Thema, een wereldwijd nieuw classificatiesysteem voor boeken. Voorbereidingen worden getroffen om het na de zomer ook in Nederland te implementeren.

1. Mei 2018
Thema
Susan Breeuwsma
Wereldwijd classificatiesysteem voor het boekenvak

2. • Aanleiding: het belang van metadata
• Classificatiesystemen
• Het ontstaan van Thema
• Organisatie rondom Thema
• Wie wil Thema?
• Hoe werkt het?
• Implementatieplan
Agenda
Thema Wereldwijd classificatiesysteem voor het boekenvak

3. Aanleiding
Thema Wereldwijd classificatiesysteem voor het boekenvak

4. Het belang van metadata : vindbaarheid
• De boekenketen wordt steeds complexer
• De daarmee toenemende diversiteit binnen de
handel vereist betere onderling communicatie
• Vindbaarheid en verkoopbaarheid staan onder
druk in de zee van data
• Metadata is nodig om zoekopdrachten
gedetailleerder te maken en zoekresultaten
specifieker
• Stelling: het ontbreken van gedetailleerde
(meta)data, heeft een negatieve impact op de
verkoopcijfers
• Inmiddels zijn er miljoenen beschikbare boeken in de handel -
weinig boeken hoeven nog ‘out-of-print’ te gaan
• Er zijn duizenden leveranciers
• Het boekenvak wordt in toenemende mate een internationale
business
• Het boek ‘maakt’ relatief veel bewegingen (voorraad, verkoop,
retour) van leveranciers naar retailers
Thema Wereldwijd classificatiesysteem voor het boekenvak

5. Classificatiesystemen
Thema Wereldwijd classificatiesysteem voor het boekenvak

6. Een van de sleutels: classificatiesystemen
• voor zoeken en vinden (naast auteur, titel)
• betere merchandising
• sales & marketing intelligence
• Er zijn al veel nationale systemen, veelal verouderd.
• Niemand zit op nóg een systeem te wachten.
• Maar het ‘mappen’ naar elkaars systeem levert aanzienlijke kwaliteitsverlies op.
Thema Wereldwijd classificatiesysteem voor het boekenvak
BISAC (1995)
BIC (1997)
Åmnesord
WGS
ANELE Materias
Varegrupper
CLIL
NUR

7. ‘Mapping’ kwesties: niet 1-op-1, maar 1-op-meer
BIC BISAC
BG Biography, general BIO000000
Biography and
autobiography, general
BGA Autobiography, general BIO000000
Biography and
autobiography, general
BGB
Biography, business and
industry
BIO003000
Biography and
autobiography /
business
BGF
Biography, arts and
entertaiment
BIO001000
BIO004000
BIO005000
Biography and autobiography /
Artists, Architects and Photographers
/ Biography and autobiography /
Musicians and composers /
Biography and autobiography /
Entertainment and performing arts
Thema Wereldwijd classificatiesysteem voor het boekenvak

8. Map-o-rama
Thema Wereldwijd classificatiesysteem voor het boekenvak
BISAC
BIC
Åmnesord
WGS
ANELE Materias
Varegrupper
CLIL
NUR

9. Map-o-rama
Thema Wereldwijd classificatiesysteem voor het boekenvak
BISAC
BIC
Åmnesord
WGS
ANELE Materias
Varegrupper
CLIL
NUR

10. Het ontstaan van Thema
BISAC
BIC
Åmnesord
WGS
ANELE Materias
Varegrupper
CLIL
NUR
Thema
Thema Wereldwijd classificatiesysteem voor het boekenvak

11. Organisatie rondom Thema
Thema Wereldwijd classificatiesysteem voor het boekenvak

12. EDItEUR
• ‘not-for-profit membership organisation’
• Ontwikkelt, beheert en promoot metadata en identificatie-
standaarden voor de internationale (e)boeken- en serie-
marktketens
• Leden: uitgevers, distributeurs, groothandels, retailers,
abonnementsagenten, bibliotheken, software leveranciers,
rechtenorganisaties, brancheorganisaties
• CB is lid van de board van EDItEUR
• Standaarden van EDItEUR:
• Thema
• Onix voor boeken
• Onix voor abonnementsproducten
• EDItX (transactie-berichten)
• Gebruik van de standaarden is gratis en lidmaatschap niet
verplicht
Thema Wereldwijd classificatiesysteem voor het boekenvak

