SlideShare a Scribd company logo
Skender GOJANI
Granit CURRI
Prishtinë, 2020
E DREJTA
KONTRAKTORE
Skender GOJANI
Granit CURRI
E DREJTA KONTRAKTORE
Recensentë:
Prof. Asoc. Dr. Adnan JASHARI
Prof. Asoc. Dr. Endri PAPAJORGJI
Lektore:
Manjola Lubishtani
Realizimi kompjuterik:
Sht :
Shtypshkronja BLENDI
©Të gjitha të drejtat janë të rezervuara nga autori. Asnjë pjesë e këtij libri
nuk mund të shumëzohet, të fotokopjohet e as të riprodhohet në çfarëdo
mënyre pa lejen me shkrim të autorit. Të gjitha të drejtat mbrohen me ligj.
Skender GOJANI
Granit CURRI
E DREJTA KONTRAKTORE
(Pjesa e përgjithshme dhe e veçantë)
Prishtinë, 2020
E DREJTA KONTRAKTORE
5
PËRMBAJTJA
Hyrje.....................................................................................................15
PJESA E PËRGJITHSHME.................................................................17
1. KUPTIMI I KONTRATAVE ...........................................................19
1.1 Kontratat .............................................................................................19
1.2 Terminologjia.......................................................................................20
1.3 Fusha e zbatimit të kontratës ...............................................................22
1.4 Parimet e së drejtës kontraktore ..........................................................22
1.4.1. Liria e kontraktimit............................................................................... 22
1.4.2. Autonomia e vullnetit........................................................................... 24
1.4.3. Kufizimi i lirisë së kontraktimit ........................................................... 25
1.4.4. Kufizimi i lirisë së kontraktimit në pikëpamje të lidhjes së kontratës në
përgjithësi........................................................................................................ 26
1.4.5. Kufizimi në pikëpamje të caktimit të përmbajtjes së kontratës............ 27
1.4.6. Kufizimi i lirisë së kontraktimit me anë të kontratave formulare ........ 28
1.4.7. Keqpërdorimet e lirisë së kontraktimit lidhur me kushtet e përgjithshme
të kontratave formulare ................................................................................... 29
1.4.8. Paraqitja e pozitës monopoliste dhe e akteve jolojale.......................... 31
1.4.9. Doket e mira afariste ............................................................................ 33
1.4.10. Ndershmëria dhe ndërgjegjshmëria e palëve kontraktuese ................ 35
1.4.11. Parimi i konsensualizimit................................................................... 38
Kapitulli II ............................................................................................41
2. KUSHTET PËR LIDHJEN E KONTRATËS ..................................41
2.1 Pajtimi i vullnetit..................................................................................41
2.2 Aftësia juridike dhe aftësia vepruese ....................................................42
2.3 Objekti i kontratës ...............................................................................43
2.4 Baza (kauza) e kontratës ......................................................................43
2.5 Forma e kontratës ................................................................................44
Kapitulli III...........................................................................................45
3. LIDHJA E KONTRATAVE.............................................................45
3.1 Negociatat ............................................................................................45
3.2 Oferta...................................................................................................46
3.2.1. Pranimi i ofertës ................................................................................... 51
3.2.2. Koha dhe vendi i lidhjes së kontratës................................................... 55
KAPITULLI IV ....................................................................................57
4. KLASIFIKIMI I KONTRATAVE ...................................................57
4.1. Kontrat ..................................................................................................... 57
4.2. Kontrata e dyanshme................................................................................ 57
Skender GOJANI – Granit CURRI
6
4.3. Kontrata me emër apo pa emër................................................................ 57
4.4. Kontrata unilaterale................................................................................. 58
4.5. Kontrata oneroze ose lukrative, p ............................................................ 58
4.6. Kontratat komutative dhe aleatore........................................................... 59
4.7. Kontrata konsensuale ose reale ............................................................... 59
4.8. Kontrata preliminare ose kryesore........................................................... 59
4.9. Kontrata me prestacione momentale, sukcesive ose permanente............. 59
4.10. Kontrata kryesore dhe dytësore (aksesore)........................................... 60
4.11. Kontrata forma ad solemnitates dhe forma ad probationem ................. 60
4.12. Kontrata adhesive formulare ................................................................. 61
4.13. Kontrata gojore dhe shkrimore.............................................................. 61
4.14. Kontrata ex leges dhe ex contractu........................................................ 61
4.15. Kontrata eksplicite (express contract) dhe implicite (implied contract) 62
4.16. Kontrata të ligjshme dhe të paligjshme.................................................. 62
Kapitulli V ............................................................................................71
5. INSTRUMENTET JURIDIKE PËR PËRFORCIMIN E
KONTRATAVE....................................................................................71
5.1 Dorëzania.............................................................................................72
5.2 Penali ...................................................................................................74
5.3 Kamata ................................................................................................76
5.4 Kapari..................................................................................................78
5.5 Paga për dorëheqje...............................................................................79
5.6 Pengu ...................................................................................................79
5.7 Hipoteka...............................................................................................85
5.7.1. Objekti i Hipotekës............................................................................... 86
5.8 Sefi .......................................................................................................89
5.9 Akreditivi bankar.................................................................................91
5.10 Kontrata për garancionin bankar.......................................................98
5.11 Kontragarancioni .............................................................................101
Kapitulli VI. ........................................................................................103
6. INTERPRETIMI I KONTRATAVE..............................................103
6.1 Interpretimi ........................................................................................103
6.2 Kontrata me fajde ...............................................................................107
6.2.1. Kuptimi ............................................................................................... 108
6.2.2. Të drejtat e palës së dëmtuar............................................................... 109
Kapitulli VII........................................................................................111
7. EFEKTET E KONTRATAVE .......................................................111
7.1 Efektet e përgjithshme juridike..........................................................111
7.1.1 Kontrata në dobi të personave të tretë................................................. 111
7.1.2 Premtimi i veprimit të personit të tretë................................................ 112
7.2 Efektet e veçanta juridike...................................................................112
E DREJTA KONTRAKTORE
7
7.2.1 Kundërshtimi për mospërmbushjen e kontratës ................................... 112
7.2.2 Kundërshtimi për përmbushje të pasigurt të kontratës......................... 113
7.2.3 Përgjegjësia për mungesat materiale .................................................... 114
7.2.4 Përgjegjësia për mungesat juridike të sendit (eviction)........................ 114
7.2.5 Garancioni për funksionimin e mirë të sendeve................................... 115
7.2.6 Dëmtimi i pamasë................................................................................. 115
Kapitulli VIII ......................................................................................119
8. SHUARJA E KONTRATAVE .......................................................119
8.1. Zgjidhja e kontratës me marrëveshjen e palëve.................................119
8.1.1. Nocioni i shuarjes së kontratës........................................................... 119
8.1.2. Efektet juridike të shuarjes së kontratës me marrëveshjen e palëve.... 120
8.2. Zgjidhja e kontratës kur zhduket lënda e saj.....................................120
8.2.1. Nocioni dhe kushtet............................................................................ 120
8.2.2. Kushtet e zgjidhjes së kontratës në këtë rast ...................................... 121
8.3 Zgjidhja e kontratës me vdekjen e palës kontraktuese .......................121
8.4 Anulimi i kontratës.............................................................................122
8.5 Kontratat absolutisht të pavlefshme...................................................122
8.5.1. Konversioni i këtyre kontratave ......................................................... 123
8.5.2. Pasojat juridike të këtyre kontratave .................................................. 123
8.5.3. Kontratat relativisht të pavlefshme..................................................... 123
8.5.4. Konvalidimi i këtyre kontratave......................................................... 124
8.5.5. Pasojat juridike të anulimit dhe shuarja e të drejtave.......................... 124
8.6 Zgjidhja e kontratës për shkak të mosekzekutimit .............................125
8.6.1. Nocioni i zgjidhjes së kontratës për shkak të mosekzekutimit........... 125
8.6.2. Kushtet per zgjidhjen e kontratës për shkak të mosekzekutimit ........ 125
PJESA E VEÇANTË...........................................................................129
Kapitulli I............................................................................................131
1. KONTRATA PËR SHITBLERJE..................................................131
1.1 Kuptimi i kontratës për shitblerje ......................................................131
1.2 Karakteristikat e kontratës për shitblerje ..........................................132
1.3 Elementet e kontratës për shitblerje...................................................132
1.4 Detyrimet e shitësit.............................................................................133
1.4.1. Dorëzimi i mallit të blerësit................................................................ 133
1.4.2. Mënyra e dorëzimit të mallit .............................................................. 134
1.4.3. Vendi i dorëzimit të mallit ................................................................. 135
1.4.4. Koha e dorëzimit të mallit.................................................................. 135
1.4.5. Përgjegjësia për të meta...................................................................... 137
1.4.6. Përgjegjësia e shitësit për të metat materiale...................................... 138
1.4.7. Të metat e dukshme dhe të padukshme të mallit................................ 139
