Copyright & Hyperlinking

1. Η παρουσίαση έργου στο κοινό ως εξουσία του δικαιούχου
πνευματικής ιδιοκτησίας και η δημιουργία υπερσυνδέσμου
(hyperlinking)
Δρ. Μαρίνος Παπαδόπουλος
Δικηγόρος
Dr. Marinos Papadopoulos | INNOVA ATHENS, 31.Μαΐου 2017

2. Η εξουσία παρουσίασης/διάθεσης έργου στο κοινό
 Πρόκειται περί εξουσίας εκπορευόμενης από το περιουσιακό
δικαίωμα της πνευματικής ιδιοκτησίας με βάση την οποία ο
δημιουργός μπορεί να επιτρέπει ή απαγορεύει την παρουσίαση των
έργων του στο κοινό, ενσυρμάτως ή ασυρμάτως ή με οποιοδήποτε
άλλο τρόπο, καθώς και να καθιστά προσιτά τα έργα στο κοινό κατά
τρόπο ώστε οποιοσδήποτε να έχει πρόσβαση σε αυτά, όπου και όταν
επιλέγει ο ίδιος (άρ.3§1η του ν.2121/1993).
Βλ. επίσης:
 άρ.3§1 Οδηγίας 2001/29/ΕΚ (Information Society Directive)
 άρ.8 Συνθήκης WIPO της 20/12/1996 για την Πνευματική Ιδιοκτησία
που κυρώθηκε με τον ν.3184/2003
Dr. Marinos Papadopoulos | INNOVA ATHENS, 31.Μαΐου 2017

3. Τι ορίζεται ως «κοινό»;
 Ο προσδιορισμός της έννοιας του «κοινού» αφήνεται στην εθνική
νομοθεσία και στα εθνικά δικαστήρια, αφού σε διεθνές και κοινοτικό
επίπεδο δεν υπάρχει σχετικός ορισμός που να γίνεται γενικά
αποδεκτός.
 Δημόσια, δηλαδή ενώπιον «κοινού», είναι η παρουσίαση «που κάνει το
έργο προσιτό σε κύκλο ευρύτερο από το στενό κύκλο της οικογένειας και
το άμεσο κοινωνικό περιβάλλον, ανεξαρτήτως από το αν τα πρόσωπα
αυτά του ευρύτερου κύκλου βρίσκονται στον ίδιο ή σε διαφορετικούς
χώρους» (άρ.3§2 του ν.2121/1993).
 Στην έννοια της παρουσίασης στο κοινό περιλαμβάνεται ρητά και η
κατ’ αίτηση μετάδοση (transmission on demand) περιεχομένου.
 Ως παρουσίαση στο κοινό «με οποιονδήποτε άλλο τρόπο» νοείται και η
δημόσια έκθεση έργων των εικαστικών τεχνών, π.χ. η έκθεση έργων σε
χώρους δημόσια προσβάσιμους.
Dr. Marinos Papadopoulos | INNOVA ATHENS, 31.Μαΐου 2017

4. Υπερσύνδεσμοι – Hyperlinks
 Εφόσον ο υπερσύνδεσμος αναφέρεται σε περιεχόμενο προστατευόμενο
με πνευματική ιδιοκτησία ή συγγενικά δικαιώματα ή το ειδικής φύσης
δικαίωμα του κατασκευαστή βάσης δεδομένων, ισχύουν τα εξής:
1. Όταν πρόκειται για απλή παραπομπή από μία ιστοσελίδα σε κάποια
άλλη αρχική ιστοσελίδα (linking to index page) δεν τίθεται θέμα
προσβολής του δικαιώματος πνευματικής ιδιοκτησίας ή συγγενικού
δικαιώματος ή του sui generis δικαιώματος του κατασκευαστή βάσης
δεδομένων, αφού αυτό το linking συνιστά για το νομοθέτη και
δικαστή ένα σύγχρονο τρόπο παράθεσης αποσπασμάτων.
2. Όταν γίνεται παραπομπή όχι στην αρχική ιστοσελίδα του
διαδικτυακού τόπου που βρίσκεται ένα έργο, αλλά σε κάποια
ειδικότερη εσωτερική ιστοσελίδα στην οποία περιγράφεται ο ενιαίος
εντοπιστής πόρου (URL) του έργου ή απευθείας σε στοιχεία άλλου
ηλεκτρονικού τόπου από όπου μπορεί κανείς να δει απευθείας το
έργο, υπερπηδώντας την αρχική ιστοσελίδα του διαδικτυακού τόπου
όπου βρίσκεται αυτό (deep linking), τότε θα πρέπει να ζητηθεί η
άδεια των δικαιούχων του έργου.
Dr. Marinos Papadopoulos | INNOVA ATHENS, 31.Μαΐου 2017

