a

1. МЭРГЭЖЛИЙН БОЛОВСРОЛ, СУРГАЛТЫН
БОДЛОГО ЗОХИЦУУЛАЛТЫН ГАЗАР
МЭРГЭЖЛИЙН БОЛОВСРОЛ, СУРГАЛТЫН
СТАТИСТИКМЭДЭЭЛЭЛ
/2015-2016 оны хичээлийн I хагас жил /
Улаанбаатар хот
2015 он

2. Хянасан: Мэргэжлийн боловсрол, сургалтын бодлого,
зохицуулалтын газрын дарга Б.Алтанжаргал
Боловсруулж хэвлэлд Мэргэжлийн боловсрол, сургалтын бодлого
бэлтгэсэн: зохицуулалтын газрын мэргэжилтэн П.Болормаа

3. ҮНДСЭН ҮЗҮҮЛЭЛТ
Үзүүлэлт
Хичээлийн жил
2011-
2012
2012-
2013
2013-
2014
2014-
2015
2015-
2016
Мэргэжлийн боловсрол, сургалтын байгууллагууд
1.Мэргэжлийн боловсрол, сургалтын
байгууллага:
71 78 79 76 811
1а. Үүнээс: Төрийн өмчийн 49 50 53 52 49
Төрийн бус өмчийн 22 28 26 24 32
1б. Хотод 28 34 34 32 38
Хөдөөд 43 44 45 44 42
Гадаадад - - - - 1
Мэргэжлийн боловсрол, сургалтын байгууллагад суралцагчид
2. Нийт суралцагчид2
1.
48134 45225 42798 42797 42675
Үүнээс: эмэгтэй 21694 20643 19189 18252 17286
2а. Хотод 18720 19286 18182 18404 20079
Хөдөөд 29414 25939 24616 24393 22564
Гадаадад - - - - 32
2б. Төрийн өмчийн сургуульд
суралцагчид
37227 35256 33525 32896 31572
Үүнээс: эмэгтэй 16267 15798 15028 13820 12622
2в. Төрийн бус өмчийн сургуульд
суралцагчид
10907 9969 9273 9901 11103
Үүнээс: эмэгтэй 5427 4845 4161 4432 4664
3. Шинээр элсэгчид 19417 19607 20921 20804 20961
Үүнээс: эмэгтэй 8213 8635 8821 8445 8214
3а. Шинээр элсэгчдээс тухайн жилд
9-р анги төгсөгчид
11116 10741 9944 10928 10388
3б. Шинээр элсэгчдээс тухайн жилд
11 дүгээр анги төгсгөгчид
4094 4123 5738 5130 3195
4. Нийт төгсөгчид
23120 23393 18358 18978 -
4а. Төгсөгчдөөс ажлын байртай
болсон
12855 13334 11508 107593
-
4б. Төгсөгчдөөс ажлын байртай
болсон хувь
55.6 57 62,7 56.7 -
Мэргэжлийн боловсрол, сургалтын байгууллагад ажиллагчид
5. Нийт ажиллагчид
3735 4004 4613 4409 4520
Үүнээс: эмэгтэй 2347 2552 2878 2774 2894
6. Үндсэн багш 2093 2236 2498 2327 2504
Үүнээс: эмэгтэй 1330 1461 1608 1497 1621
1
Хичээлийн жилийн эхний хагас жилд сургалтын үйл ажиллагаа эрхэлж буй
2
Хичээлийн жилийн эхний хагас жилд суралцагчид
3
2015 оны эхний хагас жилийн байдлаар

