1. GENEL SAĞLIK ve İLKYARDIM
DERSİNE HOŞ GELDİNİZ
HİZMET BİR
ORTAK SAĞLIK Ve
GÜVENLİK BİRİMİ

2. DERS : GENEL SAĞLIK ve İLKYARDIM
HİZMETBANK
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ BİRİMİ

3. 1- İLKYARDIM NEDİR?

4. Herhangi bir kaza veya yaşamı
tehlikeye düşüren bir durumda,
 Sağlığı görevlilerinin yardımı
sağlanıncaya kadar
 Hayatın kurtarılması ya da
durumun kötüye gitmesini
önleyebilmek amacı ile olay
yerinde
 Tıbbi araç gereç aranmaksızın
 Mevcut araç ve gereçlerle yapılan
ilaçsız uygulamalardır.

5. ACİL TEDAVİ NEDİR?
Acil tedavi ünitelerinde,
hasta / yaralılara doktor
ve sağlık personeli
tarafından yapılan tıbbi
müdahalelerdir.

6. İlkyardım ve Acil Tedavi Arasındaki Fark
İlkyardım
 İlkyardım
eğitimi almış
herkes yapabilir.
Acil tedavi
 Özel eğitim almış
sağlık personeli ve
ambulans ekibi
yapar.
 Acil sağlık hizmeti
konusunda eğitim
almış uzman
personel yapar.

7. İlkyardımcı kimdir?
 Hasta veya yaralıya tıbbi
araç gereç aranmaksızın
mevcut araç gereçlerle,
ilaçsız uygulamaları yapan
eğitim almış kişi ya da
kişilerdir.

8. İlkyardımın öncelikli amaçları
nelerdir?
 Hayati tehlikeyi ortadan kaldırmak
 Yaşamsal fonksiyonların sürdürülmesini
sağlamak
 Hasta/yaralının durumunun kötüleşmesini
önlemek
 İyileşmeyi kolaylaştırmak

9. İlkyardımın Temel Uygulamaları
Nelerdir?
Koruma
Bildirme:
112
Kurtarma

10. İLKYARDIM TEMEL UYGULAMALARI
KURTARMABİLDİRMEKORUMA
K B K

11. Hayat Kurtarma Zinciri Nedir?
111.
Halka
• Sağlık kuruluşuna haber verme (İlkyardımcı)
2. Halka
• Olay yerinde yapılan Temel Yaşam Desteği (İlkyardımcı)
3. Halka
• Ambulans ekiplerince yapılan müdaleler
4. Halka
• Hastane acil servisleridir.

12. İlkyardımın ABC’si Nedir?
A
Hava yolunun
açıklığının
değerlendirilmesi
(Airway) B
Solunumun
değerlendirilmesi
(Bak-Dinle-
Hisset)
(Breathing)
C
Dolaşımın
değerlendirilmesi
(Circulation)

13. İlkyardımın ABC si nedir?
 Bilinç kontrol edilmeli, bilinç kapalı ise
hızla (ABC) değerlendirmesi yapılır
 A. Hava yolu açıklığı değerlendirilir.
 B. Solunumu değerlendirilir
(Bak- Dinle- Hisset)
 C. Dolaşımın değerlendirilmesi
( 5 sn. şah damarından nabız alınır)

14. Hasta/yaralının ilk
değerlendirilme aşamaları
nelerdir?
Bilinç kontrolünün yapılması

15. HAVA YOLUNUN AÇILMASI İÇİN YAPILAN
UYGULAMALAR
Ağzın içinin kontrol edilmesi
Hasta veya yaralının ağzında tıkanmaya neden
olan yabancı cisim için ağız içi kontrol edilmelidir.

16. Baş-çene pozisyonu
verilmesi
Alt çenenin yukarı
kaldırılması

17. SOLUNUMUN DEĞERLENDİRİLMESİ
BAK - DİNLE - HİSSET
*SOLUNUM YOKSA!*

18. DOLAŞIMIN
DEĞERLENDİRİLMESİ
Dolaşımın değerlendirilmesi için ilkyardımcı
çocuk ve yetişkinlerde şah damarından,
bebeklerde kol atardamarından 3 parmakla 5
saniye süre ile nabız almaya çalışılır. Bu süre
içinde nabız alınmıyorsa derhal dış kalp
masajına başlanır.

