3. 1.Εισαγωγή
Το άρθρο αναφέρεται στην παραγωγή τριών αγροτικών προϊόντων
(σιταριού, καλαμποκιού και βαμβακιού) του Νομού Τρικάλων.
Σχετικά με τη δομή του παραγωγικού συστήματος του Νομού Τρικάλων ,
πρέπει να σημειώσουμε ότι στηρίζεται κυρίως στον πρωτογενή τομέα της
οικονομίας (γεωργία, κτηνοτροφία, υλοτομία).
Συγκεκριμένα, στον τομέα της γεωργίας καλλιεργούνται γύρω στα 670.000
στρέμματα (20% της συνολικής έκτασης) με σημαντική παραγωγή σε
δυναμικές καλλιέργειες όπως βαμβάκι, καπνός, οπωροκηπευτικά, σιτάρι,
καλαμπόκι κλπ. Το κύριο χαρακτηριστικό είναι ότι αποτελείται από μικρές σε
έκταση ιδιοκτησίες που έχει σαν αποτέλεσμα μικρά αγροτικά εισοδήματα.
Ο Πίνακας 1 απεικονίζει την επιφάνεια των καλλιεργούμενων εκτάσεων του
Νομού, ενώ το διάγραμμα 1 την ποσοστιαία τους κατανομή.
Καλλιέργειες
Σιτάρι Καλαμπόκι Βαμβάκι Άλλα Σύνολο
47.812 62.251 106.000 453.937 670.000
(πηγή: Τοπικός Ηλ. Τύπος)
Διάγραμμα 1 γεωργ. Παραγωγής
3
4. 2.Ανάλυση
Σιτάρι
Η τιμή του προϊόντος αυξήθηκε κατά 45,5% στα διεθνή χρηματιστήρια
εμπορευμάτων χωρίς να έχουμε κάποια αξιοσημείωτη μεταβολή τιμής σε άλλα
δημητριακά τα οποία είναι υποκατάστατα του σταριού (με εξαίρεση την
αύξηση της τιμής του καλαμποκιού) οπότε δεν έχουμε επίδραση
υποκατάστασης. Η αύξηση της τιμής ενός αγαθού πρώτης ανάγκης, το οποίο
έχει μικρή εισοδηματική ελαστικότητα, και με σταθερές τις τιμές των
υποκατάστατων του (απεναντίας έχουμε αύξηση στην τιμή του καλαμποκιού),
σημαίνει ότι τυχαίοι προσδιοριστικοί παράγοντες της προσφοράς (κυρίως
έντονα καιρικά φαινόμενα ή φυσικές καταστροφές), είναι υπεύθυνοι για αυτή.
Το συμπέρασμα αυτό ενισχύεται και από τα γεγονότα ότι η αύξηση του
πληθυσμού των τόπων προορισμού των εξαγωγών του Νομού (κυρίως εγχώρια
αγορά και δευτερευόντως Ευρωπαϊκή) δεν ήταν ιδιαίτερα μεγάλη ούτε άλλαξε
το φορολογικό καθεστώς, ενώ η πρόοδος της τεχνολογίας δεν απέφερε
αξιόλογες αλλαγές στη στρεμματική απόδοση του σταριού.
Επίσης δεν αναφέρεται καμία μεταβολή στην καλλιεργήσιμη έκταση του
Νομού.
Με σταθερή τη ζήτηση στο σημείο ισορροπίας Ε1 η προσφερόμενη ποσότητα
είναι Π1 και η τιμή Τ1. Με μείωση της καμπύλης προσφοράς στη θέση Π2 στο
νέο σημείο ισορροπίας Ε2 η προσφερόμενη είναι Π2 μικρότερη της Π1 με
συνέπεια την αύξηση της τιμής του προϊόντος από Τ1 σε Τ2.
Διάγραμμα 2
Καλαμπόκι
Η τιμή του προϊόντος αυξήθηκε κατά 33,5% χωρίς να έχουμε κάποια
μεταβολή στα άλλα δημητριακά με την εξαίρεση της αύξησης του σταριού,
συνεπώς ούτε για αυτό το αγαθό έχουμε επίδραση υποκατάστασης. Η αύξηση
της τιμής του οφείλεται όπως και στο σιτάρι σε τυχαίους παράγοντες της
προφοράς (κυρίως έντονα καιρικά φαινόμενα ή φυσικές καταστροφές).
4
Ζ1
Π2
Π1
Ε1
Ε2
Τ
Τ2
Τ1
Π2
Ο
Π1 Π
5. Όπως και στο σιτάρι, αν υπάρχει ισορροπία μεταξύ ζήτησης και προσφοράς
και έχουμε μείωση της προσφοράς καλαμποκιού (μετατόπιση προς τα
αριστερά της καμπύλης προσφοράς) θα επέλθει αύξηση της τιμής του
(διάγραμμα 2).
