SlideShare a Scribd company logo
1 of 17
Юан улсын төрийн бодлого
Юан улсын үүсэл МөнххааныгтаалалтөгссөнийдараатүүнийхоёрдүүХубилай, Аригбөхнархоёулөөрсдийгөөхаандөргөмжилж, харилцантэмцэлдэв. ЭнэтэмцэлдХубилайялж, Монголынэзэнтгүрнийхаанширээг 1260 ондэзэлжээ.  ТүүнийхувьдалтанургийнбусадханхөвгүүдноцтойзаналхийлжбайсанучирХархүрэмхотыгорхинцагаанхэрэмийндоторшинэнийслэлбайгуулж, улсынхаанэрийг ч “ИхЮан” хэмээнзарласан.
Хубилай Юань гүрний хаан болсныхоо дараа доорхи бодлогуудыг авч хэрэгжүүлсэн. Үүнд: Гадаад бодлогын хувьд:   Сүн улс буюу Хятад орныг бүрмөсөн эзлэн авах бодлогыг баримталсан. Ингэхдээ тэрээр Сүн улсын дотор гарч байсан тариачдын бослого, ноёлогч бүлгийн хоорондын зөрчлийг ашиглахыг эрмэлзсэн. Улмаар Сүн улсыг 1279 онд мөхөөсөн байна. Японыг байлдан эзлэх бодлогыг явуулж хэд хэдэн удаа довтолсон. Тухайлбал: 1265-1271 оны хооронд хэд хэдэн удаа элч илгээж улсынхаа харьяанд орохыг шаардаж байсан. Улмаар 1274, 1281 онуудад Япон руу цэрэг илгээсэн боловч амжилт олоогүй. Зүүн өмнөд Азийг эзлэхэд ихээхэн анхаарал тавих болсон. Улмаар Аннам, Түвд, Бирм, Ява арлуудыг 1290-ээд он гэхэд бүрэн ноёрхолдоо оруулж чадсан.
Дотоод бодлогын хувьд: Эзлэгдсэн орны бүх газар нутаг, хүн ам, хөрөнгө, баялаг, дайны олз зэргийг өөрсдийн өмч гэж үзэж өөрийн ураг төрлийн ноёд, түшмэд, жанжин нарт хувиарлан өгөх болсон. Хүн амаа дотор нь : Монголчууд, Өнгөт нүдтэн /уйгар, түрэг, перс гэх мэт/, Умард хятадын хүн ам /Зүрчид, Кидан гэх мэт/, Өмнөд хятадын хүн ам /Өмнөд Сүн улсын иргэд/ гэж ангилсан. Өрнө зүгийн худалдаачид, бичиг эрдмийн хүмүүс болон шашны номлогчдыг хүрэлцэн ирэхийг уриалах болсон. Хятадыг захирахдаа “Хятадыг хятадаар” бодлогыг баримталсан. Худалдаа арилжааг хөгжүүлэхэд ихээхэн анхаарч байсан.
Дотоод бодлогын хувьд: Хууль цаазыг нарийвчлан тогтоосон бөгөөд энэ нь Монголчуудын ноёрхлыг бэхжүүлэхэд чиглэгдэж байв. Тухайлбал: “Их Юань улсын нэвтэрхий хууль”, “Их Юань улсын хууль цаазын бичиг” зэрэг болно. Улс орны хэрэг явдал, албан хэргийг “Дөрвөлжин бичиг”-ээр явуулахыг зарлигдсан. Өөрөөр хэлбэл, Монгол бичгийг халж төрийн бичгээр Дөрвөлжин бичгийг сонгосон. Уг бичгийг Хубилай хаан зарлигаар төрийн их багш Пагва лам зохиосон. Шашин номыг дэлгэрүүлэх талаар зарлиг гаргаж лам хуврагыг алба татвараас чөлөөлж, сүм хийдийг олноор бариулах болсон. “Хос ёсны онол” энэ үеэс бүрэн утгаараа хэрэгжиж эхэлсэн.
