1. ZL
OUP RE A NA
OT B
P OAK IVNI GAB
SIH
T
I
Nau~en sor. D-r. sci
NIK B ]AROVSK
O E
I
Univerzitetska klinika za toksikologija
SKOPJE

2. VOVE
D
Halucinogenite gabi se sostaven del od ~ove~kata istorija
od najranite pi{ ani istoriski zapisi, za { to svedo~at crte`ite
vo pe{ terite vo Sahara. Kamenite zapisi stari 1000-500
godni p.n.e, od hramovite na Actekite, govorat za
magi~noto dejstvo na gabite, a vo nivnata mitologija
postoi bogot K
sohipili, bog na haluconigenite rastenija.
Vo kulturata na meksikanskite indijanski plemiwa se
spomnuva bogot P
icintekuli ili bogot na 7 kruga na
cve} eto, kako bog na cve} iwata i halucinogenite gabi.

3. VOVE
D



Tragi za nivnoto konzumirawe se notiraat { irum Evropa
kako i kaj nas na Balkanot.
Sliki so halucinogeni gabi i nivnoto dejstvo se
registrirani vo predelot na Lepenski vir, Vin~a (Srbija),
predlot pome|u kawonot na Mora~a i reka Vasojevi} a
(Crna Gora), kako i vo Taorskata klisura (Makedonija).
Se smeta deka Aleksandar Makedonski vo svoite pohodi
go koristel nivnoto dejstvo, a postojat dobro
dokumentirani spisi za nivnata upotreba od strana na
pobogatite Rimjani na Rimskata imperija, kade pravot
od su{ enite gabi se dodaval vo vinoto.

4. VIDOVI P OAK IVNI GAB
SIH
T
I




Vo prirodata postojat golem broj na razli~ni vidovi na
gabi koi zaedno popularno se vikaat “magic
mushroom”. Site ovie vidovi mo`e generalno da se
podelat vo 3 glavni rodovi:
Psilocybe
Panaeolus
Copenlandia
Vo ovaa grupa ne pripa} aat gabite od rodot na
Amanita, iako nekoi od niv pred se A.muscaria i
A.panterina se predmet na zloupotreba.

5. PSILOCYBE


Imeto na ovie gabi poteknuva od gr~kite zborovi psilos- gol i cube- glava
(gologlav) dobien spored nivniot izgled
Dosega se otkrieni 132 vidovi na gabi od ovoj rod, koi mnogu variraat po
svojot izgled i po koli~estvoto na psihoaktivni supstanci vo niv. Vo Evropa se
registrirani 60-tina od niv.
P.coprosc
.
P.azureansis
P.cubensis
P.semilancea
P.cyanescensis

6. PANAEOLUS


Ovoj rod se sostoi od 13 vido-vi od
koi 8 se prisutni vo Ev-ropa. Site
gabi se mali i rastat vo trevnat del.
Niedna od niv ne e za jadewe, a site
sodr`at golemi koli~ini na triptofan,
serotinin i urea.
Samo nekolku vida ( Panaeolus
cyanescens, Panaeolus
cinctulus ) ja sodr`at
psihoaktivnata materija psilocibin i
se predmet na zloupotreba.
Panaeolus cyanescens
Panaeolus cinctulus

7. COPELANDIA


Ovoj rod sodr`i 12 vidovi,
najgolemiot del so dolgo
ne`no steblo, rastat vo
mrtva treva, kompos,
struganki od drvo so
belograoresta boja, so sini
primesi spored koli~estvoto
na psilocin.
Site vidovi gi sodr`at
psihoaktivnite psilocibin i
psilocin.
C. bispora

8. DE ST
J VO



Glavni psihoaktivni materii kaj site spomenati gabi se alkaloidite
psilocibin, psilocin, beocistin, norbeocistin.
Psilocibinot e nestabilna molekula koja se metabilizira vo psilocin, a
dvata alkaloidi se so indolsko jadro od grupata na triptofan, koj po
svojata struktura e sli~en na na nevrotransmiterot serotonin i
halucinogeniot bufetinin (koj e prisuten vo gabite od rodot na
Amanita, no i vo ko`ata na odredeni `abi), a po svoeto dejstvo e 200
pati poslab od LSD.
Psilocibin-ot e edinstven poznat halucinogen koj vo svojot sostav
sodr`i atom na fosfor. Na~inot na deluvawe na ovie dva alkaloidi se
u{ te vo celost ne e poznat no hipotezno e prifatena teorijata deka
deluvaweto e isto kako na LSD-25.

