Ödev kapsamındadır.

1. GÖRSEL VE YAZILI MEDYANIN HALK
TARAFINDAN ALGILANIŞI
(ANTALYA İLİ ÖRNEĞİ)
HAZIRLAYANLAR
20092001051 Barış YILDIRIM
20082001037 Yasin SAYGILI
20092001004 Oğuz APAYDIN
20092001034 Salih TEMİZ
20082001046 Yunus KAPANKAYA
20092001049 Ziya ÖZTAŞ
20092001042 İrfan BALUN
1

2. İçindekiler
1-)ARAŞTIRMANIN ADI.............................................................................................................4
2-)ARAŞTIRMANIN EVREN VE ÖRNEKLEMİ........................................................................4
3-) ARAŞTIRMANIN SINIRLILIKLARI.....................................................................................4
4-) ARAŞTIRMANIN YÖNTEMİ.................................................................................................4
5-) ARAŞTIRMANIN AMACI......................................................................................................5
6-) BULGU VE YORUMLAR.......................................................................................................5
Tablo 1: Deneklerin Yaş Ortalaması:........................................................................................5
Tablo 2: Deneklerin cinsiyetine göre dağılımı:.........................................................................5
Tablo 3: Deneklerin eğitim düzeylerine göre dağılımları:.........................................................6
Tablo 4: Deneklerin mesleki durumlarına göre dağılımı:..........................................................6
Tablo 5: Yerel amaçlı bilgilere ulaşmak istediğinizde hangi yayın organını daha çok tercih
ediyorsunuz?...................................................................................................................................7
Tablo 6: Beğendiğiniz veya beğenmediğiniz program veya yazılara tepki verir misiniz?
Nasıl?................................................................................................................................................8
Tablo 7: Yerel medya yayınlarını en çok hangi amaçla takip ediyorsunuz?..............................8
Tablo 8: Denekler yerel gazetelerin içeriklerini yeterli görüyor mu?.......................................8
Tablo 9: Denekler yerel televizyon kanallarının içeriklerini yeterli görüyor mu?.....................8
Tablo 10: Denekler yerel medya yayınlarını genel anlamda beğeniyor mu?...............................9
Tablo 11: Denekler yerel medyayı Antalya’da gündem belirlemede başarılı görüyorlar mı?......9
Tablo 12: Denekler yerel medyayı Antalya için gerekli görüyorlar mı?.....................................9
Tablo 13: Denekler yerel medyanın basın-ahlak kuralları çerçevesinde tarafsız yayın yaptığına
inanıyorlar mı?.............................................................................................................................10
Tablo 14: Denekler yerel medya çalışanlarını (muhabir, yazar, sunucu, programcı vs.)
alanlarında uzman olarak görüyorlar mı?.....................................................................................10
Tablo 15: Antalya’da yayın yapan yerel gazeteleri takip ediyor musunuz?...............................10
Tablo 16: Yerel yayın organları arasındaki gazetelerden hangisini daha çok okursunuz?.........11
Tablo:17 Yerel gazeteleri hangi sıklıkta takip edersiniz?.........................................................11
Tablo 18: Yerel gazetelerde en çok takip ettiğiniz bölüm hangisidir?.......................................11
Tablo 19: Yerel gazete yayınlarının takip edilmemesindeki etkenler neler olabilir?.................12
Tablo 20: Antalya’da yayın yapan televizyonları takip ediyor musunuz?.................................12
Tablo 21: Yerel yayın organları arasındaki televizyon kanallarından hangisini daha çok
izliyorsunuz?................................................................................................................................12
Tablo 22: Yerel televizyon kanallarını hangi sıklıkta takip edersiniz?......................................13
Tablo 23: Yerel televizyonlarda en çok izlediğiniz program hangisidir?..................................13
Tablo 24: Yerel televizyon yayınlarının takip edilmemesindeki etkenler neler olabilir?...........13
Tablo 25: Cinsiyet ile televizyon programlarının çapraz analizi...............................................14
2

3. Tablo 26: Meslek gruplarına göre tercih edilen gazete bölümlerinin çapraz tablo analizleri.....15
Tablo 27: Deneklerin yaşı ile yerel medyanın halk için gerekli görülmesi arasındaki korelasyon
analizi…………………………………………………………………………………….............16
Tablo 28: Deneklerin yaşı ile yerel amaçlı haberlere ulaşmak istenildiğinde hangi yayın
organını takip ettikleri arasındaki korelasyon analizi....................................................................16
Tablo 29: Deneklerin meslekleri ile yerel gazete takip etmeleri arasındaki korelasyon
analizi………………....................................................................................................................17
Tablo 30: Deneklerin eğitim düzeyiyle yerel yayın organlarından hangi televizyon kanalını
izledikleri arasındaki korelasyon analizi.......................................................................................17
Tablo 31: Deneklerin cinsiyeti ile yerel medyayı hangi amaçla takip ettikleri arasındaki
korelasyon analizi.........................................................................................................................18
7-) ARAŞTIRMANIN SONUCU.................................................................................................18
8-) KAYNAKÇA..........................................................................................................................20
3