4. 1. МЭРГЭЖЛИЙН БОЛОВСРОЛ, СУРГАЛТЫН БАЙГУУЛЛАГА
Монгол Улсын хэмжээнд 2015-2016 оны хичээлийн жилийн эхэнд мэргэжлийн
боловсрол, сургалтын 81байгууллага үйл ажиллагаа явуулж байгаа нь 2014-2015 оны
хичээлийн жилтэй харьцуулахад 5 сургууль буюу 6.5 хувиар өссөн байна.
Нийт мэргэжлийн боловсрол, сургалтын байгууллагын 49 сургууль буюу 60.5 хувь
нь төрийн өмчийн, 32 буюу 39.5 хувь нь төрийн бус өмчийнх байна /Хүснэгт 1, Зураг 1/.
Хүснэгт 1.Мэргэжлийн боловсрол, сургалтын байгууллага
Үзүүлэлт
2011-2012 он 2012-2013 он 2013-2014 он 2014-2015 он 2015-2016 он
Тоо Хувь Тоо Хувь Тоо Хувь Тоо Хувь Тоо Хувь
Бүгд 71 100.0 78 100.0 79 100.0 76 100.0 81 100.0
Үүнээс:
Төрийн
өмчийн
49 69.0 50 64.1 53 67.1 52 68.4 49 60.5
Төрийн бус
өмчийн
22 31.0 28 35.9 26 32.9 24 31.6 32 39.5
Төрийн өмчийн мэргэжлийн боловсрол, сургалтын байгууллага өмнөх оноос 3 буюу
5.8 хувиар буурч, төрийн бус өмчийн мэргэжлийн боловсрол, сургалтын байгууллага 8
буюу 33.3 хувиар өссөн байна.
Нийт мэргэжлийн боловсрол, сургалтын байгууллагын 55 буюу 68 хувь нь
Мэргэжлийн сургалт үйлдвэрлэлийн төв, 16 буюу 19.7 хувь нь Политехник коллеж, 10
буюу 12.3 хувь нь их, дээд сургууль, коллежийн харъяа мэргэжлийн боловсрол,
сургалтын байгууллага байна.

5. Мэргэжлийн боловсрол, сургалтын нийт байгууллагын 38 буюу 47 хувь нь
нийслэлд, 42 буюу 51.8 хувь нь орон нутагт, 1 буюу 1.2 хувь нь гадаадад үйл
ажиллагаа явуулж байна.
2. СУРАЛЦАГЧИД
Мэргэжлийн боловсрол, сургалтын байгууллагад 2015-2016 оны хичээлийн
жилийн эхэнд нийт суралцагчид 42675 болж өмнөх оны мөн үеэс 122 буюу 0.28
хувиар буурчээ /Хүснэгт 2/.
Нийт суралцагчдаас31572 буюу 74 хувь нь төрийн өмчийн, 11103 буюу 26 хувь
нь төрийн бус өмчийн сургуульд суралцаж байгаа нь төрийн өмчийн сургуульд
суралцагчдын тоо өмнөх оныхоос1324 буюу 4 хувиар буурч, харин төрийн бус
өмчийн сургуульд суралцагчдын тоо 1202 буюу 12.1 хувиар нэмэгджээ /Зураг 2/.
Хүснэгт 2. Мэргэжлийн боловсрол, сургалтын байгууллагын суралцагчид
Үзүүлэлт
2011-2012 он 2012-2013 он 2013-2014 он 2014-2015 он 2015-2016 он
Тоо Хувь Тоо Хувь Тоо Хувь Тоо Хувь Тоо Хувь
Суралцагчид 48134 100.0 45225 100.0 42798 100.0 42797 100.0 42675 100.0
Үүнээс:
Төрийн
өмчийн
37227 77.3 35256 77.9 33525 78.3 32896 76.9 31572 74.0
Төрийн бус
өмчийн
10907 22.7 9969 22.1 9273 21.7 9901 23.1 11103 26.0

6. Нийт суралцагчдаас 6648 буюу 15.6 хувь нь техникийн боловсрол, 35370 буюу
82.9 хувь нь мэргэжлийн боловсрол, 657 буюу 1.5 хувь нь мэргэжлийн сургалтад
суралцаж байна/Зураг 3/.
Нийт суралцагчдын 17286 буюу 40.5 хувийг эмэгтэй,25389 буюу 59.5 хувийг
эрэгтэй суралцагчид эзэлж байна. Суралцагчдын хүйсийн харьцаа 100 эмэгтэй
суралцагчид 147 эрэгтэй суралцагч ногдож байгаа нь өмнөх оноос 17 буюу 13.1
хувиар өссөн байна.
Нийт суралцагчдын 20079 буюу 47.0 хувь нь нийслэлд, 22564 буюу52.9 хувь
нь орон нутагт, 32 буюу 0.1 хувь нь гадаадад суралцаж байна /Зураг 4/.