Монгол хаад төрийн нууцыг хадгалах үүднээс төрийн гол гол албан тушаалд монгол хүмүүсийг ажиллуулжээ. Монголчуудыг Хятадтай холилдон уусахаас сэргийлж хятад, монгол хүмүүс ураг холбох, монгол хүн хятад хувцас өмсөх, хятад ёс заншилд орохыг хуулиар чандлан хоригложээ.
Юан улсын уналт Хубилайгаас Тогтоонтөмөр хаан хүртэл ИхЮанулсад 11 хаанзалгамжлансуусанбөгөөдТогтоонтөмөр хааны үед Хятад орны нийгэм, улс төрийн байдал туйлын хүнд болсон байна. Монголын эрх баригчид эрх мэдлийн төлөө тэмцэлдэж дотроо хагаралтай байсан нь төрийн хүчирхэг байдал, хяналтыг сулруулсан. Удирдах тушаалд монгол хүнийг, туслах албанд Дундад Азийн өнгөт нүдтэн хүмүүсийг томилдог байжээ.
Хуулийн энэ заалтыг эхний үед ёсчлон биелүүлж байснаа хожмын хаад дагаж мөрдөөгүйгээс төрийн чухал албанд хятад хүмүүс олноороо орж төр самуурахад хүргэсэн байна.   1337 онд Хятадад Монголын дарлалыг эсэргүүцсэн бослого гарч, эрч хүчээ авч байв. Босогчид Өмнөд Хятадыг Монголын захиргаанаас чөлөөлж, 1368 ондХятад дахь Монголын ноёрхол эцэс болж олон улс, угсаатныг нэгтгэсэн Монголын Юан улс мөхөж Хятадын Минулс байгуулагджээ.
Чингис хааны ач хүү, Юан гүрнийг байгуулагч Юангүрнийордны зураачийнбүтээл
Юан улсын захирагчид
Юан гүрний үеийн мөнгөн тэмдэгт
Цаасан мөнгө ,[object Object],БүхнутагтцаасанмөнгөөралтсолихбөгөөдбүхгазармөнгөньижилүнэханштайАливаазардалтөлбөртцаасанмөнгөгаргахынхуулиарбаталсан.Цаасанмөнгийгхуулиар “хуурамчаарболондуурайнхийх “ үйлдхийгхориглов. Ийнхүүцаасанмөнгийгулсынхэмжээндгүйлгээндгаргасанньдэлхийнцаасанмөнгөдэлгэрэхүүдийгнээжөгчээ.
Юаньгүрнийтавгантамга
Юаньгүрнийүедхашаархийгдсэнлуундүрст сийлбэртэйбүслүүр
ЯпонымузейдбайхЮаныцэргийнхувцас
Дөрвөлжинбичиг
Гэрийн даалгавар Монголын эзэнт гүрэн задран унахад хүргэсэн шалтгааныг гаргах.  Эзэнт гүрэн унасны үр дагаврыг тодорхойлох.

