Brosur Resmi Yayasana Majlis Tafsir Al Quran tentang Shalat dalam perjalanan jilid ke 2 sesuai Al Qur'an dan Assunah

1. KHUSUS UNTUK PARA SISWA/PESERTA
Ahad, 07 Nopember 2010/30 Dzulqa’dah 1431 Brosur No. : 1530/1570/IF
Shalat Safar (ke-2)
Shalat jama’ dengan satu adzan dan dua iqamah.
‫ﻭ‬ ‫ﺪ‬‫ﺣ‬‫ﺍ‬‫ﻭ‬ ‫ﻥ‬‫ﹶﺍ‬‫ﺫ‬‫ﹶ‬‫ﺎ‬‫ﹺ‬‫ﺑ‬ ‫ﹶ‬‫ﺔ‬‫ﹶ‬‫ﻓ‬‫ﺮ‬‫ﻌ‬‫ﹺ‬‫ﺑ‬ ‫ﹺ‬‫ﻦ‬‫ﻴ‬‫ﺗ‬‫ﹶ‬‫ﻼ‬‫ﺼ‬‫ﺍﻟ‬ ‫ﱠﻰ‬‫ﻠ‬‫ﺻ‬ ‫ﺹ‬ ‫ﻲ‬‫ﹺ‬‫ﺒ‬‫ﻨ‬‫ﺍﻟ‬ ‫ﱠ‬‫ﻥ‬‫ﹶ‬‫ﺍ‬ ‫ﺭﺽ‬ ‫ﹴ‬‫ﺮ‬‫ﹺ‬‫ﺑ‬‫ﺎ‬‫ﺟ‬ ‫ﻦ‬‫ﻋ‬
‫ﺘ‬‫ﻣ‬‫ﹶﺎ‬‫ﻗ‬‫ﺍ‬‫ﺪ‬‫ﺣ‬‫ﺍ‬‫ﻭ‬ ‫ﻥ‬‫ﹶﺍ‬‫ﺫ‬‫ﹶ‬‫ﺎ‬‫ﹺ‬‫ﺑ‬ َ‫ﺀ‬‫ﺎ‬‫ﺸ‬‫ﻌ‬‫ﹾﻟ‬‫ﺍ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺏ‬‫ﹺ‬‫ﺮ‬‫ﻐ‬‫ﹶ‬‫ﳌ‬‫ﹾ‬‫ﺍ‬ ‫ﺎ‬‫ﻬ‬‫ﹺ‬‫ﺑ‬ ‫ﱠﻰ‬‫ﻠ‬‫ﺼ‬‫ﹶ‬‫ﻓ‬ ،‫ﹶ‬‫ﺔ‬‫ﹶ‬‫ﻔ‬‫ﻟ‬‫ﺩ‬‫ﺰ‬‫ﹸ‬‫ﳌ‬‫ﹾ‬‫ﺍ‬ ‫ﻰ‬‫ﺗ‬‫ﹶ‬‫ﺍ‬ ‫ﻭ‬ .‫ﹺ‬‫ﻦ‬‫ﻴ‬
‫ﺮ‬‫ـ‬‫ﺠ‬‫ﹶ‬‫ﻔ‬‫ﹾﻟ‬‫ﺍ‬ ‫ﻊ‬‫ﹶـ‬‫ﻠ‬‫ﹶ‬‫ﻃ‬ ‫ﻰ‬‫ﺘ‬‫ﺣ‬ ‫ﻊ‬‫ﺠ‬‫ﹶ‬‫ﻄ‬‫ﺿ‬‫ﺍ‬ ‫ﻢ‬‫ﹸ‬‫ﺛ‬ ،‫ﺎ‬‫ﻤ‬‫ﻬ‬‫ﻨ‬‫ﻴ‬‫ﺑ‬ ‫ﺢ‬‫ﺒ‬‫ﺴ‬‫ﻳ‬ ‫ﻢ‬‫ﹶ‬‫ﻟ‬ ‫ﻭ‬ ،‫ﹺ‬‫ﻦ‬‫ﻴ‬‫ﺘ‬‫ﻣ‬‫ﹶﺎ‬‫ﻗ‬‫ﺍ‬ ‫ﻭ‬.
‫ﳌﺴﻠﻢ‬ ‫ﳐﺘﺼﺮ‬2:890
Dari Jabir RA bahwasanya Nabi SAW shalat jama’ di ‘Arafah dengan satu
adzan dan dua iqamah. Dan datang ke Muzdalifah, lalu shalat Maghrib
dan’Isyak dengan satu adzan dan dua iqamah, dan tidak shalat sunnah
diantara keduanya, kemudian tidur hingga terbit fajar. [Diringkas dari
riwayat Muslim juz 2, hal. 890]
‫ﻦ‬‫ﻋ‬:‫ﻪ‬‫ﹶـ‬‫ﻟ‬ ‫ﺖ‬‫ﹾ‬‫ﻠ‬‫ﹸ‬‫ﻘ‬‫ﹶ‬‫ﻓ‬ ِ‫ﷲ‬‫ﺍ‬ ‫ﺪ‬‫ﺒ‬‫ﻋ‬ ‫ﹺ‬‫ﻦ‬‫ﺑ‬ ‫ﹺ‬‫ﺮ‬‫ﹺ‬‫ﺑ‬‫ﺎ‬‫ﺟ‬ ‫ﹶﻰ‬‫ﻠ‬‫ﻋ‬ ‫ﺎ‬‫ﻨ‬‫ﹾ‬‫ﻠ‬‫ﺧ‬‫ﺩ‬ :‫ﹶ‬‫ﻝ‬‫ﹶﺎ‬‫ﻗ‬ ‫ﻪ‬‫ﻴ‬‫ﹺ‬‫ﺑ‬‫ﹶ‬‫ﺍ‬ ‫ﻦ‬‫ﻋ‬ ‫ﹴ‬‫ﺮ‬‫ﹶ‬‫ﻔ‬‫ﻌ‬‫ﺟ‬
‫ﹺ‬‫ﺏ‬‫ﹺ‬‫ﺮ‬‫ﻐ‬‫ﹶ‬‫ﳌ‬‫ﹾ‬‫ﺍ‬ ‫ﻦ‬‫ﻴ‬‫ﺑ‬ ‫ﻊ‬‫ﻤ‬‫ﺠ‬‫ﹶ‬‫ﻓ‬ ‫ﹶ‬‫ﺔ‬‫ﹶ‬‫ﻔ‬‫ﻟ‬‫ﺩ‬‫ﺰ‬‫ﹸ‬‫ﳌ‬‫ﹾ‬‫ﺍ‬ ‫ﻰ‬‫ﺗ‬‫ﹶ‬‫ﺍ‬ :‫ﹶ‬‫ﻝ‬‫ﹶﺎ‬‫ﻗ‬ .‫ﺹ‬ ‫ﻲ‬‫ﹺ‬‫ﺒ‬‫ﻨ‬‫ﺍﻟ‬ ‫ﺔ‬‫ﺠ‬‫ﺣ‬ ‫ﻦ‬‫ﻋ‬ ‫ﹺﻲ‬‫ﻧ‬‫ﺮ‬‫ﹺ‬‫ﺒ‬‫ﺧ‬‫ﹶ‬‫ﺍ‬
‫ﹸ‬‫ﻝ‬‫ﻮ‬‫ﺳ‬‫ﺭ‬ ‫ﻊ‬‫ﺠ‬‫ﹶ‬‫ﻄ‬‫ﺿ‬‫ﺍ‬ ‫ﻢ‬‫ﹸ‬‫ﺛ‬ ،‫ﹺ‬‫ﻦ‬‫ﻴ‬‫ﺘ‬‫ﻣ‬‫ﹶﺎ‬‫ﻗ‬‫ﺍ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺪ‬‫ﺣ‬‫ﺍ‬‫ﻭ‬ ‫ﻥ‬‫ﹶﺍ‬‫ﺫ‬‫ﹶ‬‫ﺎ‬‫ﹺ‬‫ﺑ‬ ِ‫ﺀ‬‫ﺎ‬‫ﺸ‬‫ﻌ‬‫ﹾﻟ‬‫ﺍ‬ ‫ﻭ‬‫ﻰ‬‫ﺘ‬‫ﺣ‬ ‫ﺹ‬ ِ‫ﷲ‬‫ﺍ‬
‫ﺮ‬‫ﺠ‬‫ﹶ‬‫ﻔ‬‫ﹾﻟ‬‫ﺍ‬ ‫ﻊ‬‫ﹶ‬‫ﻠ‬‫ﹶ‬‫ﻃ‬‫ﺟﺰﳝﺔ‬ ‫ﺍﺑﻦ‬ .4:269:‫ﺭﻗﻢ‬ ،2853
Dari Ja’far, dari ayahnya, ia berkata : Dahulu kami datang ke rumah Jabir
www.mta-online.com e-mail : humas_mta@yahoo.com Faximile : 0271661556
MAJLIS TAFSIR AL-QUR’AN
(MTA) PUSAT
Jl. Serayu no. 12, Semanggi 06/15, Pasarkliwon, Solo, Kode Pos 57117, Telp. 0271 643288

2. 2
bin ‘Abdullah, lalu aku berkata kepadanya, “Khabarkanlah kepadaku
tentang hajjinya Nabi SAW”. Ia berkata, “Ketika Nabi SAW sampai di
Muzdalifah beliau menjama’ shalat antara Maghrib dan ‘Isyak dengan satu
adzan dan dua iqamah. Kemudian Rasulullah SAW tidur hingga terbit fajar
(Shubuh)”. [HR. Ibnu Khuzaimah juz 4, hal. 269, no. 2853]
Shalat malam dalam safar.