Η στρεμματική απόδοση των καλλιεργειών καλαμποκιού αυξήθηκε κατά
18,3% λόγω της τεχνολογικής προόδου (καλύτερη ποιότητα σπόρων,
αποτελεσματικότερα λιπάσματα, ορθολογικότερη οργάνωση της παραγωγής),
γεγονός που σημαίνει ότι ενώ η παραγωγή καλαμποκιού έμεινε στα επίπεδα
του 2009, 11.000 στρέμματα έμειναν ελεύθερα για άλλες καλλιέργειες (στην
προκειμένη περίπτωση βαμβακιού).
Βαμβάκι
Οι λόγοι αύξησης των καλλιεργούμενων εκτάσεων του βαμβακιού συνδέονται
με τα ζημιογόνα αποτελέσματα των καλλιεργειών σιτηρών τις προηγούμενες
χρονιές.
Για το αγαθό αυτό έχουμε αύξηση της ζήτησης. Το γεγονός αυτό οφείλεται
στην ταυτόχρονη αύξηση της τιμής κατά 60% και της ζητούμενης ποσότητας
κατά 10%. Όπως φαίνεται στο διάγραμμα 3 έχουμε μετατόπιση της καμπύλης
ζήτησης προς τα δεξιά από τη θέση Ζ1 στην Ζ2. Με σταθερή την καμπύλη
προσφοράς Π, το νέο σημείο ισορροπίας είναι το Ε2, με αποτέλεσμα την αύξηση της
τιμής ισορροπίας από Τ1 σε Τ2 και της ποσότητας ισορροπίας από Π1 σε Π2.
Διάγραμμα 3
Η καλλιέργεια του βαμβακιού έγινε σε βάρος κυρίως του καλαμποκιού. Η
μείωση του αριθμού των στρεμμάτων του καλαμποκιού κατά 11.000 δεν
απέχει πολύ με την αύξηση της έκτασης των βαμβακοκαλλιεργειών κατά
9.636 στρέμματα (106.000/1,10). Στη περίπτωση αυτή έχουμε
προσανατολισμένη οικονομική ανάπτυξη ως προς το βαμβάκι.
5
Ζ1
Ζ2
S
Ε2
Π1 Π2 Π
Τ
Ε1
Τ2
Τ1
Ο
6. Στην προκειμένη περίπτωση μπορούμε να συμπεράνουμε ότι το κόστος
ευκαιρίας της επιπλέον παραγωγής βαμβακιού δεν απέχει σημαντικά από την
αξία του καλαμποκιού που θα παράγονταν από τα 9.636 στρέμματα.
Το γεγονός της αύξησης της συνολικής παραγωγής των τριών αγαθών μας
οδηγεί στο συμπέρασμα ότι λόγω τεχνολογικής προόδου αυξήθηκαν οι
παραγωγικές δυνατότητες της οικονομίας του Νομού. Με βάση την οικονομική
αυτή ανάπτυξη η καμπύλη δυνατοτήτων παραγωγής μετατοπίζεται προς τα
δεξιά χωρίς να είναι παράλληλη με την προηγούμενη. Το άκρο που ευνοείται
(βαμβάκι), απομακρύνεται περισσότερο από την αρχή του αντίστοιχου άξονα,
όπως φαίνεται και στο διάγραμμα 4, από το Ζ (2009) στο Ζ’ (2010) .
Διάγραμμα 4
6
Δημητριακά
Βαμβάκι
Α
Ζ Ζ’
7. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Βιβλίο
Κώττη, Α. και Κώττης, Γ., (2008). Σύγχρονη Μικροοικονομική, Εκδόσεις
Μπένου
Άρθρο
Μάμαλης, Λ. (2010), Καλά τα νέα για σιτηρά, καλαμπόκι και βαμβάκι,
εφημερίδα Έρευνα(5/9/2010) και βρίσκεται στην σελ. 18.
Διαθέσιμο στο http://www.e-erevna.gr/portal/story.aspx?ID=95406
Ανακτήθηκε από το διαδίκτυο στις 17/12/2010
7
8. Καλά τα νέα για σιτηρά, καλαμπόκι
και βαμβάκι
Αυξητικές είναι οι τάσεις στις τιμές των τριών βασικών προϊόντων του Νομού
Τρικάλων.
Αυξημένες σε ποσοστά από 33,50% έως 65% εμφανίζονται το τελευταίο
δωδεκάμηνο στα διεθνή χρηματιστήρια εμπορευμάτων οι τιμές των
συμβολαίων σιταριού, καλαμποκιού, βαμβακιού, προϊόντων που παράγονται
κατά κόρον στο Νομό Τρικάλων.