More Related Content

Viewers also liked

цахим хичээл
цахим хичээлцахим хичээл
цахим хичээлschool14
 
э.э ийн сх-лэх хичээл
э.э ийн сх-лэх хичээлэ.э ийн сх-лэх хичээл
э.э ийн сх-лэх хичээлschool14
 
Ecommerce Business Models Jlsynave
Ecommerce Business Models JlsynaveEcommerce Business Models Jlsynave
Ecommerce Business Models JlsynaveTechnofutur TIC
 
Formation Social Media 2014
Formation Social Media  2014Formation Social Media  2014
Formation Social Media 2014Guillaume Eouzan
 
Café du e-Commerce 18mars2009 - Le site web peut-il rivaliser avec le conseil...
Café du e-Commerce 18mars2009 - Le site web peut-il rivaliser avec le conseil...Café du e-Commerce 18mars2009 - Le site web peut-il rivaliser avec le conseil...
Café du e-Commerce 18mars2009 - Le site web peut-il rivaliser avec le conseil...Raphaël Fétique
 
Utiliser Twitter pour developper votre visibilite sur le web
Utiliser Twitter pour developper votre visibilite sur le webUtiliser Twitter pour developper votre visibilite sur le web
Utiliser Twitter pour developper votre visibilite sur le webWSIdee
 
SRM70 Présentation
SRM70 PrésentationSRM70 Présentation
SRM70 Présentationguest96f0df
 
Tsahim hicheel 2
Tsahim hicheel 2Tsahim hicheel 2
Tsahim hicheel 2school14
 
Tsahim hicheel 2
Tsahim hicheel 2Tsahim hicheel 2
Tsahim hicheel 2school14
 
Tsaxim test 1
Tsaxim test 1Tsaxim test 1
Tsaxim test 1school14
 
галаа судалгаа1
галаа судалгаа1галаа судалгаа1
галаа судалгаа1school14
 
хөгжмийн хурд
хөгжмийн хурдхөгжмийн хурд
хөгжмийн хурдschool14
 
аман хуур хичээл
аман хуур хичээламан хуур хичээл
аман хуур хичээлschool14
 
Mongol hel
Mongol helMongol hel
Mongol helschool14
 
Ipuin multimedia
Ipuin multimediaIpuin multimedia
Ipuin multimediaPozik
 
Fechas de examenes finales, supletorios y habilitaciones ceres turbaco
Fechas  de examenes finales, supletorios y habilitaciones ceres turbacoFechas  de examenes finales, supletorios y habilitaciones ceres turbaco
Fechas de examenes finales, supletorios y habilitaciones ceres turbacoBenjamin Salas Villadiego
 

Viewers also liked (20)

эх
эхэх
эх
 
цахим хичээл
цахим хичээлцахим хичээл
цахим хичээл
 
э.э ийн сх-лэх хичээл
э.э ийн сх-лэх хичээлэ.э ийн сх-лэх хичээл
э.э ийн сх-лэх хичээл
 
Ecommerce Business Models Jlsynave
Ecommerce Business Models JlsynaveEcommerce Business Models Jlsynave
Ecommerce Business Models Jlsynave
 
Agccpfpaca
AgccpfpacaAgccpfpaca
Agccpfpaca
 
Formation Social Media 2014
Formation Social Media  2014Formation Social Media  2014
Formation Social Media 2014
 
Café du e-Commerce 18mars2009 - Le site web peut-il rivaliser avec le conseil...
Café du e-Commerce 18mars2009 - Le site web peut-il rivaliser avec le conseil...Café du e-Commerce 18mars2009 - Le site web peut-il rivaliser avec le conseil...
Café du e-Commerce 18mars2009 - Le site web peut-il rivaliser avec le conseil...
 
CBNews SNPTV
CBNews SNPTV CBNews SNPTV
CBNews SNPTV
 
Utiliser Twitter pour developper votre visibilite sur le web
Utiliser Twitter pour developper votre visibilite sur le webUtiliser Twitter pour developper votre visibilite sur le web
Utiliser Twitter pour developper votre visibilite sur le web
 
SRM70 Présentation
SRM70 PrésentationSRM70 Présentation
SRM70 Présentation
 
Tsahim hicheel 2
Tsahim hicheel 2Tsahim hicheel 2
Tsahim hicheel 2
 
Tsahim hicheel 2
Tsahim hicheel 2Tsahim hicheel 2
Tsahim hicheel 2
 
Tsaxim test 1
Tsaxim test 1Tsaxim test 1
Tsaxim test 1
 
Bbbb
BbbbBbbb
Bbbb
 
галаа судалгаа1
галаа судалгаа1галаа судалгаа1
галаа судалгаа1
 
хөгжмийн хурд
хөгжмийн хурдхөгжмийн хурд
хөгжмийн хурд
 
аман хуур хичээл
аман хуур хичээламан хуур хичээл
аман хуур хичээл
 
Mongol hel
Mongol helMongol hel
Mongol hel
 
Ipuin multimedia
Ipuin multimediaIpuin multimedia
Ipuin multimedia
 
Fechas de examenes finales, supletorios y habilitaciones ceres turbaco
Fechas  de examenes finales, supletorios y habilitaciones ceres turbacoFechas  de examenes finales, supletorios y habilitaciones ceres turbaco
Fechas de examenes finales, supletorios y habilitaciones ceres turbaco
 