1.4.8. Të drejtat, autorizimet dhe obligimet e blerësit.................................. 140
4.9. Garancia për funksionimin e rregullt të mallit ...................................... 141
1.4.10. Përgjegjësia për të metat juridike (mbrojtja nga evikcioni) ............. 142
Skender GOJANI – Granit CURRI
8
1.5 Detyrimet e blerësit ............................................................................143
1.5.1. Pagesa e çmimit.................................................................................. 143
1.5.2. Pranimi i sendit................................................................................... 144
1.6 Format e shitblerjes............................................................................145
1.6.1. Aukcioni............................................................................................. 145
1.6.2. Cash & carry....................................................................................... 146
1.7. Kontrata për komisionim ..................................................................147
1.8 Konsignacioni.....................................................................................150
Kapitulli II ..........................................................................................153
2. KONTRATA PËR HUANË............................................................153
2.1 Nocioni i kontratës për huanë................................................................. 153
2.2 Karakteristikat e kontratës për huanë ..................................................... 153
2.3 Lidhja dhe elementet e kontratës për huanë ........................................... 154
2.4 Përmbajtja e kontratës ............................................................................ 154
2.5 Të drejtat dhe detyrimet e kontratës për huanë ...................................... 154
2.5.1. Detyrimet e huadhënësit..................................................................... 154
2.5.2. Të drejtat e huadhënësit...................................................................... 155
2.5.3. Detyrimet e huamarrësit..................................................................... 155
2.5.4. Të drejtat e huamarrësit...................................................................... 156
2.5.5. Shuarja e kontratës ............................................................................. 156
Kapitulli III.........................................................................................157
3. KONTRATA PËR DHURIM .........................................................157
3.1 Kontrata për dhurim ............................................................................... 157
3.2 Forma e kontratës së dhurimit................................................................ 159
3.3 Objekti i kontratës së dhurimit............................................................... 162
3.4 Karakteristikat e kontratës së dhuratës................................................... 163
3.5 Rëndësia e kontratës së dhurimit............................................................ 164
3.6 Elementet e kontratës së dhurimit .......................................................... 164
3.7 Përmbajtja e kontratës ............................................................................ 165
3.8 Llojet e kontratës së dhurimit................................................................. 165
3.8.1. Kontrata e përzier e dhurimit.............................................................. 165
3.8.2. Kontrata e dhurimit me shpërblim...................................................... 165
3.8.3. Kontrata e dhurimit me dekret............................................................ 166
3.9 Shuarja e kontratës për dhurim.............................................................. 166
Kapitulli IV.........................................................................................167
4. KONTRATA MBI VEPRËN..........................................................167
4.1 Nocioni i kontratës mbi veprën .............................................................. 167
4.2 Karakteristikat e kontratës mbi vepër..................................................... 167
4.3 Lidhja dhe elementet e kontratës mbi vepër........................................... 168
4.4 Forma e kontratës................................................................................... 169
4.5 Përmbajtja e kontratës ............................................................................ 169
E DREJTA KONTRAKTORE
9
4.5.1. Detyrimet e ushtruesit ........................................................................ 169
4.5.2. Detyrimet e porositësit ....................................................................... 170
4.5.3. Të drejtat e porositësit........................................................................ 171
4.6. Shuarja e kontratës ................................................................................ 171
Kapitulli V ..........................................................................................173
5. KONTRATA PËR QIRA ...............................................................173
5.1 Nocioni dhe elementet e kontratës për qira............................................ 173
5.2 Karakteristikat e marrëveshjes për qira.................................................. 174
5.3 Përmbajtja e kontratës për qira............................................................... 174
5.4 Dorëzimi i sendit.................................................................................... 174
5.5 Mirëmbajtja e sendit............................................................................... 175
5.6 Garantimi për cilësitë e sendit................................................................ 175
5.7 Përdorimi i sendit ................................................................................... 176
5.8 Pagesa e qirasë ....................................................................................... 176
5.9 Kthimi i sendit........................................................................................ 177
5.10 Shuarja e kontratës për qira.................................................................. 177
Kapitulli VI.........................................................................................179
6. KONTRATA PËR QIRANË E BANESËS.....................................179
6.1 Nocioni i kontratës për qiranë e banesës................................................ 179
6.2 Palët e kontratës për qiranë e banesës .................................................... 179
6.3 Karakteristikat e kontratës për qiranë e banesës..................................... 180
6.4 Forma e kontratës për qiranë e banesës.................................................. 180
6.5 Lidhja e kontratës për qiranë e banesës.................................................. 180
6.6 Të drejtat dhe detyrimet e qiradhënësit dhe qiramarrësit ....................... 180
6.7 Të drejtat e qiradhënësit ......................................................................... 181
6.8 Të drejtat e qiramarrësit ......................................................................... 181
6.9 Detyrimet e qiradhënësit ........................................................................ 181
6.10 Detyrimet e qiramarrësit....................................................................... 181
6.11 Shuarja e kontratës për qiranë e banesës.............................................. 181
Kapitulli VII........................................................................................183
7. KONTRATA PËR SHKËMBIM....................................................183
7.1 Kuptimi i kontratës për shkëmbim......................................................... 183
7.2 Karakteristikat e kontratës së shkëmbimit.............................................. 183
Kapitulli VIII ......................................................................................185
8. KONTRATA PËR FURNIZIM......................................................185
8.1 Kuptimi i kontratës për furnizim............................................................ 185
Kapitulli IX.........................................................................................187
9. KONTRATA PËR SIPËRMARRJE ..............................................187
9.1 Përkufizimi dhe karakteristikat e kontratës së sipërmarrjes................... 187
Skender GOJANI – Granit CURRI
10
9.2 Palët në kontratën e sipërmarrjes............................................................ 189
9.3 Të drejtat dhe detyrimet e sipërmarrësit................................................. 189
9.4 Të drejtat dhe detyrimet e porositësit..................................................... 193
9.5 Shpërblimi dhe modalitetet e caktimit të tij ........................................... 194
9.6 Nënsipërmarrja....................................................................................... 195
9.7 Garancitë për të metat e veprës .............................................................. 195
9.8 Zgjidhja e kontratës së sipërmarrjes....................................................... 196
Kapitulli X ..........................................................................................199
10. KONTRATA PËR GARANCI .....................................................199
10.1 Nocioni i kontratës për garanci ............................................................ 199
10.2 Karakteristikat e kontratës.................................................................... 199
10.3 Palët e kontratës ................................................................................... 199
10.4 Elementet e kontratës ........................................................................... 200
10.5 Shuarja e kontratës ............................................................................... 200
Kapitulli XI.........................................................................................201
11. KONTRATA PËR LICENSË.......................................................201
11.1 Nocioni, rëndësia dhe lidhja .............................................................201
1.1.1. Licensa kontraktuese........................................................................ 202
1.1.2. Licensa obliguese ose licensa e dhunshme ...................................... 202
1.1.3. Licensa zyrtare ................................................................................. 202
11.2 Obligimet e palëve kontraktuese.......................................................202
Kapitulli XII........................................................................................205
12. KONTRATA PËR HUAPËRDORJE...........................................205
12.1 Nocioni i kontratës për huapërdorje.................................................205
12.2 Karakteristikat e kontratës për huapërdorje....................................205
12.3 Elementet e kontratës për huapërdorje ............................................206
12.4 Të drejtat dhe detyrimet nga kontrata për huapërdorje...................206
12.4.1. Të drejtat dhe detyrimet e huadhënësit............................................. 206
12.4.2. Të drejtat dhe detyrimet e huapërdorësit.......................................... 207
12.5 Lidhja dhe kohëzgjatja e kontratës për huapërdorje........................207
12.6 Shuarja e kontratës për huapërdorje................................................208
Kapitulli XIII ......................................................................................209
13. KONTRATA PËR DEPOZITË....................................................209
13.1 Nocioni i kontratës për depozitë........................................................... 209
13.2 Karakteristikat e kontratës për depozitë ............................................... 209
13.3 Elementet e kontratës për depozitë....................................................... 209
13.4. Përmbajtja e kontratës për depozitë..................................................... 210
13.4.1. Detyrimet e depozitëdhënësit, detyrimi për ruajtje dhe informim.... 210
13.4.2. Dorëzimi i objektit për ruajtje personit tjetër ................................... 210