19. 1. Kalp masajı noktasının belirlenmesi
2. Ellerin masaj noktasına yerleştirilmesi
3. Kalbe doğru göğsün bastırılması
KALP MASAJI

20. KALP MASAJI
Yetişkinde kalp masajı için uygun duruş

21. ERİŞKİNDE SUNİ SOLUNUMERİŞKİNDE KALP MASAJI

22. Yaşam Bulguları
Kan Basıncı:
 Kalbin kasılma ve gevşeme anında damar duvarına yaptığı
basınçtır. Kalbin kanı pompalama gücünü gösterir. Normal
değeri 120/80 mm Hg’dir.
Nabız:
 Kalp atımlarının damar duvarına yaptığı basıncın vücudun
belli bölgelerinde hissedilmesidir. Yetişkin bir kişide
-normal nabız sayısı dakikada 60-100’dür.
-çocuklarda 100-120’dir.

23. Vücutta nabız alınabilen bölgeler
 Şah damarı (adem elmasının her iki yanında)
 Ön-kol damarı
(Bileğin iç yüzü, baş parmağın üst hizası)
 Bacak damarı (Ayak sırtının merkezinde)
 Kol damarı (Kolun iç yüzü, dirseğin üstü)
 Hasta/yaralıların dolaşımını değerlendirirken,
çocuk ve yetişkinlerde şah damarından,
bebeklerde kol atardamarından nabız alınır.

24. OLAY YERİNİ DEĞERLENDİRMENİN AMACI
 Olay yerinde tekrar kaza olma
riskini ortadan kaldırmak,
 Olay yerindeki hasta/yaralı
sayısını ve türlerini belirlemek.
 Olay yerinin hızlı bir şekilde
değerlendirilmesinin ardından
yapılacak müdahaleler planlanır

25. SOLUNUM ve KALP DURMASI
 Kalp durması:
Bilinci kapalı kişide büyük arterlerden
nabız alınamaması durumudur. Kalp
durmasına 5 dakika içinde müdahale
edilmezse dokuların oksijenlenmesi
bozulacağı için beyin hasarı oluşur.

26. HAVA YOLU TIKANIKLIĞI NEDİR?
Hava yolunun, solunumu gerçekleştirmek için gerekli havanın
geçişine engel olacak şekilde tıkanmasıdır. Tıkanma tam tıkanma
yada kısmi tıkanma şeklinde olabilir.
Tam Tıkanma Belirtileri
•Nefes alamaz
•Acı çeker kollarını boynuna
götürür
•Konuşamaz
•Rengi morarır
•Heimlich Manevrası gerekir
Kısmi Tıkanma Belirtileri
• Öksürür
•Nefes alabilir
•Konuşabilir
•Dokunulmaz ve öksürmesi istenir

27. YABANCI CİSİMLER
1. Yemek parçaları
2. Leblebi / Nohut
3. Çengelli iğneler
4. Kolyeler
5. Çiviler
6. Düğmeler

28. İLK YARDIM
Öksüren Hastanın Sırtına Vurulmaz!

29. HEMLİK MANEVRASI

31. 2-KANAMALARDA
İLKYARDIM

32. Damar bütünlüğünün bozulması sonucu kanın damar dışına (vücudun
içine veya dışına doğru) doğru akmasıdır. Kanamanın ciddiyeti
aşağıdaki durumlara bağlıdır:
KANAMA NEDİR?
 Kanamanın hızına,
 Vücutta kanın aktığı bölgeye,
 Kanama miktarına,
 Kişinin fiziksel durumu ve yaşına.

33. Vücutta kanın aktığı bölgeye göre 3 çeşit kanama
vardır :
1. Dış kanamalar: Kanama yaradan vücut dışına
doğru olur.
2. İç kanamalar: Kanama vücut içine olduğu için
gözle görülemez.
3. Doğal deliklerden olan kanamalar: Kulak, burun,
ağız, anüs, üreme organlarından olan
kanamalardır.
KANAMA ÇEŞİTLERİ

34. ARTER-VEN-KILCAL KANAMA
 Arter kanamaları kalp atımları ile uyumlu
olarak kesik kesik akar ve açık renklidir.
 Ven kanamaları ise koyu renkli ve sızıntı
şeklindedir. Kılcal damar kanaması küçük
kabarcıklar şeklindedir.
 Kanamanın değerlendirilmesinde, şok
belirtilerinin izlenmesi çok önemlidir.