‫ﻬ‬‫ﺷ‬ ‫ﹺ‬‫ﻦ‬‫ﺑ‬‫ﺍ‬ ‫ﹺ‬‫ﻦ‬‫ﻋ‬‫ﻩ‬‫ـﺎ‬‫ﺑ‬‫ﹶ‬‫ﺍ‬ ‫ﱠ‬‫ﻥ‬‫ﹶ‬‫ﺍ‬ ‫ﻩ‬‫ﺮ‬‫ـ‬‫ﺒ‬‫ﺧ‬‫ﹶ‬‫ﺍ‬ ‫ﹶ‬‫ﺔ‬‫ﻌ‬‫ﻴ‬‫ﹺ‬‫ﺑ‬‫ﺭ‬ ‫ﹺ‬‫ﻦ‬‫ﺑ‬ ‫ﹺ‬‫ﺮ‬‫ﻣ‬‫ﺎ‬‫ﻋ‬ ‫ﹺ‬‫ﻦ‬‫ﺑ‬ ِ‫ﷲ‬‫ﺍ‬ ‫ﺪ‬‫ﺒ‬‫ﻋ‬ ‫ﻦ‬‫ﻋ‬ ‫ﹴ‬‫ﺏ‬‫ﺎ‬
‫ﹶﻰ‬‫ﻠ‬‫ﻋ‬ ‫ﹺ‬‫ﺮ‬‫ﹶ‬‫ﻔ‬‫ﺴ‬‫ﺍﻟ‬ ‫ﻰ‬‫ﻓ‬ ‫ﹺ‬‫ﻞ‬‫ﻴ‬‫ﱠ‬‫ﻠ‬‫ﹺﺎﻟ‬‫ﺑ‬ ‫ﹶ‬‫ﺔ‬‫ﺤ‬‫ﺒ‬‫ﺴ‬‫ﺍﻟ‬ ‫ﹼﻰ‬‫ﻠ‬‫ﺼ‬‫ﻳ‬ ‫ﺹ‬ ِ‫ﷲ‬‫ﺍ‬ ‫ﹶ‬‫ﻝ‬‫ﻮ‬‫ﺳ‬‫ﺭ‬ ‫ﹶﻯ‬‫ﺃ‬‫ﺭ‬ ‫ﻪ‬‫ﻧ‬‫ﹶ‬‫ﺍ‬ ‫ﻩ‬‫ﺮ‬‫ﺒ‬‫ﺧ‬‫ﹶ‬‫ﺍ‬
‫ﺖ‬‫ﻬ‬‫ﺟ‬‫ﻮ‬‫ﺗ‬ ‫ﹸ‬‫ﺚ‬‫ﻴ‬‫ﺣ‬ ‫ﻪ‬‫ﺘ‬‫ﹶ‬‫ﻠ‬‫ﺣ‬‫ﺍ‬‫ﺭ‬ ‫ﹺ‬‫ﺮ‬‫ﻬ‬‫ﹶ‬‫ﻇ‬‫ﻣﺴﻠﻢ‬ .1:488
Dari Ibnu Syihab, dari ‘Abdullah bin ‘Amir bin Rabi’ah, dia bercerita
kepadanya, bahwa ayahnya pernah mengkhabarkan kepadanya, bahwa
dia pernah menyaksikan Rasulullah SAW melakukan shalat sunnah malam
dalam perjalanan di atas punggung kendaraannya, ke arah manapun
kendaraan itu menghadap. [HR. Muslim juz 1, hal. 488]
:‫ﹶ‬‫ﻝ‬‫ﹶـﺎ‬‫ﻗ‬ ،‫ﻩ‬‫ﺮ‬‫ﺒ‬‫ﺧ‬‫ﹶ‬‫ﺍ‬ ‫ﹶ‬‫ﺔ‬‫ﻌ‬‫ﻴ‬‫ﹺ‬‫ﺑ‬‫ﺭ‬ ‫ﻦ‬‫ﺑ‬ ‫ﺮ‬‫ﻣ‬‫ﺎ‬‫ﻋ‬ ‫ﱠ‬‫ﻥ‬‫ﹶ‬‫ﺍ‬ ‫ﹶ‬‫ﺔ‬‫ﻌ‬‫ﻴ‬‫ﹺ‬‫ﺑ‬‫ﺭ‬ ‫ﹺ‬‫ﻦ‬‫ﺑ‬ ‫ﹺ‬‫ﺮ‬‫ﻣ‬‫ﺎ‬‫ﻋ‬ ‫ﹺ‬‫ﻦ‬‫ﺑ‬ ِ‫ﷲ‬‫ﺍ‬ ‫ﺪ‬‫ﺒ‬‫ﻋ‬ ‫ﻦ‬‫ﻋ‬
‫ﹶ‬‫ﻞ‬‫ـ‬‫ﺒ‬‫ﻗ‬ ‫ﻪ‬‫ﺳ‬‫ﹾ‬‫ﺃ‬‫ﺮ‬‫ﹺ‬‫ﺑ‬ ‫ﹸ‬‫ﺊ‬‫ﻣ‬‫ﻮ‬‫ﻳ‬ ‫ﺢ‬‫ﺒ‬‫ﺴ‬‫ﻳ‬ ‫ﺔ‬‫ﹶ‬‫ﻠ‬‫ﺣ‬‫ﺍ‬‫ﺮ‬‫ﺍﻟ‬ ‫ﹶﻰ‬‫ﻠ‬‫ﻋ‬ ‫ﻮ‬‫ﻫ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺹ‬ ِ‫ﷲ‬‫ﺍ‬ ‫ﹶ‬‫ﻝ‬‫ﻮ‬‫ﺳ‬‫ﺭ‬ ‫ﺖ‬‫ﻳ‬‫ﹶ‬‫ﺃ‬‫ﺭ‬
‫ﻓ‬ ‫ﻚ‬‫ﻟ‬‫ﺫ‬ ‫ﻊ‬‫ﻨ‬‫ﺼ‬‫ﻳ‬ ‫ﺹ‬ ِ‫ﷲ‬‫ﺍ‬ ‫ﹸ‬‫ﻝ‬‫ﻮ‬‫ﺳ‬‫ﺭ‬ ‫ﻦ‬‫ﹸ‬‫ﻜ‬‫ﻳ‬ ‫ﻢ‬‫ﹶ‬‫ﻟ‬ ‫ﻭ‬ ،‫ﻪ‬‫ﺟ‬‫ﻮ‬‫ﺗ‬ ‫ﻪ‬‫ﺟ‬‫ﻭ‬ ‫ﻱ‬‫ﹶ‬‫ﺍ‬‫ﺓ‬‫ﹶ‬‫ﻼ‬‫ﺼ‬‫ﺍﻟ‬ ‫ﻰ‬
‫ﺔ‬‫ﺑ‬‫ﻮ‬‫ﺘ‬‫ﹾ‬‫ﻜ‬‫ﹶ‬‫ﳌ‬‫ﹾ‬‫ﺍ‬‫ﺍﻟﺒﺨﺎﺭﻯ‬ .2:37
Dari ‘Abdulah bin ‘Amir bin Rabi’ah, bahwasanya ‘Amir bin Rabi’ah
mengkhabarkan kepadanya, ia berkata, “Saya pernah melihat Rasulullah
SAW shalat sunnah di atas kendaraan menghadap ke arah manasaja,
beliau berisyarat dengan kepala beliau. Namun beliau tidak melakukan
yang demikian itu dalam shalat wajib”. [HR. Bukhari juz 2, hal. 37]
‫ﺮ‬‫ﺗ‬‫ﻮ‬‫ـ‬‫ﻳ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﻪ‬‫ـ‬‫ﺘ‬‫ﹶ‬‫ﻠ‬‫ﺣ‬‫ﺍ‬‫ﺭ‬ ‫ﹶﻰ‬‫ﻠ‬‫ﻋ‬ ‫ﹼﻰ‬‫ﻠ‬‫ﺼ‬‫ﻳ‬ ‫ﺭﺽ‬ ‫ﺮ‬‫ﻤ‬‫ﻋ‬ ‫ﻦ‬‫ﺑ‬‫ﺍ‬ ‫ﹶ‬‫ﻥ‬‫ﹶﺎ‬‫ﻛ‬ :‫ﹶ‬‫ﻝ‬‫ﹶﺎ‬‫ﻗ‬ ‫ﹴ‬‫ﻊ‬‫ﻓ‬‫ﺎ‬‫ﻧ‬ ‫ﻦ‬‫ﻋ‬

3. 3
‫ﹾ‬‫ﻔ‬‫ﻳ‬ ‫ﹶ‬‫ﻥ‬‫ﹶﺎ‬‫ﻛ‬ ‫ﺹ‬ ‫ﻲ‬‫ﹺ‬‫ﺒ‬‫ﻨ‬‫ﺍﻟ‬ ‫ﱠ‬‫ﻥ‬‫ﹶ‬‫ﺍ‬ ‫ﺮ‬‫ﹺ‬‫ﺒ‬‫ﺨ‬‫ﻳ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺎ‬‫ﻬ‬‫ﻴ‬‫ﹶ‬‫ﻠ‬‫ﻋ‬‫ﻪ‬‫ﹸ‬‫ﻠ‬‫ﻌ‬‫ﺍﻟﺒﺨﺎﺭﻯ‬ .2:37
Dari Nafi’ ia berkata : Dahulu Ibnu ‘Umar RA pernah shalat di atas
kendaraannya, dan ia shalat witir di atasnya. Dan ia memberitahukan
bahwa Nabi SAW dahulu pernah melakukan demikian itu. [HR. Bukhari juz
2, hal. 37]
Tentang mengusap khuff dalam safar.