More from school14

Engiin butarhai
Engiin butarhaiEngiin butarhai
Engiin butarhaischool14
 
дэлхийн хүн ам
дэлхийн  хүн  амдэлхийн  хүн  ам
дэлхийн хүн амschool14
 
цахим хэрэглэгдэхүүн
цахим хэрэглэгдэхүүнцахим хэрэглэгдэхүүн
цахим хэрэглэгдэхүүнschool14
 
цахим хэрэглэгдэхүүн
цахим хэрэглэгдэхүүнцахим хэрэглэгдэхүүн
цахим хэрэглэгдэхүүнschool14
 
г.ганцэцэг 14 р сургууль
г.ганцэцэг 14 р сургуульг.ганцэцэг 14 р сургууль
г.ганцэцэг 14 р сургуульschool14
 
Tsedee sudalgaa1
Tsedee sudalgaa1Tsedee sudalgaa1
Tsedee sudalgaa1school14
 
сурган хүмүүжүүлэх зөвлөгөө
сурган хүмүүжүүлэх зөвлөгөөсурган хүмүүжүүлэх зөвлөгөө
сурган хүмүүжүүлэх зөвлөгөөschool14
 
эцэг эхчүүдийн зөвөлгөөн
эцэг эхчүүдийн зөвөлгөөнэцэг эхчүүдийн зөвөлгөөн
эцэг эхчүүдийн зөвөлгөөнschool14
 
зайн сургалт 2 уз-7
зайн сургалт 2 уз-7зайн сургалт 2 уз-7
зайн сургалт 2 уз-7school14
 
Presentation1
Presentation1Presentation1
Presentation1school14
 
ганчимэг Sudalgaa (хуулбар)
ганчимэг Sudalgaa (хуулбар)ганчимэг Sudalgaa (хуулбар)
ганчимэг Sudalgaa (хуулбар)school14
 
аялгууны шинж төрх
аялгууны шинж төрхаялгууны шинж төрх
аялгууны шинж төрхschool14
 
үлээвэр хөгжим
үлээвэр хөгжимүлээвэр хөгжим
үлээвэр хөгжимschool14
 
даралтат үлээвэр хөгжим
даралтат үлээвэр хөгжимдаралтат үлээвэр хөгжим
даралтат үлээвэр хөгжимschool14
 
манжин
манжинманжин
манжинschool14
 
цахим хэрэглэгдэхүүн
цахим хэрэглэгдэхүүнцахим хэрэглэгдэхүүн
цахим хэрэглэгдэхүүнschool14
 
даралтат үлээвэр хөгжим
даралтат үлээвэр хөгжимдаралтат үлээвэр хөгжим
даралтат үлээвэр хөгжимschool14
 
аман хуур
аман хуураман хуур
аман хуурschool14
 
ггалаа
ггалааггалаа
ггалааschool14
 

More from school14 (20)

Engiin butarhai
Engiin butarhaiEngiin butarhai
Engiin butarhai
 
дэлхийн хүн ам
дэлхийн  хүн  амдэлхийн  хүн  ам
дэлхийн хүн ам
 
цахим хэрэглэгдэхүүн
цахим хэрэглэгдэхүүнцахим хэрэглэгдэхүүн
цахим хэрэглэгдэхүүн
 
цахим хэрэглэгдэхүүн
цахим хэрэглэгдэхүүнцахим хэрэглэгдэхүүн
цахим хэрэглэгдэхүүн
 
г.ганцэцэг 14 р сургууль
г.ганцэцэг 14 р сургуульг.ганцэцэг 14 р сургууль
г.ганцэцэг 14 р сургууль
 
