1. CIENCIAS SOCIAIS
TEMA 4
VERENA VIEITES FERNANDES

2. O ESTADO




•
•
•
•
•
•
•
Definicións: Persoas, territorio,
poder.
Territorio: fronteiras e conflictos
Poboación: Dereitos e obrigas.
Culturas diferentes e diversas
nacionalidades.
Poder:
Establecer leis. As leis fainas o
estado (Parlamento).
Vixiar o cumprimento das leis e
administrar xustiza.
Manter a orde no interior e
protección no exterior.
Política exterior (relacionarse
con outros estados).
Recaudar impostos.
Dirección da economía.
Administrar servizos públicos,
xestionar infraestructuras e os
equipamentos colectivos.

3. Elementos dos Estados democráticos.
 Os cidadáns participan no goberno.
 Democracia directa: Cando en grupo toman
unha única idea.
 Democracia representativa: Cando escollen
nas eleccións os que han de exercer a
soberanía no seu nome.
 Parlamento: Elabora e aproba as leis, elixe ao
Presidente do (as persoas elexidas forman o
parlamento).

4. AS ELECCIÓNS.
 Deben ser libres (voto
secreto).
 Deben ser plurais
(varias opcións).
 Sufraxio universal (que
non haxa discriminación
de sexo e que sexas
maior de idade.
 Eleccións periódicas (os
candidatos escollidos
han de someterse a
novas eleccións).

5. PARTIDOS POLÍTICOS
Agrupación de persoas que teñen ideas
para poder exercer o poder.
 Programas
electorais ( teñen
que ter claro as
ideas que
defenden)
 Candidatos e
candidatas.
 O voto

6. SEPARACIÓN DE PODERES:
Función lexislativa (o
Parlamento elabora e
vota as leis).
Función executiva (O
Goberno determina a
política que debe
seguir o estado).
Función xudicial (o
poder xudicial aplica
as leis
PODERES
Lexislativo
Executivo
Xudicial

7. Diferentes tipos de Estados
democráticos.
 Monarquías e repúblicas.
• Monarquías parlamentarias: A máxima autoridade é o
rei ou a raíña. A soberanía tena o pobo.
• Rei: É o xefe de estado pero non goberna. Xura
fidelidade á constitución.
 Para que sexan democráticas teñen que ser
repúblicas parlamentarias. O xefe do estado é o
presidente da república. Cada 4 ou 5 anos elíxese ó
presidente, que é elixido polo pobo. O goberno queda
en mans do Primer Ministro ou Presidente da
República.
 Todo Oriente e centro de Europa son repúblicas. E na
zona occidental Francia, Portugal e Europa.

8. Estados liberais e Estados
sociais
Liberal: Non interfire na
economía das empresas
nin nas relacións
sociais. As condicións
sociais e a economía
rexense pola lei do
mercado.
Social: Intervén na
economía e na
sociedade (sanidade
pública, ensino
obrigatorio).

9. Estados centralizados e Estados
descentralizados.
• Centralistas: As decisións
tómanse no Goberno central.
• Descentralizado: Comparte o
poder con diferentes territorios.

10. Estados non democráticos.
 Monarquía absoluta: O rei concentra todo o
poder. Estes confirman que actúan no nome de
Deus.
EXEMPLOS: Arabia Saudíta, etc.
 Ditadura: Réxime no que unha persoa, co
apoio dun partido político, un grupo étnico ou
exército, goberna cun poder absoluto.
EXEMPLOS: América Latina e en Estados de
África e Asia.

11. OS ESTADOS DO MUNDO E
AS SÚAS RELACIÓNS.
Relacións Políticas.
 Ámbito Político:
•
•
•
O peso de Estados Unidos: Tendencia cara ao multirateralismo.
Islamismo Político: Ruptura Violenta con todo aquilo que é propio do mundo
occidental.
Crecente protagonismo de China.
 Ámbito Económico:
Centro económico do mundo: Estados Unidos, Europa e Xapón.
•
•
Países en desenvolvemento: En especial países de economías emerxentes
(Brasil, China, India, México e Sudáfrica).
Países pobres: En especial os países esquecidos (Etiopía, Somalia,
Afganistán).