9. B
eocistin i norbeocistin vsu{nost se psilocibinski molekuli bez
1 odnosno bez 2 metilni grupi

10. T SI^NOST
OK




Psilocin i psilocibin imaat mala toksi~nost.
Kaj gluvci eksperimentalno e vbrizguvano 200mg/kg psilocibin
bez smrtni posledici, (lethal dose, LD50, 285mg/kg). (Winter
et all, 2007) Za prose~en ~ovek (70kg) teoretski utvrdenata
smrtna doza iznesuva 17,5 mg ~ist psilocibin.
Ovie gabi sodr`at malo koli~estvo na dimetiltriptamin DMT,
koj vo vaka mali koli~ini, peroralno vnesen, e neaktiven.
Kombiniraweto na ovie gabi so MAOI (monoamine oxidase
inhibitor) mo`e drasti~no da gi zgolemi efekti-te, no ovaa
kombinacija u`ivatelite ja izbegnuvaat poradi ~estite nesakani
seriozni efekti (na primer zgolemuvawe na krvniot pritisok)

11. AK NA T SI^NOST
UT
OK


Psihoaktivna doza na psilocibin e 6-12mg i doveduva do iluzii i
halucinacii, Ovie efekti se javuvaat voobi~aeno 30 minuti po
konzumiraweto, a traat 3-4 ~asa. Halucinacii se javuvaat nekolku
pati vo minuta i voobi~aeno se vizuelni: u`ivatelot na primer
gleda raznobojni podvi`ni modeli. Dopolnitelno se opi{ uvaat oseti
na smalena inhibicija, periodi na smeewe i euforija, no
istovremeno, raseanoast, anksioznost, panika i depresivni misli.
Pome|u periodite na halucinirawe u`ivatelot e potpolno svesen,
kontaktibilen, no nepredvidlivo e kako } e reagira na verbalen
kotakt vo tek na haluciniraweto.
Za letalnata doza postojat kontradiktornosti. Opi{ ani se slu~ai
so dobar ishod po konzumirawe na pove} e od 300 pe~urki . (Hirst et
all. 2003,Sewell and Halpern 2006)

12. ZL
OUP RE A
OT B




Naj~est na~in na zloupotreba na ovie gabi e peroralen
vnes na sve`i ili isu{ eni gabi. Notirani se truewa so
pra{ ok podgotven so su{ ewe i melewe na ovie gabi
injektiran i.v.
Dozite koi se koristat se od 1-5 grama suvi gabi.
Doziraweto zavisi od koli~inata na psiho-aktivnite
sostojki vo oddelnite gabi. Kaj sve`ite gabi standardnata
doza e desetpati pogolema (10-50 gr.)
Dozi na PSILOCYBE CUBENSIS (isu{ eni) <0.25 gr,
predizvikuvaat odvaj voo~livi efekti, a jaki efekti se
manifestiraat pri dozi od 2.5-5 gr.
Psilocibin e psihoaktivan pri dozi od 2mg.

13. ZL
OUP RE A
OT B



F
izi~ka zavisnost ne se pojavuva so koristewe na
ovie gabi.
M
entalnata zavisnost e mnogu retka no sepak
vozmo`na.
Tolerancijatase razviva mnogu brzo, odnosno
neophodni se, s’ pogolemi dozi za postignuvawe na
istiot efekt. Ovaa tolerancija se namaluva koga gabite
ne se koristat podolg period i tokmu poradi toa se
zloupotrebuvaat povremeno, t.e. vo najmal dijapazon
od 3 nedeli za da se postignat sakanite efekti so istata
doza.

