2. Bor, periyodik tabloda B simgesi ile gösterilir.
3A grubunun ilk ve en hafif üyesidir.
Temel hal elektron konfigürasyonu 1s22s22p1 'dir.
Atom numarası 5 ve atom ağırlığı 10,81 g/mol
Metalle ametal arası yarı iletken özelliğe sahip bir
elementtir.
9. BORAKS DEKAHİDRAT : Tabiatta tinkal minarelleri olarak bulunur.
BORAKS PENTA HİDRAT: Mineral adı tinkalkonit olan pentahidrat
boraksın dehidrasyonuundan oluşan birikintiler halinde bulunur.
SUSUZ BORAKS: Kolay öğütülebilir kristal bir kütle olarak bulunur.
Boraks hidratın 600 -700 °C’de dehidrasyonu ile susuz boraks oluşur.
BORİK ASİT: Bor minerallerinin genel olarak sülfürik asit ile
asitlendirilmesiyle elde edilir.
BOR OKSİT: Ticari bor oksittir ve %1 oranında su içerir. Genellikle bor
oksitten uygun sıcaklıkta su kaybettirilerek elde edilir.
SODYUM PERBORAT: %33 B2O3 İçeren boraksın minerali kullanılarak
elde edilebilir.
15. Bor bileşikleri plastiklerde yanmayı önleyici
olarak giderek artan oranlarda kullanılmaktadır.
Bu amaç için kullanılan bor bileşiklerinin
başında çinko borat, baryum metaborat,
borfosfatlar ve amonyum fluoborat gelir.
16. • Bor mineralleri bitki örtüsünün gelişmesini artırmak veya
zararlı bitkilerin gelişimini önlemek, veya zararlı böcekleri
öldürmek maksadıyla kullanılmaktadır. Borun tarım ürünleri
üzerinde zıt yönlü etkisi vardır. Çok az miktarda bor bitkilerin
gelişmesine yardım eder
17. • Tekstil ve kumaşlar için, boraks ve borik asit faydalı alev
geciktiricilerdir. Fakat, suda çözünebildikleri için, yıkandıkları,
temizlendikleri veya havayla temas ettikleri zaman uygulama
sorunlu olabilmektedir. Ancak, bazı özel uygulamalarla bu
sorun çözülebilmektedir. Bunun yanısıra, kumaş boyalarını
koruduğu için kumaş boyalarında kullanılmaktadır. Kumaşlara
ekleme oranı ise ağırlıkça %10'dur.
18.
19. ALEV GECİKTİRİCİLER
• Yangın geciktiricilerde, özellikle alüminyum trihidrat (talebin %50'den fazlası bu ürünle
karşılamaktadır) ve magnezyum hidroksit (kullanımı artmaktadır) kullanılmaktadır. Bunların
dışında, yanmayı geciktirici maddelerin üretiminde, borların dışında, brom, klor, antimuan ve
fosfor da kullanılmaktadır. Son yıllarda ise bu ürünlerin kombinasyonları kullanılmaya
başlanmıştır.
20. YAKITLAR
• Sodyum borhidrür
güvenli bir hidrojen
taşıyıcısıdır. Sodyum
borhidürürün kimyasal
bağlarında hidrojen
mevcut olup ortamdaki
katalizör, hidrojeni açığa
çıkarmaktadır.
• Bor kimyasalları
özellikle füze yakıtı
olarak kullanılmaktadır.
Sodyum borhidrür, özel
uygulamalarda yakıt
katkı maddesi olarak
kullanılmaktadır.
21.
22.
23.
24.
25. TEMİZLEME
VE AĞARTMA
• Dünya bor tüketiminin yaklaşık %20’si sabun,
deterjan gibi temizlik ürünlerini üretimine
yöneliktir. Bu sanayide yararlanılan başlıca bor
özelikleri:
• Güçlü bir beyazlatıcıdır.
• Lekeleri çözer.
• pH’yı dengeler, suyu yumuşatır, yağları parçalar.
• Aktif oksijeni dengeler.
• Anti bakteriyeldir.
26.
27.
28.
29.
30. 2003 yılndan itibaren gerek Dünya ekonomisindeki
canlanmanın gerekse bazı bölgesel ekonomilerin güçlü
büyümesinin etkisiyle artış eğilimine girmiş olan bor
satışlarının bu eğilimi, yaşanan ekonomik krize bor
tüketiminin yoğun olduğu bazı ekonomilerde 2008 yılının
son yıllarında yaşanan talep daralmasına rağmen 2008
yılındada devam etmiştir. Doğru ürün karmasının pazara
sunulması sayesinde artan talepten mümkün olan en
yüksek seviyede faydalanılmış ve satışların miktar bazında
%10, tutr bazında %35 arttırılması sayesinde Eti Maden
2008 yılın da Dünya’nın en büyük bor tedarikçisi konumunu
südürmüştür.
34. 1. Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü bor sektör
raporu- 2008,2009
2. Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü bor faaliyet
raporu- 2008
3. Boron sunumu Özge MÜRVERT-2007
4. http:// www.boren.gov.tr/
5. http://www.etimaden.gov.tr