13. Roadmap Thema
• pilotversie 0.9 (Engels) april 2013
• Thema 1.0 Oktober 2013 (4 talen)
• Thema 1.1 November 2014
• Thema 1.2 Mei 2016
• Thema 1.3 April 2018
• Doel om updates elke 2 jaar op te leveren
• Updates zijn altijd ‘backwards compatibel’
• nationale extensies kunnen tussendoor toegevoegd
worden
Thema Wereldwijd classificatiesysteem voor het boekenvak

14. Thema is niet…
• Thema is niet alleen voor e-books
• Thema is niet alleen voor online-retailers
• Thema is niet als vervanger voor academische bibliotheek classificaties als UDC of Dewey
• Thema hoeft nationale classificatiesystemen niet per direct te vervangen
• Thema is niet spiksplinternieuw, het berust op meer dan 20 jaar ervaring van eerdere classificatiesystemen
Thema Wereldwijd classificatiesysteem voor het boekenvak

15. Wie wil Thema
Thema Wereldwijd classificatiesysteem voor het boekenvak

16. Thema wordt reeds door allerlei taalgebieden omarmd
Thema Wereldwijd classificatiesysteem voor het boekenvak

17. Groeiende behoefte vanuit de retail
Bol.com
“Bol.com is ervan overtuigd dat lezers gebaad zullen zijn bij markt brede implementatie van Thema. Thema biedt
boekhandels de mogelijkheid betere verbanden te leggen binnen een groeiend aanbod en specifieker te
categoriseren – in het bijzonder op specifiek Nederlandse onderwerpen.”
Bookspot
“THEMA biedt ons de mogelijkheid om toplijsten samen te stellen, filteropties te verbeteren, de categorie-indeling af
te stemmen op de Nederlandse markt en de zoekmachine te optimaliseren. Goede data is essentieel voor de retailer.
Wanneer dit markt breed wordt ingevoerd zullen klanten sneller vinden wat ze zoeken en wat aansluit bij hun
interessegebied, waardoor het aantal verkopen zal stijgen.”
Donner
“Voor Donner is de invoer van Thema voor het Nederlandstalige boek cruciaal voor onze online-ontwikkeling. Donner
gebruikt Thema al voor het Engelstalige boek, maar pas als ook door Nederlandse uitgevers Thema wordt omarmd,
zullen we alle mogelijkheden die Thema biedt ten volle kunnen benutten. Dan kunnen we onze klanten veel beter
van dienst zijn in de presentatie van boeken per onderwerp.”
Blackwell’s
“Blackwell’s sees the implementation of Thema as essential to the next stage of bookselling online. Thema promises
to enable us to deliver meaningful links between books, subjects and content – connecting more customers with titles
they didn’t yet know existed.”
• iBookstore
• Donner
• Pied a Terre
• Paagman
Wordt vraag op termijn eis?
Thema Wereldwijd classificatiesysteem voor het boekenvak

18. Wie gebruikt al Thema?
• Amazon EU
• iBookstore
• Blackwell’s, Waterstones, Nielson, Bowker, grote UK uitgevers o.a. Faber, Penguin Random House, Harper Collins
• Duitse VLB
• Spaanse DILVE
• Noorse Bokinfo
• Zweedse Bokbasen
• Hongaarse equivalent
• Griekse equivalent
• Canadese Booknet
Thema Wereldwijd classificatiesysteem voor het boekenvak

19. Thema in Nederland
• Verzoek vanuit bol.com; Bookspot (ECI); WPG; LannooMeulenhoff; VBK aan CB om op te
pakken als onderdeel van rol als metadata aggregator
• Draagvlak verder gepolst bij Onix groep: Paagman; Nieuw Amsterdam; Meta4Books;
Koninklijke Bibliotheek; iContact
• Verzoek aan de bonden om met hun leden af te stemmen en de coördinatie van de vertaling
op zich te nemen
Thema Wereldwijd classificatiesysteem voor het boekenvak