13.4.3. Shfrytëzimi i depozitës..................................................................... 210
E DREJTA KONTRAKTORE
11
13.4.4. Shfrytëzimi dhe dorëzimi i objektit nga ana e personit tjetër........... 211
13.4.5. Kthimi i objektit ............................................................................... 211
13.5 Të drejtat e depozitëmarrësit................................................................ 211
13.5.1. Kompensimi i dëmit dhe i shpenzimeve .......................................... 211
13.5.2. Kompensimi ..................................................................................... 211
13.6 Kthimi i objektit në rast të depozitës pa pagesë ................................... 212
Kapitulli XIV ......................................................................................213
14. KONTRATA PËR ORTAKËRI...................................................213
14.1 Nocioni i kontratës për ortakëri............................................................ 213
14.2 Lloje të ortakërisë................................................................................. 213
14.3 Karakteristikat e kontratës për ortakëri ................................................ 213
14.4 Karakteristika të veçanta të kontratës për ortakëri ............................... 214
14.5 Elemente të kontratës ........................................................................... 214
14.6 Forma dhe zbatimi i kontratës për ortakëri .......................................... 214
14.7 Kohëzgjatja e kontratës ........................................................................ 214
14.8 Pasuria e ortakërisë dhe depozita e ortakërisë...................................... 214
14.9 Kthimi i depozitës në rast të tërheqjes së ortakut................................. 215
14.10 Detyrimet e ortakërisë ........................................................................ 215
14.11 Përgjegjësia e ortakëve për borxhet e ortakërisë................................ 215
14.12 Dorëzimi i kuotës së ortakërisë personit të tretë ................................ 216
14.13 Ndërprerja e ortakërisë....................................................................... 216
Kapitulli XV........................................................................................219
15. KONTRATA PËR NDËRMJETËSIM.........................................219
15.1 Kuptimi i kontratës për ndërmjetësim.................................................. 219
15.2 Karakteristikat e kontratës për ndërmjetësim....................................... 220
Kapitulli XVI ......................................................................................221
16. KONTRATA PËR AGJENCINË .................................................221
16.1 Kuptimi i kontratës për agjencinë ........................................................ 221
Kapitulli XVII.....................................................................................225
17. KONTRATA PËR CESION.........................................................225
17.1 Kuptimi i kontratës për cesion.............................................................. 225
Kapitulli XVIII ...................................................................................229
18. KONTRATA PËR KLIRING (CLEARING) ................................229
18.1 Kliringu ................................................................................................ 229
18.2 Marrëveshja kliring .............................................................................. 230
18.3 Llojet e kontratës për kliring................................................................ 231
Kapitulli XIX ......................................................................................233
19. KONTRATA PËR LOTO ............................................................233
Skender GOJANI – Granit CURRI
12
19.1 Kuptimi i kontratës për loto ................................................................. 233
Kapitulli XX........................................................................................235
20. KONTRATA PËR LIZINGUN ....................................................235
20.1 Kuptimi i kontratës për Lizingun ......................................................... 235
Kapitulli XXI ......................................................................................237
21. KONTRATA PËR FRANCHISING.............................................237
21.1 Kuptimi i kontratës për franchising...................................................... 237
Kapitulli XXII.....................................................................................241
22. KONTRATA PËR KOMISIONIM ..............................................241
22.1 Kuptimi i kontratës për komisionim..................................................... 241
Kapitulli XXIII ...................................................................................245
23. KONTRATA PËR KONSIGNACION .........................................245
23.1 Kuptimi i kontratës për konsignacion .................................................. 245
23.1.1. Konsignacioni................................................................................... 245
Kapitulli XXIV....................................................................................249
24. KONTRATA PËR MBAJTJE TË PËRJETSHME......................249
24.1 Nocioni i kontratës për mbajtje të përjetshme...................................... 249
24.2 Karakteristikat e kontratës për mbajtje të përjetshme .......................... 249
24.3 Elementet e kontratës për mbajtje të përjetshme.................................. 250
24.4 Përmbajtja e kontratës për mbajtje të përjetshme................................. 250
24.5 Shuarja e kontratës për mbajtje të përjetshme...................................... 250
Kapitulli XXV .....................................................................................251
25. KONTRATA PËR DORËZANI ...................................................251
25.1 Kuptimi i kontratës për dorëzani.......................................................... 251
Kapitulli XXVI....................................................................................253
26. KONTRATA PËR HIPOTEKËN.................................................253
26.1 Kuptimi i kontratës për hipotekën........................................................ 253
Kapitulli XXVII ..................................................................................255
27. KONTRATA PËR PENGUN........................................................255
27.1 Kuptimi i kontratës për pengun............................................................ 255
27.1.1. Pengu standard, ................................................................................ 257
27.1.2. Pengu posedimor,............................................................................. 257
27.1.3. Pengu monetar blerës ....................................................................... 257
Kapitulli XXVIII.................................................................................261
E DREJTA KONTRAKTORE
13
28. KONTRATA PËR NDËRTIM .....................................................261
28.1 Kuptimi i kontratës për ndërtim ........................................................... 261
Kapitulli XIX ......................................................................................263
29. KONTRATA PËR TRANSPORTIM, SHPEDICION DHE TIME
CHARTER..........................................................................................263
29.1 Kontrata për transportim ...................................................................... 263
29.2 Alotmani............................................................................................... 265
29.3 Kontrata për shpedicionim ................................................................... 266
29.4 Time Charter-i...................................................................................... 267
Kapitulli XXX .....................................................................................269
30. KONTRATA PËR PËRFAQËSIM ..............................................269
30.1 Kuptimi i kontratës për përfaqësim...................................................... 269
30.1.1 Kontrata për përfaqësim,................................................................... 269
Kapitulli XXXI....................................................................................273
31. KONTRATA PËR SIGURIM TË JETËS DHE TË PASURISË ..273
31.1 Kuptimi i kontratës për sigurimin e jetës dhe pasurisë......................... 273
31.1.1. Sigurimi Cargo................................................................................. 278
Kapitulli XXXII ..................................................................................281
32. KONTRATA PËR KREDIMARRËDHËNIE ..............................281
32.1 Kuptimi i kontratës për kredimarrëdhënie............................................ 281
32.1.1. Personale ........................................................................................... 284
32.1.2. Reale................................................................................................. 284
32.1.3. Hipotekare,....................................................................................... 284
32.1.4. E pengut, e letrës komerciale apo e sendit të çmuar......................... 285
32.1.5. Eskonte............................................................................................. 285
32.1.6. Diskonte, .......................................................................................... 285
32.1.7. Forfeit............................................................................................... 286
32.1.8. Faktoringu, ....................................................................................... 286
Kapitulli XXXIII.................................................................................289
33. KONTRATA KOLEKTIVE.........................................................289
33.1 Kuptimi i kontratës kolektive............................................................... 289
BIBLIOGRAFIA.................................................................................291
Skender GOJANI – Granit CURRI
14
E DREJTA KONTRAKTORE
15
Hyrje
Teksti “E Drejta Kontraktore”, si rezultat i një pune disavjeçare
studimore, synon të përmbushë nevojat dhe kërkesat e studentëve të
Fakultetit Juridik.
Ky libër është i sistematizuar në dy pjesë: pjesën e përgjithshme dhe në
pjesën e veçantë. Kjo ndarje është bërë me qëllim të studimit dhe të kuptimit
sa më të lehtë të kësaj lënde.
Në pjesën e parë janë trajtuar çështjet e përgjithshme të së drejtës
kontraktore, si: kuptimi i kontratave, fusha e zbatimit, terminologjia,
parimet, kushtet për lidhjen e kontratës, oferta, klasifikimi i kontratave,
instrumentet juridike për përforcimin e kontratave, interpretimi i kontratave,
efektet e kontratave dhe shuarja e kontratave.
Në pjesën e dytë janë trajtuar kryesisht llojet e kontratave, si: kontrata
për shitblerje, kontrata për hua, kontrata për dhurim, kontrata mbi vepër,
kontrata për qira (p.sh.: kontrata për qiranë e banesës), kontrata për
shkëmbim, kontrata për sipërmarrje, kontrata për garanci, kontrata për
licensë, kontrata për huapërdorje, kontrata për depozitë, kontrata për
ortakëri, kontrata për ndërmjetësim, kontrata për agjenci, kontrata për
cesion, kontrata për kliring, kontrata për loto, kontrata për lizing, kontrata
për franchising, kontrata për komisionim, kontrata per konsignacion,
kontrata për mbajtje të përjetshme, kontrata për dorëzani, kontrata për
hipotekë, kontrata për peng, kontrata për ndërtim, kontrata për transport e
për shpedicion, kontrata për përfaqësim, kontrata për sigurim të jetës dhe të
pasurisë, kontrata për kredimarrëdhënie, kontrata kolektive etj.
Për përpilimin e tekstit “E Drejta Kontraktore” patëm nevojë për
ndihmën dhe angazhimin e disa autorëve dhe kolegëve, prandaj, për daljen
në dritë të këtij botimi, falënderojmë recensentët Prof. asoc. dr. Adnan
Jashari dhe Prof. asoc. dr. Endri Papajorgji, si dhe Kolegjin AAB për
ndihmesën dhe përkrahjen e vazhdueshme.
Autorët
Skender GOJANI – Granit CURRI
16
E drejta kontraktore_skender gojani
E drejta kontraktore_skender gojani