‫ـﺎ‬‫ﻳ‬ :‫ﹶ‬‫ﻝ‬‫ﹶﺎ‬‫ﻘ‬‫ﹶ‬‫ﻓ‬ ‫ﹴ‬‫ﺮ‬‫ﹶ‬‫ﻔ‬‫ﺳ‬ ‫ﻰ‬‫ﻓ‬ ‫ﺹ‬ ‫ﻲ‬‫ﹺ‬‫ﺒ‬‫ﻨ‬‫ﺍﻟ‬ ‫ﻊ‬‫ﻣ‬ ‫ﺖ‬‫ﻨ‬‫ﹸ‬‫ﻛ‬ :‫ﹶ‬‫ﻝ‬‫ﹶﺎ‬‫ﻗ‬ ‫ﹶ‬‫ﺔ‬‫ﺒ‬‫ﻌ‬‫ﺷ‬ ‫ﹺ‬‫ﻦ‬‫ﺑ‬ ‫ﺓ‬‫ﺮ‬‫ﻴ‬‫ﻐ‬‫ﹸ‬‫ﳌ‬‫ﹾ‬‫ﺍ‬ ‫ﹺ‬‫ﻦ‬‫ﻋ‬
ِ‫ﷲ‬‫ﺍ‬ ‫ﹸ‬‫ﻝ‬‫ﻮ‬‫ﺳ‬‫ﺭ‬ ‫ﻖ‬‫ﹶ‬‫ﻠ‬‫ﹶ‬‫ﻄ‬‫ﻧ‬‫ﹶﺎ‬‫ﻓ‬ .‫ﻪ‬‫ﻌ‬‫ﻣ‬ ‫ﺖ‬‫ﺟ‬‫ﺮ‬‫ﺧ‬ ‫ﻢ‬‫ﹸ‬‫ﺛ‬ .‫ﺎ‬‫ﻬ‬‫ﺗ‬‫ﹾ‬‫ﺬ‬‫ﺧ‬‫ﹶ‬‫ﺎ‬‫ﹶ‬‫ﻓ‬ .‫ﹶ‬‫ﺓ‬‫ﻭ‬‫ﺍ‬‫ﺩ‬‫ﻻ‬‫ﹾ‬‫ﺍ‬ ‫ﺬ‬‫ﺧ‬ ،‫ﹸ‬‫ﺓ‬‫ﺮ‬‫ﻴ‬‫ﻐ‬‫ﻣ‬
َ‫ﺀ‬‫ﺎ‬‫ﺟ‬ ‫ﻢ‬‫ﹸ‬‫ﺛ‬ .‫ﻪ‬‫ﺘ‬‫ﺟ‬‫ﺎ‬‫ﺣ‬ ‫ﻰ‬‫ﻀ‬‫ﹶ‬‫ﻘ‬‫ﹶ‬‫ﻓ‬ ‫ﻰ‬‫ﻨ‬‫ﻋ‬ ‫ﻯ‬‫ﺭ‬‫ﺍ‬‫ﻮ‬‫ﺗ‬ ‫ﻰ‬‫ﺘ‬‫ﺣ‬ ‫ﺹ‬‫ﹲ‬‫ﺔ‬‫ﻴ‬‫ﻣ‬‫ﺎ‬‫ﺷ‬ ‫ﹲ‬‫ﺔ‬‫ﺒ‬‫ﺟ‬ ‫ﻪ‬‫ﻴ‬‫ﹶ‬‫ﻠ‬‫ﻋ‬ ‫ﻭ‬
.‫ﻪ‬‫ـ‬‫ﻴ‬‫ﹶ‬‫ﻠ‬‫ﻋ‬ ‫ﺖ‬‫ﹶ‬‫ﻗ‬‫ـﺎ‬‫ﻀ‬‫ﹶ‬‫ﻓ‬ ‫ﺎ‬‫ﻬ‬‫ﻤ‬‫ﹸ‬‫ﻛ‬ ‫ﻦ‬‫ﻣ‬ ‫ﻩ‬‫ﺪ‬‫ﻳ‬ ‫ﺝ‬‫ﹺ‬‫ﺮ‬‫ﺨ‬‫ﻳ‬ ‫ﺐ‬‫ﻫ‬‫ﹶ‬‫ﺬ‬‫ﹶ‬‫ﻓ‬ .‫ﹺ‬‫ﻦ‬‫ﻴ‬‫ﻤ‬‫ﹸ‬‫ﻜ‬‫ﹾﻟ‬‫ﺍ‬ ‫ﹸ‬‫ﺔ‬‫ﹶ‬‫ﻘ‬‫ﻴ‬‫ﺿ‬
‫ﻢ‬‫ﹸ‬‫ﺛ‬ .‫ﺓ‬‫ﹶ‬‫ﻼ‬‫ﺼ‬‫ﻠ‬‫ﻟ‬ ‫ﻩ‬َ‫ﺀ‬‫ﻮ‬‫ﺿ‬‫ﻭ‬ ‫ﹶ‬‫ﺄ‬‫ﺿ‬‫ﻮ‬‫ﺘ‬‫ﹶ‬‫ﻓ‬ ‫ﻪ‬‫ﻴ‬‫ﹶ‬‫ﻠ‬‫ﻋ‬ ‫ﺖ‬‫ﺒ‬‫ﺒ‬‫ﺼ‬‫ﹶ‬‫ﻓ‬ ‫ﺎ‬‫ﻬ‬‫ﻠ‬‫ﹶ‬‫ﻔ‬‫ﺳ‬‫ﹶ‬‫ﺍ‬ ‫ﻦ‬‫ﻣ‬ ‫ﻩ‬‫ﺪ‬‫ﻳ‬ ‫ﺝ‬‫ﺮ‬‫ﺧ‬‫ﹶ‬‫ﺎ‬‫ﹶ‬‫ﻓ‬
‫ﱠﻰ‬‫ﻠ‬‫ﺻ‬ ‫ﻢ‬‫ﹸ‬‫ﺛ‬ ‫ﻪ‬‫ﻴ‬‫ﱠ‬‫ﻔ‬‫ﺧ‬ ‫ﹶﻰ‬‫ﻠ‬‫ﻋ‬ ‫ﺢ‬‫ﺴ‬‫ﻣ‬‫ﻣﺴﻠﻢ‬ .1:229
Dari Mughirah bin Syu’bah, ia berkata : Dahulu aku pernah bepergian
bersama Nabi SAW, lalu beliau bersabda, “Hai Mughirah, ambilkan ember
berisi air”. Maka aku mengambilkannya. Kemudian aku keluar bersama
beliau, lalu beliau memisahkan diri hingga tidak terlihat dariku, dan beliau
buang hajat. Kemudian beliau datang, ketika itu beliau memakai jubbah
buatan Syam yang ujung lengannya sempit. Lalu beliau mengeluarkan
tangannya dari lengan baju yang sempit itu. Kemudian beliau
mengeluarkan tangannya dari bawahnya. Lalu aku menuangkan air, dan
beliau berwudlu untuk shalat. Kemudian beliau mengusap pada kedua
khuff beliau, lalu shalat. [HR.Muslim juz 1, hal. 229]
‫ﹶـﻰ‬‫ﻠ‬‫ﻋ‬ ‫ﹺ‬‫ﺢ‬‫ـ‬‫ﺴ‬‫ﹶ‬‫ﳌ‬‫ﹾ‬‫ﺍ‬ ‫ﹺ‬‫ﻦ‬‫ﻋ‬ ‫ﺎ‬‫ﻬ‬‫ﹸ‬‫ﻟ‬‫ﹶ‬‫ﺄ‬‫ﺳ‬‫ﹶ‬‫ﺍ‬ ‫ﹶ‬‫ﺔ‬‫ﺸ‬‫ﺋ‬‫ﺎ‬‫ﻋ‬ ‫ﺖ‬‫ﻴ‬‫ﺗ‬‫ﹶ‬‫ﺍ‬ :‫ﹶ‬‫ﻝ‬‫ﹶﺎ‬‫ﻗ‬ ‫ﺊ‬‫ﹺ‬‫ﻧ‬‫ﺎ‬‫ﻫ‬ ‫ﹺ‬‫ﻦ‬‫ﺑ‬ ‫ﹺ‬‫ﺦ‬‫ﻳ‬‫ﺮ‬‫ﺷ‬ ‫ﻦ‬‫ﻋ‬

4. 4
‫ﹺ‬‫ﻦ‬‫ﻴ‬‫ﱠ‬‫ﻔ‬‫ﹸ‬‫ﳋ‬‫ﹾ‬‫ﺍ‬‫ﻊ‬‫ﻣ‬ ‫ﺮ‬‫ﻓ‬‫ﺎ‬‫ﺴ‬‫ﻳ‬ ‫ﹶ‬‫ﻥ‬‫ﹶﺎ‬‫ﻛ‬ ‫ﻪ‬‫ﻧ‬‫ﺎ‬‫ﹶ‬‫ﻓ‬ ،‫ﻪ‬‫ﹾ‬‫ﻠ‬‫ﺴ‬‫ﹶ‬‫ﻓ‬ ،‫ﹴ‬‫ﺐ‬‫ﻟ‬‫ﹶﺎ‬‫ﻃ‬ ‫ﹺﻰ‬‫ﺑ‬‫ﹶ‬‫ﺍ‬ ‫ﹺ‬‫ﻦ‬‫ﺑ‬‫ﹺﺎ‬‫ﺑ‬ ‫ﻚ‬‫ﻴ‬‫ﹶ‬‫ﻠ‬‫ﻋ‬ :‫ﺖ‬‫ﹶ‬‫ﻟ‬‫ﹶﺎ‬‫ﻘ‬‫ﹶ‬‫ﻓ‬
‫ﻭ‬ ‫ﹴ‬‫ﻡ‬‫ﺎ‬‫ﻳ‬‫ﹶ‬‫ﺍ‬ ‫ﹶ‬‫ﺔ‬‫ﹶ‬‫ﺛ‬‫ﹶ‬‫ﻼ‬‫ﹶ‬‫ﺛ‬ ‫ﺹ‬ ِ‫ﷲ‬‫ﺍ‬ ‫ﹸ‬‫ﻝ‬‫ﻮ‬‫ﺳ‬‫ﺭ‬ ‫ﹶ‬‫ﻞ‬‫ﻌ‬‫ﺟ‬ :‫ﹶ‬‫ﻝ‬‫ﹶﺎ‬‫ﻘ‬‫ﹶ‬‫ﻓ‬ ،‫ﻩ‬‫ﺎ‬‫ﻨ‬‫ﹾ‬‫ﻟ‬‫ﹶ‬‫ﺄ‬‫ﺴ‬‫ﹶ‬‫ﻓ‬ .‫ﺹ‬ ِ‫ﷲ‬‫ﺍ‬ ‫ﹺ‬‫ﻝ‬‫ﻮ‬‫ﺳ‬‫ﺭ‬
‫ﹺ‬‫ﻢ‬‫ﻴ‬‫ﻘ‬‫ﻤ‬‫ﹾ‬‫ﻠ‬‫ﻟ‬ ‫ﹰ‬‫ﺔ‬‫ﹶ‬‫ﻠ‬‫ﻴ‬‫ﹶ‬‫ﻟ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺎ‬‫ﻣ‬‫ﻮ‬‫ﻳ‬ ‫ﻭ‬ ،‫ﹺ‬‫ﺮ‬‫ﻓ‬‫ﺎ‬‫ﺴ‬‫ﻤ‬‫ﹾ‬‫ﻠ‬‫ﻟ‬ ‫ﻦ‬‫ﻬ‬‫ﻴ‬‫ﻟ‬‫ﺎ‬‫ﻴ‬‫ﹶ‬‫ﻟ‬.‫ﻣﺴﻠﻢ‬1:232
Dari Syuraikh bin Hani’, ia berkata : Aku datang kepada ‘Aisyah untuk
bertanya tentang mengusap dua khuff, maka ‘Aisyah berkata, “Datanglah
kepada ‘Ali bin Abi Thalib, tanyalah kepadanya, karena ia pernah
bepergian bersama Rasulullah SAW”. Maka kami bertanya kepadanya,
lalu ‘Ali menjawab, “Rasulullah SAW menentukan tiga hari tiga malam
(boleh tidak membuka khuff) bagi musafir, dan sehari semalam bagi orang
yang muqim”. [HR. Muslim juz 1, hal. 232]
‫ـﺎ‬‫ﻨ‬‫ﹸ‬‫ﻛ‬ ‫ﹶﺍ‬‫ﺫ‬‫ﺍ‬ ‫ﺎ‬‫ﻧ‬‫ﺮ‬‫ﻣ‬‫ﹾ‬‫ﺄ‬‫ﻳ‬ ‫ﺹ‬ ِ‫ﷲ‬‫ﺍ‬ ‫ﹸ‬‫ﻝ‬‫ﻮ‬‫ﺳ‬‫ﺭ‬ ‫ﹶ‬‫ﻥ‬‫ﹶﺎ‬‫ﻛ‬ :‫ﹶ‬‫ﻝ‬‫ﹶﺎ‬‫ﻗ‬ ‫ﹴ‬‫ﻝ‬‫ﺎ‬‫ﺴ‬‫ﻋ‬ ‫ﹺ‬‫ﻦ‬‫ﺑ‬ ‫ﹶ‬‫ﻥ‬‫ﺍ‬‫ﻮ‬‫ﹾ‬‫ﻔ‬‫ﺻ‬ ‫ﻦ‬‫ﻋ‬
‫ﻦ‬‫ﻜ‬‫ﻟ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺔ‬‫ﺑ‬‫ﺎ‬‫ﻨ‬‫ﺟ‬ ‫ﻦ‬‫ﻣ‬ ‫ﱠ‬‫ﻻ‬‫ﺍ‬ ‫ﻦ‬‫ﻬ‬‫ﻴ‬‫ﻟ‬‫ﺎ‬‫ﻴ‬‫ﹶ‬‫ﻟ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﹴ‬‫ﻡ‬‫ﺎ‬‫ﻳ‬‫ﹶ‬‫ﺍ‬ ‫ﹶ‬‫ﺔ‬‫ﹶ‬‫ﺛ‬‫ﹶ‬‫ﻼ‬‫ﹶ‬‫ﺛ‬ ‫ﺎ‬‫ﻨ‬‫ﹶ‬‫ﻓ‬‫ﹶﺎ‬‫ﻔ‬‫ﺧ‬ ‫ﻉ‬‫ﹺ‬‫ﺰ‬‫ﻨ‬‫ﻧ‬ ‫ﹶ‬‫ﻻ‬ ‫ﹾ‬‫ﻥ‬‫ﹶ‬‫ﺍ‬ ‫ﺍ‬‫ﺮ‬‫ﹾ‬‫ﻔ‬‫ﺳ‬
‫ﹴ‬‫ﻡ‬‫ﻮ‬‫ﻧ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﹴ‬‫ﻝ‬‫ﻮ‬‫ﺑ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﻂ‬‫ﺋ‬‫ﹶﺎ‬‫ﻏ‬ ‫ﻦ‬‫ﻣ‬‫ﺻـﺤﻴﺢ‬ ‫ﺣﺴﻦ‬ ‫ﺣﺪﻳﺚ‬ ‫ﻫﺬﺍ‬ :‫ﻗﺎﻝ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺍﻟﺘﺮﻣﺬﻯ‬ .
1:65:‫ﺭﻗﻢ‬ ،96
Dari Shafwan bin ‘Assaal, ia berkata, “Dahulu Nabi SAW menyuruh kami,
apabila kami sedang musafir, bahwa kami tidak usah membuka khuff
(sepatu yang menutupi mata kaki) selama tiga hari tiga malam, kecuali jika
junub, akan tetapi kebolehan itu lantaran berak, kencing dan tidur”. [HR.
Tirmidzi dan ia berkata : Ini hadits hasan shahih, juz 1, hal. 65, no. 96]
Tentang tayammum dalam safar.
‫ﻩ‬‫ﹺ‬‫ﺭ‬‫ﹶﺎ‬‫ﻔ‬‫ﺳ‬‫ﹶ‬‫ﺍ‬ ‫ﹺ‬‫ﺾ‬‫ﻌ‬‫ﺑ‬ ‫ﻰ‬‫ﻓ‬ ‫ﺹ‬ ِ‫ﷲ‬‫ﺍ‬ ‫ﹺ‬‫ﻝ‬‫ﻮ‬‫ﺳ‬‫ﺭ‬ ‫ﻊ‬‫ﻣ‬ ‫ﺎ‬‫ﻨ‬‫ﺟ‬‫ﺮ‬‫ﺧ‬ :‫ﺖ‬‫ﹶ‬‫ﻟ‬‫ﹶﺎ‬‫ﻗ‬ ‫ﺎ‬‫ﻬ‬‫ﻧ‬‫ﹶ‬‫ﺍ‬ ‫ﹶ‬‫ﺔ‬‫ﺸ‬‫ﺋ‬‫ﺎ‬‫ﻋ‬ ‫ﻦ‬‫ﻋ‬
‫ﺎ‬‫ﻨ‬‫ﹸ‬‫ﻛ‬ ‫ﹶﺍ‬‫ﺫ‬‫ﺍ‬ ‫ﻰ‬‫ﺘ‬‫ﺣ‬‫ﻡ‬‫ﹶـﺎ‬‫ﻗ‬‫ﹶ‬‫ﺎ‬‫ﹶ‬‫ﻓ‬ ‫ـﻰ‬‫ﻟ‬ ‫ﺪ‬‫ﹾ‬‫ﻘ‬‫ﻋ‬ ‫ﻊ‬‫ﹶ‬‫ﻄ‬‫ﹶ‬‫ﻘ‬‫ﻧ‬‫ﺍ‬ (‫ﹺ‬‫ﺶ‬‫ﻴ‬‫ﹶ‬‫ﳉ‬‫ﹾ‬‫ﺍ‬ ‫ﺕ‬‫ﹶﺍ‬‫ﺬ‬‫ﹺ‬‫ﺑ‬ ‫ﻭ‬‫ﹶ‬‫ﺍ‬) ِ‫ﺀ‬‫ﺍ‬‫ﺪ‬‫ﻴ‬‫ﺒ‬‫ﹾﻟ‬‫ﺎ‬‫ﹺ‬‫ﺑ‬

5. 5
ٍ‫ﺀ‬‫ﺎ‬‫ﻣ‬ ‫ﹶﻰ‬‫ﻠ‬‫ﻋ‬ ‫ﺍ‬‫ﻮ‬‫ﺴ‬‫ﻴ‬‫ﹶ‬‫ﻟ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﻪ‬‫ﻌ‬‫ﻣ‬ ‫ﺱ‬‫ﺎ‬‫ﻨ‬‫ﺍﻟ‬ ‫ﻡ‬‫ﹶﺎ‬‫ﻗ‬‫ﹶ‬‫ﺍ‬ ‫ﻭ‬ .‫ﻪ‬‫ﺳ‬‫ﺎ‬‫ﻤ‬‫ﺘ‬‫ﹾﻟ‬‫ﺍ‬ ‫ﹶﻰ‬‫ﻠ‬‫ﻋ‬ ‫ﺹ‬ ِ‫ﷲ‬‫ﺍ‬ ‫ﹸ‬‫ﻝ‬‫ﻮ‬‫ﺳ‬‫ﺭ‬
‫ﺎ‬‫ﻣ‬ ‫ﹶﻰ‬‫ﻟ‬‫ﺍ‬ ‫ﻯ‬‫ﺮ‬‫ﺗ‬ ‫ﹶ‬‫ﻻ‬‫ﹶ‬‫ﺍ‬ :‫ﺍ‬‫ﻮ‬‫ﹸ‬‫ﻟ‬‫ﹶﺎ‬‫ﻘ‬‫ﹶ‬‫ﻓ‬ ‫ﹴ‬‫ﺮ‬‫ﹾ‬‫ﻜ‬‫ﺑ‬ ‫ﹺﻰ‬‫ﺑ‬‫ﹶ‬‫ﺍ‬ ‫ﹶ‬‫ﱃ‬‫ﺍ‬ ‫ﺱ‬‫ﺎ‬‫ﻨ‬‫ﺍﻟ‬ ‫ﻰ‬‫ﺗ‬‫ﹶﺎ‬‫ﻓ‬ .ٌ‫ﺀ‬‫ﺎ‬‫ﻣ‬ ‫ﻢ‬‫ﻬ‬‫ﻌ‬‫ﻣ‬ ‫ﺲ‬‫ﻴ‬‫ﹶ‬‫ﻟ‬ ‫ﻭ‬
