"PC hardware. Almanach" to wyczerpujący przewodnik dla wszystkich, którzy składają, modernizują i naprawiają komputery PC zgodne z platformą Intela. Oprócz podstawowych informacji i wskazówek autorzy zamieścili w nim szczegółowe omówienie płyt głównych, procesorów, pamięci, stacji dyskietek, twardych dysków, napędów optycznych, streamerów, kart graficznych, urządzeń wejściowych, podzespołów audio, portów komunikacyjnych, zasilaczy i wielu innych elementów.
Ci, którzy chcą nabyć peceta, dowiedzą się na co należy zwrócić uwagę i czego trzeba unikać. Osoby chcące składać komputery poznają po kolei wszystkie kluczowe komponenty i dowiedzą się, które urządzenia warto kupić i jak złożyć z nich działający komputer PC. Posiadacze starszego sprzętu dowiedzą się, jak można go zmodernizować i czy ma to w ogóle sens. Właściciele "szwankujących" komputerów nauczą się lokalizować przyczyny problemów i prawidłowo dobierać i instalować "części zamienne".
Książka została zaktualizowana tak, by opisywać najnowsze dostępne na rynku komponenty komputerów PC.
* Szczegółowe informacje na temat nowych płyt głównych i chipsetów produkowanych przez firmy: Intel, nVIDIA, SiS i VIA.
* Dokładne omówienie procesorów Intel Pentium 4 i Pentium 5 oraz AMD Athlon, Opteron i Athlon 64
* Całościowy przegląd dostępnych modułów pamięci, w tym DDR i DDR-II
* Wszystko o najnowszych i przyszłych standardach twardych dysków, w tym o specyfikacjach SCSI, ATA/133, Serial ATA i 48-bitowym logicznym adresowaniu bloków
* Szczegółowe omówienie napędów DVD, DVD-RAM, DVD-R/RW oraz DVD+R/RW
* Wyczerpujące informacje na temat monitorów LCD, porady dla kupujących i omówienie wad i zalet tych urządzeń
* Mnóstwo informacji na temat radzenia sobie z problemami
* Praktyczne rady dotyczące konfigurowania i optymalizowania sprzętu w systemach Linux i Windows
Podsumowaniem książki jest rozdział pokazujący w najdrobniejszych szczegółach, jak z zakupionych podzespołów złożyć działającego peceta. Jeśli jesteś maniakiem sprzętu komputerowego, "PC Hardware. Almanach" powinien znaleźć się na honorowym miejscu w Twojej biblioteczce -- jeśli maniakiem nie jesteś, zostaniesz nim dzięki tej książce.
1. Komputer określany mianem PC (Personal Computer), czyli osobisty, to urządzenie składające się z wielu części.
Podstawowe urządzenia w komputerze to:
1. płyta główna
2. procesor
3. wentylator procesora (radiator)
4. pamięć RAM
5. BIOS
6. zasilacz
7. karta graficzna
8. karta muzyczna (dźwiękowa)
9. karta sieciowa
10. modem wewnętrzny
11. gniazda rozszerzeń
12. karta TV
13. twardy dysk
1. Płyta główna to podstawa komputera. Do niej podłącza się lub montuje w
odpowiednich gniazdach wszystkie istotne elementy składowe komputera. Płyta
główna umożliwia poszczególnym elementom wzajemną komunikację i współpracę.
Od jakości płyty głównej zależy bardzo często stabilność systemu i możliwość
dalszej rozbudowy komputera.
2. Wewnątrz komputera najważniejszą częścią jest procesor
(mikroprocesor), czyli układ scalony, który steruje przetwarzaniem
informacji i ich przepływem w całym systemie komputerowym. Procesor jest
tzw. quot;sercemquot;, bądź też quot;mózgiemquot; komputera, zainstalowany jest on na płycie
głównej w specjalnym gnieździe.
Koordynuje prace wszystkich pozostałych elementów i wykonuje wszystkie operacje logiczne i arytmetyczne na
danych, pobieranych z pamięci. Rozbudowana część arytmetyczna pozwalająca na operacje na liczbach
zmiennoprzecinkowych (są to liczby niecałkowite, zawierające przecinek, np. liczby postaci
0,634454321365437×10-35 ) nazywa się FPU (Floating Point Unit), czyli jednostka zmiennoprzecinkowa.
