1. ‫چکیده‬
‌‫ش‬‫پی‬‫بینی‬‌‫زمان‬‌‫تعمیرات‬‌‫‌ای‬‫ه‬‫دور‬‌‫و‬‌‫اساسی‬‌‫توربین‬‌‫گاز‬‌‫بر‬‌
‫اساس‬‌‫‌بینی‬‫ش‬‫پی‬‌‫تولید‬‌‫روزانه‬‌‫انرژی‬‌،‫الکتریکی‬‌‫در‬‌‫‌ه‬‫ا‬‫نیروگ‬‌‫های‬‌‫برق‬‌‌
‫به‬‌‫‌ریزی‬‫ه‬‫برنام‬‌‌‫ق‬‫دقی‬‌‫تعمیرات‬‌‫و‬‌‫‌های‬‫ی‬‫بازرس‬‌‫اساسی‬‌‫می‬‌،‫انجامد‬‌‫و‬‌
‫در‬‌‫نهایت‬‌‫این‬‌‫موضوع‬‌‌‫باعث‬‌‫‌جویی‬‫ه‬‫صرف‬‌‫اقتصادی‬‌‫و‬‌‫بهبود‬‌‫راندمان‬‌
‫تولید‬‌‫‌شود‬‫ی‬‫م‬.‌‫در‬‌‫این‬‌،‫تحقیق‬‌‫‌بینی‬‫ش‬‫پی‬‌‫تولید‬‌‫روزانه‬‌‫توربین‬‌‫گاز‬‌
‫بصورت‬‌‫روزانه‬‌‫با‬‌‫استفاده‬‌‫از‬‌‫روش‬ANFIS‫صورت‬‌‫گرفته‬‌‫است‬‌‫تا‬‌‫بر‬‌
‫اساس‬‌‫آن‬‌‫کارکرد‬‌‌‫توربین‬‌‫گاز‬‌‫در‬‌‫آینده‬‌‫‌بینی‬‫ش‬‫پی‬‌‫و‬‌‫از‬‌‫آن‬‌‫جهت‬‌
‫‌ریزی‬‫ه‬‫برنام‬‌‫تعمیرات‬‌‫دوره‬‌‫ای‬‌‫و‬‌‫اساسی‬‌‫استفاده‬‌‫شود‬.‌‫نتایج‬‌‫حاصل‬‌
‫از‬‌‫روش‬‌‫ارائه‬‌‫شده‬‌‫با‬‌‫کمترین‬‌‫خطا‬‌‫و‬‌‫بیشترین‬‌‫دقت‬‌،‌‫میزان‬‌‫تولید‬‌
‫روزانه‬‌‫توربین‬‌‫گاز‬‌‫را‬‌‫نشان‬‌‫‌دهد‬‫ی‬‫م‬.
‫در‬‌‫‌های‬‫ه‬‫نیروگا‬‌‫برق‬‌‫با‬‌‫توجه‬‌‫به‬‌‫میزان‬‌‫‌کرد‬‫ر‬‫کا‬‌‫توربین‬‌‫گاز‬‌
‫تعمیرات‬‌‫‌ای‬‫ه‬‫دور‬‌‫و‬‌‫اساسی‬‌‫صورت‬‌‫می‬‌‫گیرد‬.‌‫اگر‬‌‫زمان‬‌‫تعمیرات‬‌
‫اساسی‬‌‫و‬‌‫‌ای‬‫ه‬‫دور‬‌‫پیش‬‌‫بینی‬‌‫‌توان‬‫ی‬‫شود،م‬‌‫‌ریزی‬‫ه‬‫برنام‬‌‫مطلوبی‬‌
‫بمنظور‬‌‫انجام‬‌‫تعمیرات‬‌‫ارائه‬‌‫کرد‬‌‫که‬‌‫به‬‌‫لحاظ‬‌‫اقتصادی‬‌‫برای‬‌‫تامین‬‌
‫قطعات‬‌‫مورد‬‌‫نیاز‬‌‫و‬‌‫بکارگیری‬‌‫بهینه‬‌‫نیروی‬‌‫انسانی‬‌‫بسیار‬‌‫سودمند‬‌
‫است‬.‌‫در‬‌‫تحقیق‬‌‫پیش‬‌‫رو‬‌‫از‬‌‫روش‬‌‫سیستم‬‌‫استنتاج‬‌‫عصبی‬–‌‫فازی‬‌