12. O Estado entre a globalización e a
rexionalización.
O Estado e a globalización.
A globalización da
economía.
• As novas tecnoloxías da
información e comunicación.
•
 Organizacións
supranacionais: Estas
asumen parte da soberanía
nos Estados.
EXEMPLO: A Unión Europea, A
Organización de países
exportadores de petróleo.

13. O Estado e a rexionalización
 Definición de local ou rexional: é un territorio
que ten unha actividade económica ben
desenvolta e unha personalidade cultural e
social ben diferenciada.
 Tipos de rexións:
• Nacións sen Estado, como en Quebec
(Canadá).
• Rexións consolidadas e diferenciadas, como
en Baviera (Alemaña).
• Cidades Globais: como en Nova York, Tokio e
Londres.
Principio de Subsidiaridade.

14. O papel do Estado na actualidade
Os estados son coordinadores, distribúen
competencia e riqueza, aseguran o
cumprimento das leis e da igualdade de
dereitos e deberes.
• Creación e mantemento das infraestruturas
básicas.
• A loita contra o terrorismo mundial e a
delingüencia.
•

15. Tratados, Convenios e Declaracións
Internacionais de Dereitos.
 Existen Tratados e Convenios
Internacionais: Control de
armamento, non proliferación de
armas nucleares, cambio
climático, contra a desertización,
etc.
 Declaracións Internacionais de
Dereitos: Dos dereitos humanos,
dos dereitos da infancia, sobre a
eliminación da muller, etc.

16. Organizacións Supranacionais
 Organizacións de Ámbito mundial: A ONU e a
OMC.
 Organizacións de Ámbito continental ou
rexional: Unión Europea Liga Árabe.

17. A Organización das Nacións
Unidas (ONU)
 Creada en 1945.
 Obxetivos:
• Manter a paz e a
seguridade
internacionais.
• Fomentar as relacións
de amizade,baseándose
nos principios da
igualdade e da libre
determinación dos
pobos.
• Fomentar a cooperación
de todo tipo nos países.
• Estimular o respecto
aos dereitos humanos.

18. Organizacións dependentes da ONU
• Consello de Seguridade: Ten 10 membros
temporais e 5 membros permanentes.
• Asamblea Xeral: Todos os países.
• Consello Económico e Social.
• Corte internacional de Xustiza.
• Secretaría Xeral.
 UNICEF: Axudas á infancia.
UNESCO: Ciencia e Cultura.

19. AS ONG
• Definición: Son entidades de carácter público
con fins humanitarios e sociais que non
dependen dos gobernos.
• Tipos: Centros de investigación, empresas,etc.
• Importancia: Son as primeiras en actuar,
exercen como grupos de presión,etc.

20. As ONG como redes
internacionais.
 Accións humanitarias:
Exemplos: La Cruz Roja, Manos
Unidas, Médicos sin fronteras,etc
 Dereitos humanos:
Exemplos: Amnistía Internacional.
 Protección da
natureza e denuncia
da destrucción do
medio natural: Exemplos:
Greenpeace.

21. O peso crecente das ONG
 Solución de
problemas de
urxencia e
necesidades.
 Desenvolvemento
integral das persoas.
 Conciencia e
responsabilidade.

22. As culturas e as diferenzas
culturais.
 Definición de cultura.
 Territorio.
 A diversidade
cultural: Isto é a
diversidade cultural.
Esto débese a
educación.
 Pluralismo cultural:
multiculturalidade.
 Interculturalidade.

23. A cultura de masas e de consumo
 Definición de cultura
de masas.
 Pautas de consumo.
 Homoxeneización.
 Tensión e
contradicións fronte
as culturas locais ou
tradicionais.