Procesor przetwarza wprowadzone dane zgodnie z założonym programem.
3. Wentylator jest po to aby chłodzić pracę procesora.
4. Pamięć to podstawowy element komputera. PC ma określoną liczbę pamięci RAM 8,
16, 32, 64, 128, 256, 512, 1024, 2048. Jest to pamięć operacyjna (robocza RAM), czyli
obwód elektroniczny, zainstalowany na płycie głównej. Działa tylko wtedy, gdy komputer
jest zasilany napięciem i przechowywane są tam dane potrzebne aktualnie do pracy
komputera.
W związku z powyższym zawartość pamięci RAM jest ulotna i znika po wyłączeniu zasilania komputera.
Rodzaje pamięci komputera
Pamięć stała ROM, czyli Read Only Memory (pamięć pozwalająca tylko na odczyt, czyli tylko do odczytu
zewnętrznego) przechowuje dane niezależnie od tego, czy komputer jest włączony, czy nie. Oznacza to, że nie
można zapisywać w niej żadnych informacji. Dzięki zawartości tej pamięci komputer po włączeniu wie, co ma
robić i gdzie szukać dalszych instrukcji.
Pamięć RAM, czyli Random Access Memory (pamięć, której komórki dostępne są bezpośrednio) przechowuje
dane tylko w czasie pracy komputera. W pamięci tej można zapisać a potem odczytać potrzebne dane. Obszar
pamięci wydzielony w celu przechowywania danych lub wyników nazywa się czasem quot;buforem pamięciquot;.
Jednostki pamięci
Pamięć PC mierzy się w bajtach oraz jego wielokrotnościami: KB, MB, GB, itd.
Jeden bajt odpowiada jednemu znakowi np.: literze, liczbie. Każdy znak zakodowany jest za pomocą 8 bitów.
Jeden bit jest to podstawowa najmniejsza jednostka informacji w komputerze, przyjmuje jedną z dwóch wartości,
które zwykle określa się jako 0 (zero) i 1 (jeden).
Binarny sposób zapisu informacji związany jest z tym, że komputer jako urządzenie elektroniczne rozpoznać
może dwa stany prądowe:
0 - niskie napięcie (również brak)
1 - wysokie napięcie.
Z tego względu, obliczenia wykonywane przez procesor opierają się na binarnym (dwójkowym) systemie
liczbowym (używa tylko 0 i 1 do zapisu wszelkich obliczeń, czyli dwóch cyfr).
1 B = 8 b = 23 b (Jeden bajt równy jest 8 bitów).
Praktycznie używane jednostki na oznaczenie wielokrotności bajtu to:
1 kB = 1024 B = 210 B (kB - kilobajt)
1 MB = 1024 kB (MB - megabajt)
1 GB = 1024 MB (GB - gigabajt)
2. 1 GB = 1024 MB (GB - gigabajt)
1 TB = 1024 GB (TB - terabajt)
1 PB = 1024 TB (PB - petabajt)
1 EB = 1024 PB (EB - eksabajt)
1 ZB = 1024 EB (ZB - zettabajt)
1 JB = 1024 ZB (JB - jottabajt)
1 BB = 1024 JB (BB - brontobajt)
5. BIOS (Basic Input-Output System) - część systemu operacyjnego służąca do obsługi standardowych
urządzeń zewnętrznych komputera. Zawiera specjalne podprogramy systemowe obsługujące te urządzenia. BIOS
jest jedyną częścią systemu operacyjnego zależną od rodzaju komputera, zapisany jest on na Flash ROM.
Dlatego, gdy BIOS zostałby zniszczony to jedynym ratunkiem byłoby wymienić kości Flash ROM.
