2. ԼՈՒՍՆԻ ՈՒ ԱՐևԻ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅՒՈՆԸ
Արևը և լուսինը շատ են սիրում իրար: Եվ յուրաքանչյուրը իր ժամը գիտի: Նրանք ամեն անգամ,
երբ տեսնում են իրար, բռնոցի են խաղում, պատմություններ են պատմում: Արևը և լուսինը
այքան լավ ընկերներ են, որ լինում է, երբ նրանք երկնքում միասին են երևում:
3. ԻՄ ԱՇԽԱՐՀԸ
Իմ աշխարհում մեքենաների փոխարեն հովազներ են: Ես չեմ թողնի իմ աշխարհ վատ մարդ գա:
Իմ աշխարհում տները փոքր են ու կլոր են: Իմ աշխարհում շատ են ծառերը ու այգիները:
4. ՄԱՅՐԻԿԻ ՄԱՍԻՆ
• Օգնում ես բոլորին, իմ մայրիկ,
• Լույս ես տալիս արևի պես,
• Գործեր ես անում արագ-արագ,
• Անգին քարն ես դու մեր տան:
5. ԲՆՈՒԹՅԱՆ ԹԱՆԳԱՐԱՆ
Ես բնության թանգարանում իմացա, որ
ծովախեցգետինը, երբ վտանգի մեջ է
փշերը վեր է բարձրացնում, որ մեծ երևա,
բայց իր փշերը ընկնումեն: Ես գիտեի, որ
որդան կարմիր միջատից ստաում են
կարմիր գույնի ներկ, բայց չգիտեի, որ
հենց որդան կարմիրի էգից են
սատանում: Ես իմացա, որ եղջերու
պոզերի մուք կլորակները հաշվելով՝
կարելի է իմանալ իրենց տարիք: Նաև
իմացանք, որ Հայաստանում կա 24
տեսակի օձ, 4-ը թունավոր 20՝ ոչ
թունավոր:
6. ՄԻՇԵԼ ԱՔՐՈՍՏԻԿՈՍ
• Միշել իմ գեղեցիկ (քույրիկ)
• Իմ սիրելի քույրիկ
• Շատ բարի ու աղնուվ
• Եղ (իր)ել ես դու միշտ բարի քույրիկ
• Լուսնի պես լուսավոր ես դու գեղեղեցիկ Միշել
7. ԸՆՁԱՌՅՈՒԾ
Ընձառյուծի մարմինը համաչափ է, երկարությունը հասնում է 165 սմ-ի, պոչինը՝
75-110 սմ-ի, իսկ քաշը՝ 60 կգ-ի։ Էգերն ավելի փոքր են։ Մարմինը ձգված է,
մկանոտ, ոտքերը համեմատաբար կարճ են։ Մեջքը դեղին է կամ
դեղնակարմրավուն՝ մոխրագույն երանգով, համաչափ սև բծերով։ Կան նաև
լրիվ սև մորթով հովազներ (հանդիպում է ճավա կղզում)։ Ականջները կարճ են
ու կլորավուն։ Ոտքերն ամուր են, թաթերը՝ լայն ու սուր ճանկերով։
Ապրում է անտառներում, սարերում։ Լավ մագլցում են ծառերը։ Ունի սուր
տեսողություն, լավ լսողություն, թույլ հոտառություն։
Ունենում է 1-4 (երբեմն՝ 6) ձագ, որոնք կաթով կերակրվում են 3 (երբեմն՝ 6-8)
ամիս։ Ձագերը 5 ամսականում կարող են որսալ մանր կենդանիներ, 1-1,5
տարեկանում՝ ապրել ինքնուրույն։ Անազատ պայմաններում հովազն ապրում է
21 տարի։
Տարածված է Հարավային Ամերիկայի հյուսիսային կեսում և Ասիայի որոշ
շրջաններում։ ՀՀ է անցնում Թուրքիայից և Իրանից։ Հանդիպում է Սյունիքի
մարզից Արարատի մարզ ընկած գոտում, երբեմն՝ նաև հյուսիսային մարզերի
անտառներում։ Որջը սարքում է քարանձավներում, ժայռաճեղքերում,
հաստաբուն ծառերի փչակներում:
Սնվում է եղջերուներով, այծյամներով, վայրի խոզերով, նապաստակներով,
մկնանման կրծողներով, նաև ձկներով ու լեշերով։ Ուժեղ և ճարպիկ կենդանի է,
որսի վրա հարձակվում է գաղտագողի:
8. ԵՍ ՆՄԱՆ ԵՄ
Ես նման եմ այռուծի,
որովհետև ես իր պես
կարողնաում
եմ մռնչալ: Նայև ես իր
պես ուժեղ եմ և
անվախ: Ես նաև
նմանեմ եմ հովազի
որովհետև ես իր նման
արագ եմ վազումմ:
Նայև ես իր սիրում եմ
բարձրունք
բարձրանալ:
9. ԻՄ ՀՈՐԻՆԱԾ ՀԵՂՈՒԿԸ
Ես կուզեի ստեղծել այնպիսի հյութ, որը
լիներ դեղին գույնի, համը
արքայախնձորի: Երբ այն խմեն մարդիկ,
նրանք կարողանան հետ տալ
ժամանակը:
