1999, 18-19 Kasım, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, “Türkiye’de Çevre Kirlenmesi Öncelikleri SEMPOZYUMU”, Sunulan Bildiri: “DOĞAL ÇEVRE KORUMA ÖNCELİKLİ BİR EYLEM ALANI : İSTANBUL KÜÇÜKÇEKMECE GÖLÜ”, (Yayınlanmıştır).
Kadıköy Belediyesi'nin başladığı "Kadıköy'ün Çeşmeleri Yenileniyor" restorasyon çalışmasının bir anlamda ön hazırlığı olan bu kitapta, Kadıköy ilçe sınırları dahilindeki çeşmelerin tarihini bulabilirsiniz.
CONFERENCE with Prof. Berna Alpagut; January 17th 2001, Municipality of ANTAKYA and Association of Archeaological Friends of Hatay; “Conservation of Historical Assets of Antakya”, “Conservation, Urban Design And Urban Planning Relationships In Historic Environs: Cases Ankara And Konya Some Proposals For Antakya”.
1999, 18-19 Kasım, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, “Türkiye’de Çevre Kirlenmesi Öncelikleri SEMPOZYUMU”, Sunulan Bildiri: “DOĞAL ÇEVRE KORUMA ÖNCELİKLİ BİR EYLEM ALANI : İSTANBUL KÜÇÜKÇEKMECE GÖLÜ”, (Yayınlanmıştır).
Kadıköy Belediyesi'nin başladığı "Kadıköy'ün Çeşmeleri Yenileniyor" restorasyon çalışmasının bir anlamda ön hazırlığı olan bu kitapta, Kadıköy ilçe sınırları dahilindeki çeşmelerin tarihini bulabilirsiniz.
CONFERENCE with Prof. Berna Alpagut; January 17th 2001, Municipality of ANTAKYA and Association of Archeaological Friends of Hatay; “Conservation of Historical Assets of Antakya”, “Conservation, Urban Design And Urban Planning Relationships In Historic Environs: Cases Ankara And Konya Some Proposals For Antakya”.
2. Bu Projeyi Neden (Niçin)Yapıyoruz?
• Sivas’ın jeolojik ve jeomorfolojik yapısından faydalanarak Sıcak
Çermik’e Denizli ilinde bulunan Pamukkale’ye benzer ‘Altınkale’
dokusunu hazırlamak için,
• Pamukkale’deki gibi görsel zenginliklerden yoksun olan
kaplıcalarımızdan Sıcak Çermik’in, en iyi termal sulardan birine sahip
olduğu halde görsel güzelliği barındırmadığı ve kapalı alanda hoş koku
vermediği için,
• Çermikte boşa akan fazla sular olduğu için,
• İlin turizm potansiyelini (Kaplıca-Jeoturizm) harekete geçirmek için,
• İl ekonomisini canlandırmak için,
• Termal kentte kültür gezilerinin düzenlenmesini sağlamak için,
• Yerli ve yabancı ziyaretçiler ile yatırımcıları kente çekmek için,
• İstihdama katkı sağlamak için,
• Başkent yolundan görülebilen mükemmel bir eser ortaya koymak için…
• En az maliyetle en güzel ve en verimli eseri ortaya koymak için…
3. Bu Projeyi Nasıl Hayata
Geçireceğiz?
Kaplıcanın boşa akan sularını ‘Tepe
Çermik’ adı verilen kısımdan basamak
basamak havuzlar yaparak suların bu
alanlarda birikmesini ve içerisindeki
limonitli (demirli) travertenlerin çökelerek
alanı kaplamasını sağlamak.
4. Proje İçin Düşünülen Alan (Mekan) Neresidir?
• Sıcak Çermik Kaplıcası,
• Sivas-Ankara karayolu 30. km’de yer alır.
(Ana yol üzerinden rahatlıkla görülür)
• Kaplıca içerisinde batıda yer alan ve Tepe
Çermiği adı verilen alanda bu proje
düşünülmektedir.
• Alan, yeni yapılan kapalı havuzun üst
kısmındadır.
6. Tepe Çermik Zirvesinden Sıcak Çermik Görünümü
(Kaplıcadaki mevcut 3 kuyunun 2’si görülmektedir)
7. 1996 yılında açılan ve 60 lt/sn
debisi olan Tepe Çermiğin bittiği
noktadaki diğer artezyen kuyu (2)…
8. Kısa bir sürede oluşan mükemmel
görüntüler…(3-5 yıl)
Sivas’ın boşa akan termal mineralli
suları ve doğada bıraktığı izleri…
9. Projede Zaman Sınırı Var mı?
Proje Kim ve Kimlerle Nasıl Yapılabilir?