4. 1-)ARAŞTIRMANIN ADI
Görsel ve Yazılı Medyanın Antalya Halkı Tarafından Algılanışı
2-)ARAŞTIRMANIN EVREN VE ÖRNEKLEMİ
Araştırmanın evrenini Antalya ili oluşturmaktadır. Araştırmanın temsil niteliğini
arttırmak için farklı gelir ve sınıf düzeyindeki kitlelerin görüşleri alınmıştır. Araştırmanın
örneklem gruplarını; Uncalı, Meltem, Toros Mahallesi ve Kültür Mahallesi oluşturmaktadır.
Bu bölgeler Antalya ilinde üniversiteye yakın olup farklı sınıfların alış-veriş ve işleri için
yoğunlaştığı bölgelerdir. Anket uygulaması için Random(Şans-Kura) yöntemi seçilmiş
KAPTAN Saim (1993:120) Bilimsel Araştırma ve İstatistik Teknikleri, G.Ü. Eğt. Bil.,
Ankara) ve tabakalama yöntemi gereğince deneklere rast gele dağıtılmıştır (a.g.e. : 122).
Anketin öngörülen koşullar çerçevesinde; (10 bin ve üzeri evren için öngörülen) 100 – 400
kişilik örneklem arasından 149 kişiye uygulanmıştır.
3-) ARAŞTIRMANIN SINIRLILIKLARI
Anket, seçilen örneklem grubu içerisinde 17 yaş ve üstündeki deneklere uygulanmıştır.
Bu araştırma anketteki sorularla sınırlı tutulmuştur. Anket adedindeki toplam sayı örneklem
gruplarının dağılımına göre dörde bölünmüş ve çıkan rakam (37) sayısı kadar anket, kendi
örneklem türündeki katılımcı gruplara uygulanmıştır. Ayrıca; Antalya’da yayın yapan (ilçeler
hariç) tüm televizyon kanalları ve günlük gazeteler bu araştırma için hazırlanan anket soruları
kapsamı içerisine alınmıştır. Özsoy’un televizyonun yaygınlaşması ile radyonun önemini
yitirdiğine dair tespiti (ÖZSOY, Osman (1998:372) Propaganda ve Kamuoyu Oluşturma, Alfa
Basım, İstanbul), bu yörede yayın yapan radyo kuruluşlarının araştırma kapsamı dışında
tutulmasında bir sakınca oluşturmayacağı düşüncesini doğurduğundan, araştırmaya dahil
edilmemiştir.
4-) ARAŞTIRMANIN YÖNTEMİ
Araştırmada Survey modeli uygulanmış ve bu amaca uygun olarak anket tekniğine
başvurulmuştur. (KAPTAN, Saim (1993:150) Bilimsel Araştırma ve İstatistik Teknikleri,
G.Ü. Eğt. Bil., Ankara). Anketin öngörülen koşullar çerçevesinde; (10 bin ve üzeri evren için
öngörülen) 100 – 400 kişilik örneklem arasından 149 kişiye uygulanması uygun görülmüştür.
(KREJİCE and MORGAN (1970:607-610) “Determining Sample Size for Research
Activities”, Educational and Psychological Measurement.). Bu yöntem ile; Yerel gazetelerin
takip edilmeleri, televizyonların ise izlenme oranları, ulaştıkları kitleler, buna bağlı olarak
iletişimsel başarıları ve halkın düşüncesi gibi konular hakkında bilgi edinilmesi
hedeflenmektedir. Bu bilgilerin deneklerden toplanması ve durumun tespit edilmesi için
uygulanacak olan anketle objektif verilere ulaşılabileceği düşünülmektedir. Bu anlamda
araştırmanın yerel medya için bir kamuoyu yoklaması niteliği de taşıdığı söylenebilir.
4