More Related Content

Similar to E drejta kontraktore_skender gojani

Programi i BDI-së 2020-2024 - "Koha për kryeministrin e parë shqiptar"
Programi i BDI-së 2020-2024 - "Koha për kryeministrin e parë shqiptar"Programi i BDI-së 2020-2024 - "Koha për kryeministrin e parë shqiptar"
Programi i BDI-së 2020-2024 - "Koha për kryeministrin e parë shqiptar"
Portalb.mk
 
Kontabiliteti per jo specialist
Kontabiliteti per jo specialistKontabiliteti per jo specialist
Kontabiliteti per jo specialistcoupletea
 
Informatika Biznesore Resurse interneti biznesi_elektronik -dispensa-fshab
Informatika Biznesore Resurse interneti biznesi_elektronik -dispensa-fshabInformatika Biznesore Resurse interneti biznesi_elektronik -dispensa-fshab
Informatika Biznesore Resurse interneti biznesi_elektronik -dispensa-fshab
Valdet Shala
 
Islami Feja E Njerzimit
Islami Feja E NjerzimitIslami Feja E Njerzimit
Islami Feja E Njerzimitguest41e4e
 
Jeta dhe e vdekja
Jeta dhe e vdekjaJeta dhe e vdekja
Jeta dhe e vdekjaLavdrimi91
 
Muhamed ali islami feja e njerzimit
Muhamed ali   islami feja e njerzimitMuhamed ali   islami feja e njerzimit
Muhamed ali islami feja e njerzimitLibra Islame
 
Mrekullitë e kuranit. albanian (shqip)
Mrekullitë e kuranit. albanian (shqip)Mrekullitë e kuranit. albanian (shqip)
Mrekullitë e kuranit. albanian (shqip)
HarunyahyaAlbanian
 
Psikologji forenzike shqip
Psikologji forenzike  shqip Psikologji forenzike  shqip
Psikologji forenzike shqip Nasuf GËRMIZAJ
 
Psikologjiforenzikeshqip 111216100617-phpapp02
Psikologjiforenzikeshqip 111216100617-phpapp02Psikologjiforenzikeshqip 111216100617-phpapp02
Psikologjiforenzikeshqip 111216100617-phpapp02Ministry of Health
 
Kontabilitetiperjopecialistet 110726153455-phpapp02
Kontabilitetiperjopecialistet 110726153455-phpapp02Kontabilitetiperjopecialistet 110726153455-phpapp02
Kontabilitetiperjopecialistet 110726153455-phpapp02Hamit Agushi
 
Etika islame
Etika islameEtika islame
Etika islame
Etika islameEtika islame
Etika islameFSstudio
 
Monitorimi i hgjienës me metodën e ATP Bioluminoshencës dhe me metodën mikro...
Monitorimi i hgjienës  me metodën e ATP Bioluminoshencës dhe me metodën mikro...Monitorimi i hgjienës  me metodën e ATP Bioluminoshencës dhe me metodën mikro...
Monitorimi i hgjienës me metodën e ATP Bioluminoshencës dhe me metodën mikro...
Mirsim Tovërlani
 
TEKNIKA E MATERIALEVE
TEKNIKA E MATERIALEVETEKNIKA E MATERIALEVE
TEKNIKA E MATERIALEVE
Fatmir Çerkini
 
Kushtetuta e Republikes se Kosoves
Kushtetuta e Republikes se KosovesKushtetuta e Republikes se Kosoves
Kushtetuta e Republikes se KosovesGurii
 
Kushtetuta E RepublikëS Së KosovëS (Constitution Of The Republic Of Kosovo ...
Kushtetuta E RepublikëS Së KosovëS (Constitution Of The Republic Of Kosovo   ...Kushtetuta E RepublikëS Së KosovëS (Constitution Of The Republic Of Kosovo   ...
Kushtetuta E RepublikëS Së KosovëS (Constitution Of The Republic Of Kosovo ...fakete duraku
 
Kushtetuta e epubliksskosovsconstitutionoftherepublicofkosovo alb-09052612305...
Kushtetuta e epubliksskosovsconstitutionoftherepublicofkosovo alb-09052612305...Kushtetuta e epubliksskosovsconstitutionoftherepublicofkosovo alb-09052612305...
Kushtetuta e epubliksskosovsconstitutionoftherepublicofkosovo alb-09052612305...Gurii
 
Dizenjimi i një sistemi informimi publik që përdor teknologjinë NFC
Dizenjimi i një sistemi informimi publik që përdor teknologjinë NFCDizenjimi i një sistemi informimi publik që përdor teknologjinë NFC
Dizenjimi i një sistemi informimi publik që përdor teknologjinë NFCDenisa Alimani
 

