1. Boleibola
San Felix Ikastetxea HEZIKETA FISIKOA
IRAKASLEA: Andrea Doce Nicolas 2012/2013
3. GAIA: BOLEIBOLA
Ikaslearen izen abizenak:
Kurtsoa: DBH 2 Hiruhilabetea: 2 Data:
1.- SARRERA.
Gaur egun boleibol deitzen zaion jokoa, William G. Morgan-ek 1895ean asmatu
zuenetik, negozio gizonen dibertimendurako eta erlaxaziorako asmatutako jokoa
izatetik munduan federatutako jokalari gehien dituzten kiroletako bat izatera igaro da.
Kontinente guztietan jokatzen den kirola izateaz gain, behar duen eremu txikiak
(18 x 9 m) ia edozein lekutan jokatzea ahalbidetzen du.
Herrialde askotan jokatzen dute
minusbaliotasunak dituzten pertsonek, dela gurpil-
aulkian, dela lurrean eserita, dela zutik. Alemanian
eta beste hainbat herrialdetan familia-kirol
hedatua da eta baterako heziketan, bai eskolan,
bai pertsona helduen artean.
Areto barruko boleibolaz gain, azken urteotan gero eta indar handiagoa hartzen
ari da hondartzako boleibola. Batez ere udan zale asko erakartzen ari den kirola
bihurtu da hondartzako boleibola. Gurean ere, neska-mutil asko ikus ditzakegu
hondarretan boleibolean jokatzen garai horretan.
Boleibolaren beste aldaera bat da
eseritako boleibola, baina kasu honetan
gutxitu fisikoei zuzendutako modalitatea da.
Jokoaren egitura boleibolaren antzekoa da,
baina aldaketa handiena jokalarien
mugikortasunean datza
2.- OINARRIZKO ARAUTEGIA
JOKOAREN AZALPENA
• 6 jokalariko 2 taldek jokatzen dute elkarren aurka 18x9 m-ko zelai batean. Zelai
erdiko sareak bi taldeak banatzen ditu.
• Sake batez ematen zaio hasiera jokoari. Baloia, sake eremutik jaurti eta sare
gainetik pasa ondoren beste taldearen zelaira sartu behar dugu.
Andrea Doce Nicolas 1
2. Boleibola
• Bi taldeek 3 ukitu izango dituzte baloia beste aldera pasatzeko. Jokalari batek
ezin du bi bider jarraian ukitu baloia, baina 3 ukituen barruan 2 egin ditzake (1.
eta 3. ukituak adibidez).
• Bi taldeen estrategia baloia beste taldearen zelaian lurra jotzea eta
norberarenean hori ekiditean datza.
JOKOAREN BEREZITASUNAK
• Boleibolak, beste kiroletatik bereizten duten ezaugarri propioak ditu:
1. Zelai erdiko sareak bi taldeak banatzen ditu. Beraz, ez dago kontaktu
fisikorik.
2. Jokalariek errotazioa egin behar dute, zelaian duten posizioa aldatuz,
sakea berreskuratzen duten bakoitzean. Beraz, posizio guztietan
jokatzen jakin behar dute.
3. Taldeak 3 ukitu ditu baloia sarearen beste aldera botatzeko. Beraz,
baloia ezin da eskuekin hartu.
4. Ukituak oso zehatzak izango dira baloia lurrera erortzea nahi ez
badugu. Beraz, baloia airean mantendu behar dugu.
• Ezaugarri horiek guztiek, egoki bideratuta, boleibolean aritzen direnen alderdi
fisikoa, motorea, teknikoa, taktikoa, psikologikoa eta soziala garatuko dute.
ZELAIA ETA MATERIALEN EZAUGARRIAK
1. ZELAIA
Zelaiak 18 m-ko luzera eta 9 m-ko
zabalera ditu. Sarearekin bananduta 9x9
m-ko bi zelai lortzen ditugu.
Zelai hauek mugatzen dituzten marren
artean alboko marrak, atzeko marrak,
erdiko marra eta sakerako marratxoak
daude.
Joko akzioen arabera zelaiaren 3
eremu bereiziko ditugu: sake eremua,
defentsa eremua eta eraso eremua.
Bestalde, jokalarien aldaketa egiteko
esparrua ere zehazten du arautegiak.
2. SAREA
Sareak 9,5 m-ko luzera eta 1m-ko zabalera ditu. Sarearen altuera, berriz,
jokalarien adin mailari eta sexuari egokitua da:
Andrea Doce Nicolas 2
3. Boleibola
3. BALOAI
Boleiboleko baloiaren ezaugarri garrantzitsuenak pisua eta presioa izango dira.
Eskuekin eta besoekin jokatzeko kirola izanda, baloiaren pisuak eta presioak minik egin
gabe erraz altxatzeko modukoak izan behar dute.
TALDEAREN OSAKETA
Talde bat, gehienez, 12 jokalariz osatua dago. Horietatik 6 hasiko dira jokatzen,
3 aurrelari gisa eta beste 3rak atzelari. Horietako bat kapitaina izango da. Beste 6ak
ordezko jokalariak dira eta ordezkoen aulkian itxoin behar dute. Talde bakoitzak 6
jokalari izan beharko ditu beti jokoan. Horrela ez denean, partida edo seta galdutzat
ematen zaio talde osatugabeari.
PUNTUAZIOAK
1. PUNTUA NOLA IRABAZI
Boleibolean puntu zuzenera jokatzen da. Jokaldi guztietan egin daiteke
punturen bat. Puntua egiteko era ezberdinak daude, ia guztiak arautegiari lotuak:
1. Baloia zelai eremutik kanpora bota, sarera bota, sareko barailatxoa ukitu eta
lurra ukitzen duenean (baloia eta esparrua).
2. Baloia ukitzerakoan araua betetzen ez denean (jokalaria eta baloia).
3. Jokalariak sarea ukitu, beste taldearen zelaira sartzen denean edo errotazioan
bere posiziotik kanpo dagoenean (esparrua eta jokalaria).
K
2. SET BAT ETA PARTIDUA NOLA IRABAZI
Boleibolean 25 puntu lortzen dituen taldeak set bat irabazten du. Horrez gain, 2
puntuko aldearekin irabazi behar da (25- 23 adibidez).
24-24 puntuko berdinketa gertatuko balitz, partidak aurrera jarraituko luke 2
tantoko aldea talde batek lortu arte (30-28 adibidez).
Partida batek 5 set ditu gehienez. Partida bat irabazteko, talde batek hiru set
irabazi behar ditu (3-1 adibidez).
Bina seteko berdinketa (2-2) dagoenean, azken seta (bosgarrena) 15 puntutara
jokatuko da eta, beste setetan bezala, 2 puntuko aldearekin irabazi behar da.
JOKOAREN EGITURA
1. ZELAIKO POSIZIOAK
Zelaia sei posiziotan banatzen da: II-III-IV posizioak aurrelarienak dira, I-VI-V
posizioak, berriz, atzelarienak. Sakea egingo duen jokalariaren posizioari I posizioa
deituko diogu, ere aurrekoari II eta horrela laukia zarratu arte (III-IV-V-VI).
Andrea Doce Nicolas 3
4. Boleibola
2. ERROTAZIOA
Jokalariak, sakea berreskuratzen duten bakoitzean, zelaian duten posizio bat
aldatu behar dute erlojuaren orratzen norabidean eta errotazio ordena apurtu barik.
Posizio aldaketa honi errotazioa deituko diogu.
Errotazioa falta, jokalarien posizio aldaketa txarto eginda edo egin gabe duen
taldeari seinalatuko diote epaileek. Sakea egiten duen momentuan hain zuzen ere.
Errotazio sistema hau duen kirol bakarra boleibola dugu. Arau honek, posizio guztietan
jokatzeko aukera ematen die jokalariei.
3.- OINARRIZKO ALDERDI TEKNIKOAK
Andrea Doce Nicolas 4