5. 5-) ARAŞTIRMANIN AMACI
Kitle iletişim araçlarının toplum üzerindeki olumlu ve olumsuz etkisi gün geçtikçe
artmaktadır. Basının tanımında yer alan amaçlar doğrultusunda medya kuruluşları; okuyucu
ve izleyicisini bilgilendirmek, kamuoyunu biçimlendirmek, eğlendirmek, haber vermek vb.
kamu hizmetlerini en iyi biçimde verebilmek için kurulmuşlardır. Toplumsal ve sosyal
hayatımızın 4. kuvveti olarak ortaya çıkan medyanın ulusal düzlemdeki başarısı ve
olumsuzlukları bilinmektedir. Ancak ulusal medyanın yanı sıra hızla gelişen bir yerel medya
olgusu da vardır. Makro seviyede araştırılan, bilinen ulusal medya olgusuna karşın, mikro
düzeyde araştırılması gereken bir de yerel medya olgusu vardır. Ulusal yayın kuruluşlarının
genel bir yayın çizgisi içinde olmaları, lokal problemlerin detayına inme isteklerini doğal
olarak kısıtlamaktadır. Dolayısıyla bu görevi yerel medya kuruluşları üstlenmektedir. Bilginin
bireylere ulaştırılmasının çok önem kazandığı bu süreç içerisinde iletişim araçlarından
(“medya” şeklinde tanımlanan) yerel televizyon ve gazetelerin yüklendikleri fonksiyonların
önemi ortaya çıkmaktadır. Hem güvenilir bir yerel medya olma sürecinde ileten konumundaki
bu kuruluşlar açısından, hem de hedef kitle açısından, olası sorunları belirlemek, durum tespiti
yapmak, teknik açıdan bu kuruluşların içinde bulundukları sorunları ortaya koymak bu
araştırmanın temel amacını oluşturmaktadır. Çalışmadaki temel unsur; televizyon ve gazeteler
hakkında yapılan araştırmaların yerel boyutunu incelemek, yerel basın kuruluşlarının
iletişimsel etkinliğini ortaya koymak ve izleyici-okuyucunun ilgisini tespit etmektir.
6-) BULGU VE YORUMLAR
Anket sonucunda elde edilen bulgular işleme tablosuna geçirilmiş ve sonuçlar sadece frekans ve
yüzdeler şeklinde özetlenerek yorumlanmıştır. Sonuçlar şöyledir:
Tablo 1: Deneklerin Yaş Ortalaması:
Kişi Sayısı 149
Yaş Ortalaması 33
Ankete katılan deneklerin toplam sayısı 149’dur. Denekler 17 ile 68 yaş arasında
değişmektedir. Bunların %67,8’i 35 yaş altı iken %32,2’si 35 yaş ve üzerini oluşturmaktadır.
Tablo 2: Deneklerin cinsiyetine göre dağılımı:
f %
Kadın 41 27,5
Erkek 108 72,5
Toplam 149 100
Ankete katılan 149 denekten 41 tanesi (%27,5) kadın, 108 tanesi ise (72,5) erkektir.
Tablo 3: Deneklerin eğitim düzeylerine göre dağılımları:
5

6. Ankete katılan deneklerin toplam sayısı 149’dur. Bunların %22,1’i ilkokul, %36,9’u
lise, %40,3’ü üniversite, 0,7’si ise yüksek lisans-doktora mezunudur (belirtilen öğretim
kurumlarında halen devam eden veya terk etmiş kişiler aynı kategori içersinde
değerlendirilmiştir).
Tablo 4: Deneklerin mesleki durumlarına göre dağılımı:
Ankete katılan deneklerin %22,1’i (33 kişi) memur, %21,5’i (32 kişi) esnaf, %12,1’i
(18 kişi) işçi, %6,7’si (10 kişi) emekli, %19,5’i (29 kişi) öğrenci, %5,4’ü (8 kişi) ev hanımı,
%12,8’i (19 kişi) serbest meslek ile uğraşmaktadır.
Tablo 5: Yerel amaçlı bilgilere ulaşmak istediğinizde hangi yayın organını daha çok
tercih ediyorsunuz?
6

7. f %
Yerel gazete 37 24,8
Yerel televizyon 29 19,5
Her ikisi 47 31,5
Sadece ulusal 18 12,1
Diğer 18 12,1
Toplam 149 100
Deneklerin çoğunluğu (%31,5 oranında) hem yerel gazete hem de yerel televizyonu
takip ederken, %24,8’i yazılı medyayı, %19,5’i ise görsel medyayı takip etmektedir. Bu
soruda deneklerin %12,1’i sadece ulusal medyayı daha çok takip ettiğini belirtirken, %12,1’i
ise diğer organlardan yerele amaçlı bilgilere ulaştığını ifade etmiştir.
Tablo 6: Beğendiğiniz veya beğenmediğiniz program veya yazılara tepki verir
misiniz? Nasıl?
Tepkisiz bir toplum olduğumuz yönündeki genel görüşleri destekleyen bulgular
içermektedir. Beğenileni destekleme, beğenilmeyeni ise yerme şeklindeki tepki mekanizması
%53,7 oranında okumayarak veya izlemeyerek şeklinde gerçekleşirken, deneklerin %31,5’i
ise hiçbir tepki vermediklerini ifade etmişlerdir. Tepki verenlerin oranı ise %14,8’dir.
Tablo 7: Yerel medya yayınlarını en çok hangi amaçla takip ediyorsunuz?
f %
7