‫ﺻ‬‫ﹶﻰ‬‫ﻠ‬‫ﻋ‬ ‫ﺍ‬‫ﻮ‬‫ﺴ‬‫ﻴ‬‫ﹶ‬‫ﻟ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﻪ‬‫ﻌ‬‫ﻣ‬ ‫ﹺ‬‫ﺱ‬‫ﺎ‬‫ﻨ‬‫ﹺﺎﻟ‬‫ﺑ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺹ‬ ِ‫ﷲ‬‫ﺍ‬ ‫ﹺ‬‫ﻝ‬‫ﻮ‬‫ﺳ‬‫ﺮ‬‫ﹺ‬‫ﺑ‬ ‫ﺖ‬‫ﻣ‬‫ﹶﺎ‬‫ﻗ‬‫ﹶ‬‫ﺍ‬ ‫ﹸ؟‬‫ﺔ‬‫ﺸ‬‫ﺋ‬‫ﺎ‬‫ﻋ‬ ‫ﺖ‬‫ﻌ‬‫ﻨ‬
‫ﻊ‬‫ـ‬‫ﺿ‬‫ﺍ‬‫ﻭ‬ ‫ﺹ‬ ِ‫ﷲ‬‫ﺍ‬ ‫ﹸ‬‫ﻝ‬‫ﻮ‬‫ﺳ‬‫ﺭ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﹴ‬‫ﺮ‬‫ﹾ‬‫ﻜ‬‫ﺑ‬ ‫ﻮ‬‫ﺑ‬‫ﹶ‬‫ﺍ‬ َ‫ﺀ‬‫ﺎ‬‫ﺠ‬‫ﹶ‬‫ﻓ‬ .ٌ‫ﺀ‬‫ﺎ‬‫ﻣ‬ ‫ﻢ‬‫ﻬ‬‫ﻌ‬‫ﻣ‬ ‫ﺲ‬‫ﻴ‬‫ﹶ‬‫ﻟ‬ ‫ﻭ‬ .ٍ‫ﺀ‬‫ﺎ‬‫ﻣ‬
‫ﺱ‬‫ﺎ‬‫ﻨ‬‫ﺍﻟ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺹ‬ ِ‫ﷲ‬‫ﺍ‬ ‫ﹶ‬‫ﻝ‬‫ﻮ‬‫ﺳ‬‫ﺭ‬ ‫ﺖ‬‫ﺴ‬‫ﺒ‬‫ﺣ‬ :‫ﹶ‬‫ﻝ‬‫ﹶﺎ‬‫ﻘ‬‫ﹶ‬‫ﻓ‬ .‫ﻡ‬‫ﺎ‬‫ﻧ‬ ‫ﺪ‬‫ﹶ‬‫ﻗ‬ ‫ﻯ‬‫ﺬ‬‫ﺨ‬‫ﹶ‬‫ﻓ‬ ‫ﹶﻰ‬‫ﻠ‬‫ﻋ‬ ‫ﻪ‬‫ﺳ‬‫ﹾ‬‫ﺃ‬‫ﺭ‬
‫ﻭ‬‫ﻭ‬ .‫ﹴ‬‫ﺮ‬‫ﹾـ‬‫ﻜ‬‫ﺑ‬ ‫ﻮ‬‫ﺑ‬‫ﹶ‬‫ﺍ‬ ‫ﹺﻰ‬‫ﻨ‬‫ﺒ‬‫ﺗ‬‫ﺎ‬‫ﻌ‬‫ﹶ‬‫ﻓ‬ ‫ﺖ‬‫ﹶ‬‫ﻟ‬‫ﹶﺎ‬‫ﻗ‬ .ٌ‫ﺀ‬‫ﺎ‬‫ﻣ‬ ‫ﻢ‬‫ﻬ‬‫ﻌ‬‫ﻣ‬ ‫ﺲ‬‫ﻴ‬‫ﹶ‬‫ﻟ‬ ‫ﻭ‬ ٍ‫ﺀ‬‫ﺎ‬‫ﻣ‬ ‫ﹶﻰ‬‫ﻠ‬‫ﻋ‬ ‫ﺍ‬‫ﻮ‬‫ﺴ‬‫ﻴ‬‫ﹶ‬‫ﻟ‬
‫ﹶ‬‫ﻼ‬‫ﹶـ‬‫ﻓ‬ ،‫ﻰ‬‫ﺗ‬‫ﺮ‬‫ﺻ‬‫ﺎ‬‫ﺧ‬ ‫ﻰ‬‫ﻓ‬ ‫ﻩ‬‫ﺪ‬‫ﻴ‬‫ﹺ‬‫ﺑ‬ ‫ﻦ‬‫ﻌ‬‫ﹾ‬‫ﻄ‬‫ﻳ‬ ‫ﹶ‬‫ﻞ‬‫ﻌ‬‫ﺟ‬ ‫ﻭ‬ ،‫ﹶ‬‫ﻝ‬‫ﻮ‬‫ﹸ‬‫ﻘ‬‫ﻳ‬ ‫ﹾ‬‫ﻥ‬‫ﹶ‬‫ﺍ‬ ُ‫ﷲ‬‫ﺍ‬ َ‫ﺀ‬‫ﺎ‬‫ﺷ‬ ‫ﺎ‬‫ﻣ‬ ‫ﹶ‬‫ﻝ‬‫ﹶﺎ‬‫ﻗ‬
‫ـﺎ‬‫ﻨ‬‫ﹶ‬‫ﻓ‬ .‫ﻯ‬‫ﺬ‬‫ﺨ‬‫ﹶ‬‫ﻓ‬ ‫ﹶﻰ‬‫ﻠ‬‫ﻋ‬ ‫ﺹ‬ ِ‫ﷲ‬‫ﺍ‬ ‫ﹺ‬‫ﻝ‬‫ﻮ‬‫ﺳ‬‫ﺭ‬ ‫ﹸ‬‫ﻥ‬‫ﹶﺎ‬‫ﻜ‬‫ﻣ‬ ‫ﱠ‬‫ﻻ‬‫ﺍ‬ ‫ﻙ‬‫ﺮ‬‫ﺤ‬‫ﺘ‬‫ﺍﻟ‬ ‫ﻦ‬‫ﻣ‬ ‫ﹺﻰ‬‫ﻨ‬‫ﻌ‬‫ﻨ‬‫ﻤ‬‫ﻳ‬‫ﻡ‬
‫ﹺ‬‫ﻢ‬‫ﻤ‬‫ﻴ‬‫ـ‬‫ﺘ‬‫ﺍﻟ‬ ‫ﹶ‬‫ﺔ‬‫ﻳ‬‫ﺁ‬ ُ‫ﷲ‬‫ﺍ‬ ‫ﹶ‬‫ﻝ‬‫ﺰ‬‫ﻧ‬‫ﹶ‬‫ﺎ‬‫ﹶ‬‫ﻓ‬ ،ٍ‫ﺀ‬‫ﺎ‬‫ﻣ‬ ‫ﹺ‬‫ﺮ‬‫ﻴ‬‫ﹶ‬‫ﻏ‬ ‫ﹶﻰ‬‫ﻠ‬‫ﻋ‬ ‫ﺢ‬‫ﺒ‬‫ﺻ‬‫ﹶ‬‫ﺍ‬ ‫ﻰ‬‫ﺘ‬‫ﺣ‬ ‫ﺹ‬ ِ‫ﷲ‬‫ﺍ‬ ‫ﹸ‬‫ﻝ‬‫ﻮ‬‫ﺳ‬‫ﺭ‬
‫ﹺ‬‫ﻝ‬‫ﻭ‬‫ﹶ‬‫ﺎ‬‫ﹺ‬‫ﺑ‬ ‫ﻲ‬‫ﻫ‬ ‫ﺎ‬‫ﻣ‬ (ِ‫ﺀ‬‫ﺎ‬‫ﺒ‬‫ﹶ‬‫ﻘ‬‫ﻨ‬‫ﺍﻟ‬ ‫ﺪ‬‫ﺣ‬‫ﹶ‬‫ﺍ‬ ‫ﻮ‬‫ﻫ‬ ‫ﻭ‬) ‫ﹺ‬‫ﺮ‬‫ﻴ‬‫ﻀ‬‫ﹸ‬‫ﳊ‬‫ﹾ‬‫ﺍ‬ ‫ﻦ‬‫ﺑ‬ ‫ﺪ‬‫ﻴ‬‫ﺳ‬‫ﹸ‬‫ﺍ‬ ‫ﹶ‬‫ﻝ‬‫ﹶﺎ‬‫ﻘ‬‫ﹶ‬‫ﻓ‬ .‫ﺍ‬‫ﻮ‬‫ﻤ‬‫ﻤ‬‫ﻴ‬‫ﺘ‬‫ﹶ‬‫ﻓ‬
‫ﻨ‬‫ﹾ‬‫ﺜ‬‫ﻌ‬‫ﺒ‬‫ﹶ‬‫ﻓ‬ :‫ﹸ‬‫ﺔ‬‫ﺸ‬‫ﺋ‬‫ﺎ‬‫ﻋ‬ ‫ﺖ‬‫ﹶ‬‫ﻟ‬‫ﹶﺎ‬‫ﻘ‬‫ﹶ‬‫ﻓ‬ .‫ﹴ‬‫ﺮ‬‫ﹾ‬‫ﻜ‬‫ﺑ‬ ‫ﹺﻰ‬‫ﺑ‬‫ﹶ‬‫ﺍ‬ ‫ﹶ‬‫ﻝ‬‫ﺁ‬ ‫ﺎ‬‫ﻳ‬ ‫ﻢ‬‫ﹸ‬‫ﻜ‬‫ﺘ‬‫ﹶ‬‫ﻛ‬‫ﺮ‬‫ﺑ‬‫ﺖ‬‫ﻨ‬‫ﹸ‬‫ﻛ‬ ‫ﻯ‬‫ﺬ‬‫ﱠ‬‫ﻟ‬‫ﺍ‬ ‫ﺮ‬‫ﻴ‬‫ﻌ‬‫ﺒ‬‫ﹾﻟ‬‫ﺍ‬ ‫ﺎ‬
‫ﻪ‬‫ﺘ‬‫ﺤ‬‫ﺗ‬ ‫ﺪ‬‫ﹾ‬‫ﻘ‬‫ﻌ‬‫ﹾﻟ‬‫ﺍ‬ ‫ﺎ‬‫ﻧ‬‫ﺪ‬‫ﺟ‬‫ﻮ‬‫ﹶ‬‫ﻓ‬ .‫ﻪ‬‫ﻴ‬‫ﹶ‬‫ﻠ‬‫ﻋ‬‫ﻣﺴﻠﻢ‬ .1:279
Dari ‘Aisyah, ia berkata : Kami pernah keluar bersama Rasulullah SAW dalam
suatu perjalanan beliau. Ketika sampai di Baidaa’ (Dzatul Jaisy), kalungku putus.
Maka beliau berhenti lalu mencarinya, dan orang-orang pun ikut mencarinya,
padahal mereka tidak mempunyai air sama sekali. Kemudian orang-orang
mendatangi Abu Bakar, lalu berkata, “Tidakkah kamu melihat apa yang diperbuat
‘Aisyah ? Ia menghentikan Rasulullah SAW dan orang-orang yang bersama beliau,
padahal mereka tidak mempunyai air sedikitpun juga ?”. Kemudian Abu Bakar
mendatangiku, sedangkan Rasulullah SAW tidur dengan meletakkan kepala beliau
di atas pahaku. Abu Bakar berkata, “Kamu telah menahan Rasulullah SAW dan

6. 6