35. Vücutta baskı uygulanacak
noktalar nelerdir?
1-Boyun : Boyun atardamarı (şah damarı)
baskı yeri
2-Köprücük kemiği üzeri : Kol atardamarı
baskı yeri
3-Koltukaltı : Kol atardamarı baskı yeri
4-Kolun üst bölümü : Kol atardamarı baskı
yeri
5-Kasık : Bacak atardamarı baskı yeri
6-Uyluk : Bacak atardamarı baskı yeri

36. Boyun
Köprücük kemiği
Koltuk altı
Kolun üst bölümü
Kasık
Uyluk
Karın ortası

37. Dış Kanamalarda ilkyardım
1- Hasta/yaralının durumu değerlendirilir (ABC),
2- Tıbbi yardım istenir (112),
3- Yara ya da kanama değerlendirilir,
4- Kanayan yer üzerine temiz bir bezle bastırılır,
5- Kanama durmazsa ikinci bir bez koyarak
basıncı arttırılır,
6-Gerekirse bandaj ile sararak basınç uygulanır,
7- Kanayan yere en yakın basınç noktasına baskı
uygulanır,
8- Kanayan bölge yukarı kaldırılır,

38. 9- Çok sayıda yaralının bulunduğu bir ortamda tek
ilkyardımcı varsa, yaralı güç koşullarda bir yere
taşınacaksa, uzuv kopması varsa ve/veya baskı
noktalarına baskı uygulamak yeterli olmuyorsa turnike
uygulanır,
10- Yapılan uygulamalar ile ilgili bilgiler (turnike uygulaması
gibi) hasta/yaralının üzerine yazılır,
11- Hızla sevk edilmesi sağlanır.

39. İç kanamalarda ilkyardım:
1-Hasta/yaralının bilinci ve ABC si değerlendirilir,
2- Üzeri örtülerek ayakları 30 cm yukarı kaldırılır,
3- Tıbbi yardım istenir (112),
4- Asla yiyecek ve içecek verilmez,
5- Hareket ettirilmez (özellikle kırık varsa),
6- Yaşamsal bulguları incelenir,
7- Sağlık kuruluşuna sevki sağlanır.

40. Doğal deliklerden çıkan
kanamalarda ilkyardım:
 Burun kanamalarında ilkyardım
1- Hasta/yaralı sakinleştirilir, endişeleri giderilir,
2- Oturtulur,
3- Başı hafifçe öne eğilir,
4- Burun kanatları 5 dakika süre ile sıkılır,
5- Uzman bir doktora gitmesi sağlanır.

41.  Kulak kanaması:
1- Hasta/yaralı sakinleştirilir, endişeleri giderilir,
2- Kanama hafifse kulak temiz bir bezle temizlenir,
3- Kanama ciddi ise, kulağı tıkamadan temiz bezlerle
kapanır,
4- Bilinci yerinde ise hareket ettirmeden sırt üstü yatırılır,
bilinçsiz ise kanayan kulak üzerine yan yatırılır,

42. 3-YARALANMALARDA
İLKYARDIM

43. Yara nedir?
Bir travma sonucu deri yada mukozanın bütünlüğünün bozulmasıdır.
Aynı zamanda kan damarları, adale ve sinir gibi yapılar etkilenebilir.
Derinin koruma özelliği bozulacağından enfeksiyon riski artar.
Yara çeşitleri;
1. Kesik yaralar
2. Ezikli yaralar
3. Delici yaralar
4. Parçalı yaralar
5. Kirli (enfekte) yaralar
YARALANMALARDA İLKYARDIM

44. Yaraların ortak belirtileri
nelerdir?
 Ağrı
 Kanama
 Yara kenarının ayrılması

45. Yaralanmalarda ilkyardım nasıl
olmalıdır?
 Yaşam bulguları değerlendirilir (ABC),
 Yara yeri değerlendirilir,
- Oluş şekli, süresi, yabancı cisim varlığı, kanama vb.
 Kanama durdurulur,üzeri kapatılır,
 Sağlık kuruluşuna gitmesi sağlanır,
 Tetanos konusunda uyarıda bulunulur,
 Yaradaki yabancı cisimlere dokunulmamalıdır!

