The Power of Sharing Linked Data: Bibliothekartag 2014Richard Wallis
The document discusses OCLC's efforts to share library data as linked open data on the web. It describes OCLC releasing WorldCat data including 311 million records as linked data, using schemas like Schema.org and linking to other sources like VIAF. It also discusses the release of 197 million linked data work descriptions from WorldCat in April 2014. The goal is to make library data part of the web by giving search engines and users what they want, like structured data at web scale with identifiers and links.
BetweenCreation is an art social network and marketplace that aims to address the limited diffusion of artworks and lack of knowledge about art movements in different places. It allows artists to publish their latest works and events, sell their pieces with low commissions, and connect with art lovers worldwide to expand their audiences. The platform also helps art lovers discover new artists and events near them or around the world through an integrated social network and mobile apps.
Dokumen ini membahas tentang sosialisasi Kurikulum Tingkat Satuan Pendidikan (KTSP) yang mencakup pengertian KTSP, landasan hukum dan acuan operasional penyusunan KTSP, komponen-komponen KTSP, dan isi/muatan KTSP.
Waves of Innovation: Signposts to a new web of informationRichard Wallis
The document discusses emerging technologies and trends that will shape the future of information, including cloud computing, linked open data, and a more open and connected web. It notes that technologies can help break down data silos and enable new types of collaboration and innovation across different domains like libraries, academia, and government. The presentation signs that these technologies may point to a more open sharing of data and knowledge online.
A empresa de tecnologia anunciou um novo smartphone com câmera avançada, tela grande e bateria de longa duração por um preço acessível. O aparelho tem como objetivo atrair mais consumidores para a marca e aumentar sua participação no competitivo mercado de smartphones.
The Power of Sharing Linked Data: Bibliothekartag 2014Richard Wallis
The document discusses OCLC's efforts to share library data as linked open data on the web. It describes OCLC releasing WorldCat data including 311 million records as linked data, using schemas like Schema.org and linking to other sources like VIAF. It also discusses the release of 197 million linked data work descriptions from WorldCat in April 2014. The goal is to make library data part of the web by giving search engines and users what they want, like structured data at web scale with identifiers and links.
BetweenCreation is an art social network and marketplace that aims to address the limited diffusion of artworks and lack of knowledge about art movements in different places. It allows artists to publish their latest works and events, sell their pieces with low commissions, and connect with art lovers worldwide to expand their audiences. The platform also helps art lovers discover new artists and events near them or around the world through an integrated social network and mobile apps.
Dokumen ini membahas tentang sosialisasi Kurikulum Tingkat Satuan Pendidikan (KTSP) yang mencakup pengertian KTSP, landasan hukum dan acuan operasional penyusunan KTSP, komponen-komponen KTSP, dan isi/muatan KTSP.
Waves of Innovation: Signposts to a new web of informationRichard Wallis
The document discusses emerging technologies and trends that will shape the future of information, including cloud computing, linked open data, and a more open and connected web. It notes that technologies can help break down data silos and enable new types of collaboration and innovation across different domains like libraries, academia, and government. The presentation signs that these technologies may point to a more open sharing of data and knowledge online.
A empresa de tecnologia anunciou um novo smartphone com câmera avançada, tela grande e bateria de longa duração por um preço acessível. O aparelho tem como objetivo atrair mais consumidores para a marca e aumentar sua participação no competitivo mercado de smartphones.
Este documento describe cuatro tipos de estiramientos para el cuello: 1) movimiento afirmativo, donde se inclina la cabeza hacia adelante y hacia atrás; 2) movimiento negativo, donde se gira la cabeza hacia la derecha e izquierda; 3) movimientos laterales, donde se deja caer la cabeza hacia los lados; y 4) giro del cuello, donde se gira y estira el cuello en diferentes direcciones. Se enfatiza realizar los movimientos suavemente y respirando de forma relajada.
Este documento resume la regulación constitucional y legal en materia de igualdad entre mujeres y hombres en España. Explica que la Constitución Española prohíbe la discriminación por sexo y obliga a los poderes públicos a promover la igualdad real. También analiza cómo leyes laborales como el Estatuto de los Trabajadores y la Ley de Igualdad han incorporado el principio de igualdad y han sido modificadas para adecuarse a este principio. Por último, menciona convenios y normativas como el Código de Trabajo de la OIT que han
Este documento presenta una guía para delegadas y delegados sindicales sobre el seguimiento y evaluación de los planes de igualdad en las empresas. Explica la importancia de realizar una evaluación rigurosa para medir el impacto de las medidas implementadas y mejorar los planes. Además, detalla los tipos de evaluación (inicial, intermedia y final), cómo diseñarla e identificar los indicadores clave desagregados por sexo. El objetivo final es comprobar el grado de cumplimiento de los objetivos y tomar decisiones para fomentar aún más la igualdad en el
Este documento ofrece orientación sobre los planes de igualdad en las empresas y administraciones públicas. Explica que un plan de igualdad debe contener objetivos concretos, medidas y acciones para alcanzarlos, y un sistema de seguimiento y evaluación. Además, destaca que los planes afectan a toda la plantilla y deben negociarse entre la dirección y los sindicatos. El documento también resalta los beneficios de los planes para las empresas desde una perspectiva económica y legal.
Este documento proporciona información sobre los planes de igualdad en las empresas. Explica que los planes de igualdad son un conjunto de medidas adoptadas tras un diagnóstico para lograr la igualdad entre mujeres y hombres. Detalla las obligaciones de las empresas en función de su tamaño y si tienen convenio colectivo propio. Además, presenta las diferentes secciones que componen la guía, como los pasos para la negociación de un plan de igualdad y ejemplos de análisis de datos y propuestas para diferentes áreas.
Este capítulo establece que el objeto de la Ley Orgánica 3/2007 es hacer efectivo el derecho de igualdad de trato y oportunidades entre mujeres y hombres, eliminando cualquier forma de discriminación contra la mujer. La Ley busca lograr la igualdad real entre mujeres y hombres en todos los ámbitos de la vida, incluyendo los políticos, civiles, laborales, económicos, sociales y culturales.
Este documento resume la Ley Orgánica 3/2007 para la Igualdad Efectiva de Mujeres y Hombres en España. La ley tiene como objetivo eliminar la discriminación contra la mujer y lograr la igualdad de trato y oportunidades entre mujeres y hombres en todos los ámbitos de la vida. Establece principios de actuación para los poderes públicos y derechos y deberes para personas e instituciones públicas y privadas. Además, incluye medidas para eliminar la discriminación por sexo en los sectores público y privado. El ámbito de aplicación de la
Este documento presenta una guía sindical sobre los derechos laborales relacionados con la conciliación y corresponsabilidad contenidos en la legislación española. Explica los derechos a permiso de maternidad, paternidad y reducción de jornada, así como prestaciones de seguridad social asociadas. El objetivo es informar a representantes sindicales sobre estos temas para garantizar que trabajadores ejerzan sus derechos y promover la igualdad entre mujeres y hombres.
Este documento describe las actividades y responsabilidades de los profesores universitarios en la UPV/EHU, incluyendo cómo llegar a ser profesor, sus derechos y obligaciones, la docencia, investigación y gestión. Explica los diferentes tipos de contratos, dependencias organizativas, procesos de docencia como planificación, ejecución y evaluación, así como consejos para la investigación e implicación en la gestión universitaria.
Este documento resume la evolución de las mujeres en el mercado laboral en España desde la Edad Media hasta la actualidad. Explica que aunque las mujeres siempre han trabajado, su trabajo era invisible e informal. Con la industrialización y las guerras mundiales, más mujeres comenzaron a trabajar formalmente, aunque enfrentaban discriminación y brechas salariales. Recientemente se han hecho progresos hacia la igualdad de género en el lugar de trabajo, pero todavía queda trabajo por hacer.
El documento describe las tareas requeridas para completar un curso, incluyendo rellenar formularios de registro, elaborar ejercicios y exámenes sobre varios temas, crear un video sobre uno de los temas, y realizar una investigación con presentación sobre la normativa y jurisprudencia de la UE para cada tema.
El documento describe 5 tareas relacionadas con la capacitación en género y derechos laborales. Estas incluyen completar formularios de registro individual y de grupo, analizar convenios colectivos desde una perspectiva de género, desarrollar exámenes tipo test sobre los temas cubiertos, crear un video sobre uno de los temas del programa, e investigar la normativa y jurisprudencia sobre género en países de la Unión Europea.
Este documento describe los componentes de una evaluación escrita. La nota final se compone de ejercicios correctamente respondidos, tareas entregadas a tiempo y asistencia a clase, con penalizaciones por faltas o respuestas incorrectas. Los ejercicios representan el 30% de la calificación total.
El documento proporciona instrucciones para crear un "cheque mágico" mediante el cual una persona puede visualizarse a sí misma recibiendo dinero u obtener lo que desea a través de la gratitud y la creencia. Indica imprimir un cheque en blanco, llenarlo con la fecha, el nombre y la cantidad deseada, y guardarlo en un lugar visible para verlo a diario agradeciendo como si ya se hubiera recibido.
El documento habla sobre los desafíos que enfrentan las pequeñas empresas en la actualidad. Explica que la pandemia ha afectado negativamente a muchas pequeñas empresas y que necesitan apoyo gubernamental para sobrevivir y seguir creando puestos de trabajo. Finalmente, propone algunas medidas como subsidios salariales y préstamos a bajo interés que podrían ayudar a las pequeñas empresas a superar estos tiempos difíciles.
Este documento presenta la guía docente de la asignatura "Derecho de la Seguridad Social II" impartida en la Universidad del País Vasco. La asignatura estudia las prestaciones del sistema de seguridad social como continuación de un curso anterior. Se divide en 9 temas como incapacidad permanente, jubilación, desempleo y prestaciones no contributivas. La metodología incluye clases magistrales y trabajos prácticos. La evaluación considera exámenes escritos y participación en clase.
Este documento describe una asignatura de Derecho de la Seguridad Social impartida en la Universidad del País Vasco. La asignatura estudia el sistema de seguridad social español, incluyendo su evolución, estructura, gestión y prestaciones. El temario cubre temas como la financiación del sistema, las prestaciones contributivas y no contributivas, y contingencias como la asistencia sanitaria, incapacidad temporal y maternidad/paternidad. La metodología incluye clases magistrales, seminarios, exámenes escritos y trabajos en grupo
Este documento presenta la guía docente de la asignatura "Planes de Igualdad y Negociación Colectiva" impartida en la Escuela Universitaria de Relaciones Laborales. La asignatura analiza los planes de igualdad como instrumento para promover la igualdad entre mujeres y hombres en el ámbito laboral. El temario incluye conceptos sobre discriminación y acción positiva, el marco jurídico de referencia, y los mecanismos institucionales para garantizar el cumplimiento de los planes de igualdad. La metodología docente combina clases magistrales con
2. desempleo...practica laboral y ss. vol.4 pp.209 299planesdeigualdad
El documento habla sobre los desafíos que enfrentan las pequeñas empresas en la actualidad. Menciona que la pandemia ha afectado negativamente a muchas pequeñas empresas y que necesitan apoyo gubernamental para sobrevivir y recuperarse. También señala que las pequeñas empresas son esenciales para la economía y el empleo.
Este documento describe cuatro tipos de estiramientos para el cuello: 1) movimiento afirmativo, donde se inclina la cabeza hacia adelante y hacia atrás; 2) movimiento negativo, donde se gira la cabeza hacia la derecha e izquierda; 3) movimientos laterales, donde se deja caer la cabeza hacia los lados; y 4) giro del cuello, donde se gira y estira el cuello en diferentes direcciones. Se enfatiza realizar los movimientos suavemente y respirando de forma relajada.
Este documento resume la regulación constitucional y legal en materia de igualdad entre mujeres y hombres en España. Explica que la Constitución Española prohíbe la discriminación por sexo y obliga a los poderes públicos a promover la igualdad real. También analiza cómo leyes laborales como el Estatuto de los Trabajadores y la Ley de Igualdad han incorporado el principio de igualdad y han sido modificadas para adecuarse a este principio. Por último, menciona convenios y normativas como el Código de Trabajo de la OIT que han
Este documento presenta una guía para delegadas y delegados sindicales sobre el seguimiento y evaluación de los planes de igualdad en las empresas. Explica la importancia de realizar una evaluación rigurosa para medir el impacto de las medidas implementadas y mejorar los planes. Además, detalla los tipos de evaluación (inicial, intermedia y final), cómo diseñarla e identificar los indicadores clave desagregados por sexo. El objetivo final es comprobar el grado de cumplimiento de los objetivos y tomar decisiones para fomentar aún más la igualdad en el
Este documento ofrece orientación sobre los planes de igualdad en las empresas y administraciones públicas. Explica que un plan de igualdad debe contener objetivos concretos, medidas y acciones para alcanzarlos, y un sistema de seguimiento y evaluación. Además, destaca que los planes afectan a toda la plantilla y deben negociarse entre la dirección y los sindicatos. El documento también resalta los beneficios de los planes para las empresas desde una perspectiva económica y legal.
Este documento proporciona información sobre los planes de igualdad en las empresas. Explica que los planes de igualdad son un conjunto de medidas adoptadas tras un diagnóstico para lograr la igualdad entre mujeres y hombres. Detalla las obligaciones de las empresas en función de su tamaño y si tienen convenio colectivo propio. Además, presenta las diferentes secciones que componen la guía, como los pasos para la negociación de un plan de igualdad y ejemplos de análisis de datos y propuestas para diferentes áreas.
Este capítulo establece que el objeto de la Ley Orgánica 3/2007 es hacer efectivo el derecho de igualdad de trato y oportunidades entre mujeres y hombres, eliminando cualquier forma de discriminación contra la mujer. La Ley busca lograr la igualdad real entre mujeres y hombres en todos los ámbitos de la vida, incluyendo los políticos, civiles, laborales, económicos, sociales y culturales.