• “Altınkale” adını düşündüğümüz projenin gerçekleşmesi için ilgili
kurumlar (Sivas Belediyesi, Kalın Belediyesi, MTA, İl Özel İdaresi)
görev dağılımı yapabilir. Yapılacak çalışma 1 yaz sezonu kadar kısa
sürede tamamlanabilir. Alanda iş makineleri ile basamak havuzlar
oluşturulup tepenin hemen altındaki boşa akan suların pompa yada
farklı tekniklerle tepe çermiğe pompalanması sağlanmalıdır.
Zirveden püskürtülerek yada normal şekilde aşağıya doğru salınan
sular zamanla farklı desenlerde Pamukkale’ye benzer Altınkale
oluşumunu gerçekleştirecektir. Su taksimatı kontrollü ve düzgün
yapıldığı takdirde alanın birkaç haftada renk değişimi, birkaç ayda
yerleşme ve oluşumların başladığı, birkaç yılda ise altın sarısı
renkteki limonitli travertenlerin alanı kapladığı ve alanı işgal ettiği
görülecektir. Boşa akan suların basamaklarda yaptığı ilginç tasarım
ve dekorlar bir süre sonra muhteşem bir güzelliği ortaya
çıkaracaktır. Araştırmalarım neticesinde İlk yıllarda yalnızca göze
hitap eden görselliğin ortaya çıkacağı ve sonraki yıllarda da
havuzlara girmenin mümkün olabileceği söylenmektedir.
10. PAMUKKALE
• Pamukkale de bulunan termal su kaynaktan çıktıktan
sonra, 320m uzunluğunda bir kanal ile teras tipi
travertenlerin bulunduğu yere gelmektedir. Buradan, 60-
70 metrelik kısmı çökelmenin olduğu traverten
katkatlarına dökülmekte ve ortalama 240-300m. yol kat
etmektedir. Kaynaktan çıkan 35.6 °C sıcaklığında, 6,02
pH değerindeki suyun içinde yüksek miktarda kalsiyum
bikarbonat bulunur. Suyun havadaki oksijen ile olan
teması sırasında karbondioksit uçarak, kalsiyum
karbonat çökelmekte ve traverten oluşumuna sebep
olmaktadır. Çökelti ilk etapta jel halindedir. Pamukkale
çeşitli hastalıkların tedavisine cevap vermektedir.
• Son yıllarda Pamukkale doğal güzelliğini yitirme
tehlikesiyle karşı karşıyadır.
11. ALTINKALE (SICAK ÇERMİK)
• 48 santigrat derecenin üzerinde ısıya sahip olan kaplıca
suyunun kimyasal karakteristiği; kalsiyum, magnezyum-
sodyum, sülfat, hidrokarbonat ve karbonat klorürlü sudur.
Sadece MTA 4 nolu kuyudan 100 lt/sn. kullanılabilir debi
ile Türkiye’nin önemli debisine sahip termal kaynak, 6,8
pH değerine sahiptir.
• Altın sarısı rengi veren demirli bu sular çeşitli hastalıklara
iyi gelmektedir.
• Travertenlerdeki özel morfolojik yapılar ve tektonik
unsurlar (kırıklar, faylar) yörenin bir “Açık Hava Jeoloji
Müzesi olarak değerlendirilmesini mümkün kılmaktadır.
Bu yöre önemli bir jeopark alanı olarak da göze
çarpmaktadır.
12. Projenin Tahmini Maliyeti Nedir?
• “Altınkale” Projesi’nde işçilik, iş makinesi
giderleri, hafriyat, boru, pompa,
ışıklandırma, çevre düzeni ve seyir
terasları gibi ana giderler göze
çarpmaktadır. Projenin tahmini bütçesi
ortalama 250.000,00 TL olarak
düşünülmektedir.
13. Alanın zamanla jeopark olarak da kullanılabileceğini
söyleyebiliriz. Yapılacak çalışmalarla semer, külah ve
kazan tipi traverten görüntüler oluşturulabilir. Buralarda gezi
alanları yapılarak doğal jeolojik oluşumların gözlemlenmesi
de sağlanabilir.