46. 1. Yoğun ağrı
2. Solunum zorluğu
3. Morarma
4. Kan tükürme
5. Açık pnömotoraks
(Göğüsteki yarada nefes
alıyor görüntüsü)
DELİCİ GÖĞÜS YARALANMALARI
Göğsün içine giren cisim, akciğer zarı ve akciğeri yaralar. Bunun
sonucunda şu belirtiler görülebilir:
Normal
akciğer
Delici yara
nedeniyle
sönmüş akciğer

47. DELİCİ GÖĞÜS YARALANMALARINDA
İLKYARDIM
1. Hasta/yaralının bilinç kontrolü yapılır, yaşam bulguları
değerlendirilir (ABC),
2. Yara üzerine plastik poşet naylon vb. sarılmış bir bezle
kapatılır,
3. Nefes alma sırasında yaraya hava girmesini engellemek,
nefes verme sırasında havanın dışarı çıkmasını sağlamak
için yara üzerine konan bezin bir ucu açık bırakılır,
4. Hasta/yaralı bilinci açık ise yarı oturur pozisyonda oturtulur,
5. Ağızdan hiçbir şey verilmez,
6. Açık pnömotoraksta şok ihtimali yüksektir. Şok önlemleri
alınmalıdır
7. Tıbbi yardım istenir (112).

48. Kafatasında çökme kırığı
Kafatası ve omurga yaralanmaları neden
önemlidir?
1. Darbenin şiddetine bağlı olarak kafatası boşluğunda yer alan merkezi sinir
sistemi etkilenebilir.
2. Bel kemiğindeki yaralanmalarda omurgada ani sıkışma yada ayrılma
meydana gelebilir.
3. Bunun sonucunda sinir sistemi etkilenerek bazı olumsuz sonuçlar oluşabilir.
4. Trafik kazalarında ölümlerin % 80’i kafatası ve omurga yaralanmalarından
olmaktadır

49. Kafatası ve omurga yaralanmalarında
belirtiler nelerdir?
 Bilinç düzeyinde değişmeler, hafıza değişiklikleri yada
hafıza kaybı
 Başta, boyunda ve sırtta ağrı
 Elde ve parmaklarda karıncalanma yada his kaybı
 Vücudun herhangi bir yerinde tam yada kısmi hareket
kaybı
 Baş yada bel kemiğinde şekil bozukluğu
 Burun ve kulaktan beyin omurilik sıvısı ve kan gelmesi
 Baş, boyun ve sırtta dış kanama
 Sarsıntı

50. 4-YANIK VE SICAK
ÇARPMALARINDA
İLKYARDIM

51. Yanık nedir?
Herhangi bir ısıya maruz kalma sonucu oluşan doku
bozulmasıdır.
Yanık, genellikle;
1. Sıcak su veya buhar teması
2. Sıcak katı maddelerle temas,
3. Asit/alkali gibi kimyasal maddelerle temas,
4. Elektrik akımı etkisi yada radyasyon nedeni ile
de oluşabilir.

52. Kaç çeşit yanık vardır?
 Fiziksel yanıklar:
-Isı ile oluşan yanıklar
-Elektrik nedeni ile oluşan yanıklar
-Işın ile oluşan yanıklar
-Sürtünme ile oluşan yanıklar
-Donma sonucu oluşan yanıklar
 Kimyasal yanıklar:
- Asit alkali madde ile oluşan yanıklar

53. Yanığın ciddiyetini belirleyen faktörler
nelerdir?
1.Derinlik
2.Yaygınlık
3.Bölge
4.Enfeksiyon riski
5.Yaş
6.Solunum yoluyla görülen zarar
7.Önceden var olan hastalıklar

54. 1. Derece yanıklar
Deride kızarıklık, ağrı,
yanık bölgede ödem
vardır. Yaklaşık 48 saatte
iyileşir
Ör:Güneş yanıkları

55. ÖRNEK

56. 2. Derece yanıklar
Deride içi su dolu kabarcıklar
(bül) vardır. Ağrılıdır. Derinin
kendini yenilemesi ile kendi
Kendine iyileşir.
Örn. Haşlanmalar, Alev yanığı

57. ÖRNEK

58. 3. Derece yanıklar
Derinin tüm tabakaları etkilenmiştir.
Özellikle de kaslar, sinirler ve
damarlar üzerinde etkisi görülür.
Beyaz ve kara yaradan siyah renge kadar
aşamaları vardır.
Sinirler zarar gördüğü için ağrı yoktur.