8. Yerel bilgi edinme amaçlı 103 69,1
Kişisel ilişkiler amacıyla 8 5,4
Eğitim amaçlı 14 9,4
Eğlence-vakit geçirme amaçlı 21 14,1
Diğer 3 2
Toplam 149 100
Ulusal medyanın yanı sıra yerel düzlemde yayın yapan basın organlarının da özellikle
yerel bilgilere ulaşmada takip edildikleri bilinmektedir. Bu tabloda deneklere yerel medyayı
takip etme nedenlerine ilişkin görüşleri yer almaktadır. Ulaşılan verilere göre bu yayınların
takip edilmesinde “yerel bilgi edinme” amacı önemli bir yer tutmaktadır (% 69,1). Bu sonuç
yukarıdaki hipotezi destekler niteliktedir.
Tablo 8: Denekler yerel gazetelerin içeriklerini yeterli görüyor mu?
f %
Hiç katılmıyorum 16 10,7
Katılmıyorum 38 25,5
Kararsızım 47 31,5
Katılıyorum 46 30,9
Tamamen katılıyorum 2 1,3
Toplam 149 100
Bu soruda deneklerin %36,2’si yerel gazete içeriklerini yeterli görmezken, 31,2’si
yeterli görmüştür. %31,5’i ise kararsız olduğunu ifade etmiştir.
Tablo 9: Denekler yerel televizyon kanallarının içeriklerini yeterli görüyor mu?
f %
Hiç katılmıyorum 14 9,4
Katılmıyorum 60 40,3
Kararsızım 47 31,5
Katılıyorum 27 18,1
Tamamen katılıyorum 1 0,7
Toplam 149 100
Deneklerin büyük bir çoğunluğu (49,7 oranında) yerel televizyon kanallarının
içeriklerini yeterli görmezken, %18,8 gibi küçük bir kitle yerel televizyon kanallarının
içeriklerini yeterli görmektedir. Deneklerin %31,5’inin ise kararsız olduğu gözlenmektedir.
Tablo 10: Denekler yerel medya yayınlarını genel anlamda beğeniyor mu?
f %
Hiç katılmıyorum 10 6,7
8

9. Katılmıyorum 39 26,2
Kararsızım 55 36,9
Katılıyorum 42 28,2
Tamamen katılıyorum 3 2
Toplam 149 100
Deneklerin yerel yayın organlarını beğenip beğenmediklerine ilişkin görüşlerini
yansıtmaktadır. Deneklerin %32,9’u yerel medya yayınlarını genel anlamda beğenmezken,
%30,2’si beğendiklerini, %36,9’u ise bu konu hakkında bir fikri olmadığını belirtmiştir.
Tablo 11: Denekler yerel medyayı Antalya’da gündem belirlemede başarılı
görüyorlar mı?
f %
Hiç Katılmıyorum 16 10,7
Katılmıyorum 26 17,4
Kararsızım 59 39,6
Katılıyorum 46 30,9
Tamamen Katılıyorum 2 1,3
Toplam 149 100
Deneklerin %28,1’i yerel medyanın Antalya’da gündem belirlemede başarısız
olduğunu düşünürken, %32,2’si başarılı olduğunu, %39,6’sı kararsız olduğunu belirtmiştir.
Tablo 12: Denekler yerel medyayı Antalya için gerekli görüyorlar mı?
f %
Hiç Katılmıyorum 5 3,4
Katılmıyorum 6 4
Kararsızım 13 8,7
Katılıyorum 70 47
Tamamen Katılıyorum 55 36,9
Toplam 149 100
Bu soru sonucunda deneklerin çok büyük bir çoğunluğu (%83,7 oranında) yerel
medyayı Antalya için gerekli görmüştür. %7,4 gibi bir azınlık yerel medyayı Antalya için
gereksiz görürken %8,7’si fikirsizdir.
Tablo 13: Denekler yerel medyanın basın-ahlak kuralları çerçevesinde tarafsız yayın
yaptığına inanıyorlar mı?
f %
Hiç Katılmıyorum 32 21,5
9

10. Katılmıyorum 47 31,5
Kararsızım 49 32,9
Katılıyorum 20 13,4
Tamamen Katılıyorum 1 0,7
Toplam 149 100
Bu sorunun sonucunda deneklerin çoğunluğu (%53 oranında) yerel medyanın
tarafsızlığına inanmıyor. %14,1’i yerel medyanın basın-ahlak kuralları çerçevesinde tarafsız
yayın yaptığına inanırken, %32,9’u ise kararsız olduğunu ifade ediyor.
Tablo 14: Denekler yerel medya çalışanlarını (muhabir, yazar, sunucu, programcı
vs.) alanlarında uzman olarak görüyorlar mı?
f %
Hiç Katılmıyorum 9 6
Katılmıyorum 28 18,8
Kararsızım 91 61,1
Katılıyorum 19 12,8
Tamamen Katılıyorum 2 1,3
Toplam 149 100
Deneklerin çoğunluğu (%61,1 oranında) bu konu hakkında bilgilerinin olmadığını
belirtirken, %24,8’i medya çalışanlarını yeterli görmüyorlar ve %14,1’i ise yerel muhabir,
yazar, sunucu ve programcı gibi medya çalışanlarını alanlarında uzman olarak görmüşlerdir.
Tablo 15: Antalya’da yayın yapan yerel gazeteleri takip ediyor musunuz?
f %
Evet 95 63,8
Hayır 54 36,2
Toplam 149 100
Deneklerin büyük bir çoğunluğu (%63,8 oranında) Antalya’daki yerel yayın yapan
gazeteleri takip ederken, %36,2’si takip etmediğini belirtmiştir.
Tablo 16: Yerel yayın organları arasındaki gazetelerden hangisini daha çok
okursunuz?
f %
Hürriyet Akdeniz 65 43,6
Sabah Akdeniz 30 20,1
10

11. Milliyet Akdeniz 13 8,7
Batı Antalya 1 0,7
Akdeniz Gerçek 6 4
Akdeniz Manşet 3 2
Hürses 10 6,7
Diğer 21 14,1
Toplam 149 100
Toplam 149 denekten 65 tanesi (%43,6 oranında) “Hürriyet Akdeniz” gazetesini takip
ederken bunu ikinci sırada %20,1 oranında “Sabah Akdeniz” takip etmektedir. “Batı Antalya”
gazetesinin ise %0,7 gibi küçük bir oranla en az okunan yerel gazete olduğu belirlenmiştir. Bu
soruya verilen yanıtlara bakıldığında, Antalya’ya özgü yerel gazetelerin ulusal gazetelerin
Akdeniz eklerine oranla çok daha az takip edildiği gerçeği ortaya çıkmıştır.
Tablo:17 Yerel gazeteleri hangi sıklıkta takip edersiniz?
f %
Her gün 40 26,8
Ara sıra 99 66,4
Hiçbir zaman 10 6,7
Toplam 149 100
Bu soruda yerel gazetelerin genellikle denekler tarafından arada sırada (66,4 oranında)
takip edildiği gözlemlenmiştir. Her gün takip edenlerin oranının %26,8 oranında olduğu
gözlenirken, hiçbir zaman takip etmeyenler azınlıktadır (%6,7 oranında).
Tablo 18: Yerel gazetelerde en çok takip ettiğiniz bölüm hangisidir?
Deneklerin en çok takip ettiği gazete bölümünün (34,2 oranında) haber bölümü olduğu
gözlenmiştir. Deneklerin %19,5’i tüm bölümleri takip ettiğini belirtirken, spor ve siyaset
bölümleri %10,7 oranlarıyla izlemektedirler. En az takip edilen bölümlerin başında %1,3
oranında bilimsel alan yer alırken, ikinci sırada %3,4 oranında eğitim-kültür alanı takip
11

12. etmektedir. Bu sonuca göre Antalya halkının magazini bilim ve eğitim-kültür bölümlerinden
daha fazla oranla (%8,7) takip ettiği görülmektedir.
Tablo 19: Yerel gazete yayınlarının takip edilmemesindeki etkenler neler olabilir?
f %
Dağıtımın yetersizliği 35 23,5
Görsel dizayn 28 18,8
Fiyatı 11 7,4
İçerik yetersizliği 70 47
Diğer 5 3,4
Toplam 149 100
Örneklem grubumuz yerel gazete yayınlarının takip edilmemesine en büyük neden
olarak büyük çoğunlukla (%47 oranında) içerik yetersizliğini göstermişlerdir. Denekler %23,5
oranında dağıtım yetersizliğini, %18,8 oranında görsel dizaynı, %7,4 oranında gazetelerin
fiyatını gazete yayınlarının takip edilmemesine neden görürken %3,4 oranında ise diğer
nedenleri belirtmişlerdir.
Tablo 20: Antalya’da yayın yapan televizyonları takip ediyor musunuz?
f %
Evet 96 64,4
Hayır 53 35,6
Toplam 149 100
Deneklerin %64,4’ü Antalya’da yayın yapan televizyon kanallarını takip ederken, %35,6’sı
takip etmediğini belirtmiştir.
Tablo 21: Yerel yayın organları arasındaki televizyon kanallarından hangisini daha
çok izliyorsunuz?
f %
Vtv 40 26,8
Art 35 23,5
Akdeniz Tv 49 32,9
Diğer 25 16,8
Toplam 149 100
Örneklem grubumuzun en çok takip ettiği yerel televizyon kanalı Akdeniz TV iken
(%32,9), Vtv %26,8 oranında ikinci, Art ise %23,5 oranında üçüncü sırayı almaktadır.
Tablo 22: Yerel televizyon kanallarını hangi sıklıkta takip edersiniz?
f %
Her gün 11 7,4
Ara sıra 113 75,8
12

