More Related Content
More from Aung Lwin
More from Aung Lwin (18)
1.1 Basic Concept Day 1
- 1. စီးပြားေရးစနစ္မ်ား ကမ ၻာ့ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ က်င့္သံုးေသာစီးပြားေရးစနစ္ (၃) မ်ိဳးရွိသည္။ 3. ေပါင္းစပ္ စီးပြားေရးစနစ္2. ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္1.ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္စီးပြားေရးစနစ္
- 2. အေသးစားစီးပြားေရးလုပ္ငန္းငယ္မ်ားတည္ေထာင္ျခင္း စီးပြားေရးလုပ္ငန္းတစ္ခု စတင္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္အတြက္ ေဒသႏွင့္ ကိုက္ညီေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္ရန္ျဖစ္ႏိုင္ေျခရွိေသာ အခြင့္အလမ္းမ်ား ကို ကိုယ္တိုင္စဥ္းစားရွာေဖြသတ္မွတ္လာႏိုင္ ေစရန္ သင္တန္းသားမ်ားေဆာင္ရြက္ရန္- မိမိတည္ေထာင္လိုေသာ အေသးစား (သို.) အလတ္စား စီးပြားေရး လုပ္ငန္းအမ်ိဳးအစားႏွင့္ လိုအပ္မႈမ်ား (၃ ခ်က္ခန္.) ေရးသား၍ ယခင္ကပ္ခဲ.ေသာ ရည္မွန္းခ်က္ စာရြက္မ်ား အနီးတြင္ ကပ္ထားရန္
- 3. •Specific – target a specific area for improvement. တိက်ေသခ်ာျခင္း •Measurable – quantify or at least suggest an indicator of progress. တိုးတက္ျဖစ္ထြန္းမႈကို တိုင္းတာရန္ျဖစ္ႏိုင္ျခင္း •Assignable – specify who will do it. ဘယ္သူ၊ဘယ္ေနရာ၊ဘယ္အခ်ိန၊္ဘယ္လို စသည္ျဖင့္ ေသခ်ာေအာင္စီစဥ္ျခင္း •Realistic – state what results can realistically be achieved, given available resources. ရရွိအသံုးျပဳႏိုင္ေသာ အရင္းအျမစ္မ်ားႏွင့္ တကယ္ ေအာင္ျမင္ေသာ အစီအစဥ္ဟုတ္ပါ.မလား •Time-related – specify when the result(s) can be achieved. အခ်ိန္ ကာလဘယ္ေလာက္အၾကာမွာ ျဖစ္မဲ.ပန္းတိုင္လဲ။ သင့္ရဲ. စိတ္ကူး ပန္းတိုင္ ဟာ ဒါေတြနဲ.ျပည္.စံုဖို.လိုပါတယ္။