59. ÖRNEK

60. Isı ile oluşan yanıklarda ilkyardım işlemleri
nedir?
 Kişi hala yanıyorsa paniğe engel olunur, koşması engellenir,
 Hasta/yaralının üzeri battaniye yada bir örtü ile kapatılır ve
yuvarlanması sağlanır,
 Yaşam belirtileri değerlendirilir (ABC),
 Solunum yolunun etkilenip etkilenmediği kontrol edilir,
 Yanık bölge en az 20 dakika soğuk su altında tutulur (yanık
yüzeyi büyükse ısı kaybı çok olacağından önerilmez),

61. Isı ile oluşan yanıklarda ilkyardım işlemleri nedir?
 Ödeme karşı; yüzük, bilezik, saat gibi eşyalar çıkarılır,
 Yanmış alandaki deriler kaldırılmadan giysiler çıkarılır,
 Takılan yerler varsa kesilir, temizliğe dikkat edilir,
 Su toplamış yerler patlatılmaz,
 Yanık üzerine ilaç yada yanık merhemi gibi maddeler de
sürülmemelidir,
 Yanık üzeri temiz bir bezle örtülür,
 Hasta/yaralı battaniye ile örtülür,

62. Isı ile oluşan yanıklarda ilkyardım işlemleri
nedir?
 Yanık bölgeler birlikte bandaj yapılmamalıdır,
 Yanık geniş ve sağlık kuruluşu uzaksa hasta /
yaralının kusması yoksa bilinçliyse ağızdan sıvı
(1 litre su -1 çay kaşığı karbonat -1 çay
kaşığı tuz karışımı) verilerek sıvı kaybı önlenir,
 Tıbbi yardım istenir (112).

63. Kimyasal yanıklarda ilkyardım nasıl olmalıdır?
 Deriyle temas eden kimyasal maddenin en kısa sürede deriyle
teması kesilmelidir,
 Bölge bol tazyiksiz suyla, en az 15-20 dakika yumuşak bir şekilde
yıkanmalıdır,
 Giysiler çıkarılmalıdır,
 Hasta/yaralı örtülmelidir,
 Tıbbi yardım istenmelidir (112).

64. Elektrik yanıklarında ilkyardım nasıl
olmalıdır?
 Soğukkanlı ve sakin olunmalıdır,
 Hemen elektrik akımı kesilmelidir,
 Hasta/yaralının ABC’si değerlendirilmelidir,
 Hasta/yaralıya kesinlikle su ile müdahale edilmemelidir,
 Hasta/yaralı hareket ettirilmemelidir,
 Hasar gören bölgenin üzeri temiz bir bezle örtülmelidir,
 Tıbbi yardım istenmelidir (112).

65. Sıcak Çarpması Belirtileri
 Kas Krampları
 Güçsüzlük,
yorgunluk
 Baş dönmesi
 Davranış bozukluğu
 Sinirlilik
 Solgun ve sıcak deri
 Bol terleme
 Mide krampları
 Kusma, bulantı
 Bilinç kaybı
 Hızlı nabız

66. Sıcak çarpmasında ilkyardım
nasıl olmalıdır?
 Hasta serin ve havadar bir yere alınır,
 Giysiler çıkarılır,
 Sırt üstü yatırılarak, kol ve bacaklar
yükseltilir,
 Bulantısı yoksa ve bilinci açıksa su ve
tuz kaybını gidermek için 1 litre su -1
çay kaşığı karbonat -1 çay kaşığı tuz
karışımı sıvı yada soda içirilir.

67. 5-KIRIK,ÇIKIK VE
BURKULMALARDA
İLKYARDIM

68. KIRIKLAR
Kırık : Kemik bütünlüğünün bozulmasıdır.
Kırıklar darbe sonucu yada kendiliğinden oluşabilir.
Yaşlılık ile birlikte kendiliğinden kırık oluşma riski de artar.
1. Kapalı kırık 2. Açık kırık
KIRIK
ÇEŞİTLERİ

69. Kırık belirtileri neler olabilir?
1. Hareket ile artan ağrı
2. Şekil bozukluğu
3. Hareket kaybı
4. Ödem ve kanama nedeniyle morarma
5. Ağrılı bölgelerin tespiti için elle muayene gereklidir.