14. “B AGOP AT E E T ”
L
RIJ NI F K I







Zgolemena energija (fizi~ka stimulacija)
Zgolemna kreativnost i razmisluvawe
Zgolemo razpolo`enie (napadi na smeewe), podobra
komunikacija
Zgolemno nivo na svest i prodlabo~en oset za muzika
Zgolemeni oseti (hrana, miris), iako apetitot e namalen
Open-eye visuals & closed-eye visuals (OEV i CEV)
Dlaboki religiozni i spiritualni iskustva.

15. M
O@NI SP
ORE
DNI E E T
FKI








Op{ ta promena na svesta
[irewe na zenicite
Problemati~no fokusirawe
Nevoobi~aeni telesni oseti ( stud, erektilni vlakna,
energija)
Neobi~ni misli i govor
Promeneta percepcija za vremeto (vremeto pobavno
te~e)
Umereno zgolemuvawe na telesnata temperatura
(poslabo od ecstasy)
Zabrzan puls

16. NE
SAK
ANI E E T
FKI
Voznemirenost, ma~nina, vrtoglavica,
konfuzija (zbunetost)
 Preosetlivost na muzika, buka, { umovi
 Paranoja, strav i panika
 Fle{ bekovi (flashbacks)
 Crni vizii i misli


17. K B
OM INACII



Alkohol + gabi, ne e kontraindicirano, no ne se
prepora~uva negovo konzumirawe pred vnesot na gabite
zo{ to mo`e da dovede do povra} awe i ma~nina.
Alkoholnata opijanetost prestanuva koga zapo~nuva
deluvaweto na gabite.
Marihuana + gabi, ovaa kombinacija glavno deluva
sinergisti~ki, no postojat i slu~ai na antagonisti~ko
dejstvo.
MDMA (ecstasy) + gabi, kombinacija koja u`ivatelite ja
vikaat "MX-missile". Deluvaweto na gabite e zgolemeno
i sli~no na kombinacijata od ecstasy-LSD ("candy
flipping").

18. ZL
OUP RE A VO R.M
OT B
.



Ne postojat nikavi statisti~ki podatoci za zloupotrebata
na psihoaktivnite gabi vo RM.
Spored dostapnite podatoci od MVR vo tekot na prvite
6 meseci od ovaa godina registrirani se 4 obidi za
ilegalen prenos na ovie gabi von granicite od na{ ata
dr`ava.
Vo site 4 slu~ai se raboti za stranski dr`avjani (2
Slovaci, Germanec, Italijanec)

19. NA[I SOGL DUVAW
E
A



Vo tekot na izminatite 3 meseci anketirani bea 32
u`ivateli na “lesni ” drogi koi odgovorija na slednite
pra{ awa:
Dali ste slu{nale za psihoaktivni gabi?
Dali znaete kako deluvaat i se priprem
aat?
Dali im li~ni iskustvo i dali pak bi probale?
ate

20. RE T I
ZUL AT




18 od 32 (56,45%) ispitanici imaa slu{ nato za psihoaktivnite gabi,
a 12 od niv imaa iscrpni poznavawa za dejstvoto, na~inot na
nivnata priprema i konzumirawe. Site ovie podatoci gi imaa
dobieno preku razli~ni internet sajtovi.
4 (12,5%) ispitanici priznaa deka imaat li~ni iskustva, od koi
trojca pove} ekratni.
3 konzumentite gi steknale ovie iskustva nadvor od RM, a nemale
mo`nost da kupat, gabi na na{ iot crn narko-pazar.
1 u`ivatel prizna deka sve`i psihoaktivni gabi bile deleni zaedno so
ekstazi tableti ("MX-missile“) na ovogodi{ na letna tehno zabava
(
vo Ohrid.

21. Welcome to psychedelic
hallucinations
bLaGoDaRaM zA
bLaGoDaRaM zA
VnImAnIeTo
VnImAnIeTo