7. Нийт суралцагчдаас 12108 буюу 28.4 хувь нь барилга, 12029 буюу 28.2 хувь
нь аж үйлдвэр, 2634 буюу 6.2 хувь нь уул уурхай, 2156 буюу 5.1 хувь нь
үйлчилгээний салбарын мэргэжлээр суралцаж байна /Зураг 5/.
Суралцагчид нийт 193 мэргэжлээр суралцаж байгаа ба 8.1 хувь нь тогооч, 7.7
хувь нь барилгын засал чимэглэлчин, 6.8 хувь нь автомашины засварчин, 6.0 хувь
нь гагнуурчин, 4.8 хувь нь барилгын цахилгаанчин, 4.7 хувь нь барилгын сантехникч,
4.0 хувь нь оѐмол бүтээгдэхүүний оѐдолчин, 3.1 хувь нь барилгын өрөг угсрагч, 2.8
хувь нь үсчин мэргэжлээр буюу нийт суралцагчдын 48.0 хувь нь дээрх 9 мэргэжлээр
суралцаж байна.
Аж үйлдвэрийн салбарын 40 мэргэжлээр 12029 суралцагч сурч байгаагийн
28.7 хувь нь тогооч, 21.4 хувь нь гагнуурчин, 14.4 хувь нь оѐмол бүтээгдэхүүний
оѐдолчин, 4.8 хувь нь талх, нарийн боов үйлдвэрлэлийн технологийн ажилтан, 4.2
хувь нь үйлдвэрийн цахилгаанчин, 3.1 хувь нь оператор, метал боловсруулах суурь
машин /токарь фрезер/, 2.4 хувь нь хоол үйлдвэрлэл үйлчилгээний техник-
технологич, 2.0 хувь нь сүү, сүүн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэлийн технологийн ажилтан,
19.0 хувь нь бусад мэргэжлүүдээр суралцаж байна /Зураг 6/.

8. Нийт суралцагчдын 20961 буюу 49.1 хувь нь I, 12217 буюу 28.6 хувь нь II, 9497
буюу 22.3 хувь нь III дамжаанд суралцаж байна.
Нийт суралцагчдыг насны байдлаар авч үзвэл 17821 буюу 41.8 хувь нь 17-20,
17213 буюу 40.3 хувь нь 14-16, 4055 буюу 9.5 хувь нь 21-24, 1532 буюу 3.6 хувь нь
25-29, 816 буюу 1.9 хувь нь 30-34,581 буюу 1.4 хувь нь 39ба түүнээс дээш, 512 буюу
1.2 хувьнь 35-39, 145 буюу 0.3 хувийг 14 наснаас доош насныхан эзэлж байна
/Зураг7/.
Нийт суралцагчдын 66 хувь нь төрийн болон төсөвт байгууллагын, 32.7 хувь
нь хувийн зардлаар, 1.2 хувь нь гэрээ захиалгаар, 0.1 хувь нь төлбөрийн бусад эх
үүсвэрээс санхүүжин суралцаж байна /Зураг 8/.

9. Мэргэжлийн боловсрол, сургалтын байгууллагад хөгжлийн бэрхшээлтэй 501
суралцагч сурч байгаа нь нийт суралцагчдын 1.2 хувийг эзэлж байна. Хөгжлийн
бэрхшээлтэй суралцагчдын 245 буюу 48.9 хувь нь эмэгтэй суралцагчид байна.
Хөгжлийн бэрхшээлтэй суралцагчдын 175 буюу 34.9 хувь нь харааны, 96 буюу
19.2 хувь нь хөдөлгөөний,86 буюу 17.2 хувь нь сонсголын, 54 буюу 10.8 хувь нь
ярианы, 50 буюу10.0 хувь нь сэтгэцийн, 40 буюу 7.9 хувь нь бусад хөгжлийн
бэрхшээлтэй суралцагч байна /Зураг 9/.
Нийт хөгжлийн бэрхшээлтэй суралцагчдыг насны байдлаар авч үзвэл 214
буюу 42.7 хувь нь 17-20, 167 буюу 33.3 хувь нь 14-16, 53 буюу 10.6 хувь нь 21-24, 34
буюу 6.8 хувь нь 25-29, 14 буюу 2.8 хувь нь 39ба түүнээс дээш,11 буюу 2.2 хувь нь
30-34,4 буюу 0.8 хувьнь 35-39, 4 буюу 0.8 хувийг 14 наснаас доош насныхан эзэлж
байна /Зураг10/.

