ordutegi zehatz batera errenditu gabe eskura
edukitzea oso inportantea da gure lanerako.
Beraz, ilusioz beteta?
E. M.: Jende gaztea daukat eta emanaldiak behar ditugu, lana behar dute, motibazioa behar dute
ilusioa mantentzeko. Eta guretzako motibaziorik handiena gure lana eskaintzea da.