Similar to E drejta kontraktore_skender gojani (20)

Programi i BDI-së 2020-2024 - "Koha për kryeministrin e parë shqiptar"
Programi i BDI-së 2020-2024 - "Koha për kryeministrin e parë shqiptar"Programi i BDI-së 2020-2024 - "Koha për kryeministrin e parë shqiptar"
Programi i BDI-së 2020-2024 - "Koha për kryeministrin e parë shqiptar"
 
Kontabiliteti per jo specialist
Kontabiliteti per jo specialistKontabiliteti per jo specialist
Kontabiliteti per jo specialist
 
Informatika Biznesore Resurse interneti biznesi_elektronik -dispensa-fshab
Informatika Biznesore Resurse interneti biznesi_elektronik -dispensa-fshabInformatika Biznesore Resurse interneti biznesi_elektronik -dispensa-fshab
Informatika Biznesore Resurse interneti biznesi_elektronik -dispensa-fshab
 
Islami Feja E Njerzimit
Islami Feja E NjerzimitIslami Feja E Njerzimit
Islami Feja E Njerzimit
 
Algoritmi dhe programimi , prezantime per shkolla te mesme
Algoritmi dhe  programimi , prezantime per shkolla te mesmeAlgoritmi dhe  programimi , prezantime per shkolla te mesme
Algoritmi dhe programimi , prezantime per shkolla te mesme
 
Jeta dhe e vdekja
Jeta dhe e vdekjaJeta dhe e vdekja
Jeta dhe e vdekja
 
Muhamed ali islami feja e njerzimit
Muhamed ali   islami feja e njerzimitMuhamed ali   islami feja e njerzimit
Muhamed ali islami feja e njerzimit
 
Mrekullitë e kuranit. albanian (shqip)
Mrekullitë e kuranit. albanian (shqip)Mrekullitë e kuranit. albanian (shqip)
Mrekullitë e kuranit. albanian (shqip)
 
Psikologji forenzike shqip
Psikologji forenzike  shqip Psikologji forenzike  shqip
Psikologji forenzike shqip
 
Psikologjiforenzikeshqip 111216100617-phpapp02
Psikologjiforenzikeshqip 111216100617-phpapp02Psikologjiforenzikeshqip 111216100617-phpapp02
Psikologjiforenzikeshqip 111216100617-phpapp02
 
Kontabilitetiperjopecialistet 110726153455-phpapp02
Kontabilitetiperjopecialistet 110726153455-phpapp02Kontabilitetiperjopecialistet 110726153455-phpapp02
Kontabilitetiperjopecialistet 110726153455-phpapp02
 
Etika Islame
Etika IslameEtika Islame
Etika Islame
 
Etika islame
Etika islameEtika islame
Etika islame
 
Etika islame
Etika islameEtika islame
Etika islame
 
Monitorimi i hgjienës me metodën e ATP Bioluminoshencës dhe me metodën mikro...
Monitorimi i hgjienës  me metodën e ATP Bioluminoshencës dhe me metodën mikro...Monitorimi i hgjienës  me metodën e ATP Bioluminoshencës dhe me metodën mikro...
Monitorimi i hgjienës me metodën e ATP Bioluminoshencës dhe me metodën mikro...
 
TEKNIKA E MATERIALEVE
TEKNIKA E MATERIALEVETEKNIKA E MATERIALEVE
TEKNIKA E MATERIALEVE
 
Kushtetuta e Republikes se Kosoves
Kushtetuta e Republikes se KosovesKushtetuta e Republikes se Kosoves
Kushtetuta e Republikes se Kosoves
 
Kushtetuta E RepublikëS Së KosovëS (Constitution Of The Republic Of Kosovo ...
Kushtetuta E RepublikëS Së KosovëS (Constitution Of The Republic Of Kosovo   ...Kushtetuta E RepublikëS Së KosovëS (Constitution Of The Republic Of Kosovo   ...
Kushtetuta E RepublikëS Së KosovëS (Constitution Of The Republic Of Kosovo ...
 
Kushtetuta e epubliksskosovsconstitutionoftherepublicofkosovo alb-09052612305...
Kushtetuta e epubliksskosovsconstitutionoftherepublicofkosovo alb-09052612305...Kushtetuta e epubliksskosovsconstitutionoftherepublicofkosovo alb-09052612305...
Kushtetuta e epubliksskosovsconstitutionoftherepublicofkosovo alb-09052612305...
 
Dizenjimi i një sistemi informimi publik që përdor teknologjinë NFC
Dizenjimi i një sistemi informimi publik që përdor teknologjinë NFCDizenjimi i një sistemi informimi publik që përdor teknologjinë NFC
Dizenjimi i një sistemi informimi publik që përdor teknologjinë NFC
 