Tsedee sudalgaa1
Tsedee sudalgaa1Tsedee sudalgaa1
Tsedee sudalgaa1
 
сурган хүмүүжүүлэх зөвлөгөө
сурган хүмүүжүүлэх зөвлөгөөсурган хүмүүжүүлэх зөвлөгөө
сурган хүмүүжүүлэх зөвлөгөө
 
00402
0040200402
00402
 
эцэг эхчүүдийн зөвөлгөөн
эцэг эхчүүдийн зөвөлгөөнэцэг эхчүүдийн зөвөлгөөн
эцэг эхчүүдийн зөвөлгөөн
 
зайн сургалт 2 уз-7
зайн сургалт 2 уз-7зайн сургалт 2 уз-7
зайн сургалт 2 уз-7
 
Presentation1
Presentation1Presentation1
Presentation1
 
ганчимэг Sudalgaa (хуулбар)
ганчимэг Sudalgaa (хуулбар)ганчимэг Sudalgaa (хуулбар)
ганчимэг Sudalgaa (хуулбар)
 
аялгууны шинж төрх
аялгууны шинж төрхаялгууны шинж төрх
аялгууны шинж төрх
 
үлээвэр хөгжим
үлээвэр хөгжимүлээвэр хөгжим
үлээвэр хөгжим
 
даралтат үлээвэр хөгжим
даралтат үлээвэр хөгжимдаралтат үлээвэр хөгжим
даралтат үлээвэр хөгжим
 
манжин
манжинманжин
манжин
 
цахим хэрэглэгдэхүүн
цахим хэрэглэгдэхүүнцахим хэрэглэгдэхүүн
цахим хэрэглэгдэхүүн
 
даралтат үлээвэр хөгжим
даралтат үлээвэр хөгжимдаралтат үлээвэр хөгжим
даралтат үлээвэр хөгжим
 