Este documento resume la Ley Orgánica 3/2007 para la Igualdad Efectiva de Mujeres y Hombres en España. La ley tiene como objetivo eliminar la discriminación contra la mujer y lograr la igualdad de trato y oportunidades entre mujeres y hombres en todos los ámbitos de la vida. Establece principios de actuación para los poderes públicos y derechos y deberes para personas e instituciones públicas y privadas. Además, incluye medidas para eliminar la discriminación por sexo en los sectores público y privado. El ámbito de aplicación de la
Este documento presenta una guía sindical sobre los derechos laborales relacionados con la conciliación y corresponsabilidad contenidos en la legislación española. Explica los derechos a permiso de maternidad, paternidad y reducción de jornada, así como prestaciones de seguridad social asociadas. El objetivo es informar a representantes sindicales sobre estos temas para garantizar que trabajadores ejerzan sus derechos y promover la igualdad entre mujeres y hombres.
Este documento describe las actividades y responsabilidades de los profesores universitarios en la UPV/EHU, incluyendo cómo llegar a ser profesor, sus derechos y obligaciones, la docencia, investigación y gestión. Explica los diferentes tipos de contratos, dependencias organizativas, procesos de docencia como planificación, ejecución y evaluación, así como consejos para la investigación e implicación en la gestión universitaria.
Este documento resume la evolución de las mujeres en el mercado laboral en España desde la Edad Media hasta la actualidad. Explica que aunque las mujeres siempre han trabajado, su trabajo era invisible e informal. Con la industrialización y las guerras mundiales, más mujeres comenzaron a trabajar formalmente, aunque enfrentaban discriminación y brechas salariales. Recientemente se han hecho progresos hacia la igualdad de género en el lugar de trabajo, pero todavía queda trabajo por hacer.
El documento describe las tareas requeridas para completar un curso, incluyendo rellenar formularios de registro, elaborar ejercicios y exámenes sobre varios temas, crear un video sobre uno de los temas, y realizar una investigación con presentación sobre la normativa y jurisprudencia de la UE para cada tema.
El documento describe 5 tareas relacionadas con la capacitación en género y derechos laborales. Estas incluyen completar formularios de registro individual y de grupo, analizar convenios colectivos desde una perspectiva de género, desarrollar exámenes tipo test sobre los temas cubiertos, crear un video sobre uno de los temas del programa, e investigar la normativa y jurisprudencia sobre género en países de la Unión Europea.
Este documento describe los componentes de una evaluación escrita. La nota final se compone de ejercicios correctamente respondidos, tareas entregadas a tiempo y asistencia a clase, con penalizaciones por faltas o respuestas incorrectas. Los ejercicios representan el 30% de la calificación total.
El documento proporciona instrucciones para crear un "cheque mágico" mediante el cual una persona puede visualizarse a sí misma recibiendo dinero u obtener lo que desea a través de la gratitud y la creencia. Indica imprimir un cheque en blanco, llenarlo con la fecha, el nombre y la cantidad deseada, y guardarlo en un lugar visible para verlo a diario agradeciendo como si ya se hubiera recibido.
El documento habla sobre los desafíos que enfrentan las pequeñas empresas en la actualidad. Explica que la pandemia ha afectado negativamente a muchas pequeñas empresas y que necesitan apoyo gubernamental para sobrevivir y seguir creando puestos de trabajo. Finalmente, propone algunas medidas como subsidios salariales y préstamos a bajo interés que podrían ayudar a las pequeñas empresas a superar estos tiempos difíciles.
Este documento presenta la guía docente de la asignatura "Derecho de la Seguridad Social II" impartida en la Universidad del País Vasco. La asignatura estudia las prestaciones del sistema de seguridad social como continuación de un curso anterior. Se divide en 9 temas como incapacidad permanente, jubilación, desempleo y prestaciones no contributivas. La metodología incluye clases magistrales y trabajos prácticos. La evaluación considera exámenes escritos y participación en clase.
Este documento describe una asignatura de Derecho de la Seguridad Social impartida en la Universidad del País Vasco. La asignatura estudia el sistema de seguridad social español, incluyendo su evolución, estructura, gestión y prestaciones. El temario cubre temas como la financiación del sistema, las prestaciones contributivas y no contributivas, y contingencias como la asistencia sanitaria, incapacidad temporal y maternidad/paternidad. La metodología incluye clases magistrales, seminarios, exámenes escritos y trabajos en grupo
Este documento presenta la guía docente de la asignatura "Planes de Igualdad y Negociación Colectiva" impartida en la Escuela Universitaria de Relaciones Laborales. La asignatura analiza los planes de igualdad como instrumento para promover la igualdad entre mujeres y hombres en el ámbito laboral. El temario incluye conceptos sobre discriminación y acción positiva, el marco jurídico de referencia, y los mecanismos institucionales para garantizar el cumplimiento de los planes de igualdad. La metodología docente combina clases magistrales con
2. desempleo...practica laboral y ss. vol.4 pp.209 299planesdeigualdad
El documento habla sobre los desafíos que enfrentan las pequeñas empresas en la actualidad. Menciona que la pandemia ha afectado negativamente a muchas pequeñas empresas y que necesitan apoyo gubernamental para sobrevivir y recuperarse. También señala que las pequeñas empresas son esenciales para la economía y el empleo.
2. K
Kontzeptua
Mailak
Prestazioak
K
' K
K
K
K
K
' /yKd ^hE ZZhEd
K^ ^hE 'hEd E ^ ZdK
Z h/
Regulación de la prestación
Gestión. Procedimiento.
K ' K
2
3. K
' K
K
W
W
K
:
K
W
/
/
K
K
^h 'hd/d E
' /yKd ^hE ZZhEd
3
4. E /^dZ/Wh K ' /yKd ^hE WZK^/KE
K^ ^hE 'hEd E ^ ZdK
K
K '
' K
K
K
K
K
/
/
K
K
^h 'hd/d E
' /yKd ^hE ZZhEd
E /^dZ/Wh K ' /yKd ^hE WZK^/KE
K^ ^hE 'hEd E ^ ZdK
4
5. K
Z
' W
K ' K
K
K
K
/
/
K
K
^h 'hd/d E
' /yKd ^hE ZZhEd
E /^dZ/Wh K ' /yKd ^hE WZK^/KE
K^ ^hE 'hEd E ^ ZdK
K
Z
' W
5
8. 1 Erregimen Orokorra
1.1 KONTZEPTUA
• Agindutako tratamendua jaso eta medikuaren alta hartu ondoren, bere lanerako
gaitasuna murriztu edo baliogabetzen duten murrizketa anatomiko eta funtzional
larri, zehaztapen objektiboko eta ia behin betikoak dituen langileari bizitza guztirako
ematen zaion Ezintasun Iraunkorreko (EI) egoera da. Kalifikazio hori ez du
eragotziko ezinduak lan egiteko gaitasuna berreskuratzeak, aukera hori aurreikusterik
ez dagoenean edo epe luzean denean.
Hark dituen muga anatomikoek edo funtzionalek, interesduna Gizarte Segurantzaren
afiliazioaren datan, ez dute EI egoera onartzea eragotziko, ezinduei dagokienean eta,
afiliazioa egin ondoren, murrizketa horiek larriagotu direnean, berez edo hainbat lesio
edo gaixotasun berri gehitzen zaienean, interesdunak afiliatu zenean zuen lan egiteko
gaitasuna murriztu edo deuseztu denean.
Ez da beharrezkoa izango alta medikua EI baloratzeko behin betiko ondorioak
dituenean.
• EI gisa tratatuko da, baita ere, kalifikatuko den mailan, Aldi Bateko Ezintasun (ABI)
egoera haren gehienezko iraupenean zehar, tratamendu medikua behar izanez gero
lanean berriz hasteko langilearen osasuna hobetzeko asmoarekin, interesdunaren
egoera klinikoa dela eta sailkapen hori atzeratzea komenigarria denean (ezingo dira
adierazitako ABE hori hasi eta hurrengo 24 hileak gainditu). Kasu horretan, ezingo da
EI egoeran sartu hari dagokion kalifikazioa bidezkoa izan arte.
8
9. • EI aldi baterako ezintasun egoeraren ondorioz izan daiteke, ABE horren babesa ez
dutenetan ezik, bai hark estaltzen duen alta moduko egoera batean dagoelako, bai
egoera berean dauden besteen konturako lanean dauden langileen bezalako egoeran
daudelako edo altarik gabeko ABE egoeran sartzera doazenean.
1.2 MAILAK
• Ezintasun iraunkor partziala ohiko lanbiderako:
Totalaren gradura iritsi gabe, langileari lanbidean funtsezko jarduerak egitea erabat
eragozten ez diona, ohiko eraginkortasunaren %33 baino gutxiagoko ezintasuna eragiten
diona.
• Ezintasun iraunkor osoa ohiko lanbiderako.
Langilea bere ohiko lanbidean funtsezko jarduerak edo guztiak egitea ezintzen duena, beti
ere beste lanbideren bat egin dezakeelarik.
• Erabateko ezintasun iraunkorra lan guztietarako:
Lanbide orotarako ezgaitzat hartzen da langilea.
• Ezgaitasun handia:
Anatomia edo funtzio galeren eraginezko ezintasun iraunkorra. Beste pertsona baten
laguntza behar da bizitzako jarduera oinarrizkoenak egiteko, hala nola, janzteko, mugitzeko,
jateko edo antzeko gauzetarako.
Ezintasun iraunkorraren gradu horietako bakoitzak eskubidea emango du, kasuak kasu,
ezintasun iraunkorreko laguntza ekonomikoa jasotzera.
9
10. 1.3 PRESTAZIOAK
Ezgaitasun iraunkorra sailkatzen den maila bakoitzak dagokion sari ekonomikoa sortzen
du.
1.3.1 Ezintasun iraunkor partziala.
Erabateko mailara iritsi gabe, langileari lanbidean funtsezko jarduerak egitea erabat
eragozten ez diona, ohiko eraginkortasunaren %33 baino gutxiagoko ezintasuna eragiten
diona.
• Onuradunak / baldintzak
• Altaren pareko egoerak
• Gertaera eragilea / Ondorio ekonomikoak
• Zenbatekoa / Ordainketa
• Bateragarritasunak
• Kudeaketa /Ordainketa
• Eskaerak
• Oinarrizko araudia
1.3.1.1 Onuradunak / baldintzak
Ezintasun iraunkor partzialeko egoeran diren Erregimen Orokorreko langileak, edozein
delarik ere eragin duen kontingentzia, betiere ondokobaldintzak betetzen badituzte:
10
11. • Egintza-eragilearen datan 65 urte baino gutxiago izatea, Sistemaren kontribuzio
mailako erretiroko pentsioa jasotzeko eskatutako baldintzak ez betetzea, eta betiere
ezintasuna kontingentzia arruntek eragindakoa izatea.
• Afiliatuta eta alta edo altaren pareko egoeran izatea.
Ezintasuna lan-istripuak edo laneko gaixotasunak eragindakoa bada, langileak
eskubide osoko afiliatu eta altan hartuko dira, nahiz eta enpresariak bere betebeharrak
bete ez.
Alta bereziko egoeratzat joko dira legezko greba edo ugazaben itxiera.
Merkataritza, artista eta zezenketetako profesionalen kasuan, horrez gain,
kontingentzia gertatu datan kuoten ordainketan egunean izatea eskatuko da. Kuoten
ordainketan egunean egon ezean, betiere beharrezko kuotek gabealdiari eragiten ez
badiote, egunean jartzeko agindua luzatuko da eta prestazioa jasotzeko, ordaindu
beharo dira.
• Kotizazioaren aurretiazko epealdia estalita izatea, ezintasuna gaixotasun arruntak
eragindakoa bada:
o Kotizazioaren 1800 egun, ezintasun iraunkorra eragiten duen eta aldi baterako
ezintasuna iraungi den data aurreko 10 urteetan.
Lanaldi partzialeko, txandako eta aldizkako langile finkoen kasuan, dagozkien kotizazio-epeak
egiaztatzeko, lan egindako orduen araberako kotizazioak zenbatuko dira, ohikoak zein
osagarriak, eta baliokidetasuna kotizazioaren egun teorikoetan kalkulatuko da.
11
12. 1. Benetan lan egindako orduen kopurua zati 5 egingo da, urteko 1826 orduen
egunekoaren parekoa.
2. 10 urteko epe hori, 1800 egunak barne izan behar direnekoa, edo hala
badagokio, jardueraren ohiko lanaldiaren arabera benetan lan egindako
lanaldia murrizten den proportzio berean handituko da
3. Eguneko frakzioa, hala badagokio, egun osoaren pareko joko da.
Ez da kotizazioaren aurretiazko epealdirik eskatuko, ezintasuna istripuak, lan-istripuak
zein lanez kanpokoak, edo laneko gaixotasunak eragindako bada.
IGO
1.3.1.2 Altaren pareko egoerak
• langabezia sorospenkoa, totala eta sorospenkoa, eta laguntzazko edo
ordaindutakoaren araberako prestazioa behin amaitutakoan nahi gabeko
langabezikoa, enplegu-bulegoan langabetu gisa inskripzioa mantentzen den bitartean.
• Lan-kontratua bukatu aurretik gozatu ez diren urteko ordaindutako oporrei dagokien
epean langileak duen egoera.
• Nahitaezko eszedentzia.
• Langilea seme-alaba, adingabeko atotsi edo beste familiartekoen zainketarako
eszedentzian den epea LGSS en 180 artikuluak benetako kotizazio epetzat jotakoa
baino handiagoa denean.
• Enpresak lurralde nazionaletik kanpora lekualdatzen duen langilea.
• Hitzarmen berezia izenpetzen denean, bere mota ezberdinetan.
12
13. • Sasoiko-lanen arteko jardun gabeko epeak.
• Amnistiaren urriaren 15eko 46/1977 Legeak biltzen dituen espetxe-epealdiak,
ekainaren 8ko 18/1984 Legeak arautu eran.
• Lan gaixotasun arriskua izan zezaketen lanpostuetan lan egin izan ondoren alta
egoeran edo antzekoan ez dauden langileak eta gertaera horiengatik ezintasun
iraunkorren bat aitor daitekeenerako.
• Erretiro aurreratuaren laguntza baliokidea eta ohiko erretiroa baino lehenagokoa
jasotzeko epealdiak.
• Behin lan-kontratuta iraungi ostean, jarraitzen duen aldi baterako ezintasun egoera.
• Behin lan-kontratua iraungita edo langabeziagatiko prestazioa jaso bitartean irauten
duen amatasun edo aitatasun egoera.
• Aldi baterako ezintasunaren efektuen luzapena.