E drejta kontraktore_skender gojani

  • 1. Skender GOJANI Granit CURRI Prishtinë, 2020 E DREJTA KONTRAKTORE
  • 2. Skender GOJANI Granit CURRI E DREJTA KONTRAKTORE
  • 3. Recensentë: Prof. Asoc. Dr. Adnan JASHARI Prof. Asoc. Dr. Endri PAPAJORGJI Lektore: Manjola Lubishtani Realizimi kompjuterik: Sht : Shtypshkronja BLENDI ©Të gjitha të drejtat janë të rezervuara nga autori. Asnjë pjesë e këtij libri nuk mund të shumëzohet, të fotokopjohet e as të riprodhohet në çfarëdo mënyre pa lejen me shkrim të autorit. Të gjitha të drejtat mbrohen me ligj.
  • 4. Skender GOJANI Granit CURRI E DREJTA KONTRAKTORE (Pjesa e përgjithshme dhe e veçantë) Prishtinë, 2020
  • 5.
  • 6. E DREJTA KONTRAKTORE 5 PËRMBAJTJA Hyrje.....................................................................................................15 PJESA E PËRGJITHSHME.................................................................17 1. KUPTIMI I KONTRATAVE ...........................................................19 1.1 Kontratat .............................................................................................19 1.2 Terminologjia.......................................................................................20 1.3 Fusha e zbatimit të kontratës ...............................................................22 1.4 Parimet e së drejtës kontraktore ..........................................................22 1.4.1. Liria e kontraktimit............................................................................... 22 1.4.2. Autonomia e vullnetit........................................................................... 24 1.4.3. Kufizimi i lirisë së kontraktimit ........................................................... 25 1.4.4. Kufizimi i lirisë së kontraktimit në pikëpamje të lidhjes së kontratës në përgjithësi........................................................................................................ 26 1.4.5. Kufizimi në pikëpamje të caktimit të përmbajtjes së kontratës............ 27 1.4.6. Kufizimi i lirisë së kontraktimit me anë të kontratave formulare ........ 28 1.4.7. Keqpërdorimet e lirisë së kontraktimit lidhur me kushtet e përgjithshme të kontratave formulare ................................................................................... 29 1.4.8. Paraqitja e pozitës monopoliste dhe e akteve jolojale.......................... 31 1.4.9. Doket e mira afariste ............................................................................ 33 1.4.10. Ndershmëria dhe ndërgjegjshmëria e palëve kontraktuese ................ 35 1.4.11. Parimi i konsensualizimit................................................................... 38 Kapitulli II ............................................................................................41 2. KUSHTET PËR LIDHJEN E KONTRATËS ..................................41 2.1 Pajtimi i vullnetit..................................................................................41 2.2 Aftësia juridike dhe aftësia vepruese ....................................................42 2.3 Objekti i kontratës ...............................................................................43 2.4 Baza (kauza) e kontratës ......................................................................43 2.5 Forma e kontratës ................................................................................44 Kapitulli III...........................................................................................45 3. LIDHJA E KONTRATAVE.............................................................45 3.1 Negociatat ............................................................................................45 3.2 Oferta...................................................................................................46 3.2.1. Pranimi i ofertës ................................................................................... 51 3.2.2. Koha dhe vendi i lidhjes së kontratës................................................... 55 KAPITULLI IV ....................................................................................57 4. KLASIFIKIMI I KONTRATAVE ...................................................57 4.1. Kontrat ..................................................................................................... 57 4.2. Kontrata e dyanshme................................................................................ 57
  • 7. Skender GOJANI – Granit CURRI 6 4.3. Kontrata me emër apo pa emër................................................................ 57 4.4. Kontrata unilaterale................................................................................. 58 4.5. Kontrata oneroze ose lukrative, p ............................................................ 58 4.6. Kontratat komutative dhe aleatore........................................................... 59 4.7. Kontrata konsensuale ose reale ............................................................... 59 4.8. Kontrata preliminare ose kryesore........................................................... 59 4.9. Kontrata me prestacione momentale, sukcesive ose permanente............. 59 4.10. Kontrata kryesore dhe dytësore (aksesore)........................................... 60 4.11. Kontrata forma ad solemnitates dhe forma ad probationem ................. 60 4.12. Kontrata adhesive formulare ................................................................. 61 4.13. Kontrata gojore dhe shkrimore.............................................................. 61 4.14. Kontrata ex leges dhe ex contractu........................................................ 61 4.15. Kontrata eksplicite (express contract) dhe implicite (implied contract) 62 4.16. Kontrata të ligjshme dhe të paligjshme.................................................. 62 Kapitulli V ............................................................................................71 5. INSTRUMENTET JURIDIKE PËR PËRFORCIMIN E KONTRATAVE....................................................................................71 5.1 Dorëzania.............................................................................................72 5.2 Penali ...................................................................................................74 5.3 Kamata ................................................................................................76 5.4 Kapari..................................................................................................78 5.5 Paga për dorëheqje...............................................................................79 5.6 Pengu ...................................................................................................79 5.7 Hipoteka...............................................................................................85 5.7.1. Objekti i Hipotekës............................................................................... 86 5.8 Sefi .......................................................................................................89 5.9 Akreditivi bankar.................................................................................91 5.10 Kontrata për garancionin bankar.......................................................98 5.11 Kontragarancioni .............................................................................101 Kapitulli VI. ........................................................................................103 6. INTERPRETIMI I KONTRATAVE..............................................103 6.1 Interpretimi ........................................................................................103 6.2 Kontrata me fajde ...............................................................................107 6.2.1. Kuptimi ............................................................................................... 108 6.2.2. Të drejtat e palës së dëmtuar............................................................... 109 Kapitulli VII........................................................................................111 7. EFEKTET E KONTRATAVE .......................................................111 7.1 Efektet e përgjithshme juridike..........................................................111 7.1.1 Kontrata në dobi të personave të tretë................................................. 111 7.1.2 Premtimi i veprimit të personit të tretë................................................ 112 7.2 Efektet e veçanta juridike...................................................................112
  • 8. E DREJTA KONTRAKTORE 7 7.2.1 Kundërshtimi për mospërmbushjen e kontratës ................................... 112 7.2.2 Kundërshtimi për përmbushje të pasigurt të kontratës......................... 113 7.2.3 Përgjegjësia për mungesat materiale .................................................... 114 7.2.4 Përgjegjësia për mungesat juridike të sendit (eviction)........................ 114 7.2.5 Garancioni për funksionimin e mirë të sendeve................................... 115 7.2.6 Dëmtimi i pamasë................................................................................. 115 Kapitulli VIII ......................................................................................119 8. SHUARJA E KONTRATAVE .......................................................119 8.1. Zgjidhja e kontratës me marrëveshjen e palëve.................................119 8.1.1. Nocioni i shuarjes së kontratës........................................................... 119 8.1.2. Efektet juridike të shuarjes së kontratës me marrëveshjen e palëve.... 120 8.2. Zgjidhja e kontratës kur zhduket lënda e saj.....................................120 8.2.1. Nocioni dhe kushtet............................................................................ 120 8.2.2. Kushtet e zgjidhjes së kontratës në këtë rast ...................................... 121 8.3 Zgjidhja e kontratës me vdekjen e palës kontraktuese .......................121 8.4 Anulimi i kontratës.............................................................................122 8.5 Kontratat absolutisht të pavlefshme...................................................122 8.5.1. Konversioni i këtyre kontratave ......................................................... 123 8.5.2. Pasojat juridike të këtyre kontratave .................................................. 123 8.5.3. Kontratat relativisht të pavlefshme..................................................... 123 8.5.4. Konvalidimi i këtyre kontratave......................................................... 124 8.5.5. Pasojat juridike të anulimit dhe shuarja e të drejtave.......................... 124 8.6 Zgjidhja e kontratës për shkak të mosekzekutimit .............................125 8.6.1. Nocioni i zgjidhjes së kontratës për shkak të mosekzekutimit........... 125 8.6.2. Kushtet per zgjidhjen e kontratës për shkak të mosekzekutimit ........ 125 PJESA E VEÇANTË...........................................................................129 Kapitulli I............................................................................................131 1. KONTRATA PËR SHITBLERJE..................................................131 1.1 Kuptimi i kontratës për shitblerje ......................................................131 1.2 Karakteristikat e kontratës për shitblerje ..........................................132 1.3 Elementet e kontratës për shitblerje...................................................132 1.4 Detyrimet e shitësit.............................................................................133 1.4.1. Dorëzimi i mallit të blerësit................................................................ 133 1.4.2. Mënyra e dorëzimit të mallit .............................................................. 134 1.4.3. Vendi i dorëzimit të mallit ................................................................. 135 1.4.4. Koha e dorëzimit të mallit.................................................................. 135 1.4.5. Përgjegjësia për të meta...................................................................... 137 1.4.6. Përgjegjësia e shitësit për të metat materiale...................................... 138 1.4.7. Të metat e dukshme dhe të padukshme të mallit................................ 139 1.4.8. Të drejtat, autorizimet dhe obligimet e blerësit.................................. 140 4.9. Garancia për funksionimin e rregullt të mallit ...................................... 141 1.4.10. Përgjegjësia për të metat juridike (mbrojtja nga evikcioni) ............. 142