- 4. ဘယ္လိုစီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ိဳးလုပ္မွာလဲ Resource oriented firms- စည္သြပ္ဗူး။ပါေကးတံုး၊ Labor oriented firms- အထည္ခ်ဳပ္စက္ရံု Market oriented firms- အခ်ိဳရည္ ပုလင္း၊ မုန္.ဖုတ္လုပ္ငန္း လုပ္ငန္းအတြက္စိတ္ကူးစိတ္သန္းမ်ား အျမတ္အစြန္း၊ စားသံုးမည္.သူဦးေရ။ ဘယ္သူေတြက ကူညီမလဲ။ အျခားစိတ္၀င္စား ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမည္.သူ၊ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္လိုသူေတြရွိသလား၊ လုပ္ငန္းႏွင့္သက္ဆိုင္ေသာ အေတြ.အၾကံဳ၊ အရည္အခ်င္း၊ သင္ျပေပးမယ္.သူ။ မူလလုပ္ငန္းကို (အခ်ိန္ကုိ) ထိခိုက္ႏိုင္မလား။ ဘယ္ဟာက လုပ္ဖို.တြန္းအားေပးတာလဲ။ ဘယ္ဟာေတြက လုပ္ငန္းကို အေႏွာက္အယွက္အတားအဆီးျဖစ္ႏိုင္မလဲ။ လုပ္သားအင္အား လိုအပ္ႏိုင္မည္.ေငြပမာဏ၊ လိုအပ္သည္. အျခား သဘာ၀အရင္းအျမစ္ ဒါေတြကို မစဥ္းစားထားလို. အိမ္တြင္းစီးပြားေရး လုပ္ငန္းအမ်ားစု မေအာင္မျမင္ျဖစ္ေနၾကတာဆိုတာ သတိထားမိရဲ.လား။ ထည္.သြင္းစဥ္းစားရန္အခ်က္မ်ား-
- 6. ကုန္စည္ႏွင့္ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ား ကုန္စည္မ်ား ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ထိေတြ႔ႏိုင္ေသာလုပ္ငန္း။ ဥပမာ - အခ်ိဳရည္ဗူးမ်ားထုတ္လုပ္ျခင္းလုပ္ငန္း၊ အိမ္သံုးေဆး၀ါးမ်ား ထုတ္လုပ္ျခင္း လုပ္ငန္း၊ စားေသာက္ကုန္ထုတ္လုပ္ေသာလုပ္ငန္း ဝန္ေဆာင္မႈမ်ား ထိေတြမရႏိုင္သည့္ အရာမ်ားျဖစ္သည္။ ၀ယ္ယူသူႏွင့္ ေရာင္းခ်သူမ်ား တိုက္ရိုက္ထိေတြ႔လုပ္ေဆာင္ေပးရေသာသေဘာရွိျပီး သိုေလွာင္သိမ္းဆည္း ထားႏိုင္မႈမရွိပါ။ ဥပမာ - ဟိုတယ္လုပ္ငန္း၊ ပညာေရးလုပ္ငန္း၊ က်န္းမာေရးလုပ္ငန္း
- 9. ၀ယ္ယူသူ၏ ၀ယ္ယူမႈ သေဘာတရား (၂) ၀ယ္ယူလိုသူမ်ားသည္ မိမိတို႔၀ယ္ယူသည့္ ပစၥည္းသည္ မိမိတို႔အတြက္ အမွန္တကယ္ အသံုးခ်ႏိုင္မႈ ရွိမရွိကိုလည္း ထည့္သြင္းစဥ္းစားၾကပါသည္။ ဗိုက္စာေသာ သူတစ္ဦးသည္ အေႏြးထည္ ၀ယ္ယူျခင္းျဖင့္ သူ၏ စိတ္ေၾကနပ္မႈ ရရွိရန္ မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ (၃) ၀ယ္ယူသူမ်ားသည္ မိမိတို႔ ၀ယ္ယူသည့္ ကုန္စည္ႏွင့္ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ား ကို အျမင့္ဆံုး ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ထားရွိၾကသည္။ (၁) ၀ယ္ယူသူမ်ားသည္ မိမိတို႔ ၀ယ္ယူလိုသည္တိုင္းကို ၀ယ္ယူႏိုင္ရန္အတြက္ အၾကီးမားဆံုး အကန္႕အသတ္မွာ ေငြေၾကးျဖစ္သည္။ ေငြေၾကးအေျခအေနေၾကာင့္ မိမိတို႔ ၀ယ္ယူလိုသည္ မ်ားကို ၀ယ္ယူလိုသည့္ အတိုင္း ၀ယ္ယူရန္ မျဖစ္ႏိုင္ၾကပါ။
- 11. ေရာင္းခ်သူတို. သေဘာထား အေရအတြက္ မ်ားႏိုင္သေလာက္ မ်ားမ်ား ထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်ႏိုင္ေရး အခ်ိန္တိုအတြင္း အရင္းေက်၍ အျမတ္ျပန္လည္ရရွိႏိုင္ေရး ေစ်းကြက္ေ၀စုမ်ားမ်ားရရွိေရး၊ ေဖာက္သည္အသစ္မ်ားတိုးတက္ရရွိေရး အျမဲတမ္းစားသံုးသူ/ ေဖာက္သည္အား ထိန္းသိမ္းထားႏိုင္ေရး အရင္းအႏွီးအနည္းဆံုးျဖင့္ အျမတ္အမ်ားဆံုး ရရွိႏုိင္ေရး
- 12. ကုန္စည္ထုတ္လုပ္ရာတြင္ သံုးေသာ စြမ္းအားစု အရင္းအျမစ္ မ်ား၏ေစ်းႏႈန္း အျခားကုန္စည္မ်ား၏ ေစ်းႏႈန္းမ်ား ေစ်းကြက္အတြင္းရွိေရာင္းခ်သူ/ ၀ယ္ယူႏိုင္သူအေရအတြက္ ေရာင္းခ်သူမ်ား၏ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ ေရာင္းလိုအားကိုလႊမ္းမိုးေသာအခ်က္မ်ား
- 13. အားမွ်ေျခ ၁၀၀ ၂၀၀ ၃၀၀ ၄၀၀ ၅၀၀ ၆၀၀ ၁၀၀ ၉၀ ၈၀ ၇၀ ၆၀ ၅၀ အေရအတြက္ ေရာင္းလိုအား ဝယ္လိုအား ေစ်းႏႈန္း (က်ပ္) အေရာင္းအဝယ္ျဖစ္ေသာအေရအတြက္ ေစ်းကြက္ေပါက္ေစ်း
- 14. ၀ယ္လိုအား , ၀ ေးရာင္းးလို အား, 10000 ၀ ၂၀၀၀ ၄၀၀၀ ၆၀၀၀ ၈၀၀၀ ၁၀၀၀၀ ၁၂၀၀၀ ၀ ၁၀၀ ၂၀၀ ၃၀၀ ၄၀၀ ၅၀၀ ၆၀၀ ၇၀၀ ၈၀၀ ၉၀၀ ၁၀၀၀ ေစ်းႏွဳန္း (က်ပ္) အားမွ်ေျခ စပါးတင္းေပါင္း (အေရအတြက္ ) ေစ်းကြက္ေပါက္ေစ်း အေရာင္းအ၀ယ္ျဖစ္ေသာ အေရအတြက္
- 15. ေစ်းတက္ျခင္း(သို႔)ေစ်းက်ျခင္း၊ေစ်းႏႈန္းေျပာင္းလဲျခင္းေၾကာင့္၀ယ္လိုအားေျပာင္းလဲႏိုင္သည။္ ေစ်းကြက္ တိက်မွန္ကန္ေသာေစ်းႏႈန္းအား မသတ္မွတ္ႏိုင္ပါက ေစ်းကြက္ဆံုးရံႈးျခင္းမ်ား ျဖစ္ေပၚႏိုင္သည္။ ေစ်းႏွဳန္း ႏွင့္
- 16. ၁။ ၀ယ္လိုအားအေျချပဳ ေစ်းႏႈန္းသတ္မွတ္ျခင္း ကုန္စည္ေစ်းႏွဳန္း သတ္မွတ္ျခင္း ၂။ ေစ်းကြက္အေျချပဳ ေစ်းႏႈန္းသတ္မွတ္ျခင္း ေစ်းႏႈန္းသက္သာစြာနဲ. ေရာင္းမလား?? ၃။ ထုတ္လုပ္မႈ ကုန္္က်စရိတ္ အေျချပဳ ေစ်းႏႈန္းသတ္မွတ္ျခင္း ေစ်းႏႈန္းအျမင့္နဲ. ေရာင္းမလား??