Różne sposoby wchodzenia do BIOS-u w zależności od poszczególnych producentów płyt głównych:
Award [Del] lub [F1]
Ami [Del] lub [F1]
Phoenix [F1], [Ctrl][Alt][Ins], [Ctrl][S], [Ctrl][Alt][Esc], [Ctrl][Alt][S], [Ctrl][Alt][Enter]
Compaq [F10] kiedy na ekranie w górnym rogu pojawi się mały kwadrat
HP [F1], [F2] gdy pojawi się HP - logo
Toshiba [Esc], [F1]
NEC, Packard Bell, Amax, Micron, Aptiva, Sharp [F1], [F2]
IBM [F1], [Ins], wcisnąć i przytrzymać obydwa klawisze myszy
Sony [F3] potem [F1] lub [F2]
AST Advantage, Tandon, Acer [Ctrl][Alt][Esc]
Zenith [Ctrl][Alt][Ins]
6. We wnętrzu komputera znajduje się również zasilacz,
dostosowuje on prąd płynący w sieci energetycznej do wymagań
komputera.
Zasilanie konieczne jest w każdym urządzeniu elektronicznym. By uniknąć przegrzania się kluczowych obwodów
komputera (mikroprocesora i koprocesora) zasilacze wyposaża się najczęściej w wentylatory.
7. Karta graficzna, służąca do wyświetlania grafiki na ekranie komputera wyposażona jest w
oddzielną pamięć RAM.
8. Wewnątrz komputera, umieszcza się również kartę dźwiękową. Stanowi ona rozszerzenie
komputera, za pomocą którego można odtwarzać i nagrywać (rejestrować) dźwięk oraz muzykę,
mowę lub inne dźwięki.
Można do niej podłączyć głośniki, słuchawki, mikrofon, domowy zestaw hi-fi i inne urządzenia audio.
Z takiego zestawu mogą korzystać miłośnicy gier komputerowych, którzy grają za pośrednictwem internetu.
Używa się go również, do telekonferencji gdzie potrzebna jest kamera internetowa, którą również można
podłączyć do komputera.
Ponadto wiele programów wydaje dźwięki ostrzegawcze, które w przypadkach zagrożenia możemy usłyszeć w
podłączonych do komputera głośniczkach.
9. Karta sieciowa (NIC - Network Interface Card) służy do
przekształcania pakietów danych w sygnały, które są przesyłane w sieci
komputerowej, czyli jest odpowiedzialna za wysyłanie i odbieranie danych
w sieciach LAN
Każda karta NIC posiada własny, unikatowy w skali światowej adres fizyczny, znany jako adres MAC (Media
Access Control), przyporządkowany w momencie jej produkcji przez producenta, zazwyczaj umieszczony na stałe
w jej pamięci ROM. We współczesnych kartach adres ten można jednak zmieniać.
Karta sieciowa to urządzenie łączące komputer z siecią komputerową zawierające dwa interfejsy, jeden do
połączenia z siecią:
RJ-45
AUI
BNC
S.C.
ST
i drugi interfejs, do połączenia z komputerem:
ISA
PCI
PCMCIA
USB
10. Ważnym urządzeniem peryferyjnym jest modem. Tu rozróżniamy dwa rodzaje: modem
wewnętrzny instalowany jest wewnątrz komputera w formie karty; modem zewnętrzny podłącza się
do komputera i jest on oddzielnym urządzeniem.
Za pomocą modemu przesyłamy i odbieramy dane komputerowe, oraz faksy analogową linią telefoniczną.
11. W tylnej części komputera znajdują się także gniazda rozszerzeń, w które można wpiąć specjalne karty,
ilość takich kart jest bardzo duża, karty rozszerzeń dodają do komputera nowe funkcje np. telefax, koder MPEG,
pozycjoner GPS, kontroler SCSI, wejście zewnętrznego sygnału video itp.
12. Karta TV inaczej nazywana tunerem telewizyjnym, to urządzenie w postaci
dodatkowej karty rozszerzającej, które po zamontowaniu w komputerze i
podłączeniu anteny umożliwia oglądanie telewizji na ekranie monitora. Urządzenia
te zależnie od stopnia swojego zaawansowania technologicznego oferują szereg
najrozmaitszych funkcji, od prostego wyświetlania obrazu, aż po wyrafinowane
możliwości umożliwiające np. skalowanie oglądanego obrazu, oglądanie telegazety,
podgląd kilku kanałów na raz, podłączenie zestawu video, czy też zapisywanie
poszczególnych klatek obrazu na twardy dysk. Niektóre urządzenia mają w zestawie
nawet pilot umożliwiający zdalne sterowanie lub dodatkowo tuner radiowy,
umożliwiający również słuchanie radia. Większość tych urządzeń musi
współpracować z komputerem, czyli aby móc oglądać telewizję musi być również włączony komputer.