  • 9. Skender GOJANI – Granit CURRI 8 1.5 Detyrimet e blerësit ............................................................................143 1.5.1. Pagesa e çmimit.................................................................................. 143 1.5.2. Pranimi i sendit................................................................................... 144 1.6 Format e shitblerjes............................................................................145 1.6.1. Aukcioni............................................................................................. 145 1.6.2. Cash & carry....................................................................................... 146 1.7. Kontrata për komisionim ..................................................................147 1.8 Konsignacioni.....................................................................................150 Kapitulli II ..........................................................................................153 2. KONTRATA PËR HUANË............................................................153 2.1 Nocioni i kontratës për huanë................................................................. 153 2.2 Karakteristikat e kontratës për huanë ..................................................... 153 2.3 Lidhja dhe elementet e kontratës për huanë ........................................... 154 2.4 Përmbajtja e kontratës ............................................................................ 154 2.5 Të drejtat dhe detyrimet e kontratës për huanë ...................................... 154 2.5.1. Detyrimet e huadhënësit..................................................................... 154 2.5.2. Të drejtat e huadhënësit...................................................................... 155 2.5.3. Detyrimet e huamarrësit..................................................................... 155 2.5.4. Të drejtat e huamarrësit...................................................................... 156 2.5.5. Shuarja e kontratës ............................................................................. 156 Kapitulli III.........................................................................................157 3. KONTRATA PËR DHURIM .........................................................157 3.1 Kontrata për dhurim ............................................................................... 157 3.2 Forma e kontratës së dhurimit................................................................ 159 3.3 Objekti i kontratës së dhurimit............................................................... 162 3.4 Karakteristikat e kontratës së dhuratës................................................... 163 3.5 Rëndësia e kontratës së dhurimit............................................................ 164 3.6 Elementet e kontratës së dhurimit .......................................................... 164 3.7 Përmbajtja e kontratës ............................................................................ 165 3.8 Llojet e kontratës së dhurimit................................................................. 165 3.8.1. Kontrata e përzier e dhurimit.............................................................. 165 3.8.2. Kontrata e dhurimit me shpërblim...................................................... 165 3.8.3. Kontrata e dhurimit me dekret............................................................ 166 3.9 Shuarja e kontratës për dhurim.............................................................. 166 Kapitulli IV.........................................................................................167 4. KONTRATA MBI VEPRËN..........................................................167 4.1 Nocioni i kontratës mbi veprën .............................................................. 167 4.2 Karakteristikat e kontratës mbi vepër..................................................... 167 4.3 Lidhja dhe elementet e kontratës mbi vepër........................................... 168 4.4 Forma e kontratës................................................................................... 169 4.5 Përmbajtja e kontratës ............................................................................ 169
  • 10. E DREJTA KONTRAKTORE 9 4.5.1. Detyrimet e ushtruesit ........................................................................ 169 4.5.2. Detyrimet e porositësit ....................................................................... 170 4.5.3. Të drejtat e porositësit........................................................................ 171 4.6. Shuarja e kontratës ................................................................................ 171 Kapitulli V ..........................................................................................173 5. KONTRATA PËR QIRA ...............................................................173 5.1 Nocioni dhe elementet e kontratës për qira............................................ 173 5.2 Karakteristikat e marrëveshjes për qira.................................................. 174 5.3 Përmbajtja e kontratës për qira............................................................... 174 5.4 Dorëzimi i sendit.................................................................................... 174 5.5 Mirëmbajtja e sendit............................................................................... 175 5.6 Garantimi për cilësitë e sendit................................................................ 175 5.7 Përdorimi i sendit ................................................................................... 176 5.8 Pagesa e qirasë ....................................................................................... 176 5.9 Kthimi i sendit........................................................................................ 177 5.10 Shuarja e kontratës për qira.................................................................. 177 Kapitulli VI.........................................................................................179 6. KONTRATA PËR QIRANË E BANESËS.....................................179 6.1 Nocioni i kontratës për qiranë e banesës................................................ 179 6.2 Palët e kontratës për qiranë e banesës .................................................... 179 6.3 Karakteristikat e kontratës për qiranë e banesës..................................... 180 6.4 Forma e kontratës për qiranë e banesës.................................................. 180 6.5 Lidhja e kontratës për qiranë e banesës.................................................. 180 6.6 Të drejtat dhe detyrimet e qiradhënësit dhe qiramarrësit ....................... 180 6.7 Të drejtat e qiradhënësit ......................................................................... 181 6.8 Të drejtat e qiramarrësit ......................................................................... 181 6.9 Detyrimet e qiradhënësit ........................................................................ 181 6.10 Detyrimet e qiramarrësit....................................................................... 181 6.11 Shuarja e kontratës për qiranë e banesës.............................................. 181 Kapitulli VII........................................................................................183 7. KONTRATA PËR SHKËMBIM....................................................183 7.1 Kuptimi i kontratës për shkëmbim......................................................... 183 7.2 Karakteristikat e kontratës së shkëmbimit.............................................. 183 Kapitulli VIII ......................................................................................185 8. KONTRATA PËR FURNIZIM......................................................185 8.1 Kuptimi i kontratës për furnizim............................................................ 185 Kapitulli IX.........................................................................................187 9. KONTRATA PËR SIPËRMARRJE ..............................................187 9.1 Përkufizimi dhe karakteristikat e kontratës së sipërmarrjes................... 187
  • 11. Skender GOJANI – Granit CURRI 10 9.2 Palët në kontratën e sipërmarrjes............................................................ 189 9.3 Të drejtat dhe detyrimet e sipërmarrësit................................................. 189 9.4 Të drejtat dhe detyrimet e porositësit..................................................... 193 9.5 Shpërblimi dhe modalitetet e caktimit të tij ........................................... 194 9.6 Nënsipërmarrja....................................................................................... 195 9.7 Garancitë për të metat e veprës .............................................................. 195 9.8 Zgjidhja e kontratës së sipërmarrjes....................................................... 196 Kapitulli X ..........................................................................................199 10. KONTRATA PËR GARANCI .....................................................199 10.1 Nocioni i kontratës për garanci ............................................................ 199 10.2 Karakteristikat e kontratës.................................................................... 199 10.3 Palët e kontratës ................................................................................... 199 10.4 Elementet e kontratës ........................................................................... 200 10.5 Shuarja e kontratës ............................................................................... 200 Kapitulli XI.........................................................................................201 11. KONTRATA PËR LICENSË.......................................................201 11.1 Nocioni, rëndësia dhe lidhja .............................................................201 1.1.1. Licensa kontraktuese........................................................................ 202 1.1.2. Licensa obliguese ose licensa e dhunshme ...................................... 202 1.1.3. Licensa zyrtare ................................................................................. 202 11.2 Obligimet e palëve kontraktuese.......................................................202 Kapitulli XII........................................................................................205 12. KONTRATA PËR HUAPËRDORJE...........................................205 12.1 Nocioni i kontratës për huapërdorje.................................................205 12.2 Karakteristikat e kontratës për huapërdorje....................................205 12.3 Elementet e kontratës për huapërdorje ............................................206 12.4 Të drejtat dhe detyrimet nga kontrata për huapërdorje...................206 12.4.1. Të drejtat dhe detyrimet e huadhënësit............................................. 206 12.4.2. Të drejtat dhe detyrimet e huapërdorësit.......................................... 207 12.5 Lidhja dhe kohëzgjatja e kontratës për huapërdorje........................207 12.6 Shuarja e kontratës për huapërdorje................................................208 Kapitulli XIII ......................................................................................209 13. KONTRATA PËR DEPOZITË....................................................209 13.1 Nocioni i kontratës për depozitë........................................................... 209 13.2 Karakteristikat e kontratës për depozitë ............................................... 209 13.3 Elementet e kontratës për depozitë....................................................... 209 13.4. Përmbajtja e kontratës për depozitë..................................................... 210 13.4.1. Detyrimet e depozitëdhënësit, detyrimi për ruajtje dhe informim.... 210 13.4.2. Dorëzimi i objektit për ruajtje personit tjetër ................................... 210 13.4.3. Shfrytëzimi i depozitës..................................................................... 210