orang-orang, padahal mereka tidak mempunyai air sama sekali”. Ia mencelaku
dan berkata “Maa syaa-allooh” perkataan yang banyak sekali, lalu tangan beliau
menyodok pinggangku dan tidak ada yang menahanku bergerak kecuali karena
Rasulullah SAW berada di atas pahaku. Beliau tidur sampai pagi tanpa ada air
sedikitpun. Kemudian Allah menurunkan ayat tentang tayammum, lalu mereka
bertayammum”. Sehubungan dengan itu Usaid bin Hudlair (salah seorang
pemimpin) berkata, “Itu bukanlah baru yang pertama kali berkah lantaran kamu,
hai keluarga Abu Bakar”. ‘Aisyah berkata, “Kemudian kami mencari unta yang aku
kendarai, maka kami dapatkan kalung itu di bawahnya”. [HR. Muslim juz 1, hal.
279]
‫ﺖ‬‫ﺒ‬‫ﻨ‬‫ﺟ‬‫ﹶ‬‫ﺎ‬‫ﹶ‬‫ﻓ‬ ‫ﺔ‬‫ﺟ‬‫ﺎ‬‫ﺣ‬ ‫ﻰ‬‫ﻓ‬ ‫ﺹ‬ ‫ﻲ‬‫ﹺ‬‫ﺒ‬‫ﻨ‬‫ﺍﻟ‬ ‫ﹺﻰ‬‫ﻨ‬‫ﹶ‬‫ﺜ‬‫ﻌ‬‫ﺑ‬ :‫ﹶ‬‫ﻝ‬‫ﹶﺎ‬‫ﻗ‬ ‫ﺭﺽ‬ ‫ﹴ‬‫ﺮ‬‫ﺳ‬‫ﺎ‬‫ﻳ‬ ‫ﹺ‬‫ﻦ‬‫ﺑ‬ ‫ﹺ‬‫ﺭ‬‫ﺎ‬‫ﻤ‬‫ﻋ‬ ‫ﻦ‬‫ﻋ‬
‫ﺖ‬‫ـ‬‫ﻴ‬‫ﺗ‬‫ﹶ‬‫ﺍ‬ ‫ﻢ‬‫ﹸ‬‫ﺛ‬ ،‫ﹸ‬‫ﺔ‬‫ﺑ‬‫ﺍ‬‫ﺪ‬‫ﺍﻟ‬ ‫ﹸ‬‫ﻍ‬‫ﺮ‬‫ﻤ‬‫ﺘ‬‫ﺗ‬ ‫ﺎ‬‫ﻤ‬‫ﹶ‬‫ﻛ‬ ‫ﺪ‬‫ﻴ‬‫ﻌ‬‫ﺼ‬‫ﺍﻟ‬ ‫ﻰ‬‫ﻓ‬ ‫ﺖ‬‫ﹾ‬‫ﻏ‬‫ﺮ‬‫ﻤ‬‫ﺘ‬‫ﹶ‬‫ﻓ‬ َ‫ﺀ‬‫ﹶﺎ‬‫ﳌ‬‫ﹾ‬‫ﺍ‬ ‫ﺪ‬‫ﹺ‬‫ﺟ‬‫ﹶ‬‫ﺍ‬ ‫ﻢ‬‫ﹶ‬‫ﻠ‬‫ﹶ‬‫ﻓ‬
‫ﻚ‬‫ﻳ‬‫ﺪ‬‫ـ‬‫ﻴ‬‫ﹺ‬‫ﺑ‬ ‫ﹶ‬‫ﻝ‬‫ﻮ‬‫ﹸ‬‫ﻘ‬‫ﺗ‬ ‫ﹾ‬‫ﻥ‬‫ﹶ‬‫ﺍ‬ ‫ﻚ‬‫ﻴ‬‫ﻔ‬‫ﹾ‬‫ﻜ‬‫ﻳ‬ ‫ﺎ‬‫ﻤ‬‫ﻧ‬‫ﺍ‬ :‫ﹶ‬‫ﻝ‬‫ﹶﺎ‬‫ﻘ‬‫ﹶ‬‫ﻓ‬ ‫ﻚ‬‫ﻟ‬‫ﺫ‬ ‫ﻪ‬‫ﹶ‬‫ﻟ‬ ‫ﺕ‬‫ﺮ‬‫ﹶ‬‫ﻛ‬‫ﹶ‬‫ﺬ‬‫ﹶ‬‫ﻓ‬ ‫ﺹ‬ ‫ﻲ‬‫ﹺ‬‫ﺒ‬‫ﻨ‬‫ﺍﻟ‬
‫ﻢ‬‫ﹸ‬‫ﺛ‬ ،‫ﹰ‬‫ﺓ‬‫ﺪ‬‫ﺣ‬‫ﺍ‬‫ﻭ‬ ‫ﹰ‬‫ﺔ‬‫ﺑ‬‫ﺮ‬‫ﺿ‬ ‫ﺽ‬‫ﺭ‬‫ﹶ‬‫ﻻ‬‫ﹾ‬‫ﺍ‬ ‫ﻪ‬‫ﻳ‬‫ﺪ‬‫ﻴ‬‫ﹺ‬‫ﺑ‬ ‫ﺏ‬‫ﺮ‬‫ﺿ‬ ‫ﻢ‬‫ﹸ‬‫ﺛ‬ .‫ﹶﺍ‬‫ﺬ‬‫ﹶ‬‫ﻜ‬‫ﻫ‬‫ﹶ‬‫ﻝ‬‫ﺎ‬‫ﻤ‬‫ـ‬‫ﺸ‬‫ﺍﻟ‬ ‫ﺢ‬‫ﺴ‬‫ﻣ‬
‫ﻪ‬‫ﻬ‬‫ﺟ‬‫ﻭ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﻪ‬‫ﻴ‬‫ﱠ‬‫ﻔ‬‫ﹶ‬‫ﻛ‬ ‫ﺮ‬‫ﻫ‬‫ﹶﺎ‬‫ﻇ‬ ‫ﻭ‬ ،‫ﹺ‬‫ﻦ‬‫ﻴ‬‫ﻤ‬‫ﻴ‬‫ﹾﻟ‬‫ﺍ‬ ‫ﹶﻰ‬‫ﻠ‬‫ﻋ‬.‫ﺍﻟﻠﻔـﻆ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﻣﺴـﻠﻢ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺍﻟﺒﺨﺎﺭﻯ‬
:‫ﺍﳌﺮﺍﻡ‬ ‫ﺑﻠﻮﻍ‬ ‫ﰱ‬ ،‫ﳌﺴﻢ‬26‫ﺭﻗﻢ‬ ،139
Dari ‘Ammar bin Yasir RA, ia berkata : Nabi SAW mengutus saya dalam suatu
keperluan, lalu saya berjunub, tetapi tidak mendapatkan air. Maka aku berguling di
tanah sebagaimana binatang berguling, kemudian saya datang kepada Nabi SAW
dan menceritakan hal itu kepada beliau. Maka beliau bersabda, “Sebenarnya
cukup bagimu dengan kedua tanganmu melakukan begini”. Lalu beliau
menepukkan kedua tangan beliau ke tanah dengan sekali tepukan, kemudian
beliau mengusapkan tangan kiri pada tangan kanannya, dan punggung kedua
tapak tangan, dan wajah beliau. [HR. Bukhari dan Muslim, dan lafadh ini bagi
Muslim, dalam Bulughul Maram hal. 26, no. 139]
Shalat sepulang dari safar.