• Artisten eta zezenketako profesionalen kasuan, urte natural bakoitzean kotizatutzat
jotzen diren egunak beren kotizazioa erregulatzen duen araudia aplikatuta, baldin eta
ez badatoz bat zerbitzu prestaziokoekin.
• Sindrome toxikoak eragindako langileen kasuan, kausa hura zela medio lan jarduera
edo jarduera profesionala utzi beharrean izan zirenak eta aipatutako jarduera berriro
ere egin ezin izan dutenak Gizarte Segurantzaren sistemako erregimenen batean alta
emanda egonik , asimilatutako egoera ulertuko da jarduera utzi zuen garaian langilea
zegoen erregimena kontuan hartutaeta gertakari arruntentzako.
• Lan kontratua eteteko aldia, genero indarkeriaren biktima delako lanpostua uztera
behartuta dagoen emakume langilearen erabakiagatik.
IGO
13
14. 1.3.1.3 Gertaera eragilea / Ondorio ekonomikoak
• Gertaera eragilea:
Aldi baterako ezintasunetik eratorritako ezintasun iraunkorra, berau sortu duen aldi baterako
ezintasuna igaro denean sortu bada, epea bukatu delako edo ezintasun iraunkorra
dagoela dioen medikuaren alta egin delako, gertaera eragilea ezintasun iraunkorra
bukatzean gertatu dela ulertuko da.
Ezintasun iraunkorra aldi baterako ezintasunaren aurretik egon ez bada edo bukatu ez
bada, gertaera eragilea Ezintasunak Baloratzeko Taldearen (EBT) irizpen proposamena
egindakoan sortu dela ulertuko da.
• Ondorio ekonomikoak: prestazioa dagokion ebazpenaren ondoren ordainduko da
dirutan.
IGO
1.3.1.4 Zenbatekoa / Ordainketa
1.3.1.4.1 Zenbatekoa
• Prestazioa kalte-ordain bat da, oroharreko zenbatekoan.
14
15. • Kalte-ordainaren zenbatekoa aldi baterako ezintasun subsidioa kalkulatzeko
erabilitako eta jatorrian duen oinarri arautzailearen 24 hileko ordainsariren berdina
da.
• Aldez aurreko aldi baterako ezintasunik ez den kasuetan, onuradunak hartarako
estaldurarik ez zuelako, oinarri arautzaile gisa hartuko da aldi baterako
ezintasunerako egokitu behar zitzaiona, hartarako eskubidea izan balu.
1.3.1.4.2 Ordainketa:
• Ordainketa bakarra eginda ordaintzen da.
• Gutxieneko zenbatekoak bermatzen dira ezintasun iraunkor partzialen kasuetan;
ezintasuna Laneko Istripuen Araudiaren babesean kasusatuko da (Dekretu bidez
onartua 56-6-22an), onuradunak 65 urte betetzen dituenean.
• Zergei lotuta dago prestazioa, Pertsona fisikoen errentaren gaineko zergaren (PFEZ)
arau erregulatzaileek ezarrita bezala, eta, dagokionean, erretentzio sistema
orokorraren pean dago zergaren kontura.
IGO
1.3.1.5 Bateragarritasunak
• Besteren edo norberaren konturako edozein lan jarduerarekin bateragarria da.
15
16. • Egiten ari zen lana mantentzearekin bateragarria da.
IGO
1.3.1.6 Kudeaketa /Ordainketa
1.3.1.6.1 Kudeaketaz honako hauek arduratuko
dira:
o Gizarte Segurantzako Institutu Nazionala (GSIN), orokorrean.
o Itsasoko Gizarte Institutua (IGI), Itsasoko Erregimen Bereziko aplikazio-
eremuko langileak badira.
1.3.1.6.2 Ordainketaz honako hauek arduratuko
dira:
o Gizarte Segurantzako Institutu Nazionala (GSIN), edo bere kasuan, Itsasoko
Gizarte Institutua (IGI), ezintasun iraunkorra gaixotasun arruntak edo lanez
kanpoko istripuak sortu duenean.
16
17. o Gizarte Segurantzako Institutu Nazionala (GSIN), ezintasun iraunkorra lan
gaixotasunak sortu duenean.
o Gizarte Segurantzako Institutu Nazionala edo Gizarte Ssegurantzako Lan
Istripu eta Gaixotasun Profesionalen Mutua, bere kasuan, laneko istripuak
sortu duenan.
1.3.1.7 Eskaerak
• Eskariarekin batera aurkeztu beharreko agiriak
• Eskaeraren aurkezpena
• Eskaera-inprimakia
1.3.1.7.1 Eskariarekin batera aurkeztu
beharreko agiriak
Ondoren adierazitako dokumentuen jatorrizkoak eta kopiak aurkeztu behar dira, ondoren
konpultsatu ahal izateko (nola eta aurretik konpultsatuta ez dauden). Salbuespena nortasun
agiriak izango dira. Kasu horretan, jatorrizkoa aurkeztea nahikoa izango da.
KASU GUZTIETAN:
• Eskatzailearen, legezko ordezkariaren eta eskaeran agertzen diren gainerako
pertsonen nortasun ziurtagiria, indarrean dagoen ondorengo dokumentazioarekin:
o Espainiarrek: Nortasun Agiri Nazionala (DNI ).
17
18. o Espainian bizi diren edota bizi ez diren atzerritarrek: Pasaportea edo jatorrizko
herrialdean indarrean den nortasun-agiria eta NIE (Atzerritarren Identifikazio
Zenbakia) AEAT eskatutakoa, ordainketetarako.
• Legezko ordezkaritzaren dokumentazio akreditatzailea; bestela, adingabeko
eskatzailearen emantzipazioarena. Erakundeko tutorea bada,IFK/IFZ, Erakundearen
tutoretza izendapena azaltzen den dokumentua eta Erakundearen ordezkaritza
egiaztatzeko ziurtagiria.
a) GAIXOTASUN ARRUNTA BADA:
• Azken hiru hilabeteetako kotizazioak ordaindu izana egiaztatzen duen agiria,
ordaintzeko beharra izanez gero eta ezintasuna tarte horretan bertan gertatu bada.
LAN ISTRIPU EDO GAIXOTASUN PROFESIONALA BADA:
• Laneko gaixotasunaren edota laneko istripuaren parte administratiboa.
• Aurreko urteko ordainsari errealen gaineko enpresaren ziurtagiria.
Beste dokumentu batzuk
• Autonomia Erkidego bakoitzeko Osasun Zerbitzu Publiko eskudunak egindako
historial klinikoa, edo bestela, zerbitzu horretako Ikuskatzailetza medikoaren txostena,
interesdunaren eskuetan badago.
• Sei hile baino gehiagoko aborturik edo 24 ordu zituenean baino lehenago hildako
seme-alabak izan dituenean, haren existentzia azaltzen den Erregistro Zibileko
ziurtagiria.
18
19. b) OSASUN LAGUNTZAN SARTZEKO:
• Familia-liburua edota Erregistro Zibileko aktak, eskatzailearekin familiarteko lotura
egiaztatzen dutenak.
• Eskatzailearekin elkarbizitza egiaztatzen duen Udalak igorri ziurtagiria (ez zaie
ezkontideari eta seme-alabei eskatzen), funtzionarioari beharrezkoa iruditzen
zaionean.
• Komunitate Autonomoak bidalitako auto judiziala edota familiaren harrera
ziurtagiria.
• Banaketaren edota dibortzioaren ebazpen judiziala; bertan, adingabeko seme-alaben
zaintza zehaztu beharko da, bai eta ezkontidearen edo ezkontide ohiaren pentsio
konpentsatzailearen zenbatekoa edo elikagaiak seme-alabei ematekoa ere, hala
balegokio.
• Atzerritarrak
Espainian bizi ohi direla egiaztatzen duen Udaleko errolda ziurtagiria edo egoitza-
txartela, funtzionarioak beharrezkoa dela uste duenean.
Dokumentazio hau Gizarte Segurantzaren Harreman eta Argibideetarako edozein
zentrotan aurkez daiteke.
1.3.1.8 ARAUDIA
1.3.1.8.1 Regulación de la prestación
• Decreto de 22 de junio de 1956, por el que se aprueba el reglamento para
aplicación del Texto Refundido de la legislación de accidentes de trabajo.
(Capítulo v).
19
20. • Decreto 3158/1966, de 23 de diciembre, por el que se aprueba el
Reglamento General que determina la cuantía de las prestaciones
económicas del Régimen General de la Seguridad Social y condiciones para
el derecho a las mismas.
• Decreto 1646/1972, de 23 de junio, para la aplicaclón de la Ley 24/1972,
de 21 de junio, en materia de prestaciones del Régimen General de la
Seguridad Social.
• Decreto 2957/1973, de 16 de noviembre, sobre cómputo recíproco de
cotizaciones en el sistema de la seguridad social.
• Real Decreto 1799/1985, de 2 de octubre, para la aplicación de la Ley
26/1985, de 31 de julio, en la materia de racionalización de las pensiones
de jubilación e incapacidad permanente.
• Real Decreto 691/1991, de 12 de abril, sobre cómputo reciproco de cuotas
entre regímenes de seguridad social.
• Real Decreto 480/1993, de 2 de abril, por el que se integra en el Régimen
General de la Seguridad Social el Régimen Especial de la Seguridad Social
de los funcionarios de la Administración Local.
• Real Decreto 1647/1997, de 31 de octubre, por el que se desarrollan
determinados aspectos de la Ley 24/1997, de 15 de julio, de consolidación
y racionalización del sistema de la Seguridad Social.
• Real Decreto 4/1998, de 9 de enero, sobre revalorización de las pensiones
del sistema de la seguridad social para 1998. (disposición adicional
undécima).
20
21. • Real Decreto 1132/2002, de 31 de octubre, de desarrollo de determinados
preceptos de la Ley 35/2002, de 12 de julio, de medidas para el
establecimiento de un sistema de jubilación gradual y flexible.
• Real Decreto 1131/2002, de 31 de octubre, por el que se regula la
Seguridad Social de los trabajadores contratados a tiempo parcial, así
como de la jubilación parcial.
• Orden de 15 de abril de 1969 por la que se establecen normas para la
aplicación y desarrollo de las prestaciones por invalidez en el Régimen
General de la Seguridad Social.
• Orden de 31 de julio de 1972 por la que se dictan normas de aplicacion y
desarrollo del Decreto 1646/1972, de 23 de junio, en materia de
prestaciones del Regimen General de la Seguridad Social.
• Orden TAS/4033/2004, de 25 de noviembre, por la que se establece la
situación asimilada a la de alta en el sistema de la seguridad social, a
efectos de pensiones, de los trabajadores afectados por el síndrome del
aceite tóxico.
• Resolución de 14-2-1974, de la D.Gral. de la S.S., interpretativa del
apartado e) del art. 40 de la Orden de 15-4-1969, por la que se establecen
normas para la aplicación y desarrollo de las prestaciones por invalidez en
el Reg.Gral. de la S.S.
• Resolución de 22 de mayo de 1986, de la Secretaría General para la
Seguridad Social, sobre reconocimiento del incremento del 20% de la base
reguladora a los pensionistas de incapacidad permanente total cuando
cumplen la edad de 55 años.
21
22. • Resolución de 11-4-1990, de la Secretaría Gral. para la S.S., por la que se
fijan criterios para la aplicación del complemento del 20% a reconocer a los
pensionistas de invalidez permanente total para la profesión habitual,
mayores de 55 años.
• Resolución de 25 de marzo de 1992, de la Dirección General de Ordenación
Jurídica y Entidades Colaboradoras de la Seguridad Social. Improcedencia
de la declaración de lnvalidez Permanente cuando no exista derecho a
prestación económica.
• Resolución de 15-11-1996, de la D. Gral. de Ord. de la S.S., sobre cálculo
de la base reg. de las pensiones de viudedad y orfandad cuando el
causante fallece una vez iniciado el procedimiento para la declaración de
IP, encontrándose en situación de IT o..
• Resolución de 21-1-1998, de la D. Gral. de Ord. de la S.S.por la que se
establece criterio sobre la posibilidad de reconocimiento a trabajadores que
tengan cumplidos 65 años de edad deI incremento deI 20 % de la b.reg.
de la pensión.
• Resolución de 17-7-1998, de la D.Gral. de Ord. de la S.S., por la que se
establece criterio sobre la interpretación que debe darse a la disp. adic.
11ª del R. Dto. 4/1998, de 9-1, sobre el cálculo de la base reg. de las
prest. derivadas de cont. profes.
22
23. 1.3.1.8.2 Gestión. Procedimiento.
• Real Decreto 2609/1982, de 24 de septiembre, sobre evaluación y
declaración de las situaciones de incapacidad permanente en la Seguridad
Social.
• Real Decreto 1071/1984, de 23 de mayo, por el que se modifican diversos
aspectos en la normativa vigente en materia de incapacidad permanente
en la Seguridad Social.
• Real Decreto 1300/1995, de 21 de julio, por el que se desarrolla, en
materia de incapacidades laborales del Sistema de la Seguridad Social, la
Ley 42/1994, de 30 de diciembre, de medidas fiscales, administrativas y de
orden social.
• Real Decreto 1993/1995, de 7 de diciembre, por el que se aprueba el
Reglamento sobre colaboración de las Mutuas de Accidente de Trabajo y
Enfermedades Profesionales de la Seguridad Social.
• Real Decreto 1299/2006, de 10 de noviembre, por el que se aprueba el
cuadro de enfermedades profesionales en el sistema de la Seguridad Social
y se establecen criterios para su notificación y registro.
• Real Decreto 38/2010, de 15 de enero, por el que se modifica el
Reglamento sobre colaboración de las MATEPSS, aprobado por el Real
Decreto 1993/1995, de 7/12.
• Orden de 16 de diciembre de 1987 por la que se establecen nuevos
modelos para la notificación de accidentes de trabajo y se dan
instrucciones para su cumplimentación y tramitación.
23
24. • Orden de 18 de enero de 1996 para la aplicación y desarrollo del Real
Decreto 1300/1995, de 21 de julio, sobre incapacidades laborales del
Sistema de la Seguridad Social.
• Orden TAS/4054/2005, de 27 de diciembre, por la que se desarrollan los
criterios técnicos para la liquidación de capitales coste de pensiones y otras
prestaciones periódicas de la Seguridad Social.
• Orden TAS/1/2007, de 2 de enero, por la que se establece el modelo de
parte de enfermedad profesional, se dictan normas para su elaboración y
transmisión y se crea el correspondiente fichero de datos personales.
• Resolución de 2-11-1992, de la D. Gral. de OJ y EE CC de la Seg.Social,
acerca de la obligación de comunicar el alta y de cotizar a la S. S. respecto
de aquellos pensionistas por IPA o GI que realicen trabajos que den lugar a
la inclusión en la S.S.
• Resolución de 27 de mayo de 2009, de la DG de Ordenación de la SS,
sobre cálculo de capitales coste y sobre constitución por las MATEPSS del
capital coste correspondiente a determinadas prestaciones derivadas de
enfermedades profesionales.
• Resolución de 21-10-2009, de la S. de E. de la SS. Instrucciones para la
compensación de gastos de transporte en los casos de asist. sanitaria
derivada de riesgos profesionales y de comparecencias para la realización
de exámenes o valoraciones médicas
24
25. 1.3.2 Ezintasun iraunkor totala
Langilea ohiko lanbidean funtsezko jarduerak edo guztiak egitea ezintzen duena, beti ere
beste lanbideren bat egin dezakeelarik.
1.3.2.1 Onuradunak / Gertaera eragilea / Ondorio ekonomikoak
• Onuradunak / baldintzak
• Gertaera eragilea / Ondorio ekonomikoak
1.3.2.1.1 Onuradunak / baldintzak
Ezintasun iraunkor osoko egoeran diren Erregimen Orokorreko langileak, edozein delarik
ere eragin duen kontingentzia, betiere ondokobaldintzak betetzen badituzte:
• Egintza-eragilearen datan 65 urte baino gutxiago izatea, Sistemaren kontribuzio mailako
erretiroko pentsioa jasotzeko eskatutako baldintzak ez betetzea, eta betiere ezintasuna
kontingentzia arruntek eragindakoa izatea.
• Afiliatuak eta Altan egotea edo altari asimilatutako egoeran egotea.
Ezintasuna lan-istripuak edo laneko gaixotasunak eragindakoa bada, langileak
eskubide osoko afiliatu eta altan hartuko dira, nahiz eta enpresariak bere betebeharrak
bete ez.
Alta bereziko egoeratzat joko dira legezko greba edo ugazaben itxiera.
Merkataritza, artista eta zezenketetako profesionalen kasuan, horrez gain,
25
26. kontingentzia gertatu datan kuoten ordainketan egunean izatea eskatuko da. Kuoten
ordainketan egunean egon ezean, betiere beharrezko kuotek gabealdiari eragiten ez
badiote, egunean jartzeko agindua luzatuko da eta prestazioa jasotzeko, ordaindu
beharo dira.
• Kotizazioaren aurretiazko epealdia estalita izatea, ezintasuna gaixotasun arruntak
eragindakoa bada. Kotizazioaren epealdia interesdunaren adinaren arabera aldatuko
da:
31 urte baino gutxiago baditu:
o Kotizazioaren epe generikoa: 16 urte bete zituen dataren eta egintza-
eragilearen daten artean pasatako tartearen herena.
o Kotizazioaren epe espezifikoa: ez da eskatzen
31 urte edo gehiago baditu:
o Kotizazioaren epe generikoa: 20 urte bete zituen eta egintza-eragilearen daten
artean pasatako tartearen laurdena, betiere gutxienez 5 urte.
o Kotizazioaren epe espezifikoa: Eska daitekeen kotizazio-epearen bostena
ondokoen artean izan behar da:
Egintza-eragilearen aurreko 10 urteetan edo
Kotizatzeko betebeharra eten zeneko data aurreko 10 urteetan, pentsioa
alta edo altaren pareko egoera batetik sortzen bada, kotizatzeko
betebeharrik gabe. Paragrafo horretan zehaztutakoa, era berean
aplikatuko zaie: eska daitekeen epe espezifikoa bete barik, pentsioa alta
egoera batetik sortzen badute, kotizatzeko betebeharrarekin egoera hori
26
27. kotizatzeko betebeharrik ez duen alta edo altaren pareko batetik sortzen
denean.
Horretarako, ez dira kontuan hartuko 6 hilabete baino adin-frakzio txikiagoak;
handiagoak badira, urte erdiaren parekotzat joko dira. Lortutako kotizazio-epeak biribildu
egingo dira eta, hala badagokio, eta alde batera utziko dira hilabete bateko frakzioak.
• Lanaldi partzialeko, txandako eta aldizkako langile finkoen kasuan , dagozkien kotizazio-
epeak egiaztatzeko, lan egindako orduen araberako kotizazioak zenbatuko dira,
ohikoak zein osagarriak, eta baliokidetasuna kotizazioaren egun teorikoetan
kalkulatuko da.
o Benetan lan egindako orduen kopurua zati 5 egingo da, urteko 1826 orduen
egunekoaren parekoa.
o Lortutako kotizazioko egun teorikoei, 1,5eko koefiziente biderkatzailea
aplikatuko zaie, eta horrela, kotizazioaren gutxieneko epeak zehazteko
egiaztatutakotzat joko diren egunak lortuko dira.
o Eguneko frakzioa, hala badagokio, egun osoaren paeko joko da.
IGO
1.3.2.1.2 Gertaera eragilea / Ondorio
ekonomikoak
27
28. • Aldi baterako ezintasunetik eratorritako ezintasun iraunkorra, berau sortzen duen aldi baterako
ezintasuna igaro ondoren sortzen bada, epea bukatu delako edo ezintasun iraunkorra
dagoela dioen medikuaren alta egin delako:
o Gertaera eragilea aldi baterako ezintasuna igaro denean sortu dela ulertzen da.
o Ondorio ekonomikoak kalifikazioa egiteko unean finkatzen dira, hau da, GSINeko
Probintzia Zuzendariaren ebazpenaren unean. Hala ere, aldi baterako
ezintasunagatiko laguntza bukatzen den unera buelta egin daiteke, ezintasun
iraunkorragatiko pentsioaren zenbatekoa ordura arte jasotzen zen laguntza
baino handiagoa denean, baina ez da atzera bueltarik egongo langileak
kalikikazioa egitean atzerapena izan bazuen.
• Ezintasun iraunkorraren aurretik aldi baterako ezintasunik ez bazegoen edo azken hau bukatu
ez bada:
o Gertaera eragilea Ezintasunak Baloratzeko Taldearen (EBT) irizpen-
proposamena egindako unean gertatu dela uletzen da.
o Ondorio ekonomikoak irizpen-proposamena egiten den egunean finkatzen dira.
• Ezintasun iraunkor total eta kualifikatuaren kasuetan egiten den %20ko gehikuntzak
ondorio ekonomikoak sortzen ditu eskaera egindako egunetik aurrera gehieneko 3
28
29. hilabeteko atzeraeraginarekin, betiere aipatutako gehikuntza lortzeko baldintzak
betetzen badira.
1.3.2.2 Zenbatekoa / Ordainketa
Lanerako Ezintasun Iraunkor orokorreko zerbitzua (LIE) bizitza guztirako hileko pentsio
batean datza. Hura, ohiz kanpo, ordezkatu daiteke oroharreko zenbatekoko kalte-
ordainketarengatik, onuradunak 60 urte baino gutxiago dituenean.
• Pentsioaren zenbatekoa
• Portzentaia
• Oinarri-arautzailea
• Oroharreko zenbateko ordaina
• Ordainketa
1.3.2.2.1 Pentsioaren zenbatekoa
LEIaren pentsioaren zenbatekoa lortzeko, portzentaje bat aplikatuko zaio dagokion
oinarri arautzaileari (OA), ezintasuna sortu duen kausaren araberakoa.
Gaixotasun arruntak eragindako ezintasun iraunkor osoko pentsioaren zenbatekoa,
ezingo da urtean indarrean den kotizazioaren gutxieneko oinarriaren %55 baino txikiagoa
izan 18 urtetik gorakoentzat.
IGO
29
30. 1.3.2.2.2 Portzentaia
a) Arau orokorra:
OAren % 55. % 20 edo gehiago areago daiteke portzetaje hori 55 urtetik gorakoentzat,
prestaketa orokorra edo espezializatua ez dutela eta, haien bizilekuaren egoera sozialak eta
lanekoak direla eta, ohikoa den lanean lanpostua aurkitzeko zailtasunak daudenean.
• Kontingentzia arruntek eraginda, LEIko pentsioa jasotzeko aukera duen 65 urte edo gehiagoko
langileak, erretiroko pentsioa jasotzeko baldintzak betetzen ez dituelako.
Aplikatuko den portzentajea, une bakoitzean, erretiro pentsioa jaso ahal izateko zehaztuta
dagoen kotizatzeko gutxieneko aldiari dagokiona da. Egun, % 50 da portzentaje hori, eta
dagokion OAri aplikatuko zaio.
• Prestazioaren zenbatekoa handitu egingo da, hobenaren larritasunaren arabera, %30etik
%50era lesio, mutilazio edo itxuragabetasuna makina, artefaktu edo arauzko neurriak
ez dituzten edo gauzeztatuta edo kondizion txarretan dauden instalazio, zentru edo
lantokietan gertatu denean edo lanean segurtasun eta higiene neurririk,
osasungarritasun edo lan bakoitzerako egokitze neurririk (langilearen berezitasun,
adin, sexu eta gainontzeko kondizioak kontuan hartuz) errepearatu ez direnean.
Errekargu hori enpresari arau-hauslearen ardura izango da.
IGO
30
31. 1.3.2.2.3 Oinarri-arautzailea
Oinarri arautzailearen (OA) kalkulua desberdina izango da ezintasun iraunkorraren
kausaren arabera:
c)
Ezintasuna gaixotasun arruntaren ondoriozkoa
denean:
• Gertakizun kausatzailean 52 urtetik gora eta 65 urtetik behera zituen langilea:
a) Egintza-eragilea izan aurreko 96 hilabeteetako interesdunaren kotizazio-oinarria
zati 112 eginda lortutako koefizentea izango da . Oinarri horien zenbaketa ondoko eran
egingo da:
• Egintza-eragilea aurreko 24 hilabeteetako oinarriak balore nominalean zenbatuko dira.
• Gainerako kotizazio-oinarriak KPI eboluzioaren arabera eguneratuko dira haiei
dagozkien hiletik aurreko paragrafean aipatu den aldiaren hasieraren aurreko hilera
arte.
b) Lortutako emaitzari, kotizatutako urteen arabera dagokion portzentajea aplikatuko zaio,
erretiro pentsioentzat aurreikusitako eskalaren arabera eta, langileari 65 urte betetzeko
gertakizunaren unean falta zaizkion urteak kotizatutzat emango dira. 15 urtez oraindik
kotizatu ez direnean, % 50 izango da aplikatuko den portzentajea.
31
32. Adierazitako espedienteei aplikatuko zaie arau hori 08-01-01etik aurrera. ez da
aplikatuko ezintasun iraunkorra 08-01-01 aurretik hasi bada.
c) Aurreko arauak aplikatuz lortuko den zenbatekoak osatuko du OA, zeinari, dagokion
pentsioaren zenbatekoa lortzeko, onartu den ezintasun-mailarentzat aurreikusitako
portzentajea aplikatuko zaion.
• Gertakizun kausatzeailea gertatutakoan 52 urte baino gutxiago zituen langilea (8 urtez baino
gutxiagoz kotizatu izana eskatuko zaio):
Aurreko kasuan bezala kalkulatuko da OA, baina kotizazioaren hileroko oinarrien batura
kotizatzea eska daitekeen gutxieneko aldiaren hileak , hilaren zatiak kontuan izan gabe,
oinarri horiei dagozkien hileekin zatituz kalkulatzen da, eta zatidura hori 1,1666
koefizientearekin biderkatuz eta, dagokionean, gertakizun kausatzailea gertatu den hilaren
aurreko 24 hileei dagozkien 24 hileen eguneratzea kenduz.
• Gertakizun kausatzailea gertatu denean langileak 65 urte edo gehiago dituenean, eta
erretiratzekoo baldintzak betetzen ez dituenean:
OA gertakizun kausatzailearen aurreko hilaren aurreko 96 hileetan interesdunak
kotizatutako oinarriak 112rekin zatituz lortzen den zatidura da , a) arauak dioenaren arabera.
• Hutsuneak sartzea:
Kalkulurako kontuan hartu beharreko epealdian kotizatzeko beharrik ez zen hilabeteak
badira, kotizazio-hutsuneak 18 urtetik gorako langileentzako indarrean den kotizazioaren
gutxieneko oinarriarekin integratuko dira.
Hilabeteren batean kotizatu beharra hilabetearen zati batean baino ez bada, aurreko
paragrafoan aipatutako integrazioa kotizatzeko beharrik ez den zatian egingo da, betiere
lehenengo epeari dagokion kotizazio-oinarria aipatutako hileko gutxieneko oinarriaren
zenbatekora iristen ez bada. Kasu horretan, integrazioa azken zenbatekorainokoa izango da.
32
33. Lanaldi partzialeko, txandako eta aldizkako langile finkoak direnean, hauxe edukiko da kontuan:
o Kotizatzeko betebeharrik egon ez den aldien integrazioa une bakoitzean
aplikatzea dagokion, kotizatzeko betebeharra eten edo iraungi zueneko datan
kontratatutako orduei dagokien kotizazioko gutxieneko oinarriarekin
burutuko da. Hilaren zati batean bakarrik badago kotizatzeko betebeharra,
integrazioa kotizatzeko betebeharrik ez duen hilaren zatiarengatik izando da,
beti ere, aipaturiko hari dagokion kotizazio-oinarriak gutxieneko oinarrira
iristen ez denean.
o Aldizkako kontratu finkoak dituzten langileen denboraldi edo kanpaina arteko
epeetan izan ezik, inola ere ez dira kotizazio-hutsunetzat joko lan egiten ez
diren ordu edo egunak lanaldi partzialeko kontratuak eragindako zerbitzuak
betetzearen ondorioz.
Ezintasuna lanez kanpoko istripuak eragindakoa bada:
OA ondokoa izango da: interedunaren etengabeko 24 hilabetetako kotizazio-oinarrien
gehiketa zati 28 eginda lortutakoa. Epealdi hori onuradunak aukeratuko du pentsioaren
egintza-eragilea aurreko 7 urteetan.
