2. Aproveitan a enerxía do vento para mover mecanismos que
trituran diferentes materiais: cereais, cacahuets, cana de
azucre, minerais, febras...
A enerxía cinética do vento transfórmase en
enerxía mecánica por medio de diferentes
aparellos (velas, pas ...).
3. Os muíños de vento sitúanse en lugares altos e expostos
ao vento, en elevacións naturais ou artificiais.
4. Muíños na praia de Moledo (Portugal).
Imaxe de 1905, de Paulo Guedes e Saraiva
5. Os primeiros muíños de vento dos que hai referencia (século
X) estaban situados no Sijistan (nunha zona entre Persia e
Afganistán). Eran de eixo vertical.
Muíños de Niyazabad
Debuxo do libro: “Tecnología Popular Española” de Julio Caro Baroja.
6. En Europa aparecen documentados os primeiros muíños de
vento de eixo horizontal no século XII.
Durante a Idade Media e Moderna introducíronse neles
diversos avances técnicos.
Muíño xiratorio nun gravado medieval.
7. A partir do século XVI introdúcese como innovación a inclinación do eixo e as pas
(arredor dun 10%) para aumentar a forza.
Deseño de Juanelo Turriano (século XVI)
10. No século XIX comezou
a decadencia dos
muíños de vento ao ser
substituídos, primeiro
por máquinas de vapor,
e despois por máquinas
eléctricas.
11. TIPOS DE MUÍÑOS DE VENTO
MUÍÑOS DE EIXO
VERTICAL
MUÍÑOS DE EIXO
HORIZONTAL
Pas de canas
moa
12. Muíños de torre fixa e eixo vertical (Persia).
As aberturas dos muros oriéntanse ao vento dominante. As pas son de
febras vexetais e están conectadas directamente á moa.
14. Muíños de torre fixa
Podían ter o tellado móbil ou fixo.
Tipo nórdico
TIPOS DE MUÍÑOS DE EIXO HORIZONTAL
Muíño de poste ou
pivote
O corpo do muíño era de
madeira e levantábase
sobre un poste, de xeito
que se podía mover para
orientalo ao vento.
Muíños
xiratorios
O corpo superior, de
madeira, xiraba sobre
unha base de pedra.
Gravado de 1430
Alcobaça
(Portugal)
Tipo mediterráneo
15. Elementos dun muíño de
vento de eixo horizontal
cuberta
pás ou abanos
eixo
moegamoa
pé
roda, voante ou voadora
piñón
vara
freo
rabo
16. As pas fan xirar un eixo
conectado cunha roda
dentada grande (voante ou
voadora) que vai unida
perpendicularmente a outra
pequena (piñón) que
cambia a dirección do
movemento e multiplica a
velocidade de xiro que se
transmite á moa.
18. Os muíños máis avanzados levan sistemas para mover varias
moas simultaneamente, orientar automaticamente as pas,
controlar a velocidade de traballo…
Transmisión horizontal para mover dúas moas.
24. Muíño de vento do século XIX
totalmente automatizado.
En 1787, Thomas Mead patenta
un deseño cun regulador que
aseguraba que a presión
exercida entre as pedras do
muíño fose proporcional á
velocidade de rotación.
Combinábase con outro
enxeño que variaba o ángulo
de ataque das pás do muíño,
de forma que se controlaba a
velocidade do mesmo.
37. Muíños de Abalo (Catoira) 1979
OS MUÍÑOS DE VENTO EN GALIZA
Foron moi abundantes, sobre todo pola costa, en zonas
expostas ao vento e con escaseza de correntes de auga. Dos
primeiros que hai referencias é dos de A Coruña (1525). No
estudio de Begoña Bas (“Muíños de Marés e de Vento en
Galicia”) faise referencia a 120 distribuídos especialmente
polas Rías Baixas, A Guarda, A Coruña e Ortigueira-Viveiro.
Actualmente a maioría desapareceron ou atópanse en estado
ruinoso.
38. En Catoira, A Guarda, Valga, Miño e Mañón atópanse algúns restaurados.
Muíños de Abalo (Catoira) 2001
39. Relevo no interior da igrexa de Santa María (Pontevedra) no que está
representado un muíño de vento de poste.
40. Grabado de 1840 no que se aprecian os muíños de vento da Coruña (hai
referencias de 14 muíños de vento).
41. OS MUÍÑOS DE VENTO EN GALIZA
DE TORRE FIXA
Cuberta fixa con
aparello doble.
8 documentados
en Catoira.
Cuberta xiratoria para orientar
ao vento. Un so aparello.
43 documentados por toda
Galicia.
DE
ARMAZÓN
O soporte
arquitectónico
non está
relacionado co
aparello
mecánico
XIRATORIOS
O corpo superior,
de madeira, xiraba
sobre unha base
de pedra.
10 documentados
42. Muíño de Catoira.
O tellado é fixo. Leva doble sistema de abanos para aproveitar o vento de
distintas direccións. A súa tipoloxía é única en Europa.
45. Muíño de Boucelo (Bemantes-Miño). Construído en 1840. Foi restaurado polo
concello en 2008.
Esta inventariado no Centro Nacional de Muíños de Vento de España desde 1989.
46. Muíño de Vidal (Mogor-Mañón). Construído a finais do século XIX.
Está restaurado como vivenda.
54. Planta do obradoiro de
pirotecnia no que a enerxía
do vento poñía en
funcionamento todos os
elementos da fábrica
(muíños da pólvora,
bobinadoras...)
Muíño de pólvora (Neda).
Actualmente restaurado como casa
de turismo rural.
55. MONTAXE : Adela Leiro, Mon Daporta
IMAXES: Adela Leiro, Mon Daporta, Internet,
BIBLIOGRAFÍA:
-“Tecnología Popular Española”
de Julio Caro Baroja (Ed Galaxia
Gutemberg)
-“Galicia, As Construcción da
arquitectura Popular”. De
Manuel Caamaño Suárez (Ed
Hércules)
-“Muíños de Marés e de vento en
Galicia”, de Begoña Bas (Ed
Fundación Barrié de la Maza)