‫تطبیقی‬‌‫برای‬‌‫پیش‬‌‫بینی‬‌‫تولید‬‌‫توربین‬‌‫گاز‬‌‫بر‬‌‫اساس‬‌‫‌های‬‫ه‬‫داد‬‌‫گرد‬‌‌
‫آوری‬‌‫شده‬‌‫شامل‬‌‫دما‬‌،‌‫رطوبت‬‌،‌‫فشار‬‌‫اتمسفر‬‌،‌‫طول‬‌‫روز‬‌‫و‬‌‫مقدار‬‌
‫تولید‬‌‫انرژی‬‌‫الکتریکی‬‌‫توربین‬‌‫گاز‬‌‫در‬‌‫دوره‬‌‫دوساله‬‌‫استفاده‬‌‫شده‬‌‌
‫است‬.‫این‬‌‫‌ها‬‫ه‬‫داد‬‌‫به‬‌‫صورت‬‌‫روزانه‬‌‫از‬‌‫طریق‬‌‫قرائت‬‌‫حسگر‬‌‫های‬‌
‫مربوطه‬‌‫طی‬‌‫دو‬‌‫سال‬‌‫بدست‬‌‫آمده‬‌‫است‬.‫در‬‌‫روش‬‌‫پیشنهادی‬
‫متغیرهای‬‌‫مستقل‬‌‫شامل‬‌‫دما،رطوبت‬‌،‌‫فشار‬‌‫اتمسفر‬‌‫و‬‌‫طول‬‌
‫‌روز‬‫ه‬‫شبان‬‌‫و‬‌‫انرژی‬‌‫تولیدی‬‌‫‌گاز‬‫ن‬‫توربی‬‌‫بعنوان‬‌‫تابع‬‌‫هدف‬‌‫به‬‌‫شبکه‬‌
‫آموزش‬‌‌‫سیستم‬‌‫استنتاج‬‌‫عصبی‬–‌‫فازی‬‌‫تطبیقی‬‌‫در‬‌‫مدت‬‌‫دو‬‌‫سال‬‌‌
‫داده‬‌‫شده‬‌‫است،که‬‌‫داده‬‌‫های‬‌‫مذکور‬‌‫از‬‌‫طریق‬‌‫تولباکس‬‌‌‫نرم‬‌‫افزار‬‌
‫متلب‬‌‫به‬‌‫الگوریتم‬‌‫مورد‬‌‫نظرداده‬‌‫شده‬‌‫و‬‌‫برای‬‌‫آموزش‬‌‫از‬‌
‫تابع‬Gaussmf‫استفاده‬‌‫شده‬‌‫است‬.‫پس‬‌‫از‬‌‫آموزش‬‌‫سیستم‬‌‫استنتاج‬‌
‫عصبی‬–‌‫فازی‬‌‫تطبیقی‬‌‫همانند‬‌‫شکل‬‌‫زیر‬‌‫با‬‌‫می‬‌‫توان‬‌‫به‬‌‫ازای‬‌
‫مشاهدات‬‌‫جدید‬‌‫خروجی‬‌‫جدیدی‬‌‫بدست‬‌‫آورد‬.‌‫حال‬‌‫به‬‌‫مدت‬‌
‫چندین‬‌‫روز‬‌‫شرایط‬‌‫محیطی‬‌‫جدید‬‌‫شامل‬‌‫دما،رطوبت‬‌‫،فشار‬‌‫اتمسفر‬‌‌
‫و‬‌‫طول‬‌‫روز‬‌‫را‬‌‫به‬‌‫عنوان‬‌‫ورودی‬‌‫الگوریتم‬‌‫مورد‬‌‫استفاده‬‌(‫سیستم‬‌
‫استنتاج‬‌‫عصبی‬–‌‫فازی‬‌‫تطبیقی‬)‌‫داده‬‌‫و‬‌‫تا‬‌‫زمانی‬‌‫این‬‌‫کار‬‌‫ادامه‬‌‫می‬‌
‫یابد‬‌‫که‬‌‫زمان‬‌‫اولین‬‌‫استاندارد‬‌‫تعمیرات‬‌‫مشخص‬‌‫شود‬.‌‫سپس‬‌‫بر‬‌
‫اساس‬‌‫زمان‬‌‫بدست‬‌‌‫ه‬‫آمد‬‌‫به‬‌‫‌ریزی‬‫ه‬‫برنام‬‌‫جهت‬‌‫تعمیرات‬‌‫پرداخته‬‌‫می‬‌
‫شود‬.