13. Hiçbir zaman 25 16,8
Toplam 149 100
Deneklerin 149’undan 113’ü (%75,8 oranında) yerel televizyon kanallarını ara sıra
takip ettiklerini belirtirken, %7,4’ü her gün takip ettiğini, %16,8’i ise hiçbir zaman takip
etmediğini belirtmiştir.
Tablo 23: Yerel televizyonlarda en çok izlediğiniz program hangisidir?
f %
Spor 9 6
Haber 65 43,6
Siyaset 10 6,7
Film 7 4,7
Eğlence-Müzik-Magazin 10 6,7
Reklam 1 0,7
Bilimsel 1 0,7
Tartışma 2 1,3
Belgesel 5 3,4
Tümü 25 16,8
Diğer 14 9,4
Toplam 149 100
Televizyonda en çok izlenen program sorusuna deneklerin %43,6’sı haber yanıtını
vermiştir. Bunu takiben %16,8 oranıyla tüm programları takip edenler gelmektedir. Siyaset ve
eğlence-müzik-magazin %6,7 oranlarıyla takip edilmektedir. En az takip edilen programlar
reklam ve bilimsel programlardır (%0,7).
Tablo 24: Yerel televizyon yayınlarının takip edilmemesindeki etkenler neler
olabilir?
f %
Yayın Ağı Yetersizliği 35 23,5
Yayın Kalitesi 39 26,2
Program İçerik Yetersizliği 71 47,7
Diğer 4 2,7
Toplam 149 100
Örneklem grubumuzun %47,7’lik bir kısmı yerel televizyon yayınlarının takip
edilmemesinin nedenini program içerik yetersizliği olarak göstermiştir. Denekler %26,2
oranıyla yayın kalitesini neden olarak göstermişlerdir. Bunu takip eden yayın ağı yetersizliği
%23,5 oranıyla üçüncü sıradadır. Diğer etkenler ise %2,7 oranıyla yerel televizyon
yayınlarının takip edilmemesinin nedeni olarak gösterilmiştir.
Tablo 25: Cinsiyet ile televizyon programlarının çapraz analizi:
13

14. Eğlence-
Spor Haber Siyaset Film Müzik- Reklam Bilimsel Tartışma Belgesel Tümü Diğer Toplam
Magazin
5
Kadın (f) 0 22 0 2 8 1 0 1 0 2 41
%12,
(%) %0 %53,7 %0 %4,9 %19,5 %2,4 %0 %2,4 %0 %4,9 %100
2
20 12
Erkek (f) 9 43 10 5 2 0 1 1 5 108
%18, %11,
(%) %8,3 %39,8 %9,3 %4,6 %1,9 %0 %0,9 %0,9 %4,6 %100
5 1
25
Toplam(f) 9 65 10 7 10 1 1 2 5 14 149
%16,
(%) %6,0 %43,6 %6,7 %4,7 %6,7 %0,7 %0,7 %1,3 %3,4 %9,4 %100
8
Cinsiyet ile izlenen televizyon programları arasında yaptığımız çapraz tablo analizi
sonucunda erkeklerin %8,3’ü spor programları izlerken kadın deneklerimizin hiç biri spor
programı izlemediği ortaya çıkmıştır. Erkeklerin %39,8’i, kadınların ise %53,7’si haber
programları izlemektedir, haber programı izlemedeki oranlar birbirine yakındır. Yine kadınlar
hiç siyaset programı izlemezken erkelerin %9,3’ü siyaset programı izlemektedir. Kadınların
%4,9’u ve erkeklerin %4,6’sı film izlemektedirler. Eğlence- müzik- magazin programlarının
kadınların %19,5’i izlerken erkeklerin sadece %1,9 gibi ufak bir bölümü izlemektedir.
Erkekler hiç reklam izlemezken kadınların sadece %2,4’ü reklam izlemektedir. Kadınlar hiç
belgesel izlemezken erkeklerin %4,6’sı belgesel izlemeyi tercih etmektedir.
Bu analiz sonucunda kadınların hiç spor, siyaset, bilimsel, belgesel ve tartışma
programlarını takip etmediklerini görüyoruz. Erkeklerin ise spor, haber, siyaset ve belgesel
dışındaki programları pek tercih etmediğini görüyoruz. Haber programları dışında kadın ve
erkeklerin tercih ettiği programların genellikle birbirinden farklı olduğu ortaya çıkmıştır.
Tablo 26: Meslek gruplarına göre tercih edilen gazete bölümlerinin çapraz tablo
analizleri:
14