аман хуур
аман хуураман хуур
аман хуур
 
ггалаа
ггалааггалаа
ггалаа
 

юан улсын төрийн 1бодлого

  • 2. Юан улсын үүсэл МөнххааныгтаалалтөгссөнийдараатүүнийхоёрдүүХубилай, Аригбөхнархоёулөөрсдийгөөхаандөргөмжилж, харилцантэмцэлдэв. ЭнэтэмцэлдХубилайялж, Монголынэзэнтгүрнийхаанширээг 1260 ондэзэлжээ. ТүүнийхувьдалтанургийнбусадханхөвгүүдноцтойзаналхийлжбайсанучирХархүрэмхотыгорхинцагаанхэрэмийндоторшинэнийслэлбайгуулж, улсынхаанэрийг ч “ИхЮан” хэмээнзарласан.
  • 3. Хубилай Юань гүрний хаан болсныхоо дараа доорхи бодлогуудыг авч хэрэгжүүлсэн. Үүнд: Гадаад бодлогын хувьд:  Сүн улс буюу Хятад орныг бүрмөсөн эзлэн авах бодлогыг баримталсан. Ингэхдээ тэрээр Сүн улсын дотор гарч байсан тариачдын бослого, ноёлогч бүлгийн хоорондын зөрчлийг ашиглахыг эрмэлзсэн. Улмаар Сүн улсыг 1279 онд мөхөөсөн байна. Японыг байлдан эзлэх бодлогыг явуулж хэд хэдэн удаа довтолсон. Тухайлбал: 1265-1271 оны хооронд хэд хэдэн удаа элч илгээж улсынхаа харьяанд орохыг шаардаж байсан. Улмаар 1274, 1281 онуудад Япон руу цэрэг илгээсэн боловч амжилт олоогүй. Зүүн өмнөд Азийг эзлэхэд ихээхэн анхаарал тавих болсон. Улмаар Аннам, Түвд, Бирм, Ява арлуудыг 1290-ээд он гэхэд бүрэн ноёрхолдоо оруулж чадсан.
  • 4. Дотоод бодлогын хувьд: Эзлэгдсэн орны бүх газар нутаг, хүн ам, хөрөнгө, баялаг, дайны олз зэргийг өөрсдийн өмч гэж үзэж өөрийн ураг төрлийн ноёд, түшмэд, жанжин нарт хувиарлан өгөх болсон. Хүн амаа дотор нь : Монголчууд, Өнгөт нүдтэн /уйгар, түрэг, перс гэх мэт/, Умард хятадын хүн ам /Зүрчид, Кидан гэх мэт/, Өмнөд хятадын хүн ам /Өмнөд Сүн улсын иргэд/ гэж ангилсан. Өрнө зүгийн худалдаачид, бичиг эрдмийн хүмүүс болон шашны номлогчдыг хүрэлцэн ирэхийг уриалах болсон. Хятадыг захирахдаа “Хятадыг хятадаар” бодлогыг баримталсан. Худалдаа арилжааг хөгжүүлэхэд ихээхэн анхаарч байсан.
  • 5. Дотоод бодлогын хувьд: Хууль цаазыг нарийвчлан тогтоосон бөгөөд энэ нь Монголчуудын ноёрхлыг бэхжүүлэхэд чиглэгдэж байв. Тухайлбал: “Их Юань улсын нэвтэрхий хууль”, “Их Юань улсын хууль цаазын бичиг” зэрэг болно. Улс орны хэрэг явдал, албан хэргийг “Дөрвөлжин бичиг”-ээр явуулахыг зарлигдсан. Өөрөөр хэлбэл, Монгол бичгийг халж төрийн бичгээр Дөрвөлжин бичгийг сонгосон. Уг бичгийг Хубилай хаан зарлигаар төрийн их багш Пагва лам зохиосон. Шашин номыг дэлгэрүүлэх талаар зарлиг гаргаж лам хуврагыг алба татвараас чөлөөлж, сүм хийдийг олноор бариулах болсон. “Хос ёсны онол” энэ үеэс бүрэн утгаараа хэрэгжиж эхэлсэн.
  • 6. Монгол хаад төрийн нууцыг хадгалах үүднээс төрийн гол гол албан тушаалд монгол хүмүүсийг ажиллуулжээ. Монголчуудыг Хятадтай холилдон уусахаас сэргийлж хятад, монгол хүмүүс ураг холбох, монгол хүн хятад хувцас өмсөх, хятад ёс заншилд орохыг хуулиар чандлан хоригложээ.
  • 7. Юан улсын уналт Хубилайгаас Тогтоонтөмөр хаан хүртэл ИхЮанулсад 11 хаанзалгамжлансуусанбөгөөдТогтоонтөмөр хааны үед Хятад орны нийгэм, улс төрийн байдал туйлын хүнд болсон байна. Монголын эрх баригчид эрх мэдлийн төлөө тэмцэлдэж дотроо хагаралтай байсан нь төрийн хүчирхэг байдал, хяналтыг сулруулсан. Удирдах тушаалд монгол хүнийг, туслах албанд Дундад Азийн өнгөт нүдтэн хүмүүсийг томилдог байжээ.
  • 8. Хуулийн энэ заалтыг эхний үед ёсчлон биелүүлж байснаа хожмын хаад дагаж мөрдөөгүйгээс төрийн чухал албанд хятад хүмүүс олноороо орж төр самуурахад хүргэсэн байна. 1337 онд Хятадад Монголын дарлалыг эсэргүүцсэн бослого гарч, эрч хүчээ авч байв. Босогчид Өмнөд Хятадыг Монголын захиргаанаас чөлөөлж, 1368 ондХятад дахь Монголын ноёрхол эцэс болж олон улс, угсаатныг нэгтгэсэн Монголын Юан улс мөхөж Хятадын Минулс байгуулагджээ.
  • 9. Чингис хааны ач хүү, Юан гүрнийг байгуулагч Юангүрнийордны зураачийнбүтээл
  • 11. Юан гүрний үеийн мөнгөн тэмдэгт
  • 12.
  • 17. Гэрийн даалгавар Монголын эзэнт гүрэн задран унахад хүргэсэн шалтгааныг гаргах. Эзэнт гүрэн унасны үр дагаврыг тодорхойлох.