14. Ülkemizde yalnızca “Karahayit” de
buna benzer bir görüntü mevcuttur ve
Pamukkale gibi bu termal alanın da çok
sayıda ziyaretçisi vardır.
Sivas, bu pastadan payını almalıdır.
15. “Altınkale” Projesi gerçekleştirildiği takdirde
rantabl bir çalışma olacaktır. Çünkü suyun
debisi yüksek ve alanın altyapısı hazırdır.
Buradaki oluşumu incelemeye gelecek olan
pek çok bilim adamının yanı sıra ortaya
koyacağı görselliği de pek çok yerli ve
yabancı ziyaretçi görmek isteyecektir. Ayrıca
pek çok spor kulübü, siyasi parti ve iş
dünyası da kaplıcayı kamp alanı olarak
seçecektir. Uygulaması çok basit, en az
kaynakla en fazla getiri sağlamak amaçlı
düşünülen bu çalışmanın şehre getirisi de
büyük olacaktır.
16. Termal Kentte Kültür Gezisi
• Sivas kaplıcalar diyarıdır. Balıklı Kaplıca dünyaca ünlü bir sağlık
merkezi olmuş çok sayıda yabancı misafiri ağırlar hale gelmiştir.
Diğer yandan Sıcak Çermik ise Türkiye’de 30 adet birinci öncelikli
kaplıca arasında 6. sırada kendine yer bulmuştur.
• Kültür Turizmi de ilimizde çok iyi noktadadır. Divriği Ulu Camii ve
Darüşşifası UNESCO’nun insanlık mirası kapsamına aldığı
Türkiye’deki 9 eserden biridir.
• Kısaca Sivas’ımız, Kültür Turizmi ve Termal Turizm açısından
ülkemizin en önemli ilk 10 ili arasında bulunmaktadır.
• Bu proje, kaplıcamızda görselliği ön plana çıkaracaktır. Böylece ilgi
uyandıracak, kente gelen ziyaretçiler yıllardır kültür turizmi için
verilen uğraşlara da cevap verecek, termal kentte kültür turizmi
heyecanını başlatacaktır. “Altınkale” her mevsim farklı görüntüleri ile
de insanları büyüleyecektir.
17. Sıcak Çermik’te Sağlık Hizmetleri
(Cumhuriyet Üniversitesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Merkezi)
18. ÖNERİ 1:
Kaplıca’da boşa akan sular mutlaka
değerlendirilmelidir!
• Sıcak Çermik’te çok sayıda boşa akan su mevcuttur.
Bunların döküldüğü yer ise Yıldız Irmağı’dır. Amaç, boşa
akan sulardan faydalanmak olmalıdır. Yıldız Irmağına
kadar geçen güzergahta uygun yerlere yine basamak
havuzlar oluşturulup, bu sular tarihi Yıldız Köprüsü ile
buluşturulabilir, ırmak kenarlarına da rekreasyon alanları
(su değirmenleri, olta balıkçılığı için yerler, seyir terasları,
kamelyalar, gezi alanları, cafeler vb.) yapılabilir. Böylece
termal turizm; eko turizm (Yıldız Irmağı) ve kültür turizmi
(Yıldız Köprüsü) ile buluşmuş olacaktır.
19. ÖNERİ 2:
• Kaplıcaya yeni yürüyüş ve trekking
alanları yapılması, meyve ve sebze
bahçeleri oluşturulması (seralarda dahil),
yakın köylerden taze gıdaların bölgede
satışının sağlanması, kil ocaklarından saç
ve vücut kürü uygulanması (spa)
sağlanabilir.
20. SON SÖZ
Ben bir jeolog değilim ancak böyle bir fikir ile “Fikrimi kapıp geldim”.
Facebook’ta projemi 2000’e yakın insanın beğenmesi ve 200’e yakın
kişinin paylaşması ayrıca 150’ye yakın %99’luk olumlu yorumların
yapılması beni mutlu etmiştir.
Böylece Altınkale Projesi ile ilgili bir kamuoyu oluşmuştur.
Proje de ben son sözü bu konuda doktorasını yapan ve bana zaman
ayırarak bilgilerini paylaşan Jeoloji Yüksek Mühendisi ve MTA 1.
Bölge Müdürü Dr. Emrah AYAZ Beye bırakıyorum.
Beni dinlediğiniz için teşekkür ederim….