Egintza-eragilearen datan interesdunak etengabeko 24 hilabeteetako kotizazioa beteko ez
balu, OA ondoko bi formula hauen artean onuragarriena dena izango da: aurreko
paragrafoan zehaztutakoa edo ezintasuna eragin zuen egintza-eragilea aurreko 24
hilabeteetan indarrean ziren gutxieneko kotizazio-oinarrien gehiketa zati 28 lortutakoa.
Kotizazio-oinarri horiek eragileak kontratatutako lanaldiari dagozkionak izango dira.
33
34. Ezintasuna lan-istripuak edo laneko gaixotasunak eragindakoa bada:
OA benetako ordainsarien arabera kalkulatuko da, kontuan izanda ezin dela ezintasun
gertatu datan indarrean den kotizazioaren gehineko muga baino handiagoa izan edo
gutxieneko muga baino txikiagoa. Ondoko batugaiak zati 12 lortutako kozientea izango da:
• Langilearen eguneko soldata eta antzinakotasuna istripuaren edo laneko
gaixotasunaren datan zati 365.
Lanaldi partzialeko eta txandako kontratuetan, langileak egunero lan egiten ez duenean
edo, eginda ere, bere lanaldia irregularra edo aldakorra bada, eguneko soldata epealdi
bakoitzerako kontratuan zehaztutako lanorduen banaketaren arabera hitzartutako
astekoa edo hilabetekoa zati 7 edo 30 lortutakoa izango da.
Aldizkako kontratu finkoak direnean, eguneko soldata egintza-eragilea gertatu arteko
kanpainako egun naturalak, epealdi horretan langileak jasotako soldatekin zatituta
lortutakoa izango da.
• Aparteko pagak, onurak edo partaidetza, bider istripua aurreko urteko zenbateko
osoa.
• Istripua aurreko urteko plusak, ordainsari osagarriak eta aparteko orduak zatituta
lortutako kozientea, bider epealdi horretan benetan lan egindako egun kopurua.
Emaitza bider 273 egingo da, jarduerako benetako lanegunak gutxiago direnean izan
ezik. Kasu horretan, dagokion biderkatzailea aplikatuko da.
34
35. Aparteko orduen araberako zenbatekoa ezingo da ondokoa baino handiagoa izan:
aparteko ordu bakoitza ordaindu den batez bestekoa, aparteko orduen gehieneko
mugarekin biderkatuta lortutako emaitza. Langileen Estatutuetako 35.2. artikuluan
zehaztutakoa.
Lanaldi partzialeko, txandako eta aldizkako kontratu finkoak direnean, egintza-eragilea
gertatu aurreko urtean interesdunak jasotako soldata osagarrien zenbatekoa, epealdi
horretan lan egindako benetako ordu kopuruarekin zatituko da. Horrela lortutako
emaitza, ondokoagatik biderkatuko da: 1826ri, jardueraren ohiko lanaldiaren eta
kontratuan bildutakoaren arteko proportzionaltasun-koefizientea aplikatuta lortutako
zenbatekoa.
1.3.2.2.4 Jarduera-aniztasuna:
Kotizazioa erregimen desberdinetan egiaztatzen bada eta pentsiorako eskubiderik eragiten ez
denean, azken horretan egiaztatutako kotizazio-oinarriak, jarduera-aniztasunean, pentsioa
eragiten duen erregimenean metatu daitezke, bereziki oinarri-arautzailea zehazteko. Hala ere,
oinarrien gehiketa ezingo da une bakoitzean indarrean den gehieneko kotizazio muga baino
handiagoa izan
IGO
35
36. 1.3.2.2.5 Oroharreko zenbateko ordaina
d) Baldintzak:
• 60 urtetik beherako langilea izatea.
• Ezintasuna eragiten duten lesioak aitortutako ezintasuna berriro aztertzea eragingo
duten aldaketarik egongo ez dela pentsatzea.
• Onuradunak bere kabuz edo besteentzat lanak egitea edo indemnizazioaren dirua
langile autonomo gisa dirua irabazteko prestatzeko edo garatzeko erabiliko dela
ziurtatzea, jarduera hori burutzeko ahalmena duela ziurtatzen denean.
• Pentsioa jasotzeko eskubidea ematen dion ebazpenaren datatik hasita, hurrengo hiru
urteetan eskatzen bada edo, 21 urte baino gutxiago baditu, adin hori bete eta hurrengo
egunetik hasita hurrengo 3 urteetan.
1.3.2.2.6 Zenbatekoa:
• 54 urtetik beherakoentzat 84 hilez gehienez eta 59 urterekin, 12 hilez gutxienez,
ondorengo eskalaren arabera:
Adina - Urteak Pentsioaren hileko ordainsarien
54 urtetik beherakoa 84
54 72
55 60
36
37. 56 48
57 36
58 24
59 12
• INSS-aren zuzendaritzak igorriko du ebazpena.
• Indemnizazioa ebazpen horretan oinarrituta egingo da.
• Ordezkapenarentzat baimena emandakoan, onuradunak hura baliogabetzea eska
dezake 60 urte bete arte pentsiodun baldintza berreskuratzeko.
• 60 urte betetakoan, onuradunak hasieran esleitutako pentsioa jasoko du,
indemnizazioaren ordezkapena baimendu zenetik gertatu diren berbalorizazioei
dagozkien kopuruetan areagotuta.
• Onuraduna 60 urte bete aurretik hilko balitz, une horretan pentsioduna izango balitz
bezalako heriotz eta biziraupeneko prestazioak jasotzeko eskubidea eragingo du.
IGO
• Ordainketa
• Gaixotasun arruntaren edo lanekoa ez den istripuaren ondoriozko pentsioak 14 alditan
ordainduko dira, urteko hileko bana eta urteko bi aparteko ordainsari gisa, ekainaren
eta azaroaren hilerokoekin batera ordainduko direnak, eta hile horiei dagokien
hileroko zenbatekoaren berdinak izango dira.
37
38. • Laneko istripuaren eta lan gaixotasunaren ondoriozko pentsioak 12 hiletan ordainduko dira,
aparteko ordainsariak ohiko hilekoaren barruan baitaude banatuta, pentsioaren oinarri
arautzailearen kalkulurako kontuan hartu izan direlako.
• Indemnizazioak direnean, dena batera ordainduko da, hari dagokion zenbatekoa.
• Hileroko gutxieneko zenbatekoak bermatzen dira adinaren arabera, eta zenbatekoa
bizikidetzaren modalitatearen eta menpekotasun ekonomikoaren arabera aldatuko da.
• Lanerako ezintasun iraunkorragatiko diru-laguntza eta haren ondoriozko erretiroarena,
interesdunak 65 urte bete dituela eta aldatu delako, zergen menpe dago Pertsona fisikoen
gaineko zergaren (PFGZ) arauetan biltzen denaren arabera eta, egokia bada, zergaren
konturako atxikipenen sistema orokorraren menpe, ondorengo salbuespenak
salbuespen:
o Terrorismo ekintzetatik eratorritako siru-laguntzak beti izango dira salbuetsita.
o Ezintasun iraunkorreko totalaren pentsioak (%55) eta horietatik eratorritako
erretiro pentsioak, onuradunak 65 urte betetzean, izena aldatu delako, nahiz
eta salbuetsita ez egon, Bizkaian, Araban eta Gipuzkoan egongo dira, ez badira
errentak egiaztatzen.
o Gaitutako ezintasun iraunkorreko pentsioak (%75) eta horietatik eratorritako
erretiro pentsioak, izena aldatu delako, salbuetsita egongo dira Bizkaian,
Araban eta Gipuzkoan, interesatuek errentak egiaztatu izan ezik.
1.3.2.3 Bateragarritasunak / Bateraezintasunak
1.3.2.3.1 Pentsioaren eta lanaren artekoak:
38
39. o Pentsioa bateragarria da enpresa berean edo beste batean
besteren edo norberaren kontura egindako edozein lanekin,
baina pentsiodunak erakunde kudeatzaileari egoera horren
berri eman beharko dio. Gizarte Segurantzako erregimenen
batean sartu daitezkeen lanak egiten badira, dagokion alta
eman beharko da eta kotizatzen hasi beharko da.
o Bateraezina da enpresako lanpostu beraren jarduerarekin.
1.3.2.3.2 %20ko gehikuntzaren eta lanaren eta
beste prestazioen artekoak.
%20ko gehikuntza bateraezina da honako hauekin:
o Besteren edo norberaren kontura egindako lanekin.
o Lan horietatik erator daitezkeen Gizarte Segurantzako
prestazioekin, hala nola, lan harremanak edo lanbide
jarduerak baino gehiago irauten duen ezintasun iraunkor edo
amatasunagatiko laguntzarekin edo arrazoi beragatik egon
litezkeen langabeziako prestazioekin.
1.3.2.4 Etendura / Iraungipena
• Kentzea
39
40. • Iraungipena
1.3.2.4.1 Kentzea
• Onuradunak prestazioak jasotzeko eskubidea lortzeko edo mantentzeko iruzur egiten
duenean.
• Ezintasun iraunkorra onuradunaren zuhurtziagabetasun ausartegiagatik sortu edo
larriagotu bada.
• Ezintasun iraunkorra, aldi baterako ezintasun egoeran agindutako osasun
tratamendua zentzuzko arrazoirik gabe ez onartzeagatik edo eteteagatik sortu edo
larriagotu bada.
• Onuradunak, zentzuzko arrazoirik gabe dagokion birregokitze eta errehabilitazio
tratamendu edo prozesuak onartzen ez baditu edo eteten baditu.
1.3.2.4.2 Iraungipena
• Ondorio bezala sendakuntza izango duen berrikuspenagatik.
40
41. • Onuraduna hil delako.
• Erretiro-pentsioa jaso nahi denean, pentsio honetarako eskubidea aitortzen delako
• Erakunde kudeatzaileak ebatzitako ofiziozko berrikuspenagatik, ekintza hau legez
baimenduta dagoen eta horrek sortzen duen pentsioa jasotzeko eskubidearen galera
kasuetan.
1.3.2.5 Kudeaketa / Ordainketa
1.3.2.5.1 Kudeaketaz honako hauek arduratuko
dira:
o Gizarte Segurantzako Institutu Nazionala (GSIN), orokorrean.
o Itsasoko Gizarte Institutua (IGI), Itsasoko Erregimen Bereziko aplikazio
eremuko langileak badira.
1.3.2.5.2 Ordainketaz honako hauek arduratuko
dira:
o Gizarte Segurantzako Institutu Nazionala (GSIN), edo bere kasuan, Itsasoko
Gizarte Institutua (IGI), ezintasun iraunkorra gaixotasun arruntak edo lanez
kanpoko istripuak sortu duenean.
o Gizarte Segurantzako Institutu Nazionala (GSIN), ezintasun iraunkorra lan
gaixotasunak sortu duenean
o Gizarte Segurantzako Institutu Nazionala edo Gizarte Ssegurantzako Lan
Istripu eta Gaixotasun Profesionalen Mutua, bere kasuan, laneko istripuak
41
42. sortu duenan. Biziarteko pentsioen kasuetan, GSINa Mutuak pentsioaren
kapital kostuaren egungo balioa aurretiaz adierazten duenean.
1.3.2.6 Eskaerak
• Eskariarekin batera aurkeztu beharreko agiriak
• Eskaeraren aurkezpena
• Eskaera-inprimakia
1.3.2.6.1 Eskariarekin batera aurkeztu
beharreko agiriak
Ondoren adierazitako dokumentuen jatorrizkoak eta kopiak aurkeztu behar dira, ondoren
konpultsatu ahal izateko (nola eta aurretik konpultsatuta ez dauden). Salbuespena nortasun
agiriak izango dira. Kasu horretan, jatorrizkoa aurkeztea nahikoa izango da.
e) KASU GUZTIETAN:
• Eskatzailearen, legezko ordezkariaren eta eskaeran agertzen diren gainerako
pertsonen nortasun ziurtagiria, indarrean dagoen ondorengo dokumentazioarekin:
o Espainiarrek: Nortasun Agiri Nazionala (DNI ).
o Espainian bizi diren edota bizi ez diren atzerritarrek: Pasaportea edo jatorrizko
herrialdean indarrean den nortasun-agiria eta NIE (Atzerritarren Identifikazio
Zenbakia) AEAT eskatutakoa, ordainketetarako.
42
43. • Legezko ordezkaritzaren dokumentazio akreditatzailea; bestela, adingabeko
eskatzailearen emantzipazioarena. Erakundeko tutorea bada,IFK/IFZ, Erakundearen
tutoretza izendapena azaltzen den dokumentua eta Erakundearen ordezkaritza
egiaztatzeko ziurtagiria.
f) GAIXOTASUN ARRUNTA BADA:
• Azken hiru hilabeteetako kotizazioak ordaindu izana egiaztatzen duen agiria,
ordaintzeko beharra izanez gero eta ezintasuna tarte horretan bertan gertatu bada.
g) LAN ISTRIPU EDO GAIXOTASUN PROFESIONALA
BADA:
• Laneko gaixotasunaren edota laneko istripuaren parte administratiboa.
• Aurreko urteko ordainsari errealen gaineko enpresaren ziurtagiria.
Beste dokumentu batzuk
• Autonomia Erkidego bakoitzeko Osasun Zerbitzu Publiko eskudunak egindako
historial klinikoa, edo bestela, zerbitzu horretako Ikuskatzailetza medikoaren txostena,
interesdunaren eskuetan badago.
• Sei hile baino gehiagoko aborturik edo 24 ordu zituenean baino lehenago hildako
seme-alabak izan dituenean, haren existentzia azaltzen den Erregistro Zibileko
ziurtagiria.
h) OSASUN LAGUNTZAN SARTZEKO:
• Familia-liburua edota Erregistro Zibileko aktak, eskatzailearekin familiarteko lotura
egiaztatzen dutenak.
43
44. • Eskatzailearekin elkarbizitza egiaztatzen duen Udalak igorri ziurtagiria (ez zaie
ezkontideari eta seme-alabei eskatzen), funtzionarioari beharrezkoa iruditzen
zaionean.
• Komunitate Autonomoak bidalitako auto judiziala edota familiaren harrera
ziurtagiria.
