Column Michael Bertels in het Vakblad Arbo

1. 11
column
Michael Bertels
Dansen zonder fouten
“We kunnen totale veiligheid niet garanderen”. Krijgt u ook zo’n jeuk van die
zin? Misschien omdat het een open deur is? Omdat de zin nietszeggend is
of omdat er dubbele ontkenningen in zitten? Is 'veiligheid' meer dan het
ontbreken van onveiligheid? Is er überhaupt iets in het leven dat je 'totaal
kunt garanderen'? JA! Ik kan garanderen dat mensen fouten maken.
De duivel kwam uit zijn doosje en heeft me leren dansen.
Een dure les die in bloed werd betaald.
Nu ik hem zo goed ken
zal ik,
in alle rust en redelijkheid,
mijn passen nog eens doornemen.
Als ik een broodje opwarm in de magnetron en ik kijk door het gaasje heen,
ben ik blij dat mijn gezicht niet verbrandt door de magnetronstraling. Zou
de allereerste magnetron ook al zo’n veiligheidsdeurtje gehad hebben?
Het tegenovergestelde is waar. De magnetron is uitgevonden door een
ingenieur die aan radars werkte. Hij merkte op dat een snoepje in zijn jaszak
heet werd in de nabijheid van een werkende radar. Een 'bijna-ongeval' leid-
de tot een uitvinding.
The great fire of London in 1666 markeert een trendbreuk in stadsbranden.
Men had al ervaring met stadsbranden en er waren ook al brandveiligheids-
voorschriften. De voorschriften werden echter slecht nageleefd. De brand
van 1666 heeft indruk gemaakt. Sindsdien heeft er niet meer zo’n stads-
brand gewoed in vredestijd.
De wet van Murphy zegt ons dat fouten onvermijdelijk zijn. Onveiligheid
komt naar ons toe als een natuurwet. Fouten maken is menselijk, er niet van
leren in ons vak onvergeeflijk. Wat wij veiligheid noemen, is een samenraap-
sel van lessen die geleerd zijn bij het maken van fouten.
Dat maakt van u, de veiligheidskundige, een kennismakelaar. Makelaars ko-
pen en verkopen. Hoe zit het met uw 'inkoopafdeling'? Komen er voldoen-
de bijna-ongevalsmeldingen bij u binnen? Zonder deze verse informatie
heeft u slechts oude koeien en winkeldochters in de etalage staan. Dat
maakt uw boodschap niet erg aantrekkelijk voor uw klanten.
Om terug te komen op de eerste zin van deze column. NEE, totale veiligheid
kun je niet garanderen. Kunt u wel garanderen dat u geleerd heeft van alle
fouten die er gemaakt zijn in uw bedrijf en uw branche?
Michael Bertels is Adviseur Gevaarlijke Stoffen en projectmedewerker bij
Brandweer Brabant Noord. Daarnaast is hij eigenaar van Phlogiston.eu –
het onvoorstelbare binnen handbereik. Heeft u deze column met plezier
gelezen? Google dan eens op 'curve van ellende'.
11 29-6-2015 13:45:40