20. Hoe werkt Thema
Thema Wereldwijd classificatiesysteem voor het boekenvak

21. Thema in detail
• Multi-lingual, multi-cultural schema met
• subject categories : verplicht
• qualifiers : optioneel
• national extensions : optioneel
• De kracht zit in de combinatie van categories en
qualifiers.
Thema Wereldwijd classificatiesysteem voor het boekenvak

22. Subject categories
• Beginnen met een letter
• Variabele lengte
• in hierarchische volgorde
• 20 secties
• Kan ook zelfstandig gebruikt worden zonder qualifier.
Thema Wereldwijd classificatiesysteem voor het boekenvak

23. Subject categories
• Iedere sectie heeft zijn eigen onderverdeling
Thema Wereldwijd classificatiesysteem voor het boekenvak

24. Qualifier codes
• Qualifier codes:
• Beginnen met een nummer
• Variabele lengte
• in hierarchische volgorde
• 6 lijsten: plaats, taal, tijdvak, educatief doel,
interesse, stijl
• Gebruikt om een subject code: toe te lichten, aan
te vullen
• Nooit zelfstandig zonder subject categorie
Thema Wereldwijd classificatiesysteem voor het boekenvak

25. Qualifier codes
Uganda
Icelandic
16th century, c 1500 to c 1599
For International GCSE (IGCSE)
Interest age: from c 6 years
Baroque
Voorbeelden:
1HFGU
2ACSC
3MD
4GH
5AG
6BA
• Iedere lijst heeft zijn eigen onderverdeling en
subniveau’s
Thema Wereldwijd classificatiesysteem voor het boekenvak

26. National extensions
• National extensions:
• Alleen binnen qualifiers
• optioneel
• bevatten een landencode
• Nederlandse wensen: Sinterklaas; Elfstedentocht
Thema Wereldwijd classificatiesysteem voor het boekenvak

27. De kracht zit in de combinatie - voorbeelden
NUR 680 Geschiedenis Algemeen
Thema:
NHD European History
+1D Europa (extra om te linken)
Thema Wereldwijd classificatiesysteem voor het boekenvak

28. Thema:
NHD European History
+1DTJ-CZ-A Praag
De kracht zit in de combinatie - voorbeelden
Thema Wereldwijd classificatiesysteem voor het boekenvak

29. NUR 313 Pockets spanning
NUR 332 Thriller
Thema:
FFP Crime and mystery:police procedural
+FYT Fiction in translation
+3MPQS ca. 1960 - ca. 1969
+1DNS-SE-BE Östergötland
+1DNS-SE-AA Stockholm
De kracht zit in de combinatie - voorbeelden
Thema Wereldwijd classificatiesysteem voor het boekenvak

30. NUR 302 Vertaalde literaire roman, novelle
NUR 350 Fictie overig algemeen
Thema:
FBA Modern & Contemporary fiction
+FV Historical Fiction
+1DDU-GB-E England
+3MD-GB-G Tudor period (1475-1603)
De kracht zit in de combinatie - voorbeelden
Thema Wereldwijd classificatiesysteem voor het boekenvak

31. NUR 640 Kunst algemeen
Thema:
AGB Individual artists, art monographs
+AGA History of Art
+AFC Painting and paintings
+3MPB Early 20th century ca. 1900 - ca. 1950
+6SN De Stijl, Neoplasticism
De kracht zit in de combinatie - voorbeelden
Thema Wereldwijd classificatiesysteem voor het boekenvak

32. NUR 283 Fictie 10-12 jaar
Thema:
YFP Children’s/Teenage fiction: Nature & animal stories
+YFR Children’s / Teenage fiction; sporting stories
+YNNJ24 Children’s / Teenage general interest: Ponies
& horses
+5AJ Interest age: from ca. 8 years
De kracht zit in de combinatie - voorbeelden
Thema Wereldwijd classificatiesysteem voor het boekenvak

33. Shakespeare:
toneelstuk
schooleditie
vertaalde versie
boeken over Shakespeare
bewerkingen voor verschillende leeftijden
audio versies
etc.
Kunnen allemaal gelinked worden via qualifiers.
De kracht zit in de combinatie - voorbeelden
Thema Wereldwijd classificatiesysteem voor het boekenvak