- 17. ကုန္စည္ေစ်းႏႈန္းသတ္မွတ္ျခင္း ထုတ္လုပ္မႈ ကုန္က်စရိတ္အေျချပဳ ေစ်းႏႈန္းသတ္မွတ္ျခင္း အရင္း ၁၀၀ က်ပ္ရွိေသာမုန္႕တစ္ခုအား ၁၃၀ က်ပ္ျဖင့္ ေရာင္းခ်ျခင္း ေစ်းကြက္အေျချပဳေစ်းႏႈန္းသတ္မွတ္ျခင္း အမ်ိဳးအစားတူ အရည္အေသြးတူ မုန္႕တစ္ခုကို ေစ်းကြက္ထဲမွာ ၁၂၀ နဲ႕ ေရာင္းေနလို႔ ထိုေစ်းႏႈန္းအတိုင္းလိုက္ေရာင္းလုိက္ျခင္း ဝယ္လိုအားအေျချပဳေစ်းႏႈန္းသတ္မွတ္ျခင္း ေစ်းကြက္ထဲတြင္ မိမိကုန္စည္ကို ဝယ္ယူသည့္ အေရအတြက္ မည္မွ်ရွိသည္ကို ဆန္းစစ္တြက္ခ်က္ျပီး အဆိုပါ ကုန္စည္အတြက္ ေစ်းႏႈန္းသတ္မွတ္ျခင္းျဖစ္သည္။
- 19. ကုန္စည္ေစ်းႏွဳန္း သတ္မွတ္ရာတြင္ ထည္.သြင္းစဥ္းစားသင့္သည္မ်ားမွာ ကုန္စည္၏အရည္အေသြး ကုန္စည္၏အမွတ္တံဆိပ္ ကုန္စည္ထုတ္လုပ္သူ အေရအတြက္ ေစ်းႏွဳန္းသက္သာစြာျဖင့္ ေရာင္းခ်ျခင္း စတင္မိတ္ဆက္ေသာ ကုန္စည္အတြက္ အေကာင္းဆံုးနည္းလမ္း ေစ်းကြက္အတြင္းရွိ အျခားကုန္စည္အေျခအေန ေစ်းႏွဳန္းအျမင့္ျဖင့္ ေရာင္းခ်ျခင္း ေအာင္ျမင္ျပီးသား လူသိမ်ားထင္ရွားျပီးသား ကုန္စည္မ်ား အေရအတြက္မ်ားစြာ လြယ္ကူစြာ ၀ယ္ယူရရွိႏိုင္မႈ ကုန္စည္၏ အသံုး၀င္မႈ
- 20. ထုတ္လုပ္မႈကုန္က်စားရိတ္မ်ား ၁။ ပံုေသ ကုန္က်စားရိတ္ ထုတ္လုပ္သည့္ ကုန္စည္အေရအတြက္ ႏွင့္ တိုက္ရိုက္ဆက္ႏြယ္မႈမရွိပဲ ပံုေသႏႈန္းျဖင့္ က်ခံရေသာ စရိတ္ ဥပမာ-စက္ရံုငွားခ၊ အပ္ခ်ဳပ္စက္၀ယ္ခ
- 21. ၂။ ေျပာင္းလဲေနေသာစရိတ္ ထုတ္လုပ္သည့္ ကုန္စည္ႏွင့္ ၀န္ေဆာင္မႈတို႔၏ အေရအတြက္ ေပၚမူတည္ျပီး ေျပာင္းလဲမႈ ရွိသည့္ ကုန္က်စားရိတ္။ ကုန္စည္မ်ား ပိုမိုထုတ္လုပ္ပါက စရိတ္မ်ားပိုမိုမ်ားျပားလာျခင္းျဖစ္သည္။ ဥပမာ- လွ်ပ္စစ္မီတာခ ၊ အလုပ္သမားခ၊ ပိတ္စ၀ယ္ခ
- 22. ၃။ အခြင့္အလမ္းစရိတ္ စြမ္းအားစုမ်ားအား တစ္ျပိဳင္နက္တည္းတြင္ အျပည့္အ၀ အသံုးမျပဳႏိုင္ေသာ အေျခအေန ဥပမာ - အိမ္မွာ အထည္ခ်ဳပ္စက္ရံုလုပ္လိုက္လို. အိမ္ငွားေနရတဲ. စားရိတ္၊ အလုပ္လုပ္ရလို.အိမ္မႈကိစၥေတြလစ္ဟင္းတာ၊ကေလးေတြကိုဂရုစိုက္္ဖို.အခ်ိန္နည္းသြားတာ၊ စက္မခ်ဳပ္ခင္တုန္းက ေစ်းေရာင္းလို.ရတဲ. ၀င္ေငြ၊