10. 3. ЭЛСЭГЧИД
Шинээр элсэгчид. Мэргэжлийн боловсрол, сургалтын байгууллагад 2015-
2016 оны хичээлийн жилийн эхэнд 20961 суралцагч шинээр элссэн нь өмнөх
жилийнхээс 0.8 хувиар өсчээ.
Шинээр элсэгчдийн10388 буюу 49.5 хувь нь тухайн жилд ерөнхий
боловсролын 9 дүгээр ангийг төгсч суурь боловсрол эзэмшигчид, 3195 буюу 15.2
хувь нь тухайн жилд ерөнхий боловсролын 12 дугаар анги төгсч бүрэн дунд
боловсрол эзэмшигчид, 21.6 хувь нь ажилгүй иргэдээс, 11.1 хувь нь ажиллагчдаас,
2.6 хувь нь бусад сургуулиас элссэн байна /Зураг 11, Хүснэгт 3/.

11. Шинээр элсэгчдийн 18138 буюу 86.6 хувь нь мэргэжлийн боловсрол,2166
буюу 10.3 хувь нь техникийн боловсрол,657 буюу 3.1 хувь нь мэргэжлийн
сургалтолгох сургалтад элссэн байна.
Хүснэгт 3. Мэргэжлийн боловсрол, сургалтын байгууллагад
шинээр элсэгчид
Үзүүлэлт 2011-
2012
2012-
2013
2013-2014 2014-2015
2015-
2016
Дүнд
эзлэх
хувь
Шинээр
элсэгчдийн тоо
19417 19607 20921 20804 20961
100.0
Үүнээс: Эмэгтэй
8213 8635 8821 8445 8214 39.2
 Тухайн жилд 9
дүгээр анги
төгсөгчдөөс
11116 10741 9944 10928 10388
49.6
 Тухайн жилд
11 дүгээр анги
төгсөгчдөөс
4094 4123 5738 5130 3195 15.2
 Бусад
сургуулиас
522 675 601 752 529 2.5
 Ажиллагчдаас
1084 1411 1639 1378 2319 11.1
 Ажилгүй
иргэдээс 2601 2657 2999 2616 4530 21.6
Нийт шинээр элсэгчдийн 27.8 хувь нь аж үйлдвэрийн салбарын 40
мэргэжлээр, 26.2 хувь нь барилгын салбарын 19 мэргэжлээр, 10.9 хувь нь тээврийн
салбарын 20 мэргэжлээр, 7.9 хувь нь уул уурхайн салбарын 23 мэргэжлээр, 5.6 хувь
нь үйлчилгээний салбарын 7 мэргэжлээр, 4.4 хувь нь соѐл урлагийн салбарын 24
мэргэжлээр, 4 хувь нь мэдээллийн технологийн салбарын 10 мэргэжлээр, 3.9 хувь
нь хөдөө аж ахуйн салбарын 16 мэргэжлээр, 3.8 хувь нь байгаль орчны салбарын 9
мэргэжлээр, 2.6 хувь нь эрүүл мэндийн салбарын 11 мэргэжлээр, 1.8 хувь нь санхүү,
бизнес, худалдааны салбарын 5 мэргэжлээр, 0.6 хувь нь хот байгуулалтын
салбарын 1 мэргэжлээр, 0.3 хувь нь боловсролын салбарын 3 мэргэжлээр, 0.2 хувь
нь эрчим хүчний салбарын 5 мэргэжлээр элссэн байна.
4. ТӨГСӨГЧИД
Мэргэжлийн боловсрол сургалтын байгууллагуудыг 2014-2015 оны хичээлийн
жилд 18978 хүн төгссөн нь өмнөх оныхоос 620 буюу 3.4 хувиар өссөн. Нийт
төгсөгчдийн 8137 эмэгтэй байгаа нь 42.9 хувийг эзэлж байна.