13. Kolejnym elementem wewnątrz komputera jest twardy dysk, służy on do
przechowywania danych. Zawartość dysku twardego pozostaje na nim także po
wyłączeniu komputera. Wewnątrz niego są trzy silnie namagnesowane dyski, które
magazynują dane. Pojemność dysków twardych podaje się w gigabajtach-GB.
System operacyjny jest niezbędny, aby komputer rozpoczął pracę i mógł kontynuować dalsze operacje. Łączy
on sprzęt z interfejsem użytkownika. System operacyjny działa między oprogramowaniem, a sprzętem. Usuwa
wszystkie rozbieżności między komputerem, a innymi urządzeniami. System operacyjny po włączeniu komputera
przeprowadza rutynowe testy:
a) test własny
b) ładowanie systemu operacyjnego
c) gotowość do pracy.
Napędy komputera służą do zapisu i odczytu danych w komputerze. Rozróżniamy następujące napędy:
1. napęd optyczny (napęd CD-ROM, DVD, nagrywarka, napęd COMBO)
3. 1. napęd optyczny (napęd CD-ROM, DVD, nagrywarka, napęd COMBO)
2. napęd dyskietek
3. napęd dyskietek typu Zip-D.
Napęd CD-ROM/DVD umożliwia odczytywanie informacji zawartych na
płytach CD-ROM i DVD. Do komputera można podłączyć również
nagrywarkęCD, umożliwia ona nagrywanie własnych płyt CD na
nagrywalnych płytach CD-R i płytach wielokrotnego zapisu CD-RW.Za jej pomocą można np. przygotować kopię
zawartości dysku twardego, lub nagrać płytę z ulubioną muzyką. Innym elementem do zapisywania informacji
jest stacja dyskietek. Informacje tam zapisane można przenosić i odczytywać na innym komputerze.
Na dyskietce można zapisać od 360 kB do 1.44 MB informacji.
Komputer jest urządzeniem złożonym, można go zawsze ulepszać, powiększać jego zawartość, unowocześniać.
Praktycznie każdą część komputera można wymienić w zależności od potrzeb i upodobań. Warto pamiętać że
samodzielne składanie komputera jest bardzo proste. Każdy komputer, aby wykonać jakąkolwiek operację, musi
mieć odpowiednie oprogramowanie.
Dotyczy to również wszystkich nowych kart rozszerzających i urządzeń zewnętrznych, które muszą być
sterowane poprzez odpowiednie programy zwane popularnie sterownikami (Association). Ze względu na ich duża
szybkość, wygodę, niezbyt wysokie koszty i uwzględnienie obsługi takich łącz w systemie operacyjnym Windows
95 należy się spodziewać ich szybkiego rozpowszechnienia.
Dodatkowe komponenty
Koprocesory są układami współpracującymi z mikroprocesorem, wyspecjalizowanymi w bardzo szybkim
wykonywaniu pewnych funkcji. Najczęściej spotyka się koprocesory arytmetyczne (zwane też numerycznymi),
pozwalające na przyspieszenie operacji na liczbach zmiennoprzecinkowych, jest to wiec wydzielona z procesora
jednostka FPU. Często spotykane są również koprocesory graficzne, przyśpieszające tworzenie i manipulacje
obrazów. Spotyka się również koprocesory wejścia/wyjścia, przyśpieszające dostęp do danych z urządzeń
zewnętrznych. Początkowo mikroprocesory wymagały wiele układów wspomagających m.in. potrzebowały
koprocesora (np. procesor 386). Obecnie mostki (południowy i północny - w zależności od rodzaju płyty głównej)
przejmują role koprocesorów. .