  • 12. E DREJTA KONTRAKTORE 11 13.4.4. Shfrytëzimi dhe dorëzimi i objektit nga ana e personit tjetër........... 211 13.4.5. Kthimi i objektit ............................................................................... 211 13.5 Të drejtat e depozitëmarrësit................................................................ 211 13.5.1. Kompensimi i dëmit dhe i shpenzimeve .......................................... 211 13.5.2. Kompensimi ..................................................................................... 211 13.6 Kthimi i objektit në rast të depozitës pa pagesë ................................... 212 Kapitulli XIV ......................................................................................213 14. KONTRATA PËR ORTAKËRI...................................................213 14.1 Nocioni i kontratës për ortakëri............................................................ 213 14.2 Lloje të ortakërisë................................................................................. 213 14.3 Karakteristikat e kontratës për ortakëri ................................................ 213 14.4 Karakteristika të veçanta të kontratës për ortakëri ............................... 214 14.5 Elemente të kontratës ........................................................................... 214 14.6 Forma dhe zbatimi i kontratës për ortakëri .......................................... 214 14.7 Kohëzgjatja e kontratës ........................................................................ 214 14.8 Pasuria e ortakërisë dhe depozita e ortakërisë...................................... 214 14.9 Kthimi i depozitës në rast të tërheqjes së ortakut................................. 215 14.10 Detyrimet e ortakërisë ........................................................................ 215 14.11 Përgjegjësia e ortakëve për borxhet e ortakërisë................................ 215 14.12 Dorëzimi i kuotës së ortakërisë personit të tretë ................................ 216 14.13 Ndërprerja e ortakërisë....................................................................... 216 Kapitulli XV........................................................................................219 15. KONTRATA PËR NDËRMJETËSIM.........................................219 15.1 Kuptimi i kontratës për ndërmjetësim.................................................. 219 15.2 Karakteristikat e kontratës për ndërmjetësim....................................... 220 Kapitulli XVI ......................................................................................221 16. KONTRATA PËR AGJENCINË .................................................221 16.1 Kuptimi i kontratës për agjencinë ........................................................ 221 Kapitulli XVII.....................................................................................225 17. KONTRATA PËR CESION.........................................................225 17.1 Kuptimi i kontratës për cesion.............................................................. 225 Kapitulli XVIII ...................................................................................229 18. KONTRATA PËR KLIRING (CLEARING) ................................229 18.1 Kliringu ................................................................................................ 229 18.2 Marrëveshja kliring .............................................................................. 230 18.3 Llojet e kontratës për kliring................................................................ 231 Kapitulli XIX ......................................................................................233 19. KONTRATA PËR LOTO ............................................................233
  • 13. Skender GOJANI – Granit CURRI 12 19.1 Kuptimi i kontratës për loto ................................................................. 233 Kapitulli XX........................................................................................235 20. KONTRATA PËR LIZINGUN ....................................................235 20.1 Kuptimi i kontratës për Lizingun ......................................................... 235 Kapitulli XXI ......................................................................................237 21. KONTRATA PËR FRANCHISING.............................................237 21.1 Kuptimi i kontratës për franchising...................................................... 237 Kapitulli XXII.....................................................................................241 22. KONTRATA PËR KOMISIONIM ..............................................241 22.1 Kuptimi i kontratës për komisionim..................................................... 241 Kapitulli XXIII ...................................................................................245 23. KONTRATA PËR KONSIGNACION .........................................245 23.1 Kuptimi i kontratës për konsignacion .................................................. 245 23.1.1. Konsignacioni................................................................................... 245 Kapitulli XXIV....................................................................................249 24. KONTRATA PËR MBAJTJE TË PËRJETSHME......................249 24.1 Nocioni i kontratës për mbajtje të përjetshme...................................... 249 24.2 Karakteristikat e kontratës për mbajtje të përjetshme .......................... 249 24.3 Elementet e kontratës për mbajtje të përjetshme.................................. 250 24.4 Përmbajtja e kontratës për mbajtje të përjetshme................................. 250 24.5 Shuarja e kontratës për mbajtje të përjetshme...................................... 250 Kapitulli XXV .....................................................................................251 25. KONTRATA PËR DORËZANI ...................................................251 25.1 Kuptimi i kontratës për dorëzani.......................................................... 251 Kapitulli XXVI....................................................................................253 26. KONTRATA PËR HIPOTEKËN.................................................253 26.1 Kuptimi i kontratës për hipotekën........................................................ 253 Kapitulli XXVII ..................................................................................255 27. KONTRATA PËR PENGUN........................................................255 27.1 Kuptimi i kontratës për pengun............................................................ 255 27.1.1. Pengu standard, ................................................................................ 257 27.1.2. Pengu posedimor,............................................................................. 257 27.1.3. Pengu monetar blerës ....................................................................... 257 Kapitulli XXVIII.................................................................................261
  • 14. E DREJTA KONTRAKTORE 13 28. KONTRATA PËR NDËRTIM .....................................................261 28.1 Kuptimi i kontratës për ndërtim ........................................................... 261 Kapitulli XIX ......................................................................................263 29. KONTRATA PËR TRANSPORTIM, SHPEDICION DHE TIME CHARTER..........................................................................................263 29.1 Kontrata për transportim ...................................................................... 263 29.2 Alotmani............................................................................................... 265 29.3 Kontrata për shpedicionim ................................................................... 266 29.4 Time Charter-i...................................................................................... 267 Kapitulli XXX .....................................................................................269 30. KONTRATA PËR PËRFAQËSIM ..............................................269 30.1 Kuptimi i kontratës për përfaqësim...................................................... 269 30.1.1 Kontrata për përfaqësim,................................................................... 269 Kapitulli XXXI....................................................................................273 31. KONTRATA PËR SIGURIM TË JETËS DHE TË PASURISË ..273 31.1 Kuptimi i kontratës për sigurimin e jetës dhe pasurisë......................... 273 31.1.1. Sigurimi Cargo................................................................................. 278 Kapitulli XXXII ..................................................................................281 32. KONTRATA PËR KREDIMARRËDHËNIE ..............................281 32.1 Kuptimi i kontratës për kredimarrëdhënie............................................ 281 32.1.1. Personale ........................................................................................... 284 32.1.2. Reale................................................................................................. 284 32.1.3. Hipotekare,....................................................................................... 284 32.1.4. E pengut, e letrës komerciale apo e sendit të çmuar......................... 285 32.1.5. Eskonte............................................................................................. 285 32.1.6. Diskonte, .......................................................................................... 285 32.1.7. Forfeit............................................................................................... 286 32.1.8. Faktoringu, ....................................................................................... 286 Kapitulli XXXIII.................................................................................289 33. KONTRATA KOLEKTIVE.........................................................289 33.1 Kuptimi i kontratës kolektive............................................................... 289 BIBLIOGRAFIA.................................................................................291
  • 15. Skender GOJANI – Granit CURRI 14
  • 16. E DREJTA KONTRAKTORE 15 Hyrje Teksti “E Drejta Kontraktore”, si rezultat i një pune disavjeçare studimore, synon të përmbushë nevojat dhe kërkesat e studentëve të Fakultetit Juridik. Ky libër është i sistematizuar në dy pjesë: pjesën e përgjithshme dhe në pjesën e veçantë. Kjo ndarje është bërë me qëllim të studimit dhe të kuptimit sa më të lehtë të kësaj lënde. Në pjesën e parë janë trajtuar çështjet e përgjithshme të së drejtës kontraktore, si: kuptimi i kontratave, fusha e zbatimit, terminologjia, parimet, kushtet për lidhjen e kontratës, oferta, klasifikimi i kontratave, instrumentet juridike për përforcimin e kontratave, interpretimi i kontratave, efektet e kontratave dhe shuarja e kontratave. Në pjesën e dytë janë trajtuar kryesisht llojet e kontratave, si: kontrata për shitblerje, kontrata për hua, kontrata për dhurim, kontrata mbi vepër, kontrata për qira (p.sh.: kontrata për qiranë e banesës), kontrata për shkëmbim, kontrata për sipërmarrje, kontrata për garanci, kontrata për licensë, kontrata për huapërdorje, kontrata për depozitë, kontrata për ortakëri, kontrata për ndërmjetësim, kontrata për agjenci, kontrata për cesion, kontrata për kliring, kontrata për loto, kontrata për lizing, kontrata për franchising, kontrata për komisionim, kontrata per konsignacion, kontrata për mbajtje të përjetshme, kontrata për dorëzani, kontrata për hipotekë, kontrata për peng, kontrata për ndërtim, kontrata për transport e për shpedicion, kontrata për përfaqësim, kontrata për sigurim të jetës dhe të pasurisë, kontrata për kredimarrëdhënie, kontrata kolektive etj. Për përpilimin e tekstit “E Drejta Kontraktore” patëm nevojë për ndihmën dhe angazhimin e disa autorëve dhe kolegëve, prandaj, për daljen në dritë të këtij botimi, falënderojmë recensentët Prof. asoc. dr. Adnan Jashari dhe Prof. asoc. dr. Endri Papajorgji, si dhe Kolegjin AAB për ndihmesën dhe përkrahjen e vazhdueshme. Autorët
  • 17. Skender GOJANI – Granit CURRI 16