‫ﹶ‬‫ﺃ‬‫ﺪ‬‫ـ‬‫ﺑ‬ ‫ﹴ‬‫ﺮ‬‫ﹶ‬‫ﻔ‬‫ـ‬‫ﺳ‬ ‫ﻦ‬‫ﻣ‬ ‫ﻡ‬‫ﺪ‬‫ﹶ‬‫ﻗ‬ ‫ﹶﺍ‬‫ﺫ‬‫ﺍ‬ ‫ﺹ‬ ‫ﻲ‬‫ﹺ‬‫ﺒ‬‫ﻨ‬‫ﺍﻟ‬ ‫ﹶ‬‫ﻥ‬‫ﹶﺎ‬‫ﻛ‬ :‫ﹶ‬‫ﻝ‬‫ﹶﺎ‬‫ﻗ‬ ‫ﻚ‬‫ﻟ‬‫ﺎ‬‫ﻣ‬ ‫ﹺ‬‫ﻦ‬‫ﺑ‬ ‫ﹺ‬‫ﺐ‬‫ﻌ‬‫ﹶ‬‫ﻛ‬ ‫ﻦ‬‫ﻋ‬

7. 7
‫ﹺ‬‫ﺱ‬‫ـﺎ‬‫ﻨ‬‫ﻠ‬‫ﻟ‬ ‫ﺲ‬‫ﹶ‬‫ﻠ‬‫ﺟ‬ ‫ﻢ‬‫ﹸ‬‫ﺛ‬ ‫ﹺ‬‫ﻦ‬‫ﻴ‬‫ﺘ‬‫ﻌ‬‫ﹾ‬‫ﻛ‬‫ﺭ‬ ‫ﻪ‬‫ﻴ‬‫ﻓ‬ ‫ﻊ‬‫ﹶ‬‫ﻛ‬‫ﺮ‬‫ﹶ‬‫ﻓ‬ ‫ﺪ‬‫ﹺ‬‫ﺠ‬‫ﺴ‬‫ﹶ‬‫ﳌ‬‫ﹾ‬‫ﺎ‬‫ﹺ‬‫ﺑ‬‫ﺩﺍﻭﺩ‬ ‫ﺍﺑـﻮ‬ .3:88،
:‫ﺭﻗﻢ‬2773
Dari Ka’ab bin Malik, ia berkata, “Dahulu Nabi SAW apabila datang dari
bepergian, beliau masuk ke masjid, lalu shalat dua rekaat di dalamnya,
kemudian beliau duduk untuk melayani orang-orang”. [HR. Abu Dawud juz
3, hal. 88, no. 2773]
Keterangan :
Nabi SAW shalat dua rekaat ini bisa juga karena pulang dari safar, bisa
juga shalat Dluha (karena waktu itu waktu dluha), dan bisa juga shalat
tahiyyatul masjid, walloohu a’lam.
Jama’ di kota sendiri.
‫ﹺ‬‫ﺮ‬‫ـ‬‫ﺼ‬‫ﻌ‬‫ﹾﻟ‬‫ﺍ‬ ‫ﺪ‬‫ـ‬‫ﻌ‬‫ﺑ‬ ‫ﺎ‬‫ﻣ‬‫ﻮ‬‫ﻳ‬ ‫ﹴ‬‫ﺱ‬‫ﺎ‬‫ﺒ‬‫ﻋ‬ ‫ﻦ‬‫ﺑ‬‫ﺍ‬ ‫ﺎ‬‫ﻨ‬‫ﺒ‬‫ﹶ‬‫ﻄ‬‫ﺧ‬ :‫ﹶ‬‫ﻝ‬‫ﹶﺎ‬‫ﻗ‬ ‫ﹴ‬‫ﻖ‬‫ﻴ‬‫ﻘ‬‫ﺷ‬ ‫ﹺ‬‫ﻦ‬‫ﺑ‬ ِ‫ﷲ‬‫ﺍ‬ ‫ﺪ‬‫ﺒ‬‫ﻋ‬ ‫ﻦ‬‫ﻋ‬
:‫ﹶ‬‫ﻥ‬‫ﻮ‬‫ﹸـ‬‫ﻟ‬‫ﻮ‬‫ﹸ‬‫ﻘ‬‫ﻳ‬ ‫ﺱ‬‫ـﺎ‬‫ﻨ‬‫ﺍﻟ‬ ‫ﹶ‬‫ﻞ‬‫ﻌ‬‫ﺟ‬ ‫ﻭ‬ ،‫ﻡ‬‫ﻮ‬‫ﺠ‬‫ﻨ‬‫ﺍﻟ‬ ‫ﺕ‬‫ﺪ‬‫ﺑ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺲ‬‫ﻤ‬‫ﺸ‬‫ﺍﻟ‬ ‫ﺖ‬‫ﺑ‬‫ﺮ‬‫ﹶ‬‫ﻏ‬ ‫ﻰ‬‫ﺘ‬‫ﺣ‬
‫ﻭ‬ ‫ﺮ‬‫ـ‬‫ﺘ‬‫ﹾ‬‫ﻔ‬‫ﻳ‬ ‫ﹶ‬‫ﻻ‬ ‫ﹴ‬‫ﻢ‬‫ﻴ‬‫ﻤ‬‫ﺗ‬ ‫ﹺﻰ‬‫ﻨ‬‫ﺑ‬ ‫ﻦ‬‫ﻣ‬ ‫ﹲ‬‫ﻞ‬‫ﺟ‬‫ﺭ‬ ‫ﻩ‬َ‫ﺀ‬‫ﺎ‬‫ﺠ‬‫ﹶ‬‫ﻓ‬ :‫ﹶ‬‫ﻝ‬‫ﹶﺎ‬‫ﻗ‬ .‫ﹶ‬‫ﺓ‬‫ﹶ‬‫ﻼ‬‫ﺼ‬‫ﹶﻟ‬‫ﺍ‬ ،‫ﹶ‬‫ﺓ‬‫ﹶ‬‫ﻼ‬‫ﺼ‬‫ﹶﻟ‬‫ﺍ‬‫ﹶ‬‫ﻻ‬
‫ﻡ‬‫ﹸ‬‫ﺍ‬ ‫ﹶ‬‫ﻻ‬ ‫؟‬‫ﺔ‬‫ﻨ‬‫ـ‬‫ﺴ‬‫ﹺﺎﻟ‬‫ﺑ‬ ‫ﹺﻰ‬‫ﻨ‬‫ﻤ‬‫ﹼ‬‫ﻠ‬‫ﻌ‬‫ﺗ‬‫ﹶ‬‫ﺍ‬ :‫ﹴ‬‫ﺱ‬‫ﺎ‬‫ﺒ‬‫ﻋ‬ ‫ﻦ‬‫ﺑ‬‫ﺍ‬ ‫ﹶ‬‫ﻝ‬‫ﹶﺎ‬‫ﻘ‬‫ﹶ‬‫ﻓ‬ .‫ﹶ‬‫ﺓ‬‫ﹶ‬‫ﻼ‬‫ﺼ‬‫ﹶﻟ‬‫ﺍ‬ ،‫ﹶ‬‫ﺓ‬‫ﹶ‬‫ﻼ‬‫ﺼ‬‫ﹶﻟ‬‫ﺍ‬ :‫ﹺﻰ‬‫ﻨ‬‫ﹶ‬‫ﺜ‬‫ﻨ‬‫ﻳ‬
‫ﻭ‬ ،‫ﹺ‬‫ﺮ‬‫ﺼ‬‫ﻌ‬‫ﹾﻟ‬‫ﺍ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﹺ‬‫ﺮ‬‫ﻬ‬‫ﱡ‬‫ﻈ‬‫ﺍﻟ‬ ‫ﻦ‬‫ﻴ‬‫ﺑ‬ ‫ﻊ‬‫ﻤ‬‫ﺟ‬ ‫ﺹ‬ ِ‫ﷲ‬‫ﺍ‬ ‫ﹶ‬‫ﻝ‬‫ﻮ‬‫ﺳ‬‫ﺭ‬ ‫ﺖ‬‫ﻳ‬‫ﹶ‬‫ﺃ‬‫ﺭ‬ :‫ﹶ‬‫ﻝ‬‫ﹶﺎ‬‫ﻗ‬ ‫ﻢ‬‫ﹸ‬‫ﺛ‬ !‫ﻚ‬‫ﹶ‬‫ﻟ‬
‫ﺎ‬‫ﺤ‬‫ﹶ‬‫ﻓ‬ :‫ﹴ‬‫ﻖ‬‫ﻴ‬‫ﻘ‬‫ﺷ‬ ‫ﻦ‬‫ﺑ‬ ِ‫ﷲ‬‫ﺍ‬ ‫ﺪ‬‫ﺒ‬‫ﻋ‬ ‫ﹶ‬‫ﻝ‬‫ﹶﺎ‬‫ﻗ‬ .ِ‫ﺀ‬‫ﺎ‬‫ﺸ‬‫ﻌ‬‫ﹾﻟ‬‫ﺍ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﹺ‬‫ﺏ‬‫ﹺ‬‫ﺮ‬‫ﻐ‬‫ﹶ‬‫ﳌ‬‫ﹾ‬‫ﺍ‬‫ﻦ‬‫ﻣ‬ ‫ﹺﻯ‬‫ﺭ‬‫ﺪ‬‫ﺻ‬ ‫ﻰ‬‫ﻓ‬ ‫ﻙ‬
‫ﻪ‬‫ـ‬‫ﺘ‬‫ﹶ‬‫ﻟ‬‫ﹶﺎ‬‫ﻘ‬‫ﻣ‬ ‫ﻕ‬‫ﺪ‬‫ﺼ‬‫ﹶ‬‫ﻓ‬ ،‫ﻪ‬‫ﺘ‬‫ﹾ‬‫ﻟ‬‫ﹶ‬‫ﺄ‬‫ﺴ‬‫ﹶ‬‫ﻓ‬ ‫ﹶ‬‫ﺓ‬‫ﺮ‬‫ﻳ‬‫ﺮ‬‫ﻫ‬ ‫ﺎ‬‫ﺑ‬‫ﹶ‬‫ﺍ‬ ‫ﺖ‬‫ﻴ‬‫ﺗ‬‫ﹶ‬‫ﺎ‬‫ﹶ‬‫ﻓ‬ ،ُ‫ﺀ‬‫ﻲ‬‫ﺷ‬ ‫ﻚ‬‫ﻟ‬‫ﺫ‬‫ﻣﺴـﻠﻢ‬ .1:
491
Dari ‘Abdullah bin Syaqiq, ia berkata : Pada suatu hari setelah ‘Ashar Ibnu ‘Abbas
berkhutbah di hadapan kami hingga matahari terbenam dan muncullah bintang-

8. 8
bintang. Orang-orang sama berkata, “Shalat, shalat”. Kemudian datanglah