5. Δικαστήριο Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) για Hyperlinks
 Υπόθεση C-466/12, EU:C:2014:76 Nils Svensson και λοιποί κατά
Retriever Sverige AB
→ η τοποθέτηση σε διαδικτυακό τόπο ενός υπερσυνδέσμου προς έργα
ελευθέρως διαθέσιμα σε άλλον διαδικτυακό τόπο δεν συνιστά
«παρουσίαση στο κοινό» κατά τη διάταξη του άρ.3§1 της Οδηγίας
2001/29/ΕΚ όταν δεν υπάρχει νέο κοινό, δηλαδή ένα κοινό που δεν
λήφθηκε υπόψη από τους δικαιούχους, όταν αυτοί επέτρεψαν την
αρχική παρουσίαση στο κοινό.
 Υπόθεση C-348/13, EU:C:2014:2315 BestWater International
GmbH κατά Michael Mebes, Stefan Potsch
Dr. Marinos Papadopoulos | INNOVA ATHENS, 31.Μαΐου 2017

6. Δικαστήριο Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) για Hyperlinks
 Υπόθεση C-160/15, ECLI:EU:C:2016:644 GS Media BV κατά
Sanoma Media Netherlands BV κλπ.
→ η τοποθέτηση σε διαδικτυακό τόπο ενός υπερσυνδέσμου προς έργα
ελευθέρως διαθέσιμα σε άλλον διδικτυακό τόπο συνιστά «παρουσίαση
στο κοινό» κατά τη διάταξη του άρ.3§1 της Οδηγίας 2001/29/ΕΚ όταν
αυτός που παρέχει τον υπερσύνδεσμο γνωρίζει ή όφειλε να γνωρίζει
ότι παρέχει σε τρίτους πρόσβαση σε έργο παρανόμως δημοσιευμένο
στο διαδίκτυο, ή όταν ο υπερσύνδεσμος παρέχει στους χρήστες τη
δυνατότητα να παρακάμψουν περιοριστικά μέτρα του ιστοχώρου στον
οποίο βρίσκεται το έργο και τα οποία περιορίζουν την πρόσβαση στο
έργο μόνο για τους συνδρομητές ή για το ειδικό κοινό του εν λόγω
ιστοχώρου.
→ όταν η τοποθέτηση υπερσυνδέσμου γίνεται για κερδοσκοπικό σκοπό,
ευλόγως αναμένεται από το πρόσωπο που την πραγματοποιεί ότι θα
προβεί στους αναγκαίους ελέγχους ώστε να βεβαιωθεί ότι το
οικείο έργο δεν έχει δημοσιευτεί παρανόμως στο διαδικτυακό
τόπο στον οποίο οδηγεί ο εν λόγω υπερσύνδεσμος· ενόψει
κερδοσκοπικού σκοπού θεωρείται κατά τεκμήριο ότι η
τοποθέτηση υπερσυνδέσμου πραγματοποιήθηκε με απόλυτη
επίγνωση τόσο του γεγονότος ότι το έργο είναι προστατευόμενο
όσο και του ενδεχομένου ο δημιουργός ή δικαιούχος
πνευματικής ιδιοκτησίας να μην έχει επιτρέψει τη δημοσίευσή
του στο διαδίκτυο.
Dr. Marinos Papadopoulos | INNOVA ATHENS, 31.Μαΐου 2017

7. Υπερσύνδεσμοι σε περιεχόμενα βάσης δεδομένων
 Υπόθεση C-203/02, ECLI:EU:C:2004:695 The British Horseracing
Board Ltd & Others v William Hill Organization Ltd (2004)
→ Η παροχή υπερσυνδέσμων σε περιεχόμενα βάσης δεδομένων με
παράκαμψη της κεντρικής ιστοσελίδας της ηλεκτρονικής βάσης
δεδομένων τρίτου που προστατεύεται με το ειδικής φύσης δικαίωμα
του κατασκευαστή βάσης δεδομένων, μπορεί, εκτός από προσβολή
της εξουσίας παρουσίασης στο κοινό του έργου που περιέχεται στη
βάση δεδομένων, να συνιστά, επίσης, επανειλημμένη και συστηματική
εξαγωγή ή/και επαναχρησιμοποίηση επουσιωδών μερών του
περιεχομένου της βάσης δεδομένων του τρίτου, εφόσον συνεπάγεται
τη διενέργεια πράξεων που έρχονται σε σύγκρουση με την κανονική
εκμετάλλευση της βάσης δεδομένων του τρίτου ή θίγουν
αδικαιολόγητα τα νόμιμα συμφέροντα του κατασκευαστή της βάσης
δεδομένων (άρθρο 45Α§4 ν.2121/1993 και άρθρο 7§5 Oδηγίας
96/9/ΕΟΚ).
 Υπόθεση C-545/07 ECLI:EU:C:2009:132 Apis Hristovich
EOOD v Lakorda AD (2009)
Dr. Marinos Papadopoulos | INNOVA ATHENS, 31.Μαΐου 2017

8. Η παρουσίαση έργου στο κοινό ως εξουσία του δικαιούχου
πνευματικής ιδιοκτησίας και η δημιουργία υπερσυνδέσμου
(hyperlinking)
Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας!
Dr. Marinos Papadopoulos | INNOVA ATHENS, 31.Μαΐου 2017