70. Kırıklarda İlkyardım
 Hayatı tehdit eden yaralanmalara öncelik verilir,
 Hasta/yaralı hareket ettirilmez, sıcak tutulur,
 Kol etkilenmişse yüzük ve saat gibi eşyalar çıkarılır
 Tespit ve sargı yapılırken parmaklar görünecek şekilde açıkta bırakılır.
 Kırık şüphesi olan bölge, ani hareketlerden kaçınılarak bir alt ve bir üst
eklemleri de içine alacak şekilde tespit edilir.
 Açık kırıklarda, tespitten önce yara temiz bir bezle kapatılmalıdır,
 Kırık bölgede sık aralıklarla nabız, derinin rengi ve ısısı kontrol edilir
 Tıbbi yardım istenir 112

71. Burkulma nedir?
 Eklem yüzeylerinin anlık olarak
ayrılmasıdır. Zorlamalar sonucu
oluşur.
 Burkulma belirtileri nelerdir?
-Burkulan bölgede ağrı
-Kızarma, şişlik
-İşlev kaybı

72. Burkulmada ilkyardım nasıl
olmalıdır?
 Sıkıştırıcı bir bandajla burkulan eklem
tespit edilir,
 Şişliği azaltmak için bölge yukarı
kaldırılır,
 Hareket ettirilmez,
 Tıbbi yardım istenir (112).

73. Çıkık nedir?
 Eklem yüzeylerinin kalıcı olarak
ayrılmasıdır.
 Kendiliğinden normal konumuna dönemez.
Belirtileri nelerdir?
 Yoğun ağrı
 Şişlik ve kızarıklık
 İşlev kaybı
 Eklem Bozukluğu
Çıkık omuz eklemi

74. KIRIK, ÇIKIK VE BURKULMALARDA TESPİT

76. 6- KAN ŞEKERİ DÜŞÜKLÜĞÜ
Herhangi bir nedenle vücutta glikoz eksildiği
zaman ortaya çıkan belirtilerdir.
Kan şekeri düşmesinin nedenleri nelerdir?
•Şeker hastalığı tedavisine bağlı
•Uzun egzersizler sonrası
•Uzun süre aç kalma
•Barsak ameliyatı geçirenlerde yemek sonrası

77. Kan şekeri aniden düştüğünde
hangi belirtiler görülür?
 Korku
 Terleme
 Hızlı nabız
 Titreme
 Aniden acıkma
 Yorgunluk
 Bulantı

78. Kan şekeri düşüklüğü yavaş ve uzun
sürede oluşursa hangi belirtiler
görülür?
 Baş ağrısı
 Görme bozukluğu
 Uyuşukluk
 Zayıflık
 Konuşma güçlüğü
 Kafa karışıklığı
 Sarsıntı ve şuur kaybı

79. Kan şekeri düşmesinde
ilkyardım nasıl olmalıdır?
 Hastanın ABC’si değerlendirilir,
 15-20 dakikada belirtiler geçmiyorsa
sağlık kuruluşuna gitmesi için yardım
çağırılır ,
 Hastanın bilinci yerinde değilse koma
pozisyonu verilerek tıbbi yardım
çağırılır(112).

80. 7-ZEHİRLENMELERDE
İLKYARDIM

81. Zehirlenme nedir?
 Vücuda zehirli (toksik) bir maddenin
girmesi sonucu normal fonksiyonların
bozulmasıdır. Vücuda dışarıdan giren
bazı yabancı maddeler, vücudun
yaşamsal fonksiyonlarına zarar
verebileceğinden zehirli (toksik) olarak
kabul edilirler.

82. Zehirlenmelerde genel belirtiler
nelerdir?
 Sindirim sistemi : Bulantı, kusma, karın
ağrısı, ishal
 Sinir sistemi : Bilinç kaybı, havale, rahatsızlık
hissi, hareketlerde uyumsuzluk
 Solunum sistemi bozuklukları: Nefes darlığı,
morarma, solunum durması
 Dolaşım sistemi:Nabız bozukluğu, kalp
durması

83. 8-GÖZ, KULAK VE
BURUNA YABANCI
CİSİM KAÇMASI

84. Göze yabancı cisim kaçmasında
ilkyardım nasıl olmalıdır?
Toz gibi küçük madde ise;
 Göz ışığa doğru çevrilir ve alt göz kapağı içine
bakılır,
 Gerekirse üst göz kapağı açık tutulur,
 Nemli temiz bir bezle çıkarılmaya çalışılır,
 Hastaya gözünü kırpıştırması söylenir,
 Göz ovulmamalıdır,
 Çıkmıyorsa sağlık kuruluşuna gitmesi sağlanır.