Του Λάζαρου Μάμαλη
Οι τιμές των αγροτικών προϊόντων, εδώ στα Τρίκαλα δεν είναι αποκομμένες
από τη διεθνή πραγματικότητα. Αντίθετα, επηρεάζονται από τις διακυμάνσεις
στα μεγάλα χρηματιστήρια και μάλιστα επηρεάζονται καθοριστικά.
Το σιτάρι
Σε σύγκριση με ένα χρόνο πριν (τέλη Αυγούστου του 2009), η τιμή του
σταριού στο χρηματιστήριο εμπορευμάτων της Νέας Υόρκης είναι αυξημένη
κατά 45,5%.
Το καλαμπόκι
Στο καλαμπόκι η δωδεκάμηνη άνοδος της τιμής του είναι της τάξης του 33,5%,
γεγονός που ενισχύει τις ελπίδες και των Τρικαλινών παραγωγών για
καλύτερες τιμές στο καλαμπόκι που αλωνίζουν αυτές τις ημέρες στα χωράφια
τους.
Υπενθυμίζεται ότι η Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Τρικάλων δέχεται
καλαμπόκι σε δύο σημεία παραλαβής. Στην AGROVIZ στο δέλτα
Καλαμπάκας και στα σιλό του Ζάρκου. Η ΕΑΣ Τρικάλων παραλαμβάνει
καλαμπόκι με ανοιχτή τιμή.
Λόγω των καλών στρεμματικών αποδόσεων δεν αναμένεται να διαφοροποιηθεί
ιδιαίτερα η συνολική παραγωγή του Νομού Τρικάλων σε καλαμπόκι, παρότι
φέτος καλλιεργήθηκαν περί τις 11.000 στρέμματα λιγότερα σε σχέση με
πέρυσι. Ειδικότερα, ενώ την περίοδο 2008 – 2009 καλλιεργήθηκαν 73.655
στρέμματα με καλαμπόκι φέτος, δηλαδή, την περίοδο 2009 – 2010
καλλιεργήθηκαν 62.251.
Άνοδος και στο βαμβάκι
Σημαντικές οι αυξήσεις τιμών για βαμβάκι, που βρίσκεται στο +60%, γεγονός
που επίσης υποδέχονται θετικά οι παραγωγοί των Τρικάλων οι οποίοι
ετοιμάζονται να συλλέξουν το βαμβάκι από τα χωράφια τους.
Υπενθυμίζεται ότι στο Νομό Τρικάλων τα καλλιεργούμενα με βαμβάκι
στρέμματα, αυξήθηκαν φέτος κατά 10%, φτάνοντας τις 106.000. Στο Νομό
Καρδίτσας η αύξηση είναι μεγαλύτερη. Στο γειτονικό Νομό φέτος
8
9. καλλιεργούνται 404.000 στρέμματα με βαμβάκι, ενώ πέρυσι καλλιεργήθηκαν
346.000.
Οι λόγοι της επιστροφής στο βαμβάκι συνδέονται κυρίως με τα απογοητευτικά
αποτελέσματα των υπολοίπων καλλιεργειών τις περασμένες χρονιές. Το
καλαμπόκι και τα σιτηρά, πέρυσι αποδείχθηκαν ζημιογόνες καλλιέργειες.
Ιδιαίτερα, τα σιτηρά ξανά φέτος, κατέγραψαν αρνητικό ρεκόρ δεκαετίας,
κατρακυλώντας ακόμη και στα 10 λεπτά το κιλό.
Αντιθέτως, το βαμβάκι, κατά την περσινή εκκοκκιστική περίοδο κατέγραψε
άνοδο στην τιμή του, γεγονός που οδήγησε τους παραγωγούς στην απόφαση να
επιστρέψουν στο βαμβάκι.
9
10. καλλιεργούνται 404.000 στρέμματα με βαμβάκι, ενώ πέρυσι καλλιεργήθηκαν
346.000.
Οι λόγοι της επιστροφής στο βαμβάκι συνδέονται κυρίως με τα απογοητευτικά
αποτελέσματα των υπολοίπων καλλιεργειών τις περασμένες χρονιές. Το
καλαμπόκι και τα σιτηρά, πέρυσι αποδείχθηκαν ζημιογόνες καλλιέργειες.
Ιδιαίτερα, τα σιτηρά ξανά φέτος, κατέγραψαν αρνητικό ρεκόρ δεκαετίας,
κατρακυλώντας ακόμη και στα 10 λεπτά το κιλό.
Αντιθέτως, το βαμβάκι, κατά την περσινή εκκοκκιστική περίοδο κατέγραψε
άνοδο στην τιμή του, γεγονός που οδήγησε τους παραγωγούς στην απόφαση να
επιστρέψουν στο βαμβάκι.
9