seorang laki-laki dari Bani Tamim yang lugu dan bersahaja seraya berkata,
“Shalat, shalat”. Ibnu ‘Abbas berkata, “Apakah kamu akan mengajariku tentang
sunnah ? Celaka kamu”. Kemudian Ibnu ‘Abbas berkata, “Aku pernah melihat
Rasulullah SAW menjama’ antara shalat Dhuhur dan ‘Ashar, Maghrib dan ‘Isyak”.
‘Abdullah bin Syaqiq berkata, “Aku masih ragu tentang hal itu, lalu aku datang
kepada Abu Hurairah untuk menanyakan hal itu, dan ia membenarkan apa yang
dikatakan ‘Ibnu ‘Abbas itu”. [HR. Muslim juz 1, hal. 491]
‫ﻭ‬ ‫ﹺ‬‫ﺮ‬‫ـ‬‫ﺼ‬‫ﻌ‬‫ﹾﻟ‬‫ﺍ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﹺ‬‫ﺮ‬‫ﻬ‬‫ﱡ‬‫ﻈ‬‫ﺍﻟ‬ ‫ﻦ‬‫ﻴ‬‫ﺑ‬ ‫ﺹ‬ ِ‫ﷲ‬‫ﺍ‬ ‫ﹸ‬‫ﻝ‬‫ﻮ‬‫ﺳ‬‫ﺭ‬ ‫ﻊ‬‫ﻤ‬‫ﺟ‬ :‫ﹶ‬‫ﻝ‬‫ﹶﺎ‬‫ﻗ‬ ‫ﹴ‬‫ﺱ‬‫ﺎ‬‫ﺒ‬‫ﻋ‬ ‫ﹺ‬‫ﻦ‬‫ﺑ‬‫ﺍ‬ ‫ﹺ‬‫ﻦ‬‫ﻋ‬
‫ﹴ‬‫ﺮ‬‫ﹶـ‬‫ﻄ‬‫ﻣ‬ ‫ﹶ‬‫ﻻ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﻑ‬‫ﻮ‬‫ﺧ‬ ‫ﹺ‬‫ﺮ‬‫ﻴ‬‫ﹶ‬‫ﻏ‬ ‫ﻰ‬‫ﻓ‬ ‫ﺔ‬‫ﻨ‬‫ﻳ‬‫ﺪ‬‫ﹶ‬‫ﳌ‬‫ﹾ‬‫ﺎ‬‫ﹺ‬‫ﺑ‬ ِ‫ﺀ‬‫ﺎ‬‫ﺸ‬‫ﻌ‬‫ﹾﻟ‬‫ﺍ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﹺ‬‫ﺏ‬‫ﹺ‬‫ﺮ‬‫ﻐ‬‫ﹶ‬‫ﳌ‬‫ﹾ‬‫ﺍ‬.‫ﻣﺴـﻠﻢ‬1:
491
Dari Ibnu ‘Abbas, ia berkata, “Rasulullah SAW pernah menjama’ antara
shalat Dhuhur dan ‘Ashar, Maghrib dan ‘Isyak di Madinah, bukan karena
takut dan bukan karena hujan”. [HR. Muslim juz 1, hal. 491]
‫ﻟ‬ .‫ﹴ‬‫ﺱ‬‫ﺎ‬‫ﺒ‬‫ﻋ‬ ‫ﹺ‬‫ﻦ‬‫ﺑ‬‫ِﻻ‬‫ﺖ‬‫ﹾ‬‫ﻠ‬‫ﹸ‬‫ﻗ‬ :‫ﹶ‬‫ﻝ‬‫ﹶﺎ‬‫ﻗ‬ ،‫ﹴ‬‫ﻊ‬‫ﻴ‬‫ﻛ‬‫ﻭ‬ ‫ﺚ‬‫ﻳ‬‫ﺪ‬‫ﺣ‬ ‫ﻰ‬‫ﻓ‬:‫ﹶ‬‫ﻝ‬‫ﹶـﺎ‬‫ﻗ‬ ‫ﻚ؟‬‫ﻟ‬‫ﺫ‬ ‫ﹶ‬‫ﻞ‬‫ﻌ‬‫ﹶ‬‫ﻓ‬ ‫ﻢ‬
.‫ﻪ‬‫ﺘ‬‫ﻣ‬‫ﹸ‬‫ﺍ‬ ‫ﺝ‬‫ﹺ‬‫ﺮ‬‫ﺤ‬‫ﻳ‬ ‫ﹶ‬‫ﻻ‬ ‫ﻲ‬‫ﹶ‬‫ﻛ‬‫ﻣﺴﻠﻢ‬1:491
Dalam hadits yang melalui sanad Waqi’ disebutkan, ia berkata : Aku bertanya
kepada Ibnu ‘Abbas, “Kenapa beliau melakukan yang demikian ?”. Ibnu ‘Abbas
menjawab, “Supaya tidak memberatkan ummatnya”. [HR. Muslim juz 1, hal. 491]
.‫ـﺎ‬‫ﻴ‬‫ﹺ‬‫ﻧ‬‫ﺎ‬‫ﻤ‬‫ﹶ‬‫ﺛ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺎ‬‫ﻌ‬‫ﺒ‬‫ـ‬‫ﺳ‬ ‫ﺔ‬‫ﻨ‬‫ﻳ‬‫ﺪ‬‫ﹶ‬‫ﳌ‬‫ﹾ‬‫ﺎ‬‫ﹺ‬‫ﺑ‬ ‫ﱠﻰ‬‫ﻠ‬‫ﺻ‬ ‫ﺹ‬ ِ‫ﷲ‬‫ﺍ‬ ‫ﹶ‬‫ﻝ‬‫ﻮ‬‫ﺳ‬‫ﺭ‬ ‫ﱠ‬‫ﻥ‬‫ﹶ‬‫ﺍ‬ ‫ﹴ‬‫ﺱ‬‫ﺎ‬‫ﺒ‬‫ﻋ‬ ‫ﹺ‬‫ﻦ‬‫ﺑ‬‫ﺍ‬ ‫ﹺ‬‫ﻦ‬‫ﻋ‬
َ‫ﺀ‬‫ﺎ‬‫ﺸ‬‫ﻌ‬‫ﹾﻟ‬‫ﺍ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺏ‬‫ﹺ‬‫ﺮ‬‫ﻐ‬‫ﹶ‬‫ﳌ‬‫ﹾ‬‫ﺍ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺮ‬‫ﺼ‬‫ﻌ‬‫ﹾﻟ‬‫ﺍ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺮ‬‫ﻬ‬‫ﱡ‬‫ﻈ‬‫ﺍﻟ‬‫ﻣﺴﻠﻢ‬ .1:491
Dari Ibnu ‘Abbas bahwasanya Rasulullah SAW pernah shalat di Madinah
tujuh rekaat dan delapan rekaat. Dhuhur dengan ‘Ashar, dan Maghrib
dengan ‘Isyak. [HR. Muslim juz 1, hal. 491]
~oO[ A ]Oo~