PCMCIA (Personal Computer Memory Card International Association, czyli Międzynarodowe Stowarzyszenia
Karty Pamięci do Osobistych Komputerów). Ten standard wprowadzono w 1989 roku by umożliwić rozszerzenie
pamięci RAM w komputerach przenośnych, jednak już wprowadzona w 1992 roku wersja PCMCIA 2 stała się
standardem portu zewnętrznego, do którego można dołączyć karty pamięci, karty sieci lokalnych, modemy, a
nawet stałe dyski. Łącze PCMCIA 3 wprowadzono w 1993 roku. Zamiast nazwy PCMCIA stosuje się coraz częściej
określenie PC Card.
Bezprzewodowe sprzęgi korzystające z podczerwieni (podobnie jak sterowniki telewizorów) o szybkości 1.1 Mb/
sekunde oparte są na standardzie IrDA (Infrared Data) wymagających CPU czyli Centralna Jednostka
Przetwarzająca (Central Processing Unit) zwana jest też procesorem. W mniejszych komputerach zastępuje ją
mikroprocesor, integrujący kilka funkcji.
Adresowanie pamięci, czyli odnajdywanie miejsc, z których chcemy pobrać lub w które chcemy wpisać
poszczególne bajty, wymaga rozróżnienia wszystkich jej komórek. Gdyby szyna adresowa miała tylko 2
połączenia można by rozróżnić zaledwie 4 komórki pamięci nazywając je 00, 01, 10 i 11. Liczbę równoległych
połączeń w szynie adresowej nazywa się jej szerokością (używana jest też nazwa quot;magistralaquot; i quot;szerokość
magistraliquot;). Szerokość szyny równa 8 pozwala rozróżnić zaledwie 2 8 =256 komórek, ale szyna o szerokości 16
daje już 65536 czyli 64k możliwości. Mówi się również, że szyna jest 8 lub 16-bitowa.
Przestrzeń adresowa, czyli liczba rozróżnialnych komórek pamięci, rośnie wiec bardzo szybko wraz ze
wzrostem szerokości szyny adresów. W nowszych mikroprocesorach stosuje się szyny 20, 24, 32 a nawet 64-
bitowe. Jeśli mamy do dyspozycji 20 przewodów możemy nimi przesłać 1M różnych sygnałów, lub też wskazać
adresy jednego miliona (megabajta) komórek. Szyna 32-bitowa daje nam cztery tysiące razy większa przestrzeń
adresowa, czyli bezpośrednie adresowanie 4 miliardów (gigabajtów) komórek pamięci.
Układy I/O (Input/Output), czyli wejścia/wyjścia, potrzebne są do komunikacji procesora ze światem
zewnętrznym: ekranem, klawiatura, pamięcią zewnętrzną. Większe systemy komputerowe zawierają bardzo
skomplikowane układy wejścia/wyjścia, obsługujące wiele urządzeń zewnętrznych. Bardziej wymagające
urządzenia łączone są z CPU poprzez kontrolery. Kontroler stanowi łącze pośrednie pomiędzy CPU a dyskami i
dyskietkami, np. adapter graficzny to rodzaj kontrolera. Kanały bezpośredniego dostępu (DMA) pozwalają na
omijanie mikroprocesora przy transmisji danych z urządzeń zewnętrznych (np. dysków) do pamięci operacyjnej.
Komputery osobiste dysponują dwoma rodzajami standardowych portów zewnętrznych. Pierwszy z nich wysyła
kolejno bit po bicie. Można sobie wyobrazić szereg bitów przesyłanych przez taki port, stad nazwa port
szeregowy (serial port). Drugi rodzaj portu zewnętrznego to port równoległy (parallel port), zgodny ze
standardem Centronics, przesyłający jednocześnie 8 bitów.
Architektura komputera to po prostu wewnętrzna organizacja jego elementów. Najważniejsze elementy
systemu komputerowego mieszczą się w komputerach osobistych na jednej płycie a w większych komputerach w
jednej szafce i są zawsze podobne.
Komputer musi przyjąć dane wejściowe i program, dokonać na nich operacji przetwarzania, a następnie
wyprowadzić dane wyjściowe. Oprócz samego procesora potrzebne więc są układy do wprowadzenia i
wyprowadzenia danych oraz układ do przechowania danych.
Pamięć przechowuje program, dane, wyniki końcowe i cząstkowe.
http://sp12inf.xtp.pl/Informatyka/wen%EAtrzna.php 2008-09-25 21:31:41