[1]Azadeh, A., Saberi, M, Nadimi, I. and Behrooznia,
V. M. A. (2010). “AnIntegrated Intelligent Neuro-Fuzzy
Algorithm for Long-Term Electricity Consumption: Cases
of Selected EU Countries”, Acta Polytechnica Hungarica,7:
71-90.
[2]Iranmanesh, H, M. and miranian, A. (2011).
“Forecasting energy consumption using fuzzy transform
and local linear neuro fuzzy models”,International Journal
on Soft Computing, 2: 11-24.
[3]Mordjaoui, M. and boudjema, B. (2011).
“Forecasting and Modeling Electricity Demand Using Anfis
Predictor”, Journal of Mathematics and Statistics, 7: 275-
281.
[4]Tanaka, K. (1998), “An Introduction to Fuzzy
Logic for Practical Applications”, Prantice-Hall
International Editions.
[5]Fahimifard, S. M. Homayounifar, M. Salarpour, M.
Sabuhi, M., and Shirzady,S. (2009), “Application of ANFIS
to Exchange Rate Forecasting”, China-USA Business
Review, 8(6): 22-30.
‫روش‬‌‫استنتاج‬‌‫عصبی‬–‌‫فازی‬‌‫تطبیقی‬‌‫یکی‬‌‫از‬‌‫‌هایی‬‫ش‬‫رو‬‌‫است‬‌
‫که‬‌‫با‬‌‫‌کارگیری‬‫ه‬‫ب‬‌‫آن‬‌،‌‫‌توان‬‫ی‬‫م‬‌‫پارامترهای‬‌‫مؤثر‬‌‫در‬‌‫فرایند‬‌
‫‌گیری‬‫م‬‫تصمی‬‌‫را‬‌‫از‬‌‫طریق‬‌‫استراتژی‬‌‫استدالل‬‌‫شبیه‬‌‫به‬‌‫آنچه‬‌‫انسان‬‌
‫انجام‬‌‫‌دهد‬‫ی‬‫م‬‌‫با‬‌‫اعتماد‬‌‫پذیری‬‌‫باالیی‬‌‫انجام‬‌‫داد‬.‫این‬‌‫مدل‬‌‫ها‬‌‫به‬‌‫ورودی‬‌
‫های‬‌‫کمتر‬‌‫و‬‌‫تالش‬‌‫محاسباتی‬‌‫اندکی‬‌‫نیاز‬‌‫دارد‬.‌‫برای‬‌‫‌ریزی‬‫ه‬‫برنام‬‌
‫جهت‬‌‫تعمیرات‬‌‫توربین‬‌‫گاز‬‌ ‌‫به‬‌‫پیش‬‌‫بینی‬‌‫کارکرد‬‌‫میزان‬‌‫انرژی‬‌
‫الکتریکی‬‌‫تولیدی‬‌‫توربین‬‌‫گاز‬‌‫نیاز‬‌‫است‬.‌‫در‬‌‫این‬‌‫مطالعه‬‌‫با‬‌‫استفاده‬‌‫از‬‌‌
‫سیستم‬‌‫استنتاج‬‌‫عصبی‬–‌‫فازی‬‌‫تطبیقی‬‌‫به‬‌‫پیش‬‌‫بینی‬‌‫مقدار‬‌‫انرژی‬‌
‫الکتریکی‬‌‫تولیدی‬‌‫بر‬‌‫اساس‬‌‫متغیرهای‬‌‫دما‬‌،‌‫رطوبت‬‌،‌‫فشار‬‌‫اتمسفر‬‌‫و‬‌
‫طول‬‌‫روز‬‌‫پرداخته‬‌‫شده‬‌‫است‬.‌‫نتایج‬‌‫و‬‌‫نمودارهای‬‌‫خروجی‬‌‫از‬‌‫الگوریتم‬‌
،‫پیشنهادی‬‌‌‫نشان‬‌‫دهنده‬‌‫متوسط‬‌‫خطای‬‌‫پیش‬‌‫بینی‬‌‌3%‌‫و‬‌‫حداکثر‬‌
‫خطای‬‌‫پیش‬‌‫بینی‬‌13%‌‫نسبت‬‌‫به‬‌‫مقدار‬‌‫واقعی‬‌‫انرژی‬‌‫الکتریکی‬‌
‫تولیدی‬‌‌‫ن‬‫توربی‬‌‫گاز‬‌‫در‬‌‫هشت‬‌‫روز‬‌‫متوالی‬‌‫است‬‌‫که‬‌‫پیش‬‌‫بینی‬‌‫ای‬‌
‫قابل‬‌‫قبول‬‌‫و‬‌ً‫ا‬‫نسبت‬‌‫دقیق‬‌‌‫می‬‌‫باشد‬.
‌‫‌ریزی‬‫ه‬‫برنام‬‌‫تعمیرات‌توربین‌گاز‌‌با‌استفاده‬‫از‬ANFIS‫مبتنی‌بر‌میزان‌تولید‬
(‫نمونه‌مورد‌مطالعه‬‌:‫نیروگاه‌سیکل‌ترکیبی‌چابهار‬)
‫مقدم‬ ‫زری‬ ‫نخ‬ ‫مهدی‬*،‫طالتپه‬ ‫احمدزاده‬ ‫محمد‬
*-‫مسئول‬ ‫نویسنده‬:‫کارشناس‬‫مکانیک‬ ‫مهندسی‬ ‫ارشد‬‫و‬ ‫چابهار‬ ‫دریایی‬ ‫علوم‬ ‫و‬ ‫دریانوردی‬ ‫دانشگاه‬‫صنایع‬ ‫مهندسی‬ ‫ارشد‬ ‫کارشناس‬
‫واحد‬ ‫اسالمی‬ ‫ازاد‬ ‫دانشگاه‬‫زاهدان‬
2-‫دریایی‬ ‫علوم‬ ‫و‬ ‫دریانوردی‬ ‫دانشگاه‬ ‫علمی‬ ‫،هیئت‬ ‫مکانیک‬ ‫مهندسی‬ ‫دکترای‬‫چابهار‬
Mehdi.nakhzari@gmail.com
‫مقدمه‬‫تحقیق‬ ‫روش‬ ‫یا‬ ‫نظری‬ ‫مبانی‬‫تحلیل‬ ‫و‬ ‫نتایج‬
‫منابع‬
‫تحقیق‬ ‫هدف‬ ‫و‬ ‫سوال‬
‌‫هدف‌از‌این‌تحقیق‌بررسی‌نقش‌روش‌استنتاج‌عصبی‬–‌‌‫فاازی‬
‌‫در‌برنامه‌ریزی‌تعمیرات‌نوربین‌گاز‌با‌توجه‌به‌میزان‌تولید‌برق‌در‬
‌‫آن‌است‬‌.‌‌‌‌‌‫لذا‌سوال‌های‌تحقیق‌را‌می‌توان‌چنین‌بیاان‌کارد‌کاه‬
‌‌‫آیا‌می‌توان‌‌با‌‌روش‌استنتاج‌عصابی‬–‌‌‌‌‌‫فاازی‌باه‌‌برناماه‌ریازی‬
‫تعمیرات‌نوربین‌گاز‌‌به‌طور‌قابل‌قبولی‌دست‌یافت‌؟‬‌
‫آیا‌می‌‌توان‌با‌‌روش‌‌استنتاج‌‌عصبی‬-‌‌‌‌‫فازی‌‌با‌توجه‌باه‌شارایط‬
‌‌‌‌‌‫محیطی‌میزان‌‌تولید‌‌برق‌‌توسط‌‌تاوربین‌گااز‌‌را‌‌پایش‌بینای‬
‫کرد؟‬