ortodonci ligjerate per spostimin e dhembit

1. BIOMEKANIKA E SPOSTIMITBIOMEKANIKA E SPOSTIMIT
ORTODONTIK TË DHËMBITORTODONTIK TË DHËMBIT

2. APARATET ORTODONTIKEAPARATET ORTODONTIKE
Aparatet mobile
Aparatet fikse
Aparatet funksionale
Aparatet retencionale

3. VEÇORITË E FORCËSVEÇORITË E FORCËS
Forca është vektor që ka:
intenzitet
drejtim (në tri rrafshe)
kahje (raporti moment – forcë – q. rezistencës)
ritëm të zbatimit të veprimit të forcës

4. INTENZITETIINTENZITETI
 Forcë e aplikuar që transformohet në presion
 Forcë e butë biologjike – optimale (osteoblast –
osteoklast)
 Forcë e fortë – që shkakton hialinizim
 Intenziteti mvaret nga lloji i spostimit dhe i
dhëmbit që spostohet

5. DREJTIMIDREJTIMI
Në tri rrafshe:
Sagjital
Transverzal
Vertikal

6. KAHJA E VEPRIMITKAHJA E VEPRIMIT (RAPORTI MOMENT-FORCË)(RAPORTI MOMENT-FORCË)
- Korespondon me qendrën e rezistencës dhe drejtimin e veprimit- Korespondon me qendrën e rezistencës dhe drejtimin e veprimit
të forcës (qtë forcës (q. e rotacionit. e rotacionit))
- Qendra e rezistencës – mvaret nga numri i rrënjëve të dhëmbit- Qendra e rezistencës – mvaret nga numri i rrënjëve të dhëmbit
dhe është gjithmonëdhe është gjithmonë vetëm njëvetëm një
- Qendra e rotacionit – mvaret nga sistemi i forcave që veprojnë në- Qendra e rotacionit – mvaret nga sistemi i forcave që veprojnë në
dhëmbë dhe janëdhëmbë dhe janë të shumtatë shumta
-- NNëse vija e forcës së veprimit nuk kalon nëpër Qendrën eëse vija e forcës së veprimit nuk kalon nëpër Qendrën e
rezistencës – inklinimi i dhëmbit ndaj qendrës së rotacionitrezistencës – inklinimi i dhëmbit ndaj qendrës së rotacionit

7. RITMI I ZBATIMIT TË VEPRIMIT TË FORCËSRITMI I ZBATIMIT TË VEPRIMIT TË FORCËS
 forcë e kontinuar (e
vazhduar, e pandërprerë)
 forcë e diskontinuar (me
ndërprerje)
 forca intermitente
(periodike, e
herëpashershme)

8. Baza biologjikeBaza biologjike
Indet përgjegjëse për spostimin e dhëmbit:
 LPD
 Kocka alveolare
 Indet tjera

9. Histologjia e spostimit të dhëmbitHistologjia e spostimit të dhëmbit
Me forca optimale:
– Në anën e komprimimit
– Në anën e tensionit (tërheqjes)
– Remodelimi i strukturave

10. Me forca të mëdha:
- Resorbim i nënminuar
- Zonë e hialinizuar
- Nuk ka spostim

11. Teoritë e mekanizmit të spostimitTeoritë e mekanizmit të spostimit
ortodontik të dhëmbitortodontik të dhëmbit
Teoria klasike (komprimim, tërheqje), Schëartz, Reitan
Teoria e dinamikës së fluideve, Bien
Teoria piezo-elektrike

12. Fazat e spostimit ortodontik të dhëmbëveFazat e spostimit ortodontik të dhëmbëve
Faza iniciale e spostimit
Faza e ndalimit të spostimit
Faza e vonshme e spostimit

13. •Energjia mekanike përgjigje celulare
•Ndryshimet në LPD dhe kockë lirohen molekula
ekstracelulare mesengjerët e parë (hormone,
mediatorë lokal PG dhe neurotransmiter).
•Mesengjerët e parë receptorë mesengjerët e
dytë, (adenozin monofosfati ciklik - cAMP)
•Mesengjerët e dytë aktiviteti dhe shtimi i numrit
të osteoklasteve dhe osteoblasteve
Reakcionet biomekanike

14. Llojet e spostimit:
Lloji i lëvizjes Forca (gm/cm2))
Inklinimi 50-75
Lëvizja bodily 100-150
Torku 75-125
Rotimi 50-75
Ekstrudimi 50-75
Intrudimi 15-25

15. Inklinimi

16. Lëvizja bodily

17. Torku
Rotimi

18. Ekstrudimi
Intrudimi

19. Faktorët që ndikojnë në spostimFaktorët që ndikojnë në spostim
intenziteti i forcës
kohëzgjatja e veprimit të forcës
mënyra e spostimit të dhëmbit
lloji i dhëmbit që spostohet
mosha e pacientit

20. Efektet e dëmshme të veprimet të forcësEfektet e dëmshme të veprimet të forcës
sëmundjet parodontale
dhëmbja, lëkundja e dhëmbit
resorbimi i rrënjës
reagimi i pulpës

21. Mekanika eMekanika e sspostimit të dhëmbitpostimit të dhëmbit
 Forca
 Komprimimi, tërheqja
 Qendra e rezistencës
 Moment forcë
 Qendra e rotacionit
 Sistemi i forcave

22. Nga aspekti i vendit të aplikimNga aspekti i vendit të aplikimiit të forcëst të forcës
në dhëmbënë dhëmbë
Forcë e rëndomtë (e thjeshtë) – single
Forcë çifte, couple
Forcë e kombinuar (çifte dhe e rëndomtë)

23. Kontrolla e forcave reaktiveKontrolla e forcave reaktive -- ankorimiankorimi
 Intraorale
 Ekstraorale
 Të kombinuara
 Mikroimplante (TOMAS Pin)

24. Mirë u pafshim në semestrin veror