15. Haber Spor Siyaset Magazin Köşe Eğitim - Bilimsel Reklam - Tümü Diğer Toplam
yazıları kültür ilan
Memur (f) 11 1 5 0 1 3 1 2 8 1 33
(%) %33,3 %3,0 %15,2 %0 %3,0 %9,1 %3,0 %6,1 %24,2 %3,0 %100
Esnaf (f) 11 2 4 1 2 0 0 3 7 2 32
(%) %34,4 %6,2 %12,5 %3,1 %6,2 %0 %0 %9,4 %21,9 %6,2 %100
İşçi (f) 6 4 1 2 1 0 0 1 3 0 18
(%) %33,3 %22,2 %5,6 %11,1 %5,6 %0 %0 %5,6 %16,7 %0 %100
Emekli (f) 6 1 3 0 0 0 0 0 0 0 10
(%) %60 %10 %30 %0 %0 %0 %0 %0 %0 %0 %100
Öğrenci (f) 11 4 0 7 0 2 0 0 5 0 29
(%) %37,9 %13,8 %0 %24,1 %0 %6,9 %0 %0 %17,2 %0 %100
Ev hanımı (f) 1 0 1 3 0 0 0 0 2 1 8
(%) %12,5 %0 %12,5 %37,5 %0 %0 %0 %0 %25 %12,5 %100
Serbest Meslek 5 4 2 0 0 0 1 2 4 1 19
(f) %26,3 %21,1 %10,5 %0 %0 %0 %5,3 %10,5 %21,1 %5,3 %100
(%)
Toplam (f) 51 16 16 13 4 5 2 8 29 5 149
(%) %34,2 %10,7 %10,7 %8,7 %2,7 %3,4 %1,3 %5,4 %19,5 %3,4 %100
Bu analiz sonucuna göre emeklilerin %60’ı haber bölümü okurken, ev hanımlarının
sadece %12,5’i haber bölümlerini takip ediyor. Bunların dışındaki meslek gruplarının ise
büyük çoğunluğu haber bölümünü okumaktadırlar. İşçi, serbest meslek ve öğrenciler spor
bölümünü daha fazla tercih ederken; memur, esnaf, emekli ve ev hanımlarının spor
bölümlerini tercih etmedikleri gözlemlenmiştir. Siyaset bölümlerini ise emekli ve memurlar
daha çok takip ederken öğrencilerin siyaset bölümlerini hiç takip etmediklerini görüyoruz.
Magazin bölümlerini %37,5 oranında ev hanımları takip ederken öğrenciler %24,1 oranı ile
ikinci sırada gelmektedir. Memur, emekli ve serbest meslekle uğraşan deneklerimizin hiç biri
magazin bölümünü okumamaktadır. Memur, esnaf ve işçi küçük bir oranda köşe yazılarını
okurken diğer meslek gruplarının hiç köşe yazısı takip etmediğini görüyoruz. Anketimize
göre en az takip edilen bilimsel bölümü ise sadece memur ve serbest meslek gruplarının çok
küçük bir bölümü takip etmektedir. Memur, esnaf, işçi ve serbest meslek grupları küçük bir
oranda reklam- ilan takip ederken emekli, öğrenci ve ev hanımlarının hiç reklam- ilan takip
etmediği gözlenmiştir.
Tablo 27: Deneklerin yaşı ile yerel medyanın halk için gerekli görülmesi arasındaki
korelasyon analizi:
15

16. Correlations
Yaşınız Halk için gerekli
Yaşınız Pearson Correlation 1 ,307**
Sig. (2-tailed) ,000
N 149 149
Yerel medyanın halk için Pearson Correlation ,307** 1
gerekli görüyorum. Sig. (2-tailed) ,000
N 149 149
**. Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed).
Tabloda görüldüğü üzere deneklerin yaşları arttıkça yerel medyanın halk için gerekli
görüldüğü ortaya çıkmıştır. Yani doğru bir orantı vardır.
Tablo 28: Deneklerin yaşı ile yerel amaçlı haberlere ulaşmak istenildiğinde hangi
yayın organını takip ettikleri arasındaki korelasyon analizi:
Correlations
Yaşınız Hangi yayın organı
Yaşınız Pearson Correlation 1 -,200*
Sig. (2-tailed) ,015
N 149 149
Hangi yayın organı tercih Pearson Correlation -,200* 1
ediliyor? Sig. (2-tailed) ,015
N 149 149
*. Correlation is significant at the 0.05 level (2-tailed).
Deneklerin yaşları ile takip edilen yayın organı (yerel televizyon, yerel gazete vs.)
arasında ters bir orantı vardır. Yani deneklerin yaş düzeyleri benzerlik gösterse de aynı yayın
organlarını tercih etmediği sonucuna ulaşılmıştır.
Tablo 29: Deneklerin meslekleri ile yerel gazete takip etmeleri arasındaki korelasyon
analizi:
16

17. Correlations
Gazete takip ediyor
Mesleğiniz musunuz
Mesleğiniz Pearson Correlation 1 ,275**
Sig. (2-tailed) ,001
N 149 149
Gazete takip ediyor musunuz? Pearson Correlation ,275 **
1
Sig. (2-tailed) ,001
N 149 149
**. Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed).
Deneklerin meslekleriyle yerel gazeteyi takip etme arasında doğru bir orantı vardır.
Burada meslek sahibi olan deneklerin sayısının artması ve mesleklerin farklılaşması
sonucunda yerel gazeteyi takip oranı da artmıştır.
Tablo 30: Deneklerin eğitim düzeyiyle yerel yayın organlarından hangi televizyon
kanalını izledikleri arasındaki korelasyon analizi:
Correlations
Eğitim düzeyi Hangisini izliyorsunuz
Eğitim düzeyi Pearson Correlation 1 ,191*
Sig. (2-tailed) ,020
N 149 149
Hangisini izliyorsunuz? Pearson Correlation ,191 *
1
Sig. (2-tailed) ,020
N 149 149
*. Correlation is significant at the 0.05 level (2-tailed).
Eğitim düzeyi aynı olan deneklerin genel olarak aynı televizyon kanalını izlediği için
aralarında doğru bir orantı olduğu ortaya çıkmıştır.
Tablo 31: Deneklerin eğitim düzeyi ile yerel medyanın halk için gerekli görülmesi
arasındaki korelasyon analizi:
17