85. Kulağa yabancı cisim kaçmasında
ilkyardım nasıl olmalıdır?
 Kesinlikle sivri ve delici bir cisimle
müdahale edilmez,
 Su değdirilmez,
 Tıbbi yardım istenir (112).
Yabancı cisim

86. Buruna yabancı cisim kaçmasında
ilkyardım nasıl olmalıdır?
 Burun duvarına bastırarak kuvvetli bir
nefes verme ile cismin atılması
sağlanır,
 Çıkmazsa tıbbi yardım istenir (112).

87. ACİL TAŞIMA TEKNİKLERİ
Destek olma
Sırtta taşıma
İtfaiyeci tekniği
Ayak
bileklerinden
tutarak sürükleme
Koltuk altından tutarak sürükleme Kolların üzerinde taşıma

88. Kolların üzerinde taşıma

90. Sedye ile taşıma teknikleri
nelerdir?
1-Sedyenin iki kişi tarafından taşınması
2-Sedyenin dört kişi tarafından taşınması
3-Bir battaniye ile geçici sedye oluşturma
4-Bir battaniye ve iki kirişle geçici sedye
oluşturma

91. Bir battaniye ile geçici sedye
oluşturma
 Tek bir battaniye ile sedye oluşturmada, battaniye yere serilir
kenarları rulo yapılır. Yaralı üzerine yatırılarak kısa mesafede
güvenle taşınabilir.

92. Bir battaniye ve iki kirişle geçici sedye
oluşturma

93. 93
İşyerlerimizde ve gündelik hayatımızda
vazgeçilmeyen bir olgu olan temizlikten
bahsetmek istiyorum.
Sizce neden ve niçin temizlik yaparız ?

94. 9- TEMİZLİK
94
* SAĞLIK
* YASAL GEREKLİLİK
* EMNİYET
* EKİPMANLARIN VE YÜZEYLERİN ÖMRÜ
* HAŞARAT
* İMAJ

95. A-TEMİZLİK
Yüzeyleri ve malzemeleri koruma,
bakımını yapma ve kullanıma hazır
hale getirebilme amacı ile yapılan
her tür etkinlik
95

96. B-BAKIM
Temizlenmiş yüzeylerde, yüzeyin
korunması, temizlik periyodunun
uzatılması için yapılan ve estetik
açıdan değer katan her türlü işlem
96

97. Çıplak gözle görülmeyecek kadar küçük,
ancak mikroskopla görülebilen canlılar
Çeşitleri;
• Bakteriler
• Virüsler
• Mantar ve küfler
• Mayalar
C- MIKRO-ORGANIZMALAR
97

98. • Ortamın ve gıdaların zararlı olan
mikroorganizmalardan arındırılması
işlemi
• Mikroorganizma sayısının hastalık
yapıcı seviyenin altında olması
D- DEZENFEKSIYON
98

99. DEZENFEKSİYON YÖNTEMLERİ
•Kimyasal maddelerle
(dezenfektan)
•Yüksek sıcaklık kullanarak
• Su
• Buhar
99

100. • Sterilizasyon bir nesne ya da obje üzerinde ki tüm
zararlı zararsız mikroorganizmaların yok edilmesidir.
Başlıca sterilizasyon yoları şunlardır.
1. ısı ile sterilizasyon
basınçlı buhar ile sterilizasyon
kuru sıcak hava ile sterilizasyon
2. süzme ile sterilizasyon (filtrasyon)
3. ışınlar ile sterilizasyon (ışınlama)
E- STERILIZASYON
100

101. • Gıdanın temas ettiği yüzeylerde
• Elin temas ettiği yüzeylerde
“temizlik ve dezenfeksiyon” bir arada yapılmalı
F- HİJYENİK ORTAM
101

102. G- SU
•Temizlik ürünleri ve kirler için çözücü
işlevi görür
•Sıcaklık, mekanik ve kimyasal etkilerin
taşıyıcısı
•Kirlerin yüzeylerden uzaklaştırılmalarında
araç
102

103. • Ürün isimleri öğrenilmeli
• Etiketler okunmalı, üzerindeki uyarıcı yazı ve
işaretlere dikkat edilmeli
• Ürünler orijinal ambalajları dışında başka
kaplarla kullanılmamalı
• Ürünler birbirleri ile karıştırılmamalı, amacı
dışında kullanılmamalı
• Ürünler koklanmamalı, tadına bakılmamalı ve
içilmemeli
• Cilt mutlaka korunmalı
I- TEMIZLIK YAPARKEN
103

104. • Yararlı ve Zararlı bakteriler
• Bölünerek çoğalırlar
• Üremeleri için gerekli koşullar
• Gıda
• Nem
• Sıcaklık
• Zaman
İ- BAKTERİLER
104

105. K- SICAKLIK
105

106. L-PERSONEL
... her zaman temiz iş giysileri
kullanmalı
... bone veya kep takmalı
... ellerini yıkayıp dezenfekte etmeli
... tırnakları kısa ve bakımlı olmalı
... mutfak içinde mücevher
takmamalı
... üretim alanlarında sigara içmemeli
106

107. HİJYENİK EL YIKAMA İŞLEMİ
107

108. 10-TOZLAR
ÜRETİM SIRASINDA:
KAZMA, DELME, KIRMA, KESME,
AŞINDIRMA, PARÇALAMA GİBİ
İŞLEMLERİN SÜRDÜRÜLMESİNDE
ORTAYA ÇIKAR…
BU İŞLEMLERİN AMACI NEDİR?

109. TOZ:
TANE BÜYÜKLÜKLERİ 300 MİKRON
VE DAHA KÜÇÜK OLAN,
KİMYASAL VE FİZİKSEL
ÖZELLİKLERİ KENDİSİNİ
OLUŞTURAN MADDENİN YAPISINA
BENZEYEN VE UZUNCA SÜRE
HAVADA ASILI OLARAK
DURABİLEN MADDECİKLERDİR.

110. TANE BÜYÜKLÜĞÜ ÖZELLİKLERİ
300 - 100 mikron
Uzun süre havada askıda
kalamazlar. Vücuda giremezler
100 - 50 mikron
Üst solunum yollarında tutulur.
Gözle görülebilir
50 - 5 mikron
5 - 0,5 mikron
Üst solunum yollarında tutulur,
Cinsine göre ÜSYE..
Akciğere kadar ulaşır, Alveollerde
birikir, tehlikeli ?
< 0,5 mikron
Vücut için zararsız, akciğerlere girip
çıkarlar.

111. TEKNİK KORUMA
EN ÖNEMLİ OLAN METOD, ORTAMDA BULUNAN TOZ MİKTARINI AZALTMAKTIR.
BUNUN İÇİN ORTAMDA BULUNAN TOZUN SAYISI, YAPISI VE ÇAPI
ÖLÇÜLMELİDİR.
ELDE EDİLECEK SONUCA GÖRE;
1- TOZUN MEYDANA GELİP ÇEVREYE YAYILMASINI ÖNLEMEK.
2- MEYDANA GELEN TOZU ORTAMDAN UZAKLAŞTIRMAKTIR.
TEMEL İLKELER
-TEKNOLOJİK METODLAR,
-HAVALANDIRMA,
-TOZSUZLAŞTIRMA (TOZ TOPLAMA),
-KİŞİSEL KORUYUCULAR

112. SAĞLIK VE GÜVENLİK TEDBİRLERİ:
•Eğitim,
•Kapalı Sistemle Çalışma,
•İşyeri ortam temizliği-Çalışanların temizliği,
•Aspirasyon Sistemleri,
•İşe giriş ve periyodik sağlık muayeneleri,
•Sosyal tesisler,(Banyo,soyunma yeri,elbise dol.)
•Asbest depoları,
•Atıkların kontrolü,
•Kişisel koruyucular,
•İşyeri ortam ölçümleri,
•Çalışma Süresi.

113. Sağlıklı bir yaşam için,
Lütfen;
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ
KURALLARINA UYUNUZ…

114. HİZMETBANK
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ
BİRİMİ
SUNDU
KATILIMCILARIMIZA TEŞEKKÜR EDER,
SAĞLIKLI VE KAZASIZ GÜNLER
DİLERİZ…

115. 10 DAKİKA ARA
VERİYORUZ...