• Banaketaren edota dibortzioaren ebazpen judiziala; bertan, adingabeko seme-alaben
zaintza zehaztu beharko da, bai eta ezkontidearen edo ezkontide ohiaren pentsio
konpentsatzailearen zenbatekoa edo elikagaiak seme-alabei ematekoa ere, hala
balegokio.
• Atzerritarrak
Espainian bizi ohi direla egiaztatzen duen Udaleko errolda ziurtagiria edo egoitza-
txartela, funtzionarioak beharrezkoa dela uste duenean.
Dokumentazio hau Gizarte Segurantzaren Harreman eta Argibideetarako edozein
zentrotan aurkez daiteke.
1.3.2.7 Oinarrizko araudia
1.3.3 Ezintasun iraunkor absolutua
Lanbide orotarako ezgaitzat hartzen da langilea.
1.3.3.1 Onuradunak / Gertaera eragilea
• Gertaera eragilea / Ondorio ekonomikoak
• Onuradunak / baldintzak
44
45. 1.3.3.1.1 Gertaera eragilea / Ondorio
ekonomikoak
• Aldi baterako ezintasunetik eratorritako ezintasun iraunkorra, berau sortzen duen aldi baterako
ezintasuna igaro ondoren sortzen bada, epea bukatu delako edo ezintasun iraunkorra
dagoela dioen medikuaren alta egin delako:
o Gertaera eragilea aldi baterako ezintasuna igaro denean sortu dela ulertzen da.
o Ondorio ekonomikoak kalifikazioa egiteko unean finkatzen dira, hau da, GSINeko
Probintzia Zuzendariaren ebazpenaren unean. Hala ere, aldi baterako
ezintasunagatiko laguntza bukatzen den unera buelta egin daiteke, ezintasun
iraunkorragatiko pentsioaren zenbatekoa ordura arte jasotzen zen laguntza
baino handiagoa denean, baina ez da atzera bueltarik egongo langileak
kalifikazioa egitean atzerapena izan bazuen.
• Ezintasun iraunkorraren aurretik aldi baterako ezintasunik ez bazegoen edo azken hau bukatu
ez bada:
o Gertaera eragilea Ezintasunak Baloratzeko Taldearen (EBT) irizpen-
proposamena egindako unean gertatu dela uletzen da.
o Ondorio ekonomikoak irizpen proposamena egiten den egunean finkatzen dira.
45
46. • Ezintasun iraunkorra ez bada ez alta egoeran ezta parekatutako egoeran gertatzen:
o Gertaera eragilea eskaera egindako egunean gertatu zela ulertuko da.
o Ondorio ekonomikoak egun berean finkatzen dira.
IGO
1.3.3.1.2 Onuradunak / baldintzak
Ezintasun iraunkor partzialeko egoeran diren Erregimen Orokorreko, langileak, edozein
delarik ere eragin duen kontingentzia, betiere ondoko baldintzak betetzen badituzte:
• Egintza-eragilearen datan 65 urte baino gutxiago izatea, Sistemaren kontribuzio
mailako erretiroko pentsioa jasotzeko eskatutako baldintzak ez betetzea, eta
betiere ezintasuna kontingentzia arruntek eragindakoa izatea.
• Afiliatuta eta alta, altaren pareko egoeran edo alta ez den egoeran izatea.
Ezintasuna lan-istripuak edo laneko gaixotasunak eragindakoa bada, langileak
eskubide osoko afiliatu eta alta egoeran hartuko dira, nahiz eta enpresariak bere
betebeharrak bete ez.
Alta egoera berezitzat joko da legezko greba edo ugazaben itxiera.
46
47. • Kotizazioaren aurretiazko epea estalita izatea, ezintasun iraunkorra gaixotasun
arruntak eragindakoa bada edo ezintasun iraunkorra lanez kanpoko istripuak
eragindakoa bada eta interesduna alta edo altaren pareko egoeran ez denean.
Gaixotasun arruntak eragindakoa bada, alta edo altaren pareko egoeran:
- 31 urtetik beherakoak:
o Kotizazioaren epe generikoa: 16 urte bete zituen dataren eta egintza-eragilearen
daten artean pasatako tartearen herena.
o Kotizazioaren epe espezifikoa: ez da eskatzen
- 31 edo gorako adina:
o Kotizazioaren epe generikoa: 20 urte bete zituen eta egintza-eragilearen daten
artean pasatako tartearen laurdena, betiere gutxienez 5 urte.
o Kotizazioaren epe espezifikoa: Eska daitekeen kotizazio-epearen bostena
ondokoen artean izan behar da:
Egintza-eragilearen aurreko 10 urteetan edo
Kotizatzeko betebeharra eten zeneko data aurreko 10 urteetan, pentsioa
alta edo altaren pareko egoera batetik sortzen bada, kotizatzeko
betebeharrik gabe. Paragrafo horretan zehaztutakoa, era berean
aplikatuko zaie: eska daitekeen epe espezifikoa bete barik, pentsioa alta
egoera batetik sortzen badute, kotizatzeko betebeharrarekin egoera hori
kotizatzeko betebeharrik ez duen alta edo altaren pareko batetik sortzen
denean.
Horretarako, ez dira kontuan hartuko 6 hilabete baino adin-frakzio txikiagoak; handiagoak
47
48. badira, urte erdiaren parekotzat joko dira. Aterako diren kotizazio-epeak biribildu egingo dira
eta, kasuak kasu, hileen zatiak baztertuko.
Gaizotasun arruntaren edo lanekoa ez den istripuaren ondoriozkoa bada, altarik ez egoeran.
o Kotizazioaren epe generikoa: 15 urte
o Kotizazioaren epe espezifikoa: 3 urte azken 10 urteetan.
Lanaldi partzialean kontratatutako langileen kasuan:
Dagozkien kotizazio-epeak egiaztatzeko, bereziki lan egindako orduen arabera egindako
kotizazioak baino ez dira zenbatuko, ohikoak zein osagarriak, eta horien baliokidetasuna
kotizazioko ordu teorikoetan kalkulatuko da.
o Benetan lan egindako orduen kopurua zati 5 egingo da, urteko 1826 orduen
egunekoaren parekoa.
o Lortutako kotizazioko egun teorikoei, 1,5eko koefiziente biderkatzailea
aplikatuko zaie, eta horrela, kotizazioaren gutxieneko epeak zehazteko
egiaztatutakotzat joko diren egunak lortuko dira.
o Eguneko frakzioa, hala badagokio, egun osoaren paeko joko da.
1.3.3.2 Zenbatekoa / Ordainketa
Erretiro pentsioa oinarri arautzaileari dagokion ehunekoa aplikatuz lortzen da.
• Ehunekoa
• Oinarri-arautzailea
• Ordainketa
48
49. 1.3.3.2.1 Ehunekoa
• Oinarri arautzailearen %100.
• Lan istripu edo lan gaixotasunen kasuan:
Pentsioak handitu egingo dira larritasunaren arabera, %30etik %50era honako
egoeretan: lesioa makina edo tresnek sortu badute, arauzko arreta-gailurik ez duten
edo eduki izanez gero erabiltzen ez dituzten edo egoera txarrean dituzten instalazio,
zentro eta lantokietan gertatu bada, edo laneko segurtasun-neurriak eta higienea
zaindu ez direnean edo funtsezko osasungarritasuna eta egokitzapena zaindu ez
direnean gertatu bada. Langilearen ezaugarriak, adina, sexua eta beste baldintzak
kontuan hartuko dira.
Errekargu hau enpresaburu arau-hausleari dagokio.
• 65 urte edo gehiago izanik, langileak kontingentzia arruntek sortutako ezintasun iraunkor
absolutuagatiko pentsioa jasoko duen kasuetan, erretiro pentsioa jasotzeko eskubidea izateko
baldintzak ez betetzeagatik.
Ehuneko aplikagarria ezarrita dagoen gutxieneko kotizazio epeari dagokiona izango
da, memento bakoitzean, erretiro pentsioa jaso ahal izateko. Egun, ehuneko hori
%50ekoa da eta dagokion oinarri arautzaileari aplikatuko zaio.
IGO
49
50. 1.3.3.2.2 Oinarri-arautzailea
i) Ezintasuna gaixotasun arruntak eragindakoa bada:
• Altan edo altaren pareko egoeran edo alta ez den egoeran diren onuradunak:
gaixotasun arruntaren ondoriozko ezintasun iraunkor osorako ezarritako arau guztiak
aplikatuta kalkulatuko da.
j) Ezintasuna lanez kanpoko istripuak eragindakoa
bada:
• Altan edo altarekin parekatutako egoeran dauden onuradunak:
Lanekoa ez den istripuaren ondoriozko ezintasun iraunkor osorako adierazitako arau
berberak aplikatuz kalkulatuko da.
• Alta ez den egoeran den onuraduna:
Egintza-eragilea izan aurreko 96 hilabeteetako interesdunaren kotizazio-oinarria zati
112 eginda lortutako koefizentea izango da. Oinarri horien zenbaketa ondoko eran
egingo da:
o Egintza-eragilea aurreko 24 hilabeteetako oinarriak balore nominalean
zenbatuko dira.
50
51. o Gainerako kotizazio-oinarriak Kontsumorako Prezioen Indizearen
eboluzioaren arabera eguneratuko dira haiei dagozkien hiletik aurreko
paragrafean aipatu den aldiaren hasieraren aurreko hilera arte.
Hutsuneak sartzea
Kalkulurako kontuan hartu beharreko epealdian kotizatzeko beharrik ez zen hilabeteak
badira, kotizazio-hutsuneak 18 urtetik gorako langileentzako indarrean den Erregimen
Orokorreko kotizazioaren gutxieneko oinarriarekin integratuko dira.
Hilabeteren batean kotizatu beharra hilabetearen zati batean baino ez bada, aurreko
paragrafoan aipatutako integrazioa kotizatzeko beharrik ez den zatian egingo da, betiere
lehenengo epeari dagokion kotizazio-oinarria aipatutako hileko gutxieneko oinarriaren
zenbatekora iristen ez bada. Kasu horretan, integrazioa azken zenbatekorainokoa izango da.
Lanaldi partzialeko, txandako eta aldizkako langile finkoak direnean:
o Kotizatzeko betebeharrik egon ez den aldien integrazioa une bakoitzean
aplikatzea dagokion, kotizatzeko betebeharra eten edo iraungi zueneko datan
kontratatutako orduei dagokien kotizazioko gutxieneko oinarriarekin
burutuko da. Hilaren zati batean bakarrik badago kotizatzeko betebeharra,
integrazioa kotizatzeko betebeharrik ez duen hilaren zatiarengatik izando da,
beti ere, hari dagokion kotizazio-oinarriak gutxieneko oinarrira iristen ez
denean.
o Aldizkako kontratu finkoak dituzten langileen denboraldi edo kanpaina arteko
epeetan izan ezik, inola ere ez dira kotizazio-hutsunetzat joko lan egiten ez
diren ordu edo egunak lanaldi partzialeko kontratuak eragindako zerbitzuak
betetzearen ondorioz.
51
52. k) Ezintasuna lan-istripuak edo laneko gaixotasunak
eragindakoa bada:
Oinarri arautzaileak soldata errealetan oinarrituta kalkulatuko da, kontingentzia horien
ondoriozko ezintasun iraunkor osoarentzat adierazitako arau berberak aplikatuz.
IGO
1.3.3.2.3 Ordainketa
• Gaixotasun arrunt eta lanez kanpoko istripuetatik eratorritako pentsioak 14 ordainsaritan
ordainduko dira, urteko hilabete bakoitzeko bat eta ekaineko eta azaroko hilekoekin
dirutan ordainduko diren bi aparteko ordainsari urtero. Azken hauen zenbatekoa
hilabete horiei dagozkien hileko arrunten zenbatekoaren berdina izango da.
• Lan istripu eta lan gaixotasunetik eratorritako pentsioak 12 ordainsaritan ordainduko dira
aparteko ordainsariak hileko arruntetan proportzionalki zatituta daudelako eta
pentsioaren oinarri arautzailearen kalkulua egiteko kontuan hartu direlako.
• Hileko gutxieneko zenbatekoak bermatuko dira eta hauen zenbatekoa onuradunak
bere ardurapean ezkontiderik edukitzearen arabera aldatuko da.
52
53. • Ezintasun iraunkor absolutuagatiko eta elbarritasun handiagatiko pentsioak eta onuradunak
65 urte betetzean izen aldaketa dela-eta eratorritako erretiro pentsioak, Pertsona Fisikoen
Errentaren gaineko Zergaren (PFEZ) atxikipenetik salbu geldituko dira.
1.3.3.3 Bateragarritasunak
• Pentsioak ez du eragotziko ezinduaren egoerarekin bateragarriak
diren eta berrikuspena egiterakoan lanerako gaitasunean aldaketarik
sortzen ez dutela erakusten duten jardueretan aritzea, irabaziak
lortzeko edota irabazi asmorik gabekoak badira ere.
• Gizarte Segurantzako erregimenen batean sar daitezkeen lanak
burutzen badira, alta eman eta kotizatzeko obligazioa dago eta
pentsiodunak erakunde kudeatzaileari jakinarazi beharko dio
besteren edo norberaren konturako jarduera bat hasi duela.
• Obligazio hauek pentsioa onartu duen erakunde kudeatzailearen
menpeko ezintasun iraunkorraren berrikuspen eskumenak kaltetu
gabe bete behar dira.
1.3.3.4 Etetea / Iraungipena
• Kentzea
• Iraungipena
53
54. 1.3.3.4.1 Kentzea
• Onuradunak prestazioak jasotzeko eskubidea lortzeko edo mantentzeko iruzur egiten
duenean.
• Ezintasun iraunkorra onuradunaren zuhurtziagabetasun ausartegiagatik sortu edo
larriagotu bada.
• Ezintasun iraunkorra, aldi baterako ezintasun egoeran agindutako osasun
tratamendua zentzuzko arrazoirik gabe ez onartzeagatik edo eteteagatik sortu edo
larriagotu bada.
• Onuradunak, zentzuzko arrazoirik gabe dagokion birregokitze eta errehabilitazio
tratamendu edo prozesuak onartzen ez baditu edo eteten baditu.
1.3.3.4.2 Iraungipena
• Ondorio bezala sendakuntza izango duen berrikuspenagatik.
• Onuraduna hil delako.
54
55. • Erretiro-pentsioa jaso nahi denean, pentsio honetarako eskubidea aitortzen delako
• Erakunde kudeatzaileak ebatzitako ofiziozko berrikuspenagatik, ekintza hau legez
baimenduta dagoen eta horrek sortzen duen pentsioa jasotzeko eskubidearen galera
kasuetan.
1.3.3.5 Kudeaketa / Ordainketa
1.3.3.5.1 Kudeaketaz honako hauek arduratuko
dira:
•
o Gizarte Segurantzako Institutu Nazionala (GSIN), orokorrean.
o Itsasoko Gizarte Institutua (IGI), Itsasoko Erregimen Bereziko aplikazio
eremuko langileak badira.
1.3.3.5.2 Ordainketaz honako hauek arduratuko
dira:
•
o Gizarte Segurantzako Institutu Nazionala (GSIN), edo bere kasuan, Itsasoko
Gizarte Institutua (IGI), ezintasun iraunkorra gaixotasun arruntak edo lanez
kanpoko istripuak sortu duenean.
o Gizarte Segurantzako Institutu Nazionala (GSIN), ezintasun iraunkorra lan
gaixotasunak sortu duenean
o Gizarte Segurantzako Institutu Nazionala edo Gizarte Ssegurantzako Lan
Istripu eta Gaixotasun Profesionalen Mutua, bere kasuan, laneko istripuak
55
56. sortu duenan. Biziarteko pentsioen kasuetan, GSINa Mutuak pentsioaren
kapital kostuaren egungo balioa aurretiaz adierazten duenean.
1.3.3.6 Eskaerak
• Eskariarekin batera aurkeztu beharreko agiriak
• Eskaeraren aurkezpena
• Eskaera-inprimakia
1.3.3.6.1 Eskariarekin batera aurkeztu
beharreko agiriak
Ondoren adierazitako dokumentuen jatorrizkoak eta kopiak aurkeztu behar dira, ondoren
konpultsatu ahal izateko (nola eta aurretik konpultsatuta ez dauden). Salbuespena nortasun
agiriak izango dira. Kasu horretan, jatorrizkoa aurkeztea nahikoa izango da.
l) KASU GUZTIETAN:
• Eskatzailearen, legezko ordezkariaren eta eskaeran agertzen diren gainerako
pertsonen nortasun ziurtagiria, indarrean dagoen ondorengo dokumentazioarekin:
o Espainiarrek: Nortasun Agiri Nazionala (DNI ).
o Espainian bizi diren edota bizi ez diren atzerritarrek: Pasaportea edo jatorrizko
herrialdean indarrean den nortasun-agiria eta NIE (Atzerritarren Identifikazio
Zenbakia) AEAT eskatutakoa, ordainketetarako.
56
57. • Legezko ordezkaritzaren dokumentazio akreditatzailea; bestela, adingabeko
eskatzailearen emantzipazioarena. Erakundeko tutorea bada,IFK/IFZ, Erakundearen
tutoretza izendapena azaltzen den dokumentua eta Erakundearen ordezkaritza
egiaztatzeko ziurtagiria.
m) GAIXOTASUN ARRUNTA BADA:
• Azken hiru hilabeteetako kotizazioak ordaindu izana egiaztatzen duen agiria,
ordaintzeko beharra izanez gero eta ezintasuna tarte horretan bertan gertatu bada.
n) LAN ISTRIPU EDO GAIXOTASUN PROFESIONALA
BADA:
• Laneko gaixotasunaren edota laneko istripuaren parte administratiboa.
• Aurreko urteko ordainsari errealen gaineko enpresaren ziurtagiria.
Beste dokumentu batzuk
• Autonomia Erkidego bakoitzeko Osasun Zerbitzu Publiko eskudunak egindako
historial klinikoa, edo bestela, zerbitzu horretako Ikuskatzailetza medikoaren txostena,
interesdunaren eskuetan badago.
• Sei hile baino gehiagoko aborturik edo 24 ordu zituenean baino lehenago hildako
seme-alabak izan dituenean, haren existentzia azaltzen den Erregistro Zibileko
ziurtagiria.
o) OSASUN LAGUNTZAN SARTZEKO:
• Familia-liburua edota Erregistro Zibileko aktak, eskatzailearekin familiarteko lotura
egiaztatzen dutenak.
57
58. • Eskatzailearekin elkarbizitza egiaztatzen duen Udalak igorri ziurtagiria (ez zaie
ezkontideari eta seme-alabei eskatzen), funtzionarioari beharrezkoa iruditzen
zaionean.
• Komunitate Autonomoak bidalitako auto judiziala edota familiaren harrera
ziurtagiria.
• Banaketaren edota dibortzioaren ebazpen judiziala; bertan, adingabeko seme-alaben
zaintza zehaztu beharko da, bai eta ezkontidearen edo ezkontide ohiaren pentsio
konpentsatzailearen zenbatekoa edo elikagaiak seme-alabei ematekoa ere, hala
balegokio.
• Atzerritarrak
Espainian bizi ohi direla egiaztatzen duen Udaleko errolda ziurtagiria edo egoitza-
txartela, funtzionarioak beharrezkoa dela uste duenean.
Dokumentazio hau Gizarte Segurantzaren Harreman eta Argibideetarako edozein
zentrotan aurkez daiteke.
1.3.3.7 Oinarrizko araudia
1.3.3.7.1 Regulación de la prestación
• Decreto de 22 de junio de 1956, por el que se aprueba el reglamento para aplicación del
Texto Refundido de la legislación de accidentes de trabajo. (Capítulo v).
• Decreto 3158/1966, de 23 de diciembre, por el que se aprueba el Reglamento General
que determina la cuantía de las prestaciones económicas del Régimen General de la
Seguridad Social y condiciones para el derecho a las mismas.
58
59. • Decreto 1646/1972, de 23 de junio, para la aplicaclón de la Ley 24/1972, de 21 de junio,
en materia de prestaciones del Régimen General de la Seguridad Social.
• Decreto 2957/1973, de 16 de noviembre, sobre cómputo recíproco de cotizaciones en el
sistema de la seguridad social.
• Real Decreto 1799/1985, de 2 de octubre, para la aplicación de la Ley 26/1985, de 31 de
julio, en la materia de racionalización de las pensiones de jubilación e incapacidad
permanente.
• Real Decreto 691/1991, de 12 de abril, sobre cómputo reciproco de cuotas entre
regímenes de seguridad social.
• Real Decreto 480/1993, de 2 de abril, por el que se integra en el Régimen General de la
Seguridad Social el Régimen Especial de la Seguridad Social de los funcionarios de la
Administración Local.
• Real Decreto 1647/1997, de 31 de octubre, por el que se desarrollan determinados
aspectos de la Ley 24/1997, de 15 de julio, de consolidación y racionalización del
sistema de la Seguridad Social.
• Real Decreto 4/1998, de 9 de enero, sobre revalorización de las pensiones del sistema
de la seguridad social para 1998. (disposición adicional undécima).
• Real Decreto 1132/2002, de 31 de octubre, de desarrollo de determinados preceptos de
la Ley 35/2002, de 12 de julio, de medidas para el establecimiento de un sistema de
jubilación gradual y flexible.
• Real Decreto 1131/2002, de 31 de octubre, por el que se regula la Seguridad Social de
los trabajadores contratados a tiempo parcial, así como de la jubilación parcial.
59
60. • Orden de 15 de abril de 1969 por la que se establecen normas para la aplicación y
desarrollo de las prestaciones por invalidez en el Régimen General de la Seguridad
Social.
• Orden de 31 de julio de 1972 por la que se dictan normas de aplicacion y desarrollo del
Decreto 1646/1972, de 23 de junio, en materia de prestaciones del Regimen General de
la Seguridad Social.
• Orden TAS/4033/2004, de 25 de noviembre, por la que se establece la situación
asimilada a la de alta en el sistema de la seguridad social, a efectos de pensiones, de los
trabajadores afectados por el síndrome del aceite tóxico.
• Resolución de 14-2-1974, de la D.Gral. de la S.S., interpretativa del apartado e) del art.
40 de la Orden de 15-4-1969, por la que se establecen normas para la aplicación y
desarrollo de las prestaciones por invalidez en el Reg.Gral. de la S.S.
• Resolución de 22 de mayo de 1986, de la Secretaría General para la Seguridad Social,
sobre reconocimiento del incremento del 20% de la base reguladora a los pensionistas
de incapacidad permanente total cuando cumplen la edad de 55 años.
• Resolución de 11-4-1990, de la Secretaría Gral. para la S.S., por la que se fijan criterios
para la aplicación del complemento del 20% a reconocer a los pensionistas de invalidez
permanente total para la profesión habitual, mayores de 55 años.
• Resolución de 25 de marzo de 1992, de la Dirección General de Ordenación Jurídica y
Entidades Colaboradoras de la Seguridad Social. Improcedencia de la declaración de
lnvalidez Permanente cuando no exista derecho a prestación económica.
• Resolución de 15-11-1996, de la D. Gral. de Ord. de la S.S., sobre cálculo de la base reg.
de las pensiones de viudedad y orfandad cuando el causante fallece una vez iniciado
el procedimiento para la declaración de IP, encontrándose en situación de IT o..
60
61. • Resolución de 21-1-1998, de la D. Gral. de Ord. de la S.S.por la que se establece criterio
sobre la posibilidad de reconocimiento a trabajadores que tengan cumplidos 65 años
de edad deI incremento deI 20 % de la b.reg. de la pensión.
• Resolución de 17-7-1998, de la D.Gral. de Ord. de la S.S., por la que se establece criterio
sobre la interpretación que debe darse a la disp. adic. 11ª del R. Dto. 4/1998, de 9-1,
sobre el cálculo de la base reg. de las prest. derivadas de cont. profes.
1.3.3.7.2 Gestión. Procedimiento.
• Real Decreto 2609/1982, de 24 de septiembre, sobre evaluación y declaración de las
situaciones de incapacidad permanente en la Seguridad Social.
• Real Decreto 1071/1984, de 23 de mayo, por el que se modifican diversos aspectos en
la normativa vigente en materia de incapacidad permanente en la Seguridad Social.
• Real Decreto 1300/1995, de 21 de julio, por el que se desarrolla, en materia de
incapacidades laborales del Sistema de la Seguridad Social, la Ley 42/1994, de 30 de
diciembre, de medidas fiscales, administrativas y de orden social.
• Real Decreto 1993/1995, de 7 de diciembre, por el que se aprueba el Reglamento sobre
colaboración de las Mutuas de Accidente de Trabajo y Enfermedades Profesionales de
la Seguridad Social.
• Real Decreto 1299/2006, de 10 de noviembre, por el que se aprueba el cuadro de
enfermedades profesionales en el sistema de la Seguridad Social y se establecen
criterios para su notificación y registro.
• Real Decreto 38/2010, de 15 de enero, por el que se modifica el Reglamento sobre
colaboración de las MATEPSS, aprobado por el Real Decreto 1993/1995, de 7/12.
61
62. • Orden de 16 de diciembre de 1987 por la que se establecen nuevos modelos para la
notificación de accidentes de trabajo y se dan instrucciones para su cumplimentación y
tramitación.
• Orden de 18 de enero de 1996 para la aplicación y desarrollo del Real Decreto
1300/1995, de 21 de julio, sobre incapacidades laborales del Sistema de la Seguridad
Social.
• Orden TAS/4054/2005, de 27 de diciembre, por la que se desarrollan los criterios
técnicos para la liquidación de capitales coste de pensiones y otras prestaciones
periódicas de la Seguridad Social.
• Orden TAS/1/2007, de 2 de enero, por la que se establece el modelo de parte de
enfermedad profesional, se dictan normas para su elaboración y transmisión y se crea
el correspondiente fichero de datos personales.
• Resolución de 2-11-1992, de la D. Gral. de OJ y EE CC de la Seg.Social, acerca de la
obligación de comunicar el alta y de cotizar a la S. S. respecto de aquellos pensionistas
por IPA o GI que realicen trabajos que den lugar a la inclusión en la S.S.
• Resolución de 27 de mayo de 2009, de la DG de Ordenación de la SS, sobre cálculo de
capitales coste y sobre constitución por las MATEPSS del capital coste correspondiente
a determinadas prestaciones derivadas de enfermedades profesionales.
• Resolución de 21-10-2009, de la S. de E. de la SS. Instrucciones para la compensación
de gastos de transporte en los casos de asist. sanitaria derivada de riesgos
profesionales y de comparecencias para la realización de exámenes o valoraciones
médicas
62
63. 1.3.4 Elbarritasun handia
1.3.4.1 Onuradunak / Gertaera eragilea / Ondorio ekonomikoak
Anatomia edo funtzio galeren eraginezko ezintasun iraunkorra da. Beste pertsona baten
laguntza behar da bizitzako jarduera oinarrizkoenak egiteko, hala nola, janzteko, mugitzeko,
jateko edo antzeko gauzetarako.
1.3.4.2 Zenbatekoa / Ordainketa
• Zenbatekoa
• Ordainketa
1.3.4.2.1 Zenbatekoa
Ezintasun handiagatiko pentsioaren zenbatekoa ezintasun iraunkorreko
pentsioaren zenbatekoari (osoa edo absolutua), onuradunari arreta emango dion pertsonari
ordaintzeko osagarria gehituz kalkulatuko da.
p) Osagarriaren zenbatekoa:
Gertakizun kausatzailea gertatu den unean Erregimen Orokorrari kotizatzeko gutxieneko
oinarriaren % 45, pentsioa onartutako erregimena denakoa delarik, eta ezintasun
iraunkorreko egoera eragin duen arazoari dagokion langilearen azken kotizazio-oinarriaren
% 30 gehituz lortzen da.
Inola ere ez, zenbateko hori ezingo da izan langileak jasotako -osagarririk gabe- jasotako
pentsioaren % 45 baino txikiagoa izan.
63
64. q) Laneko istripu edo laneko gaixotasun kasuetan:
Pentsioak areagotu egingo da, hobenaren larritasunaren arabera, %30etik %50era lesio,
mutilazio edo itxuragabetasuna makina, artefaktu edo arauzko neurriak ez dituzten edo
gauzeztatuta edo kondizion txarretan dauden instalazio, zentru edo lantokietan gertatu
denean edo lanean segurtasun eta higiene neurririk, osasungarritasun edo lan bakoitzerako
egokitze neurririk (langilearen berezitasun, adin, sexu eta gainontzeko kondizioak kontuan
hartuz) errepearatu ez direnean.