18. Correlations
Eğitim düzeyi Halk için gerekli
Eğitim düzeyi Pearson Correlation 1 -,197*
Sig. (2-tailed) ,016
N 149 149
*
Halk için gerekli Pearson Correlation -,197 1
Sig. (2-tailed) ,016
N 149 149
*. Correlation is significant at the 0.05 level (2-tailed).
Deneklerin eğitim düzeyi ile yerel medyanın halk için gerekli görülmesi arasında ters
bir orantı vardır. Burada eğitim düzeyi farklılıkları, yerel medyanın Antalya halkı için gerekli
görülmediğini ortaya çıkarmıştır.
7-) ARAŞTIRMANIN SONUCU:
Deneklerden elde edilen bulgular yerel medya organlarının azımsanmayacak derecede
takip edildiğini göstermektedir (Tablo15, Tablo20). Ancak yerel gazetelerin yerel
televizyonlara oranla daha çok takip edildiği görülmektedir (Tablo 5). Yerel gazeteleri okuma
oranları ile yerel televizyonları izleme oranları arasındaki bu fark, Antalya’da okuma
alışkanlığının, yerel televizyonları izleme alışkanlığına göre daha fazla olduğu görülmüştür.
Deneklerin yerel medyanın gündem/kamuoyu oluşturma başarısı hakkındaki
düşünceleri küçük bir farkla da olsa başarılı olduğu tespit edilmiştir. Fakat deneklerin çoğu
kısmının bu konuda kararsız olduğu görülmüştür(Tablo 11).
Denekler yerel medyanın takip edilmemesindeki en büyük etkeni içerik yetersizliği
olarak belirlemişler (Tablo 19 ve 24) ve yerel medya çalışanlarının uzmanlık düzeyi (Tablo
14) hakkındaki düşüncelerinde de olumsuz verilere ulaşılmıştır. Ancak deneklerin büyük bir
çoğunluğunun, yerel medya çalışanların uzmanlık düzeyleri hakkında kararsız oldukları
görülmüştür.
Yerel medya konusunda alıcı konumundaki okuyucu/izleyici kitlesinin beklentisi hiç
kuşkusuz söz konusu bu yayın organlarının basın-ahlak kurallarına ve tarafsızlık ilkesine
uymada hassasiyet göstermemeleridir. Elde edilen bulgularla bu konuda olumsuz bir
değerlendirme yapabilmek güç değildir (tablo 13). Gerek bu hassasiyete uyma, gerekse
yayınlarla ilgili olumsuzluklara tepki verme konusunda deneklerin üstlerine düşen görevi
18

19. yaptıkları söylenemez (Tablo 6). Diğer bir ifade ile “tepkisiz toplum” olduğumuz yönündeki
genel yargının bu verilerle desteklendiği söylenebilir.
Yerel televizyon ve gazetelerde en çok takip edilen program ve yazılar haber nitelikli
olanıdır(Tablo 18 ve 23). Bu sonuçlar habere olan düşkünlüğün bir uzantısı olarak
yorumlanmalıdır. Bu bulgular ışığında söz konusu yayın organlarının hazırladıkları
programları hangi yönde geliştirilmesi ve okuyucu/izleyici beklentilerine göre düzenlemesi
konusunda söz konusu yayın organlarına ışık tutabileceği söylenebilir. Burada dikkat edilmesi
gereken diğer bir husus ise özellikle yerel gazetelerde köşe yazıları konusunda elde edilen
bulgulardır. Özellikle ulusal gazetelerde köşe yazarlarının belli okuyucuları olduğu ve büyük
oranda takip edildikleri bilinmektedir. Aynı durumun yerel gazete yazarları için söylenmesi
zor görünmektedir(Tablo 18).
Denekler yerel televizyon ve gazeteleri genel anlamada takip etmekte, ancak
beğenmemekte, çoğu kısmın da beğeni konusunda kararsız olduğu görülmektedir(Tablo 10).
Elde edilen bulgular yerel medyanın yöre halkı için gerekli görülmesi yönündeki genel
kanaatin deneklerce de desteklendiğini büyük bir ölçüde göstermektedir (Tablo 12). Yerel
medyanın gündem belirleme ve kamuoyu oluşturmada da pek başarılı olmadığını buna karşın
kararsızlığın daha ağır bastığı görülmektedir(Tablo 11).
8-) KAYNAKÇA
19

20. YAĞBASAN, Mustafa (2003) Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 13, Sayı
1, Sayfa 291-308, Elazığ.
KAPTAN Saim (1993) Bilimsel Araştırma ve İstatistik Teknikleri, G.Ü. Eğt. Bil.,
Ankara
KREJİCE and MORGAN (1970) “Determining Sample Size for Research Activities”,
Educational and Psychological Measurement.
ÖZSOY, Osman (1998) Propaganda ve Kamuoyu Oluşturma, Alfa Basım,İstanbul.
20