34. Implementatieplan
Thema Wereldwijd classificatiesysteem voor het boekenvak

35. Implementatie- algemene richtlijn Editeur
1. Vertaling van Thema (Eng->NL) maken en accepteren
2. Mapping van NUR -> Thema maken, accepteren / fine-tunen
3. Mapping van Thema -> NUR maken, accepteren / fine-tunen
4. Uitbreidingen op Thema (bijv. ‘Sinterklaas’) afstemmen en aanvragen bij Editeur
5. Implementatie keuzes maken (wie, wat, wanneer, waar) – met gevolgen voor ERP systemen
uitgevers; SEO retail; CB Online; Onix, etc.
6. Gremium en vorm voor onderhouden van de NL Thema formeren
Deze komt na implementatie twee keer per jaar samen om te evalueren en
• eventueel voorstellen tot aanpassingen voor de volgende versie van de standaard te doen
• (Voorstellen worden door Editeur in Frankfurt (oktober) besproken en in Londen (april)
geaccepteerd.)
• eventueel voorstellen voor nationale extensies te doen.
(Voorstellen kunnen het hele jaar door ingediend worden)
Thema Wereldwijd classificatiesysteem voor het boekenvak

36. Implementatieplan Nederland
1. Vertaling van Thema (Eng->NL) accepteren / fine-tunen (voorzet aanwezig)
2. Mapping van NUR -> Thema accepteren / fine-tunen
3. Mapping van Thema -> NUR accepteren / fine-tunen
4. CB maakt Thema beschikbaar via CB Online, Onix, MijnISBN.nl
5. CB biedt uitgevers aan via standaard mapping van BISAC naar Thema de eerste conversie aan
te leveren voor een vliegende start. (omdat de meeste Nederlandse titels een BISAC code
hebben op verzoek van Bol.com)
6. Uitgevers en retail passen hun ERP-systemen aan op een voor hen opportuun moment.
7. Gremium en vorm voor onderhouden van de NL Thema formeren
Deze komt na implementatie twee per jaar samen om te evalueren en
• eventueel voorstellen tot aanpassingen voor de volgende versie van de standaard te doen
• (Voorstellen worden door Editeur in Frankfurt (oktober) besproken en in Londen (april)
geaccepteerd en doorgevoerd.)
• eventueel voorstellen voor nationale extensies te doen.
(Voorstellen kunnen het hele jaar door ingediend worden)
Thema Wereldwijd classificatiesysteem voor het boekenvak
Voorzet vertaling dient goedgekeurd te
worden door de uitgevers via de
Mediafederatie. Vertraging o.a. door
complexiteit specifieke Nederlandse
terminologie.
Grove planning na de zomer
2018 starten met bouwen
Grove planning bol.com
september 2018

37. Mapping kwesties vanuit NUR (voorbeelden) - daarom zoveel mogelijk vanuit
BISAC
• NUR 200 Kinderboeken
• Tot x-jaar zit niet in Thema. Thema bevat alleen een vanaf code.
NUR 281: Fictie 4-6 jaar
Bijv: YFB - 5AD
Thema Wereldwijd classificatiesysteem voor het boekenvak

38. • NUR 400 Non-fictie vrije tijd / algemeen
Geen Thema-codes voor:
• 412 Specialistische natuurgidsen
• 420 Bloemschikken en groendecoraties
• 455 Erotiek
• Elektrotechniek
• Metaalbewerking
• Foto, film, video en geluid ( als hobby)
Thema Wereldwijd classificatiesysteem voor het boekenvak
Mapping kwesties vanuit NUR (voorbeelden) - daarom zoveel mogelijk vanuit
BISAC

39. • NUR 500 Reizen algemeen
Geen Thema-codes voor:
• Benelux
• ‘Regionaal’ zou gespecificeerd moeten worden
Thema Wereldwijd classificatiesysteem voor het boekenvak
Mapping kwesties vanuit NUR (voorbeelden) - daarom zoveel mogelijk vanuit
BISAC

40. Meer informatie
Website: http://www.editeur.org/151/Thema/
Klik eens rond binnen Thema: https://ns.editeur.org/thema/en
Thema Wereldwijd classificatiesysteem voor het boekenvak

41. Einde
s.breeuwsma@cb.nl
linkedin.com/in/susanbreeuwsma/
slideshare.net/sbreeuwsma
@deBreeuw