12. Төгсөгчдийн 2676 буюу 14.1 хувь нь техникийн боловсрол, 9340 буюу 49.2 хувь
нь мэргэжлийн боловсрол, 6962 буюу 36.7 хувь нь мэргэжлийн сургалтыг дүүргэсэн
байна.
Нийт төгсөгчдөөс 2014-2015 оны хичээлийн жилд 9211 буюу 48.5 хувь нь
төгсөөд шууд ажлын байртай болж, 8.2 хувь нь дараагийн шатны сургуульд дэвшин
суралцсан /Зураг 12/.
Зураг 12. Мэргэжлийн боловсрол, сургалтын байгууллагын төгсөгчид
Төгсөх ангид 19703 суралцагч сурч байгаагийн 26.9 хувь нь барилгын
салбарын 19 мэргэжлээр, 26.6% хувь нь аж үйлдвэрийн салбарын 40 мэргэжлээр,
10.5 хувь нь тээврийн салбарын 20 мэргэжлээр, 8.2 хувь нь уул уурхайн салбарын
23 мэргэжлээр, 5.7 хувь нь үйлчилгээний салбарын 7 мэргэжлээр, 5.5 хувь нь эрүүл
мэндийн салбарын 11 мэргэжлээр, 4.2 хувь нь мэдээллийн технологийн салбарын
10 мэргэжлээр, 4.1 хувь нь хөдөө аж ахуйн салбарын 16 мэргэжлээр, 3.8 хувь нь
байгаль орчны салбарын 9 мэргэжлээр, 3 хувь нь соѐл урлагийн салбарын 24
мэргэжлээр, 1.5 хувь нь санхүү, бизнес, худалдааны салбарын 5 мэргэжлээр, 0.6
хувь нь хот байгуулалтын салбарын 1 мэргэжлээр, 0.3 хувь нь эрчим хүчний
салбарын 5 мэргэжлээр, 0.2 хувь нь боловсролын салбарын 3 мэргэжлээр тус тус
төгсөнө.

13. 5. БАГШ, АЖИЛЛАГЧИД
Мэргэжлийн боловсрол, сургалтын байгууллагад 2015-2016 оны хичээлийн
жилд нийт 4520 ажиллагчид ажиллаж байгаа нь өмнөх оныхоос 111 буюу 2.5 хувиар
нэмэгджээ /Зураг 13/. Нийт ажиллагчдын 2894 буюу 64.0 хувь нь эмэгтэй байна.
Мэргэжлийн боловсрол, сургалтын байгууллагын нийт ажиллагчдын дотор
үндсэн багш 2504 буюу 55,4 хувь, захирал болон дэд захирал 111 буюу 2.5 хувь,
сургалтын албаны дарга 78 буюу 1.7 хувь, удирдах бусад ажилтан 255 буюу 5.6
хувь, бусад ажиллагчид 1572 буюу 34.8 хувийг тус тус эзэлж байна /Зураг 14/.

14. Нийт ажиллагчдын 3684 буюу 81.5 хувь нь төрийн өмчийн, 836 буюу 18.5 хувь
нь төрийн бус өмчийн мэргэжлийн боловсрол, сургалтын байгууллагад ажиллаж
байна.
Нийт үндсэн багшийн 800 буюу 31.9 хувь нь ерөнхий эрдмийн, 1704 буюу 68.1
хувь нь мэргэжлийн багш байна.
Нийт үндсэн багшийн 30 буюу 1.2 хувь нь доктор, 945 буюу 37.8 хувь нь
магистр, 1305 буюу 52.1 хувь нь бакалавр, 160 буюу 6.4 хувь нь диплом, 64 буюу 2.5
хувь нь бусад боловсролын түвшинтэй байна /Зураг 15/.
Нийт үндсэн багшийн 987 буюу 39.4 хувь нь мэргэжлийн зэрэгтэй байгаагийн
дотор 670 буюу 67.9 хувь нь заах аргач, 237 буюу 24 хувь нь тэргүүлэх, 80 буюу 8.1
хувь нь зөвлөх зэрэгтэй багш байна /Зураг 16/.

15. Нийт үндсэн багшийн 857 буюу 34.2 хувь нь 30 хүртэл, 783 буюу 31.3 хувь нь
30-40, 435 буюу 17.4 хувь нь 40-50, 361 буюу 14.4 хувь нь 50-60, 68 буюу 2.7 хувь нь
60 болон түүнээс дээш насны багш нар байна /Зураг 17/.
Мэргэжил дээшлүүлсэн багш 2014-2015 оны хичээлийн жилд 1039 байгаа нь
нийт үндсэн багшийн 41.5 хувийг, мэргэжлийн багшийн 61.0 хувийг эзэлж байна.
Мэргэжил дээшлүүлсэн нийт байгшийн 897 буюу 86.3 хувь нь дотоодод, 142
буюу 13.7 хувь нь гадаадад мэргэжил дээшлүүлжээ /Зураг 18/.

16. Хаяг:
Хөдөлмөрийн яам
Засгийн газрын IX байр, Энхтайвны өргөн чөлөө-16
Баянзүрх дүүрэг, Улаанбаатар хот-210349, Монгол улс
Цахим шуудангийн хаяг:
www.mol.gov.mn
Харилцах утас: 62263014