- 23. စီးပြားေရးလုပ္ငန္းတစ္ခုမစတင္မွီႏွင့္လည္ပတ္ေနစဥ္ကာလမ်ားတြင္ကုန္က်စရိတ္မ်ားကိုေကာင္းစြာတြက္ခ်က္ ထားျခင္းျဖင္လုပ္ငန္း၏အက်ိဳးအျမတ္ရရွိမႈ၊ကုန္က်စရိတ္ထိန္းခ်ဳပ္မႈ၊ မတည္ရင္းႏွီးေငြႏွင့္ပစၥည္း မ်ားကို အက်ိဳးအျမတ္ရွိေအာင္အသံုးခ်ႏိုင္မႈ တို႔ကို ေကာင္းစြာသိရွိျပီး ထိန္းသိမ္းကြပ္ကဲႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ ပံုေသကုန္က်စရိတ္ ထုတ္လုပ္မႈတိုးလာသည္ႏွင့္အမွ် ကုန္က်စရိတ္တိုးသြားျခင္းမရွိေသာ မတည္ကုန္က်စရိတ္ ဥပမာ။ ။ စက္ကိရိယာ၊ အေဆာက္အအံု၊ ေျမေနရာ၊ ပရိေဘာဂ စသည့္တို႔ဝယ္/ငွားရသည့္စရိတ္ ေျပာင္းလဲ/လည္ပတ္ ေနေသာ ကုန္က်စရိတ္ ထုတ္လုပ္မႈတိုးလာသည္ႏွင့္အမွ် ကုန္က်စရိတ္တိုးလာေသာ လုပ္ငန္းလည္ပတ္ကုန္က်စရိတ္ ဥပမာ။ ။ ကုန္ၾကမ္းစရိတ္၊ ေန႕စားအလုပ္သမားခ၊ စက္လည္ပတ္ရန္ဓာတ္ဆီဖိုး၊ ကုန္က်စရိတ္အမ်ိဳးအစားမ်ား အခြင့္အလမ္းစရိတ္ တစ္ခုရရန္/လုပ္ေသာေၾကာင့္ အျခားတစ္ခုခုကိုစြန္႔လႊတ္ရေသာစရိတ္ ဥပမာ။ ။ တကၠသိုလ္သြားတက္ေသာေၾကာင့္အလုပ္လုပ္ျပီးဝင္ေငြရရန္အခြင့္အလမ္း ဆံုးရံႈးသည္႔အတြက္တကၠသိုလ္တက္ေသာစရိတ္အျပင္ဝင္ေငြဆံုးရံႈးမႈပမာဏကိုပါစရိတ္အျဖစ္ ထည့္သြင္းစဥ္းစားရမည္။
- 24. ပံုေသအရင္းအႏွီးၾကီးေသာလုပ္ငန္းတစ္ခု ဘယ္အခ်ိန္အရင္းေၾကမယ္္ဆိုတာ ဘယ္လိုသိႏိုင္မလဲ ကုန္အေရ အတြက္ ပံုေသစရိ္တ္ လည္ပတ္စရိတ္ စုစုေပါင္း စရိတ္ ေစ်းႏႈန္း ဝင္ေငြ ၀ ၁၀၀ ၀ x ၁=၀ ၁၀၀ ၂ ၀ ၁၀ ၁၀၀ ၁၀ x ၁=၁၀ ၁၁၀ ၂ ၂၀ ၂၀ ၁၀၀ ၂၀ x ၁=၂၀ ၁၂၀ ၂ ၄၀ ၅၀ ၁၀၀ ၅၀ x ၁=၅၀ ၁၅၀ ၂ ၁၀၀ ၁၀၀ ၁၀၀ ၁၀၀ x ၁=၁၀၀ ၂၀၀ ၂ ၂၀၀ ၂၀၀ ၁၀၀ ၂၀၀ x ၁=၂၀၀ ၃၀၀ ၂ ၅၀၀ စုစုေပါင္းကုန္က်စရိတ္ = ဝင္ေငြ (တူညီေသာအေျခအေန) ပုံေသကုန္က်စရိတ္ကိုေၾကေစေသာ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ ပမာဏ၊ (ထိုကုန္စည္ပမာဏရေအာင္ဘယ္ ေလာက္ၾကာၾကာထုတ္ရမလဲ)