Errekargua kalkulatzeko, ezindua zainduko duenari ordaintzeko ezintasun handiko
osagarria ez da kontuan hartuko. Errekargu hori enpresari arau-hauslearen ardura izango
da.
• Kontingentzia arruntek eraginda, baliaezintasun handiko pentsioa jasotzeko aukera duen 65
urte edo gehiagoko langileak, erretiroko pentsioa jasotzeko baldintzak betetzen ez dituelako.
Aplikatuko den portzentajea, une bakoitzean, erretiro pentsioa jaso ahal izateko
zehaztuta dagoen kotizatzeko gutxieneko aldiari dagokiona da.
Egun, portzentaje hori % 50 da, eta pentsioaren oinarri arautzaileari aplikatuko zaio, ez
osagarriari.
1.3.4.2.2 Ordainketa
• Gaixotasun arrunt eta lanez kanpoko istripuetatik eratorritako pentsioak 14 ordainsaritan
ordainduko dira, urteko hilabete bakoitzeko bat eta ekaineko eta azaroko hilekoekin
64
65. dirutan ordainduko diren bi aparteko ordainsari urtero. Azken hauen zenbatekoa
hilabete horiei dagozkien hileko arrunten zenbatekoaren berdina izango da.
• Lan istripu eta lan gaixotasunetik eratorritako pentsioak 12 ordainsaritan ordainduko dira
aparteko ordainsariak hileko arruntetan proportzionalki zatituta daudelako eta
pentsioaren oinarri arautzailearen kalkulua egiteko kontuan hartu direlako.
• Hileko gutxieneko zenbatekoak bermatuko dira eta hauen zenbatekoa onuradunak
bere ardurapean ezkontiderik edukitzearen arabera aldatuko da.
• Ezintasun iraunkor absolutuagatiko eta elbarritasun handiagatiko pentsioak eta onuradunak
65 urte betetzean izen aldaketa dela-eta eratorritako erretiro pentsioak, Pertsona Fisikoen
Errentaren gaineko Zergaren (PFEZ) atxikipenetik salbu geldituko dira.
1.3.4.3 Bateragarritasunak
2 Bateragarritasunak
• Pentsioak ez du eragotziko ezinduaren egoerarekin bateragarriak diren eta
berrikuspena egiterakoan lanerako gaitasunean aldaketarik sortzen ez dutela
erakusten duten jardueretan aritzea, irabaziak lortzeko edota irabazi asmorik
gabekoak badira ere.
• Gizarte Segurantzako erregimenen batean sar daitezkeen lanak burutzen badira, alta
eman eta kotizatzeko obligazioa dago eta pentsiodunak erakunde kudeatzaileari
jakinarazi beharko dio besteren edo norberaren konturako jarduera bat hasi duela.
65
66. • Obligazio hauek pentsioa onartu duen erakunde kudeatzailearen menpeko ezintasun
iraunkorraren berrikuspen eskumenak kaltetu gabe bete behar dira.
2.1.1.1 Etetea / Iraungipena
• Etendura / Iraungipena
• Kentzea
• Iraungipena
2.1.1.1.1 Kentzea
• Onuradunak prestazioak jasotzeko eskubidea lortzeko edo mantentzeko iruzur egiten
duenean.
• Ezintasun iraunkorra onuradunaren zuhurtziagabetasun ausartegiagatik sortu edo
larriagotu bada.
• Ezintasun iraunkorra, aldi baterako ezintasun egoeran agindutako osasun
tratamendua zentzuzko arrazoirik gabe ez onartzeagatik edo eteteagatik sortu edo
larriagotu bada.
• Onuradunak, zentzuzko arrazoirik gabe dagokion birregokitze eta errehabilitazio
tratamendu edo prozesuak onartzen ez baditu edo eteten baditu.
66
67. 2.1.1.1.2 Iraungipena
• Ondorio bezala sendakuntza izango duen berrikuspenagatik.
• Onuraduna hil delako.
• Erretiro-pentsioa jaso nahi denean, pentsio honetarako eskubidea aitortzen delako
• Erakunde kudeatzaileak ebatzitako ofiziozko berrikuspenagatik, ekintza hau legez
baimenduta dagoen eta horrek sortzen duen pentsioa jasotzeko eskubidearen galera
kasuetan.
2.1.1.2 Kudeaketa / Ordainketa
2.1.1.2.1 Kudeaketaz honako hauek arduratuko
dira:
o Gizarte Segurantzako Institutu Nazionala (GSIN), orokorrean.
o Itsasoko Gizarte Institutua (IGI), Itsasoko Erregimen Bereziko aplikazio
eremuko langileak badira.
67
68. 2.1.1.2.2 Ordainketaz honako hauek arduratuko
dira:
o Gizarte Segurantzako Institutu Nazionala (GSIN), edo bere kasuan, Itsasoko
Gizarte Institutua (IGI), ezintasun iraunkorra gaixotasun arruntak edo lanez
kanpoko istripuak sortu duenean.
o Gizarte Segurantzako Institutu Nazionala (GSIN), ezintasun iraunkorra lan
gaixotasunak sortu duenean
o Gizarte Segurantzako Institutu Nazionala edo Gizarte Ssegurantzako Lan
Istripu eta Gaixotasun Profesionalen Mutua, bere kasuan, laneko istripuak
sortu duenan. Biziarteko pentsioen kasuetan, GSINa Mutuak pentsioaren
kapital kostuaren egungo balioa aurretiaz adierazten duenean.
2.1.1.3 Eskaerak
• Eskariarekin batera aurkeztu beharreko agiriak
• Eskaeraren aurkezpena
• Eskaera-inprimakia
2.1.1.3.1 Eskariarekin batera aurkeztu
beharreko agiriak
Ondoren adierazitako dokumentuen jatorrizkoak eta kopiak aurkeztu behar dira, ondoren
konpultsatu ahal izateko (nola eta aurretik konpultsatuta ez dauden). Salbuespena nortasun
agiriak izango dira. Kasu horretan, jatorrizkoa aurkeztea nahikoa izango da.
68
69. r) KASU GUZTIETAN:
• Eskatzailearen, legezko ordezkariaren eta eskaeran agertzen diren gainerako
pertsonen nortasun ziurtagiria, indarrean dagoen ondorengo dokumentazioarekin:
o Espainiarrek: Nortasun Agiri Nazionala (DNI ).
o Espainian bizi diren edota bizi ez diren atzerritarrek: Pasaportea edo jatorrizko
herrialdean indarrean den nortasun-agiria eta NIE (Atzerritarren Identifikazio
Zenbakia) AEAT eskatutakoa, ordainketetarako.
• Legezko ordezkaritzaren dokumentazio akreditatzailea; bestela, adingabeko
eskatzailearen emantzipazioarena. Erakundeko tutorea bada,IFK/IFZ, Erakundearen
tutoretza izendapena azaltzen den dokumentua eta Erakundearen ordezkaritza
egiaztatzeko ziurtagiria.
s) GAIXOTASUN ARRUNTA BADA:
• Azken hiru hilabeteetako kotizazioak ordaindu izana egiaztatzen duen agiria,
ordaintzeko beharra izanez gero eta ezintasuna tarte horretan bertan gertatu bada.
t) LAN ISTRIPU EDO GAIXOTASUN PROFESIONALA
BADA:
• Laneko gaixotasunaren edota laneko istripuaren parte administratiboa.
• Aurreko urteko ordainsari errealen gaineko enpresaren ziurtagiria.
Beste dokumentu batzuk
• Autonomia Erkidego bakoitzeko Osasun Zerbitzu Publiko eskudunak egindako
historial klinikoa, edo bestela, zerbitzu horretako Ikuskatzailetza medikoaren txostena,
interesdunaren eskuetan badago.
69
70. • Sei hile baino gehiagoko aborturik edo 24 ordu zituenean baino lehenago hildako
seme-alabak izan dituenean, haren existentzia azaltzen den Erregistro Zibileko
ziurtagiria.
u) OSASUN LAGUNTZAN SARTZEKO:
• Familia-liburua edota Erregistro Zibileko aktak, eskatzailearekin familiarteko lotura
egiaztatzen dutenak.
• Eskatzailearekin elkarbizitza egiaztatzen duen Udalak igorri ziurtagiria (ez zaie
ezkontideari eta seme-alabei eskatzen), funtzionarioari beharrezkoa iruditzen
zaionean.
• Komunitate Autonomoak bidalitako auto judiziala edota familiaren harrera
ziurtagiria.
• Banaketaren edota dibortzioaren ebazpen judiziala; bertan, adingabeko seme-alaben
zaintza zehaztu beharko da, bai eta ezkontidearen edo ezkontide ohiaren pentsio
konpentsatzailearen zenbatekoa edo elikagaiak seme-alabei ematekoa ere, hala
balegokio.
• Atzerritarrak
Espainian bizi ohi direla egiaztatzen duen Udaleko errolda ziurtagiria edo egoitza-
txartela, funtzionarioak beharrezkoa dela uste duenean.
Dokumentazio hau Gizarte Segurantzaren Harreman eta Argibideetarako edozein
zentrotan aurkez daiteke.
70
71. 2.1.1.4 Oinarrizko araudia
2.1.1.4.1 Regulación de la prestación
• Decreto de 22 de junio de 1956, por el que se aprueba el reglamento para aplicación del
Texto Refundido de la legislación de accidentes de trabajo. (Capítulo v).
• Decreto 3158/1966, de 23 de diciembre, por el que se aprueba el Reglamento General
que determina la cuantía de las prestaciones económicas del Régimen General de la
Seguridad Social y condiciones para el derecho a las mismas.
• Decreto 1646/1972, de 23 de junio, para la aplicaclón de la Ley 24/1972, de 21 de junio,
en materia de prestaciones del Régimen General de la Seguridad Social.
• Decreto 2957/1973, de 16 de noviembre, sobre cómputo recíproco de cotizaciones en el
sistema de la seguridad social.
• Real Decreto 1799/1985, de 2 de octubre, para la aplicación de la Ley 26/1985, de 31 de
julio, en la materia de racionalización de las pensiones de jubilación e incapacidad
permanente.
• Real Decreto 691/1991, de 12 de abril, sobre cómputo reciproco de cuotas entre
regímenes de seguridad social.
• Real Decreto 480/1993, de 2 de abril, por el que se integra en el Régimen General de la
Seguridad Social el Régimen Especial de la Seguridad Social de los funcionarios de la
Administración Local.
• Real Decreto 1647/1997, de 31 de octubre, por el que se desarrollan determinados
aspectos de la Ley 24/1997, de 15 de julio, de consolidación y racionalización del
sistema de la Seguridad Social.
71
72. • Real Decreto 4/1998, de 9 de enero, sobre revalorización de las pensiones del sistema
de la seguridad social para 1998. (disposición adicional undécima).
• Real Decreto 1132/2002, de 31 de octubre, de desarrollo de determinados preceptos de
la Ley 35/2002, de 12 de julio, de medidas para el establecimiento de un sistema de
jubilación gradual y flexible.
• Real Decreto 1131/2002, de 31 de octubre, por el que se regula la Seguridad Social de
los trabajadores contratados a tiempo parcial, así como de la jubilación parcial.
• Orden de 15 de abril de 1969 por la que se establecen normas para la aplicación y
desarrollo de las prestaciones por invalidez en el Régimen General de la Seguridad
Social.
• Orden de 31 de julio de 1972 por la que se dictan normas de aplicacion y desarrollo del
Decreto 1646/1972, de 23 de junio, en materia de prestaciones del Regimen General de
la Seguridad Social.
• Orden TAS/4033/2004, de 25 de noviembre, por la que se establece la situación
asimilada a la de alta en el sistema de la seguridad social, a efectos de pensiones, de los
trabajadores afectados por el síndrome del aceite tóxico.
• Resolución de 14-2-1974, de la D.Gral. de la S.S., interpretativa del apartado e) del art.
40 de la Orden de 15-4-1969, por la que se establecen normas para la aplicación y
desarrollo de las prestaciones por invalidez en el Reg.Gral. de la S.S.
• Resolución de 22 de mayo de 1986, de la Secretaría General para la Seguridad Social,
sobre reconocimiento del incremento del 20% de la base reguladora a los pensionistas
de incapacidad permanente total cuando cumplen la edad de 55 años.
72
73. • Resolución de 11-4-1990, de la Secretaría Gral. para la S.S., por la que se fijan criterios
para la aplicación del complemento del 20% a reconocer a los pensionistas de invalidez
permanente total para la profesión habitual, mayores de 55 años.
• Resolución de 25 de marzo de 1992, de la Dirección General de Ordenación Jurídica y
Entidades Colaboradoras de la Seguridad Social. Improcedencia de la declaración de
lnvalidez Permanente cuando no exista derecho a prestación económica.
• Resolución de 15-11-1996, de la D. Gral. de Ord. de la S.S., sobre cálculo de la base reg.
de las pensiones de viudedad y orfandad cuando el causante fallece una vez iniciado
el procedimiento para la declaración de IP, encontrándose en situación de IT o..
• Resolución de 21-1-1998, de la D. Gral. de Ord. de la S.S.por la que se establece criterio
sobre la posibilidad de reconocimiento a trabajadores que tengan cumplidos 65 años
de edad deI incremento deI 20 % de la b.reg. de la pensión.
• Resolución de 17-7-1998, de la D.Gral. de Ord. de la S.S., por la que se establece criterio
sobre la interpretación que debe darse a la disp. adic. 11ª del R. Dto. 4/1998, de 9-1,
sobre el cálculo de la base reg. de las prest. derivadas de cont. profes.
2.1.1.4.2 Gestión. Procedimiento.
• Real Decreto 2609/1982, de 24 de septiembre, sobre evaluación y declaración de las
situaciones de incapacidad permanente en la Seguridad Social.
• Real Decreto 1071/1984, de 23 de mayo, por el que se modifican diversos aspectos en
la normativa vigente en materia de incapacidad permanente en la Seguridad Social.
• Real Decreto 1300/1995, de 21 de julio, por el que se desarrolla, en materia de
incapacidades laborales del Sistema de la Seguridad Social, la Ley 42/1994, de 30 de
diciembre, de medidas fiscales, administrativas y de orden social.
73